Адам генетикасы: зерттеу әдістері мен тұқым қуалау ерекшеліктері

Адам генетикасы және оның зерттеу әдістері

Адамның генетикалық объект ретіндегі ерекшеліктері:

АДАМ ГЕНЕТИКАСЫН ЗЕРТТЕУ ӘДІСТЕРІ

ГЕНЕАЛОГИЯЛЫҚ ӘДІС

Адамда болатын түрлі белгілер мен қасиеттердің немесе аурулардың тұқым қуалауын, оның шыққан тегіне қарай зерттейді.

Шежірені құрастырудағы негізгі шартты белгілер: 1 - ер адам;

2 - әйел адам;

3 - жынысы анықталмаған;

4 - зерттеліп отырған белгі кездесетін адам;

5 - зерттеліп отырған рецессивті геннің ;

6 - неке;

7 - ер адамның екі әйелмен некесі;

8 - туыстық неке;

9 - ата-анасы, балалары және олардың туылу реті;

10 - екі жұмыртқалық егіздер;

11 - бір жұмыртқалық егіздер.

ЦИТОГЕНЕТИКАЛЫҚ ӘДІС

Сау немесе ауру адамның кариотипіне (хромосома жиынтығына) цитогенетикалық талдау жасалады.

1956ж. Тио мен Леван алғаш рет адамда 46 хромосома бар екенін анықтады.

Хромосомалық өзгерістердің нәтижесінде туындайтын аурулар: Клайнфельтер синдромы, Тернера-Шерешевский, Даун, Патау, Эдвардс синдромы және т. б.

Ер адамда, жыныстық хромосомасына Х артық болуы, диплоидттық жиынтығы - 47

Жыныстық жағы баяу дамиды, бедеу болады, ақыл - есі кем, ашуланшақ, жұмысқа қабілеті төмен.

ЕГІЗДІК ӘДІС

Белгі қасиеттердің дамып қалыптасуы үшін тұқым қуалаушылық пен сыртқы ортаның әсрін зерттейді, сонымен қатар адамның кейбір тұқым қуалайтын ауруларға бейімділігін алдын ала анықтауға көмектеседі.

1 - бір жұмыртқалық егіздер

2 - екі жұмыртқалық егіздер

ИММУНОГЕНЕТИКАЛЫҚ ӘДІС

Ол қан тобы мен резус-фактордың тұқым қуалауын зерттеу негізде пайда болды. Алайда казіргі кезде бұл әдістер ағза иммунды реакцияларының түкым куалау типтерін зерттеуге қолданылады.

БИОЛОГИЯЛЫҚ ӘДІС

Биологиялық талдау негізінде зат алмасуда ауытқуларды келтіріп шығарған генетикалық өзгерістерді анықтайды

Бұл әдіс биохимиялық үдерістерде патолоиялық өзгерістер пайда болған, нәтижесінде ферменттер қызметі бұзылған ауруларға ғана қолданылады.

ПОПУЛЯЦИЯЛЫҚ-СТАТИСТИКАЛЫҚ ӘДІС

Заманауи генетикадағы маңызды әдістердің бірі. Популяциядағы қандай да бір аллельді тасымалдап ( жеке адамның генотипі емес), жеткізушінің мөлшерін және әр алуан генотиптердің пайыздық арақатынасын айқындауды зерттеуді.

Яғни генофонд құрылымын анықтайды.

Ұқсас жұмыстар

Адам генетикасы: тұқым қуалау, өзгергіштік және зерттеу әдістері

Адам генетикасы: тұқым қуалаушылық, зерттеу әдістері және әлеуметтік-этикалық мәселелер

Адам генетикасы: тұқым қуалау, шежірелік, цитогенетикалық және егіздік әдістер

Адам генетикасы: тұқым қуалаушылық, негізгі зерттеу әдістері және нәсілдік-евгеника мәселелері

Адамның жыныс генетикасы: ерекшеліктері мен зерттеу әдістері

Сабақ жоспары: Адам генетикасы - тұқымқуалаушылық, өзгергіштік және зерттеу әдістері

Адам генетикасының қағидалары, ерекшеліктері және зерттеу әдістері

Тіркесіп тұқым қуалау, кроссинговер және генетикалық карталар; хромосомалық жыныс анықталуы мен жыныспен тіркескен тұқым қуалау

Моногенді аурулар: себептері, тұқым қуалау түрлері және клиникалық-молекулалық ерекшеліктері

Белгілердің тұқым қуалауы: генетика негіздері, тұқым қуалау типтері мен шежірелік әдісі