Ежелгі Греция музыкасы

Гректердің қоғамдық және жеке өмірінде музыка елеулі орын алды. Құл емес, яғни бос адам үшін гректің Афина, Спарта, Фивада азаматтық тәрбиелеу және білім беруге музыкалық өнерді, оның теориясын, эстетикасын, орындау тәсіллдерін үйрету кірді. Жеке әншілер, хорлар, аспапшылар, өлеі және ән шығаратын ақындар әр қала – мемлекеттен шығып, жарысқан. Музыка мемлекеттік, әскери де маңызға ие болған.
Ноталық жазу ежелгігректік әндік фольклорда болмады. Көп мәліметті әдеби поэтикалық бұлақта, скульптура, барельефтер, вазалық әшкерлеуден, сахна фрескаларынан аламыз. Ежелгі эпикалық поэмалар Тезиад «Еңбек және күндер», Гомер «Илиада», «Одиссея», осылардан халықтың музыкалық өмірі туралы білеміз.
Тұрмыстық, ғұрыптық, хороводтық әндермен бірге бүкіл жерде еңбек әндері кең таралған – диқаншы мен малшылар, тігінші мен иіруші, ұсталардың орындайтын әрі өзіндік аттарына ие болған. Бізге дейін гончар әнінің сөзі жетті. Антикалық авторлар лирикалық, әсірісе махаббат лирикасына жататын Элада әндерін еске салып отырады.
Егіндіктер мен жүзім қолдаушылары құдайлады қолпаштау үшін егіншілік жұмыспен байланысты халықтық мерекелі әрекеттерінің ең маңызды да, әдемі бөлігі – би мен ән болған екен. Бұл мерекелік шаралардың бірі, Дионис құдайына арналған ән мен билерден классикалық афиналық трагедиясы өсіп шыққан.
Грецияның қаһармадық тарихи кезеңінде (шам. б. з. д. XI – VII ғғ.) үлкен махаббат пен құрметке көшпенді әнші – жыраулар.аэдтер мен рапсодтардың өнері ие болды. Олар туған жері үшін қаһармандық көрсеткен батырларын жырлайды. Әнші әнгімесін ішекті аспап – форминксте сүйемелдеді. Кейін кифарада тарта бастады. Ерте жыралардың әуендері речитативті болды, ал кейінгі рапсодтардың әуені әуезді декламацияға ойналды. Олар алғашқы гректің кәсіпқой музыканттары , нағыз халықтың ақындары мен әншілері болды.