Жергілікті салықтардың мемлекеттік бюджеттегі рөлі


Жұмыс түрі:  Курстық жұмыс
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 39 бет
Таңдаулыға:   

Мазмұны

Кіріспе . . . 3

1 ҚР жергілікті салық салу жүйесінің теоретикалық аспектілері . . . 5

1. 1 Жергілікті салықтар мен алымдардың сипаттамасы және Қазақстанның салық жүйесіндегі олардың рөлі . . . 5

1. 2 ҚР-ғы жергілікті салықтар мен алымдарды есептеу механизмі . . . 9

2 Арқалық қаласы акиматының «Тазарту» МКК мысалында жергілікті салық салу жүйесін бағалау . . . 16

2. 1 Жергілікті салықтардың мемлекеттік бюджеттегі рөлі . . . 16

2. 2 Арқалық қаласы акиматының «Тазарту» МКК қызметіне сипаттама . . . 9

2. 3 «Тазарту» МКК салықтық міндеттемелерінің динамикасы мен құрылымының талдауы . . . 22

3 Қазақстанда жергілікті салық салу жүйесін дамыту және жетілдіру перспективалары . . . 28

3. 1 Аймақтың салықтық әлеуетін есептеу әдістерін жетілдіру жергілікті салық салу механизмінің тиімділігін көтеру ретінде . . . 28

3. 2 ҚР-да жергілікті салық салу жүйесін дамыту перспективалары . . . 30

Қорытынды . . . 36

Қолданылған әдебиеттер . . . 38

Кіріспе

Мемлекеттің экономикаға әсер етуіне көмек болатын экономикалық тұтқалардың арасында маңызды орын салықтарға берiледi. Нарықтық экономика жағдайында әрбір мемлекет салық саясатын нарықтың жағымсыз жағдайларына белгілі реттеуші ретінде ықпал етуге кең қолданады.

Салықтар, мемлекеттің пайда болу сәтінен бастап, қоғамда экономикалық қатынастардың қажетті түйіні болып табылады.

Салықтар қазiргi цивилизациялы қоғамда - мемлекеттiң табыстарының негiзгi кіріс көзі. Себебі салықтардың экономикалық мәні заңды және жеке тұлғалар мен мемлекет арасында орнайтын ақша қатынастарымен сипатталады. Бұл ақша қатынастары объективті негізделген және оның ерекше қызметі бар, яғни мемлекет қарамғындағы ақша қаражаттарын жұмылдыру. Бірақ салықты экономикалық категория ретінде оған тиісті қаржылық функциялармен ғана емес, сонымен қатар экономикалық функциялармен де қарастыруға болады. Экономикалық функцияларын жүзеге асырумен мемлекет өндіріске, оның дамуын тежеуге немесе ынталандыруға, капитал қорын күшейтуге немесе әлсіретуге, тұрғындардың төлемқабілетті сұраныстарын кеңейтуге немесе төмендетуге әсерін тигізеді. Шаруашылықтың нарықтық негізге көшуі қоғамдық өндірісті басқарудың экономикалық әдістерін қолдануды қажетсінді, ал бұрында қолданған жұмылдыру формасының тиімсіздігі табыстың түсімдер жүйесін түбегейлі өзгертуге негіздеген - ол салықтық төлемдер негізінде құрала бастады.

Қазіргі уақытта салықты қолдану басқарудың экономикалық әдістерінің бірі және де ол жалпымемлекеттік қызығушылықтары мен кәсіпкерлердің, кәсіпорындардың коммерциялық қызығушылықтарының, арақатынастарын қамтамасыз ету болып табылады. Салық көмегімен барлық меншік формасындағы кәсіпкерлер, кәсіпорындар мемлекеттік және жергілікті бюджеттермен, банктермен, сонымен қатар жоғары тұрған ұйымдармен өзара қарым-қатынасы анықталады. Салық салу арқылы сыртқы экономикалық қызметтер, оған қоса шет елдер инвестицияларын тарту реттеледі, шаруашылық есеп табысы және кәсіпорын пайдасы құралады.

Жергілікті салық салу жүйесінің болуы, біріншіден, жергілікті атқарушы органның қызығушылықтарына жауап береді, себебі олар жергілікті бюджеттердің тұрақты және дербес табыс көзі. Сонымен бірге салық түріндегі жергілікті қаржыны тартусыз, жалпымемлекеттік, әлеуметтік тапсырмалар қатарын орындау мүмкін емес.

Осындай жолмен, жергілікті салықтар мен алымдардың маңызды рөлі болып, олардың әртүрлі бағдарламалар негізінде аймақтар үшін маңызды қаржылық қолдауға кепіл беруі табылады.

Жұмыстың мақсаты жергілікті салықтар мен алымдардың аймақтық бюджеттерді құрудағы рөлін зерттеуде. Қойылған мақсатты жүзеге асыру барсысында келесі тапсырмалар құрастырылған:

  • Жергілікті салықтар мен алымдардың түрлерін және экономикалық мәнін ашу, олардың Қазақстанның салық жүйесіндегі мәнін анықтау;
  • Жергілікті салықтар мен алымдарды төлеуді және алуды реттейтін, сонымен қатар соңғылардың есебінен жергілікті бюджеттердің құрылу тәртібін белгілейтін қолданыстағы заңнамалық актілерді қарастыру;
  • «Тазарту» МКК-ның мысалы негізінде жергілікті салық салу жүйесін бағалау, яғни жергілікті салықтар мен алымдарды есептеу және төлеу механизмін талдау, жергілікті бюджет алдында кәсіпорынның салықтық міндеттмесінің құрамы мен құрылымын бағалау, жергілікті бюджет кірісінде кәсіпорыннан түскен түсімдер рөлін бағалау;
  • ҚР-да жергілікті салық салу жүйесін дамытудың негізгі перспективаларын анықтау.

«Тазарту» МКК-ның салық міндеттемесі осы жұмыстың зерттеу пәні болып табылады.

Зерттеу объектісі болып аймақтық бюджеттердщің құрылуын қамтамасыз ету бойынша экономикалық қатынастар табылады.

Отандық және шетел ғалымдарының ғылыми еңбектері, заңнамалық актілер және ҚР Үкіметінің қаулылары зерттеудің теориялық және әдістемелік негізі болды.

1 ҚР жергілікті салық салу жүйесінің теоретикалық аспектілері

1. 1 Жергілікті салықтар мен алымдардың сипаттамасы және Қазақстанның салық жүйесіндегі олардың рөлі

Мемлекеттің экономикаға әсер етуіне көмек болатын экономикалық тұтқалардың арасында маңызды орын салықтарға берiледi. Нарықтық экономика жағдайында әрбір мемлекет салық саясатын нарықтың жағымсыз жағдайларына белгілі реттеуші ретінде ықпал етуге кең қолданады.

Салықтар, мемлекеттің пайда болу сәтінен бастап, қоғамда экономикалық қатынастардың қажетті түйіні болып табылады.

Салықтар қазiргi цивилизациялы қоғамда - мемлекеттiң табыстарының негiзгi кіріс көзі. Себебі салықтардың экономикалық мәні заңды және жеке тұлғалар мен мемлекет арасында орнайтын ақша қатынастарымен сипатталады. Бұл ақша қатынастары объективті негізделген және оның ерекше қызметі бар, яғни мемлекет қарамғындағы ақша қаражаттарын жұмылдыру. Бірақ салықты экономикалық категория ретінде оған тиісті қаржылық функциялармен ғана емес, сонымен қатар экономикалық функциялармен де қарастыруға болады. Экономикалық функцияларын жүзеге асырумен мемлекет өндіріске, оның дамуын тежеуге немесе ынталандыруға, капитал қорын күшейтуге немесе әлсіретуге, тұрғындардың төлемқабілетті сұраныстарын кеңейтуге немесе төмендетуге әсерін тигізеді. Шаруашылықтың нарықтық негізге көшуі қоғамдық өндірісті басқарудың экономикалық әдістерін қолдануды қажетсінді, ал бұрында қолданған жұмылдыру формасының тиімсіздігі табыстың түсімдер жүйесін түбегейлі өзгертуге негіздеген - ол салықтық төлемдер негізінде құрала бастады.

Қазіргі уақытта салықты қолдану басқарудың экономикалық әдістерінің бірі, және де ол жалпы мемлекеттік қызығушылықтар мен кәсіпкерлердің, кәсіпорындардың коммерциялық қызығушылықтарының өзара байланысын қамтамасыз ету болып табылады. Салық көмегімен барлық меншік формасындағы кәсіпкерлер, кәсіпорындар мемлекеттік және жергілікті бюджеттермен, банктермен, сонымен қатар жоғары тұрған ұйымдармен өзара қарым-қатынасы анықталады. Салық салу арқылы сыртқы экономикалық қызметтер, оған қоса шет елдер инвестицияларын тарту реттеледі, шаруашылық есеп табысы және кәсіпорын пайдасы құралады.

ҚР Салық Кодексінің 12 бабында «Салықтар - мемлекет біржақты тәртіппен заң жүзінде белгілеген, белгілі бір мөлшерде жүргізетін, қайтарымсыз және өтеусіз сипатта болатын бюджетке төленетін міндетті ақшалай жарналар» деп аталып көрсетілген [1] .

Белгілі бір принциптерді жүзеге асыратын есептеу әдістері мен құрастыру негізіндегі түрлі салық түрлерінің жиынтығы елдің салық жүйесін құрайды.

ҚР Салық Кодексімен Қазақстанда кәсіпорындар, ұйымдар және жеке тұлғаларға екі деңгейлі салық салу жүйесі енгізілген.

  • бірінші деңгей - бұл Қазақстанның Республикалық салықтары. Олар елдің барлық аймағында іске асады, және де республикалық бюджеттің негізгі кіріс бөлігін құрайды. Сонымен қатар бұл кіріс көзі жоғарырақ болғандықтан, олардың есебінен жеогілікті бюджеттердің қаржылық тұрақтылығы сақталынады.
  • екінші деңгей - ҚР құрамындағы республикалық маңызы бар қалалар, облыстар мен аудандар салығы (жергілікті салықтар) .

Қазіргі кезде салық жүйесінде жергілікті салықтар мен алымдар маңызды орны алатынын атап өткен жөн, өйткені олар аймақ үшін маңызды бағдарламалардың орындалуына қаржылық қолдау танытады.

Жергілікті салықтар - бұл жергілікті бюджеттер кірісіне түсетін, жергілікті билік органдарымен белгіленетін және қатысты аймақтары бойынша алынатын салықтар мен алымдар.

Жергілікті салық салу жүйесін қарастыруда маңызды орынды бюджетаралық қатынастар мәселесі алады, яғни республикалық және жергілікті аймақтық бюджеттер арасында орнайтын қатынастар. Осылайша, ҚР Бюджет Кодексіне сәйкес, бюджетаралық қатынастар келесі принциптерге негізделеді:

а) облыстар, республикалық маңызы бар қалалар, астана бюджеттерінің республикалық бюджетпен, аудан бюджеттерінің облыс бюджетімен арақатынастарындағы тепе-теңдік;

ә) түсімдерді шектеуді келесі критерийларын сақтай отырып оларды тиімді бөліп тарату;

- сыртқы факторлардың әсерінен тәуелді емес және тиянақты сипаттағы салықтық пен салықтық емес түсімдерді төмен тұрған бюджеттер бойы бекіту;

- мемлекеттік мекемелер көрсететін қызметтер үшін төлем түрдегі салықтық және салықтық емес түсімдер осы қызметтерді қаржыландырған бюджеттің кірістеріне есепке алынады;

- қайта бөлу спаты мен бір қалыпты емес жайғастыру салықтық базасы бар салықтар бюджет жүйесінің неғұрлым жоғары деңгейлері бойынша бекіту;

- салықтар мен басқа да міндетті түрдегі төлемдерді ең жоғары дәрежеде жиналуын қамтамасыз ету бюджет деңгейі бойынша бекіту;

- айқын аумақтық байлауы бар салықтық база бойынша жиналатын салықтарды жергілікті бюджеттер артынан бекіту;

б) ҚР әкімшілік - аумақтық бірліктерінің минималды бюджеттік қамтамасыз ету деңгейлерін теңестіру;

в) жергілікті атқарушы органдарының мөлшерлес деңгейдегі мемлекеттік қызмет көрсетуін қамтамасыз ету;

г) мелекеттік қызметтерді неғұрлым тиімді және нәтижелі өндіру мен көрсетуді қамтамасыз ету мүмкіншілігі бар билік деңгейі бойынша бюджеттік қызметтерді бекіту арқылы оларды атқарудың максималды тиімділігі мен нәтижелілігі;

д) бюджеттік қызметтер сапасын жоғарлату мен олардың қаджеттілігінің есебін жақсару мақсатпен сол қызметтерді атқаруын бюджет жүйесінің неғұрлым төмен деңгейіне жүктеу арқылы бюджеттік қызметтерді көрсету деңгейін оларды алушыларға максималды жақындату;

е) әрбір бюджет деңгейінің алынған ресми трансферттер мен несиелерді тиімді және мақсатты пайдалануына жауапкершілігі.

Сонымен қатар Бюджеттік кодексте бюджетаралық қатынастарды реттеу формалар түрлері ретінде келесілер көрсетілген:

  • республикалық бюджет пен облыс, ресубликалық маңызы бар қала мен астана бюджеттері арасында ресми трансферттер мен бюджеттік несиелер;
  • облыстық бюджет пен аудан, облыстық маңызы бар қала бюджеттері арсында - ресми трансферттер, бюджеттік несиелермен кірістер бөлу нормативтер.

Ресми трансферттер жалпы сипаттағы трансферттер, мақсатты ағымдағы трансферттер және дамуға арналған мақсатты трансферттерге бөлінеді. Бюджетаралық қатынастарды реттеу формаларын анықтауда бюджет деңгейінің әрбіреуінің салықтық потенциалы, аймақтардың объективті бюджеттік қажеттіліктерін бағалау нәтижелері бекітілген нормалар есепке алынады. Бюджетаралық қатынастарды реттеу формалары орта мерзімді фискалдық саясатқа сәйкес орнатылады. Мақсатты трансферттер мен несиелік ресурстар жергілікті атқарушы органдармен тек қана олардың мақсатты белгілеулеріне сәйкес пайдаланады.

Қазіргі уақытта Қазақстанда жергілікті салық салу келесі принциптер негізінде құралатынын атап өту қажет:

  • салық салудың міндеттілігі принципінің талабы бойынша салық төлеуші салық заңнамаларына сәйкес салық міндеттемелерін толық көлемі мен тағайындалған мерзімде атқаруы тиіс;
  • салық төлеушінің айқындылық принципі - салықтық заңнамаларда салық міндеттемелерінің барлық негіздері мен пайда болуы, атқару мен болдырмауының тәртіптерін тағайындауын талап етеді.
  • салық салудың біртұтастық принципі - салық жүйесінің бірлестігіне негізделеді және салық салу елдің барлық аумағында барлық салық төлеушілерге бірыңғай болуын жария етеді.
  • жариялылық принципі - салық салуды реттейтін барлық нормативтік құқықтық актілер міндетті түрде ресми басылымдарда жариялануын талап етеді.

Қазақстан Республикасы Бюджет Кодексінің 50 бабына сәйкес жергілікті салықтар мен алымдарға келесілер жатады:

- облыстық мәслихат белгiлеген кiрiстердi бөлу нормативтерi бойынша жеке табыс салығы;

- облыстық мәслихат белгiлеген кiрiстердi бөлу нормативтерi бойынша әлеуметтiк салық;

- облыстық маңызы бар жалпыға ортақ пайдаланылатын автомобиль жолдарының бөлiнген белдеуiнде сыртқы (көрнекi) жарнаманы орналастырғаны үшiн төлемақы;

- жер үстi көздерiнiң су ресурстарын пайдаланғаны үшiн төлемақы;

- орманды пайдаланғаны үшiн төлемақы;

- жер салығы;

-бірыңғай жер салығы;

- аукциондардан алынатын алым;

- заңды және жеке тұлғалардың мүлкіне салынатын салық;

- табысқа салынатын салық;

- көлік құралдарына салынатын салық;

- облыстық маңызы бар мемлекеттiк ақылы автомобиль жолдарымен жүргенi үшiн алым;

-акциздер;

- кәсіпкерлік қызметті тіркеу үшін алынатын алым [2] .

Осы салықтар Қазақстанның барлық аумақтарында алынады. Сонымен бiрге бұл салықтардың нақты ставкалары заң шығару және республикалық маңызы бар органдарының құқықтық актілерiмен анықталады. Алайда, мысалы жер салығында жергiлiктi өкiлеттi органдардың шешiмi бойынша салық базасы мөлшерлемесiнiң өзгерiсiне рұқсат етiледi.

Жоғарыда аталған салықтар мен алымдардан жергілікті бюджетке түсуде маңыздырақ болып жеке табыс салығы, мүлік салығы, жер салығы мен акциздер келеді.

Сонымен аймақтық бюджетке жұмылдырылатын салықтар мен алымдар келесі бағыттарды қаржыландыруды қамтамасыз етеді:

  • жалпы сипаттағы мемлекеттік қызметтер;
  • қорғаныс, қоғамдық тәртіп және қауіпсіздік;
  • білім беру;
  • денсаулық сақтау;
  • әлеуметтік қамтамасыз ету;
  • тұрғын-ұй коммуналдық шаруашылық;
  • мәдениет, спорт, туризм және ақпарат кеңістігі;
  • өнеркәсіп, құрылыс және жер қойнауын пайдалану;
  • көлік және коммуникация;
  • басқа да бағыттар.

Көрсетiлген бағыттардың арасында ерекше орынды бiлiм, әлеуметтiк көмек, денсаулық сақтауды қаржыландыру, экономикалық қызметтi реттеу алады.

Осылай, білім жүйесінде жергiлiктi бюджеттер мемлекеттiк облыстық ұйымдары үшiн оқулықтар алу және жеткiзу, спорт бойынша балалардың қосымша бiлiмi және жастықтың қаржыландырулары үшiн, бастапқы, орташа кәсiби бiлiм үшiн қолданылады.

Бұдан басқа, жергiлiктi бюджеттер қаржысының арқасында жетiмдер, ата-аналар қорғаусыз қалған балалардың әлеуметтiк қамсыздандыруы, қарттар және мүгедектер, мүгедек балаларды қоса әлеуметтiк қамсыздандыру iске асады. Жергiлiктi бюджеттер өлкедегi кәсiпкерлiкке жағдай жасап, қолдауға мүмкiндiк бередi. Сонымен бiрге облыстық бюджеттерден көрcетiлген мемлекеттiк мекемелердiң қызметiн қамтамасыз ету, кадрларды қайта даярлау және мамандығын жетiлдiру шығындарын, әр түрлi бағыттар бойынша (бағдарлама) бюджеттiк инвестициялық жобаларды қаржыландырады.

1. 2 ҚР-ғы жергілікті салықтар мен алымдарды есептеу механизмі

«Тазарту» МКК-ның салық міндеттемесінің талдауына көшу алдында жергілікті салықтар мен алымдарды есептеу және төлеу тәртібінің өзіне көңіл аударайық. Алдында көрсетілгендей, жергілікті салықтар мен алымдар құрамына жеке табыс салығы, жер салығы, мүлік салығы, көлік салығы және әлеуметтік салық кіреді.

Жеке табыс салығын есептеу және төлеу Қазақстан Республикасы Салық Кодексінің 153-187 баптарымен анықталады [1] .

Жеке табыс салығы салық салу объектілері болып табылады: төлем көзінен салық салынатын табыстар; төлем көзінен салық салынбайтын табыстар.

Төлем көзінен салық салынатын табыстарға табыстардың мынадай түрлері жатады:

1) қызметкердің табысы;

2) жеке тұлғаның салық агентінен түсетін табыстары;

3) жинақтаушы зейнетақы қорларынан төленетін зейнетақы төлемдері;

4) дивидендтер, сыйақылар, ұтыстар түріндегі табыс;

5) стипендиялар;

6) жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша табыс.

Қызметкердің төлем көзінен салық салынатын табысы жұмыс беруші қызметкердің есебіне жазған, салық салуға жататын табыстары мен салық Кодексінде көзделген салық шегерімдерінің сомасы арасындағы айырма ретінде айқындалады. Қызметкер жұмыс берушіден ақшалай немесе заттай нысанда алған кез келген табыстар, оның ішінде материалдық пайда түрінде алынған табыстар, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жұмыс беруші және үшінші тұлғалар арасында жасалған азаматтық-құқықтық сипаттағы шарттар бойынша қызметкер алған табыстар қызметкердің салық салуға жататын табыстары болып табылады.

Жеке тұлғаның салық салынатын табыстарынан табыстардың мынадай түрлері алып тасталады:

- балаларға және асырауындағы адамдарға алынған алименттер;

- жеке тұлғалардың қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау жөніндегі уәкілетті органның лицензиясы негізінде банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардағы салымдары бойынша оларға төленетін сыйақылар;

- борыштық бағалы қағаздар бойынша сыйақылар;

- мемлекеттік эмиссиялық бағалы қағаздар, агенттік облигациялар бойынша сыйақылар және мемлекеттік эмиссиялық бағалы қағаздар мен агенттік облигацияларды өткізу кезіндегі құн өсімінен түскен табыстар;

- дивидендтер мен сыйақыларды есебіне жазу күніне Қазақстан Республикасының аумағында жұмыс істейтін қор биржасының ресми тізімінде болатын осындай бағалы қағаздар бойынша дивидендтер мен сыйақылар;

- пайлық инвестициялық қорларды осы қордың басқарушы компаниясы құнын өтеп сатып алған кездегі пай бойынша табыстар;

- білім беру ұйымдарында оқитындарға Қазақстан Республикасының заңнамасында мемлекеттік стипендиялар үшін белгіленген мөлшерде төленетін стипендиялар;

- жеке тұлға басқа жеке тұлғадан сыйға немесе мұраға алған мүліктің құны.

- қайырымдылық және демеушілік көмек түрінде алынған мүліктің құны;

- жұмыс беруші өз қызметкерлеріне міндетті және (немесе) жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша төлейтін сақтандыру сыйлықақылары;

- сақтандырылушы қайтыс болған жағдайда жинақтаушы сақтандыру шарты бойынша жүзеге асырылатын сақтандыру төлемдері;

- жинақтаушы зейнетақы қорларына Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген мөлшердегі ерікті кәсіби зейнетақы жарналары.

Қызметкердің төлем көзінен салық салынатын табысын анықтау кезінде төлемдердің кезеңділігіне қарамастан, күнтізбелік жыл ішіндегі әрбір ай үшін мынадай салық шегерімдері қолданылады:

1) республикалық бюджет туралы заңда белгiленген және табысты есепке жазу күнi қолданыста болатын ең төменгi жалақы мөлшерiндегi, табыс есебiне жазылатын тиiстi айдағы сома. Бiр жылдағы салық шегерiмiнiң жалпы сомасы республикалық бюджет туралы заңда белгiленген және ағымдағы жылдың әрбiр айының басында қолданыста болатын ең төменгi жалақы мөлшерiнiң жалпы сомасынан аспауға тиiс;

2) Қазақстан Республикасының зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңнамасында белгіленген мөлшердегі міндетті зейнетақы жарналарының сомасы;

3) өз пайдасына енгізілетін ерікті зейнетақы жарналарының сомасы;

4) жеке тұлғаның жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша өз пайдасына енгізетін сақтандыру сыйлықақыларының сомасы;

5) Қазақстан Республикасының резиденті жеке тұлғаның Қазақстан Республикасының тұрғын үй құрылысы жинақ ақшасы туралы заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасының аумағында тұрғын үй жағдайын жақсарту жөніндегі іс-шараларды жүргізуге тұрғын үй құрылыс жинақ банктерінен алған қарыздары бойынша сыйақыны өтеуге бағытталған сомалар;

6) медициналық қызметтерге (косметологиялық қызмет көрсетулерден басқа) ақы төлеуге жұмсалатын шығыстар.

Салық төлеушінің табыстарына 10 проценттік ставка бойынша салық салынады. Қазақстан Республикасындағы және одан тысқары жерлердегі көздерден алынған дивидендтер түріндегі табыстарға 5 проценттік ставка бойынша салық салынады. Салық агенттерінің төлем көзінен салық салынатын табыстардан жеке табыс салығын есептеуі үшін күнтізбелік ай салық кезеңі болып табылады.

Жеке табыс салығын есептеуді салық агенті төлем көзінен салық салынатын табыстар бойынша, салық салуға жататын табысты есебіне жазу кезінде жүргізеді. Жеке табыс салығын ұстауды салық агенті төлем көзінен салық салынатын табысты төлеу күнінен кешіктірмей жүргізеді. Салық агенті төленген табыстар бойынша жеке табыс салығын аударуды төлем айынан кейінгі айдың 25-іне дейін өзі орналасқан жері бойынша жүзеге асырады.

Төлем көзінен салық салынбайтын табыстар бойынша жеке табыс салығын есептеуді салық төлеуші салық кезеңі үшін төлем көзінен салық салынбайтын табыс сомасына Салық Кодексінің 158-бабының 1-тармағында белгіленген ставканы қолдану жолымен дербес жүргізеді. Төлем көзінен салық салынбайтын табыс Салық Кодексінің 156-бабында көзделген түзетулер ескеріле отырып, салық салуға жататын табыс пен салық шегерімдері арасындағы айырма ретінде айқындалады.

Жеке табыс салығы бойынша декларацияны мына резидент салық төлеушілер:

1) дара кәсіпкерлер;

2) жекеше нотариустар, жеке сот орындаушылары, адвокаттар;

3) мүліктік табыс алған жеке тұлғалар;

4) басқа табыстар, оның ішінде Қазақстан Республикасынан тысқары жерлерде табыстар алған жеке тұлғалар;

5) Қазақстан Республикасынан тысқары жерлердегі шетелдік банктердегі банктік шоттарда ақшасы бар жеке тұлғалар табыс етеді.

Жеке табыс салығы бойынша декларация орналасқан жердегі салық органына есепті салық кезеңінен кейінгі жылдың 31 наурызынан кешіктірілмей табыс етіледі.

Келесі салық түрі әлеуметтік салық болып табылады, оның салық салу объектісі болып жұмыс берушінің Салық Кодексімен айқындалған табыс түрінде резидент қызметкерлерге, резидент емес қызметкерлерге төлейтін шығыстары, сондай-ақ шетелдік персоналдың табыстары төлеушілер үшін салық салу объектісі болып табылады. Сондай-ақ:

1) грант қаражаты есебінен жасалатын төлемдер;

2) Қазақстан Республикасының Президенті, Қазақстан Республикасының Yкіметі тағайындайтын мемлекеттік сыйлықақылар, стипендиялар;

3) спорт жарыстарында, байқауларда, конкурстарда жүлделі орындар үшін берілетін ақшалай наградалар;

4) ұйым таратылған немесе жұмыс берушінің қызметі тоқтатылған, қызметкерлердің штат саны қысқартылған немесе қызметкер әскери қызметке шақырылған жағдайларда еңбек шарты бұзылған кезде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген мөлшерлерде төленетін өтемақы төлемдері;

5) жұмыс берушінің қызметкерлерге пайдаланылмаған еңбек демалысы үшін төлейтін өтемақы төлемдері;

6) Қазақстан Республикасының заңнамасында сәйкес жинақтаушы зейнетақы қорларына қызметкерлердің міндетті зейнетақы жарналары салық салу объектісі болып табылмайды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік бюджеттің қолданылуы және жұмыс істеу жағдайлары
Жанама салықтарды есептеу және төлеу механизмі және олардың бюджеттегі орны
ҚАЗАҚСТАНДА ЖЕРГЕ САЛЫҚ САЛУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
Салықтық есепке алу ережесі
Меншікке салынатын салықтарды есептеу механизмі
Жанама салықтар жүйесіндегі қосылған құн салығы
Қaзaқстaн Республикaсы бюджет жүйесі
Бюджеттің кіріс бөлігін қалыптастырудағы салықтардың теориялық негізі
Меншікке салынатын салықтар және олардың Қазақстан Республикасының салық жүйесіндегі рөлі
Салық салу теориясының негізгі концепциялары.Қазақстан Республикасының және дамыған мемлекеттердің салық салу жүйесінің ерекшеліктері
Пәндер



Реферат Курстық жұмыс Диплом Материал Диссертация Практика Презентация Сабақ жоспары Мақал-мәтелдер 1‑10 бет 11‑20 бет 21‑30 бет 31‑60 бет 61+ бет Негізгі Бет саны Қосымша Іздеу Ештеңе табылмады :( Соңғы қаралған жұмыстар Қаралған жұмыстар табылмады Тапсырыс Антиплагиат Қаралған жұмыстар kz