Түркі мәдениеті мен өнері

ТҮРКІ ӨРКЕНИЕТІ ЖӘНЕ ҰЛЫ
ДАЛА
• Түркі өркениеті – әлем тарихындағы
маңызды мәдениеттердің бірі. Ұлы дала –
түркі халықтарының тарихи мекені.

• Түркі халықтары ежелден кең байтақ
аймақты мекендеп, өзіндік өркениетті
қалыптастырған.
Түркі өркениетінің бастауы
• • Ғұн, сақ, үйсін тайпалары – түркі
өркениетінің іргетасы.
• • VI ғасырдағы Түрік қағанаты – алғашқы
орталықтандырылған түркі мемлекеті.
• • Орхон-Енисей жазбалары – түркі
халықтарының жазба мәдениетінің айқын
көрінісі.
Ұлы даланың маңызы
• • Көшпелі өркениет – табиғатқа
бейімделген өмір салты.
• • Ұлы Жібек жолының рөлі – сауда, мәдени
және экономикалық байланыстарды
дамыту.
• • Аймақтағы табиғи ресурстар мен
стратегиялық орналасу маңызды рөл
атқарды.
Түркі өркениетінің жетістіктері
• • Көне түркі жазуы – Орхон-Енисей
ескерткіштері.
• • Мемлекеттік басқару жүйесі – қағанат
құрылымы.
• • Әскери өнер және тактика – атты әскердің
тиімділігі.
Түркі мәдениеті мен өнері
• • Түркі эпостары: "Қорқыт ата кітабы",
"Алпамыс батыр".
• • Киіз үй – көшпелі халықтың өмір сүру
салтына бейімделген баспана.
• • Музыка және аспаптар – қобыз, домбыра,
сазсырнай сынды аспаптар.
Түркі халықтарының мұрасы
• • Түркістан, Самарқанд, Бұхара – тарихи
қалалар.
• • Қожа Ахмет Ясауи кесенесі – Ислам
өркениетінің түркі мәдениетіне әсері.
• • Әл-Фараби, Жүсіп Баласағұни – түркі
ойшылдары.
Түркі өркениетінің жаһандық
маңызы
• • Әлемдік мәдениетке қосқан үлесі – сауда,
тіл және басқару жүйелері.
• • Түркі халықтарының байланыстары – түркі
мемлекеттерінің ықпалдасуы.
• • Қазіргі түркі мемлекеттері – Түркі кеңесі,
экономикалық және саяси ықпалдастық.
Түркі сәулет өнері
• • Түркістандағы Ахмет Ясауи кесенесі –
түркі ислам мәдениетінің символы.
• • Самарқандтағы Регистан алаңы – Орта
Азия сәулет өнерінің жауһары.
• • Алтын Орда кезеңінің құрылыс мәдениеті
– күмбездер мен кесенелердің дамуы.
Түркі халықтарының батырлары
мен хандары
• • Білге қаған, Күлтегін, Тоныкөк – көне түркі
қағанатының негізін қалаушылар.
• • Шыңғыс хан және оның ұрпақтары –
түркі-моңғол империясының құрылуы.
• • Қазақ хандығының билеушілері – Абылай
хан, Кенесары ханның рөлі.
Түркі халықтарының
экономикасы
• • Көшпелі мал шаруашылығы – түркілердің
негізгі табыс көзі.
• • Қолөнер және сауда – Ұлы Жібек жолы
арқылы дамыды.
• • Ауыл шаруашылығы – өзен аңғарларында
егіншілік дамыды.
Түркі халықтарының ұлттық
тағамдары
• • Қымыз, шұбат – дәстүрлі сусындар.
• • Бесбармақ, ет тағамдары – көшпелі өмір
салтына бейімделген ас мәзірі.
• • Құрт, ірімшік – ұзақ сақталатын тағам
түрлері.
Қорытынды
• • Түркі өркениетінің маңыздылығы –
әлемдік өркениетке қосқан үлесі.
• • Ұлы даланың тарихи құндылықтары –
көшпелілер мәдениеті мен дәстүрлері.
• • Түркі мұрасын сақтау – болашақ ұрпақтың
міндеті, ұлттық болмысымызды сақтау.

Ұқсас жұмыстар

Ізгілікті қоғам

Орталық Азияның өзіндік мәдениеті

Түркі мәдениеті мен өркениеті және олардың Ұлы Жібек жолы халықтарының мәдениеті дамуындағы мәдени - өркениеттік рөлін айқындау

Түрік жазулары

Түркі философия

Ежелгі түркі өркениеті

Мәдениеттің белгілер әлемі типологиясы

Мәдениет тілдері

Түркілердің Ислам тарихына араласуы

Ғұндардың полихромдық өнері

Пәндер