Қоғамдық пікірдің функциялары
Мазмұны:
І. Кіріспе бөлім:
Қоғамдық пікір-қоғамдағы адамдар санасында қалыптасқан пікір.
ІІ. Негізгі бөлім:
А) Қоғамдық пікірдің объектісі мен субъектісі.
Ә) Қоғамдық пікірдің функциялары
Б) Стихиялық топтар дегеніміз не?
ІІІ. Қорытынды бөлім.
Әлеуметтік қозғалыс деңгейлері.
Қолданылған әдебиеттер.
Қоғамдық пікір-ой социологиясы.
Қоғамдық пікір - бұл белгілі бір қоғам адамдарының көпшілігінің санасында
паида болған қалыптасқан пікір
Материалдық өтірістік процесә де қоғамның рухани өмірін саласында болған
оқиғалар да,стадиондағы жанкүйерлердің, театрға публиканың, саяси көш
басыларының мінез – құлқы да қоғамдық пікірдің объектісі болып табылады.
Қоғамдық пікір көбінесе даулар көп болатын және кейбіреулердің мүддесін
қозғайтын саясатқа құқыққа, моралға өнерге байланысты мәселелерге қатысты.
Өзгеше айтқанда маңызды, нақты мәні бар проблема қойлғанда.
Қоғамдық пікір субъектісі –бұл қоғңамдық пікірді тасмалдаушы яғни
адамдар (топтар, партиялар, халқаралық, ұйыымдар және тағы басқалар) тұтас
алған да қоғам халық.
Қоғамдық пікір субъектісінің проблемаларын түсіндіру кезінде субъект
және қоғамдық пікір айтушы ұғымдарын ажырыту қажет. Жекелеген тұлғалар
адамдар тобы айтушы ретінде болуы мүмкін.
Қоғамдық сананың сол нысаны бағалаудағы сипатамалардағы айырмашылықтарды
жобалайтын сол мәслелер бұқараны қарау мәні ретінде тжиі болады. Яғни пікір
таластыру, сәтін білдіреді.
Қоғамдық өмірдің сол құбылысы немесе сол фактісі өзіне назар
аударатын олар бойынша жалпы талқылуды шығару қажеттілігін тудыратын
объектілер болады.
Адамдарды жаппай талқылау объективтілігін (шынайылықтың) әр түрлі
дәрежесі бар екенін айту қажет.
Бұл пікірдің ғылыми білім, жалған көьзқарас және қате ұғымдар иөсектер,
наным негізіне қалыптиастырылуы мүмкін екендігімен түсіндіріледі.
Қоғамдық пікір феномені адамдардың мінез – құлқы олардың нақты
әрекетін реттейтін ерекще қозғаушы күш. Ол (қоғамдық пікір) адамдардың
санасында бар және өз кезегінде қоғамдық әсер етуінің қуатты құралы
ретінде бола отырып жариа ретінде көрінеді.
Бұқаралық ахпарат құралдары (БАҚ) –газеттер радио, теледидар-қоғакмдық
пікірді қалыптастырудың қуатты тұтқалары.
Кез келген топтық ұжымдық пікір қоқамдық болып қалыптаспайды
және табылмайды ал текәлуметтік мүдде пікір талас құзыреттілік сияқты
белгілерге сәйкес келетіндер ғана қоғамдық пікір болады.
Ал оның айттушылары –таптар, әлуметтік топтар әлуметтік таптар, халық.
Қазақстан республикасының халқы үшін жер туралы заңды
қабылдау туралы мәселе үлкен маңызға ие болды, оның жобасы бірнеше рет
талқұыланды және қоғамдық пікір қолдады.
Басты проблема –жер сатып алу –сатудың объектісі болу мүмкін бе.
Талдаушылар бұл проблеманы этикалық та этнопатриоттық та, этноегеменді де
этнотілдік те деп санаиды.
Алматыдағы СжСА социолктары жүргізген қоғамдық пікірді сұрау
кезінде сұралғандардың жартысынан көбі (56 паиызы) жекрге жеке меншік
енгізуге қарсы болғанын сонымен қатар әр бір төртінші иә деп жауап
бергенін көрсетеді. Социолктардың пікірінше бұл осы себеп бойынша орнықты
қоғамдық пікірдің бар екеніні туралы айтуға болдатынын статистикалық мәні
бар шама.
Қалған адамдарға осы идеяны қолдаушға не бөгет жасайды.
Осы сұирақттың жауабы былайша болады (прноценттермен беріледі)
Мемлекетік және жергілікті шенеуініктерге сенбеймін (44,3)
ҚР заңдары жеке меншікке кепілдік бермейді.(20,4)
Халықтың менталитеті бұны жасауға мүмкіндік бермейді (15,9)
Жауап бере алмаймын (15,6)
Басқасы (3,8)
Жер туралы заң жобасында жерге тек мемлекеттік меншік қана емес,
сонымен қатар жеке меншік те танылады сондықттан социолктар Парламентің осы
ұсынысы қабылдауы керек пе әлде жоқ па деген сұрақ қойды.
Оның жауабы жинақлтттық белгісі боийынша біршамабөлінеді: еркектердің 48
пайызы бұған қарсы жауап береді сонымен қатар әиелдердің 28,8 пайызы ғана
келіспеді.
иә деген жауаптар жалпы қорптындысы 39,6 пайыз
болды. Социолктар мынадай қщарама – қайшылықты белгілеп отыр. Бір жағынан,
қоғамдық пікуір жерге жеке меншіті енгізуге қарсы (барлығын.да сатып
қойған) м ал екінші жағынан – ұлттық байлықты сатудың жауаптарын тандауды
халықтың өз мүмкіндік жасап отыр.
Қоғамдық пікір экономикалық әлуметттік- саяси идеялық өнегелі қатынастар
жүиесінен тыс болмайды. Осы феномендегі бағаны талқылаудың әлуметтіәк
сипаты бар.
Қоғамдық пікір мақсат тереңірек және толық түсіндірілген оған
қол жеткізу құралдары жоспарланған сайын шешілуі тиіс. Міндет анық, нақты
таңдалған және қалыптастырылғанға қарағанда айқын белсенді,нақты болады.
Қоғамдық пікір үшін мынадай функциалар тән : Эксперссивтік
(тар мағынада алғанда –бақлау) Консультативтік; дерективалық
Эксперсивтік функция- мағынасы бойынша ең кең функция.
Қоғамдық пікір қоғамның өмірінегі куез келген фактілер және оқиғалар
әртүрлі инистуттардың мемлекет басшыларының әрекеттері бойынша әрқашанды
белгілі бір орын алады. Бұл ерекшелік қоғамдық пікірдің осы феноменіне
билік инистуттарынан жоғары тұратын инистуттардың және партия, мемлекет
басшыларының әрекетін бағалаитын және бақлайтын күштің сипатын береді.
Қазақстаның билік құрылымына жвәне оппозцияға оңтүстік астананың қоғамдық
пікірі мынадай баға береді.
СжСА-ның социолктары жүргізілген кезекті сұраудың нәтижесі қалдалықтардың
көпшілігі өкіметкеде және оппозицияға да толық немқұрайды екенін көрсетті
сұралған 700 алматылықтың 69,1 пайызы өкіметті де оппозицияны да
қаламаймын деп жауап берді. Қоғамдық пікірдің көзқарасынан алғанда
Қазақстандық өкімет – бұл қолдарына шоғыландырып алған және өзін қалаған
қоғамнан жоғары санайтын капитал үшін күресті ойлайтын артықшылықтарды
адамдардың тар ұясы. Оппозиция қоғамдық пікірде билікке ұмтылған
ретінде көрінеді және бұл халықтың мүддесін қаншалықты қорғау емес
қаншалқты саяси авантюризмнен туындап отыр. Сондықтан егер жағдай
нашарласа ең соңғы шара ретінде елді тастап кетуге бел буған
сұралғандардың үштен бірінің көңіл – күйіне таңданбау керек.
Қоғамдық пікір екіші функциясы – консультативтік.
Функция әлуметтік өмірдің бұйрықты түрдегі сипаты, мысалы, халықтың сайлау,
референдум кезіндегі еркі бар проблемалары бойынша жұртшылық шешім
шығаруынан туындайды. Халық осы жағдайларда қандай да болмасын көш
басшысына сенім мандатын беріп қоймайды сонымен қатар өзінін пікірін
айады.
Қоғамдық пікір стихиялық деп аталатын топтарды
қалыптастырудың маңызды факторы болып табылады. Әлуметтік психология да
тобырды бұқараны, көпшілікті, стихиялық топтар арасында жиі атаайды.
Әлуметтік психологияның тарихи белгілі бір дәрежеде осындай топтарды
талдлаудан басталды (лебен, Тард және б) Қоғамдық пікідің қарқындылығы
оған нақтылықтың эмоционалдық бағаларын енгізу оны өзгертудің тікелей
нысаны белгілі бір сәтте стихиялық топтың және оның көпшілік іс-
қимылдарын құруға арналған ынталандыру болады. Бұны стихиялық топтардың
әртүрлі типтерін қалыптастыру мысалында нақты көруге болавды.
Тобыр- қандай да болмасын сыртқы әсермен және қызба қауыммен тікелей
кеңістік жақындықпен біріктірілген адамдардың қысқа уақытта іштей
ұйымдасқан көпшілігіне қатысты.
Тобыр әр түрлі оқиғалардың әсерінен көшеде құрылады:
Жол-көлік оқиғалары қылмыскерлерді ұстау, билік өкілінің немесе сипаты
бойынша тобырдың төрт түрі бар.
1) кездейсоқ;
2) қандай да болмасын сезім: қуаныш қайғы наразылық т.б, бірлесіп
көрінетін эксперсивтік;
3) нннақты немесе ойдағы нормалар мен ережелерге негізделген конвенциялық
4) қолданылып жүрген.
Соңғысы өһз кезегіндегі басқыншылық құтқарушылық (оның ішінде
дүрбелеңдік) тойымсыздық қуанышты (жалпы қуанышты жағдайдағы мысалы, рок
– музыка концертінде) болып бөлінеді.
Тобыр үстін-үстиіне әсерлене түседі және іс- қимылға мысалы
қандай да болмасын мекеме жағына қарай қозғалысқа көшеді.
Оның әсерленгіштік
Қызуы бұл ретте қатысушылардың агресивтік мінезін тудыра да отырып өсуі
мүмкін. Стихия тобырды жиі агресивтік қалыпқа келтіретін оның сипатының
негізгі тұрғысы болып қалады.
Сонымен бірге тобырға импульсивтік жылдам сенгіштік, шыдамсыздық,
авторитаризм тән.
Жеке ... жалғасы
І. Кіріспе бөлім:
Қоғамдық пікір-қоғамдағы адамдар санасында қалыптасқан пікір.
ІІ. Негізгі бөлім:
А) Қоғамдық пікірдің объектісі мен субъектісі.
Ә) Қоғамдық пікірдің функциялары
Б) Стихиялық топтар дегеніміз не?
ІІІ. Қорытынды бөлім.
Әлеуметтік қозғалыс деңгейлері.
Қолданылған әдебиеттер.
Қоғамдық пікір-ой социологиясы.
Қоғамдық пікір - бұл белгілі бір қоғам адамдарының көпшілігінің санасында
паида болған қалыптасқан пікір
Материалдық өтірістік процесә де қоғамның рухани өмірін саласында болған
оқиғалар да,стадиондағы жанкүйерлердің, театрға публиканың, саяси көш
басыларының мінез – құлқы да қоғамдық пікірдің объектісі болып табылады.
Қоғамдық пікір көбінесе даулар көп болатын және кейбіреулердің мүддесін
қозғайтын саясатқа құқыққа, моралға өнерге байланысты мәселелерге қатысты.
Өзгеше айтқанда маңызды, нақты мәні бар проблема қойлғанда.
Қоғамдық пікір субъектісі –бұл қоғңамдық пікірді тасмалдаушы яғни
адамдар (топтар, партиялар, халқаралық, ұйыымдар және тағы басқалар) тұтас
алған да қоғам халық.
Қоғамдық пікір субъектісінің проблемаларын түсіндіру кезінде субъект
және қоғамдық пікір айтушы ұғымдарын ажырыту қажет. Жекелеген тұлғалар
адамдар тобы айтушы ретінде болуы мүмкін.
Қоғамдық сананың сол нысаны бағалаудағы сипатамалардағы айырмашылықтарды
жобалайтын сол мәслелер бұқараны қарау мәні ретінде тжиі болады. Яғни пікір
таластыру, сәтін білдіреді.
Қоғамдық өмірдің сол құбылысы немесе сол фактісі өзіне назар
аударатын олар бойынша жалпы талқылуды шығару қажеттілігін тудыратын
объектілер болады.
Адамдарды жаппай талқылау объективтілігін (шынайылықтың) әр түрлі
дәрежесі бар екенін айту қажет.
Бұл пікірдің ғылыми білім, жалған көьзқарас және қате ұғымдар иөсектер,
наным негізіне қалыптиастырылуы мүмкін екендігімен түсіндіріледі.
Қоғамдық пікір феномені адамдардың мінез – құлқы олардың нақты
әрекетін реттейтін ерекще қозғаушы күш. Ол (қоғамдық пікір) адамдардың
санасында бар және өз кезегінде қоғамдық әсер етуінің қуатты құралы
ретінде бола отырып жариа ретінде көрінеді.
Бұқаралық ахпарат құралдары (БАҚ) –газеттер радио, теледидар-қоғакмдық
пікірді қалыптастырудың қуатты тұтқалары.
Кез келген топтық ұжымдық пікір қоқамдық болып қалыптаспайды
және табылмайды ал текәлуметтік мүдде пікір талас құзыреттілік сияқты
белгілерге сәйкес келетіндер ғана қоғамдық пікір болады.
Ал оның айттушылары –таптар, әлуметтік топтар әлуметтік таптар, халық.
Қазақстан республикасының халқы үшін жер туралы заңды
қабылдау туралы мәселе үлкен маңызға ие болды, оның жобасы бірнеше рет
талқұыланды және қоғамдық пікір қолдады.
Басты проблема –жер сатып алу –сатудың объектісі болу мүмкін бе.
Талдаушылар бұл проблеманы этикалық та этнопатриоттық та, этноегеменді де
этнотілдік те деп санаиды.
Алматыдағы СжСА социолктары жүргізген қоғамдық пікірді сұрау
кезінде сұралғандардың жартысынан көбі (56 паиызы) жекрге жеке меншік
енгізуге қарсы болғанын сонымен қатар әр бір төртінші иә деп жауап
бергенін көрсетеді. Социолктардың пікірінше бұл осы себеп бойынша орнықты
қоғамдық пікірдің бар екеніні туралы айтуға болдатынын статистикалық мәні
бар шама.
Қалған адамдарға осы идеяны қолдаушға не бөгет жасайды.
Осы сұирақттың жауабы былайша болады (прноценттермен беріледі)
Мемлекетік және жергілікті шенеуініктерге сенбеймін (44,3)
ҚР заңдары жеке меншікке кепілдік бермейді.(20,4)
Халықтың менталитеті бұны жасауға мүмкіндік бермейді (15,9)
Жауап бере алмаймын (15,6)
Басқасы (3,8)
Жер туралы заң жобасында жерге тек мемлекеттік меншік қана емес,
сонымен қатар жеке меншік те танылады сондықттан социолктар Парламентің осы
ұсынысы қабылдауы керек пе әлде жоқ па деген сұрақ қойды.
Оның жауабы жинақлтттық белгісі боийынша біршамабөлінеді: еркектердің 48
пайызы бұған қарсы жауап береді сонымен қатар әиелдердің 28,8 пайызы ғана
келіспеді.
иә деген жауаптар жалпы қорптындысы 39,6 пайыз
болды. Социолктар мынадай қщарама – қайшылықты белгілеп отыр. Бір жағынан,
қоғамдық пікуір жерге жеке меншіті енгізуге қарсы (барлығын.да сатып
қойған) м ал екінші жағынан – ұлттық байлықты сатудың жауаптарын тандауды
халықтың өз мүмкіндік жасап отыр.
Қоғамдық пікір экономикалық әлуметттік- саяси идеялық өнегелі қатынастар
жүиесінен тыс болмайды. Осы феномендегі бағаны талқылаудың әлуметтіәк
сипаты бар.
Қоғамдық пікір мақсат тереңірек және толық түсіндірілген оған
қол жеткізу құралдары жоспарланған сайын шешілуі тиіс. Міндет анық, нақты
таңдалған және қалыптастырылғанға қарағанда айқын белсенді,нақты болады.
Қоғамдық пікір үшін мынадай функциалар тән : Эксперссивтік
(тар мағынада алғанда –бақлау) Консультативтік; дерективалық
Эксперсивтік функция- мағынасы бойынша ең кең функция.
Қоғамдық пікір қоғамның өмірінегі куез келген фактілер және оқиғалар
әртүрлі инистуттардың мемлекет басшыларының әрекеттері бойынша әрқашанды
белгілі бір орын алады. Бұл ерекшелік қоғамдық пікірдің осы феноменіне
билік инистуттарынан жоғары тұратын инистуттардың және партия, мемлекет
басшыларының әрекетін бағалаитын және бақлайтын күштің сипатын береді.
Қазақстаның билік құрылымына жвәне оппозцияға оңтүстік астананың қоғамдық
пікірі мынадай баға береді.
СжСА-ның социолктары жүргізілген кезекті сұраудың нәтижесі қалдалықтардың
көпшілігі өкіметкеде және оппозицияға да толық немқұрайды екенін көрсетті
сұралған 700 алматылықтың 69,1 пайызы өкіметті де оппозицияны да
қаламаймын деп жауап берді. Қоғамдық пікірдің көзқарасынан алғанда
Қазақстандық өкімет – бұл қолдарына шоғыландырып алған және өзін қалаған
қоғамнан жоғары санайтын капитал үшін күресті ойлайтын артықшылықтарды
адамдардың тар ұясы. Оппозиция қоғамдық пікірде билікке ұмтылған
ретінде көрінеді және бұл халықтың мүддесін қаншалықты қорғау емес
қаншалқты саяси авантюризмнен туындап отыр. Сондықтан егер жағдай
нашарласа ең соңғы шара ретінде елді тастап кетуге бел буған
сұралғандардың үштен бірінің көңіл – күйіне таңданбау керек.
Қоғамдық пікір екіші функциясы – консультативтік.
Функция әлуметтік өмірдің бұйрықты түрдегі сипаты, мысалы, халықтың сайлау,
референдум кезіндегі еркі бар проблемалары бойынша жұртшылық шешім
шығаруынан туындайды. Халық осы жағдайларда қандай да болмасын көш
басшысына сенім мандатын беріп қоймайды сонымен қатар өзінін пікірін
айады.
Қоғамдық пікір стихиялық деп аталатын топтарды
қалыптастырудың маңызды факторы болып табылады. Әлуметтік психология да
тобырды бұқараны, көпшілікті, стихиялық топтар арасында жиі атаайды.
Әлуметтік психологияның тарихи белгілі бір дәрежеде осындай топтарды
талдлаудан басталды (лебен, Тард және б) Қоғамдық пікідің қарқындылығы
оған нақтылықтың эмоционалдық бағаларын енгізу оны өзгертудің тікелей
нысаны белгілі бір сәтте стихиялық топтың және оның көпшілік іс-
қимылдарын құруға арналған ынталандыру болады. Бұны стихиялық топтардың
әртүрлі типтерін қалыптастыру мысалында нақты көруге болавды.
Тобыр- қандай да болмасын сыртқы әсермен және қызба қауыммен тікелей
кеңістік жақындықпен біріктірілген адамдардың қысқа уақытта іштей
ұйымдасқан көпшілігіне қатысты.
Тобыр әр түрлі оқиғалардың әсерінен көшеде құрылады:
Жол-көлік оқиғалары қылмыскерлерді ұстау, билік өкілінің немесе сипаты
бойынша тобырдың төрт түрі бар.
1) кездейсоқ;
2) қандай да болмасын сезім: қуаныш қайғы наразылық т.б, бірлесіп
көрінетін эксперсивтік;
3) нннақты немесе ойдағы нормалар мен ережелерге негізделген конвенциялық
4) қолданылып жүрген.
Соңғысы өһз кезегіндегі басқыншылық құтқарушылық (оның ішінде
дүрбелеңдік) тойымсыздық қуанышты (жалпы қуанышты жағдайдағы мысалы, рок
– музыка концертінде) болып бөлінеді.
Тобыр үстін-үстиіне әсерлене түседі және іс- қимылға мысалы
қандай да болмасын мекеме жағына қарай қозғалысқа көшеді.
Оның әсерленгіштік
Қызуы бұл ретте қатысушылардың агресивтік мінезін тудыра да отырып өсуі
мүмкін. Стихия тобырды жиі агресивтік қалыпқа келтіретін оның сипатының
негізгі тұрғысы болып қалады.
Сонымен бірге тобырға импульсивтік жылдам сенгіштік, шыдамсыздық,
авторитаризм тән.
Жеке ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz