Екі партия

Презентация қосу

«Зая кетпес ел үшін
еткен ісі».
Сабақтың мақсаты:
Білімділік. ХХ ғасырдың басындағы Қазақстандағы
орын алған саяси оқиғалар, көппартиялық жүйенің
құрылуы, Алашорда үкіметінің құрылуы, қазақ
зиялылары, олардың атқарған қызметі туралы
түсіндіру.
Дамытушылық: Оқушылардың танымдық
белсенділігін арттырып, ойлау әрекетін дамыту, ой
қорытындысын өз бетінше жасай білуге, ортақ
пікірге келуге дағдыландыру.
Тәрбиелік: ХХ ғасырдың басындағы өмір сүрген қазақ
зиялыларының бойындағы қасиеттерін айта
отырып, адамгершілікке, жүректілікке және туған
жерін, Отанын шексіз сүйіп, өз тарихын
құрметтеуге тәрбиелеу.
Сен түсінесің бе?
. Революция (төңкеріс)
- белгілі бір топ адамдардың
мемлекеттік билікті басып алуы немесе
ескі биліктің орнына жаңа биліктің
келуін атаймыз.
2. Монархия - мемлекетті басқару жүйесінің бір түрі, мұнда
билік бір адамның қолында болып, атадан балаға
мұра ретінде беріліп отырады. Оның абсолюттік
(шексіз билік) және конституциялық ( шектеулі
билік) түрлері бар.
3. Социализм – латын тілінен аударғанда «ортақ,
тең» деген мағынаны береді
4. Партия - ( лат. бөлік, топ) идеялары мен көздеген
мақсатарының ортақтығы негізінде
біріккен адамдар тобы.
5. Алаш– қазақ деген ұғымды білдіреді.
– бір мемлекет ішінде өзін-өзі
6. Автономия
басқаруға құқық берілген саяси-ұлтық
құрылым.
. Унитарлы мемлекет – жері біртұтас мемлекетті атаймыз.
– В.И.Лениннің саяси ойын,
8. Большевик
қозғалысын жақтаушылардың
көпшілік дауысқа ие болуынан
шыққан, кейінірек партия атауына ие
болған ағым.
9. Оппозиция - қарсы әрекет, қарсы саясат,
қарсы көзқарас жүргізу.
10. Зиялылар – латын. түсінетін, саналы, ойлаушы,
яғни ой еңбегімен, мәдениетті дамыту
және таратумен кәсіби түрде айналысатын
адамдардың қоғамдық тобы.
Қазақстандағы 1917 жылдағы
саяси партиялар мен
қозғалыстар
№ Либерал- Мұсылмандық Социал- Жастар
демократи демократи ұйымдары
ялық ялық

1. «Кадеттер» «Шура-ислами» Эсерлер «Жас
қазақ»(Ақмола)
2. «Алаш» «Шура-улема» Большевик «Талап»(Семей)
тер
3. «Түркістан «Үш жүз» «Қазақ
федералистер жастарының
партиясы» революциялық
одағы»(Мерке)
Сәйкесін тап.
№ Партияның Мерзімі Партия Газет Шық
аты басшысы тері қан
қаласы
1. «Алаш» 1917-1918 М.Абдурашид «Үш Омбы
ханов жүз»
2. «Кадет» 1917 Ә.Бөкейханов «Шура- Ташкент
ислами»
3. «Үш жүз» 1917-1918 Көлбай «Қазақ» Орынбор
Тоғысов
4. «Шура- 1905,1917 Либерал- «Еркін Семей
ислами» демократтар сөз»
Сәйкесін тап.
№ Партияның Мерзімі Партия Газеттер Шыққан
аты басшысы і қаласы

1. «Алаш» 1905,1917 Ә.Бөкейханов «Қазақ» Орынбор

2. «Кадет» 1917 Либерал- «Еркін Семей
демократтар сөз»

3. «Үш жүз» 1917-1918 Көлбай «Үш Омбы
Тоғысов жүз»
4. «Шура- 1917-1918 М.Абдурашид «Шура- Ташкент
ислами» ханов ислами»
Венн диаграммасы
«Алаш» партиясы Ұқсастығы «Үш жүз» партиясы
1.Уақытша үкіметті қолдады 1. 1917 жылы құрылды. 1. Кеңес үкіметі жағында болды

2. Нақты бағдарламасы бар, 2. Өздерінің көздеген 2. «Алаш» партиясының дәрежесіне жете
халыққа танымал өкілдері болды, мақсаттары, алған жоқ, себебі қазақ халқына танымал,
өмір сүру кезеңі ұзағырақ болды. бағдарламалары болды. әрі кеңінен насихаттауға мүмкіндігі
болмай, өмір сүру кезеңі қысқа болды.

3. Мүшелері –либерал- 3. Жетекшілері көзі ашық, 3. Партия біртұтас болмады, сондықтан
демократар( Ә.Бөкейханов, көкірегі ояу қазақ мақсатына жете алмады.(сол қанатын
А.Байтұрсынов, М.Дулатов т.с.с. зиялылары. К.Тоғысов басқарса, оң қанатын
дарынды зиялылар болды) М.Әйтпенов басқарды)

4. «Автономия» туралы пікірлері – 4.Екі партия 4. «Автономия» туралы пікірлері – «көп
«көпұлтты Қазақстан жеке қайраткерлерінің де орыс аз орысты қазаққа бауырлата
автономия болса, ішіміздегі армандары бір, ол қоймайды» деп есептеді.
орыстар оны қолдайды» деп тәуелсіздік
үміттенді.
5.Дін ісін мемлекет ісінен айыруды 5.Бағыттары _______ 5.Дінге үлкен құрметпен қарап, қазақтың
көздеді. мақсаттарына бейбітшілік, болашақ заңына шариғат қағидаларын
демократиялық жолмен қол енгізуді ұсынды.
жеткізу.

6. «Қазақ» газеті арқылы өз 6.Өз бағдарламаларын 6. «Үш жүз» газеті арқылы өз
бағдарламаларын халыққа халыққа өз газеттері бағдарламаларын халыққа жариялап
жариялап отырды. арқылы жеткізіп отырған. отырды.
Бұл кім? Тұлғаны таны» ойыны
Қазақ ха
лқының
басында ХХ ғасыр
ғы ұлт-а дың
қозғалы заттық
с жетекш
ақын, тү іл
ркітануш ерінің бірі,
аударма ы
шы, педа ғалым,
ағартуш гог-
ы, лингв
әдебиеті ист, қаза
нің негіз қ
қалаушы ін
лардың
«Қырық бірі, «Ма
мысал» са»,
шығарм
аларыны
«Қазақ» ң авторы
газетінің ,
болған, редактор
1913 жы ы
ұлтының лы «Қаз
өмір сүр ақ

А.Байтұрсынов
проблем уінің өзі
аға айна
айтқан лды» деп
кім?
Бұл кім? Тұлғаны таны» ойыны
1.Алаш қо
зғалысын
қайраткер ың
і,көрнекті
ақыны, жа қазақ
зушы, пед
қоғам қай агог,
раткері, 1
жариялан 910жылы
ған қазақ
әдебиетін
дегі тұңғы
«Бақытсы ш роман
з Жамалд
авторы, « ың»
Оян қазақ
өлеңдері !» атты
үшін 1,5ж
түрмеде о ыл
тырған кім
?

М.Дулатов
Аса көр
некті қо
мемлеке ғам жән
т қайрат е
ғалым, а кері,
удармаш
Санкт-П ы,
етербур
орман т гтегі
ехникал
институ ық
тының э
факульт кономик
етін біті а
алгебра рген,
оқулығы
авторы, ның
Ресейде
партияс гі кадет
ының О
болған К мүшес
кім? і

Ә.Бөкейханов
Аса көр
некті са
және ме яси, қоғ
млекет ам
қайратк
ері, пуб
журнал лицист,
ист, дем
Петербу ократ,
рг
универс
итетінің
факульт заң
етін үзд
Түркіста ік бітірг
н ен,
автоном
иясыны
болған, ң төраға
1941жы сы
Берлинд лы
е жұмба
жағдайд қ
а қайты
Мұстафа Шоқай
кім? с болған
ХХ ғасы
рдың ба
қазақ ұл сындағы
т-азатты
жетекш қ қозғал
ілерінің ыс
қайратк бірі, Ала
ері, тұңғ ш
техника ы ш кәсі
лы қ м а м б и-
тарихшы ан-инже
- ға л ы м нер,
қаласын Қоқан
да өткен
Тө т е н ш т өртінші
е мұсыл
Түркіста ман сье
н Уақыт зінде
үкіметін ша
ің төрағ
ішкі істе асы , к е й
р м ин ис інен
с а йл а н ғ тр і бо л ы
ан кім? п

М.Тынышбаев
Орынбор
Орынбор — қазақ елінің тұңғыш астанасы
(1920–1925)
1920 жылы 4 қазанда Орынборда Қазақ
өлкесі Кеңестерінің құрылтай съезі өтіп,
Қазақ АКСР-і құрылды. Орынбор 1920–
1925 ж. Қазақ АКСР-інің астанасы болды.
Қызылорда
Қызылорда — қазақ елінің екінші астанасы
(1925–1929)
1925 жылдың сәуірінде Қызылорда деп
қайта өзгертіліп, Қазақ АКСР-нің
астанасының мәртебесі берілді
(1929 жылға дейін).
Алматы
1927 жылдың 29 сәуірінде РСФСР Халық
комиссариаты кеңесінің бүкілқазақстандық
VI съезі автономия астанасын
Қызылордадан Алматыға көшіру туралы
шешімді бекітті
Астана
Астана — қазақ елінің төртінші астанасы
(1998)
Астана — қала, Қазақстан Республикасының
астанасы, Ақмола облысының орталығы
Қуан халқым! Қуанатын күн бүгін
Серпіп таста мұңды жүрек түндігін.
Шарықтайық, шаттанайық, тынбайық,
Тәуелсіздік күнін бүгін,
Халқым, бірге тойлайық..
Тәуелсіз елміз дейміз толыққанды,
Марқайдық, көңіл-көлім толып қалды.
Қалың елін бастаған болашаққа,
Тегіс танып біттік пе арыстарды?
Қазақ елін мойындап шетел танып,
Келер күнге бойласам өсер шабыт.
Алты Алаштың бағы үшін көз ілмеген
Ұлт көсемі Әлихан Бөкейханов.
Бас қамынан ұлт қамын, Ұлыс қамын
Артық көрген топ жарған, ту ұстарым.
Ахметті, Мұстафа,Міржақыпты
Толық тани алдық па, туыстарым?
Бөкейханов Әлихан Нұрмұхаммедұлы
1866/1870-1937 ж.ж.
Бұрынғы Семей облысы, Қарқаралы уезі,
Туған жері Тоқырауын болысы. Қазіргі Қарағанды облысы,
Ақтоғай ауданы
Шыңғыс ханның үлкен ұлы Жошыдан тараған.
Ата-тегі Арғы атасы – атақты Көкжал Барақ.Көкжал
Барақтан Бөкей, Бөкейден –Батыр, Батырдан –
Мырзатай, Мырзатайдан- Нұрмұхаммед.
Мамандығы Экономист

1894 жылы Санкт-Петербург орман
Білімі институтының экономика факультетін бітірді.

«Алаш» партиясын ұйымдастырушы, Алашорда
Атқарған үкіметінің төрағасы, 250-ден астам мақала, аудармалары
қызметі жарық көрген, алгебра оқулығының авторы.
1922 жылдан бастап Мәскеуде бақылау астында тұруға
Өмірінің тиіс болды. 1937 жылы 27 қыркүйекте КСРО Жоғарғы
соңғы күндері сотының үкімімен ату жазасына кесілген.
Үйге тапсырма

Шағын әңгіме (эссе) жазу:
1. «Алаш» қозғалысының
көсемдері ұрпақ есінде»,
2. 2. «Ағалар армандаған
қоғам».

Ұқсас жұмыстар

ПАРТИЯНЫҢ Қоғамның саяси жүйесін қалыптастыруға қатысу

Партиялық жүйелер

XIXҒАСЫРДЫҢ ОРТАСЫ МЕН XX ҒАСЫРДЫҢ БАСЫНДАҒЫ АНГЛИЯНЫҢ САЯСИ- ЭКОНОМИКАЛЫҚ ДАМУЫ

САЯСИ ПАРТИЯНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ

Демократиялық партиясы - Қазақстанның саяси партиясы

Қазақстанның қазіргі кезеңдегі саяси партиялары

Демократиялық партиясы

Жапонияның сайлау жүйесі

Қазақстандық көппартиялық жүйенің қалыптасуы жə не ҚР саяси партиялары

Саяси партиялар, партиялық жүйелер және қоғамдық - саяси қозғалыстар

Пәндер