Салық бақылауын жүргізудің әдістері және салық тексерулері

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 30 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Кіріспе4

I тарау. Салық бақылау түсінігі және оның теориялық негіздері5

Салық бақылауының экономикалық мәні: қажеттілігі, ұйымдастырылуы және заңнамалық негізі5

1. 2 Қазақстан Республикасында салық бақылауының тиімділігін арттыруда шетелдік тәжірибелерді қолдану10

II тарау. Қазақстан Республикасындағы қолданыстағы салық бақылауы механизмін талдау13

2. 1. Салық бақылауын жүргізудің әдістері және салық тексерулері13

Салық бақылауының ұйымдастырылуын талдау және бағалау22

III тарау. Қазақстандағы салық бақылауын жетілдіру және дамыту жолдары27

Қорытынды31

Қолданылған әдебиеттер32

Кіріспе

Салық жүйесі кез-келген мемлекеттің негізгі қаржылық тұрақтылығының маңызды құралдарының бірі болып табылады. Осыған байланысты мемлекет бюджетінің ең көп бөлігін құрайтын салықтар және басқа да міндетті төлемдердің толық әрі уақытылы аударуылуы тікелей салықтық бақылауға байланысты. Қазіргі жағдайда мемлекеттің тұрақты қаржылық негізін қалау, салық салу саласында сәтті реформалар жүргізу, барлық деңгейдегі бюджеттерді толық әрі уақытылы қалыптастыру мемлекеттің, сондай-ақ шаруашылық субьектілер мен заңды тұлғалардың мүдделерін қорғайтын тиімді салық бақылау жүйесін іске асырудан басталады. Сондықтан салық бақылауын ұйымдастырумен, бақылаушы салық органдарының жұмыстарының тиімділігін талдаумен байланысты сұрақтар тек біздің елімізде ғана емес, сонымен қатар шетелдерде де өте маңызды болып отыр.

Салық бақылауы - салық қызметі органдарының салық заңдарының орындалуын, жинақтаушы зейнетақы қорларына міндетті зейнетақы жарналарының және Мемлекеттің әлеуметтік сақтандыру қорына әлеуметтік аударымдардың толық және уақытылы аударылуын бақылауы [1] . Қазақстан үшін салықтардың фискалдық мәнінің жоғарлауы және еліміздің салық органдары ресурстарының шектеулігі жағдайларында, салықтық бақылаудың теориялық және тәжірибелік мәселелерінің терең зерттелуі мен оны келешектегі жетілдіру қажеттігі заңнамалық түрде жоғарылап отыр. Салық бақылауы мемлекеттің салық саясатының сәтті жүргізілуіне ықпал етумен қатар, оның маңыздылығын айқындайды. Тәжірибеде «салықтық әкімшілік жүргізу» терминімен жиі түсіндірілетін салық бақылауының теориялық және тәжірибелік маңыздылығы, оның ұйымдастырылу және жүзеге асырылу мәселелерінің жеткіліксіз зерттелуі, сонымен қатар мемлекеттік салықтық бақылаудың көпқырлылығы мен күрделілігі оның әлі де болса толық түрде жетілдірілмегенін көрсетеді.

Курстық жұмыстың негізгі мақсаты - салық бақылауының мәнін, қажеттілігін және теориялық негіздерін түсіндіру, Қазақстан Республикасындағы салық бақылау механизміне және оның ерекшеліктеріне талдау жасау, сондай-ақ шетел тәжірибелерін қолдана отырып, еліміздің салық бақылау жүйесін жетілдіру жолдарын қарастыру.

Жұмыстың бірінші тарауында салық бақылауы түсінігі, оның қаржы жүйесіндегі орны, сондай-ақ оның сыныпталуы мен экономикалық мәні қарастырылады.

Ал екінші тарауда салық тексерулерінің қажеттілігі мен олардың жүргізілу тәртібі, Қазақстандағы қолданыстағы салық бақылау механизміне талдау жасалады. Республика шеңберінде бюджетке түсетін салық түсімдерінің динамикасы мен орындалуы бағаланады.

Үшінші тарауда жалпы салық бақылауын жетілдіру жолдары мен бағыттары, осыған байланысты шетелдік тәжірибелер мен ұсыныстар көрсетілген.

I тарау. Салық бақылау түсінігі және оның теориялық негіздері

Салық бақылауының экономикалық мәні: қажеттілігі, ұйымдастырылуы және заңнамалық негізі

Қазақстан тәуелсіздігін алғаннан кейін алғашқы кезеңде Ресей Федерациясының салық жүйесінің тәжірибесіне негізделген салық жүйесінің заңнамалық негізін қалаптастырды. Алғаш рет 1991 жылдың 25 желтоқсанында «Қазақстан Республикасының салық жүйесі туралы» Заң қабылданды. Бұл еліміздегі салық бақылауының дамуының алғашқы қадамы болатын. Салық салу саласындағы қоғамдық қатынасының дамуының қазіргі деңгейі, сонымен қатар салықтық реттеудің тұрақты түрде жетілуі жалпы салық бақылауының маңыздылығын арта түсіруде. Салықтық бақылаудың қажеттілігі сол - мемлекеттің 90-95% кіріс көзін қалыптастыратын салықтар мен басқа да міндетті төлемдердің толық әрі уақытылы түсуін қамтамасыз ету. Салықтық бақылауды зерттеу барысында, оның мемлекеттік қаржылық бақылаудың құрамдас бөлігі екендігін және салықтардың экономикалық категория ретіндегі атқаратын бақылау функциясынан бастау алу керек.

Мемлекеттік қаржылық бақылау - мемлекеттік негізгі заңдарының кесімдеріне негізделетін, белгілі бір басқару мен билік органдарының экономикалы-құқықтық іс-әрекеттерінің кешенді және мақсатты бағытталған жүйесі. Экономика дамуының түрлі сатыларында салық бақылау мәселелері, оның нысандарымен әдістерін жетілдіру шетел және отандық экономистердің зерделеу пәні болды. Дегенмен қазіргі қаржылық ғылымда салықтық бақылауды ұйымдастыру және салық салу жүйесінің кейбір теориялық және тәжірибелік аспектілері жеткіліксіз қарастырылған.

Салықтық бақылау түсінігін ашу үшін ең алдымен жалпы бақылау категориясының сипаттамасына көңіл аударған жөн.

Аталған категория ұзақ мерзім ішінде ғылымның түрлі саласында қолданылды, сондықтан ол ғылымның түрлі саласының мамандарымен жеткілікті түрде зерделенген. Осыған орай салық бақылауы келесідей аспектілер түрінде қарастырылуы мүмкін:

басқару органдарының атқарушы-жайғастырушы (басқарушылық) қызметінің, оның басшыларының функциясы, әдісі не нысаны ретінде,
басқару органдары қолданатын әдістер мен тәсілдердің (немесе нысаны мен тәсілдері) жиынтығы ретінде;
басқарушы процестің аяқтаушы сатысы ретінде,
басқарылатын объектінің нақты күйі мен басқарушылық шешімдердің орындалуы туралы қажетті ақпарат алатын бақылаушы жүйе арқылы кері байланыс нысаны ретінде;
берілген параметрден ауытқуын анықтау мақсатымен басқарылатын объектінің қызмет ету процесін тексеру және бақылау жүйесі ретінде.

Осылайша, бақылау кез келген басқару процесінің бөлінбес бөлігі ретінде басқарылатын объектінің дұрыс қызмет етуін қамтамасыз етуге шақырылған. Басқару және құқықтық реттеу қоғамдық қатынастардың түрлеріне қатысты жүргізілетіндіктен әдетте бақылаудың сәйкес түрлерін ерекшелейді.

Салық бақылауы - қаржылық бақылау элементі және салық механизмінің бөлігі. Салықтық бақылау әрекеттері салық салудың барлық жүйесін қамтиды, сонымен қатар жеке салық, салық төлеушілер тобы, территорияларға бөлініп жүргізіледі. Салықтық бақылау салық салудың заңнамалық негізін, бухгалтерлік есеп пен есептіліктің ерекшеліктерін сақтауды қамтамасыз ете отырып, барлық экономиканы қамтиды.

Салықтық бақылау қажеттілігі салық салудан салық төлеушілердің жиі жалтарудың жағдайларынан туындайды. Бұл құбылыс салық салумен қатар дамыды және тұрақты заңдылық нысанын иеленді. Салықтан қашудың көптеген әдістері бар, нәтижесінде мемлекет кейде салықтық төлемдердің өте жоғары сомаларын ала алмайды. Осылайша, салық бақылауы мемлекеттік қаржылық бақылау жүйесінде өте маңызды орын алады, өйткені мемлекеттік салық органдарының бақылау функциясын іске асыру арқылы салықтық заңнаманың орындалуы ғана қамтамасыз етіліп қоймай, сонымен бірге мемлекеттік бюджетке қаржылық ресурстардың тікелей тартылуы жүргізіледі. Мұнда табыс (кіріс) бойынша мемлекеттік бюджеттің орындалуын қамтамасыз етуде салықтық бақылаудың жоғары ролі айқын, өйткені мемлекеттің бюджеттік кірістерінің 90-95%-ы салықтық түсімдерге негізделеді. Бақылау саласындағы салық органдарының тиімді жұмысынсыз мемлекеттің өзінің тікелей функцияларын орындау мүмкін емес.

Салық бақылауының ұйымдастырылу қағидалары да салық саясатының сәтті жүргізілуінде маңызды болып табылады. Сондықтан, еліміздің салық органдары негізделуге тиіс негізгі қағидаларды қарастыру маңызды болып есептеледі.

Міндеттілік қағидасы . Салықтық бақылау міндетті түрде жүзеге асуы тиіс, яғни мемлекеттік билік сипаты салық заңнамасының міндетті орындалуы қажеттілігінен бастау алады, ал оның орындалмағаны үшін жазалау шараларын қарастырады.

Анықтылық қағидасы . Салықтық бақылау, салық қатынастарының барлық қатысушыларына анық болуы тиіс, яғни салық төлеуші салық заңнамасының орындалуының бақылануы қалай жүзеге асып жатқандығын білуге құқылы.

Әділеттік қағидасы . Салықтық бақылау бәріне бірдей жүргізілуі тиіс, яғни жеке сипаттағы қандайда-бір артықшылықтар берілмеуі тиіс.

Тиімділік қағидасы . Бұл қағида салық органдарының ресурстарын тиімді пайдаланумен байланысты салық бақылауына арналған талапты қарастырады, яғни жоғары кәсіпқой мамандар, оларға берілген уақыт пен материалдық база тиімді пайдалануы тиіс.

Нәтижелік қағидасы . Салық бақылауы, оның жүйеге асқандығының қортындысын көрсететін, белгілі бір нәтижеге бағытталуы тиіс. Себебі алынған нәтижелер оны жүргізуге кеткен шығындары жоғары болған жағдайда ғана салықтарға қойылған талаптардың орындалуы болады.

Кәсіпқойлық қағидасы . Салық қызметінің мамандарының кәсіпқойлылығы қазіргі кезде өзекті мәселе болуда, яғни бақылаушы субьектінің өз ісін білмеуі орынсыз болып табылады және тәжірибе жүзінде көптеген тиімсіз жағдайларға әкеледі.

Жауапқа тартушылық қағидасы . Салықтық міндеттемелерді орындауда салық бақылауын тікелей жүзеге асыру барысында салықтық қатынастардың қатысушылары әрқашан кеткен қателерді немесе заң бұзушылықтар үшін жауапқа тартылатындығын ескеруі тиіс.

Салықтық бақылаудың ұйымдастырылуын қарастыру барысында ұйымдастырылу аспектісінің, оның субъектілері мен объектілерінің құрамын білдіретіндігін ескеру қажет. Салықтық бақылаудың субъектілері болып салықтық бақылауды жүргізуге бірегей құқы бар салық қызметінің органдары болып табылады. Салықтық бақылаудың объектілері болып заңнамамен жүктелген салық міндеттемелері бар тұғалар табылады. Салық кодекісіне сәйкес салық қызметі органдары уәкілетті мемлекеттік органнан және салық органдарынан тұрады. Салық органдары сәйкес салық қызметі органына тікелей көлденеңнен бағынады және жергілікті атқару органдарына жатпайды.

Қазақстан Республикасының салық бақылауы:

салық төлеушілерді тіркеу есебі;
салық салу объектілері мен салық салуға байланысты объектілерді есепке алу;
бюджетке түсімдерді есепке алу;
қосылған құн салығын төлеушілерді есепке алу;
салық тексерістері;
камералдық бақылау;
салық төлеушілердің қаржы-шаруашылық қызметі мониторингі;
фискалдық жады бар бақылау-касса машиналарын қолдану ережелері;
акцизделетін тауарлардың кейбір түрлерін таңбалау және акциздік постыларды белгілеу;
мемлекет меншігіне айналдырылған мүлікті есепке алу, бағалау және сату тәртібін сақтауды, сондай-ақ мемлекет меншігіне айналдырылған мүліктің толық және үақытылы берілуін тексеру;
уәкілетті органдарға бақылау жасау нысандарында жүргізіледі [2] .

Жоғарыда аталған салық бақылауының негізгі түсініктерінен басқа маңызды рөлді оның атқаратын қызметтері ойнайды. Салық бақылауының атқаратын қызметтері:

салықтық түсімдер есебінен әртүрлі деңгейдегі бюджеттерге түсімдердің түсуін қамтамасыз ету;
салық төлеушілер тарапынан салық заңнамасын орындауын тексеру жолымен салықтан жалтаруға тосқауыл қою;
салық төлеушілердің салық заңнамасы мен тәртібін орындауын, салық төлемдерін уақытылы төлеуін қадағалау;
әртүрлі деңгейдегі бюджеттерге түсетін салық түсімдерінің көбеюінің резервін анықтау;

Салық бақылауының мақсаты - салық төлеушілерінің өздерінің салық міндеттемелерін толық әрі уақытылы орындауын бақылау. Қазақстан Республикасының Салық кодексіне сәйкес, салық органдарының заңды және жеке тұлғалардың барлық ақша құжаттарын, бухгалтерлік кітаптарын, есеп берулерін, сметаларын, бағалы қағаздарын, декларацияларын және де басқа құжаттарын тексеруге құқысы бар. Салық бақылауы міндеті жүктелген салық органдары талаптарды орындамаған салық төлеушілерге қаржылық және әкімшілік шаралар қолдануға құқылы болып табылады: бюджетке қосымша салықтар мен міндетті төлемдерді төлеуге талап қойылады, салықтарды мәжбүрлеп өндіру шаралары қолданылады, айыппұлдар салынады, сотқа шағымдар жіберіледі. Сонымен, мемлекеттік салықтық бақылау органдары заңнаманың орындалуның қадағалаумен қатар, мемлекеттік бюджетке қаржы ресурстарын тартумен айналысады. Е. В. Пороллоның пікірінше, салық бақылауының мәні екі жақтан көрінеді: біріншіден, салық бақылауы - экономиканы мемлекеттік басқаруының элементі, екіншіден, ол - салық заңнамасын орындау бойынша ерекше қызмет [3] .

Салықтардың бақылау функциясының мәні салықтық түсімдердің сандық сипатталу мүмкіндігінің туындауында және олардың мемлекеттің қаржылық ресурстарға қажеттілігімен сәйкестендірілуінде. Бақылау функциясының негізінде салық механизімінің тиімділігі бағаланады, қаржы ресурстарының қозғалысына бақылау қамтамасыз етіледі, салық жүйесіне және бюджеттік саясатқа өзгертулер енгізу қажеттілігі анықталады. Салықтардың бақылау функциясының жүзеге асырылуы, оның толықтығы мен тереңділігі белгілі деңгейде салықтық тәртіпке тәуелді. Оның мәні салық төлеушілер заңнамамен бекітілген салықтарды уақытылы және толық көлемде төлеуін білдіреді. Салық бақылауы мемлекеттің фиксалдық мүдделерін іске асыруға бағытталған, бірақ оның жетілдірілуі кезінде салықтардың реттеушілік функциясының сәтті қызмет етуіне де жағдайлар жасалынады, яғни салық бақылауы екі функцияға да бір шамада әсер етеді. Өз кезегінде тиімді қызмет ететін салықтар экономиканың және әлеуметтік саланың бүтіндей дамуына жағымды жағдайлар жасайды.

Қазақстанда салық төлеушілер мен мемлекет арасындағы қарым-қатынасты реттейтін алғашқы заңнама - «Қазақстан Республикасының салық жүйесі туралы» Заң. Нарық талаптарына сәйкес, салық заңнамасына жылдан-жылға өзгертулер мен толықтырулар енгізіліп отырды. Республикадағы салық жүйесін реформалау және жетілдіру мақсатында 1995 жылдың 24 сәуірінде Қазақстан Республикасының №2235 «Бюджетке төленетін салықтар мен басқа да міндетті төлемдер туралы» Заң қабылданды. Салық бақылауын жетілдірудегі маңызды қадам болып 2001 жылдың 12 шілдесінде қабылданған Салық кодексі табылды. Бұл Кодексте салық бақылауын ұйымдастырудың қағидалары мен оны жүзеге асырудың әдістері қарастырылған. Сондай-ақ Кодекске «салық тексерулері» түсінігі енгізіліп, салық бақылауын жүргізудің 11 нысаны көрсетілді.

2001 жылдың 20 желтоқсанынан бастап елімізде есеп берудің жаңа түрі - табыстарды декларациялау жүйесі енгізілді. Бұл жүйе салық бақылауы органдарының жұмысын тиімді түрде жеңілдетті және бақылау анықталығын арттырды. Декларацияларды компьютерлік байланыс каналдары бойынша электронды түрде немесе салық төлеушілердің өздерінің салық органдарына келіп тапсыруына болатын болды. Болашақта мемлекеттік салық бақылауын одан әрі жетілдіру мақсатында Қазақстанның ең ірі салық төлеуші-кәсіпорындары бойынша мәліметтер базасына ақпараттарды жинау тәсілімен электронды мониторинг жүйесі енгізіледі.

1. 2 Қазақстан Республикасында салық бақылауының тиімділігін арттыруда шетелдік тәжірибелерді қолдану

Біздің мемлекетте шетел тәжірибесін қолдану үлкен маңызға ие. Шетел мемлекеттерінің бақылау қызметін ұйымдастыру тәжірибесінде өзіне тән ерекшеліктер байқалады. Біріншіден, дамыған мемлекеттердің экономикасында салық бақылауының ерекше маңызды бағыты болып шығындарға бақылау жасау табылады және үлкен көңіл талдауға бөлінеді: көптеген бақылау шаралары жақсы дамыған талдау жүйесіне негізделген. Одан басқа салық қызметі органдары мен аудиторлық компаниялары арасындағы тығыз қарым-қатынас орын алады. Мысалы, Францияда салық төлеушілердің өздері белгілі бір төлемді анықтау үшін мәліметтерді береді (төлемнің 90% ерікті түрде төленеді), ал кәсіпорындармен ұсынылатын декларациялар аудиторлық компаниялар немесе консультациялық бюролар көмегімен толтырылады. Францияда салық бақылауы салық төлеушінің құқықтары мен міндеттері арасындағы тепе-теңдікті ұстап тұрады. Салық тексерулерді жүргізу әр департаменттерде құрылған салық орталықтарына жүктелген. Салық қызметкерлері камералдық бақылауды және кәсіпорынның өзіне барып тексеруді жүзеге асырады. Тексеруге алынатын кәсіпорынды таңдау көп критерийлер бойынша жүзеге асырылады, бірақ негізінде тәуекелді талдауға көп көңіл бөлінеді. Салық төлеушінің орналасқан жеріне барып тексеру қатаң тәртіппен жүргізіледі. Тексеру жүргізер алдында салық төлеуші кемінде 8 күн бұрын ол туралы хабардар болуы керек. Тексеріс мерзімінің ұзақтығы тексерілетін кәсіпорын көлеміне байланысты:

шағын кәсіпорындар үшін - 2 айдан көп емес;
ірі кәсіпорындар үшін уақыт белгіленбейді. Егер жеке тұлға болатын болса - 12 айдан көп емес;

Салық бақылауын жүргізу барысында заң бұзушылықтар анықталған болса, келесідей санкциялар қолданады: декларация кешіктіріліп тапсырылса, кешіктірілген сомадан 9% мөлшерде айыппұл салынады. Табыстарды қысқарту және бухгалтерлік мәліметтерді ұсыну бойынша жалған ақпарат берілсе, айыппұл сомасы салықтың 40-80% құрауы мүмкін.

АҚШ-та салықтан жалтаратын салық төлеушілерге өте қатаң талаптар мен шаралар қолданылады. Салық төлемдері бойынша сот шағымдарын қарау үрдісінде растау міндеттері салық төлеушінің мойнына жүктеледі. Көптеген дамыған мемлекеттерде салықтық сот шағымдары қылмыстық істерге теңестірілген. Мысалы, АҚШ-та салықтан жалтарғаны үшін салық төлеуші 100 мың доллар (кәсіпорындар үшін - 500 мың доллар) көлемінде файыппұл төлейді немесе бес жылға дейін қамауға алынады. Осыған байланысты мемлекетте салық соттарының институты қызмет жасайды. Қааржылық бақылау органдары зерттеу жүргізу барысында келесідей әдістерді қолданады:

хабарлаусыз бақылау;
күмәнді тұлғаның айналасындағы адамдардан сауалнама алу;
пошта аударымдарын тексеру және телефонды тыңдау;
ақылы ақпарат берушілерді тарту;

Табыстарды жасыру фактілерін анықтау үшін қолданылатын әдістерінің бірі - салық төлеушінің декларацияланған табыстарын нақты шығындарымен салыстыру. Ол үшін бірнесе жылдар ішінде алынған ірі мүліктер немесе басқа да активтер сол кезеңдегі салық декларациясында көрсетілген нақты табыстармен салыстырылады. Мемлекетті қаржы бақылауының ұйымдастырылған жүйесінің мысалы болып АҚШ-тың Қаржы Министрлігінің ішкі табыстар Қызметі (ІТҚ) табылады. Табыстар туралы ақпараттар мен салық декларацияларын сәтті жинау және өңдеу үшін ІТҚ-тің мемлекетте 115 мың адам жұмыс істейтін бірнеше штаттарда салық салумен айналысатын аймақтық бөлімшелері, 65 жергілікті бюролары, 9 қызмет көрсету орталықтары және 2 есеп айырысу орталықтары бар. Салықтарды басқару жүйесі келесідей бөлімшелерден тұрады:

Салық декларацияларын өңдеу бөлімі (мемлекет бойынша 30мың адам жұмыс істейді) ;
Салық декларацияларын тексеру бөлімі ( мемлекет бойынша 35 мың адам қамтылған) ;
Салықтарды мәжбүрлеп өндіру бөлімі (15 мың адам) ;
Қылмыстық істермен айналысу бөлімі (5 мың адам) ;
Салық төлеушілерге қызмет көрсету бөлімі (5 мың адам) ;
Коммерциялық ұйымдар мен зейнктақы бағдарламаларының бөлімі (2 мың адам) ;
Халықаралық бөлім;

АҚШ-та салық төлеушілер туралы барлық ақпараттар өңделетін 10 компьютерлік орталықтар қызмет атқарады. Мемлекеттің салық салу жүйесінің негізінде төлем жүргізілген сома мен қалған төленбеген сомасы, салықтың жылдық көлемі көрсетілетін салықтық декларацияларды ерікті түрде толтыру және оны өткізу қағидасы жатыр. Салық декларациялары электрондық пошта немесе электрондық жүйе көмегімен жіберіледі.

Ішкі табыстар Қызметіне қажетті ақпараттар келесі көздерден түседі:

әрбір салық төлеуші жыл сайын (15 ақпанға дейін) ІТҚ-не капитал мен бағалы қағаздарға байланысты дивидендтер мен пайыздарды қоса, өзінің жиынтық табысы туралы декларацияны өткізуге міндетті;
бір мезгілде барлық мемлекеттік мекемелер, банктер, сақтандыру компаниялары, биржалар, фирмалар және тағы басқалары жалақы, салымдарға пайыздар, дивидендтер, ұтыстар түріндегі ақша сомаларын қандай да бір тұлғаларға төлегендері туралы ақпараттарды өткізуге міндетті;

Қызмет көрсету орталықтарының мамандары «хат алмасу әдісін» қолдану арқылы салық төлеушілердің бастапқы тексеруін жүргізеді. Егер салық төлеушімен жіберілген декларацияларды бағалаудың нәтижелері бойынша салық инспекторында қандай да бір сұрақтар туындайтын болса, ол салық төлеушіге оларды пошта арқылы жібереді, ал салық төлеуші өз кезегінде қажетті құжаттарды жібереді.

АҚШ-тың Федералдық салық Қызметі тексеру жүргізу үшін салық төлеушілерді таңдауда 40 аса әдістерді қолданады. Оған салық төлеушілердің декларацияларын талдаудың әртүрлі әдістерін, үшінші бір тұлғалардың ақпараттарын қолдануды және сол салық төлеушілерге бұрын жүргізілген тексерулердің ақпараттарын қолдануды жатқазуға болады.

Ал Германияда құжаттық тексерулерді жүргізу үшін салық төлеушілерді таңдауда екі әдіс қолданылады:

Кездейсоқ таңдау - статистикалық таңдау әдісін қолдану негізінде салық тексерулерді жүргізу үшін қолданылады;
Арнайы таңдау - талдау нәтижелері бойынша салық бұзушылықтарды ең көп жасауы мумкін салық төлеушілерді мақсатты түрде таңдауды көздейді;

Германияда бақылау қызметі бойынша нәтижелерді бағалау сұрағында ерекше орынды қолданылып жүрген тексерулер жүргізетін салық инспекторларының жүмыстарын балл бойынша бағалау жүйесі алады. Әрбір тексерілетін кәсіпорын санатына байланысты (ірі, орта, шағын кәсіпорындар )

салық инспекторына белгілі балл саны есептеледі (1-ден 8-ге дейін) . Есепті жыл ішінде әрбір салық инспекторы тексерулер нәтижесінде кемінде 32 балл жинауы керек, осы арқылы салық қызметі органдарының біліктілік деңгейі тексеріледі. Германияның салық органдары қызметінің және олардың жинақтаған тәжірибелерінің талдауы Қазақстан үшін салық заңнамасын және бақылаушы органдардың қызметін жетілдіруде қолданылуы мүмкін. Шетел мемлекеттерінің тәжірибесі салық тексерулерді жүргізуде салық төлеушілерді тиімді таңдау процедурасының маңыздылығын көрсетеді.

Қазақстанда салықтық бақылау тиімділігін арттыруда төмендегі шаралар қолданылуы керек:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.