Маңғыстау ауданы аумағындағы әулиелер

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 49 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым Министрлігі

РМҚК Ш. Есенов атындағы Каспий мемлекеттік технологиялар және инжиниринг университеті

Педагогика институты

«Тарих және философия» кафедрасы

Студенттің ғылыми-зерттеу жұмысы

Киелі Маңғыстау өңіріндегі әулиелер мен зиярат ету орындары

Орындаған: Көңбаева Лиза Оралқызы

Тарих-06-01 тобының студенті

Ғылыми жетекшісі: Сидешова Р. А.

аға оқытушы

Ақтау, 2009

Мазмұны

Кіріспе 3-5

Негізгі бөлім 6-41

І тарау. Маңғыстау өңіріндегі әулиелердің жер асты ғимараттары мен кесенелері 6-16

1. Мыңкісі - Ата. 6-7

2. Қараман - Ата 8

3. Маңғыстау өңіріндегі жер асты ғимараттары. 9-16

ІІ тарау. Маңғыстау, Бейнеу, Түпқараған, Қарақия аудандары аумағындағы және Ақтау қаласы маңындағы әулиелер және олардың зиярат ету орындары. 17-41

1. Маңғыстау ауданы аумағындағы әулиелер 17-30

2. Үстірт - Бейнеу өңіріндегі әулиелер 31-34

3. Түпқараған елді-мекеніндегі әулиелер 35-36

4. Қарақия ауданындағы әулиелер 37-40

5. Ақтау қаласы маңындағы әулиелер 41

Қорытынды 42-43

Пайдаланылған әдебиеттер 44

Кіріспе

Маңғыстау облысы 1973 жылдың 20 - наурызында құрылды. Бұған дейін бұл аймақ Атырау облысына қарады. 1988 ж. қайтадан Атырау обылысы аумағына берілді. 1990 ж. Маңғыстау дербес облыс атанды. Тұрғылықты халқы қазақтар. . Маңғыстау обылысында қазақтармен қатар орыстар, украиндар, азербайжандар, армяндар, татарлар, лезгиндер т. б. көптеген ұлт өкілдері мекендейді. Жетібайда 1961 ж. 5 маусым мұнай фонтаны атып, Маңғыстау «Алтын сандығының» ашылған күні болды.

Зерттеу жұмысының өзектілігі

« Мәдени мұра » бағдарламасы - мәдениетке деген мемлекеттік көзқарастың соны стратегиялық ұстанымын айқындаған маңызды жоба болды. 2004-2006 жылдар аралығында Мемлекет басшысы Н. Ә. Назарбаевтың «Мәдени мұра» мемлекеттік бағдарламасы бойынша Маңғыстау өңірінде де біршама жұмыстар атқарылды. Адай - Ата кесенесі тұрғызылып, Ел қорғаған Ер Қосай - Атаға ас берілді. «Мәдени мұра» бағдарламасының жұмысын жалғастырып, тарихи - мәдени ескерткіштерді жөндесе, қалпына келтіру жұмыстарын жүйелі түрде қолға алса, ғылыми - тарихи жағынан зерттелсе Маңғыстау тарихына қосылған зор үлес болар еді. .

Маңғыстау ойында 362 әулие бар деп айтылғанымен бұл өңірде 362 әулиеден бөлек, зерттелмеген ескерткіш-қорымдар көптеп табылады. Бұл ғылыми жағынан зерттелмеген өзекті мәселелердің бірі. Мысалы, өзімнің көргенім Ақшымырау ауылының оңтүстігінде 4-5 км жердегі Қошқартас (1-сурет) . Қошқартастың ешқандай міні кетпеген, бетінде түсініксіз жазулар, суреттер шимайланған. Қаншама ғасыр өтсе де өз құндылығын жоғалтпаған бұл ескерткіштің астында, өз заманында қасиетті кісі болған әулиенің жерленуі және қазақ ұлтынан болмауы да әбден мүмкін. Қошқартас Ақшымырау ауылының солтүстік шығысында 4-5 км қашықтықта орналасқан. Ел ағасы Нәдіров Қондыбайдың айтуы бойынша Қошқартас - киелі орын. Қошқартастың астында белгілі әулие немесе қолбасшы кісі жерленген. Бұл оқиға қай кездері болғаны белгісіз. Жау шапқанда осы белгісіз кісі мен оның 6000-ға жуық жауынгерлері мерт болған. Қошқартастың басы Темірқазыққа қарап тұр. Жау келсе Темірқазықтан келеді, басымды Темірқазыққа қаратып қойыңдар деген екен. Сонымен Қошқартастың бас жағы Темірқазықта, ал арт жағы Батысқа қарап тұр. Батыс жағындағы 6000 адам жерленген орын бүгінде көсек-көсек тастар жатқан үйіндіге айналған. Қасиетті емші кісі руы Бөкен Жеменей Тасқара әкеміз емделушілерінің кейбіреулерін Қошқартас қорымына түнеуге жіберетін көрінеді. Ол кісінің айтуынша Қошқартас қорымының қасына түнеуге болмайды. Себебі мұнда адам көп жерленген және қай жерлерде жатқаны белгісіз. Құбылаға қарай 300 метр жүріп барып түнеу қажет көрінеді. Бұл зерттелмеген киелі орындардың біреуі ғана. Маңғыстау, жеті жұрт келіп, жеті жұрт кеткен өлке. Бұл киелі Маңғыстаудың бір ғана жеріндегі Қошқартас. Малға жайлы, маңғаз дала Маңғыстаудың ойларында мұндай Қошқартастар, ескі қорымдар, көне ескерткіштердің әлі күнге дейін зерттелмегені қаншама. Маңғыстау өңірінде зерттеуді қажет ететін мәдени ескерткіштер, киелі орындар жетіліп артылады.

Қазіргі таңдағы тағы бір көкейкесті мәселелердің бірі - өз қазағымыздың дінін, салт-дәстүрін құрметтемейтіні. Бекет-Ата басына зиярат етіп барғанымда осы бір оқиғаның куәсі болдым. Бекет-Ата басында Алматыдан келген қонақтар болды. Бұл кісілер әулие деген сөзге жеңіл-желпі қарап, тіпті зиярат етудің не екенін де білмейді екен. Олар дүние жүзінің көптеген қалаларында болған білімді азаматтар. Енді Қазақстанды араламақ ойы бар екен. Бірінші өзіңді, тарихыңды таны, әулиеге тағызым ет, зиярат ет. Себебі, «өлі жебемей, тірі байымайды» - деп ата-бабаларымыз бекер айтпаған. «Әулие көрсең зиярат етпей кетпейсің, кетсең дағы ұзаққа бірақ жетпейсің». Осы бір астарлы сөздің мағынасын тереңірек түсінсе ғой! Бұл ол кісілердің ғана қателігі емес, бүкіл қоғамның қателегі.

Осы кісілермен бірге Ата басында орыстар да болды. Олар мүлдем діні, салт-дәстүрі, әдет-ғұрпы басқа халықтар. Сонда да Атаның құдіретіне бас иіп, білмегенін сұрап, білгендерін қазекеңмен бөлісіп отырды. Осы екі жайтты мысалға ала отырып, қазіргі жастарға, келер ұрпаққа әулиелер тарихын, қалай зиярат ету керектігін үйретіп, оқыту керек. Бұл - тәрбие. Тәрбие - отбасыдан, мектептен, қоғамнан басталады. Әкесі білмей отырған әулиелер тарихын баласы қалай білсін немесе өзге ұлттар бас иіп, әулиелер әруағына тағызым етіп отырғанда қазағымның білмегені «тайға таңба басқандай» айқайлап көрініп тұрғанына қарның қалай ашпасын.

Зерттеу жұмысының мақсаты : Маңғыстау өңіріндегі әулиелер шежіресін тарихи-этнографияляқ жағынан зерттеу және насихаттау. Әулиелер туралы киелі өңірдің жұртшылығы ғана емес, Қазақстан аумағындағы «Мен қазақпын», «өткенім-өмірім» дейтін азаматтар мен азаматшалар әулиелер тарихын білсе, оқыса, тоқыса деймін.

Зерттелу міндеттері:

Тарихи-этнографиялық орналасу аймағын анықтау;
Тарихи өлкетанушылардың, ақын-жазушылардың еңбектеріне сүйене отырып, әулиелер культін зерттеу;
Көз көрген, естіген, білген кісілерден әулиелер туралы мәліметтер жинау;
Зерттеу барысында әулиелер басын суретке түсіру.

Тәжірибелік құндылығы: Маңғыстау өңіріндегі әулиелер тарихын білім саласында қолданысқа енгізіп, жас ұрпақтың бойында ұлттық сана-сезімді ояту, жүрегінде иманы бар жастарды тәрбиелеу.

Зерттеудің әдістері: ғылыми әдебиеттерді талдау, этнографиялық мәліметтерді қолдану, салыстыру, қорытындылау.

Ғылыми жаңалығы: тақырып тарихи-этнографиялық тұрғыдан алғаш рет зерттеліп отыр.

Негізгі бөлім

І тарау. Маңғыстау өңіріндегі әулиелердің жер асты ғимараттары мен кесенелері

1. Мыңкісі Ата.

Мыңкісі - Ата (3-сурет) . Шамамен 1793-1838 жылдар аралығында өмір сүрген. Бозашы түбегі, Ақшымырау ауылынан 23 км жердегі Алатөбе (немесе Мыңкісі) қорымында. Мырзаболаттың кенжесі Байсал 50-ден асқанша, әйелі 48-ге келгенше балалы болмайды. Содан Байсал, бір жағынан әйелі де қаңқылдап, «Оғыландыда» мешіт салып жатқан замандасы Бекет атаға барады. Көппен бірге жұмыс істей береді. Жұмыс тік жар бетінен ақ тасты шауып, болашақ мешіт құрлысын салу. Адамдар бірі келіп, бірі кетіп жатады. Ал, аяғын сылтып басатын 50-лер шамасындағы бір қайратты азамат кетпей жүре береді. Бірде Бекет ата жаңағы жанның қасына келіп:

-Жарқыным, неғып жүрген жансың? Жұрт келеді, кетеді, ал сенің келгеніңе көп болды. Үн-түн жоқ тасыңды шауып жатырсың. Не жайың бар?-депті қасиет иесі. Сонда Байсал:

-Бекет-еке, жас елуден асқанша бір перзент көрмедім. Әйелім «Замандасымыз әруақты Бекет Оғыландыда мешіт салып жатыр дейді ғой. Соған бар, жұмысына көмектес. Назары түсіп, сұрап жатса жайыңды айт»деп еді. Мен сондай ниетпен жүрген жанмын, -дейді баяу үн қатып.

-Онда, замандасым, Байсал, ақ-адал ниетіңмен, біраз іс тындырдың. Жұмысыңды көріп жүрмін. Замандас келін де егдеріп қалған екен. Бір бала көрерсің. Ер бала болса атын «Мыңкісі»қоярсың. Алла қаласа, жалғыз да болса көпке татитын бала болар, -депті мына пақыр пендеге жылы шырай бере, мейіріммен қарап. Уақыт, шіркін, зырлап өте береді. Анамыздың іші білінеді. Ер бала босанып, атын «Мыңкісі»қояды.

Байсалға әуелі Алла, қала-берді Пір Бекет берген жалғыз бала Мыңкісі өсіп, жас жігіт кезінде (15-16-да) «Мұз қырғыны» аталған Адай-Әлім соғысына және үш ана бас қосқан аста күреске қатысады. Атасы Қаралдамен де күш сынасады. Мыңкісі атаның күресті құлықтамай кеткенінің де себебі барр. Өйткені, Мыңкісі бойында палуандықтан ұлы күш - арғы түбі Алла, Пір Бекет дарытқан ерен қасиет күн санап қуат алып, құнарлы топырақтан көктеп шығып келе жатқан өскіндей өсіп келе жатыр еді.

Сол, «қап ішінде болат кездік жатпас» дегендей, ерен қасиет жарқ етіп, жарыққа шығар сәтін күткен еді. Айтушылар мұны Ақбота Өтесұлы Бүркіт ата есімімен байланыстырады. Бірде жасы 17-18-дегі Мыңкісі басы қатты ауырып, жолдасымен серуендеп келе жатып Бүркіт ата ауылына келеді. Оқиға осыдан 170-180 жылдар бұрын болған. Әңгіме былай өрбиді. Бүркіт атаның келіні толғатып, бірнеше күн босана алмай жатуы, осы сәтке жас жігіт Мыңкісінің тап болуы. Бұрын ем-дом жасап көрмеген Мыңкісінің әкесіндей Бүркіт атаның рұқсатымен, сұрауымен босана алмай жатқан атаның келінінің белін ұстауы, әйелдің аман-есен босануы.

Сонымен, онсыз да жанартаудай атылайын деп тұрған Мыңкісінің әруағы Бүркіт атадан бастау алып, ел игілігііне асып жүре берді. Мыңкісі сынықшы, көріпкел, құмалақшы жан болған, аты ел асып алысқа кеткен. Аяқ жеткен жерден келген мұсылман баласының сынығы оның бір сипағанынан түсіп, науқасы ем-домынан айығып, тән азабы Мыңкісіге бағыттап шыққаннан-ақ азая беретін болған. Ол адамның күйін айттырмай білген, күн ілгері келерін сезіп отырған. Осы қасиеттеріне қарай халқы оны әулие атаған. Бүгінде әруағын сыйлаған халық басына келіп түнеп, дертіне дауа, жанына сая тауып кетіп жатады.

Бүгінде басына Ата ұрпақтары кесене тұрғызып, түнемелік қонақ үй кешені салынды.

Көп қырлы алмастай боп жарып түсер,

Байсалдың көкірегін жарыпты шер.

Бір балам болмады-ау деп Байсал бірде,

Бекеттің ауылына барып түсер.

Құдайым сонда Бекет берер дейді,

Тілегің көп ұзамай келер- дейді.

Қоярсың Мыңкісі деп есімін де

Көңілің әлденеге елеңдейді.

Сол Байсал ұлды болды Мыңкісі атты,

Көз-жасы қуаныштан тұңғыш ақты.

Мұрагер шаңырақтың иесі деп,

Ашыпты сәбиіне күн құшақты.

Халқына он саусағы дәрі болған,

Өзінен пәле-жәле әрі болған.

Алланың нұры жауып Мыңкісіге,

Адайдың бетке ұстары сәні болған/6, 112-113; 234/.

2. Қараман - Ата.

Қараман ата - Қараман кесенесі - Шетпеден 35 км жерде, Бекі елді мекенінің батыс жағындағы Қандыбас қырқасына таяу жерде, Қандыбас қыстағының батысында 5 км жерде орналасқан. Бұл Маңғыстаудың ежелгі киелі орындарының бірі. Орыс әскери зерттеушілердің деректерінде сақталған аңыздарға арқа сүйесек; Шопан атаның бір баласы - Эхсан (Исан ата), одан бір бала- Қараман ата дүниеге келеді. Бала кезіндегі аты әлгі күнделікте Кагерман (Қаһарман) деп жазылған. Ал аталып өткен кітапқа түспеген аңызда Қараман мен Есен аталар Шопан атаның баласы делінеді, бұлардың қайсысы дұрыс, қайсысы бұрыс екендігі ғылыми мәселе тарапынан маңызды емес, өйткені екі шежірелік нұсқа да кейінірек туған діни-шежірелік дәстүрдің туындысы болып табылады. Қараман ата кесенесінен Есен ата кесенесі 28 км жерде орналасқан, аңыз бойынша осы екі нысанның арасын жалғастырған жер асты жолы бар делінеді, бірақ оны анықтаған ешкім жоқ.

Қараман есімі - қазақ фольклорында біршама жиі кездеседі, бір аңызда жалғызкөзді Қараман дәу бейнесі бар, ол Есім деген батырдың қолынан қаза тапқан, ал маңғыстаулық түрікпендердің аңызында Қараман есімі Қожа Ахмет Йассауи төңірегіне қатысты әңгімелерде айтылады. Мұнда Ақман мен Қараман деген екі жігіттің Қожа Ахметке жала жауып, қараламақ болғаны, сол үшін Ахметтің оларды итке айналдырып жібергені, екі иттің абдал руының адамдарын Түркістаннан Маңғыстауға дейін қуып әкелгені туралы баяндалады. Әрине, осы аңыздар мен нақты Қараман ата нысанының арасында абсолют сәйкестік бар деуге болмас, тек белгілісі- Қараман ата оғыз-түрікмендердің де, олармен замандас негізінен парсы текті діндәр уағызшылардың да, тіпті оғыздарға дейінгі «белгісіз маңғыстаулық тайпаның» өкілі ьолуы әбден мүмкіндігі /4, 85-86/.

3. Маңғыстау өңіріндегі жер асты ғимараттары.

Шопан - Ата (5-сурет) . Маңғыстау мен Хорезм арасындағы керуен жолының бойына (түбектің Оңт. шығ. жағында) орналасқан ескілікті сәулет өнерінің ескерткіші. Оның доғадай иіліп келген тау жынысының солт-батыс жағынан тұрғызылған жер сты мешіттері бар. Бұл X-XIII ғ. ғ. озық үлгідегі ғимараттар тобына жатады.

Шопан - Ата - әйгілі Қожа Ахмет Яссауидің шәкірті. Ол XII ғ-дың 2-жартысында өмір сүріп, ел ішінде мұсылман дінін уағыздаған әулие адам. Шопан - Ата тұрғызған жер асты мешіт пен қорым ел ұғымында киелі, қасиетті орын саналады/3, 166-167/.

Бекет - Ата (4-сурет) . Жер асты ғимараты ойпаңдағы шоқының шығыс беткейінен кеулеп жасалған. Кірер аузында шағын есік. Содан ішке енгенде үш қанат киіз үй көлеміндей дөңгелек бөлме. Одан үш жаққа үш есік тарайды. Құбыла беттегісі таспен бекітілген. Бұрын ол есік екінші қабаттағы Бекет-Атаның қызы жерленген бөлмеге апаратын деседі. Ол құжыраның терезесі ғимарат сыртынан қарағанда биігіректен көрінеді. Екінші есік тағы бір бөлмеге апарады. Ай жүзіндей дөңгеленген шағын құжыра. Онда Бекет-Ата мүрдесі жатқан, бергі жағынан сансыз шымылдық ұсталған деседі. Мінажат етушілер келген сайын шымылдықты жаңадан құра берсе керек, арғы жағын ашып қарауға батылдары жетпеген көрінеді. Кейінгі жылдары Пір-Атаның ұрпақтары сол көнерген шымылдықтарды жинап, тазартып, осы бөлменің ірге түсін ойып, лақат жасап, Бекет-Ата мүрдесін соған орналастырып, таспен бекітіп, тақтатас қойған. Тақтатаста: « Мырзағұлұлы Бекет (1650-1713) . Бәйтелі - Құлмамбет - Самалық - Қойбағар - Көкен - Аяпберген - Мұңал - Адай. 1986 ж. тас қойылды » деген жазу бар. Оған таяу « Құлмамбетұлы Мұрын » деген Бекет-Атаның шөбере баласы жерленген. Осы бөлме арқылы кіретін түпкі бөлмеде бір әйел адам қойылған. Ол да Бекет-Атаның туысы дейді.

Кесене там іші қара көлеңке. Төбесіндегі жарық сәуле түсу үшін қалдырылған тесікті шаң-тозаң, су құйылмасын деп бітеп қойған. Құжыра қабырғалары май шам түтінінен әбден ыстанып, қоңырайған. Әулие бабамыз жатқан бөлме төбесінде арқар мүйіздері ілінген.

Ғимарат орналасқан шоқының алды-артында, жан-жағында жыпырлаған қазақ бейіттері. Олардың бәрі ақиретке сапар шегерлерінде Бекет-Ата қорымына қөюды өздері өсиет еткендер деседі.

Атадан балаға, ұрпақтан-ұрпаққа жеткен әңгіме желісіне қарағанда, Бекет сыртқы жауларға қарсы ел тәуелсіздігі үшін жорыққа қатысып, қол бастаған, ақыл-кеңесімен дем берген батыр. Екіншіден, қиындығы қат-қабат ғылым-білім жолын қуып, Маңғыстау, Атырау, Үстірт аймағында шәкірттерге дәріс берген ұстаз. Үшіншіден, ежелгі дәстүрмен медресе, мешітке қолайлы жер асты ғимараттарын қашап жасаған сәулетші-шебер. Төртіншіден, алдағыны болжап, айтқаны келген көреген абыз; тарыққан-қысылғанды жебеген, табиғат сирек жаратқан жан.

Бекет-Атаның осы қасиеттері өзі өмір сүрген заманда ерекше танылған. Сондықтан оны халқы қадірлеп, әулие тұтқан. Адай елі өзінің ұранына айналдырған. Перзентіне деген ықылас-сүйіспеншілігін ел-жұрты аңыз етіп айтқан. Әрине, ол аңыздарды нақты тарихи дерек деуге болмайды. Бірақ оларға Бекет-Ата өмірінің шындығы арқау болғандығы сөзсіз. Буын-буын ұрпақтың санасына ұялап, ұғымына орныққан Бекет-Ата есімін халықтың медет тұтуы - бабалар рухын қастерлеудің жарқын кепілі.

Бекет-Ата туған, дүниеден өткен жылдары хақында ғылыми құнды деректер аталған орыс зерттеушілерінің еңбектерінде ғана сақталған. Топограф Алексеевтің көрсетуінше Бекет-Ата 1813 жылы қайтыс болған. Ел ішінде айтылатын алпыс үш жасында дүние салыпты деген әңгімеге сүйенсек, ол 1750 жылдары өмірге келіп, 1813 жылдары ақиреттік болған. Ал енді Оғыландыдағы тақтатаста туған, өлгені жүз жылға кейіншегерілген боп шығады. Бұдан жүз қырық жыл бұрын қағазға түскен Ресей ғалымдарының пікірлері қисынға келеді. Себебі, олар Бекет-Атаға уақыт жағынан неғұрлым жақын адамдардың дәлел-айғақтарына табан тірегендіктен, пайымдауларын тарихи құжатқа пара-пар санаймыз. Қысылғанға дем, жабыққанға жар болған қасиетті Бекет-Ата рухы кім-кімді де қолдап, есін жиып, ел болу жолында келелі қаракеттерге қадам басқан отандастарын оң іске бағыттай берсін.

Бекет-Атаның бір бай құрдасы:

Осы жұрттың есі ауысқан ғой деймін, сіңірі шыққан біреуді «Бекет!» деп әз әулие тұтады, бізден несі артық оның?- деп қызғаныш білдіреді.

Ел жайлаудан Маңғыстау ойпатына көшкенде бай үйі де бірге Үстірт жолдарының бірімен төменге түспек болады. Емшектегі баласын текеметке орап, алдына алған бай бәйбішесі отырған көш басындағы түйе құлама жолдан аяқтары тайып, ұшып кетеді.

Уа, Бекет! үш жүз бойдақ қой садақа, - деп қалады бай сасқанынан.
Боталы іген садақа, - дейді бәйбішесі қорыққанынан.

«Бәйбіше де бала да, түйе де мертігіп, өлген шығар?», - деп үмітін үзіп, бай көштің өзге түйелерін қиялаптүсірсе, төмендегі жазықта бәйбішесі түйесін шөгеріп қойып, баласын емізіп отырғанын көріп аң-таң қалады.

Құрдастың шапағаты тиген болар, барып кел! - дейді бәйбішесі.

Бай Бекет-Атаға келеді. Бекет-Ата тау шоқысының жанында отыр екен. Қасында жүрген адамдар сол шоқы қапталын ойып, мешіт жасап жатыр. Қайлалары қара тасқа шақ-шақ етеді. Жігіттер түйедей-түйедей тастарды жан-жағынан қопсытып алып, сыртқа қарай ырғап, ысырып жібереді. Кейде қайлалары моқап, тас қыртыстары қозғалмай, жігіттерді діңкелетіп-ақ жіберді. Ондай мезетте Бекет-Ата:

- Әуп, әуп! - деп, демеп жібереді. Сол сәтте тас уатылып, сіресіп тұрғандары ыдырап жүре береді.

- Неге келдің? - дейді Бекет-Ата бай құрдасына қарап.

- Сенің кереметіңді көрейін деп келдім, - дейді бай. Болған оқиғаны қаз қалпында баяндайды. Әлгі атаған боталы түйені бермек болады.

- Әй, сен бері қара, - дейді Бекет-Ата. - Мына арқама көз сал!

Құрдасы Бекет-Атаның жон арқасында түйенің төрт табанының ізі қалғанын көреді. Тау баурайындағы құлама жолдан баласы мен бәйбішесі отырған түйе тайып, төмен қарай ұшып бара жатырғанда арқасын тосып, аман алып қалған Бекет-Ата екеніне көзі жеткен ол:

- Сорлы-ау, өзіңе де жан керек емес пе? - дейді.

- Сараң да болсаң, құрдассың ғой. Үй іші аман болсын деп, барымды салдым, дейді Бекет-Ата.

Бай Бекеттің құр адам еместігін мойындап, қайран қалады.
Боталы түйені әкеліп берейін, - дейді.
Сен ең әуелі, өзің айтқан үш жүз бойдақ қойыңды, сосын, боталы түйеңді әкел! - деп күледі Бекет-Ата.

Бекет-Атаның бәрін біліп отырғанын түсінген бай құрдасы:

- Мына жұмыс жасап жатқан жігіттеріңнің азық-түлігі мен сауыны ендігі жерде менен болады, - депті ұялғанынан.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.