Орта ғасыр мәдинетінің адамы

Презентация қосу

Орта ғасыр мәдинетінің
адамы
Еуропалық орта ғасыр мәдениеті шарықтауы
мен құлдырауы бар он екі ғасырлық қиын
жолды қамтиды. Ол - негізгі типологиялық
белгілерден тұратын жалпы әлемдік мәдени
процесс бөлігі. Нағыз мәдениет ретінде ол
оны жасаған халықтардың көптеген жалпы
және ерекше белгілерінен тұратын терең
жеке бейнеге ие. Орта ғасырдың рухани
мәдениеті үшін Абсолютке жетуге тырысу,
универсализмге ұмтылу, символизм және
аллегориялық, танымның діни құрылымын
тудыру, беделге ие болуға, форма
тұрақтылығына ұмтылу, индивидтің оны
қоршаған әлеуметтік ортамен тұтастығы
ретінде белгілер болды.
орта ғасырлық мәдениет өзгермей тұрып қалған мәдениет болған жоқ, ол
біртіндеп қозғалмалы сипатқа ие болды. Мәдени өмірдің жаңа формалары,
философиялық ағымдар, көркем стильдер, әдебиет жанрлары туды.
Мәдениеттегі жаңа құбылыстар бір-бірін байыта отырып, мәдени алуандықтың
өсуіне мүмкіндік жасай отырып, алдыңғылармен өзара әрекет етті.
Орта ғасырлық мәдениеттің хронологиялық
шеңберлері: V ғасырдың соңы, дәлірек айтсақ, 476
жыл – Батыс Рим империясының құлаған жылы, ол
ерте феодалдық мемлекеттер орнында пайда
болды, XVII ғасырдың екінші жартысы – Ағылшын
буржуазиялық революциясының кезеңі, бұл
Еуропада феодализмді жойып, капиталистік
қатынастарды орнатуға негіз болды. Осы кезеңнің
барлық мәдени өмірі көбінесе христиандықпен
анықталды, бағыт-бағдардың жаңа этикасын
дайындады, дүниеге және ондағы адамның
орнына жаңа көзқарасты қалыптастырды. Осы
дәуір ойшылдарының әсемдік туралы ілімдері
барлық көрінетін формаларды жасаушы Құдайды
түсінуге бағытталған. Тарих та құдайдың ниетін
жүзеге асыру ретінде қабылданды. Философия
– «дін іліміне қызмет көрсетуші», орта ғасырлық
Дін ілімі орта ғасырлық адамның
әлеуметтік практикасының «ең жоғары
қорытындысы». Орта ғасырда математика,
сәйкесінше математикалық символдар тілі
болған. Алайда бұл математикалық
символдар дін ілімінің символдары болған,
өйткені математика «сакральды
арифметика» түрінде болды, ол құдайшыл
шындықтарды символдық түсіндіру
қажеттіліктеріне қызмет етті.
Адамзаттың рухани бірігу құралы мектеп
болды, онда әр текті халық жалпы ойлауды
және жалпы өмір сүруді үйренді. Орта
ғасырлық мектеп антика мектебінен бастау
алады. Оны ұйымдастыруға антикалық білімі
бар ерте орта ғасыр қайраткерлері үлкен роль
атқарды. VI ғ. өмір сүрген Боэций Платонның
«жеті еркін өнерін», яғни орта ғасырлық оқу
орындарында оқытылатын жеті міндетті пәнді
тұжырымдады. Өз кезегінде «жеті еркін
өнерді» екі бөлікке бөлу қабылданды: тривиум
(үш бастапқы білім – грамматика, риторика
және диалектика), және квадривиум (төрт
білім жолы: геометрия, арифметика,
астрономия және музыка).
Орта ғасыр кезінде флорентиялық Джотто ди Бонде, қысқаша Джотто өнері белгілі болды.
Джоттоның әлем өнерінің алдындағы басты еңбегі ол өзінің шығармашылығында орта
ғасырлық тұрақтылықтан ауытқып, эллинистік әлемді кеңістіктік қабылдауды жаңғыртты.
Джотто өнерінің жаңа реалистік тұжырымдамасы екі басты көркем принципке негізделеді: үш
өлшемді кеңістікті перспективті беру принципіне және жарық көлеңкесінің көмегімен
пластикалық фигураны көлемді түсіндіру принципіне.
Орта ғасыр мәдениеті Орта ғасырлық мәдениеттің
хронологиялық шеңберлері: V ғасырдың соңы, дәлірек
айтсақ, 476 жыл – Батыс Рим империясының құлаған
жылы, ол ерте феодалдық мемлекеттер орнында пайда
болды, XVII ғасырдың екінші жартысы – Ағылшын
буржуазиялық революциясының кезеңі, бұл Европада
феодализмді жойып, капиталистік қатынастарды орнатуға
негіз болды. Осы кезеңнің барлық мәдени өмірі көбінесе
христиандықпен анықталды, бағыт-бағдардың жаңа
этикасын дайындады, дүниеге және ондағы адамның
орнына жаңа көзқарасты қалыптастырды. Осы дәуір
ойшылдарының әсемдік туралы ілімдері барлық көрінетін
формаларды жасаушы Құдайды түсінуге бағытталған.
Орта ғасыр мәдениеті Роман стилін XII-
XIV ғ.ғ. тараған готика ауыстырады, ол
қалалық орта ғасыр мәдениетінің
дамуымен тығыз байланысты. Бұл аты
шартты түрде: ол Қайта Өрлеу
дәуірінде пайда болған және «готтар
өнері», яғни варварлар деген мағынаны
берген. Жебе тәрізді аркалары мен
терезелері, мұнаралары, төбелері бар
готикалық ғимараттар мен ордалар
ортағасырлық лас көшелерден бөлініп
шығып, аспанға, Құдайға ұмтылады.
Төбелері биік готикалық құрылыста ауа
кең болды. Бүкіл қабырғаны алып
тұрған түсті витражды терезелерден
бөлменің ішіне кемпірқосақтың барлық
түстерімен құбылып тұрған күн сәулесі
түседі.
Назарларыңызға рақмет!

Ұқсас жұмыстар

Педагогикалық мамандыққа кіріспе

Қазақ әдебиеті тарихында қазақ поэзиясы

Тұңғыш елбасы

Қазақ елінің тұңғыш президенті

Қазақстанның ежелгі тарихы. Қазақстан территориясындағы ерте дәуір

Орхон ескерткіші

Темір үгіттері

Еуропада феодализмнің құлдырап және алғашқы буржуазиялық қоғамның қалыптасуы кезінде дамыған философиялық социологиялық ілім

Сан есімнің сұрақтары

Қайта өрлеу философиясы

Пәндер