Ахмет Байтұрсынұлы тұлғасының қалыптасуы

Презентация қосу

Бөлім тақырыбы:
Кеңестік Қазақстанның мәдениеті: Білім мен
ғылым, әдебиеті пен өнер

Сабақ тақырыбы:
АХМЕТ БАЙТҰРСЫНҰЛЫ-«ҰЛТ ҰСТАЗЫ»
Қазақстан тарихы
8-сынып
Аширбаева Ақтолқын
Оқу мақсаты:
8.2.2.2 – Ахмет Байтұрсыновты қазақ тіл білімінің негізін салушы, қоғам
қайраткері ретінде бағалау.

Бағалау критерийлері:

Ахмет Байтұрсынұлы тұлғасының қалыптасу жолын анықтайды;
Ахмет Байтұрсынұлының қазақ тіл білімінің негізін салушы, қоғам қайраткері
ретінде баға береді.
«Уақыт шеңбері» стратегиясы.оқушылар бір шеңбер жасап бірге
қоқыс жәшігіне негатив жазылған қағаздарын тастайды . Оқушылар
стикер таңдау арқылы топқа бөлінеді

• https://quizizz.com/admin Үй тапсырмасын сұрау
• өзін – өзі бағалау парағы берылып оқушылар
бағаланады

Қазақтың бес арысы

Міржақып Дулатұлы Ахмет Байтұрсынұлы Мағжан Жұмабаев

Бесеуіде елдің мұның жырлап
қараңғы халықты
ағартушылыққа бет бұруды
көздеген азаматтары.
Шәкәрім Құдайбердіұлы Жүсіпбек Аймауытов
қоғам аудармаш
қайраткері ы

әдебиет
зерттеуші ақын
ғалым

педагог

Ахмет Байтұрсынұлы
Ахмет Байтұрсынұлы тұлғасының
қалыптасуы
Қазақ әдебиеті мен
өнерінің көрнекті 1895 жылы
өкілі, қоғам Орынбордағы
қайраткері мұғалімдер
Ауыл мектебінде
Ахмет мектебін бітіреді.
оқып, сауатын
Ақтөбе, Қостанай,
Байтұрсынұлы ашады, кейінен
Қарқаралы
(1873-1938) Торғай Торғайдағы екі
уездерінің
облысындағы сыныптық орыс-
мектептері мен
Торғай уезінің қазақ училищесінде
орыс-қазақ
оқиды.
Сарытүбек деген училищелерінде
жерінде дүниеге мұғалімдік қызмет
келген. атқарады.
Ахмет Байтұрсынұлы Алаш қозғалысы тұсында күрестің алғы шебінде
болады. Оның өмірі өз халқына адал қызмет етудің, ел-жұртының мәдениеті
мен әдет ғұрпына, тарихына деген сүйіспеншіліктің айқын үлгісі.

Ахмет 1913-1918
Байтұрсынұлы жылдары «Қазақ»
өзінің халықпен газетінде редактор
кездесулері болып, халық
кезінде патша өмірінің көкейтесті
үкіметінің мәселелерді
отаршылдық көтереді, елді өнер-
саясатының білімге үндеді.
мәнін әшкерледі.
«Қазақ» газетінде
жарияланған «Қазақтың бас
ақыны» мақаласында Ахмет
Байтұрсынұлы Абайдың
рухани мұрасының қазақ
мәдениеті мен ағарту ісіне
ықпалын зерделейді.

«Қазақша оқыту» мақаласында ол: «Халық өмірін жақсарту
ісін балаларды оқыту ісінен бастау керек, өйткені билік,
басқару тек біліммен ғана түзетілді», -дейді
Әдеби мұрасы:
Ахмет Байтұрсынұлы қазақ әдебиетін зерттеуге көп үлес қосты.

1909 жылы оның тұңғыш «Қырық
мысал» кітабы жарыққа шығады,
онда Крылов пен Абай әңгімелерін
негізге ала отырып, биліктің
шектен шығуы мен зорлық-
зомбылығын сынайтын бірқатар
туындылары енгізілген.

1911 жылы «Маса» өлеңдер жинағы жарық көрді. Ондағы басты идея қазақ
халқын ілім-білімге әрі мәдениетті қоғам құруға шақыру еді.
Саяси қызметі:

Ахмет Байтұрсынұлы саяси
қызметі кезінде халыққа білім
беру мәселесін әрқашан көтеріп
жүретін еді. 1905 жылдан бастап
Алаш қозғалысының
қалыптасуына белсене қатысты.

Ол «Қарқаралы петициясы» авторларының бірі болды, онда басқа
мәселелермен бірге білім беру, ар-ұждан бостандығы және діни еркіндік,
газет шығару жайлы айтылды.
1913 жылы Ә.Бөкейхан және М.Дулатұлымен бірге «Қазақ»
газетінің алғашқы нөмірін шығарды.

Газет 1918 жылға
дейін қазақтар
арасындағы негізгі
мінбер әрі ең кең
таралған саяси
және әдеби-
ғылыми басылым
саналады.
Алаш туы астында
1919 жылдан Ахмет
Байтұрсынұлы Кеңес халық
1917 жылдан бастап комиссариаты басшысының
Ахмет Байтұрсынұлы орынбасары қызметін
Алаш партиясын атқарды. Қазақстандағы білім
беру мәселелері бойынша
құруға атсалысты,
халық комиссары болып
Алашорда үкіметінің тағайындалды.
құрамына кірді, онда
білім мен мәдениетке
қатысты мәселелерге
жауапты болды.
Әдеби қазақ тілінің қалыптасуы.

Ахмет Байтұрсынұлы әдеби қазақ тілінің қалыптасуы мен араб
жазуын реформалау үшін көп тер төкті.

Қазақ АКСР–і құрылғаннан кейін, 1920-1921 жылдары халық
ағарту комиссары болды.

1922-1925 жылдары Қаз АКСР Халық ағарту комиссариатының
ғылыми-әдеби комиссиясын басқарды.

1921-1928 жылдары халық ағарту институттарында қазақ тілі мен
әдебиеті, мәдениет тарихынан сабақ берді.
Ахмет Байтұрсынұлы–тілтану және әдебиеттану
бойынша бірқатар еңбектердің авторы.

Ол алғашқы қазақ
әліпбиін жасады.
Сондай-ақ «Тіл құрал»
атты оқулық жазды. Ол
қазақ тілін оқыту
әдістемесінің негізін
салушы әдістемелік
кітаптар (мұғалімдерге
арналған іс-тәжірибелік
басшылық),
хрестоматиялар және
т.б жазды.
1-тапсырма

Ахмет Байтұрсынов кім
оның қоғамдағы
орнымен еңбегін анықтаңыз.
Жауабы:

Халық мұрасын жинақтаушы, зерттеуші құрастырушы ғалым;
Қазақ әліпбиінің реформаторы;
Қазақ тіл білімі мен әдебиеттанушы;
Қазақ АКСР орталық атқару комитетінің мүшесі;
Оқу –ағарту ісінің білгір әдістемешісі;
Қазақ баспасөзінің негізін салушы.
2-тапсырма

Жылдар сөйлейді.

Оқиғалар 1895 ж. 1913- 1909 ж. 1911 ж. 1913 ж.
1918 жж.

Орынбордағы мұғалімдер мектебін
бітіреді.
«Қазақ» газетінде редактор болды.

тұңғыш «Қырық мысал» кітабы
жарыққа шығады.
«Маса» өлеңдер жинағы жарық
көрді.
Ә.Бөкейхан және М.Дулатұлымен
бірге «Қазақ» газетінің алғашқы
нөмірін шығарды.
Жауабы:

Оқиғалар 1895 ж. 1913- 1909 ж. 1911 ж. 1913 ж.
1918 жж.

Орынбордағы мұғалімдер мектебін
бітіреді. +
«Қазақ» газетінде редактор
болды. +
тұңғыш «Қырық мысал» кітабы
жарыққа шығады. +
«Маса» өлеңдер жинағы жарық
көрді. +
Ә.Бөкейхан және М.Дулатұлымен
бірге «Қазақ» газетінің алғашқы +
нөмірін шығарды.
3-тапсырма

Қазақстанның қазіргі картасынан
А.Байтұрсынұлының қызмет еткен жерлерін
көрсетіңіз.
Жауабы:
Қорытынды:

• Ахмет Байтұрсынұлы тұлғасының
қалыптасу жолын анықтадыңыз;

• Ахмет Байтұрсынұлы қазақ тіл
білімінің негізін салушы, қоғам
қайраткері ретінде баға бердіңіз.
Кері
байланы
с
Үй жұмысы: Ұсынылған бейнебаянды қарап төмендегі кестені толтырыңыздар. https://www.youtube.com/watch?v=3ebSwC10ixk

Үй жұмысы: Ұсынылған бейнебаянды қарап
төмендегі кестені толтырыңыздар.
https://www.youtube.com/watch?v=3ebSwC10
ixk

Білемін Білдім Білгім
келеді

Ұқсас жұмыстар

Ахмет Байтұрсынұлы - Қазақ лингвистикасының негізін қалаған ғалым

Ахмет Байтұрсынов - ағартушы

Саяси жолы

БІЛІМ МАЗМҰНЫН ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ ЖАҒДАЙЫНДАҒЫ БАСТАУЫШ

Ақаң мектебіне тізіліп кіріп жатқан жас буын

Байтұрсынұлы қалдырған бай мұраның тағы бір саласы - көркем аударма

Маса шығармасына аннотация

Тәуелсіз Қазақстан тарихнамасында Алаш қозғалысына байланысты еңбектерді талдау(Әлихан Бөкейхан, Мұстафа Шоқай, Ахмет Байтұрсын, Мыржақып Дулат және т. б. )

Өлеңнен үзіндіні жатқа оқу

АХМЕТ БАЙТҰРСЫНҰЛЫ(1873-1938)

Пәндер