Қосылған құн салығының сипаттамасы

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 58 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Бет

Кіріспе . . . 3

1 Қазақстан Республикасындағы жанама салықтардың салық жүйесіндегі алатын орны

1. 1 Жанама салықтардың мәні мен ерекшеліктері . . . 5

1. 2 Қосылған құн салығының мәні мен атқаратын ролі . . . 12

1. 3 Акциздердің мәні және экономикалық мазмұны . . . 21

2 Жанама салықтарды есептеу және Алматы облысы бойынша жанама салықтарға экономикалық талдау

2. 1 Жанама салықтарды есептеу және бюджетке төлеу тәртібі . . . 27

2. 2 2003-2005 жылдардағы Алматы облысы бойынша жанама салықтарға экономикалық талдау . . . 37

3 Қазақстан Республикасындағы жанама салықтардың мәселелері және оны жетілдіру жолдары

3. 1 Қазақстан Республикасындағы жанама салықтарды салу проблемалары және оны шешу жолдары . . . 51

3. 2. Қазақстан Республикасындағы жанама салықтарды жетілдіру жолдары . . . 60

Қорытынды . . . 65

Қолданылған әдебиеттер тізімі . . . 67

КІРІСПЕ

Экономикада жанама салықтар реттеуші рөлін атқарады, оларды дұрыс қолдану құрылу процесінде тиімді әсерін тигізеді.

Жанама салықтардың артықшылықтары бюджет кірісін құрудағы рөлімен байланысты. Жанама салықтар мемлекеттің салық жүйесіндегі тиімді әрі сенімді салықтардың бірі болып табылады. Қазахстан республикасын бюжджет кірістерінің едәуір бөлігін жанама салықтар алып отыр. Ол бюджеттің басты кіріс көзі болып отырып, жанама салықтар қызметінде қолданылса, онда олар экономиканы реттеуде қажетті қаржы құралы бола алады. Жанама салықтар мемлекет қаржы жүйесіне үлкен ықпал етеді. Өзінің барлық мүмкіншілігін қолдана отырып, мемлекет өндіріспен қызмет сфераларының дамуына барлықжағдайлар жасауы керек.

Салық дегеніміз - заңмен негізделген белгілі бір мөлшерде және белгіленген мерзімде төленетін қайтарусыз және өтеусіз сипатта болатын бюджетке төленетін міндетті төлемдер.

Мемлекеттік бюджет түсімдерінің ең басты көз - салықтар, өнеркәсібі дамыған елдердің бюжджетіндегі салықтардың үлесі 90 пайыз.

Жанама салықтарға сондай ақ сыртқы экономикалық қызметтен түсетін түсімдер жатады.

Жанама салықтар салудың мәні салықтың тауар бағасына қосылғандығына, кіріктірілетіндігенде. Бұлжағдайда салықты тауардаң нақты тұтынушысы төлейді, алайда тұтынушы мен мемлекет арасында тікелей байланыс болмайды.

Дипломдық жұмыстың өзектілігі мынада; жанама салықтағы қазіргі кезде Қазахстан Республикасының бюджет кірістерінің аса маңызды көздерінің бірі болып саналады. Салық салу жағдайын зерттегенде ол қоғамдық, жеке, мемлекеттік және корпоративтік мүддені байланыстыра, олардың фискалдықжәне реттеуші қызметі арқылы әрекеті қамтамасыз ете отырып, мемлекеттің құрылуымен бір қаржыларына қалыптасуымен көрсетті.

Дипломдық жұмыстың мақсаты - Қазахстан Республикасында жанама салықтардаң экономикалық жағдайы, ерекшелігін зерттеу.

Дипломдық жұмыстың міндеті - жанама салықтардың қосылған құн салығы, акциз салықтардың мәнін, алыну механизімін, есептелуін салық жүйесіндегі маңызын терең қарастыру.

Дипломдық жұмыстың құрылымы - кіріспеден, үш бөлімнен, қортындыдан және қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

Бірінші бөлімінде жанама салықтардың салық жүйесіндегі алатын орны, мәні мен ерекшеліктері, қосылған құн салығының мәні және атқаратын рөлі, акциздің мәні және экономикасы қарастырылған.

Екінші бөлімде алматы облысы бойынша жанама салықтарға экономикалық талдау, есептеу және бюджетке төлеу тәртібі қарастырылған.

Үшінші бөлімде, Қазахстан Республикасындағы жанама салықтардың мәселелері, проблемелары және оны жетілдіру жолдары ашылған.

1 Қазақстан Республикасындағы жанама салықтардың салық жүйесіндегі алатын орны.

1. 1. Жанама салықтардың мәні мен ерекшеліктері.

Нарықтық қатынастар жағдайында салық жүйесі экономиканың ең басты реттеуіші болып табылады. Ол мемлекет пен салық төлеушілердің мүдделерін қамтамасыз ету мақсатында өзара бір - бірімен байланысты салық жиынтығынан тұратын белгілі бір тұтастық немесе кешен.

Салық жүйесін сипаттау үшін, әр салық, алым жэне міндетті төлемдер туралы жеткілікті мағынасын ұғуымыз керек.

Салықтарды кең мағынада түсіндірсек, заңды және жеке тұлғалардың бюджетке, яғни мемлекеттің орталықтандырылған қаржы қорына төленетін міндетті төлемдері.

Салықтар қаржы жүйесінде маңызды бір орынға ие. Мұны біз жалпы мемлекеттің қаржы жүйесінің қызметтік белгісін қарастырсақ, қаржы жүйесінің негізгі қосалқы жүйесінің бірін салық құрайтынын білеміз.

Салық салу жүйесінде салықтар екі топқа бөлінеді:

* Тура салықтар

* Жанама салықтар

Тура салықтар - тікелей салық төлеушіге бағытталған және де олардың мөлшері салық салу обьектісіне байланысты. Ал, жанама салықтар болса шығарылған тауар, істелген жұмыс, көрсетілген қызмет құнында байқалады, бұл дегеніміз сол тауар мен істелген қызмет құнына енгізіледі деген мағынаны білдіреді. Осы салықтарды бюджетке төлейтін шаруашылық субьектілер болса да, негізгі салық жүктемесі соңғы тұтынушыға қалады. [1]

Жанама салықтардың артықшылығы бюджет кірісін құрудағы ролімен байланысты. Сонымен бірге реттеу қызметін атқарады. Жанама салықтар дұрыс қолданылса, олар экономиканы реттеуші қажетті қаржы құралы бола алады. Жанама салықтар мемле-кеттің қаржы жүйесіне үлкен әсерін тигізеді. Өзінің барлық мүмкіндіктерін қолдана отырып мемлекет өндіріс пен қызмет сфераларының дамуына барлық жағдайлар жасау керек. Өйткені өткізу мөлшері неғұрлым көбейген сайын жанама салық мөлшері өсіп, бюджетке түсетін түсім көп болады. Осылайша біз жанама салықтарың қаржы жүйесіндегі орнын көре аламыз.

Жанама салықтар - жоғарыда атап өткеніміздей, бағаға немесе тарифке үстеме түрінде белгіленген салықтар, олар салық төлеушінің табыстарына немесе мүлкіне тікелей байланысты емес.

Жанама салықтар - мемлекеттің фискалды мүдделерін білдіреді. Оларды саналы пайдалану баға белгілеу процесіне оңтайлы ықпал жасауы және тұтыну құрылымына әсер етуі мүмкін. Бұдан басқа, салық төлеушілер үшін табыстарға тура салық салудың өсуіненгөрі олардың шығыстарына салық салудың өсуі жақсырақ. Сонымен бірге тұтынуға салынатын салықтар болып табылатын акциздерді, сатудан алынатын салықты, қосылған құнға салынатын салықты пайдаланудың көбірек артықшылығы болады, өйткені: олардан жалтарыну қиынырақ; олармен эконоландырмаларды аз қысқартады; тапшылықтың жоқтығы жағдайында, ауыстырушы тауарға да тапшылықтың жоқтығын қоса олар тұтынушыға таңдау құқығын сақтап қалады; салықтардың жасырымдылығын қамтамасыз етеді және тағы сол сияқты.

Алайда тұтынуға салынатын салық өсуінің кемшіліктері де бар, бұл кемшіліктерге олардың инфляциялық жэне регрессивтік сипатын жатқызуға болады. Бірақ бұл салықтардың оң нэтижесі олардың теріс әсерін жауып кетеді. Егер баға өсетін болса, сонымен бірге бюджет шығыстары да өсетін болса, онда бүл салықтардан түсетін түсімдер бағаның өсуімен көбейетін болады. Бұл элеуметтік бағдарламаларды іске асыруға қаражаттар алуға мүмкіндік береді. Бюджет жүйесіне инфляцияға қарсы автоматты механизм кіріктірілетін болды.

Салық салу жүйесінде ортақ заңдылықтардың болатынын есте сақтау қажет: экономиканың дағдарысы жағдайында, түралаушылықта өндірістегі, саудадағы жэне экономиканың басқа секторларындағы тоқырауда - салық салуы түтынысқа обьективті қайта бағдарлау болады. Осы кезде мемлекеттің шығыстары мүндай жағдайда қысқармайды, тіпті кейде халықтың жұмыспен қамтылуның төмендеуінің нэтижесінде оны әлеуметтік қолдауды кеңейту, экономиканың қүрылымын қайта құруға, оның тіршілікті қамтамасыз ететін салаларын қолдауға жұмсалатын шығыстарды және басқа да кезек күттірмейтін шығыстарды арттыру қажеттігінен көбейеді. Сондықтан салық салу ауыртпалығын көп тұтынатындарға ауыстырудың қажеттігі пайда болады. Бөлгіштік процестегі белгілі бір теңестіруге жанама салықтардың өзіндік әлеуметтік бағыттылығы осында көрінеді. Дүниежүзілік тәжірбие мұндай практиканы қолданып отырады. [2 ]

Салықтардың тура және жанама болып бөлінуінің критерийі. Ол салық төлеушіні анықтау болады - деп А. И. Кочетков айтқан. Егер ақырғы салық төлеуші салық салынатын меншік немесе табыс иесі болса, онда ол тура салық болады. Ал, жанама салықты ақырғы төлеушісі үстеме арқылы салықты түтынушысы.

Тура салықтар нақты жеке немесе заңды тұлғалардан алынады. Бұл салықтарды тұтынушыға салуға болмайды. Тура салықтарды салық субьетілері жэне төлем қабілеттілігіне тура пропорционалды төлейді. Бұл салыққа мысал болып, табысқа салынатын салықтан басқа да мүлік салығын айтуға болады.

Жанама салықтар кэсіпорындардан белгілі бір тауарлар мен қызметтерге салынатын, және оны кәсіпкерлер бағаға сэйкес үстеме қою жолымен сатып алушыларға ауыртпалықты түсіреді. Басқа сөзбен айтсақ, жанама салықтардың негізгі ерекшелігі, ол мемлекет бюджетіне салықтарды сатушылардан емес, сатып алатын кәсіпорындар мен тұрғындардан түседі. Тура салықтармен салыстырғанда жанама салықтар салық төлеушілердің табысына байланысты е мес. Бұл салықтарды өндіріп алу тауар тұтыну процесінде жүреді және ол оның бағасына енгізіледі. Мысалға, акциздерді алсақ, жанама салықтың бір түрі бола отырып, бағаға үстеме тариф түрінде белгіленеді. Демек салық төлеушінің табысына немесе мүлкіне байланысты емес.

Жанама салықтардың ішіндегі ең маңыздысы 1992 жылы енгізілген қосылған құнға салынатын салық - ҚҚС болып табылады. Салық төлеуші мемлекетке оны төлеу нэтижесінде шеккен шығысының орнын бағаны көтеру жолымен толықтырады және салықты төлеуді сатып алушыға аударады. Салық салу обьектісі материалдық шығындарсыз өндірілген өнім ( амортизациясы бар таза өнім ) болып саналатын қосылған құн болып табылады: қосылған өнімге кешенді шығыстар, мысалы, жарнамаға жұмсалатын және бірқатар шығындар қамьылуы мүмкін.

Демек, бұл салықтың ерекшелігі - оның салық салынатын обьектісі сатудан (өткізуден) түскен бүкіл түсім ақша емес, тек салық салынатын айналым мен салық салынатын импортты қамтитын қосылған құн болып табылатындығында. ҚҚС дүние-жүзінің 40-тан астам елдерінде, соның ішінде Еуропа экономикалық одағының 17 елінде пайдаланылады. Бұл салықтың артықшылығы мынада: біріншіден, ол жаңа құн жасалынған орын бойынша салық төлеушілердің үлкен тобынан алынады; екіншіден, төлеушілер үшін де есептеудің салыстырмалы қарапайымдылығымен ерекшеленеді жэне үшіншіден, бағалардың өзгеруіне, төлеушінің қаржылық ахуалына, инфляция деңгейіне қарамастан мемлекет бюджетінің кірістерін қалыптастырудың сенімді және тұрақты базасын қамтамасыз етеді. ҚҚС қазіргі кезде Қазақстан Республикасының бюджет кірістерінің аса маңызды көздерінің бірі болып саналады.

Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы Қазақстан Республикасының салық кодексі бойынша қосылған құнға салынатын салық деп тауарларды өндіру жэне олардың айналысы процесінде қосылған, оларды өткізу бойынша салық салынатын айналым құнының бір бөлігін бюджетке аударуды, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағындағы тауарлар импорты кезіндегі аударымды айтады. Салық салы-натын айналым бойынша бюджетке төленуге тиісті ҚҚС сатылған тауарлар, жұмыстар, қызметтер көрсету үшін есептелген ҚҚС сомасы мен алынған тауарлар үшін төленуге тиісті ҚҚС сомасы арасындағы айырма ретінде анықталады. Соңғыда салық бойынша есепке алу механизмі көрініс табады. Заңнамаға сәйкес салық салынатын айналым және салық салынатын импорт ҚҚС-тың салық салу обьектілері болып есептеледі. ҚҚС-тың төлеушінің тауарларды, жұмыстарды, қызметтер көрсетуді іске асыруы бойынша жасалған айналымы салық салынатын айналым болып табылады, оған Салық кодексіне сәйкес қосылған қүн салығынан босатылған жэне өткізу орны ҚР-сы болып табылмайтын айналым қосылмайды. Салық салынатын айналым мөл-шері, оған қосылған құн салығын қоспай, мэмле жасаған тараптар қолданылатын бағалар мен тарифтерді нешгізге ала отырып, өткізілетін тауарлар құны негізінде анықталады. Өткізілген тауарлардың құны қандай да бір өзгеріске түссе. Қазіргі уақытта косылған қун еадығы әяемнің 40 елінде қодданыдады. Осы оалықты төлеу тәртібі мен мәні көптегев мемлекеттерде бірдеі. Тек айырмашылық қоеылған құн салығының сомасын анықтау әдістері мен ставкаларында» жэне де жеңілдіктер жөнінде . Мысалы, ставканы 2-10 процент көлемінде тө-мендету азық - түлік, медициналық және тағы басқа әлеуметтік мані бар тауарлар мен қызметтерге тән, ал «Стандартты» деп аталатын қызметтерге және өнеркәсіптік тауарларға 12-32 процент мөдшеріндегі ставкалар қойылады. Ал сәндік» әсемдік затарға ставка 25 проценттен жоғары бекітіледі. Осыларға байланысты европалық елдер қосылған құн салыгмн 15 процент деңгейінде бекітуге кешуде, осыған орай Қазақстан Республикасы 2004 жылдмң 1 қаңтарынаи бастап ҚҚС көлемін 15 процентке көшті. [3]

Кен жағдайда, салық салынатын айналым мөлшері тиісті түрде түзетіледі. Қазақстан Республикасының кеден заңнамасына сэйкес мағұлымдамалануға тиісті, Қазақстан аумағына экелетін немесе экелінген тауарлар қосылған құн салығынан босатылғандарын қоспағанда салық салынатын импорт болып табылады. Салық салынатын импорт мөлшеріне кеден заңнамасына сәйкес белгіленетін импортталатын тауардың кедендік құны, сондай-ақ қосылған құнға салынатын салықты қоспағанда, Қазақстан Республикасына тауарлар импорты кезіндегі салық жэне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер сомалары қосылады.

Жанама салықтар арасындагы фискалдық маңызы жағынан екіншісі кеден төлемдері - әкелім, әкетілім, сондай-ақ транзит тауарларынан, заттарьі мен қызметтер көрсетуден, өндіріп алынатын баждар мен алымдар болып табылады.

Жанама салықтардың үшінші бір тобына акцизде кіреді. Бюджет кірістеріндегі салықтың түсімдерінде олар 3% құрайды.

Акциздер - бағаға қосылатын және сатып алушы төлейтін тауарларға салынатын салық. Акциздерді өзінің айрықшалықты белгісіне қарай монополды түрде жоғары бағалары мен тұрақты сұранымы болатын тауарларды өндірушілер төлейді. Акциздер көрсетілген қызметтерге де салынуы мүмкін, бүл орайда салық сомасы тарифке енгізіледі.

Акциздер әмбебаптық және жеке - дара акциздер болып бөлі-неді. Әмбебаптық акциздер тауарлар мен қызметтердің құнына пайызбен жалпы айналымнан өндіріледі; оларға сатудан алынатын, айналымдардан алынатын салықтарды жатқызуға болады. Жекедара акциздер айтарлықтай көп болуы мүмкін. Мәселен, акциздер Қазақстан Республикасының аумағында өндірілген және оың аумағына импортталатын мына тауарларға, акцизделетін тауарлар мен қызмет түрлеріне салынады: спирттің барлық түрлері, алоголь өнімі, темекі бұйымары, құрамында темекі бар басқа өнімдер, (бекіре мен қызыл балық уылдырығы, алтыннан, платинадан немесе күмістен жасалған зергерлік бұйымдар), 2005 жылғы Салық кодексіне енгізілген өзгертулер бойынша булар акциз салудан босатылған, бензин, дизель отыны, жеңіл автомобильдер, оның ішінде мүгедектерге арналған, қолмен басқарылатын автомобильдерден басқасы, (атыс және газ қарулары), 2005 жылғы Салық кодексіне енгізілген өзгертулер бойынша бұлар акциз салудан босатылған, шикі мұнай, ойын бизнесі, лотореяны ұйымдастыру жэне өткізу.

Сөйтіп, тізбенің едәуір бөлігін ең қажетті заттарға жатпайтын тауарлар мен өнімдер қамтып отыр. Акцизделетін тауарлардың тізбесі де олардың мөлшерлемесі сияқты өзгеріп отыруы мүмкін, мұның өзі кейбір тауарларды тұтынуды реттеудің қажеттігімен және мемлекеттің ағымдағы фискалдық саясатымен айқындалады.

1. 2. Қосылған құн салығының мәні және атқаратын ролі

Қосылған құнға салынатын салық дегеніміз - тауар өндіру, жұмыс орындау немесе қызмет көрсету мен олардың айналысы процесінде қосылған құн өсімінің бір бөлігінің бюджетке аударылымы, сондай-ақ Қазақстан Республикасы-ның аумағында тауар импорттау кезінде жасалатын аударым. Бюджетке төлеуге жататын қосылған құнға салынатын салық салынған тауарлар, жұмыстар немесе көрсетілген қызметтер үшін төленуге тиіс қосылган құнға салынатын салық сапасының арасындағы айырма ретінде анықталады.

Қосылған құн салығы - бұл тікелей табыс алушылардан алынатын және де тауар ( қызмет көрсету, жұмыс ) бағасына қосылып, оның бағасын көтеретін жанама салықтардың бір түрі.

Бюджетке төленуге жататын қосылған құн салығын өткізілген өнім, орындалған жұмыспен көрсетілген қызметке аударылған салық пен алынған тауар, орындалған жұмыс және көрсетілген қызмет үшін салынатын салық сомалары арасындағы айырма арқылы анықталады. Осы салықты қолда-нудың тиімділігі шетелдік тэжірбие арқылы дәлелденді, өйткені бұл салық баға либерализациясымен сэйкес келеді, яғни баға жоғары болған сайын салық сомасы да көп болады, (ставканы өзгерткен жағдайда ) . Ең алғаш қосылған құн салығы Францияда енгізілген, содан кейін Европаның басқа елдеріне тарады. Сондықтан ол «Европалық салық деп » деп аталады. Өйткені европалық одаққа міндетті бірден - бір талап осықосылған құн салығы болып табылады. Қазіргі уақытта қосылған құн салығы әлемнің 40 елінде қолданылады, осы салықты төлеу тәртібімен мәні көптеген мемлекеттерде бірдей. Тұрақсыз экономикалық жағдайда қосылған құн салығының дұрыс қолданылмауы тұтынушыларға ғана жағымсызболып қана қоймайды, сонымен қоса өндіріске де кері әсерін тигізеді.

Қосылған құн салығының жалпы мәні, оған тән артықшылықтармен кемшіліктер келесі кестеде көрсетілген.

1 кесте қосылған құн салығының артықшылықтар мен кемшіліктері [5]

Артықшылығы

Кемшіліктері

: 1

Артықшылығы:

Өзгермейтін ставкаларга

қарамастан баға өсімімен салықтық тусімдерді тікелей байланыстырады, бюджеттік құраддардағы инфляциялық процестерді тоқтатудың тиімді тұтқасы болып табыдады.

Кемшіліктері: Қосылған қун салыгының жоғары ставкасы турғындардың тутыну қабілеттілігін төмендетеді. Сонымен қоса өндірушілерге өздерінің өнімін тез өткізуге мүмкіндік берілмейді

: 2

Артықшылығы: Қосылған құн салығының тұтыну еуранысы ретінде мемлекетке мән-ді еркіндш береді.

Кемшіліктері: Нақты кезеңде регрес-сивті жанама салық бо-льга табылады, өйткені толығымен еоңғы тұты-нушиларга қалады

: 3

Артықшылығы: Фискалдық қызмет атқарады және де инфляция мен бағаны байланыстырады .

Кемшіліктері: Шикізат пен материалдарды жеткізушілер қосылғай құн салығын төлегенде, тутынушыларға өткізілген тауардан түскен қосылған қун салығын оол мезетте ала алмайды.

: 4

Артықшылығы: Экономикаиы мемлекеттік реттеудің қурамы ретінде бола алады.

Кемшіліктері: Салықтық есептеуде са-лық аудару 0дістерін қол-дану жеке меншік айнал-малы қорларды салық телеуден алып кетеді.

: 5

Артықшылығы: Әлемдік тәжірбиеде қосылган қун салығының ставкасы өздершің дең-гейі бойынша ғана ерекшеленбейді, сонымен қоса санымен ерекшеденеді, төмендетілтен ставка азық- түлікке қолданылса» жоғары отавка әсемдік заттарға қолданылады.

Кемшіліктері:

Қосыдғаи құн салығыиыц жоғары ставкасы өзін-өзі қаржыландыру процесін

қамтамасыз ете алмаіды.

: 6

Артықшылығы: Қайта ендірістік күйзелісті тоқтату мақсатында жүргізілетін саясаттың элементі ретінде әдемдік тәжірибеде

Кемшіліктері: Реттеу процесін бұрыс пайдаланса, кәсіпкерлік іс- әрекеттке кері әсерін тигізеді

Жалпы қосылған құн салығында сипаттама бере отырып, оның әмбебаптығын айта кету керек, яғни ол тауардыңжәне қызметтердің барлықтүрлерін қамтиды. Қосылған құн салығын қолданушы барлық елдер, қазақстан республикасымен қос алғанда бұлсалық бойынша салық салудың екі объектісі бар екен:

* тауарды өткізу

* тауарлардың импорты.

Бірінші жағдайда қосылған құн салығын алу салық органдарына жүктелсе, импортталатын тауарлар бойынша қосылған құн салығын жинау жұмысымен кеден органдары айналысады.

Қосылған құн салығы бойынша айтқан кезде ол жалпы тауарлардың өндіріс және айналымы процесіндегі қосылған құн өсімі екенін айтамыз. Мысалы: Өнімді әр технологиялық процестегі участокта өңдеген кезде ол сапаға ие болады жэне де оның құнының өнімді дайындап шығаруға дейінгі шығындар санына эквивалентілігі өседі. Ал, тауарлар қозғалысы кезінде қосылған құн сатушының шығыны коммерциялық және тағы басқа үстемелері ретінде көрініс табады. ҚҚС-төлеушілері:

мемлекеттік мекемелерді қоспағанда. Салық кодексінің208-бабына сэйкес ҚР-да ҚҚС бойынша есепке тұрғантұлғалар ҚҚС төлеушілер болып табылады.
Тауарлар импорты кезінде ҚҚС төлеушілер ҚР-ныңкеден заңына сэйкес осы тауарларды ҚР-ның аумағына

импорттайтын тұлғалар болып табылады.

Жалпы алғанда қосылған құн салығын төлеушілер болып өндірістік жэне айналым циклының барлық қатысушылары табылады. Бұл дегеніміз - өндіруші де, сатушы да өз өнімдерін тезірек өндіріп өткізуді ойластырады, сол арқылы қайтарымдылық жылдамдытылады. Ал, ол өз кезегінде салық төлеуге кеткен ақшалардың қайтарылуын көрсетеді. Қосылған құн салығын толығымен өнімді, қызметті тұтына-тын соңғы тұтынушы төлейді .

Қосылған құн салығына қатысты біздің республикалық заңдылықтары көп жағдайда халықаралық ережелеріне жақын, яғни барынша реттелініп есеп айырмасына нақты, қарапайымдылыққа бағытталған.

Қосылған құн салығының сипаттамасы.

Қосылған құнға салынатын салық, салық жүйесіндегі негізгі жанама салықтар қатарына жататыны белгілі. Жанама салықтар немесе тұтынуға салынатын салықтар өнімнің, қызметтің бағасына қосылатындықтан, бү_л салықты төлейтін төлеуші мен салық салық ауыртпалығын төлеуші екеуі бірдей күй кешпейді. Салық ауыртпалығын тауарды қызметті тұтынушы көтереді.

Қосылған құнға салынатын салық біздің еліміздің салық жүйесіне 1992 жылдың 1-ші қаңтарынан бастап енгізілген. Бұ_л салық бюджет кірістерін құрайтын салықтық түсімдердің ішіндегі ең негізгі салықтардың бірі Қазақстан Республикасы Мемлекеттік бюджетінің кірісіндегі салықтық түсімдердің ішіндегі қосылған құнға салынатын салықтың үлесі аумақты орын алады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.