Фирманың ішкі ортасы

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 58 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ
Кіріспе 4
І-тарау. Маркетингтiк ортаның теориялық аспектілері 7
1.1 Ішкi маркетингтік ортаның мәні, сипаты 7
1.2 Сыртқы маркетингтік ортаның негізгі факторлары 13
ІІ-тарау. ААҚ LG Elektronics Almaty Kazakstan компаниясының өндірістік
және маркетингтік іс-әрекеттерін талдау 25
2.1 Компанияның жалпы сипаты, құрылымы және мақсаты 25
2.2 Компанияның өндірістік және қаржылық нәтижесін талдау, бағалау 32
2.3 Компанияның маркетингтік іс-әрекетін және маркетингтік орта
факторларын талдау және бағалау 41
2.4. Компанияның өндірістік және маркетингтік іс-әрекеттерін дамыту
жөнінде ұсыныстар 58
Қорытынды 63
Пайдаланылған әдебиетердің тізімі 66

Кіріспе

Қазіргі нарық қатынастары шаруашылық қарым-қатынаста жүріп жатқан
субъектілерінен экономикалық үдерістерді игеруді, ол үшін оларды, терең
және жан-жақты талдауды талап етеді. Осы талдау негізінде бар ресурстарды
тиімді пайдаланып, тұтынушылардың қажеттерін сапалы және жоғары деңгейде,
неғұрлым толық қанағаттандыруды белгілейді. Нарықта қалыптасқан қатаң
бәсекелестік күресті жеңіп шығу үшін бұл аса қажетті іс. Соның негізінде
фирманы дәл басқару бағыттары және ұтымды шаруашылық бизнес шешімдері
іздестіріледі. Ал ол талдауды жүргізу үшін кең көлемде және неғұрлым толық
коммерциялық ақпаратнарықта әрекет жасап жүрген фирмалар, олардың
өнімдерінің өзгерісі туралы т.б.с.с. болжамдық талдау үшін қолданылады. Осы
аса маңызды да күрделі іс маркетингсіз орындалуы мүлде мүмкін емес.
Сондықтан фирманы басқару жүйесінде, оның әрекетін ұтымды реттеу ісінде
қазіргі кезде маркетингтік орта жетекші рөл атқарады.
Маркетинг фирманың дұрыс бағытын анықтайды. Ол тұтынушылардың
қажеттіліктерін зерттеумен қатар сату көлемін ұлғайту мақсатында сұранысты
қалыптастыру және ынталандыру, фирма қызметінің эффективтілігін жоғарлату
және фирманың жалпы пайдасын көбейту және т.б. мәселелерін шешеді.
Маркетинг өзін қолданатын ортаны зерттеуден басталады. Оған қатысты
жұмыс атаулы нарықтық, жалпы шаруашылық және экономикалық конъюнктураларды
зерттеуге сүйене отырып жүргізіледі. Ең алдымен өндіріс және тауар өткізу
тұрғысынан фирманың мүмкіндіктерін анықтау негізінде осы тұңіректе
шоғырландырылған барлық процестер қарастырылады. Сондай-ақ әрбір тауар
өндіруші жалпы нарықтық қарым- қатынастың шеңберінде бүтіннің бөлігі
ретінде таңдап алынатын болады және олар өз әріптестерімен бәсекеде жеңіп
алған сегменттерінде потенциалдық тұтынушыларымен үнемі байланыс жасап
отыруы тиіс.
Маркетинг ортасының құрамдас бөліктері: микроорта, макроорта және
медиаорта.
Микроорта және оның негізгі субъектілеріне: фирма, жабдықтаушылар,
маркетинг делдалдары, клиенттер, бәсекелестер, контактілік аудиториялар
жатады. Ал, фирма іс-әрекетінің макроортасы және оның негізгі факторлары:
демографиялық, экономикалық, табиғи, саяси, ғылыми-техникалық, мәдени.
Жалпы дипломдық жұмыста күрделі электр тұрмыстық тауарлардың
Қазақстан нарығындағы LG Elektronics Оңтүстік Корея компаниясының іс-
әрекеті зерттелінеді.
Сонымен қатар дипломдық жұмыстың зерттеу объектісі LG Elektronics
корпорациясының Қазақстандағы туынды кәсіпорны - ашық акционерлік қоғам LG
Elektronics Almaty Kazakstan болып табылады.
Диплом жұмысының зерттеу мақсаты маркетинг іс-әрекетін теория және
практика негізінде талдау, бағалау.
Кіріспеде дипломдық жұмыс тақырыбының өзектілігі дәлелденді, мақсаты
мен міндеттері қойылды. Дипломдық жұмыстың бірінші тарауында, маркетингтік
ортаның теориялық аспектілерін толық түрде дәлелдене көпжақты ақпаратты
пайдалана отыра жазылды. Бұл жерде маркетингтік ортаның негізгі түрлері мен
факторлары қарастырылды.
Дипломдық жұмыстың екінші тарауы, бірнеше бөлікті қамтиды, яғни,
компанияның жалпы сипаттамасы; ішкі ұйымдық құрылымы; өндірістік және
қаржылық жағдайы; компанияның маркетингтік іс- әрекеттері және маркетингтік
орта факторларына талдау жүргізілді. Сонымен қатар компанияның өндірістік
және маркетингтік іс-әрекетерін дамыту жөнінде нақты ұсыныстар ұсынылды.
Қорытындыда жүргізілген зерттеулерден шығатын негізгі түйінділер мен
ұсыныстар берілген.
Сонымен бірге дипломдық жұмыстың теориялық және методологиялық
негіздерін отандық, Ресей және шетел ғалымдарының еңбектері, ағымдағы
басылымдардың мақалалары, компания іс-әрекетінің электроникалар және жаңа
технологиялар саласына арналған.
Интернеттегі сайттары LG Elektronics фирма журналдары құрайды.
Дипломды зерттеу процесінде берілген компания іс-әрекеті туралы кәсіптік
(диплом алдында) тәжірибені өту барысында жиналған материалдар қолданылды.

І-тарау. Маркетингтiк ортаның теориялық аспектілері

1.1 Ішкi маркетингтік ортаның мәні, сипаты

Маркетинг- соңғы уақыттардағы өндiрiстiң және тауар қатынастарының
дамыған елдердегi жетiлуiнiң көрiнiсi.
Маркетинг ағылшын тiлiндегi market, нарық дегендi бiлдiретiн сөзден
шыққан. Ол нарық экономикасы жағдайындағы тауар қатынастарын кешендi
зерттеу концепциясын аңғартады. Нарықтық тауар қатынастары кезiнде ең әуелi
тауар тұтынысына айрықша мән берiлiп, бұл келесi кезеңде соған сәйкес тауар
өндiрудi ұйымдастырумен жалғасады. Сондықтан екi аралықты, яғни өндiру мен
тұтыну процестерiн байланыстыру сауда немесе тауар өткiзу жүйесiне жатады.
Сонымен өзара тығыз байланыстағы осы үш процестi зерттеу мен оны
тиiмдi жүзеге асырып отыру - маркетингтiң негiзгi мәселесi. Сол себептi
олардың әрқайсысын басқару жүйесiндегi бүтiннiң бөлшектерi ретiнде жеке-
жеке зерттеп барып, сол арқылы белгiлi бiр қорытындыға келгенде ғана орынды
шешiм қабылдай алуымыз мүмкiн.
Маркетинг- экономикалық дамудың өзектi проблемаларын жан-жақты талдай
отырып, бүгiнгi таңдағы уақыт талабына сәйкес келетiн әрi келешекке бағыт
сiлтейтiн қызмет түрi болып табылады.
Қазiргi экономикасы қуатты әрi озық технологияға арқа сүйеген елдерде
тауардың артық өндiрiлу мәселесi ертерек қарастырылған болатын. Мiне, соның
нәтижесiнде үстiмiздегi ғасырдың орта тұсында маркетинг берiк өмiрлiк бағыт
алып, нарықтық қарым-қатынастардың әлеуметтiк- экономикалық табиғаты және
оның проблемалары мен қайшылықтары маркетинг iлiмiнiң аса маңызды зерттеу
объектiсiне айналуда.
Әдетте маркетинг iсiн ұйымдастыру жеке кәсiпорындардың (фирмалардың),
тұтынушылардың өздерiнiң алға қойған мақсаттары шеңберiнде жүзеге
асырылатынына сәйкес ол ең әуелi сала аралық және аймақтық (регионалдық)
нарықтық қарым-қатынастарды жетiлдiре түсуге күш салады.
Экономика өндiрiстен басталып, тұтыну арқылы өз күшiне енетiндiктен,
тұтынушылардың үстемдiлiк еткен бәсекелiк күрес жағдайында тауар өндiрудi
тұтынушылардың талабына қарай дұрыс жолға салып, реттеп отыру маркетингтiң
басты мiндетi. Өйткенi тауар сату, тауар сұранысын жинақтау және оны
iздестiру мен материалдық ынталандыру өндiрiс ауқымын кеңейте түсуге,
сондай-ақ, бәсеке тегеурiнiне төтеп беруге мүмкiндiк туғызумен қатар,
кәсiпорынның келешегiн болжауға, оның өнiмдерiн алдын-ала дұрыс жоспарлауға
жол ашады. Шын мәнiнде тұтынушы билiгiндей нарық қана маркетингтi ұтымды
қолданудың негiзiне айналып, оның мақсаты мен бағдарламасын жүзеге асыруға
жағдай жасайды. Өйткенi тап осы деңгей ғана тұтынушылардың нақты талаптарын
шұғыл әрi кеңiнен зерттеуге және зерттеу қорытындысына сай көлемде сапалы
тауарлар өндiрудi ұйымдастыра бiлуге мүмкiндiк бередi.
Халықтың әлеуметтiк- экономикалық жағдайы және рухани байлығы
нарықтық тауар қатынасындағы субъектiлердiң құралуы мен дамып- жетiлуiне
сәйкес қалыптасатындықтан, маркетингтiк мағлұматтардың адам мұқтажына қарай
бейiмделетiнi белгiлi. Шындығында, маркетингтiң басты мiндетi- нарықты
зерттеу арқылы тауар өндiрушiлерге және оны сатушыларға қызмет көрсету,
басқаша айтсақ, ең алдымен белгiлi бiр тауар түрiн алуға мүдделi
тұтынушыларды iздестiре отырып, соның нәтижесiнде жинақталған дерек-
мәлiметтерге сәйкес өндiрiс қуатын ұтымды пайдалануды ұйымдастыра бiлу
болып табылады. Бұған қоса, өндiрiлген тауарды алдын- ала анықталған
сұранысқа ойдағыдай өткiзудi қамтамасыз ете отырып, сол тауарды өндiрушi
мен сатушының да жоғары пайда алуына жағдай жасау қажет.
Маркетинг аса маңызды теориялық ұғымдарға мән берумен бiрге, нақты iс-
тәжiрибеге де баса назар аударып, солардың негiзiнде сындарлы стратегиялық
болжаулар ұсынады.
Қазiргi жаңа маркетинг қызметiн кеңiнен пайдаланып жүрген елдерде
оның тиiмдiлiгi жөнiндегi жорамалдар жеткiлiктi, бiрақ маркетингтiң
қайтарымдылығына қатысты мәселелерiне жете мән бермей келедi.
Шаруашылықтың қандай түрiн болсын, пайда әкелмейтiн саласы жоқ, ал
кез- келген адам қабiлетiнiң де өзiндiк құны бар. Мiне, сол себептi
маркетинг қызметiнiң де келтiрер пайдасы болмаса, iс жүзiнде кеңiнен
қолданылмас едi.
Сонымен, маркетинг құны оны жүзеге асыруға жұмсалатын еңбектiң көлемi
мен сапасына қарай анықталады.
Маркетинг iшкi, экспорттық, импорттық, ғылыми- техникалық, тiкелей
инвестициялық, халықаралық, тауар және қызмет көрсету маркетингi,
коммерцияға жатпайтын жүйенiң маркетингi тәрiздi бiрнеше салаға бөлiнедi.
Олардың жалпы тәсiлдерi мен жүйелерiнiң ерекшелiктерiне байланысты
әрқайсысының мiндеттерi, атқаратын қызметтерi де өзгеше болып келедi.
Сонымен қатар кез келген фирма өндiрiсiне көптеген субъективтi және
обьективтi факторлар ықпал жасайды, басқаша айтқанда, фирма өндiрiсiн iшкi
және сыртқы орталар қоршайды. Фирмалар мен кәсiпкерлер өндiрiс жөнiнде
көптеген ұйымдармен, мемлекеттiк органдармен және тұтынушылармен әр түрлi
қарым-қатынастар жүргiзедi. Осылар маркетингтiк ортаның субъектiлерi болып
табылады. Сонымен қатар фирманың өндiрiсiне саяси, экономикалық, әлеуметтiк
факторлар ықпалын тигiзедi. Яғни, мемлекеттiң заңдары, салық және кеден
жүйелерi, адамдардың экономикалық өмiр деңгейi және т.б. Маркетинг ортасы
дегенiмiз - ол фирманың маркетинг бөлiмiнiң мақсатты клиенттерiмен тиiмдi
байланыс орнатып, оны үзбей сақтау мүмкiндiктерiне әсер ететiн белсендi
субъектiлердiң және күштердiң жиынтығы. Өзгерiп тұратын нарықтық жағдайға
байланысты маркетингтiк орта құбылмалы болады. Сондықтан, фирма
басшыларының мiндетi құбылмалы ортаны үздiксiз зерттеп отыру және оның
өндiрiсiне сәйкес нақты шаралар қолдану болып табылады. Осыған орай
маркетингтiң мақсаты: фирманы қоршаған орта субъектiлерiнiң қарым-қатынасын
талдау және оларға лайық арнайы стратегиялық және тактикалық жоспарлар құру
болып табылады.
Қандай болсын ұйым, фирма оның маркетингтiк жүйесi қоршаған орта
тудырған жағдайда қимыл жасайды. Бұл жағдайлар (және олардың өзгерiстерi)
екi топқа бөлiнiп, сыртқы және iшкi орта деп сипаттауға болатын факторлар
тiзбегiмен анықталады.
Сыртқы орта күрделi құбылыс. Бұған демографиялық сипаттаманы сатып
алушылар, бәсекелестер, табыстырушылар (транспорттық фирмалар, өткiзушi
фирмалар, сатушы агенттер); финанстық орындар (банк, қамсыздандыру
компаниялары); жарнамалық агенттiктер және қоғамдық көзқарасты зерттеушi
фирмалар, кедендiк және басқа да үкiметтiк органдар жатады. Сыртқы ортаның
жағдайларына, сондай-ақ заңдар, жалпы экономикалық жай, саяси ахуал,
ғылыми–техникалық жетiстiктер, мәдениет жатқызылады.
Маркетинг ортасын зерттеу барысында сыртқы орта келесi түрлерге
бөлiнедi:
• Макроорта;
• Микроорта.
Iшкi орта фирманың жаңа тауарды жасауды, сынауды, сервистiк
жұмыстарды, тауарды алушыға дейiн жылжытуды, өткiзудi, бөлшектер қорымен
жабдықтауды, персоналды оқытуды, шикiзат, материалдар жеткiзушiлерiмен,
осы секiлдi финанстық және басқа да органдармен қарым – қатынастарды iске
асыратын функционалдық бөлiмдерiнен тұрады. Iшкi орта ұғымына
қызметкерлердiң бiлiктiлiгi, олардың тиiмдi пайдалануы, ақпарат таратушы
жүйелер құрылымының нарықтық және сыртқы ортаның өзгерiстерiне қатысты
иiлiмдiлiгi жатады.
Нарықтық экономикада кез келген фирманың мақсаты адамдардың
қажеттiлiгiн қанағаттандыру және сату мүмкiндiгi бар тауарларды шығару
және неғұрлым көп пайда табу болып саналады. Сондықтан, фирма өзiнiң iшкi
ортасын нарықтық талабына сай бейiмдеуi тиiс. Сонымен, iшкi орта дегенiмiз-
фирманың нәтижесiне тiкелей ықпал жасайтын факторлардың жиынтығы.
Iшкi маркетингтiк ортаның ерекшелiгi әрбiр фирма нарықтық
жағдайының құбылысына байланысты iшкi құрылымын дербес түрде өзгертуге
құқығы бар. Сонымен қатар iшкi фирмалық функционалды бөлiсу жөнiнде жоғары
басшылық атқаратын және бақылайтын факторлар көбiнесе фирманың
стратегиялық мақсаттарына арналады.
Жоғары басшылықпен бақыланатын факторлары:
1. Фирманың нақты өндiрiс түрлерiмен ұзақ мерзiмдi iс- әрекеттердi
iрiктеу. Мұның мәнi - өндiрiлетiн тауарлар тұрақты түрде жоғары
сұранысқа ие болуы;
2. Фирманың мақсатын айқындау. Яғни, фирманың нарықтағы нишасын нығайту
тиiс және жедел аралық iс-әрекеттердi ұзақ мерзiмдi мақсаттарға
бейiмдеуi тиiс;
3. Маркетингтiң орны мен ролiн тағайындау- нарықтағы кез- келген
субъектiлерiнiң түпкi нәтижесi маркетинг қызметiмен тығыз байланысты
болады. Сондықтан фирманың менеджерлерi тауарларға үздiксiз сұранысты
қалыптастыруы тиiс және фирманың пайдасын арттыруы тиiс;
4. Iскерлiк қызметтер. Мұның мақсаты фирманың негiзгi iс-әрекеттерiнен
тыс қосымша пайда табу мақсатымен тұтынушыларға әр түрлi қызметтер
көрсету;
5. Корпоративтiк мәдениет- бұл фирма қызметкерлерi арасындағы қарым-
қатынасты жоғарғы деңгейде ұйымдастыру. Яғни, этика мен этикеттi
сақтау, мәдениеттi қарым-қатынас қалыптастыру, технологиялық ахуалды
дұрыс қалыптастыру. Фирманың iшкi маркетингтiк орта факторларының
үлгiсi:

Кесте 1
Фирманың ішкі ортасы

Күрделiлiгi және көптiгiне қарамай, сыртқы және iшкi ортаның
факторларын олардың басқаруға иiлiмдiлiгi жөнiнен екi топқа бөледi:
Бiрiншi топ - фирманың басшылары жағынан басқаруға көнедi;
Екiншi топ - басқаруға көнбейдi. Сондықтан фирманың өзiне
бейiмделуiн (адаптацияда болуын) талап етедi.
Өзiне жүйелiк тұрғы тән болып келетiн маркетинг сыртқы және iшкi
ортаны дәл осындай қатынасты байланыста және жиынтықта қарайды. Осымен
фирма жабдықтаушыларға да және алушыларға да қатысты, алушы және берушi
ретiнде тұйық жүйе болып келедi.

1.2 Сыртқы маркетингтік ортаның негізгі факторлары

Макроорта дегенiмiз - бұл фирма өндiрiсiне жанама жолмен ықпал
жасайтын экономикалық, саяси, әлеуметтiк факторлардың жиынтығы.
Макроорта кәсiпорындардың iс-әрекетiне жалпы бiрыңғай сыртқы жағдай
жасайды. Ал жеке алынған белгiлi бiр фирманың жағдайына айрықша жағдай
тудырмайды. Фирмалардың әрқайсысы макроортаның әсерiн талдайды, бағалайды
және iс-әрекетiне тигiзетiн жағымды немесе қолайсыз жақтарын сынайды,
алайда оны басқара немесе өзгерте алмайды.
Макроортаның құрамын былай белгiлеуге болады:

1-сурет Макроортаның топтасқан факторларының құрылымы

Ал әрбiр факторлар тобының iшкi мәнi кестеде көрсетiлген.

Кесте 2
Макроорта факторларының кейбір негізгі сипаттары
Факторлар Негізгі көрсеткіштері
Демографиялық Тұрғындардың саны. Аумаққа қарай
орналасуы. Халық тығыздығы.
Миграциялық бағыттары. Өсім құрылымы.
Тууы. Өлуі. Неке және ажырасу саны.
Этникалық және діни құрылымы, т.б.
Тұрғындардың сатып алу қабілеті.
Инфляция деңгейі. Мемлекеттің қаржы
қаражат жағдайы. Жалпы шаруашылық
Экономикалық коньюнктурасы. Салық жүйесі. Халықтың
тұтыну құрылымының өзгеруі. Сұраныс
және тұтыну икемділігі, т.б.
Энергоресурстары мен шикізат көздерін
пайдалану жағдайы және болашағы.
Қоршаған ортаның ластану деңгейі мен
Табиғи ресурстарды тұтыну интенсивтілігіне
мемлекет ұйымдарының әсері,т.б.
Шектес және бақылауға алынған
салалардағы технологиялық
өзгерістердің қарқыны. Фирманың және
Ғылыми-техникалық оның бәсекелестерінің инновациялық
әулеті. Технологиялық жаңартулардың
қауіпсіздігіне қатал талап қойылуы,
т.б.
Кәсіпкерлікті реттеудің құқықтық
Саяси- құқық жағынан жағдайы. Мемлекеттің
экономикалық саясаты. Сыртқы саясат
нарығының дамуына әсері. Мемлекет
шешімдерінің қоғам өміріне тигізетін
әсері, с.с.т.б.
Тұтынушылар бірлестіктерінің мәдени
Мәдени ерекшеліктері мен дәстүрі. Мәдениет
түрлері, т.б.с.с.

Нарық көлемiн талдау барысында демографиялық факторлар маңызды орын
алады. Онда маркетинг халықтың өсiм құрылымын, туу мәселелерiн қарастыруы
қажет. Соның негiзiнде тауар өндiрушi кiмге, қанша және қандай тауар
өндiретiнiн бiледi. Мысалы, 1999 жылдың басында тұңғыш ұлттық халық санағы
бойынша Қазақстан Республикасында халықтың жалпы саны 14,9 млн. адам болды.
Республикадағы демографиялық жағдай 1995-1998 ж.ж. аралығында былай
сипатталған (1000 адамға шаққанда)1:
• Адамдардың өлу коэффициентi 1995 ж.-10,5; 1998 ж.- 9,9;
• Некелесу коэффициентi 1995 ж.- 7,2; 1998 ж.- 6,2;
• Туу коэффициентi 1995 ж.- 17,2; 1998 ж.- 14,3;
• Халықтың табиғи өсу коэффициентi 1995ж. –6,7; 1998ж.- 4,4.
Осындай көрсеткiштер әрбiр өлке көлемiнде талданып, кәсiпкерлер
маркетинг әрекетiнде маңызды бағыттар беруi қажет. Мысалы, бiздiң елде
демографиялық факторлардың өзгеру бағыты балалар тауарларына сұраныстың
төмендеуiне әсер етiп отыр. Демографиялық өзгерiстер отбасы жағдайына да
әсерiн тигiзуде. Өйткенi әрбiр отбасы тобы әртүрлi тауарларды қажет етедi
және әрбiр отбасының өзiне тән шектеулi көрсеткiштерi болады. Бұның нақты
көрсеткiштерi маркетингтiк зерттеулер арқылы анықталады. Ал, ресми
мәлiметтерге сүйенетiн болсақ, 1998 жылы Республикада әрбiр адамға
шаққандағы айлық ақшалай табыс 3020 теңге болған (оның минималды өмiр
сүруге қажет соммасы 3716 теңге болуы керек едi)1.
Сонымен қатар демографиялық факторларға бiлiм алу деңгейi де ықпалын
тигiзедi. Халық бiлiмi қаншалықты жоғары болса, соншалықты жоғарғы сапалы
тауарларға, баспа басылымдарына және интелектуалды игiлiктерге сұраныс
ұлғаяды.
Экономикалық факторлардың нарық субъектiлерiне тигiзетiн ықпалы
демографиялық факторлардан кем емес. Фирманың әлументтi тұтынушыларын
бiлумен бiрге, олардың қанша тауар сатып ала алатынын анықтау iсi аса
маңызды. Айталық, тұрғындардың төлем қабiлетi сұранысына әртүрлi
экономикалық факторлары әсер етедi. Мысалы, мемлекеттiң экономикалық даму
деңгейi, жалақының көлемi, инфляция мен жұмыссыздықтың деңгейi және т.б.
Әсiресе қазiргi жағдайда осы тәрiздi көрсеткiштердi бiлу аса маңызды болып
отыр.
Табиғи факторларды зеттеу жұмысы табиғи ресурстарды ұжымды пайдалану
мәселелерiн және қоршаған ортаны сақтау мүмкiндiктерiн талдаумен
байланысты. Шикiзаттың, энергоресурстардың шектелiнуi кәсiпорындардың
алдына көп мәселелердi қояды. Мысалы, оларды үнемдеу үшiн ұжымдылығы
жағынан тиiмдi алмасатын игiлiктердi табу. Сондықтан, фирмалар осы және
басқа бағыттарда ғылыми – зерттеу жұмыстарын жүргiзуге мәжбүр болады.
Ғылыми-техникалық факторларда талдау барысында жаңа тауар өндiруге,
тауарды және технологияны жаңартуға, дер кезiнде ғылым мен техниканы
дамытуға мүмкiндiктер iзделiнiп, оның iске қосу жолдары жасалуы қажет.
Соған байланысты ғылыми- техникалық жетiстiктердi пайдалану нәтижесiнде
фирманың қызмет атқаратын ортасы да айтарлықтай өзгередi. Мысалы,
тұтынушылар ғылыми- техникалық өзгерiстерге байланысты жаңа, сапалы
тауарларды талап етедi, ал фирма бәсекелестерiнен жеңiлмес үшiн ғылыми-
техникалық прогрестiң дамуына көп көңiл бөлуi тиiс.
Саяси-құқық факторлары мемлекет органдарының талаптарын бiлу үшiн
және оларға бейiмдеу қажет. Кәсiпорынның жұмысын шектейтiн заңдарды бiлу
арқылы нарық әрекеттерiн бағыттауға болады. Мысалы, Қазақстанда баға,
бәсеке, тауар таңбасы, тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы, тағы басқа
кәсiпкерлiкке байланысты көптеген заңдар iске қосылған. Саяси-құқықтық
ортаны жете бiлудiң өзi келесi мүмкiндiктердi пайдалануға көмектеседi:
• Фирмалардың заңсыз ысыраптан қорғалынуына;
• Тұтынушыларды заңсыз ысырапты iс- әрекеттерден және қызмет көрсетуден
қорғауға;
• Қоғамның мүддесiн сақтауға.
Кәсiпорындағы маркетинг жұмысының нәтижесi мәдени факторларға да
байланысты. Қалыптасқан қоғам ережелерi, салт-дәстүрлерi, табиғатқа,
еңбекке деген адамдардың көзқарасы, iс-қимыл қатынастары, т.б. мәдени
факторлардың маңызды көрсеткiштерiне жатады. Мысалы, қазiр республикада
көптеген жастар бос уақытын ағылшын тiлiн оқуға, компьютердi игеруге,
спортпен айналысуға жұмсауда. Сондықтан гимнастикалық құралдарға, спорт
киiмдерiне, ағылшын тiлiндегi кiтаптар менаудио кассеталарға, компьютер
курстарына сұраныс өсуде.
Макроорта факторларын зерттеу кезiнде екi жағдайды ескеру қажет.
Олар:
1. Барлық макроорта факторлары бiр-бiрiмен аса тығыз байланыста
қалыптасады;
2. Әрбiр макроорта факторларының фирма жұмысына әсер ету деңгейi фирманың
көлемiне, орналасқан жерiне, iс-әрекет саласына т.б. көрсеткiштерiне
көптен-көп байланысты болады.
Әрбiр фирманың негiзгi мақсаты - табыс табу.
Микроорта фирмаға және оның клиенттерiне, қызмет көрсету
мүмкiндiктерiне тiкелей қатынасы бар күштермен белгiленедi. Солардың
қатарындағы аса маңыздылары мыналар: жабдықтаушылар, маркетинг делдалдары,
бәсекелестер, клиенттер және фирманың контактылы аудиториялары.

Кесте 3
Микроорта күштері

Фирма
Жабдықтаушылар Маркетинг Клиенттер
делдалдары

Фирманың контактылы аудиториялары

Микроорта дегенiмiз - фирма қызметiне тiкелей қатысты басқа ұйымдар
мен кәсiпорындардың жиынтығы.
Жабдықтаушылар дегенiмiз – фирманы және оның бәсекелестерiн тауарды
өндiру үдерiсiне қажет материалдық ресурстарымен жабдықтайтын iскер
фирмалары мен жеке тұлғалар.
Маркетинг тұрғысынан жабдықтаушылардың келесi түрлерi болады:
- Эксклюзивтi жабдықтаушылар - тек қана белгiлi фирмамен жұмыс жасайды;
- Лоялдi немесе адал жабдықтаушылар- фирмаға және оның бәсекелестерiне
бiрдей адал қызмет көрсетедi;
- Сырттағы жабдықтаушылар- тек қана бәсекелестерге қызмет көрсетедi.
Жабдықтаушыларға әртүрлi маркетингтiк талаптар қойылады. Ол талаптар
мынандай болуы мүмкiн:
- Өнiм сапасы белгiленген стандартқа сәйкес болуы;
- Келiсiлген кестеге сәйкес нақты мезгiлде өнiмдi жеткiзу;
- өнiмдi жеткiзу көлемiн толығымен орындау;
- қажеттi құжаттармен қамтамасыз ету;
- қажет болғанда қосымша қызмет көрсету;
- тапсырыс берушiнiң жаңа талаптарын орындау;
- келiсiлген бағаны сақтау;
- тауар сапасына кепiлдеме беру.
Фирманың өзi микроорта күштерiнiң бiрi болып есептеледi. Фирманың құрамында
оның басшылары, бухгалтериясы, маркетинг, өндiрiс, материалды техникалық
жабдықтар, қаржы, жоспарлау, т.б. бөлiмдерi қызмет атқарады. Олардың
әрқайсысының мақсаты мен мiндетi әрқалай белгiленген.
Фирманың мақсатына жетуi көбiнесе үш факторға тәуелдi: таңдап алынған
стратегияға, маркетинг қызметiнiң ұйымдастыру құрылымына және ол құрылымның
қандай деңгейде әрекет жасағанына.
Фирмадағы маркетинг әрекеттерiн ұйымдастыру құрылымы әртүрлi болады:
1. Маркетинг қызметiн функционалды сипатымен ұйымдастыру. Мұнда әрбiр сол
қызметтегi функционалды мақсатты жеке тұлға немесе тұлғалар тобы белгiлi
жауапкершiлiктi өзiне артуын белгiлейдi. Маркетинг қызметiн функционалды
ұйымдастыру сипатында таңдалып алынған тауар түрлерi және нарық саны ең
алдымен кәсiпорынның өзiне тиiмдi болуы тиiс. Бұл ұйымдастыру түрiнде
тауарлар мен нарықтар бiр қалыпты болады, сондықтан олардың әрқайсысына
жеке арнайы бөлiмше құрылмайды. Маркетингтi ұйымдастырудың бұл түрi
ағымды тиiмдiлiкке бағытталған және оның стратегиясының икемдiлiгi
төмен, жаңалықтаренгiзуге тым қабiлетсiз болады. Алайда функционалдық
құрылым маркетингтi ұйымдастырудың басқа түрлерiне негiз болып
есептеледi.
2. Ерекше өндiрiс үрдiсiн және өткiзуiн талап ететiн әртүрлi тауарлар
өндiретiн фирмалардың маркетинг қызметi тауар сипатына сәйкес
ұйымдастырылады. Бұл құрылымда әрбiр тауарларға (тауар тобына) жеке
бөлiмше құрылады және ол бөлiмшедегi қызметкерлер сол тауарларға сәйкес
барлық маркетингтiк iс- әрекетiн атқарады. Функционалды құрылымға
қарағанда тауар бойынша ұйымдастыру құрылымы қымбатқа түседi. Себебi
жұмысшылар саны көбейдi. Сондықтан бұл маркетинг қызметiнiң құрылымы тек
үлкен кәсiпорындарында, ондағы тауардың сату көлемi жоғары және қосымша
шығындары ақталатын кезде ғана қолданылады.
3. Егер тұтынушылардың жеке топтардың қажеттiлiктерi мен талғамдары
ерекшелiктерiн бiрiктiруге мүмкiндiк болса, онда оларды әртүрлi нарық
ретiнде қарастыруға болады. Өнiмдерiн әртүрлi нарықтарға ұсынатын
фирмалар маркетингтi тұтынушылар нарығы сипатымен ұйымдастыру қажет.
Нарық ретiнде жеке сала немесе бiркелкi сатып алушылар сегментi болады.
Нарық бойынша құрылған маркетинг қызметi басшыларының алдында басты
мәселе болып тұтынушылардың қажеттiлiктерi және анықтау жұмыстары
қалыптасады. Әр нарыққа жеке маркетинг стратегиясы өңделедi.
4. Көптеген географиялық аймақтарда сатылатын тауарларды өндiретiн фирма
аймақтың тұтыну айырмашылықтарын есепке алғаны қажет. Сондықтан
маркетинг қызметiнiң құрылымы аймақтар бойынша ұйымдастырылады. Аймақтық
принцип бойынша маркетингтi ұйымдастыру жағдайында сауда агенттерi
қызмет көрсететiн аймақта тұруы немесе жолға қажет уақыты мен қатынасу
шығындары неғұрлым аз болуы тиiс. Мұндай құрылым көбiнесе ауқымды
нарықтарға қызмет көрсететiн iрi халықаралық фирмаларға аса қолайлы
болады.
Маркетинг концепциясын жүзеге асыру үшiн маркетинг қызметiнiң ұжымды
құрылымы маңызды орын алады. Маркетингтi ұйымдастыру кезiнде әмбебап сияқты
үлгi болмайды. Сондықтан да маркетинг бөлiмшелерi әртүрлi негiз бойынша
құрылуы мүмкiн. Көбiнесе фирмалар маркетинг бөлiмшесiн құру кезiнде
маркетинг мақсатына жету талаптарына сүйенедi (тұтынушылардың
қанағаттанбаған сұранысын iздеп табу, нарықты географиялық тұрғыдан кеңiту,
нарықтық жаңа сегменттерiн зерттеп табу, пайданы көбейту және т.б.).
Қағида бойынша, өндiрiлген өнiм сапасы жоғары деңгейде болса, өзiнiң
тұтынушысын табуы керек. Бұл өндiрiс көбiнесе маркетинг делдары арқылы
қамтамасыз етiледi. Маркетинг делдалдары фирманың тауарларын клиенттерге
қарай жылжытуға, оларға өткiзуге және жаратуға көмектесетiн әдетте арнайы
копания мамандары. Оларға мыналар жатады:
• Сауда делдалдары- фирма клиенттерiн iздеп табуға және оларға тауарды
сатуға көмектесетiн iскер компаниялары. Олардың мақсаты- сату орнын –сату
мерзiмiн және сатып алу процедурасының фирмаға неғұрлым қолайлы болуын
қамтамасыз ету.
• Тауар жылжытуды ұйымдастыратын маманданған фирмалар, компаниялар тауар
қорларын жинауға және жылжытуға көмектеседi.
• Маркетинг қызметiн атқаратын агенстволар арқылы тапсырыс пен маркетинг
зерттеулерiн жүргiзедi және маркетинг кешенi туралы түрлi кеңес бередi
немесе жарнамалық агенство компаниялары тауарды ыңғайлы нарыққа
бағыттауға және оны ұтымды жылжытуға көмектеседi.
• Қаржы- несие мекемелерi келiсiм әрекеттердi қаржыландыруға және ысырапты
тәуелдiлiктен сақтануға көмектеседi.
Микроортаның келесi маңызды құрылымы бәсекелестер (“concure”деген латын
сөзiнен аударғанда мақсатқа ұмтылу ”) болады.
Бәсекелестер дегенiмiз – бiр типтi тауарларды, нарықта ұсынатын өзара
бәсекеге түскен компаниялары болып табылады.
Микроортаның соңғы элементi- клиенттер немесе тауарды тұтынушылар. Фирма
нарықтың бес түрiнде клиенттерге тауарларын ұсына алады.

Олар:
1. Тұтыну нарығында- онда жеке тұтыну үшiн тауарды сатып алушы тұлғалар, үй
шаруашылықтар;
2. Өндiрушiлер нарығында- онда өндiрiс үрдiсiнде тұтынатын өндiрiс құрал-
жабдықтарын сатып алушы фирмалар;
3. Делдалдар нарығында – басқаларға сату арқылы пайда түсiру мақсатымен
тауарларды сатып алатын ұйымдар;
4. Мемлекет мекемелерi нарығында – коммуналдық қызметiн атқару үшiн немесе
мемлекет қызметiн орындаушылары тұтыну үшiн сатып алушы мемлекеттiк
ұйымдар;
5. Халықаралық нарығында - шетел нарықтарында тауарды сатып алушылар.
Қорыта айтқанда, фирма нарықта жападан жалғыз жұмысын жасамайды, оған
маркетингтiк ортаның әртүрлi факторлары маңызды әсерiн тигiзiп, оның iс-
әрекетiне әсерлi ықпал жасайды.

Компанияның сыртқы маркетингтік ортасы Кесте
4

ІІ-тарау. ААҚ LG Elektronics Almaty Kazakstan компаниясының өндірістік
және маркетингтік іс-әрекеттерін талдау

2.1 Компанияның жалпы сипаты, құрылымы және мақсаты

ААҚ LG Elektronics Almaty Kazakstan 28 мамыр 1998 жылы құрылды.
Содан бері LG Қазақстан, ТМД елдері (Ресей, Украина, Қырғызстан,
Тәджікстан, Өзбекстан) және шет елдер (Финляндия, Иран) нарығын жаулап
алуда. Қазір республикада сатып алынатын телевизорлардың 57%-тін LG
компаниясының өндірген телевизорлары құрайды. Компанияның негізгі өндіретін
өнімдеріне цифрлық телевизорлар өндірісі, CD-ROM және DVD-ROM, мониторлар,
компьютерлер, плазмалық дисплейлер, мониторға арналған кинескоптар және
телевизорға арналған кинескоптар, тоңазытқыштар, кір жуғыш машиналар, ұялы
телефондар, СВЧ- пештер, кондиционерлер жатады.
LG компаниясы дүние жүзінде ең ірі транс- ұлттық компаниялардың бірі
болып саналады. Дүниежүзі бойынша бұл компанияның 80 зерттеу орталықтары
қызмет етеді; жалпы қызметкерлердің саны 126000 адамнан тұрады.
Компания LG Electronics – электроника және телекоммуникация
облыстарында лидер болып саналады.
Ең алғаш 1958 жылы 1 қазанда құрылғаннан бастап және бүгінгі күнге
дейін LG Electronics компаниясы жаңа технологиялардың дамуын тоқтатпай,
үнемі менеджмент жүйесін жақсартуда.
Сонымен қатар LG өнімдері, яғни цифрлық телевизорлар өндірісі,
телекоммуникация жүйесі және тұрмыстық техникалар жетекші орын алады және
мұндағы өнімдер интернет көмегімен басқарылады. Болашақта медиа
технологияларды және телекоммуникацияларды қолданумен үй цифрлық торлар
(digital home network) өндірісін кеңейтуіне көп көңіл бөлу жоспарланып
отыр.
Дүниежүзі бойынша компанияның 77 фирмалары, лабораториялары және
заводтары бар. Компанияның сату көлемі тұрақты өсуде, соңғы 5 жылда орташа
жылдық өсу 20% құрайды. Ал, соңғы үш жыл ішінде LG Electronics
кондиционерлер сату бойынша дүниежүзінде бірінші орында және 5 жыл CD-ROM
өндірісінде лидерлер қатарына кіреді.
Компанияның мақсаты - дүниежүзінде бірінші номердегі сауда белгісі
болу. Ал, компанияның негізгі философиясы адамдарды сыйлау және
тұтынушылардың қажеттіліктерін қанағаттандыруына негізделеді. LG жеткен
жетістіктерімен шектеліп қана қоймай, ол біздің өмірімізді цифрлы өнімдер
арқылы одан әрі жақсартуға тырысады.
Қазіргі кезде LG Electronics компаниясы 3 ірі бөлімдерге бөлінеді:
• DA- Digital Appliance- Тұрмыстық техникалар бөлімі;
• DOM- Digital Display and Media- Дисплейлер және мультимедиялық
технологиялар бөлімі;
• Tele communication- коммуникациялар бөлімі.
Қазіргі кезде LG Electronics компаниясының дүниежүзі бойынша 90
туынды компаниялары жұмыс істейді. Олардың іс-әрекеті LGE корпорациясына
80% жалпы пайда түсіреді. Бұл туынды компаниялар негізінен өндіріс,
маркетинг, логистика және сервиспен айналысады. LGE корпарациясының ең ірі
туынды компаниялары және филиалдары мыналар: Еуропада –11, ТМД елдерінде –
4, Африка және Орталық Шығыс елдерінде - 7, Қытайда - 12, Азияда - 13,
Индияда - 4, Жапонияда - 1, Солтүстік Америкада - 8, Латын Америкасында -
6.
Олардың іс-әрекеті 7- қосымшада толық қарастырылған.
Сонымен бірге, жоғарыда көрсетілген филиалдар қатарына кірмейтін
мынадай филиалдар бар. Олар: Португалия, Абиджан, Алжир, Тунис, Оман,
Джедде, Афина, Тегеран, Карачи, Ташкент, Санкт- Петербург, Ченьду, Вухан,
Сингапур, Тайпей, Владивосток, Бостон, Даллас, Хьюстон, Майамия, Лос-
Анджелес, Сан- Джоус, Сантьяго, Чикаго және басқа да қалаларда.
LG Elektronics Almaty Kazakstan құрылтайшысы - Акционерлік Қоғам
LG Elektronics Inc болып табылады, Корея Республикасы, Сеул қаласы, Эл
Джи Твен Тауэрс 20, 150-606, Йодо-Донг, Йодундогпо-Гу.
LG Elektronics Almaty Kazakstan компаниясының жалпы акционерлер
жиналысы жоғарғы басқару органы болып табылады. Олардың құрамына
акционерлер немесе өздері тағайындаған өкілдер кіреді.жалпы акционерлер
жиналысы мынандай мәселелерді шешеді: компанияның жарғысын бекіту және
өзгерту, компания іс-әрекетінің негізгі түрлерін анықтау; компанияның
есебін және жоспарларын бекіту; компания басшыларын тағайындау; LGEAK
басқару іс-әрекетінің формасын анықтау, компания іс-әрекетінің жылдық
нәтижесін бекіту және т.б.
Сонымен қатар әрбір компания өзінің құрылымдық әрекеттерін тиімді
басқаруға мүдделі. Атап айтқанда, компанияның ұйымдық басқару құрылымын
ұйымдастырғанда, әр компанияның функциясын орындауға жауап беретін
лауазымды қызметкерлер болуы қажет. Қосымша айта кететін болсақ, ұйымдық
жоспар бірнеше міндеттерді атқарады. Компанияның ішкі құрылымын
төмендегілер тағайындайды:
• Бөлімдер;
• Лауазымды басшылардың құқығын, міндетін, қызметін, жауапкершілігін
көрсетеді;
• Лауазымды басшылар, олардың бағыныштық тәртібін белгілейді;
• Компанияның ішкі күнтәртібін тағайындайды;
• Компанияның кооперативтік мәдениетін, этикасы мен этикетін
қалыптастырады.
ААҚ LGEAK ұйымдық басқару құрылымы нақты, рет-ретімен, кімнің-
кімге бағынатындығы туралы 2–суретте көрсетілген. Онда әр лауазым иелерінің
қызметі, міндеті, жауапкершілігі көрсетілді.

лпы жмыстар

2-Сурет

Жалпы акционерлер жиналысының арасындағы басқару органы директорлар
кеңесі болып табылады. Ол акционерлер кеңесінің міндетіндегі басқа
сұрақтардың барлығын қарастырады. Директорлар кеңесі компанияның
президентін бекітеді. Компанияның атқарушы органы басқарма болып табылады,
олардың құрамына атқарушы директорлар және компанияның негізгі бөлімінің
басшылары кіреді.
LGEAK президенті - ол компанияның атынан штелдік, ұлттық
ұйымдармен, кәсіпорындармен, әртүрлі мекемелермен қарым- қатынас,
байланыстар жүргізеді. Компанияның тікелей жауапкершілігі президентке
жүктеледі және президенттің бұйрық, нұсқау шығаруына, қызметкерлерді
жұмысқа қабылдап босатуға құқылы. Сонымен қатар, ішкі еңбек тәртібінің
ережесін орындауын қамтамасыз етеді.
Компанияның бақылау органы - ревизиялық комиссия, онда LGEAK
компаниясының ішкі аудиты жүзеге асырады (мысалы, жылдық қаржы іс-әрекетін
тексеру және растау).
LGEAK компаниясында мынандай департаменттер қызмет атқарады: қаржы,
жоспарлау, өндірістік; маркетинг және сату бөлімі бөлек қызмет етеді. 1-
қосымшада көрсетілгендей әр департаменттің өз кезегінде бөлімдері болады.
Жалпы тұрмыстар (General Affairs) бөліміне байланысты, мұнда мынандай
мамандар кіреді: кадрларды жұмысқа алу менеджерлері, юристер және контракт
және келісім-шарт бойынша мамандар, прогромистер, қоғамдық байланыстар
бойынша мамандар мен басқалар.
Бухгартерлік бөлімі – компанияның қаржы-несие жоспарын құрады, әр
бөлімнің есеп құжаттарын тексереді. Жұмысшылардың жалақысын, премиясын
есептейді.
Жоспар құру бөлімі - негізгі мақсаты, міндеті компанияның
стратегиялық жоспарын құру және компанияның даму жұмысының жоспарын құру.
Бұл бөлім тікелей вице президентке бағынып, есеп береді.
Маркетинг және сату бөлімі - тікелей вице президентке бағынады және
есеп береді. Барлық шығарылған өнімдерге қатысты мәселелерді зерттеп
тексереді. Сонымен қатар, өткізу бөлімінің негізгі міндеті қаланың йр
аудандарында өткізу каналдарын іздестіріп шығарылған өнімді ұсынуы.
Өнімнің сапасын қадағалау бөлімі - бұл да тікелей маркетингке
бағынады, есеп береді. Негізгі міндеті шығарылған өнімнің сапасын тексеріп,
сапасын жақсарту.
Нарықтық экономиканың түпкі мақсаты өндірістік тауарларды сату, сатып
алуды реттеу, тұтынушыға қажетті тауарды жеткізу, сондықтан кез-келген
фирманың мақсаты сұранысқа сәйкес тауар ассортименттерін жоспарлау, жаңа
тауар өндіру, пайда табу болып табылады.
Орта Азияда №1 сауда белгісі болу үшін, компания өндірістік іс-
әрекетіне байланысты арнайы әдістер енгізген. Мұнда: Қазақстан
тұтынушыларын қызықтыратын, ең жақсы тауарлар өндірістен өндірістік линия
қызметкерлері марапатталады, қызметкердің квалификацияларын жоғарлатуға,
тәжірибесімен алмасу үшін Кореяға жіберіледі, өнімнің сапасына байланысты
және тағы да басқаларға кездесулер ұйымдастырылады.
Компанияда Super A &Six SIGMA деп аталатын жеке бағдарламалар бар.
Super A бағдарламасы барлық жасалған иновациялық стратегияларды өзіне
енгізеді. Сонымен қатар, сәтті басқару менеджментін енгізеді, жасалған
ғылыми- зерттеулер, маркетинг және сервис қызметтері кіреді. Ай сайын 600-
ге жуық жоғарғы класс профессионалдар тобы зерттеу жұмыстарын жүргізеді.
Олар көптеген ақпарат ресурстарын қолдану арқылы және алынған мәліметтерді
терең өңдеу жүргізеді. Super A бағдарламасы фирманың имиджына тиімді әсер
етті. Ал, 6 Sigma крнцепциясы шыққан өнімнің сапасын үнемі дамытып және
ғылыми зерттеулер жүргізіп отырады, сонымен қатар өндірістік кемшіліктердің
қысқаруын үнемі қадағалап отырады. Берілген бағдарламалар LGEAK
компаниясының офис қызметкерлеріне және өндірістік линия қызметкерлеріне де
байланысты. Super A &Six SIGMA бағдарламасымен жақсы табыс болу үшін
арнайы семинарлар жүргізеді.
Бұл бағдарламалар болашаққа негізделген және LGEAK компаниясының
2005 жылы дүние жүзінде лидер олу ұмтылысымен көрсетеді.
Бұл мақсаттарды жүзден асыру жолында әрбір фирма материалдық
техникалық ресурстарымен қамтамасыз етілуі қажет, тауардың сапасымен
бәсекелестік қабілетін жақсарту, жаңа тауар шығару, әртүрлі өндірістік
жоспар әзірлеуі тиіс.

2.2 Компанияның өндірістік және қаржылық нәтижесін талдау, бағалау

Кесте5
Жылдық тауар сату көлемінің есебі 2002ж.

№

Тауар Бар-лық Өткі-зуТүсім Баланст
ассорти- 1жыл- Өзін-дікшығындар баға-сыбарлы-ғыық
менті 1айда да мың құн млнтг (тг.) пайда
1. Телевизор 100 1,200 23,987 28,785 28220 33,864 5,079
2. Шаңсор-ғыш
Кондиционер150 1,800 10,500 18,900 12352 22,233 3,3336
3. Кір жуғыш
машина 100 1,200 37,850 45,420 44450 53,340 7,920
4. Тоңазыт-қыш
Монитор
Микротолқын110 1,320 32,210 42,5172 36720 48,4704 5,0532
5. ды пеш
Музыка-лық 150 1,800 40730 73,314 45730 82,314 9,000
6. центр 160 1,920 19,975 38,352 23500 45,120 6,768
7. Караоке
Видеомагнит
офон 180 2,160 18,050 38,988 21230 45,8568 6,8688
8. Ұялы
телефон 140 1,680 39,6404666,5952 42250 70,980 4,38484
Үй кино 100 1,200 ,500 55,800 50000 60,000 ,200
9. театры
10. DVD-проигры120 1,440 15,685 22,5864 18450 26,568 3,9816
-ватель
11. DVD-плейер 130 1,560 34,685 54,1086 38450 59,982 5,8734

12. 170 2,040 50,790 103,6116 56390 115,035611,424

13. 42,732
100 1,200 31,260 37,512 35610 5,220
39,000
14. 130 1,560 21,250 33,150 25000 5,850
барлығы 745,496485,8564
00 00

Бұл кесте көрсеткіштерінде LG Elektronics Almaty Kazakstan
компаниясының 2002жылғы тауар ассортименттері мен тарату мөлшерінің жылдық
есебі қарастырылды. Тауар ассортиментінің өткізу бағасы компания прайс-
листімен алынған.
Ал, келесі кестеде 2003 жылдық тауар сату көлемінің есебі көрсетіледі
(Кесте6).

Кесте 6
Жылдық тауар сату көлемінің есебі 2003ж.
№ Бар-лық
шығындар
Тауар млнтг Өткізу Түсім Баланст
ассорти- 1айда 1жыл- Өзін-дік бағасы барлы-ғыық
менті да мың құн (тг) пайда
1. Телевизор 150 1,800 23,987 43,1766 28220 50,796 7,6194
2. Шаңсор-ғыш
Кондиционер170 2,040 10,500 21,420 12352 25,198 3,778
3. Кір жуғыш
машина 100 1,200 37,850 45420 44450 53,340 7,920
4. Тоңазыт-қыш
Монитор
Микротолқын110 1,320 32,210 42,5172 36720 48,4704 5,9532
5. ды пеш
Музыка-лық 160 1,920 40730 78,2016 45730 87,801659,600
6. центр 180 2,160 19,975 43,146 23500 0,760 7,614
7. Караоке
Видеомагнит
офон 170 2,040 18,050 36,822 21230 43,3092 6,4872
8. Ұялы
телефон 140 1,680 39,640 66,5952 42250 70,980 4,38484
Үй кино 100 1,200 46,500 55,800 50000 60,000 ,200
9. театры
10. DVD-проигры130 1,560 15,685 24,4686 18450 28,782 4,314
-ватель
11. DVD-плейер 140 1,680 34,685 58,2708 38450 64,596 6,3252

12. 150 1,800 50,790 91,422 56390 101,502 10,080

13.
100 1,200 31,260 37,512 35610 42,732 5,220

14. 140 1,680 21,250 35,700 25000 42,000 6,300

барлығы 770,267289,7952
00 00

Сонымен бұл тұрғыда LG Elektronics Almaty Kazakstan компаниясының
электр тұрмыстық тауарларының Қазақстан нарығында 2002-2003 ж.ж. тауар сату
көлемінің есебі қарастырылды.
Төменгі кестеде түсім мен баланстық пайданың үлестері көрсетіледі
(кесте 7).

Кесте 7

Түсім мен баланстық пайданың үлестері
.
№
Өсу
Тауар қарқы-ны Өсу
ассорти- 2002 2003ж. %үлесі қарқы-ны
менті ж. 2002ж. 2003 ж. %үлесі
1. Телевизор 33,864 50,796 150 5,079 7,6194 150
2. Шаңсор-ғыш
Кондиционер22,233 25,198 113,3 3,3336 3,778 113,3
3. Кір жуғыш
машина 53,340 53,340 100 7,920 7,920 100
4. Тоңазыт-қыш
Монитор ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.