Салықтық бақылау қаржылық бақылаудың құрамдас бөлігі ретінде

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 25 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР
Кіріспе 3
I. Салықтық бақылаудың теориялық негіздері және оның қаржылық бақылаудағы
орны 5
1. Салықтық бақылау қаржылық бақылаудың құрамдас бөлігі ретінде 5
1.2. Салықтық бақылау: түсінігі, функциялары, мақсаттары мен бағыттары 10
II. Салықтық бақылаудың жалпы сипаттамасы 12
2.1. Салықтық бақылау формалары мен түрлері 12
2.2. Салықтық бақылаудың ұйымдастырылу принциптері 19
III. Салықтық бақылаудың жетілдіру мәселелері мен оны шешудің жолдары 21
3.1. Салықтық бақылаудың жетілдіру мәселелері 21
Қорытынды 24
Қолданылған әдебиеттер 25

Кіріспе

Салық салу саласында қазіргі кезде қоғамдық қарым-қатынасты дамыту
және де салықтық реттеудің ұдайы жетілдіру өндіріс құқығының бөлуінің
керектігін ғылыми талдау болжайды және ұйымдық-құқықтық механизмді ұғыну
өздерінің қызығушылығын тарату сол миемлекетте салықты алып тастауды іске
асыру қолданылады.
Кез келген мемлекетте бюджетте қарастырылатын шараларды үздіксіз
қаржыландыру, жалпымемлекеттік және жергілікті деңгейде қаржылық
ресурстардың жүйелі толуын талап етеді. Бұған негізінен жеке және заңды
тұлғаларды салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді
төлеуі есебінен қол жеткізіледі. Қазіргі салықтық заңнама және өзге
нормативті-құқықтық актілерге сай төлеуші орнатылған мөлшерде және белгілі
бір мерзімде аталған төлемді төлеуге міндетті. Қазақстандағы бюджеттің
кіріс бөлігі құрылымындағы салықтық түсімдерге әдетте 90 %-дан артық
келеді.
Бірақ, өкінішке орай тәжірибеде жеке және заңды тұлғалар объективті
және субъективті себептерге байланысты салықтар және бюджетке төленетін
басқа да міндетті төлемдерді мерзімінде төлемеуге жол береді. Рыноктық
қатынастарға өтумен байланысты экономиканың түрлі сферасындағы өзінің қаржы-
шаруашылық қызметін жүргізетін жүргізетін жаңа кәсіпорындар құрыла
бастайды. Олардың көбі бухгалтерлік есеп саласында жеткілікті білікті
мамандары жоқ. Осындай кәсіпорында әдетте есепте қателер болады. Сонымен
қатар есептік мәліметтерді әдейі бұрмалау жағдайлары да бар. Бүгінгі күнде
салық міндеттілігін істегі заңнаманы бұзбай, салықтан түгелдей не бөлшектей
құтыла алатын ресми әдістермен декларация, заңмен тиым салынған жасырын
жолмен декларация жалтару орын алды.
Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы
заңды әдейі және қасақана бұзу кейде мемлекеттік бюджетке салықтық
төлемдердің елеулі мөлшерінің түспей қалуына әкеледі. Осымен байланысты
мемлекет алдында салықтық заңнаманы барлық салық төлеушілердің орындалуын
және ақыр аяғында салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті
төлемдердің толық және уақытылы түсуін қамтамасыз ету міндеті тұр. Бұл
міндет ең алдымен салықтық бақылау органдарындағы жүйесінің жұмыс істеуі
арқылы шешіледі.
Қазіргі жағдайда мемлекеттің және жалпы қоғамның өмір сүруіне мықты
қаржылық негіз құру, салық салу аясындағы реформаларды сәтті іске асыру,
бюджеттің барлық деңгейлерін уақытылы және толық қалыптастыру шаруашылық
субъектілері мен жеке тұлға құқықтарын мүлтіксіз орындағандағы мемлекеттің
қаржылық мүддесін қамтамасыз етуге арналған тиімді салықтық бақылау
жүйесінсіз мүмкін емес. Сондықтан біздің республикада және шетелде салықтық
бақылауды ұйымдастыруды зерделеумен, басқарушы салық органдары жұмысының
тиімділігін талдау, сонымен қатар салықтық бақылауды жетілдіру жолдарын
анықтауға байланысты сұрақтар өте өзекті болып отыр.
Экономика дамуының түрлі сатыларында салықтық бақылау мәселелері, оның
нысандары мен әдістерін жетілдіру шетелдік және отандық экономистердің
зерделеу пәні болады.
Дегенмен қазіргі қаржы ғылымында салықтық бақылауды ұйымдастыру және
салық салу жүйесінің кейбір теориялық және практикалық аспектілері
жеткіліксіз қарастырылған. Қазақстан Республикасындағы фундаменталды және
қолданбалы сипаттағы шешілмеген міндеттер қатарының болуы Қазақстан
Республикасында салықтық бақылау мәселелерін жан-жақты ғылыми-практикалық
зерделеу жүргізу қажеттілігі туралы айтады.
Жоғарыда айтылғандардың бәрі мақсаты қаржылық және құқықтық
аспектілеріндегі салықтық бақылаудың теориалық негізін зерделеу, нақты
салық органы нысанында бақылау жұмысының тиімділігін талдау және бағалау,
қазіргі жағдайда салықтық бақылауды ұйымдастыруды жетілдіру бағыттарын
анықтау болып табылатын зерделеу жүргізуге итермеледі.
Сонымен, салықтық бақылау- бұл салық төлеушінің мемлекеттік басқару
органдарының талаптарын салық заңнамасына сәйкес орындауын басқаратын
әдісі. Әрине, бұл анықтама салықтық бақылаудың тек қана міндетін анықтайды
және оған нақты сипаттама бермейді.себебі салықтық бақылау салық
органдарымен жүргізетін бақылау әдісі деп анықтау, бұл түсініктің мазмұнын
ашпайды.
Осыған орай, менің курстық жұмысымның мақсаты- Қазақстан
Республикасының салықтық бақылау жүйесінің қаржылық бақылау жүйесіндегі
орнының маңыздылығын, қазіргі кездегі мәселелерін талдау және оны
жетілдірудің негізгі бағыттарын анықтау.
Курстық жұмыс міндеті- салықтық бақылаудың қаржылық бақылаудың маңызды
құрамдас бөлігі ретінде талдау, теориялық аспектілерін қарастыру, негізгі
мәселелерді және даму перспективаларын анықтау.

I. Салықтық бақылаудың теориялық негіздері және оның қаржылық бақылаудағы
орны

1. Салықтық бақылау қаржылық бақылаудың құрамдас бөлігі ретінде

Экономикалық әдебиеттерде қаржы түсінігі және оның басқа
категорияларымен байланысты жеткілікті түрде берілген. Нәтижесінде қаржы
бөлу, қайта бөлу және пайдалану қатынастарының жалпы сипаттамасын қамтиды,
ал осы қатынастар формалары басқа да дербес категорияларда көрініс табады.
Осы категориялар қатарына салық салу жатады.
Өз кезегінде кең мағынадан оның құрылымдық бөлігін бөліп қарастыру,
негізі мен оның бөлімі арасындағы диалектикалық байланысты қамту осы әр
бөлім спецификалық және жалпы сипатқа ие бола алатынын көрсетеді.
Сонымен қатар, салық қаржы сияқты екі функция (бөлу, бақылау)
атқаратынын айта кету керек, салықтың қаржы категориясына жататынын
растайды.
А.В Брызгалиннің пікірінше, салықтық бақылау – бұл арнайы немесе
мамандандырылған ( тек салықтың және алымдардың байланысымен ғана) үстіңгі
ведомосттық ( ведомостьттан тыс ) мемлекеттік бақылау... (1)
А.Абрамова және Л.Александрова қаржының екі функциясын атап
көрсетеді- бөлгіштік және бақылау, ал салықтар- қадағалау, ынталандырушы,
қайта бөлгіштік және фискалдық (2).
Қаржы атты кітабының авторлары В.Мельников және К.Ильясов қаржының
екі функциясын ажыратады: бөлгіштік және бақылау, ал салықтар болса
фискалдық, қайта бөлгіштік, қадағалау функциялары (3).
Жоғарыда қарастырылған авторлар қаржы функциясын бірдей , ал
салық функцияларын өзгеше анықтайды. Функция- бұл қатынастар жүйесінде
объектінің қандай да бір қасиетін сипаттау екенін ескере отырып, салыққа
бақылау функциясын қолдану міндетті болып келеді, себебі бақылау функциясы
арқылы табыстың түсуіне қадағалау жүргізіледі, салық саясатының және жалпы
салық жүйесінің тиімділігі, сонымен қатар оған өзгерістер енгізу қажеттігі
анықталады.
Профессор Д.Черник салықтар функциясын толық талдаған, онда ол
салықтың фискалдық, бақылау, бөлгіштік, қадағалау функцияларын
қарастырған, қадағалау функциясы өз кезегінде: ынталандырушы, тағайындаушы
функцияларынан тұрады (4).
Профессор Г.Карагусова пікірінше салықтардың 6 функциясы бар:
фискалдық, бөлгіштік, қадағалау, ынталандырушы, шектеуші және бақылау-
есептік (5).
Менің ойымша, салыққа бөлгіштік функциясы қайта бөлгіштік
функциясына қарағангда қолайлырақ болады. Себебі, салықтың ең негізгі мәні
қоғам мүддесіне қарай мемлекеттің сол қоғамнан жалпы ішкі өнімді алу арқылы
қатынастарды бөлуде қорытылады.
Бұл курстық жұмыс зерттеулерінде негізгі көңіл салықтардың бақылау
функциясының жүргізілу нысанына –салықтық бақылауға бөлінеді. Оның қаржылық
бақылаудан белгілі бір ерекшеліктері бар және салық органымен жүзеге
асырылады.
Бақылау қоғамның экономикалық өміріндегі объективтік құбылыс және
мемлекеттің басқару жүйесінде негізгі бөлігі болып табылады.
Қазақстан Республикасында 70 жыл бойы экономиканың әкімшілік басқару
жүйесі қолданылды, ол тек өзіне сай және мемлекет меншігіне негізделген
қаржылық механизм мен қаржылық жүйе құрды.
Нарықтық қатынастарға өту, мемлекеттік меншікті жекешелендіру жаңа
қаржылық механизм мен жүйені жұруды талап етті. Бұл жағдайда қаржылық
бақылаудың рөлі аса түсті.
Қаржылық бақылаудың негізгі мәні оның мемлекеттік қаржылық саясатты
ұтымды өткізуде, ахлық шаруашылықтың барлық өрісінде қаржылық ресурстардың
тиімді болуін қамтамасыз етуде.
Анықтама бойынша, қаржылық қадағалау- бұл шаруашылық жүргізуші
субъектілердің қаржылық және соған байланысты қызметтерін тексеру және оны
ұйымдастыру бойынша әдістерді қолдану және басқару опрециялары мен іс-
әрекеттер жиынтығы.
Қаржылық бақылау объектілері болып қаржылық ресурстарды құру және
пайдалану кезінегі ақшалай, бөлгіштік процестер табылады.
Қаржының құндық сипаты қаржылық бақылаудың болуын анықтайды, яғни
қаржылық бақылау жүргізу мүмкіндігі қаржының бақылау функциясынан шығады.
Қазіргі кезде әкімшілік қатынастар орнына нарықтық қатынастар келіп
отыр, осыған байланысты қаржылық бақлаудың жаңа объектілері мен
субъектілері пайда болуда, осылай салықтық бақылау құру қажеттігі пайда
болды. Салықтық бақылауды бақылаудың жеке түрі ретінде қарастыру керек.
Салықтық бақылаудың дербестігі ҚР Президентімен салықтар және басқа да
міндетті төлемдер Заңында көрсетілген, онда заңды және жеке тұлғалардың ҚР
мемлекеттік бюджетіне төленетін төлемдері бойынша есептемелер тек салық
органымен жүзеге асырылады 16,137бет.
Негізінен, республикамыздағы салықтық бақылау өз дамуының бастапқы
кезеңінде, сондықтан дамыған елдердің салық органдарының тәжірибелерін
зерттеуге көп көңіл бөлінеді.
Профессор А.Худяковтың Қазақстан Республикасының салықтық құқығы
атты кітабында айтылған: ...бюджеттік бақылауға салықтық бақылау қосылады.
Сәйкесінше, егер барлық салықтар бюджетке түссе, оны бюджеттік бақылау
бөлігі деп қарастыруға болады, бұл бюджетті ақша қаражаттар қоры ретінде
құрумен байланысты. Алайда қазақстандық қаржылық жағдайға байланысты
салықтар тек бюджеттің табыс көзі емес, сонымен қатар басқа да ақшалай
қаражаттарға да жатады. Онда салықтық бақылауды қаржылық бақылаудың бөлек
дербес түрі деп қарастыруға болады. Бұл туралы, сонымен бірге, оның арнайы
субъекті Қаржы Министрлігінің Бас салық инспекциясы бар екені дәлелдеп
отыр (6 ).

Қаржылық бақылау мен салықтық бақылаудың салыстырмасы 1-ші кестеде
көрсетіледі.

1.Республикалық бюдет- 1.ҚР-ың салық комитеті 1.Бухгалтерия
жұмыс.
тің орындаудың есептік 2.ҚР-ың салық полиция 2.Ішкі аудит.
комитетінің бақылауы. комитеті.
3.Акционерлік қоғам-
2.ҚР-ың Қаржы министрі. 3.ҚР-ың баж комитеті дардың
ревизионис-
3.ҚР-ың Казначейлік де- 4.өндіріс және алкоголь тік
комиссиясы.
партаменті. өнімінің айналым-ың
4.Аудиторлық фирма-
4.ҚР-ың жаратынды моно мемлекеттік бақылау лар мен
компания-
полияны реттеу, бәсеке- комитеті
лар.
ні қорғау және кішкене 5.Ккәсіпорынды қайта
бизнесті қолдау агенттігі. Құру және жою комит.

Барлық министрліктер, Меншік формасына тәуелсіз
шаруа-
ведомосттар және бюджет шылық субьекті.
тік мекемелер.

(1-ші кесте)

(2-ші кесте)

Салықтық бақылауды енгізудің жағымды жақтары бар, себебі заңнамаға
негізделген салықтық бақылауды жүргізу мүмкіндігі салық төлеушіні оның
салықтық міндеттемелерін толық және дұрыс орындауына итермелейді.
Салықтық бақылау- салықтық заңнаманың нормаларын сақтау дұрыстығына,
нақты шаралар қолдану мақсатында заңбұзушылықтарды анықтауға, кінәліні
жауапкершілікке тартуға бағытталған жүйе.
Салықтық бақылау қаржылық бақылау тиісті барлық қасиеттеріне ие. Бірақ
соған қоса оның тек өзіне тән ерекшеліктері бар. Салықтық бақылау
спецификасы мемлекеттік қаржылық бақылауға қарағанда тығыз қызмет аясында
жүргізілетінінде көрінеді. Егер мемлекеттік қаржылық бақылаудың объектілері
болып материалдық өндіріс және материалдық емес сферада қаржылық ресурстар
құру мен пайдалану кезінде пайда болатын ақша қаражаттары табылса, онда
салықтық бақылау объектісі болып салықтық қатынастар және оның құқықтық
негізі табылады.
Салықтық қатынастар мемлекет (салықтық бақылау субъекті тұлғасында)
пен салық салу объектілері - өз меншік қаражаттары есебінен салық төлеуге
міндетті заңды және жеке тұлғалар арасында пайда болады.
Салықтық бақылау спецификасы, сонымен қатар, оның объетілер,
субъектілер құрамында, орындалатын функциялары мен принциптерінде, құқықтық
базасында, бақылау әдістері мен нысандарында көрініс табады.
Қазақстан Республикасының Салықтар және басқа да міндетті төлемдер
Заңы салық органдарына заңды және жеке тұлғалардан ақша құжаттарын,
бухгалтерлік кітапшасын, есептеме, смета, қолда бар қаражатты, бағалы
қағаздарды және басқа да құндылықтарды, декларацияларды және басқа да
бюджетке міндетті төлемдерді есептеуге байланысты құжаттарды тексеруге
құқық белгілейді. 16,171бет.
Сонымен, салықтық бақылау объектілері болып мемлекет пен салықтар
және басқа да міндетті төлемдер Заңына сәйкес салықтар мен басқа да
міндетті төлемдерді төлеуге тиісті заңды және жеке тұлғалар арасында пайда
болатын салықтық қатынастар табылады.
Салықтық бақылауды ұйымдастыру деңгейі және оның тиімділігінен
салықтардың бюджеттік функциясының орындалу дәрежесі анықталады.
Қазақстан Республикасының Конституциясының 35 бабына сәйкес, заңмен
белгіленген салықтар, алымдар және басқа да міндетті төлемдер әр азаматтың
борышы мен міндеті болып табылады 6,7бет. Мемлекеттің және қоғамның
мүдделерін,бюджетті құруда мемлекет алдында заңды және жеке тұлғалардың
міндеттемелерінің орындалу дұрыстығын қамтамасыз ету салықтық бақылауға
жүктелген. Сондықтан мемлекеттік бюджетке салықтық төлемдерінің түсуіне
бақылау жүргізу үшін салық есептілігінің заңдылығын анықтау мақсатында
табыс көздеріне бақылау жүйесін орнату керек.
Салықтық бақылауды негізінде салықтық механизмнің функционалдық
элементі ретінде, яғни салықтық қатынастар жүйесін басқару ретінде
қарастыруға болады. Және салық органдары салықтық тексерулер жүргізу
барысында салықтық заңнамаларды сақтауға байланысты құқықтық қатынастарға
тек салық төлеушілермен ғана емес, сонымен қатар:
▪ Республиканың және басқа елдердің салық қызмет органдарымен,
сонымен қатар ақпарат алмасу бойынша лицензия беретін және банк
жүйесініі органдарымен;
▪ Салық төлеушілермен талқылауларды шешуге құқық қорғау және
қадағалаушы органдармен қатынасқа түседі.

1.2. Салықтық бақылау: түсінігі, функциялары, мақсаттары мен бағыттары

Салықтық бақылау дегеніміз не? Бұл сұраққа Салық кодексінің 1
пунктінің 517 бабында жауап берілген: Салықтық бақылау- салық қызмет
органдарының салықтық заңнамаларын орындалуын, жинақтаушы зейнетақы
қорларына міндетті зейнетақы салымдарын және Мемлекеттік әлеуметтік
сақтандыру қорына әлеуметтік есептемелерді толық және уақытылы аударуды
бақылау.
Салықтық бақылау мақсаты болып салық төлеушілердің салықтық заңнамалық
нормаларын сақтау, өз салықтық міндеттемелерді дұрыс және уақытылы орындау.
Салықтық бақылаудың практикалық қолданылуында оның функциялары,
міндеттері және мақсаттары сияқты ұғымдары маңызды рөл атқарады.
Салықтық бақылау келесідей функцияларды атқарады:
- салықтық түсімдер есебіненәр түрлі деңгейдегі бюджетке түсімдерді
қамтамасыз ету;
- салық төлеуші жағынан салықтан жалтаруды салықтық заңнама негізінде
болдырмау;
- салық төлеушінің салықтық заңнамаларын және салықтық тәртіпті сақтау,
салық төлемдерін толық және уақытылы жүргізу;
- әр түрлі деңгейдегі бюджетке салықтық түсімдерді көбейту резервтерін
анықтау.
Салықтық бақылау міндеті бақылау тұрғысынан салық органдарының
қызметтерінің практикалық өткізілуін сипаттайды.
Салық қызметінің негізгі міндеті болып , ҚР Салық кодексінің 1
пунктінің 15 бабына сәйкес, бюджетке салықтар және басқа да міндетті
төлемдердің түсуін қамтамасыз ету, міндетті зейнетақы салымдарын есептеудің
толықтығы мен уақыттылығы, соынмен қатар салық төлеушінің салық
міндеттемелерін орындау барысында салықтық бақылау жүргізу.

Салықтық бақылауда айта келе оның негізгі бағыттарын бөліп қарау
керек:
- ұйымдар мен жеке тұлғаларды есепке алу;
- салық төлемдерінің уақытылы төленуі және аударылуына салықтық бақылау;
- салық төлемдер сомасының, табыс және шығыс есебі және салық салу
объектілерінің есептелуінің дұрыстығын салықтық бақылау;
- салық жеңілдіктерін заңды түрде қолдануына салықтық бақылау;
- салық агенттерімен салық төлемдерін ұстап қалуының дұрыс және уақытылы
жүргізілуіне салықтық бақылау;
- жеке тұлғалардың табыстарының ірі шығыстарына сай келуін салықтық
бақылау;
- бюджеттен тыс салықтардың қайтару сомасының саңға сәйкес жүргізілуін
салықтық бақылау.

II. Салықтық бақылаудың жалпы сипаттамасы

2.1. Салықтық бақылау формалары мен түрлері

Салықтар және басқа міндетті төлемдер түріндегі бюджетке
шоғырланатын қаражаттардың көлемі көбінесе заңды және жеке тұлғалармен
салық заңнамасының және басқа нормативтік актілерді дұрыс орындалуына
тәуелді.
Нарықтық қатынастардың дамуына байланысты экономиканың түрлі
салаларында өзінің қаржы-шаруашылық қызметін жүзеге асыратын жаңа
кәсіпорындар саны көбеюде. Олардың көбісі бухгалтерлік және салық
заңнамасы саласында қажетті деңгейдегі кәсіпқой мамандаға ие емес. Мұндай
кәсіпорындарды, әдеттегідей, есеп жүргізуге қателіктер жіберіледі, ал кей
жағдайларда есеп-қисап көрсеткіштерін саналы түрде бұрмалау да кездеседі.
Мұның барлығы салық салынатын базаның төмендеуіне және салықтық
түсімдердің бюджетке жеткіліксіз түсуіне жүйелі және біртұтас сипатқа ие
болуы ерекше маңызға ие болады.
Нысан түсінігінің қандай да бір құбылыс мазмұнының сыртқы көрінісі
ретінде жалпытеориялық сипатталуы, салықтық бақылау нысандары табиғатының
келешектегі талдануына негіз ретінде қабылдануы тиіс. Осы тұрғыдан,
салықтық бақылау нысандарын, оның нақты міндетін орындау бойынша уәкілетті
органдардың іс-әрекеттерінің бірегей жиынтығын сипаттайтын, салықтық
бақылауды ұйымдастырудың, іске асырудың және оның іс-шараларының
нәтижелерін бекіту әлістерінің сыртқы көрінісі деп анықтауға болады.
Еліміздің қызмет етуші салық заңнамасына сәйкес салық бақылауды
келесідей нысандарда жүзеге асырылады:
- салық төлеушілерді тіркеу есебі;
- салық салу объектілері мен салық салуға байланысты обьектілерді
есепке қою;
- бюджетке түсімдерді есепке алу;
- қосылған құн салығын төлеушілерді есепке алу;
- салық тексерулер;
- камералдық бақылау;
- салық төлеушілердің қаржы-шаруашылық қызметі мониторингі;
- фискальдық жады бар бақылау-касса машиналарын қолдану ережелері;
- акцизделетін тауарлардың кейбір түрлерін таңбалау және акциздік
постыларды белгілеу;
- мемлекет меншігіне айналдырылған мүлікті есепке алу, бағалау және
сат тәртібін сақтауды тексеру;
- уәкілетті органдарға бақылау жасау.
Осы аталған салықтық бақылау нысандарының нәтижесі бойынша
Қазақстан Республикасының заңнамаларын бұзу фактілері анықталған жағдайда
салық органдары салық төлеушіге жазбаша хабарлама жібереді. Бұл салық
қызметі органының салық төлеушіге салық міндеттемелерін орындау туралы
жіберген хабрламасы болып табылады.
Салықтық тексеру нәтижесі бойынша салық және бюджетке төленетін
басқа да міндетті төлемдердің, өсімдер мен айыппұлдардың хабарламасын
салық органдары салықтық тексеру акт қорытындысы бойынша шешім қабылдаған
күннен бастап бес жұмыс күні ішінде салық төлеушіге жібереді. Ал
камералдық бақылау нәтижесі бойынша жіберілген қателіктерді жою
хабарламасы салықтық есепті бұзғандығы анықталған екі жұмыс күні ішінде,
салық заңнамаларын бұзуға жіберілген қателіктерді жою хабарламасы
анықталған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде салық төлеушіге жіберілуі
тиіс.
Салық төлеушілерді тіркеу есебі. Салық төлеушілерді мемлекеттік
тіркеу – бұл салық төлеуші туралы мәліметтерді салық төлеушілердің
мемлекеттік тізіміне енгізу. Тіркеу есебі – салық төлеушіні салық
органында еспке қою, соның нәтижесінде салық төлеушінің тіркеу деректері,
оның ішінде салық төлеушінің тұрған жері, оған салық салу объектілері мен
салық салуға байланысты обьектілердің тиесілігі; салық төлеушінің тіркеу
деректерінің ағымдағы өзгерістерін тіркеу; есептен шығару белгіленеді.
Салық төлеушінің тіркеу деректері салық төлеушіні мемлекеттік тіркеу
(тіркеу есебіне алу) кезінде оның салық органына берген мәліметтері.
Қазақстан Республикасында салық төлеушілерді мемлекеттік тіркеу
ретінде мыналар тіркелуге тиіс: орналасқан жері бойынша – тұрақты мекеме
құру арқылы қызметін жүзеге асыратын шетел заңды тұлғалары, олардың
құрылымдық бөлімшелері, оның ішінде резидент еместер; қызметін жүзеге
асыратын жері бойынша – тұрақты мекеме құрмай қызметін жүзеге асыратын
резидент емес заңды тұлғалар; қызметін жүзеге асыратын жері бойынша
қызметін бірлескен кәсіпкерлік нысанында жүзеге асыратын жеке кәсіпкерлер;
тұрғылықты жері бойынша салық төлеушілер болып табылатын резидент жеке
тұлғалар; болатын жері бойынша – белгіленген резидент емес жеке тұлғалар;
салық салу объектілері орналасқан және (немесе) тіркелген жер бойынша
салық салу объектілерін иеленетін резидент еместер; резидент банк
орналасқан жері бойынша көзделген негіздер бойынша мемлекеттік тіркеуге
жатпайтын, резидент банктерде ағымдық шоттарын ашатын резидент еместер
салық төлеушілер.
Салық төлеушілерді тіркеу есебі салық төлеуші салық органдарында
салық төлеушілерді мемлекеттік тіркеу рәсімінен өткеннен кейін жүзеге
асырылады. Бөл ретте салық төлеушіні мемлекеттік тіркеу оны тіркеу есебіне
алғаш рет қою болып табылады. Салық төлеуші:
• заңды тұлға, оның құрылымдық бөлімшелері, сондай-ақ қызметін асыратын
шетелдік заңды тұлға үшін: заңды тұлғаның, оның құрылымдық бөлімшесінің
орналасқан орны бойынша; қызметті жүзеге асыру орны бойынша; салық салу
объектілері мен салық салуға байланысты объектілердің орналасқан және
тіркеу орны бойынша;
• жеке тұлға, соның ішінде жеке кәсіпкер үшіін: резидентке – тұрғылықты
жері бойынша; резидент емеске келген орны бойынша; салық салу
объектілерінің, салық салуға байланысты объектілердің орналасқан және
(немесе) тіркеу орны бойынша; кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыру орны
бойынша салық органдарында тіркеу есебіне тұруға міндетті.
Салық салу объектілері мен салық салуға байланысты объектілерді
есепке алу. Салық органдары жеке тұлғаларды салық салу объектілерінің
орналасқан жері бойынша тіркеу есебін Салық кодексіне сәйкес салық салу
объектілерін есепке алуды және (немесе) тіркеуді жүзеге асыратын уәкілетті
органдар беретін мәліметтер негізінде жүргізеді. Бұл үшін мыналар:
жылжымайтын мүлік (жер) үшін – олардың нақты орналасқан жері; көлік
құралдары үшін – көлік құралдарының мемлекеттік тіркелген жері, ал ондай
жоқ болған жағдайда - мүлік иесінің орналасқан (тұрғылықты) жері салық
салу обьектісінің орналасқан жері болып танылады.
Салық төлеушілерді тіркеу есебін жүзеге асыру кезінде салық қызметі
органдары мынадай: заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеуді, қайта тіркеуді
және таратуды жүзеге асыратын; статистика жүргізетін; салық салумен
байланысты объектілерді және салық салу объектілерін есепке алуды және
(немесе) тіркеуді жүзеге асыратын; лицензиялар, куәліктер немесе рұқсат
беру мен тіркеу сипатындағы өзге де құжаттарды беретін; жеке тұлғаларды
тұрғылықты жері бойынша тіркеуді жүргізетін; азаматтық хал актілерін
тіркеуді жүзеге асыратын; нотариаттық іс-әрекеттер жасауды жүзеге
асыратын; қорғаншылық пен қамқоршылықты жүзеге асыратын уәкілетті
органдармен; Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейтін басқа да
уәкілетті органдармен өзара іс-әрекет жасайды.
Бюджетке түсімдерді есепке алу. Бюджетке түсімдерді есепке алуды
салық органдары салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті
төлемдердің, сондай-ақ өсімпұлдар мен айыппұлдардың есептелген және түскен
сомалары бойынша салық міндеттемелерінің орындалуын салық төлеушінің жеке
шотында көрсету жолымен жүзеге асырады. Салық және бюджетке төленетін
басқа да міндетті төлемдердің түсуін есептеу бірыңғай бюджет сыныптамасына
сәйкес жүргізіледі, ал жеке шоттарды жүргізу тәртібін уәкілетті
мемлекеттік орган белгілейді.
Қосылған құн салығын төлеушілерді есепке алу. Бұл нысан, қосылған
құн салығы бойынша төлеушілерді есепке қою талаптары белгіленген тәртіппен
айқындау және қосылған ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.