Менің сыныбым әдістемесі

Презентация қосу

ОҚУШЫЛАРДЫҢ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ-
ӘЛЕУМЕТТІК ДЕЗАДАПТАЦИЯҒА
ҰШЫРАУ ТҮРЛЕРІ МЕН СЕБЕПТЕРІ

Педагог-психолог: Г.Артыкбаева
ЖОСПАР

АДАПТАЦИЯ ДЕЗАДАПТАЦИЯ
ДЕГЕНІМІЗ НЕ?

РЕАДАПТАЦИЯ ҚОРЫТЫНДЫ
АДАПТАЦИЯ
• «Адаптация» термині (латын.
adaptatio) – бейімделу сөзінен
шыққан. Оны адам ағзасының,
оның қызметтерінің, ағзалары мен
жасушаларының белгілі ортаның
жағдайына бейімделуі деп
түсінуге болады. Адаптация
индивид денесіндегі жүйелердің,
ағзаларының және психикалық
құрылымдарының өзгерген
жағдайға бейімделуіне
Бейімделу
(адаптация) үдеріс,
көрініс және нәтиже
түрінде
Әлеуметтік бейімделу адамның қарастырылады.
әлеуметтенуінің қажетті шарты.
Ол өзіне,өзгелерге қарым-

ИЯ
қатынасын, іс-әрекетін

Ц
ТА
бейнелеп, әлеуметтік үдерістер

АП
мен құбылыстарға белсенді

АД
қатысып, осыған байланысты
өзінің табиғи әлеуметтік
жетілуін қамтамасыз етеді.

ЖАҢА ОРТА
Дезадаптация (лат. қосымша de... немесе фран. des...) -
ЖАҢА ОРТА жоғалу,құру, толықтай жоқ болу және өте сирек мағынада
төмендеу, кішірею, бір сөзбен айтсақ, бейімделмеуді
білдіреді.
Дезадаптация құбылысы
жеке (типтік) немесе кез
келген ортада орын алады.
Мысалы, бала үйде өзін өте
жақсы сезінеді және
ешқандай дезадаптациялық
Д
ЕЗ

құбылысты сезінбейді, ал Бала үшін ұзақ
ДА

мектепте керісінше, өзін мерзімді
АП

дискомфортты,яғни жақсы дезадаптация оның
ТА

сезінбейді.
Ц

дамуын тежеп,
И
Я

жағымсыз
шарттармен үрейін
қалыптастырады

RESOLUTION
С.А. Беличева «Мектептегі дезадаптация - бұл баланың әлеуметтік-
психологиялық және психофизиологиялық статусы мен мектептегі оқу
жағдайының талаптары арасындағы сәйкессіздікті көрсететін
белгілердің жиынтығы, оны меңгеру бірқатар себептерге байланысты
қиындайды немесе төтенше жағдайларда мүмкін емес».
Орта буынға өту кезеңі
Мектепке бару(5-сынып)
Орта мектепті бітіру
(1-сынып) (9-10 сынып)

Мектептегі дезадаптация
кезеңдері
МЕКТЕПКЕ БЕЙІМДЕЛМЕУ СЕБЕПТЕРІ

Баланың физикалық және
Отбасы тәрбиесінің
функционалдық дамуының
ерекшеліктері.
жалпы деңгейі

Балалардың жеке
ерекшеліктерін
ескермейтін оқу процесін
ұйымдастыру

Оқу жүктемелерінің Кіші мектеп оқушысының
қарқындылығы өзін-өзі бағалауы
МЕКТЕПТЕГІ ДЕЗАДАПТАЦИЯ
ТҮРЛЕРІ

• Баланың жасына сәйкес бағдарламалардағы білім берудегі сәтсіздік (созылмалы
нашар үлгерім, жүйелі білім мен оқу дағдыларынсыз жалпы білім беру
ақпаратының жеткіліксіздігі және үзінді).

Когнитивтік компоненті.
тд
іы
лы
е.
ы
қп
қө
кА
БАЛА БОЙЫНДАҒЫ ДЕЗАДАПТАЦИЯ КЕЗЕҢДЕРІ
з
е
гж
аү
(Г. В. Скобко, А. О. Дробинская).
р
б
у
б
й
ее
р
сеат
у
лр
сі
леу
и
н
ар
яд
ш
р
іа
е
н
ж
б
әқо
ааб
н
р
елаы
.ы
с
н
п
м
д
Б
іта
ан
у
лср
ед
ау
зта
у
-н
әк.
қ
р
е
ұ
тб
зД
ла
ү
еә
ы
ср
лқ
ң
ліе
ті
л
н
ж
а
д
ә
МЕКТЕПТЕГІ ДЕЗАДАПТАЦИЯНЫҢ НЕГІЗГІ КӨРІНІСТЕРІ
2. Мектептегі жалп
1. Бір немесе бірнеше пән бойынша тексеруден, көпшіл
мектеп бағдарламасынан қалып қою, және бағалаудан қ
оқудағы үлгермеушілік. жинақтай алмау, б
кезінд

3. Құрдастарымен қарым-қатынастағы
бұзушылықтар: агрессия, иеліктен
шығару, қозғыштық пен жанжалдың
жоғарылауы.

5. Тұлғалық бұзыл
4. Мұғалімдермен қарым-қатынастағы
қыңырлық, қо
бұзушылықтар, тәртіпті бұзу және
сезімталдық, а
мектеп нормаларына бағынбау.
қараң
ДЕЗАДАПТАЦИЯҒА ӘСЕР ЕТЕТІН ФАКТОРЛАР
Тұлғал
ық
(ішкі)

ДЕЗАДАПТАЦИЯ

Орта
(сыртқы
)
Бейімделмеудің тұлғалық (ішкі) факторлары жеке тұлғаның әлеуметтік қажеттіліктерін толықтай қамтамасыз етпеуіне байланысты болады.

- ұзақ уақыт сырқаттану;

- баланың тіршілік ортасымен қарым-қатынасының тарылуы және
айналасының оның жеке басына лайық өзгешеліктеріне орай
қатынасының болмауы;
- адамның жасына қарамастан ұзақ уақыт ( қажетті немесе үкімді
түрде) күнделікті іс-әрекетінің шектелуі;

- бір іс-әрекеттен екінші іс-әрекетке ауысуы (ұзақ демалыс,
уақытша өзге қызмет міндетін атқару) және т.б.
Бейімделмеудің отбасылық (сыртқы)
факторлары адам үшін үйреншікті емес,
тұлғалық сапа деңгейін көрсетуіне кедергі
келтіреді.

•- отбасындағы кикілжің, баланың тұлғасына нұқсан келтіреді. Мұндай қалыптағы жағдай «тәуекел тобы» отбасында, баланы бедел арқылы
тәрбиелеп, оған қысым көрсетуі;
•- отбасындағы ата-ана мен отбасы мүшелерінің, өз қатарларының оған толық көңіл бөлмеуінен;
•- балаға айнала басымдылығының ықпалы (баланың бақшаға баруы, тобын, сыныбын ауыстыруы);
•- топтың балаға қысым көрсетуі - ұжым, кішігірім топтың қабылдамауы, ығыстыруы, күш көрсетуі және т.б. Бұл жас жеткіншектерге тән, өз
қатарларының қатыгездік танытуы, күш көрсетуі – жиі орын алатын құбылыс;
•- «нарықтық тәрбиенің» көрінісі, баланың жетістігінің материалдық игілікпен өлшенуі. Жас ерекшелігіне лайық емес қызығушылықтары, әлеуметтік
жақсылық идеалдарын бірінші шепке қою және жеңіл жолмен табыс табу.
Балалар мен жеткіншектердің дезадаптивтігінің түрлі салдарлары да
кездеседі. Көбінесе, олар жағымсыз сипат алады, соның қатарында:

тұлғалық деформация (бүліну);

физикалық жағынан толықтай дамымауы;

психикалық дамуының тежелуі;

ми қызметінің бүліну мүмкіндіктері;

типтік жүйкелік ауытқулар (көңіл-күйінің төмендігі, тежелу немесе қозу,
бүлікшілікке жол беру);
жалғыздық – адамның өз басындағы шешілмеген мәселелерімен оңаша қалуы. Ол
сырттай оқшауланумен байланысты немесе өзін жоюға бет алуы;

өз қатарларымен және өзгелермен қарым-қатынастарының шиеленіске ұшырау мәселелері
Жеке тұлғаның, жеткіншектің дамуына дезадаптивтіктің жағымсыз ықпал ететінін ескеріп, оның алдын-алу
жұмыстарын жүргізу керек. Жеке балалардың, жеткіншектердің бейімделмеуінің алдын-алу жолдары төменгідей:

балаға тиімді орта жағдайын жасау;

оқу барысында баланың жеке даму мүмкіндіктеріне сай, күрделі қиындықтарсыз оқу
үдерісін ұйымдастыру;

баланың жаңа жағдайға бейімделуіне қолдау көрсету;

баланың өзіндік белсенділігін, өзін-өзі өмірлік ортада көрсете білуі, оның бейімделуіне
түрткі болады;
түрлі тұрғындар арасында қиын өмірлік жағдайларға тап болғандарға арнайы әлеуметтік-
психологиялық, педагогикалық көмек көрсету қызметін жолға қою, мәселен, сенім
телефондары, әлеуметтік-психологиялық және педагогикалық көмек, тығырықтан шығу
стационарлары;
ата-ана, мұғалім мен тәрбиешілерге бейімделмеудің алдын-алу әдістерін оқыту және оның
салдарларын жою;

қиын өмірлік жағдайларда түрлі адамдарға әлеуметтік-психологиялық және педагогикалық
қызмет көрсететін арнайы мамандар дайындау
РЕАДАПТАЦИЯ
• Бейімделмеуді жеңу дегеніміз
реадаптация. «Реадаптация» термині
(лат. re... – қосымша, әрекеттің жаңаруын
немесе қайталануын білдіреді);
adaptation -бейімделу, үйлесу ) адамның
түрлі ықпалдарға байланысты бейімделу
іс-әрекетінің қалпына келуі, сонымен
қатар өзін-өзі белсендіруге бағытталады.
РЕАДАПТАЦИЯ ТҮСІНІГІ
РЕАБИЛИТАЦИЯЛЫҚ РЕАДАПТИВТІЛІК
ІС-ӘРЕКЕТ • бейімделмеуді жеңген
• Адамның немесе топтың адамға тән. Ол түрлі
сыртқы ортаның белгілі өмірлік жағдаяттарда
бір жағдайға бейімделу байқалып, адамның
мүмкіндіктерін белгілі бір әлеуметтік
белсендіруге қалыптар мен
бағытталатын іс-шаралар ережелерді бойына
жиынтығы. сіңіруін немесе
олардан арылуын
көрсетеді.
ҚОРЫТЫНДЫ
• Бейімделу тәжірибесі – жеке тұлғалық
сапаның қалыптасуына ықпал етіп, жаңа
жағдайға тез бейімделуіне көмектеседі.
Адамның өзіндік ерекшелігі кез келген
жағдаятқа сәйкес жинақталған бейімделу
тәжірибесіне және соған ұқсас
жағдаяттардағы іс-әрекеттеріне
байланысты болады. Сонымен бірге оның
әлеуметтену қабілеті, оның өмірге
әлеуметтенуінің және өзін-өзі жүзеге
асыруында маңызды рөл атқарады.
Неғұрлым адамның бейімделу тәжірибесі
мол болса, соғұрлым ол жаңа жағдайға тез
бейімделеді. Ол өз тәжірибесіне ұқсас
Ғылыми зерттеулер әр сыныпта бейімделу кезеңінде
қиындықтарға тап болатын балалардың шамамен
14℅ болатынын көрсетті.

Дезадаптивті
баланы қалай
анықтаймыз?
Қандай
диагностикалық
жұмыстар
Балықбаева Ақжарқын Мамырқызы жүргіземіз?
Аймақтық семинар
Тақырыбы: «Оқушылардың дезадаптацияға
Оқушылардың ортаға бейімделуін
ұшыраудағы себептерін анықтау кезеңіндегі
диогностикалау
психодиогностикалық бағыттағы
жұмыстарды интерпретациялау.
Дайындаған М. Әуезов атындағы жалпы орта мектептің
педагог-психологы: Балықбаева А
Диагностика бағдарламасының мақсаты:
5-ші сынып оқушыларына орта мектепте оқуға
бейімделуіне психологиялық-педагогикалық көмек көрсету.
Міндеті:Оқу мотивациясының тұрақтылығын
қалыптастыру
Балаларда жағымды «Мен» концепциясын,
өз-өзіне деген сенімділік дағдысын қалыптастыру және үрей,
қорқыныш сезімдерін төмендету.
Өздігінен қабылдау, өздігінен ашылу және басқаларды
қабылдау негізінде - басқа адамдармен қарым-қатынас
жасау дағдыларын қалыптастыру
Экспресс- әдістемесі
Мақсаты: 5 сынып оқушыларының адаптация кезеңіндегі алаңдаушылығын анықтау
№ Берілген сөйлемдерді «соңғы кезде.............» деп бастау керек ия жоқ

1 Мен тез шаршаймын
2 Мен ойымша менің жағдайым көп балаларға қарағанда жақсырақ
3 Мен өзімді еркінірек сезінемін
4 Менде№1
бас Ерекшеліктері
айналу/ жүрек
Мен ашуланамын
айну пайда ия
болды жоқ кейде үнемі

5 Мұғалімдердің
2 Менмаған көңілі толмайды
шыдамсызбын
6 Маған34өзімеМенің
дегендостаым жоқ
сенімділік жетіспейді
Мен өзіме толық сенемін
7 Мен өзімді
5 қауіпсіз сезінемін
Менің көңіл-күйім өзгермелі
8 Мен қиындықтардан
қашқақтаймын
Мен мазасызбын
9 Мен жеңіл
7 ренжіп қала аламын тіптен жылап та қоямын
Мен жылауықпын
10 Менде89кикілжіңдер
Мен бақыттымын
көбей бастады
Мен кейде қатты шаршаймын
11 Үй тапсырмалары қызық бола бастады
10 Кейде жалғыз болғанды
12 Мен мұғалімдердің
ұнатамын
түсіндіргенін нашар түсінемін
13 Мен келеңсіздіктерге
Жалпы саныұзақ мазасызданамын
14 Мен ұйқымды қандыра алмаймын
15 5- сыныпта былтырғы мұғалімдер сабақ бергенін қалаймын
«М.Әуезов атындағы жалпы орта білім беретін мектебі коммуналдық мемлекеттік мекемесінің 5а сыныбынан
алаңдаушылығын анықтау мақсатында алынған экспрес әдістемесінің қорытындысы мен мониторингісі.
2021-2022 оқу жылы
№ Оқушылардың аты-жөні балы
1 АС1 2
2 АМ2 1
3 АА3 4
4 БЖ 5
5 ДС1 2
6 Д Л2 6
7 ЕЕ 2
8 ЖЗ 8
9 ҚН1 5
10 ҚЕ2 2
11 ҚА3 1
12 ҚН4 5
13 ӨА 9
14 ИС 5
15 ПЖ1 4
16 ПА2 4
17 РА 5
18 СС 2
19 ҮН 5
20 ША 3
21 ХМ 1
22 ТТ 7
№ Ерекшеліктері ия жоқ кейде үнемі
1 Мен ашуланамын
2 Мен шыдамсызбын
3 Менің достаым жоқ
4 Мен өзіме толық сенемін
5 Менің көңіл-күйім өзгермелі

6 Мен мазасызбын
7 Мен жылауықпын
8 Мен бақыттымын
9 Мен кейде қатты шаршаймын

10 Кейде жалғыз болғанды
ұнатамын
Жалпы саны
«М. Әуезов атындағы жалпы орта білім беретін мектебі»
Педагогика- психологияға
бағытталған диогностикалық
бағыт бойынша жұмысының
АНЫҚТАМАСЫ
2021-2022 оқу жылының қыркүйек айының 20-сы күні 5 сынып оқушыларының адаптация кезеңіндегі алаңдаушылығын анықтау
мақсатында 15 сұрақтан тұратын экспрес әдістемесі алынып, психодиогнстикалық жұмыс жүргізілді.
Мақсаты: 5 сынып оқушыларының адаптация кезеңіндегі алаңдаушылығын анықтау
Зерттеу жұмысына қатысқандар саны: 22
Жүргізілген жұмыстың №сипаттамасы:
Ерекшеліктері ия
Оқушыларға он бес сұрақтан тұратын жоқ таратылып
парақшалар кейде үнемі
беріледі.
10 минут уақыт беріледі. 1 Мен ашуланамын
2 Мен шыдамсызбын
Зерттеу нәтижесі:
3 Менің достаым жоқ
1, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 12, 13,
4 14, 15Мен
сұрақтарына «ия»сенемін
өзіме толық жауабына 1 баллдан, 2, 3, 7, 11 сұрақтарына «жоқ» жауабына 1 баллдан
Алаңдаушылық деңгейлері 5 Менің көңіл-күйім өзгермелі
1–4 бал — төмен деңгей
5–7 бал — орта деңгей6 Мен мазасызбын
8–10 бал — жоғары деңгей 7 Мен жылауықпын
11–15 бал — өте жоғары 8 деңгейМен бақыттымын
Қорытындысы: Жалпы9 5а сынып Мен кейде қатты шаршаймын
бойынша 22 оқушыдан түгел тест алынып нәтижесі төмендегідей болды.
Төмен деңгей 11 оқушы 1050% Кейде жалғыз болғанды
Орта деңгей 9 оқушы 41% ұнатамын
Жоғары деңгей 2 оқушы 9% Жалпы саны
Ұсыныс: Сынып жетекшісін сауалнама қорытындысымен таныстырылсын. Жоғары деңгей көрсеткен оқушылармен алаңдаушылығын
төмендету мақсатында қосымша түзету-дамыту жұмыстарын жүргізіп, кеңестер берілсін.
М. Әуезов атындағы жалпы орта білім беретін мектебі коммуналдық мемлекеттік мекемесінің
5б сынып оқушыларынан қыркүйек айында алынған Кондаштың «Қобалжу шкаласы» әдістемесінің
қорытындысы және мониторингісі
2021-2022 оқу жылы
№

Өзіндік бағасына байланысты
Оқушының аты-жөні

Мектепішілік
Тұлғааралық
№ Ерекшеліктері ия жоқ кейде үнемі
1 Мен ашуланамын
2 Мен шыдамсызбын
3 Менің достаым жоқ
4 Мен өзіме толық сенемін
5 Менің көңіл-күйім өзгермелі

1 6 Мен
АС1мазасызбын 15 4 16
2 7 Мен
АМ2жылауықпын 16 10 18
3 8 Мен
АА3бақыттымын 13 3 11
4 9 Мен
БЖ кейде қатты шаршаймын 22 22 31
5 ДС1 15 9 21
6 ДЛ2 15 23 9
10 Кейде жалғыз болғанды
7 ЕЕ 8 5 7
ұнатамын
8 ЖЗ 28 31 4
Жалпы
ҚН1
саны 25 8 12
10 ҚЕ2 17 18 11
11 ҚА3 14 2 13
12 ҚН4 27 9 23
13 ӨА 13 9 9
14 ИС 22 10 19
№ Ерекшеліктері ия жоқ кейде үнемі
1 Мен ашуланамын
2 Мен шыдамсызбын
3 Менің достаым жоқ
4 Мен өзіме толық сенемін
5 Менің көңіл-күйім өзгермелі

6 Мен мазасызбын
7 Мен жылауықпын
8 Мен бақыттымын
9 Мен кейде қатты шаршаймын
Деңгей 10 Бала Тұлғаболғанды Бала
Кейде жалғыз Мектепішілік Бала саны Өзін өзі бағалау
саны
ұнатамын аралық саны шылық
Төмен 0-10 3 Жалпы саны
13% 11 50% 5 22%
қалыпты 11-20 9 41% 8 36% 11 50%
орта21-30 9 41% 2 9% 4 18%
Жоғары31-40 1 5% 1 5% 2 10%
«М. Әуезов атындағы жалпы орта білім беретін мектебі»

Педагогика- психологияға
бағытталған диогностикалық
бағыт бойынша жұмысының

Анықтамасы
2021-2022 оқу жылының қыркүйек айының 13-сы күні М. Әуезов атындағы жалпы орта білім беретін мектебінде 5 а сынып оқушыларынан
Кондаштың «Қобалжу шкаласы» әдістемесі алынып, психодиогностикалық зерттеу жұмыстары жүргізілді.
Жұмыстың мақсаты: жасөспірімдер арасында агрессивті мінез-құлық әрікетінің алдын алу, стресті жеңу. Баланы қоршаған ортамен бірге үйлесімді
дамуына жағдай жасау,№ Ерекшеліктері
жалпы өмірге көзқарасын позетивтендіру. Өз өміріния жоқ жетугекейде
сақтауға, мақсатқа үнемі
ұмтылыс қалыптастыру.
Зерттеу жұмысына қатысқандар: Мен ашуланамын
5а сынып оқушылары. Барлығы 22. Қатысқаны 22.
Жүргізілген жұмыстың2сипаттамасы:Мен шыдамсызбын
Кондаштың «Қобалжу шкаласы» әдістемесі 30 сөйлемнен тұрады. Әдістеме 3 тип бойынша жағдай
қарастырылған: мектеп3және мұғалімдермен
Менің достаым жоқ жағдайлар, өзіндік бағасы туралы жағдайлар, қарым-қатынас жағдайлары, сәйкесінше осы
байланысты
шкала көмегімен айқындалған Мен өзіме
қобалжу толық
түрлері: сенемін
мектептік, өзіндік бағалау, тұлғаралық қарым-қатынас деп көрсетілген. Барлық ұпайлар жеке
бөлімдер бойынша және 5 тұтас жалпы
Меніңесептеледі.
көңіл-күйім өзгермелі
Жеке бөлім бойынша нақты қобалжу түрін білдірсе, ал тұтас есептегенде жалпы қобалжу деңгейін
көрсетеді. Қобалжу деңгейі 0-10-ға дейін төмен, 11-20 қалыпты, 21-30 орта, 31-40 жоғары.
6 Мен мазасызбын
Қорытынды: Нәтижелерді өңдеу барысында 6а сыныбында төмендегідей болды.
7 Мен жылауықпын
Тұлғааралық: төмен 3 оқушы 13%, қалыпты 9 оқушы 41%, орта 9 оқушы 41%, жоғары 1 оқушы 5%
8 Мен бақыттымын
Мектепшілік: төмен 11оқушы 50%, қалыпты 8 оқушы 36%, орта 2 оқушы 9%, жоғары 1 оқушы 5%
9 Мен кейде қатты шаршаймын
Өзіндік бағ. байл. төмен 5 оқушы 22%, қалыпты 11 оқушы 50%, орта 4 оқушы 18%, жоғары 2 оқушы 10%
Ұсыныс: Сынып жетекшісін10 сауалнама қорытындысымен
Кейде жалғыз болғанды таныстырылсын.
Төмен және жоғары деңгей көрсеткен оқушылармен тұлғааралық қарым-қатынасын, өзіндік бағалауын, мектепішілік мазасыздануын жақсарту
ұнатамын
мақсатында қосымша түзету-дамыту Жалпыжұмыстарын
саны жүргізіп, жеке және топтық кеңестер берілсін.

Таныстым __________Сапиев А.

Анықтаған педагог-психолог:А. Балықбаева
«Менің сыныбым» әдістемесі
Мақсаты: оқушылардың сынып ұжымына бейімделуінде қиындықтардың бар
екенін анықтау
.

№ Ерекшеліктері ия жоқ кейде үнемі
1 Мен ашуланамын
2 Мен шыдамсызбын
3 Менің достаым жоқ
4 Мен өзіме толық сенемін
5 Менің көңіл-күйім өзгермелі

6 Мен мазасызбын
7 Мен жылауықпын
8 Мен бақыттымын
9 Мен кейде қатты шаршаймын

10 Кейде жалғыз болғанды
ұнатамын
Жалпы саны
М. Әуезов атындағы жалпы орта білім беретін мектебі коммуналдық мемлекеттік мекемесінің
5а сынып оқушыларынан қыркүйек айында алынған «Менің сыныбым» әдістемесінің
қорытындысы
№ және мониторингісі

Бейімделуінде қиындықтар бар
Оқушының аты-жөні

Бейімделуі өте жақсы

Бейімделу төмен
Бейімделуі жақсы
№ Ерекшеліктері ия жоқ кейде үнемі
1 Мен ашуланамын
2 Мен шыдамсызбын
1 3 АС1 Менің достаым жоқ +
2 4 АМ2 Мен өзіме толық сенемін +
3 АА3 +
4 5 БЖ Менің көңіл-күйім өзгермелі +
5 ДС1 +
6 6 ДЛ2 Мен мазасызбын +
7 ЕЕ +
7 ЖЗ
Мен жылауықпын +
9 8 ҚН1 Мен бақыттымын +
10 9 ҚЕ2 Мен кейде қатты шаршаймын
+
11 ҚА3 +
12 ҚН4 +
13 10 ӨА Кейде жалғыз болғанды +
14 ИС ұнатамын +
15 П Ж1 +
Жалпы саны
16 П А2 +
17 РА
18 Бейімделуінде қиындықтар бар оқушылар 3 – 14%+
СС
19 БН +
Бейімделуі жақсы оқушылар 10- 45%
ША +
21 Бейімделуі өте жақсы оқушылар 4- 18%
ХМ +
22 ТТ +
Бейімделуі тқмен оқушылар 4- 18%
№ Ерекшеліктері ия жоқ кейде үнемі
1 Мен ашуланамын
2 Мен шыдамсызбын
3 Менің достаым жоқ
4 Мен өзіме толық сенемін
5 Менің көңіл-күйім өзгермелі

6 Мен мазасызбын
7 Мен жылауықпын
8 Мен бақыттымын
9 Мен кейде қатты шаршаймын

10 Кейде жалғыз болғанды
ұнатамын
Жалпы саны
«М. Әуезов атындағы жалпы орта білім беретін мектебі»

Педагогика- психологияға
бағытталған диогностикалық
бағыт бойынша жұмысының
Анықтамасы
2021-2022 оқу жылының қыркүйек айының 13-і күні М. Әуезов атындағы жалпы орта білім беретін мектебінде 5а сынып оқушыларынан
«Менің сыныбым» әдістемесі алынып, психодиогностикалық зерттеу жұмыстары жүргізілді.
Жұмыстың мақсаты:.Оқушылардың сынып ұжымына бейімделуінде қиындықтардың бар екенін анықтау
Зерттеу жұмысына қатысқандар: 5а сынып оқушылары. Барлығы 22. Қатысқаны 22.
№ сендердің
Нұсқау: Балалар! Суретте Ерекшеліктері
сыныптарың көрсетілген. Ортанғыия орындықта жоқ кейде отыр,үнемі
апайың (мұғалім) апайдың айналасындағы
1 Мен ашуланамын
оқушылар өздерінің жұмыстарымен шұғылдануда. Ал, қалған балалар ауланың сыртында ойын ойнауда. Осы суреттегі оқушылардың
2 Мен шыдамсызбын
ішінен өзіңді тауып алып
3 белгілеп,
Менің жанына
достаым өзіңнің
жоқ аты-жөніңді жаз. Өзіңді белгілеп болған соң суреттен өзіңнің досыңды тап та
жанына аты-жөнін жазуды
4 тапсырамын.
Мен өзіме толық сенемін
Талдау нәтежесі: 5 Менің көңіл-күйім өзгермелі
«Мұғалімнен алыста» позициясында тұрған болса – баланың сынып ұжымына бейімделуінде қиындықтардың бар екенін көрсетеді.
6 Мен
Өзге баллармен өзін теңестіру, жұпмазасызбын
болып тұруы, ойыншылармен бірге – баланың бейімделуі жақсы деңгейде.
7 үшінМен
Мұғаліммен бірге: бала жылауықпын
мұғалімнің маңыздылығы ерекше екендігі.
8 Мен бақыттымын
Ойын позициясы: оқу позициясымен сәйкес келмейді.
9 Мен кейде қатты шаршаймын
Қорытынды: Жүргізілген жұмысты өңдеу барысында 5а сыныбында төмендегідей нәтиже көрсетті.
Бейімделуінде қиындықтар
10 бар оқушылар
Кейде жалғыз3 –болғанды
14%
Бейімделуі жақсы оқушылар ұнатамын
10- 45%
Жалпы
Бейімделуі өте жақсы оқушылар саны
4- 18%
Бейімделуі төмен оқушылар 4- 18%
Ұсыныс: Сынып жетекшісін сауалнама қорытындысымен таныстырылсын.
Оқушылардың сынып ұжымына бейімделуінде қиындықтардың бар және бейімделуі төмен оқушылармен үзету-дамыту коррекциялық
жұмыстар жүргізіліп, кеңестер берілісін
«М.Әуезов атындағы жалпы орта білім беретін мектебі коммуналдық мемлекеттік мекемесінің 5а сыныбынан
жүргізілген «Экспрес әдістемесі», «Қондаштың қобалжу шкаласы», «Менің сыныбым» әдістемелерінің ортақ
қорытындысы.
2021-2022 оқу жылы
№ Оқушылардың «Экеспрес» Кондаштың «Қобалжу шкаласы» «Менің сыныбым» әдістемесі
аты-жөні әдістемесі Тұлғааралық Мектепішілік Өзіндік бағасына Бейімделуінде Бейімделуі Бейімделуі өте Бейімделу Қорытын
байланысты қиындықтар бар жақсы жақсы төмен ды

1 АС1 2 15 4 16 +
2 АМ2 1 16 10 18 +
3 АА3 4 13 3 11 +
4 БЖ 5 22 22 31 +
5 ДС1 2 15 9 21 +
6 ДЛ2 6 15 23 9 +
7 ЕЕ 2 8 5 7 +
8 ЖЗ 8 28 31 4 + +
9 ҚН1 5 25 8 12 +
10 ҚЕ2 2 17 18 11 +
11 ҚА3 1 14 2 13 +
12 ҚН4 5 27 9 23 + +
13 ӨА 9 13 9 9 +
14 ИС 5 22 10 19 +
15 П Ж1 4 29 11 9 +
16 П А2 4 25 18 13 +
17 РА 5 9 17 28
18 СС 2 19 12 12 +
19 БН 5 29 7 16 +
20 ША 3 35 14 32 +
21 ХМ 1 9 19 11 +
22 ТТ 7 25 15 22 +
ҚОРЫТЫНДЫ

Осы кезде ата-аналарға, сынып жетекшілеріне, пән мұғалімдеріне ұсынылатын Ұсыныс:
- Оқушыларға сенім білдіру, пәнге деген қызығушылықтарын арттыру;
- Оқушыларға жылы лебізден ықылас пен көмек көрсету;
- Мұғалім өзін-өзі меңгеріп, ұстамдылық үлгісін көрсету, әдісшіл болу;
- Пән мұғалімдерінің оқытудың жаңа технологияларын сабаққа енгізу;
- Мектеп психологтары психопрофилактикалық сабақтар, тренингтер өткізу;
-Егер үлкендер баланың қарым-қатынас және қарекет саласындағы жаңа қажетсінулерін;
-Балалар өмірін қиындататын факторлардың 40% мектеп тарапынан болады.
Оқушыла бастауыш мектептен орта мектепке өтеді.Бұл кезеңде баланың психикасында өзгерістер
болады.
Өтпелі кезеңде көптеген ішкі позициясындағы өзгерістер басқа адамдармен қарым-
қатынастарына да әсер ететінін ұмытпауымыз керек.
Сөзімнің соңында, егер бастауыш мектептегі оқушыларда оқу үлгерімімен қиыншылықтар болса,
орта буынға өткен кезде де олардың жойылып кетуі екіталай, сондықтан өмірге қадам басқан әр
баланың жанына терең үңіліп, зер салып, жан-дүниесін түсіне білейік дегім келеді.
“№4 Қ.Сәтбаев атындағы жалпы орта білім беретін мектебі” коммуналдық мемлекеттік мекемесі

Дезадаптацияға ұшыраған
оқушылармен түзету-
дамыту жұмысы

Педагог-психолог:

А.Шардарбекова
Мақсаты:

Дезадаптациялық мінез-құлықты
оқушылардың танымдық процестерін, мінез-
құлықтарын зерттеу және олардың
эмоцияналдық қарым-қатынастарын
қалыптастыру. Логикалық ойлауды және
шығармашылық қиял қабілетін байқауды
дамыту.
М Баланың оқуға деген қабілетін, мотивациясын жоғарлату.

І
Баланың қабілеттерін, сезімдерін, қызығушылықтарын
Н дамыту.

Д Мінез ерекшеліктерін зерттеу,түрлі әдістер арқылы көңіл-
Е күйлерін көтеру.

Т Рухани байлығын, шығармашылық қиялын дамыту.
Т
Е
Қабылдаудың ерекшеліктерін, қасиеттерін анықтау.
Р
І .
Эмоциялық қарым-қатынасты қалыптастыру.
Жұмыс бағыты

Педагогикалық Психологиялық

Әлеуметтік
ЖҰМЫС ЖАСАУ
ТҮРЛЕРІ

Жеке Топтық
еа
ы
а
к
қ
Д
р
р
аеи
,
тң
уаР
ег
ы
е
сн
л
у,ә
оа
,сс
д
к
тат
с
уіи
р
а
еак
сцнл
аи
тж
н
и
я
ае
н
әл
гм
н
р
ы
ае
қ
ім
оо:
н
й
и
ы
тн
од
р
а
и
р
н
г
Ата-анасымен байланыс жасау;

Оқушыларды бақылауға алу;
Оқушыларме
Қамқоршы мұғалімдер бекіту;
н жүргізілетін
жұмыс Жеке картотека жүргізу;
түрлері
Психологиялық зерттеулер жасау;

.
Еңбекпен қамтылуын ықпал жасау;
Жеке түзету жұмысының құрылымына
келесі тармақтар кіреді:
Диагностикан Түзету Оқу әдістері Оң немесе Жетістіктер
ың шараларымен мен теріс мен түзету
нәтижелері іс-әрекеттер әдістерінің өзгерістер жұмыстарыны
Қорытынды картасы тізімі журналы ң нәтижесі.
Ұсыныстар
Мектепте дезадаптация жиі тіркелетін
оқу кезеңдері анықталады:

Мектепке бару 1 сынып
ТҮЗЕТУ ЖҰМЫСЫ

Психологиялық
Психотерапия- емдеу коррекция - алдын
әдісі алу әдісі
«Мектептегі дезадаптация» мәселесімен
психокоррекциялық жұмыстың әдістемелік нұсқаулығы
№ Ойынның Негізгі мақсат Жаттығудың қысқаша
жаттығулардың сипаттамасы
атауы
Жылдан жылға оқушылардың бастауыш сыныптан орта
буынға бейімделу кезеңі өзекті мәселе болып туындайды.
Оқушылар мектепке, мұғалім талабына, сыныптастарына
үйренсе де, бейімделу проблемасы бар. Олар қайтадан жаңа
әлеуметтік жағдайға үйренеді, жаңа сынып жетекшісі, пән
мұғалімдері, жаңа пән. Әр мұғалім өз талабын қояды. Бұл кез
бастапқы жеткіншек шақ, бала ағзасында физиологиялық
өзгерістер өтіп, ол да із қалдырады.

Ұқсас жұмыстар

СЫНЫП ЖЕТЕКШІЛЕР

ФАЙЛ СОЗДАТЬ

Microsoft Power Point бағдарламасында дайын графикалық файлдарды, дайын дыбыстық файлдарды енгізуді үйрету

Ортаға туралау

Power Point құжаттаpының құрылымы

СЫНЫП ЖЕТЕКШІ

Жағымсыз мінез - құлық формалары, оларды алдын алу және жеңу

Тіл дамыту әдістемесі. Жазу және тіл

Жезқазған 2021 жыл

Менің баламның әлемі

Пәндер