Банктік тұтыну ссудасы

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 24 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР

Кіріспе

I-бөлім. Тұтыну ссудасы туралы түсінік және оның түрлері
1.1. Тұтыну ссудасы туралы түсінік және оның мәні
1.2. Тұтыну ссудасының түрлері және қажеттілігі

II-бөлім. Тұтыну ссудасын Казкоммерцбанк АҚ тәжірибесінде талдау.
Несиелендіру обьектісі
2.1. Тұтыну ссудасын АҚ Казкоммерцбанктің тәжірибесінде талдау
2.2. Несиелендіру обьектісі мен саясаты және оны банктік тәжірибеде талдау

III-бөлім. Жеке тұлғаларды ссудалауды жетілдіру жолдары және мәселелері
3.1. Қазақстанда жеке тұлғаларды несиелеуді жетілдіру жолдары
3.2. Қазақстан Республикасының тұтыну ссудасын беру мәселелері

Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі.

Кіріспе

Нарықтық экономика дамыған сайын несие түрлері де көбеюде. Соның ішінде
тұтыну ссудасына келетін болсақ,оның негізгі мақсаты-халыққа тұтыну
тауарларын сатуды ынталандыру, халықтың тұрмыс жағдайын жақсарту. Тұтыну
ссудасы бөлшек саудамен тығыз байланысты: біріншіден, тауар айналымы өскен
сайын, несие көлемі де көбейеді, себебі тауарға деген сұраныс несиеге деген
сұранысты тудырады. Екіншіден, төлем қабілеттілігі бар халықтың сұранысын
тудырады. Бұл байланыс әсіресе қазір, нарық тұтыну тауарлармен қаныққан
сайын нығая түспек. Жиынтығы несиенің объективті қажеттілігін анықтап және
оның эволюциясын түсіндіріп береді
Несиенің бұл түрі қымбат және ұзақ мерзімге тұтынатын тауарларды
мысалы: автокөліктерді, жиhаздарды сатып алуға қолданылады. Тауар бағасы
жоғары болған сайын, несиенің бұл түріне де сұраныс көбейеді. Дамыған
елдерде несиенің жартысынан көбі автокөлік сатып алуға беріледі. Қалған
тауарларды тауарларды көбінесе қолма қол-ақша арқылы сатып алады.
Тұтыну ссудасы тауар формасында және ақшалай берілуі мүмкін. Соңғы
кезде, Қазақстанда ақщалай берілетін тұтыну ссудасы өріс алуда. Олар
көбінесе машина және ұзақ мерзімге қолданылатын тауарлар алуға, үйлер
салуға, сатып алуға және тағы басқа да мақсаттарға беріледі. Жалпы тұтыну
ссудасының көлемі халықтың тұрмыс жағдайын және кәсіпкерлердің тауарларын
өткізуге үлкен ықпал жасайды.
Дамыған елдерде тұтыну ссудасы үлкен роль атқарады. Ол тауарларға деген
сұранысты, оларды өндіруді көбейтуге және сатуға ынталандырады. Тұтыну
ссудасы көбінесе табысы орташа жұмысшылар қызметкерлер пайдаланады. Жеке
тұлғаларға ұзақ мерзімге қолданатын тауарларды несие арқылы сатып алған
қымбатырақ болғанымен, төленетін соманы біртіндеп өтеуге мүмкіндік алады.
Қазіргі уақытта Қазақстандағы тұтыну ссудасы да, оның бір түрі болып
табылатын ипотекалық несие де дамудың жаңа сатысында.
Несиенің объективті қажеттілігі табиғи және ақшалай түрде жүзеге асатын
ерекшеліктерден кеңейтілген өндірісті шығарып тастайды. Ол капитал түрлері
үнемі ауысып тұратынын ұйғарады, меншіктің ақшалы түрі тауарға, тауарлы
меншік өндірістікке, өндірістік тауарлыға және тауарлық қайта түріне аусып
тұрады.
Несиенің мүмкіндігін шындыққа айналдыру үшін белгілі бір талаптар бар.
Біріншіден, несие келісімінің қатысушылары-несие беруші мен қарыз алушы-
экономикалық байланыстардан туындайтын міндеттемелердің орындалуын өз
мойнына алуға материалдық жағынан кепілдік беретін дербес заңды субъектілер
болуы керек. Екіншіден, егер несие беруші мен несие алушының мүдделері бір
жерден шықса, онда бұл жағдайда несие өте қажет болады. Несие келісімін
жүзеге асыру үшін оның қатысушылары міндетті түрде несиеге өзара
қызығушылық танытулар керек.
Курстық жұмыстың мақсаты - Тұтыну ссудасының түрлері, жеке тұлғалардың
тұтыну ссудасын қандай мақсаттарға алатынын және тұтыну ссудасының берілу
тәртібімен танысу Осы мақсатты орындау үшін мынандай міндеттемелер алға
тартылады:
- Тұтыну ссудасының түрлеріне зерттеулер жүргізу;
- Несие объектілерінің қажеттілігін қарастыру
- Жеке тұлғалардың несиелік қабілетін бағалау әдістеріне сипаттама беру;
- Несиені уақытында қайтаруды қамтамасыз ету формаларын талдау;
Курстық жұмысым үш бөліммен тұрады: бірінші бөлімінде

I-бөлім. Тұтыну ссудасы туралы түсінік және оның түрлері
1.1. Тұтыну ссудасы туралы түсінік және оның мәні
Тұтыну ссудасы - бұл, жеке тұлғаларға тұтыну тауарларын сатып алу,
тұрмыстық қажеттіліктерін өтеу мақсаттарына және қамтамасыз етілу,
мерзімділік, төлемділік, қайтарымдылық талаптарына сәйкес берілетін
коммерциялық немесе банктік формадағы несиелер. Несие алушы - халық, ал
несие беруші-әртүрлі өндіріс орындары, фирмалар, банктер, мекемелер болуы
мүмкін. Тұтыну ссудасы коммерциялық несие формасында (яғни бөлшек сауда
орындары арқылы төлемін кейінге қалдырып тауар сату) және банктік несие
формасында (яғни тұтыну тауарларын сатып алуға ақша беру- ұзақ қолданылатын
тауарлар - жиhаз, жеңіл машиналар,тоңазытқыштар, теледидарлар және т.б.)
беріледі. Несиенің бұл түрінде банк пен халық арасында делдал да болуы
мүмкін.
Банктік тәжірибеде несие бойынша жай және күрделі сыйақы есептеу
формулалары қолданылады. Коммерциялық банктер төмендегідей қажеттіліктерді
қанағаттандыру мақсаттарына тұтыну несиесін береді:
- Ұзақ мерзім қолданатын тауарларды сатып алу мақсатына. Мысалы: пәтер,
автомобиль,жиhаз, телевизор, тоңазытқыш, және басқа да техникалар
сатып алу үшін берілетін тұтыну ссудасы. Ал несиеге берілген тауар
кепіл ролін атқарады. Берілген несие сомасы қарыз алушымен несие
келісім шартында көрсетілген график бойынша өтелуі тиіс;
- Кейін сатылатын немесе лизингке берілетін құралдарды, тауарларды жалға
алу мақсаттарына берілетін тұтыну ссудасы;
- Тұрғын үйлерді салуға және сатып алуға берілетін несиелер;
- Несиелік карточка бойынша сатып алынған тауарлардың төлем мерзімін
ұзартуға берілген несиелер,егер бұл жағдай несиелік карточканы
пайдалану келісім шартында қарастырылса;
- Қозғалмайтын мүлік, автокөлік және ұзақ мерзім қолданылатын тауарларды
сатып алу және кәсіпкерлік қызметке байланыссыз және оқу үшін,
емделгелі үшін төлем жүргізу мақсатына берілген несиелер.
Экономикалық мазмұны жағынан тұтыну ссудасы банктік несиесінің бір
түрі, оның объектілері жеке тұлғалардың тұтыну талғамымен тікелей
байланысты, яғни халықтың тұрмыс жағдайының деңгейімен анықталады.
Тұтыну ссудасының негізгі мақсаты - халыққа тұтыну тауарларын сатуды
ынталандыру. Бұл несие түрі бөлшек саудамен тығыз байланысты: біріншіден,
тауар айналымы өскен сайын, несие көлемі де көбейеді, себебі тауарға деген
несиеге деген сұранысты тудырады. Бұл тәуелділік әсіресе қазір айқын
көрінеді. Несиенің бұл түрі қымбат және ұзақ мерзімге пайдаланылатын тауар
өнімдерін сатып алу мақсатында беріледі. Тұтыну тауары қымбаттырақ болған
сайын, несиенің бұл түрі жиірек қолданылады. Дегенмен несиенің мұндай
түріне сұраныс ең алдымен номиналдық жалақының деңгейімен анықталары
сөзсіз. Дамыған елдердегі несиенің жартысынан көбі автакөлік сатып алу
мақсатына беріледі, қалған тауарларды көбінесе қолма- қол ақша арқылы сатып
алынады.
Тұтыну ссудасы көптеген елдер экономикасында үлкен роль
атқаратындықтан, мемлекеттік органдар тарапынан реттеліп отырады. Бұл
реттеулерді екіге бөлуге болады: несиені беру деңгейіндегі және тауарларды
тұтыну деңгейіндегі реттеулер. Несиені беру деңгейіндегі реттеулер,
мемлекет тұтынушыларды несиелеуді не қолдап, не тежеп отыруды көздейді.
Яғни, банктердің,қаржы мекемелердің қызметтеріне несиелік шектеулер
қолданылады.
Экономикалық құлдырауы,сұраныстың азаюы кезіндегі мемлекеттің саясаты-
елдегі іскерлік белсенділікті ынталандыру. Ол үшін тұтыну ссудасына деген
жеңілдіктер, мысалы: қолма қол ақшамен сатып алынған тауарлардың бағасын
төмендету, мерзімін ұзарту шаралары қолданылады.
Ал, экономика ақша инфляциясының күшеюі кезінде алдағы айтылған
саясатқа қарама қарсы саясат жүргізіледі, яғни мемлекет несие мерзімдерін
азайтып,проценттік ставкаларды жоғарылатады.
Дамыған елдерде тұтыну ссудасы үлкен роль атқарады,тауарларға деген
сұранысты,олардың өндірісін көбейтуді және сатуды ынталандырады. Тұтыну
ссудасы көбінесе табысы орташа жұмысшылар мен қызметкерлер алады. Жеке
тұлғаларға ұзақ мерзімге қолданатын тауарларды несие арқылы сатып алған
қымбатырақ болғанымен, төленетін соманы біртіндеп өтеуге мүмкіндік алады.
Әр елдегі тұтыну ссудасының даму дәрежесін салыстыратын болсақ, оның даму
деңгейі әр елде әр түрлі сатыда екенін көре аламыз. Соңғы зерттеулерге
сәйкес,көбінесе тұтыну ссудасы банктермен берілетін несиелердің ішінде ең
табысты түрі болып табылады,мысалы,әлемдегі ең пір танымал – Ситикорп оф
Нью-Йорк өзінің мыңдаған бөлімшелері бойынша,үнемі өсіп отырған
ресурстарын тұтынушыларға қызмет етуге (әсіресе,несие карточкаларының
маркетингісіне, тұрғын үйлерді кепілге ала отырып берілетін несиелерге,
тұтынушыларға электрондық қызмет көрсетулерге) бағыттап отырады,бірақ,
тұтынушыларға бағытталған банктік қызметтер қымбат және тәуекелі жоғары
болады, себебі жеке тұлғалар мен жанұялардың қаржылық жағдайы әртүрлі
мүмкін болатын ауруларға, жұмыс орындарын жоғалтуға байланысты күрт өзгеруі
ықтимал. Сондықтан, тұтыну ссудасын басқаруды жүзеге асыру мүмкін
жағдайларды есепке ала отырып жүргізілуі тиіс.

1.2 Тұтыну ссудаларының түрлері және несие обьектісінің қажеттілігі

Тұтыну ссудаларының бірнеше түрлері бар және дамыған елдерде олардың
саны артуда. Тұтыну ссудасының жіктелуінің мынандай нышандары бар: қарыз
алушының типі, өтеу мерзімі, өтеу әдісі, несиені пайдаланудың мақсатты
пайдалануы, несиелеу объектілері, көлеміне байланысты және т.б.
Дамыған батыс елдерінде несиелеу объектілеріне қарай тұтыну ссудасы –
кейінге қалдырылмайтын қажеттіліктерге, бағалы қағаздарды кепілге ала
отырып берілетін, үйлерді салуға және сатып алуға, жекелеген тұрғын үйлерді
жөндеуге және оларды газ, су және тағы басқа жүйелерге қосылуына берілетін
несиелер деп бөлінеді. Сонымен қатар, ауылды жерлерде тұратын азаматтарға
жеке шаруашлығындағы жұмыстарды жүргізу үшін, шағын механизация құралдарын
алуға және мал мен үй құстарын ұстау үшін, аула құрылыстарын салуға
несиелер беріледі. Сонымен қатар, бау – бақша өсірушілік кооперативтеріне
және серіктестеріне кіретін мүшелердің әртүрлі мақсаттарына ұзақ мерзімді
несиелер, яғни автокөліктер және ұзақ мерзімге қолданылатын тауарлар сатып
алуға, шаруашлықта қажет үй жануарларын сатп алуға және тағы басқа
қажеттіліктерге беріледі.
Тұтыну ссудасының төмендегідей түрлері бар:
Несиелік мәміленің субъектілеріне байланысты (кредитор мен қарыз алушы
сипаты бойынша ):
• Банктік тұтыну ссудасы;
• Сауда ұйымдары мен халыққа берілетін несиелер;
• Банктік емес типтегі несие мекемелерімен берілетін тұтыну ссудасы;

• ( ломбардтар, жалға беру пунктері, несиелік кооперативтер, құрылыс
қоғамдары, зейнетақы қорлары және т.б.);
• Жеке тұлғалармен берілетін, жеке тұтыну ссудасы;
• Қарыз алушы жұмыс істейтін кәсіпорындардан, ұйымдардан тікелей
алынған тұтыну ссудасы;
Несиелеудің мерзіміне қарай тұтыну ссудасы былай жіктеледі: қысқа
мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді, талап еткенге дейінгі ссудалар.
Отандық банктер тәжірбиесінде банктік несиелердің пайдалану мерзіміне
қарай бөлінуі:
• Қысқа мерзімді ( 1 жылға дейін )
• Орта мерзімді ( 1 жылдан 3 жылға дейін )
• Ұзақ мерзімді ( 3 жылдан жоғары )
Талап еткенге дейінгі несиелерді онкольдық деп те атайды. Мұндай
несиелерді қарыз алушы банк талап еткенде бірден өтеуі тиіс, ал банк талап
етпеген жағдайда өзіне қолайлы уақытта өтей алады.
Тұтыну ссудасын беру тәсіліне байланысты мақсатты және мақсатсыз
(кейінге қалдырылмайтын қажеттіліктерге ) деп бөлінеді.
Қарыздардың қамтамасыз етілуіне байланысты қамтамасыз етілген
(сақтандырылған немесе кепілмен қамтамасыз етілген ) және қамтамасыз
етілмеген болып бөлінеді. Банк берген несиенің қамтамасыз етілуін талап
етеді, соның негізгі себебі, егер несие алушы несиені уақытылы, толығымен
қайтармаған, қайтара алмаған жағдайдағы шығындалу тәуекелімен байланысты.
Банктердің қаржылық жағдайының тұрақтылығымен қамтамасыз ету – жалпы
экономика дамуының басты шарты. Банктік қызмет кәсіпкерліктің басқа
түрлеріне қарағанда жоғары тәуекелділікпен ерекшеленеді. Ал банктердің ең
негізгі қызметтерінің бірі – банктердің несиелік қызметі
болғандықтан,банктер көбіне несиелік тәуекелге ұшырайды.
Жалпы банк табысы берген несиесіне байланысты:оның сапасы,
қайтарымдылық деңгейі, т.б. Несиенің өз уақытында қайтарылмауы банктің зиян
шегуіне немесе банкроттыққа алып келеді. Несиелік тәуекелді неғұрлым
төмендету несиелік мекемелер қызметін басқарудағы басты міндет.
Ссудалық тәуекел- қарызгердің неасиелік келісімдегі мерзім мен
жағдайларға сәйкес кредиторға өз міндеттемелерін орындамаудың ықтималдығы,
яғни қарыз алушының банктен алған несиесі бойынша қарызын немесе оған
есептелінген сыйақысын өз уақытында қайтара алмауына байланысты банктің
зиян шешуге сипаттайды.

Сурет 1- Несиелік тәуекелді басқару жүйесінің элементтері
Тәуекелге мониторинг кері байланыс арқылы тәуекелді тәуелсіз және
ардайым бақылау мен бағалау. Мониторинг несиелік талдау, ішкі және сыртқы
аудит, берілген ақпараттың есептілігі, қарыз алушының несиелік
қабілеттілігін бағалау және таңдау, күмәнді несиелерлі қалпына
келтіру,қарыз алушының несиелік қабілеті бұзылған жағдайларды жүргізіледі.
Банкінің өзінің несие саясатын жүргізу барысында проблемалық несиелерді
болдырмауға бағытталған әрекеттері өте маңызды. Банк несиелік келісім
бойынша клинтпен міндеттеменің орындалуын қатаң бақылап отырады. Оның басты
мақсаты – ссуда бойынша төленетін пайыз және кезекті төлемдерін уақытылы
және тұрақты төлеуіе қамтамасыз ету. Әрине әрбір ссуда түрі бойынша
ойламаған жағдайлардың өріс алу қаупінен өзінің тәуекелі болады. Банк бұл
тұрғыдан әр түрлі саясат жүргізуі мүмкін, мысалы банк тек қана абсолютті
сенімді қарыз алушыларға ғана несие беру саясатын жүргізуі мүмкін, бірақ
мұндай жағдайларда ол көп пайдалы мүмкіндіктерді жіберіп алуы мүмкін.
Сонымен бірге егер несиені қайтарумен қиындықтар туса, банк үшін бұл өте
қымбатқа шығып кетеді. Сондықтан ен оптималды саясат сақтық пен ресурстарды
табысты орналастырудың барлық потенциялды мүмкіндіктерінің максималды
пайдалануы арасындағы балансты сақтауды қамтамасыз ету болып табылады

II-бөлім. Тұтыну ссудасын Казкоммерцбанк АҚ тәжірибесінде талдау
2.1. Тұтыну ссудасын АҚ Казкоммерцбанктің тәжірибесінде талдау

Тұтыну ссудасы бойынша жұмыстарды ұйымдастыру тәртібі. Қазақстан
тәуелсіздік алғаннан кейін, банк Казкоммерцбанк қайта тіркелді және
Ұлттық Банктің банктің қызметтерді жүзеге асыруға лицензиясын 1991 жылы 21
қазанында алды. Казкоммерцбанк АҚ – ның алға қойған мақсаты - шетел
банктерінің тәжірбиесін, жұмыс істеу әдістерін, жаңа технологияларды
белсенді енгізіп, Қазақстандағы банктік қызмет көрсету нарығыннан жаңа
қызмет түрлерін енгізу және көрсетілетін қызметтер түрлерін жетілдіре түсу
болып табылады. Коммерциялық банктерде тұтыну ссудасын беруді
ұйымдастыратын, жүзеге асыратын арнайы департаменттер мен басқармалар және
бөлімшелер болады. Осыны ескере отырып Казкоммерцбанк АҚ- да тұтыну
ссудасын беру тәртібін тәжірибе жүзінде қарастырады.
Тұтыну ссудасы бас банктегі және банктің филиалдарындағы келесідей
департтаменттер мен басқармалар және бөлімшелер жүзеге асырады.
• Банктің Жеке тұлғаларға қызмет көрсету Департаментінің тұтыну
ссудасының бөлімі;
• Банктің Филиалы;
• Банктің операциялық басқармасы;
• Банктің қаржы – экономикалық Департаменті;
• Банктің құқықтық басқармасы;
• Банктің қауіпсіздік Департаменті;
• Банкпен жұмыс істейтін Сақтандыру компанияларымен жүзеге асырылады.
Бас банкте тұтыну ссудасы беру туралы өтінішті және анкетаны несие
қызметкері қарастырып, тексеріп, экспертизия жүргізу үшін қажет құжаттар
пакетін алады. Ссуда алушылар қайтарылуы тиіс құжаттардан көшірмелер
түсіріліп, қабылданған құжаттардың тізімі жасалынады да, барлық құжаттар
канцелиярға өтінішті тіркеуге, номерлеуге тапсырылады. Тұтыну ссудасы
бөлімінің бастығы барлық келіп түскен өтініштердің тізімін және номерлерін
тіркейтін журнал жүргізуі қажет.
Егер, ссуда алушы экспертиза жасауға қажет барлық құжаттар жиынтығын
және ұсынылып отырылған қамтамасыз ету мүліктерін бағалауға байланысты
құжаттарды беретін болса, онда кешенді экспертиза бес күн ішінде жасалануы
тиіс.
Несиелік Комитет Экономикалық қауіпсіздік Департаментінің қортындысына
сүйене отырып, тұтыну ссудасының проектісін қаржыландыру (несие мерзімін
өзгерту және тағы басқа) туралы ұсынысты, кепілдің заңға сәйкес тіркелуін
қарастырады.
Ал егер несиелік жоба күрделі болып Департамент көлемінде шешім
қабылдауды қиындатса, ол Несиелік Комитетінің қарарына жіберіледі.
Тұтыну қажеттілігін өтеу үшін берілетін несие сомасы клиенттің банктік
шотына аудару арқылы немесе қолма-қол ақша арқылы берілуі мүмкін.
Қарыз алушы банктегі есеп шоттан несиелік қаражаттарды пайдалануға
құқық беретін төлем құжаттарын Коммерциялық Департамент Директорының
орынбасарына тексергенге берілгеннен кейін, ол құжаттар Банктің операциялық
Басқармасына ақшаны аударуға жібереді.
Несие берілгеннен кейін он күн ішінде несиелік қызметкер несиелік
қаражаттардың мақсатты жұмсалуын тексеріп, несиенің мақсатты жұмсалуы
туралы Акт жасайды және бұл Акт несие алушының атына арналып ашылған
кітапшаға тігіледі.
Егер, клиент ссудалық келісім шарт бойынша ссуда мерзімінің бітуіне он
күн қалғанға дейін банкке ссуда мерзімін ұзарту туралы өтініш жазып келетін
болса, несиелік қызметкер қарыз алушының қаржылық жағдайына, ал заңгер
кепіл мүлкінің сапасына талдау жасауы қажет.

Кесте 1. Екінші деңгейлі банктердің экономика салалары бойынша несиелері
2008 ж 2009 ж 2010 ж
наурыз маусым қыркүйек желтоқсан
Пайыздық табыс 316,548 380,777 372,939 51,6
Пайыздық шығын 171,672 181,265 179,737 68,9
Несиелер бойынша 144,696 199,512 193,202 35,6
жоғалтуға резервтерді
қалыптастырғанға
дейінгі таза пайыздық
табыс
Несиелер бойынша 69,956 150,697 193,113 27,8
ықтимал жоғалтуларға
резервтерді
қалыптастыру
Таза пайыздық табыс 74,740 48,815 89 42,2

Несиелер бойынша ықтимал жоғалтуларға резервтерді қалыптастырғанға
дейінгі таза пайыздық табыс 2010 жылы 9 айда пайыздық активтердің орташа
көлемі 35,8 % - ке өсу кезінде мүмкін болатын пайыздық табыстардың едәуір
өсуі есебінен 52%-ке артты. Орташа пайыздық активтерге несиелер бойынша
ықтимал жоғалтуларға резервтер қалыптастырғанға дейінгі таза пайыздық
маржаның көрсеткіші 2009 жылғы 9 айдағы 44,4 %-тен 2010 жылы 9 айда 41,8% -
ке дейін азайды.
Несиелер бойынша жоғалу ықтимал резервтерін қалыптастыруға кететін
шығындарды қоса есептегенде таза пайыздық табыс 2010 жылы 9 айда 74,740
млн. теңге құрады, бұл 2009 жылшдың 9 айда орташа пайыздық активке таза
пайыздық маржа 2009 жылғы 9 айдағы 3,3%-тен 31%-ке дейін төмендеді.
Казкоммерцбанк берген несиелер көлемінің өсуі 2008 жылға дейін ең
алдымен сату желісінің кеңеюімен бөлшек несиелеу белсенділігінің артуы және
халық үшін тартымды несиелік бағдарламалардың көбеюі арқасында мүмкін
болды. Ал 2009 жылдан бастап бұл үдеріс кері бағытта жүрді. Оған әсер
еткен бірден бір фактор бәрімізге белгілі әлемдік қаржы дағдарысы екені
белгілі. Нақтырақ айтатын болсақ 2008 жылы Казкоммерцбанк АҚ жалпы
активтері 2 997 232 млн теңге болса, 2009 жылы 2 614 805 млн теңгеге дейін
кеміген, ал 2010 жылы ол тағы да азайып 2 587 873 млн теңгені құраған. Осы
көрсетілген мәселелерді нақтырақ төмендегі 2 суреттен көруге болады.
Сурет 2. Казкоммерцбанктің активтерінің динамикасы
Мысалы, 2008 жылғы 31 желтоқсандағы қаржылық есеп-қисаптың халықаралық
стандарттары бойынша есептелген банк активтері 2 997 232 мың теңге, ал 2009
жылы 2 614 805мың теңге болып 2008 жылға қарағанда 382427 мың теңгеге
кемісе, 2010 жылы 2 587 873 мың теңге болды яғни алдыңғы жылмен
салыстырғанда 26932 мың теңгеге кемігенін көреміз.
Бұл айтылған жәйттер тек қана Казкоммерцбанкке ғана тән емес ол бүкіл
екінші деңгейлі банктердің де мәселесі екені белгілі. Мұны төмендегі
кестеден көруге болады.

Кесте 3. Аймақтар бойынша банктердің халыққа берген ипотекалық
несиелері
Аймақтар 2008 ж 2009ж. 2010ж. өсуі
млн.тг млн. тг млн. тг (20092010)
Астана қаласы 78351 64615 60953 0,97
Алматы қаласы 361169 398092 306683 1,2
Акмола 23863 21027 17727 0,98
Ақтөбе 54529 46841 38099 0,98
Алматы облысы 42982 36921 33512 1,01
Атырау 53916 44379 36702 1,02
Шығыс Қазақстан 82218 68272 55320 1,03
Жамбыл 41081 35273 31199 0,98
Батыс Қазақстан 29032 25110 19942 0,95
Қарағанды 83679 68150 57260 1,007
Қостанай 37963 28996 25829 0,94
Қызылорда 29570 25783 20882 1,03
Маңғыстау 58842 49038 41782 0,99
Павлодар 53095 40885 36048 1,01
Солт. Қазақстан 25946 19839 15843 0,97
Оңт. Қазақстан 97400 77039 69665 1,08
Барлығы 1 157 635 1 020261 867479 1,06

Жоғарыдағы кестеден соңғы екі жыл ішінде республика аймақтары бойынша
банктердің берген тұтыну ссудаларының көлемі өсіп отырғандағын көруге
болады. Әсересе, Алматы және Астана қалаларының үлес салмағы өте жоғары,
айталық 01.2008 жылы Алматы қаласы бойынша 361169 млн теңге берілсе 2009
жылы 398092млн.теңгені құрап, 37млрд.теңгеге артқан, ал 2010 жылы
306683млн.теңгеге тұтыну ссудасы беріліп алдыңғы екі жылмен салыстырғанда
едәуір кеміген, мұндай тенденция Астана қаласы бойынша да байқалады 2008
жылы 78351 млн теңге тұтыну ссудасы берілсе, ал 01.2009 жылғы мәліметтер
бойынша бүл ссудалар көлемі кеміп, 64615млн. теңгені құрады және 2010 жылы
60953 млн теңгені құрап, алдыңғы жылмен салыстырғанда 3млрд.теңгеге кеміген
байқаймыз.Осы жоғарыда айтылған мәселелерді нақтырақ келесі 3 суреттен
көруге болады

Сурет 3. Банктердің несие портфелінің өзгеру динамкасы млн. теңгемен

Жалпы аймақ бойынша банктердің халыққа берген тұтыну мақсатындағы
несиелерінің көлемі соңғы екі жылда азайып отырғанын белгілі. Оның бірден
бір себебі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.