ГРАММАТИКАСЫНЫҢ НЕГІЗІН ҚАЛАП, ТІЛ БІЛІМІ ТАРИХЫНДА




Презентация қосу
Махмуд Қашғари

«ДИУАНИ ЛУҒАТ АТ-
ТҮРІК»
«ТҮРІК ТІЛДЕРІНІҢ СӨЗДІГІ»
МӘҢГІ ӨШПЕС МҰРА. БҰЛ
КІТАП – ТҮРІК ТІЛДЕРІНДЕ
ӨМІР СҮРГЕН ТҮРІК
ТАЙПАЛАРЫ СӨЗДЕРІНІҢ
ЖИЫНТЫҒЫ.
ҒҰЛАМА ӨЗ ЕҢБЕГІНДЕ ТҮРІК
ТІЛДЕС ТАЙПАЛАРДЫҢ ТІЛІН
ҒАНА ЗЕРТТЕП КОЙҒАН ЖОҚ ,
ОЛАРДЫҢ ТАРИХЫ ,
ЭТНОГРАФИЯСЫ , АУЫЗ
ӘДЕБИЕТІ ЖАЙЛЫ КӨПТЕГЕН
МАҒЛҰМАТТАР ҚАЛДЫРДЫ.
ЕҢБЕКТІҢ АТАУЫ НЕЛІКТЕН «ДИУАН ЛҰҒАТ АТ-
ТҮРІК»?
ТҮРКІ ТІЛІНІҢ ТҰҢҒЫШ ОҚУЛЫҒЫН ӘЗІРЛЕП, ГРАММАТИКАСЫН
ТҮЗГЕН, ТҮБІ БІР ТҮРКІ ХАЛЫҚТАРЫ ТІЛ ӨНЕРІНІҢ ӨРІСІН
МӘҢГІЛІККЕ КЕҢЕЙТІП, ӨРКЕНІН ӨСІРГЕН, ТҮРКІ ТІЛДЕРІНІҢ
ДИАЛЕКТОЛОГИЯСЫНЫҢ, ЛЕКСИКОЛОГИЯСЫ МЕН
ГРАММАТИКАСЫНЫҢ НЕГІЗІН ҚАЛАП, ТІЛ БІЛІМІ ТАРИХЫНДА
САЛЫСТЫРМАЛЫ ТАРИХИ ӘДІСТІ ТҰҢҒЫШ РЕТ ҚОЛДАНҒАН ҒҰЛАМА
ҒАЛЫМ ҚАШҚАРИ МАХМҰД, АТЫН МӘҢГІЛІККЕ ӨЛТІРМЕЙТІН, ӨЗІНЕ
ЖӘНЕ ЗЕРТТЕУШІЛЕРІНЕ САРҚЫЛМАС ҚАЙНАРКӨЗ БОЛАТЫН
ТЫНЫСЫ КЕҢ БАЙСАЛДЫ ДА ҰЛЫ ЕҢБЕГІНЕ ДИУАН ЛҰҒАТ-ИТ-ТҮРК,
ЯҒНИ ТҮРКІ ТІЛІ СӨЗДІГІНІҢ ЖИНАҒЫ ДЕП АТ ҚОЯДЫ. БҰЛ
ЖӨНІНДЕ «ДИУАНЫНДА»: «МАҒАН ШЕКСІЗ АБЫРОЙ, САРҚЫЛМАС-
ТҮГЕСІЛМЕС ҚАЙНАРКӨЗ БОЛСЫН ДЕГЕН ТІЛЕКПЕН ОСЫ КІТАПТЫ
ЖАЗЫП ШЫҚТЫМ ДА, БІР ТӘҢІРГЕ СИЫНЫП, ОҒАН «ДИУАН ЛҰҒАТ
АТ-ТҮРІК» - ТҮРКІ ТІЛДЕРІ СӨЗДІГІНІҢ ЖИНАҒЫ» ДЕП АТ ҚОЙДЫМ»,
- ДЕП ЖАЗАДЫ. ТҮБІ БІР КҮЛЛІ ТҮРКІ ТІЛДЕРІНІҢ ТҰТАСТЫҒЫН
БІЛДІРЕТІН ОРТАҚ ҚАСИЕТТЕРІ МЕН АЙЫРЫМ БЕЛГІЛЕРІ
АЙҚЫНДАЛЫП, ӨЗЕКТІ ЗАҢДЫЛЫҚТАРЫ ЖҮЙЕЛЕНГЕН, ТҮРКІ
ЖАЗБА ӘДЕБИ ТІЛІНІҢ ГРАММАТИКАСЫ ТҮЗІЛІП, СӨЗДІК ҚОРЫ
ЖИНАҚТАЛҒАН ОСЫНАУ ҒАЖАЙЫП ЕҢБЕКТІҢ АТЫ ЗАТЫНА САЙ,
ӨТЕ ДӨП ҚОЙЫЛҒАН ДЕП ЕСЕПТЕЙМІЗ.
«МАХМУД
КАШҒАРИДІҢ БҰЛ
КІТАПТЫ ЖАЗУДАҒЫ
МАҚСАТЫ ТҮРІК
ТІЛІНІҢ МӘРТЕБЕСІН
КӨТЕРІП, ОНЫҢ АРАБ
ТІЛІНЕН ЕШБІР КЕМ
ТҮСПЕЙТІНДІГІН
ДӘЛЕЛДЕУ БОЛДЫ»

А.Н.КОНОНОВ
ҚАШҚАРИ «ДИУАНЫН» ҚАШАН
ЖАЗҒАН?
ЕҢБЕКТІ ҚАШҚАРИ БАҒДАТҚА КЕЛГЕН СОҢ НЕ
КЕЛМЕЙ ТҰРЫП ЖАЗҒАНДЫҒЫ ЖӨНІНДЕ ТҮРЛІ
КӨЗҚАРАСТАР БАР. ДЕГЕНМЕН СТАМБҰЛДАҒЫ
ЖАЛҒЫЗ НҰСҚАНЫҢ СОҢҒЫ БЕТІНДЕ КЕЛТІРІЛГЕН
МӘЛІМЕТКЕ ҚАРАҒАНДА ҚАШҚАРЛЫНЫҢ ДИУАН
ЛҰҒАТ АТ-ТҮРКІ 1072 ЖЫЛДЫҢ 25 ҚАҢТАРЫНДА
БАСТАЛЫП, 4 РЕТ РЕДАКЦИЯЛАНҒАН СОҢ 1074
ЖЫЛДЫҢ 10 АҚПАНЫНДА АЯҚТАЛҒАН. ОСЫ КҮНІ
СТАМБҰЛДЫҢ ҰЛТТЫҚ КІТАПХАНАСЫНДА САҚТАУЛЫ
ТҰРҒАН ДИУАН ЛҰҒАТ-ИТ-ТҮРІКТІҢ ЖАЛҒЫЗ
НҰСҚАСЫ МӘМЛҮКТЕР ТОПЫРАҒЫНДА СҰЛТАН
БЕЙБАРЫС ЗАМАНЫНДА САВАДА ТУЫП, ДАМАСКІДЕ
ӨМІР СҮРГЕН МҰХАММЕД ИБН ӘБУБӘКІР ИБН ӘБУЛ-
ФАТХТЫҢ ҚОЛЫМЕН ШАМАМЕН 200 ЖЫЛДАН КЕЙІН
1266 ЖЫЛДЫҢ 1 ТАМЫЗЫНДА КӨШІРІЛГЕН.
«ДИУАН» ҚАЙ ТІЛДЕРГЕ АУДАРЫЛҒАН»

Жәдігерді тұңғыш рет қазақ тілінде сөйлетіп,
баспаға дайындаған Асқар Егеубаев болды. 1997
жылы 1-2 томдарын, 1998 жылы 3-томын «Түрік
Сөздігі» деген атпен жариялаған болатын.

түрік, қазақ, ұйғыр, өзбек, әзірбайжан, қытай, ағылшын және
парсы тілдеріне аударылып жарияланған «Диуан Лұғат-ит-
түріктің» аудармалары мыңдаған кандидаттық және
докторлық диссертациялар мен іргелі зерттеу еңбектеріне әлі
күнге арқау етіліп келеді..
ҚАШҚАРИДІҢ
ҒАЖАЙЫП КАРТАСЫН
КӨРДІҢІЗ БЕ?
«Диуанның» негізгі
ерекшеліктерінің бірі
ретінде еңбектің 23-24
беттерінде орын алған
әлемнің картасын атап
өтуге болады. Бұл бір
түркі азаматының қолымен
сызылған әлемнің тұңғыш
картасы. Әлбетте осыдан
1000 жыл бұрынғы
шарттардағы жағрапия
ғылымының мүмкіндігі
тұрғысынан баға берер
болсақ, өте жоғары
деңгейде әзірленген.
ХАЛЫҚТАРДЫҢ
ОРТАҚ АТАСЫ, АЛ
«ДИУАН» - ТҮРКІ ТІЛІ
МЕН ӘДЕБИЕТІ,
МӘДЕНИЕТІ МЕН
РУХАНИЯТЫНЫҢ
САРҚЫЛМАС
ҚАЙНАРКӨЗІ.
ҚАШҚАРИ
«ДИУАНЫМЕН» 1000
ЖАСАДЫ ЖӘНЕ
ТҮРКІЛІК ҰҒЫМЫ
ЖЕР БЕТІНЕН
ЖОЙЫЛЫП
КЕТПЕЙІНШЕ, БҰЛ
ЕКЕУІ, АЛЛА ЖАЗСА,
МЫҢДАҒАН ЖЫЛДАР
ӘЛІ ДЕ ЖАСАЙ
БЕРМЕК!
ТЫҢДАҒАНДАРЫҢЫЗҒ
А РАХМЕТ

Ұқсас жұмыстар
XIX ғасырдағы салыстырмалы-тарихи тіл біліміне ғалымдардың қосқан үлесі
Түрік тілдерінің сөздігі мәңгі өшпес мұра
ҚАЗАҚ ТІЛІ СӨЗЖАСАМЫНЫҢ ІРГЕТАСЫНЫҢ ҚАЛАНУЫ ЖӘНЕ БАСҚА САЛАЛАРМЕН БАЙЛАНЫСЫ
Ғалым жазған Қазақ тілі грамматикасының арнаулы фонетика бөлімі - осыған айқын дәлел
Дыбыс пен фонема
Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер
Салыстырмалы - тарихи тіл білімі, оның тіл білімін дамытудағы орны
Балалар кітабы - тәрбиенің қуатты құралы
Еркін мектеп туралы мәселеге
Атаулар сөздігі
Пәндер