Сату орнындағы жарнама


Жоспар
Кiрiспе: Маркетинг туралы ұғым және маркетингтегi комуникация жүйесi. 2
Негiзгi бөлiм:3
1) Жарнама3
2) Жарнаманың атқаратын қызметтерi4
3) Жарнама түрлерi4
4) Жарнама әрекетiн жүргiзудегi негiзгi сатылары5
Қорытынды9
Қолданылған әдебиеттер12
Кiрiспе: Маркетинг туралы ұғым және маркетингтегi комуникация жүйесi
Рынок қатынастары шаруашылық қарым қатынаста жүрiп жатқан субъектiлерiнен экономикалық үдерiстердi шерудi, ол үшiн оларды терең және жан-жақты талдауды талап етедi. Осы талдау негiзiнде бар ресурстарды тиiмдi пайдаланып, тұтынушылардың қажеттерiн сапалы және жоғары деңгейд, неғұрлым толық қанағаттандыруды белгiлейдi. Рынокта қалыптасқан қатаң бәсекелестiк күрестi жеңiп шығу үшiн бұл аса қажеттi iс. Соның негiзiнде фирманы дәл басқару бағыттары және ұтымды шаруашылық бизнес шешiмдерi iздестiрiледi. Ал ол талдауды жүргiзу үшiн кең көлемде және неғұрлым толық коммерциялық ақпарат қажет болады. Бұл жиналған ақпарат рынокта әрекет жасап жүрген фирмалар және келешекте олардың қатарына жаңадан қосылатын кәсiпорындар, олардың өнiмдерiнiң өзгерiсi туралы т. б. с. с болжамдық талдау үшiн қолданылады. Осы аса маңызды да күрделi iс маркетингсiз орындалуды мүлде мүмкiн емес. Сондықтан фирманы басқару жүйесiнде. Оның әрекетiн ұтымды реттеу iсiнде қазiргi кезде маркетинг жетекшi рөл атқарады.
Маркетинг деген термин АҚШ экономикалық әдебиеттерiнде ХIХ-ХХ ғ-дан бастап қолданыла бастады. Маркетинг концепциясының негiзгi мәнi тұтынушылардың мұқтаждарын қанағаттандырумен тығыз байланысты. Бұл концепцияның өмiрге келу себебi де тауарлардың молынан өндiрiлуiнен, оларды сатып алушыға өткiзу iсiнiң қиыншылықтарға кездесiп, күрделене түсуiнде. Сондықтан да ХХ ғ-дың басында маркетингтi өтiм әдiсi ретiнде қолданып, маркетинг жөнiнде коммерциялық түсiнiк орын алды. Яғни өндiрушi, демек сатушы сатып алуға жеткiлiктi шамасы бар сатып алушыны тауып, өнiмiн шығаруы тиiс едi. Яғни маркетинг теориясын басқару жүйесiнде қолданып оның басты принциптерiне сәйкес тек сенiмдi түрде сатылатын өнiмдi өндiру және фирма осыған сай ұйымдастырылуы тиiс едi.
Сондықтанда маркетингтiң мәнi оның алдына қойылған атқаратын қызметтерiмен белгiленедi десек те болады. Бiздiң дәуiрiмiздегi маркетинг мәнi жетiлiп өзгердi. Оның мәнiнiң өзгерiсi өнiмдi шығару және өнiмдi өткiзу шарттары өзгерiсiмен байланысты. Қазiргi кезде маркетинг әрекетiнiң әрекетiнiң мәнi сайып келгенде жоғары пайда алу үшiн рыноктың, демек тұтынушылардың нақты қажеттерiн зерттеу, соның негiзiнде фирманың барлық қызметiн (тауарларды өндiру, өңдеу, өткiзу, жылжыту) ұйымдастыру жүйесi б. т. мұнда есте болатыны маркетингке сүйене отырып фирманың түбiнде пайдалы әрекет ұйымдастыру үшiн, алғашқы оның қадамдары уақытша пайдасыз, кейде тiптi шығынды болуы мүмкiн. Бұл болжамды шығындар, немесе пайда болған уақытша кездесетiн қиыншылықтар болып табылады. Одан кейiн мол табыс әкелетiн, немесе фирманың қанағатты пайда тауып рынокта тұрақты iс-әрекетiн көздеген маргетингтiк нысанасы орын алуы тиiс. Осы тәрiздi маркетинг нысанасы тек пайданы көбiнен табу ғана емес, керсiнше әлеуметтiк, тұрақтылық, фирманың iс-әрекетiнде қауiпсiздiк т. б. с. с. нысанасы болуы мүмкiн.
Маркетинг коммуникациясы кәсiпорынның өндiрiс-өткiзу жүйесiнде маңызды орын алады. Өйткенi маркетинг нешенiң ол ең белсендi бөлiмi болады.
Коммуникация дегенiмiз тауарлар, қызметтер туралы хабарландыру, оларға деген тұтынушының сенiмiн күшейту, олар туралы ескерту үшiн фирма қолданылатын әдiс амалдары.
Кәсiпорын тұтынушыларға тиiмдi жер ету үшiн комуникацияның келесi әдiс-амалдарын пайдалануы мүмкiн, жарнаманы арнайы сатуды, өнiмдi ынталандыруды, қоғаммен байланысты.
Коммуникацияның әр элементiне сәйкес тәсiлдер мен әдiстер қолданылады. Алайда, олардың пайдалану мақсаты бiр - маркетинг концепциясын табысты енгiзу үшiн стратегиялық және тактикалық мәселелердi дұрыс шешудi қамтамасыз ету. Коммуникация элементтерiн дұрыс қолдану арқылы рынокта тауарды ұтымды жылжытуға болады. Тек қана төменде аталған шарттарды сақтау нәтижесiнде комуникация жүйесiнiң әсерi нәтижесiне жетуге болады:
- көзделген шаралар жүйелi түрде орындалуы тиiс;
- коммуникация кешенiн құру кезiнде тауардың ерекшелiктерi және оның өмiршендiк кезеңдегi есепке алынуы тиiс.
Негiзгi бөлiм:
1) Жарнама
Жарнама дегенiмiз белгiлi тапсырыс берген демеушiнiң атынан тауарды тартымды көрсетуге және оны сатып алушыға қарай жылжытуға бағытталған ақылы әрекеттер. “Жарнама” латын тiлiнен аударғанда “айқайлау” (reklama) ұғымынан сипаттайды.
АҚШ Маркетинг Ассоциациясының анықтамасы бойынша, жарнама дегенiмiз тауарлар қызметтердi, идеяларды тұтынушыға қарай жылжытуына арналған “кезелген” әрекеттер нысандары және нақтылы жағдайды есепке ала отырып, әлуеттi тұтынушылардың назарларын жарнамалау объектiсiне аудару үшiн орындалатын ақылы қызметтер деп анықталған.
Жарнама еркешелiктерi:
- қоғамдық сипаттама алады;
- үгiттеуге қаражат қабiлеттiлiгi бар сатушы жарнама арқылы өзiнiң хабарландыруын бiрнеше рет қайталай алады;
- мәнерлiк-түс, дыбыс, шрифт арқылы тауарды тартымды көрсетуге болады;
- иесiз жарнама монолог ретiнде ғана жасалады.
2) Жарнаманың атқаратын қызметтерi
Рыноктағы жарнама бернесi:
- Экономикалық бернесi - сұранысты қалыптастыру, өтiмдi ынталандыру, тұтынушыларға тауарларды алғызуды тездету арқылы “сату-алу” үрдiсiн түзетедi;
- Ақпараттың бернесi - тұтынушылар өндiрушiлер туралы және олардың тауарлары туралы ақпарат ағындарымен қамтамасыз етедi:
- коммуникациялық бернесi- маркетинг зерттеулер негiзiнде қолданылатын сауалдама, тұтынушылар пiкiрлерiн жинау, тауар өнiмiн талдау арқылы жарнама рынокпен және тұтынушылармен қайтара байланысын қамтамасыз етедi;
- бақылау беренсi- рыноктағы өнiмдердiң, жылжуын бақылауға мүмкiндiк бередi;
- түзетiм бернесi - өткiзу саясатын және жарнама қызметiн ұтымды жағына өзгертуге мүмкiндiк жасайды:
- сұранысты басқару бернесi - нақты тұтынушылар топтарына көзделген әсер тигiзу жолдауын табуға мүмкiндiгiн алады.
3) Жарнама түрлерi
Жарнаманың, жоғарыдағы айтылған көптеген бернесi оның әмбебап сипатын көрсетедi және оның жеке түрлерiн бөлiп талдауды қажет етедi. Жарнаманың түрлерiн айыруда көптеген белгiлер қолданылады
Жарнама түрлерiнiң негiзгi белгiлерi
“Қатаң” жарнама-қысқа мерзiмдi, агрессияшыл жарнама.
“Жайлы” жарнама- тауар айналысында қолайлы жағдай құратын жарнама
Оқтайлы жарнама - әлуеттi тұтынушыныңы ақыл-ойына әсер ететiн жарнама.
Эмоцианалды жарнама - тұтынушылардың сезiмiне, эмоциясына асс арқылы әсер ететiн жарнама
Таңдамалы жарнама- нақты рынок сегментiне арналған жарнама.
Жалпылама жарнама - жалпы рынок қа арналаған жарнама
Ақпараттық жарнама - тұтынушыларды жаңа тауармен немесе жаңа фирма мен таныстыратын жарнама.
Ескерту жарнамасы - тұтынушылар есiне тауар туралы ақпаратты сақтауға арнаған және тауарды қай жерде сатып алуын еске түсiретiн жарнама.
Тауар жарнамасы - тауарға сұранысты қалыптастыратын және оған актоландыратын жарнама.
Фирма (фирма беделi) жарнамасы - кәсiпорынның жұмысын жағымды көрсететiн жарнама.
Тiкелей жарнама - жеке тұлғаға арналған жарнама (мысалы, деректемейл)
Жанама жарнама - көпшiлiкке арналған жарнама (мысалы; теледидар, радио жарнамасы) .
Көз жарнамасы (баспа және сырт жарнамасы)
Акустикалық жарнама (радиожарнама) иiс сезу қабiлетiне әсер ететiн жарнама (хош иiстi буклет немесе иiс заттар арқылы)
4) Жарнама әрекетiн жүргiзудегi негiзгi сатылары
Маркетинг жүйесiндегi жарнама қызметi бiрқатар сатыларға бөлiнген құралдан үдерiс ретiнде сипатталады.
Жарнаманың мақсатын анықтау.
Жарнаманың жариялау туралы шешiм қабылдау
Жарнама тарату құралдарын таңдау
Жарнама қаржысын анықтау
Жарнама қызметiнiң тиiмдiлiгiн белгiлеу
Жарнама мақсаттары кәсiпорын қабылдаған жалпы маркетинг және коммуникациялық стратегияларына сәйкес анықталады екi үлкен топқа бөлуге болады:
- тауарды өткiзу саласына байланысты мақсаттар - сату көлемiн молайтуға және тұтынушылардың тауарды сатып алуын ынталандыруға арналады:
- коммуникация саласына байланысты мақсаттар - нақты идеяларды хабарлауға, кәсiпорынның бейнесiн қалыптастыруға, тұтыну әдетiн ыңғайлы өңгертуге бағытталады.
- Жарнама мақсаты негiзiнде жарнамалық жариялау шешiмдерiн қабылдау тәсiлдерi анықталады. Алдымен ұсынатын тауардың ерекше қасиеттерi талданып, соның iшiндегi тұтынушыларға аса маңыздыларының тiзiмi жасалады. Одан кейiн жарнаманың жариялаудың қандай мақсатты аудиторияға арналуын нақты анықтау керек.
Жарнамалық жариялауды дайындаған кезде мына мәселелердi шешу қажет
- Жарнамалық жариялаудың құрылымын
- Жарнаманың жұмсалуының түрiн
- Жарнамалық жариялаудың бет-бейнесiн.
- Жарнамалық жариялаудың құрылымы.
AIDA (Attention -назар, inerest- қызығу desire-ықылас, Action- әрекет) талаптарына сәйкес болуы қажет. Дұрыс құрастырылған хабарландыру тартымды да қызықты болады. Ол хабарландыру одан қайтара оқуды, немесе көруi мүмкiн. Хабарландырумен түгел танысып, жарнама объектiнiң дәлдiгiне толық сенсе, тұтынушы тауарды сатып алуы мүмкiн.
Жарнамалық жариялаудың түрi тауарды тұтынушыға көрсету әдiсiне байланысты көрсету әдiсiнiң бiрнешесi болды. Олар тауардың ұтымды жақтарымен клиенттердiң пiкiрлерiн игеру, қажеттiлiктендiрудi қанағаттандыратын тауардың жағынды қасиеттерiн анық және дәлелдi көрсету нақты жағдайда тауарды қолдану тәсiлдерiн көрсту, тұтынушының көңiлiн көтеру үшiн әзiл-сқақ т. б жағдай жасау.
Жарнамалық жариялаудың бет-бейнесi көзделген ойды тұтынушыға ауызша немесе жазбаша түрде жеткiзу керек. Жарнамада бес түрлi атқарымдық бет - бейнесiн айыруға болады.
- Ресми iскерлiк
- Ғылыми түрде ксiбилiк
- Жариялымдық
- әдеби тiмен сөйлеу
- деректi тiлмен сөйлеу
Жарнамалық жариялауды дайындаумен бiрге жарнама тарату құралдарын таңдау мәселелердi де шешiлуi қажет.
Жарнама тарату құралдарын таңдау кезiнде мына сұрақтарға жауап табу қажет болады.
- Кiмнiң қажетiн қамту қажет? Бұл сұраққа жауап беру үшiн мақсатты және әлеметтi тұтынушыларды нақты табу керек Ол үшiн рынок жүргiзiледi.
- Әлеуеттi тұтынушылар қай жерде орналасқан? Тұтынушылардың көбi орналасқан жерде жарнама болуы тиiс.
- Қашан және қайсы кезде жарнама берiлуi керек? Демек уақытты (жылы, айы, аптасы, күнi, сағаты) анықталуы керек.
Жарнама тарату құралдарын таңдауына мынадай факторлар әсер етедi.
- Жарнаманың мақсаты;
- Жарнамалайтын тауардың ерекшелiктерi;
- Рыноктың кезектi қамту көлемi;
- Жарнама тарату арнасының мақсатты аудиториясының сипатына сәйкестiгi;
- Бәсекелестердiң жарнамалық әрекеттерi;
- Керектi құралдардың қода болуы;
- Жарнаманың нарқы.
Жарнама қаржы көлемi анқтағанда немесе факторлар есепке алынады:
- Болжаған өткiзу рыногының көлемi мен мөлшерi;
- Кәсiпорн маркетинг кешенiндегi жарнаманың ролi;
- Тауардың өмiр кезеңдегi;
- Бәсекелестердiң жарнама шығындары;
- өзiнiңi қаржы мүмкiндiктерi.
Жарнама қаржы коммуникация кешенiнiң жалпы шығындары сметасына енгiзiлуi тиiс. Дәрежелi жарнама көптеген шығындарды талап етедi. Сондықтан жарнама қызметiнiң тиiмдiлiгiн бағалау жұмысы өте маңызды орын алады. Оның өзi мынадай мүмкiндiктердi бередi;
- Жарнаманың пайдалылығы туралы ақпарат бередi;
- Әрбiр жарнама тарату құралдарының нәтижелiгiн көрсетедi.
- әлеуеттi тұтынушыларға жарнаманың оңтайлы әсер ету шарттарын анықтайды.
Жарнама науқамы мен құралдарының тиiмдiлiгiн нақты абсалюттi санмен анықтау мүмкiн емес. Осы туралы американдық кәсiпкер Джон Уайнмейкер былай дейдi “Менiң жарнамаға жұмсаған ақшаларының бiрталайы бекерге кететiнiн бiлемiн, бiрақ оның нақты мөлшерiн анықтай алмадым”. Салыстырмалы есеп бойыеша жарнама өзiн сонда да ақтайды. Мұнда жарнаманың экономикалық тиiмдiлiгi мен жарнаманың психологиялық әсер ету тиiмдiлiгiн айыру қажет. Жарнаманың экономикалық тиiмдiлiгi жарнаманың сату көлемiне тигiзетiн әсерiмен анықталады. Ол үшiн оперативтi және бухгалтерия мәлiметтерiн талдау керек.
Жарнаманың психологиялық әсер ету тиiмдiлiгi әлеуеттi тұтынушылардың назарын тарту деңгейiмен және жарнамалық жариялауды тыңдаушылар қаншалықты емес сақтау деңгейiмен анықталады. Бұны Тұтынушылар қимылдарының өзгерiстерiнен шамалап бiлуге болады. Ал оны нақты есептеп шығару қиындау.
Қорытынды
Қазiргi кезде жарнама тарату құралдарының көптеген түрлерi қалыптасқан.
А) пошта хаттары, баспа материалдары
Б) пошта арқылы видеокассеталар, видеодисктер
А) анықтамалар, каталогтар
Б) пресс-релиз, баспасөз хабаршысы
В) буклет
Г) анықтама
А) газеттер
Б) журналдар
А) радиожарнама
Б) теле жарнама
А) Үлкен габариттiк плакат
Б) газжарығы құрылымдар
В) роллер
Г) мультифизио плакатты
Д) электронды
А) кино және ведиофильмдер
Б) слайд-фильмдер
А) транспорт сыртындағы жарнама
Б) транспорт салонындағы плакаттар және хабарландырулар
А) витугина
Б) тауар қорабы
В) зат таңбасы
Г) назар аударуға арналған жазулар, таңбалар (“ай-стоппер”)
А) көрме мен жәрмеңке
Б) компьютер жарнамасы
В) нәдесй
Г) купон, лотерея
Арнайы сату әдiсi
Арнайы сату әдiсi сатушы мен сатып алушы арасында тiкелей қарым-қатынас орнатады.
Арнайы сату әдiсiнiң ерекшелiктерiне мыналар жатады:
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz