Салық тексерулерінің қатысушылары болып салық қызметі органдарының өкілетті тұлғалары және салық тексеруінен өтетін салық төлеушілер

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 59 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ

Қазақстан Республикасының Президенті өзінің 2007 жылғы халыққа жолдауында келесідей экономикалық проблемаларды айқындады. Қазақстан әлемдік тауарлар, қызметтер, еңбек ресурстары, капитал, осы заманғы идеялар мен технологиялар рыногының шын мәнінде ажырағысыз да серпінді бөлігіне айналуы үшін біз он басты міндетті шешуге тиіспіз.

Бірінші міндет - экономиканың тұрлаулы дамуын жай қамтамасыз етіп, ұстап тұру емес, оның өсуін басқару.

Бізге экономиканың бәсекеге қабілеттілігінің тұрлаулы сипатын қамтамасыз ету үшін толымды стратегия әзірлеу мен іске асыру, сондай-ақ оның орындалуына қатаң бақылау қажет болады.

Бұл стратегия біздің экономикамыздың жекелеген секторлары мен өндірістерінің нақтылы бәсекелестік артықшылықтарын негізге алып, әлемдік даму үрдістері мен сыртқы рыноктардағы сұранысты ескеруге тиіс.

Бізге ендігі жерде “жинақталған” экономикалық өсуді жай пайдалану емес, осы өсуді нақты басқаруды үйрену, сөйтіп оны сапалық жаңа деңгейдегі экономикалық дамуға ұластыру керек.

Біз Қазақстанды индустрияландыруға халықаралық рыноктардың талаптары мен шарттарына сай келетіндей қағидаттық жаңа тұрғыдан келуді қамтамасыз етуге тиіспіз.

Аса ірі монополистерді қайта құрылымдау мен бәсекелестік қатынастарды дамыту есебінен біздің табиғи монополиялар аясын қысқартуымыз қажет.

Экономиканың табиғи монополиялар сақталатын секторларында бізге салалық реттегіштердің көмегімен тарифтік және техникалық реттеу жөнінде елеулі жұмыс жүргізуге тура келеді.

Ырықтандыру жағдайында біз қаржы жүйесінің тұрлаулылығы мен бәсекеге қабілеттілігін арттырудың жаңа деңгейіне көтерілуге міндеттіміз.

Біздің тиімді жұмыс істейтін қор рыногын құруымыз керек. Оның дамуы халықты өз салымдарын бағалы қағаздарға белсенді инвестициялауға тартпайынша мүмкін емес.

Үкіметтің халықты инвестициялық сауаттылық әліппесіне тиісінше үйрету жөнінде кең ауқымды жұмыс жүргізуі керек.

Қазақстан үшін қолайлы шарттармен БСҰ-ға кіруі - біз қол жеткізуге міндетті мақсат.

Бізге халықаралық техникалық стандарттарды барынша жедел де кеңінен енгізу қажет.

Менің Үкіметке беретін ең басты тапсырмам осы. Бұл - оның тікелей міндеті және қоғам алдындағы жауапкершілігі.

Екінші міндет - өңірлік экономикада сапалық жаңа табыстарға жету және жаһандық экономикаға толыққанды қатысуды қамтамасыз ету.

Біз Қазақстанды экономикалық дамудың “өңірлік локомотивіне” және оны әлемдік экономиканың табысты “ойыншысына” айналдыра аламыз.

Бізде әлемдік шаруашылық жүйесінде нақтылы қазақстандық “тауашаларды” іздестіру мен игеру, шетелдік әріптестермен ірі озық жобаларға қатысу, сондай-ақ біздің экономикамызға қатысушыларды жан-жақты және жауаптылықпен қолдау, соның ішінде, оларға сапалы инфрақұрылымдық қызмет көрсету арқылы қолдау жөнінде ең таяудағы және алыс болашақтағы міндеттер бағдарламалары болуы керек.

Бұл ретте негізгі назарды Ресей, Қытай, Орталық Азия, Каспий мен Қара теңіз өңірлерінің рыноктарына шоғырландыру қажет.

ТМД, ЕурАзЭҚ, ШЫҰ шеңберіндегі экономикалық ықпалдастық саудадағы басты бағдар болып қала береді. Біз мемлекеттердің Еуразиялық экономикалық одағын құруға жетуді, оны біздің басқа көршілеріміздің кіруі үшін қолайлы етуді ұсынамыз.

Қазіргі кезде әлемдік рыноктарда біздің тауарларымызға, қызметтерімізге және озық идеяларымызға жаңа “тауашалар” құру мен жеңіп алу үшін жеке меншік бизнес пен мемлекеттің күш-жігерін топтастыру мәселесі қай кездегіге қарағанда да өзекті болып отыр.

Бізге бәсекеге қабілетті экономика қалыптастыруда мемхолдингтердің рөлі мен орнын айқын анықтап алу керек.

Бұл міндетті мемхолдингтердің өздерін тікелей қатыстыра отырып, шешу жауапкершілігін Үкіметке жүктеймін [1] .

Салық бақылауы - бұл салық қызметі органдарының салық заңнамасының орындалуына, жинақтаушы зейнетақы қорына міндетті зейнетақы жарналарының уақытылы және толық аударылуына, Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорына аударылатын әлеуметтік аударымдарға бақылау жасау болып табылады. Салық төлеушінің адалдығына сай Қазақстан Республикасының Салық кодексінде бекітілгендей, салық төлеуші өз еркімен мемлекет алдындағы өз міндетттемелерін анықтап және оны орындауы тиіс. Салық есептеулері әр-түрлі жолдармен орындалуы мүмкін. Кумулятивті емес жүйе салық базасына бөлшектеп салық салуды қарастырады. Алайда салық кезеңі аяқталған соң суммарлық табысты міндетті түрде қайта есептеу керек болады. Салықты есептеудің кең қолданыста жүрген әдісі ол кумулятивті жүйе яғни үдемелі әдіс бойынша. Бұл жағдайда салық жалпы табыс сомасынан үдемелі әдіс бойынша есептелген жеңілдік сомасын қоса алумен есептеледі. Салық төлеудің үш негізгі әдісі бар: декларация бойынша, табыс көзі бойынша, кадастрлық әдіс бойынша. Көп жағдайда осылай болады. Алайда салық төлеушінің адалдығына күмән болғандықтан салық органы жағынан салық және басқа да міндетті бюджет төлемдерінің дұрыс аударылуына бақылау жасау артық болмайды. Салық жүйесі мемлекеттің өкілі болып келеді, сондықтан ол мемлекеттің қазынасының қызығушылығын қорғайды. Мемлекеттің экономикасының тиімді дамуы үшін, салық салу жүйесі дұрыс құрылуы керек.

Қазақстан Республикасының салық қызметі органы сәйкессіздіктен туындаған жетіспеушілікті жою үшін әр-түрлі шараларды қолданады. Қазақстан Республикасының салық кодексіне сай салық төлеушіге тіркеулік мәліметтердің сәйкессіздігінен туындаған салық заңнамасын бұзушылықты жою туралы хабарлама жіберіледі және ол Тіркеу басқармасына барып, өз еркімен қателікті бес жұмыс күні ішінде түзетуі керек. Салық міндеттемесін берілген уақыт арасында орындамаған болса, салық төлеуші әкімшілік жауапкершілікке тартылады.

Осылайша, бұл дипломдық жұмыстың мақсаты салық бақылауының теориялық аспектісін ашу, Қазақстан Республикасындағы салықтық құқық бұзушылықты жою және қысқарту үшін керекті шаралар кешенің ұйымдастыру.

Дипломдық жұмыстың негізгі тапсырмалары болып мыналар табылады: салық әкімшілігінің экономикалық негізі мен мазмұның ашу, шет елдердің салық бақылаудағы негізгі әдістерін зерттеу, салық қызметі органдарының бақылау әрекетіне анализ жасау, мемлекеттік бюджет алдындағы салық берешегінің деңгейіне анализдеу, жинақтаушы зейнетақы қорына аударылатын міндетті зейнетақы жарналарының деңгейіне анализдеу, Қазақстан Республикасындағы салық бақылауын жүргізудегі мәселелерді анықтау және оны жетілдіру жолдары. Салық бақылауын жүргізудегі сұрақтарды қарастыру кезінде мен Сарыарқа ауданы бойынша салық комитетінің әрекетін анализдедім және шет елдердің салық тексеруін жүргізудегі тәжірибесін зерттедім.

Дипломдық жұмыста салық комитетінің жетіспеушілікті жоюдағы қолданылатын шаралар қарастырылады, мысалға: салық заңнамасын бұзушылықты анықтау үшін салық тексеруін жүргізу, салықты уақытылы төлемегені үшін өсімпұл қолдану, әкімшілік айыппұл салу және қылмыстық жауапкершіліке тарту.

I - ТАРАУ. САЛЫҚ БАҚЫЛАУЫНЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ МАЗМҰНЫ МЕН МАҒЫНАСЫ

1. 1 Салық бақылауының теориялық аспектісі

«Салық бақылауы» термині салық қызметі органының салық заңнамасының орындалуына, жинақтаушы зейнетақы қорына міндетті зейнетақы жарналарының толық және уақытылы аударылуына, мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорына аударылатын әлеуметтік аударымдарға бақылауды білдіреді. Қазақстан Республикасында салық бақылауының бірнеше түрлері бар, олар келесідей қалыпта орындалады: салық бақылауының бір түрі мынау - ол салық төлеушіні тіркеулік есебі. Бақылаудың бұл түрі салық төлеушіні салық органында тіркеуге қоюды қарастырады, онда салық төлеушінің тіркеулік мәліметтері тіркеледі, оған қоса салық төлеушінің мекен жайы, тіркеулік мәліметтегі өзгерістер қаралады. Салық салумен байланысты обьектілерді және салық салынатын обьектілерді есепке алудағы салық бақылауының бұл түрін жүргізудегі себебі мынау, мемлекет салық салуға байланысты обьектілер жайында толық ақпаратқа ие болуы тиіс. Салық төлеуші, салық міндеттемесі түсінігіне қатысты салық салу обьектісін есебін жүргізуі тиіс. Осыған сәйкес салық төлеуші өз еркімен салық салу обьектісін есепке алады және оны салық есебінде көрсетеді. Табыс пен шығыс және салық салу обьектісінің есебі болмаған жағдайда немесе оны қате жүргізген жағдайда Қазқстан Республикасының Әкімшілік кодексінің 208 бабына сай айыппұл салынады, өкілетті тұлғаларға 25-50 АЕК көлемінде, жеке кәсіпкерлерге есепке алынбаған тауардың 10% көлемінде салынады [2, 208б. ] .

Осыдан басқа, салық бақылауын жүргізу кезінде салық және бюджетке төленетін міндетті төлемдерін есепке алады, бұл әрекетті салық төлеушінің тұрғылықты жері бойынша тек салық органы жүргізеді. Әр салық төлеуші бойынша есеп жүргізіледі және ол салық төлеушінің тұлғалық шоты арқылы жүзеге асады. Салық төлеушінің тұлғалық шотында мыналар айқындалады: салық және бюджетке төленетін міндетті төлемдер сомасын есептеу салық органының салық тексеру қорытындысынан төленген салық сомасы, жетіспеушілік сомасы, өсімпұлдар және айыппұлдар. Жаңа салық кодексіне сәйкес салық төлеуші салық міндеттемесін орындаған соң, тұлғалық шоттан бюджетпен есеп айырысу туралы мәлімет алуға құқылы, ал салық органы салық кодексінің 17 бабына сәйкес салық төлеушінің арызы бойынша үш жұмыс күні ішінде салық төлеушіге оның тұлғалық шотынан жазылым алып беруі тиіс. Салық қызметі органы салық түсімдері сомасын есепке алуда, қателікті анықтаған жағдайда, салық төлеушіге салық заңнамасын бұзушылық анықталған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде жою үшін хабарлама жібереді [3, 17б. ] .

Қосылған құн салығын төлеушілерді есепке алу келесідей жүреді, ҚҚС бойынша есепке алу кезең аяқталған соң 15 күнтізбелік күн ішінде жүргізіледі, соның қорытындысы ретінде тауарды өткізу бойынша айналым көлемі салық салынатын айналым миниумынан асып түсті. Осымен байланысты қосылған құн салығы бойынша куәлік беріледі, бұл құжат қосылған құн салығы бойынша есепке тұрғаның көрсетеді. Қосылған құн салығын төлейтін салық төлеуші, қосылған құн салығы бойынша есепте тұрмаса, салық органы оған туындаған қателікті анықтаған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде түзету үшін хабарлама жібереді. Осыдан басқа, бұл салық төлеуші әкімшілік жауапкершілікке тартылады, мұнда жеке кәсіпкерлер мен өкілетті тұлғаларға 40-50 АЕК көлемінде айыппұл салынса, ал заңды тұлғаларға қосылған құн салығы құнының сомасының 200 % көлемінде айыппұл салынады [2, 88б. ] .

Салық төлеушінің қаржы-шаруашылық әрекетінің мониторингі. Бұл бақылау түрі салық төлеушінің нақты салық салынатын базасын анықтау үшін енгізілген және тауардың өзіндік құнының құрылу себебін анализдеу, Қазақстан Республикасының қаржылық, валюталық заңнамасын сақтау және қолданылатын нарық бағасын сақтау.

Фискалдық жады бар бақылау-кассалық машинасын қолдану. Фискалдық жады бар бақылау-кассалық машинасын қолданудың өз ережесі бар, оларды тауарды өткізу және қызмет көрсету кезінде ақшалай есептесуді тіркеуге алу үшін қолданады және өзгертілмейтін айлық тіркеуді қамтамасыз етеді және ақпарат сақтауда ұзақ уақытқа энергия тәуелсіз құрылғы болып саналады. Акциздік тауарлардың кейбір түрлерін маркілеу және акциздік шектерді орнату. Салық органы акцизді тауарларды шығарушылардың акцизді тауарлардың кейбір түрлерінің мемлекеттік өкілетті органымен бекітілген маркілеу тәртібін сақтауына бақылау жасайды және акцизді тауарларды өндіретін салық төлеуші ауданыңда өкілетті мемлекеттік орган бекіткен тәртіпке сай акциздік шектерді орнатады.

Мемлекет меншігіне өткен мүлікті өткізу және бағалау, есепке алу тәртібін сақтауды тексеру және мемлекет меншігіне өткен мүліктің толық және уақытылы өтуін тексеру. Салық жүйесінде салық бақылауын жүргізетін өкілетті органға және басқа да мемлекеттік билік органдарына бақылау жасау қызметі бар.

Камералды бақылау - бұл бақылаудың түрі салық төлеушінің берген салық есебі мен басқа да құжаттар негізінде салық органының жүргізген бақылауы болып табылады. Камералды бақылау салық органы орналасқан жері бойынша жүргізіледі. Камералды бақылау жүргізу кезінде берілген салық есептілігі зерттеліп, анализделеді, ондағы мәліметтердің растылығы айқындалады. Салық есептілігінде яғни салық төлеуші берген мәліметтерде қателік анықталған жағдайда салық тексеру актісі емес, қателікті түзету туралы салық төлеушіге хабарлама жіберіледі. Хабарлама қателік табылған соң екі күн ішінде салық төлеушіге берілуі тиіс, ал салық төлеуші оны алған күнннен бастап он жұмыс күні ішінде түзетуі керек.

Салық тексерулері - бұл салық қызметі органдарының Қазақстан Республикасының салық заңнамасының орындалуы үшін атқарып журген тексерулері. Салық тексерулерінің қатысушылары болып салық қызметі органдарының өкілетті тұлғалары және салық тексеруінен өтетін салық төлеушілер.

Қазақстан Республикасының салық тексерулері келесідей түрде болады:

1. Құжатты тексеру, ол келесідей түрлерге бөлінеді:

- Кешенді тексеру - салық және бюджетке төленетін міндетті төлемдердің барлық түрлері бойынша салық міндеттемелерін орындауды тексеру, ол жылына бір рет жүргізіледі.

- Тақырыптық тексеру - салық және бюджетке төленетін міндетті төлемдердің нақты бір түрі бойынша жылына екі рет жүргізіледі.

- Қарсы тексеру - Егер салық тексеру барысында салық органына, салық төлеушінің аталған тұлғалармен жүргізген операциялар есебінің дұрыстығына қосымша мәлімет керек болғанда, үшінші тұлғаға қатысты тексеру.

- Рейдтік тексеру - салық қызметі органдарының кейбір салық төлеушілерге қатысты Қазақстан Республикасының заңнамасының келесідей талаптарын орындауын тексеру:

а) салық төлеушілердің салық органыңда тіркеу есебінде тұруы

б) фискалды жады бар бақылау-кассалық машинасын дұрыс қолдануына

в) лицензияның болуы, бір реттік талонның және басқа да құжаттың болуы.

г) лицензиялаудың ережелерін сақтау және өндіріс ережелерін сақтау, акциздік тауарларды өткізу және сақтау, салық қызметі органының құзырындағы әрекеттерді орындау.

- Хронометраждық зерттеу салық органы қызметінің салық төлеушінің нақты табысы мен табыс алудағы шығысын анықтау үшін жүргізілетін тексеріс түрі болып табылады [4, 36б. ] .

Бұдан басқа барлық салық бақылауы түрлері бойынша шектелген және нақтыланған тексеру мерзімдері бар. Нұсқамада көрсетілген салық тексеру уақыты нұсқама берілген күнннен бастап отыз жұмыс күнінен аспауы тиіс. Аса қиын сұрақтары бар тексерулердің мезгілі, жоғары тұрған салық қызметі органының бұйрығымен ұзартылуы мүмкін, онда құрылымдық бөлімшесі жоқ заңды тұлғаларды тексеруге елу жұмыс күні беріледі, ал құрылымдық бөлімшесі бар заңды тұлғаны тексеруге сексен жұмыс күні беріледі. Салық тексеру барысында халықаралық шарттарға сай шет елдерге жіберілген сұраулар мен одан келген жауаптарға кеткен аралықтарда салық тексерулері тоқтатыла тұрады. Салық тексеруінің барлық ережелеріне сай, салық төлеуші салық тексеруін жүргізіп жатқан салық қызметі органының өкілетті тұлғасын өзінің табыс алып жатқан ауданына немесе бөлмесіне, салық салу обьектісіне және салық салуға қатысты обьектіге зерттеу үшін рұқсат беруі керек. Салық тексеруі аяқталған соң салық қызметі органының өкілетті тұлғасы салық тексреу актісін толтырады. Салық тексеру актісіне салық қызметі органының өкілетті тұлғасы атқарған керекті құжаттың, есептің көшірмесі тіркеледі және салық тексеру барысында табылған материалдар тіркеледі. Салық тексеру актісі екі нұсқада толтырылады және салық тексеру актісін, бюджетке төленетін міндетті төлемдер және салық сомаларының аударымдары туралы хабарламалар, айыппұл, өсімпұлдарды тіркейтін арнайы журналда тіркеліп салық төлеушіге жіберіледі. Салық төлеуші хабарламаны алған соң, онда көрсетілген мерзімде орындауы тиіс [3, 17б. ] .

Осылайша, Қазақстан Республикасының салық заңнамасында салық бақылауын жүргізудің әр-түрлі нұсқамалар мен әдістер қарастырылған. Олар заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлердің, жеке тұлғалардың салықтар мен бюджетке төленетін міндетті төлемдерін оңай бақылау үшін құралған.

Құқық бұзушыларды жауапкершілікке тартудың

құқықтық негіздері

Мемлекет салықтық құқық бұзушылық үшін әр-түрлі заңды жауапкершілікке тартуды қолдануы мүмкін. Негізінде жауапкершілікке тартудың екі түрін қолданады: қылмыстық және әкімшілік, олар сәйкесінше Қылмыстық кодексте және Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексте бекітілген. Бұрында салықтық құқық бұзушылық жасағаны үшін жауапкершілікті Қазақстан Республикасының Президентінің заңдық күші бар 1995 жылғы 24 сәуірдегі «Салықтар және бюджетке төленетін міндетті төлемдер туралы» үкімі қарастырған. Қазіргі уақытта, Қазақстанда салықтық құқық бұзушылық жасағаны үшін жауапкершілік не қылмыстық, не әкімшілік сипатқа ие, сол себептен бұл жағдайды жалғыз салық құқығы қамти алмайды. Қазақстан Республикасының салық кодексі салықтық құқық бұзушылық түрлерін көрсетпейді және олардың жасалғаны үшін заңды жауапкершілікке тартпайды. Алайда Қазақстан Республикасының «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» кодексі дәстурлі ойды концептуалды түрде қарастырып, әкімшілік жауапкершіліктің субьектісі болып тек жеке тұлға ғана емес, оған қоса заңды тұлғаларға да тиесілі етіп, салықтық құқық бұзушылыққа қатысты кешенді толық бөлім құрды.

“Салықтық құқық бұзушылық” түсінігі құқық бұзушылықтың бірнеше түрін байланыстырушы түсінік болып тұр. Олардың кейбіреуі Қылмыстық кодексте қаралған және олар қылмыстық сипатқа ие, ал басқалары «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» кодексінде қаралған және олар әкімшілік құқық бұзушылық сипатына ие. Жалпы алғанда құқық бұзушылықты былай бөлу салық аясында түсініспеушілікті тудырмайды.

Осыған сәйкес келесі жағдайда түсініспеушілікті тудырмайды. Қылмыстық сипаттағы салықтық құқық бұзушылық - қылмыстық-құқықтық сипатта, ал әкімшілік сипаттағы салықтық құқық бұзушылық - әкімшілік-құқықтық сипатта. Тарихи жағдайларға байланысты қылмыстық және әкімшілік жауапкершілік салалық сипатқа ие болды.

Бұл жауапкершіліктің нұсқаулары, қылмыстық құқықты құқықтың жеке бір саласы ретінде қараса, ал әкімшілік құқық бұзушылықты құқықтық реттеу институты өз алдына құқықтың тағы бір саласы болып келеді.

Бұл жауапкершіліктің түрлерінде қаралған өндіріп алу және жазалау, бүкіл құқық саласындағы нұсқауларды толығымен орындаудың құралы ретінде орын алады. Осы жағдай бұл жауапкершіліктердің салалық қасиетін көрсетіп тұр, алайда қылмыстық не әкімшілік жауапкершіліктердің нақты бір нұсқауы өз алдына құқықтың осы немесе басқа саласы болсын, бұзушылықүшін санкциялар қолданылады. Қорытындыда салықтық құқық бұзушылық қылмыстық әрекет түрінде болса, онда ол қылмыстық жауапкершілікке тартылады. Тура осылай әкімшілік салықтық құқық бұзушылық болса, онда ол әкімшілік жауапкершілікке тартылады.

Осылайша, салықтық құқық бұзушылық өзінің заңды қасиеті және түрі бойынша не қылмыстық әрекет қалпында не әкімшілік әрекет қалпында болады, сәйкесінше бұл әрекеттер не қылмыстық құқықтық жауапкершіліке не әкімшілік құқықтық жауапкершілікке әкеледі.

Салық салу обьектісі мен табыс және шығысты есептеудің ережесін бұзса, бұл жағдай өкілетті тұлғаларды өзінің қызметтік міндеттерін орындамағаны немесе дұрыс орындамағаны үшін әкімшілік жауапкершілікке тартылады. Егерде әкімшілік жазалау құқықпен орындалса және салық төлеуші оның құқықты екеніне шағымданбаса, онда салық төлеушінің орындаушы органы өкілетті тұлғаның кінәсін өз еркімен бағалай алады. Өкілетті тұлғаның кінәлігінің бағалауға байланысты әкімшілік айыппұл сомасының міндеті екі жолмен орындалуы мүмкін: салық төлеушінің қаражатынан; өкілетті тұлғаның табысынан.

Салықтық құқық бұзушылық - құқыққа қарсы, қасақана жасалған немесе абайсыздықта жасалған немесе әрекетсіздік, салық заңнамасында көрсетілген нұсқауларды салық қатынастарының қатысушыларының дұрыс орындамауы құқытық жауапкершілікке әкеледі.

Салықтық құқық бұзушылықтың өзінің құрамы бар және нақты бір қасиеттерімен ерекшеленеді:

Олардың бірі қарсы құқықтық - құқық бұзушы салық заңнамасындағы нұсқауға қарсы әрекет жасап, заңды ңұсқауды бұзады.

Екіншісі жағдай кінәлілік, бұл құқық бұзушының өзінің жасаған әректеіне деген психикалық көз-қарасы және мұндай қатынас заңмен қудаланады [5, 215б. ] .

Кінәлілік сипаты жөнінде қылмыстық кодексте және «Әкімшілік құқық бұзушылық» кодексте айтылған. Қазақстан Республикасының қылмыстық кодексі тұлғаның жасаған қоғамдық қаупі бар әрекеті немесе әрекетсіздігі және содан туындаған қауіпке қатыстығы расталса ғана, оны қылмыстық жаупкершілікке тартады. Объективті саналы, яғни қастандыққа кінәсі жоқ болса, онда ол үшін қылмыстық жауапкершілікке тартылмайды (Қылмыстық кодекс 19 бап) .

“Әкімшілік құқық бұзушылық туралы” кодексі кінәлілік қағидасы жайлы айтады, бірақ бұл қағиданы тек жеке тұлғаларға ғана қатысты етеді.

Бұл жағдай түсініспеушілікті тудырады себебі мұндай қатынас заңды тұлғалар үшін біріншіден, әкімшілік салықтық құқық бұзушылық үшін жаупкершілікке кінәсіз тартылуы мүмкін ал бұл сәйкесінше обьективті санасыздық, яғни заңды тұлға әкімшілік салықтық құқық бұзушылық үшін кінәсіз жазаланады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.