ПЕДАГОГТЫҢ ҚАРЫМ ҚАТЫНАС СТИЛІ

Педагогтың қарым-қатынас стилі мен жетекшілік тәсілі оның оқушылармен, ата-аналармен және әріптестермен өзара әрекеттесуін анықтайды.

Дұрыс таңдалған стиль оқу үдерісінің тиімділігін арттырып, оқушылардың мотивациясын, өзін-өзі дамыту қабілетін қалыптастырады.

Педагогтың қарым-қатынас стильдері

Демократиялық стиль (ынтымақтастық)

✅ Ерекшеліктері:

• Мұғалім оқушыларды тең серіктес ретінде қабылдайды.

• Еркін пікір алмасуға мүмкіндік береді.

• Оқушылардың белсенділігін, шығармашылығын арттырады.

⚡ Артықшылықтары:

• Оқушылардың өзін-өзі басқару дағдылары дамиды.

• Жауапкершілігі артады.

❗ Кемшіліктері:

• Кейбір оқушылар тәртіпті сақтамауы мүмкін.

Педагогтың қарым-қатынас стилі мұғалім мен оқушының өзара байланыс сипатын көрсетеді. Ғалымдар бірнеше негізгі стильдерді анықтайды:

Авторитарлық стиль (бұйрық беру)

✅ Ерекшеліктері:

• Мұғалім қатаң тәртіп пен бақылауды ұстанады.

• Оқушылар тәртіпке бағынады, бірақ олардың шығармашылық еркіндігі шектеулі.

⚡ Артықшылықтары:

• Ұжымда тәртіп пен ұйымдасқандық күшейеді.

• Тез нәтиже беретін тиімді әдіс.

❗ Кемшіліктері:

• Оқушылардың мотивациясы төмендеуі мүмкін.

• Шығармашылық пен өз бетінше ойлау қабілеті шектеледі.

Либералды стиль (бейтараптық)

✅ Ерекшеліктері:

• Мұғалім бақылауды әлсіретіп, оқушылардың өз бетінше әрекет етуіне мүмкіндік береді.

• Міндеттерді орындау еркіндігі жоғары, бірақ тәртіпсіздікке жол берілуі мүмкін.

⚡ Артықшылықтары:

• Оқушыларға өз бетімен жұмыс істеуге жағдай жасайды.

• Шығармашылықты дамытады.

❗ Кемшіліктері:

• Ұжымда тәртіпсіздік пен ұйымдаспағандық орын алуы мүмкін.

• Әлсіз оқушылар қолдаусыз қалуы ықтимал.

Педагог - тек білім беруші ғана емес, сонымен қатар топты басқаратын жетекші. Оның жетекшілік стилі оқыту процесіне тікелей әсер етеді.

Педагогикалық жетекшілік стильдері

Жетекшілік стилі Сипаттамасы

✅ Тиімді жетекшілік стилі: демократиялық және ынтымақтастық стильдерін біріктіру. Бұл жағдайда мұғалім бақылаушы емес, оқушыларға бағыт-бағдар беруші көшбасшы болады.