Мұнайдың молекулалық құрамы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Реферат

Тақырыбы: Мұнайдың элементтік құрамы

Мұнайгаз өндірісінің дамуы. Мұнайдың элементтік құрамы

Жоспары:

1. Мұнай дегеніміз не?

2. Мұнайдың пайда болуының теориялары

3. Қазақстанның дүниежізілік мұнай-газ өндірісіндегі орны

Мұнай дегеніміз не?

Мұнай және газ, көмірлер және жаңғыш сланецтар, сонымен қатар басқа да табиғи органикалық қосылыстар жер қыртысының ерекше тобы- минералды құрылғыштарға жатады.

Оларды жаңғыш қазбалар немесе каустобиолиттер деп атайды (грек сөзі "каусто" - жаңғыш, "биос" - өмір, "литос" - тас) .

Олар тірі жәндіктердің қалдықтары - органикалық қосылыстардың өзгеру нәтижесінде пайда болған

Мұнай - негізінен көмірсутекті қосылыстардан тұратын сұйық пайдалы казбаға жатады.

Мұнай - майлы түсі бойынша әдетте қара, немесе қара-қоңыр түсті, жарықта жылтылдайтын, жылу энергия бөліп жанатын, сұйықтық.

Мұнайдың пайда болуының теориялары

−Биогендік теория

−Абиогендік теория

−Космостық теория

Мұнайдың пайда болуының биогендік теориясы

М. И. Губкиннің көзқарасы бойынша теңіз толқынының әсерінен теңіз жағалауларында үнемі әр түрлі органикалық қалдықтар жиналып отырады. Біраз уақыттан соң оның үстін біршама жаңа қалдықтар жабады да, олар астындағы қабаттарды тотығудан сақтайды. Ары қарай процесс анаэробтық бактериялардың әсерінен оттегінің қаты-сынсыз жүреді.

Келесі отыратын қатпарлар мен тектоникалық жылжудың әсерінен органикалық қалдықтармен байытылған жер қыртысының температу-расы мен қысымы артады. Бұл процестерді катагенез құбылыстары деп атайды. Катагенез құбылысының нәтижесінде сайып келгенде мұнай түзіледі.

М. В. Ломоносов - биогендік органикалық қал-дықтарға жоғары температураның әсерінен мұнай түзіледі.

И. М. Губкин - мұнайдың қайнар көзі болып өсімдіктер мен жануарлар қалдықтарынан түзілген органикалық заттар болып саналады.

Мұнайдың пайда болуының абиогендік теориясы

Д. И. Менделеевтің көзқарасы бойынша мұнай жер қойнауында металдар карбидтері (FeC, TiC, Cr ₂ C ₃ , WC) сумен әрекеттесуінің нәти-жесінде түзіледі. Мысалы, 2Fe C + 3H ₂ O = Fe ₂ O ₃ + C ₂ H ₆ .

Жер қойнауында болтын карбидтер:

FeC, TiC, Cr ₂ C ₃ , WC, SiC т. б.

Космостық теория

М. А. Соколов: “Жер қыртысының алғашқы пайда болу кезеңінде жай заттардан көмірсутектер түзілді. Температура төмендеген сайын көмірсутектер жер қыртысы жыныстарының бойына сіңді”.

Бұл теорияның растығын кометалар мен метеориттердің құрамында көміртек пен сутек болатындығы дәлелдейтін сияқты

Қазіргі кезге дейін ғалымдар арасында мұнай пайда болу туралы бір тұрақты пікір жоқ .

Қазақстанның дүниежізілік мұнай-газ өндірісіндегі орны

Мұнайдың элементтік құрамы

Көптеген мұнайлар үшін:

Металдар (V, Ni, Cr, Si, Fe, Ge, Ti, Co және т. б. ) - 0, 0001-тен 0, 25% -ке дейін

Молекулалық құрамы бойынша мұнайды көп жағдайда кіші, орташа және жоғары молекулалық деп үш бөлікке бөлуге болады.

Топтық құрамы:

Мұнайдың молекулалық құрамы

Мұнайдың төменгі молекулалық құрам бөліктері.

1. Парафиндер (алкандар) С _n H _2n+2 - (қаныққан көмірсутектер, алкан-дар) біршама химиялық тұрақты қосылыстар.

Атмосфералық қысым жағдайында құрамындағы көміртек атомдары-ның санына байланысты алкандардың фазалық күйлері:

С ₁ - С ₄ - газтәріздес қосылыстар,
С ₅ - С ₁₆ - сұйықтар,

>С ₁₆ - қатты заттар

2. Нафтендер - құрамындағы көміртек атомдары 4-тен көп циклді қосылыстар. Мұнайлар құрамында негізінен циклопентан С ₅ Н ₁₀ , циклогексан С ₆ Н ₁₂ және олардың гомологтары кездеседі (25-тен 75%-ке дейін) .

Мұнайдың орташа молекулалық құрам бөліктері

3. Арендер (ароматтық көмірсутектер) : С _n H _2n-6 - моноциклді аромат-тық көмірсутектер, С _n H _2n-8 - бициклді аралас көмірсутектер, С _n H _2n-12 - бициклді ароматтық көмірсутектер.

Мұнайдың жоғары молекулалық құрам бөліктері

4. Қүрделі арендер - құрамында үш, төрт және бес конденсирленген бензол сақиналары бар күрделі полициклді ароматтық көмірсутектер.

5. Асфальтендер мен шайырлар - жоғары молекулалық қосылыстар. Бұлардың құрамына мұнай құрамында кездесетін барлық көмірсутек-тер кластарының жоғары молекулалық өкілдері кіреді. Асфальтендер бензинде ериді, шайырлар-ерімейді.

Мұнай құрамындағы гетероатомдық қосылыстар

6. Оттекті қосылыстардың мұнай құрамындағы үлес салмағы көп жағдайда 10%-тен аспайды. Олар қышқылдар, эфирлер, фенолдар және т. б. түрінде кездеседі. Мұнай фракцияларындағы оттектің үлес салмағы оның қайнау температурасы артқан сайын өсе түседі. Мұнай құрамындағы оттектің 90-95% мөлшері асфальтендер мен шайырлар-дың үлесіне тиеді.

7. Азотты қосылыстарды азотты негіздер мен нейтрал азотты қосы-лыстар деп үлкен екі топқа бөледі.

Мұнай құрамындағы нейтрал азотты қосылыстар пирролдың арил туындылары және қышқылдардың амидтері түрінде кездеседі. Мұнай фракциясының қайнау температурасы артқан сайын оның құрамын-дағы нейтрал азотты қосылыстардың үлес салмағы арта түседі де, ал негіздік азотты қосылыстардікі кемиді.

8. Күкіртті қосылыстар мұнайлар құрамында біркелкі тарамаған. Көбінесе олардың үлес салмағы мұнай фракциясының қайнау температурасы артқан сайын арта түседі. Күкірт мұнай және мұнай өнімдері құрамдарындағы бірден-бір кең тараған гетероэлемент болып саналады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.