ОРАЗАНЫҢ ДЕНСАУЛЫҚҚА ӘСЕРІ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Қ.И.САТПАЕВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ТЕХНИАКЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
______________________________кафед расы
Р Е Ф Е Р А Т
Тақырыбы:
ОРАЗАНЫҢ ДЕНСАУЛЫҚҚА ӘСЕРІ
Тексерген:
Студент:
Екетаева А.
Мамандық: Есеп және аудит
Группа: УАб-06-
1к
АЛМАТЫ 2008
ЖОСПАР
КІРІСПЕ
І Оразаның денсаулыққа әсері
1.1 Ораза және денсаулық
1.2 Оразаның денсаулыққа әсері
1.3 Ашығудың денсаулыққа әсері
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
КІРІСПЕ
Бірінші байлық денсаулық деп ата-бабаларымыз бекер айтпаса керек.
Денсаулығы жоқ елдің болашағы бұлыңғыр. ДДҰ-ның деректері бойынша, адам
денсаулығы көбіне тұрмыс салтына, генетикалық факторларға, қоршаған ортаға
және денсаулық сақтау жүйесіне байланысты. Ресми статистиканың
мәліметтеріне Қазақстан халқының медициналық-демографиялық ахуалы мен
денсаулығының жай-күйін талдау (тууы, жалпы өлім-жітім мен аурулардың әр
түрлі тобынан болған өлім-жітімнің көрсеткіштері, өмірдің орташа ұзақтығы,
аурудың құрылымы және т.б.) дамыған елдердің көпшілігіне қарағанда нашар
екенін және шаралар қолданбаған жағдайда оның қоғамға едәуір әлеуметтік-
экономикалық зиян келтіріп, одан әрі нашарлай түсуі мүмкін екенін көрсетіп
отыр. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметтері бойынша, денсаулық
күйіне әсер етуші факторлардың ішінде өмір салты жетекші орын (50%-ға
дейін) алады. Осыған байланысты халық денсаулығын жақсартудың басты
міндеттерінің бірі салауатты өмір салтын қалыптастыру, азаматтардың өз
денсаулықтарына көзқарасының өзгеруі болып табылады. Дені сау болу әр
адамның ішкі қажеттілігіне айналуға тиіс.
Имандылық пен қазіргі заманға сай өмір, денсаулық пен көзқарастардың
шиленіскен кезеңінде тамақтанудың динамикалы өмір салтында денсаулыққа
тигізетін не тиімді , не зиян әсерлерін байқау ойымызға келе бермейді.
Ораза – жылына бір рет келетін қасиетті Рамазан айының негізгі ерекшелігі,
біздің оразаға деген көзқарасымыз қандай және оған не әсер етеді? Осы
сұрақтарға жауап төмендегі жазба жұмысында.
І Оразаның денсаулыққа әсері
1.1 Ораза және денсаулық
Ауыз бекітіп ораза ұстаудың сауап тұрғысынан да, денсаулық тұрғысынан
да пайдасы зор. Айталық, ораза ем ретінде ішек ауруларына, іш қатуға қарсы
қолданылады. Оразаның медициналық емдігінің қатарында кейбір тері
ауруларының жақсаруы, асқазан мен ішек жұмысына тоқтау салып олардың
белгілі бір уақыт аралығында тынығуы қамтамасыз етіледі. Ораза адамның ішкі
мүшелеріне жиналатын майларды ерітіп, метоболизмді жандандырады. Бүйрек,
бауыр, қуық, сусамыр (қант диабеті), жүрек пен тамыр ауруларына қарсы
төзімділікті арттырады. Ол үшін сәресі мен ауыз ашар уақыттарда тым көп ас
жемеу керек. Оразаның пайдасы туралы Алекс Каррел былай дейді:
Белгілі бір уақыт аралығында ашығу бауырдағы шекерлерді, тері астындағы май
қыртыстарын, бұлшық ет, без, көк бауыр жасушалардағы протеиндердің кимылын
арттырады. Барлық мүшелер өз құрамы мен жүрек біртұтастығын қорғау үшін
жанын салады. Міне, осылайша ораза тканьдарымызды тазалап, өзгертіп
отырады.
Адамдағы шайтани әрі нәпсіқұмарлық сезімнің оянып қозуы жыныстық
гормондардың әсер күші мен олардың мөлшеріне байланысты. Ораза әлгі түрдегі
гормондардың қандағы мөлшерін азайтатындықтан ол адамдағы құмарлық сезімді
басады.
1.2 Оразаның денсаулыққа әсері
Нығметтердің қадірін сездіреді
Аллаһ Тағалаға шүкіршілік ету барша нығмет-несібелердің шынайы иесі сол деп
біліп, барша нығметтердің қадірін ұғынып, сол нығметтерге деген өзінің зәру
екенін сезіну арқылы болады. Рамазан айындағы ораза шынайы, ақ пейілден
шыққан шүкірді білдіреді. Өйткені, басқа уақыттарда аштықтың не екенін
сезінбеген адам өзіне келіп-кетіп жатқан рызық-несібелердің де қадір-
қасиетін ұғына бермейді. Бір үзім қатқан нанның қадірін, әсіресе,
ауыздарынан ақ майы ажырамайтын дәулетті, тоқ адамдар жай кезде біле
бермейді. Білсе де сезіне алмайды. Алайда, сол бір үзім қара нанның
қасиетін ауыз ашар уақытта ауыз бекіткен мұсылман жан-тәнімен сезінеді.
Патшадан бастап кедей-кепшікке дейін Рамазан айында нығмет-несібе атаулының
қадірін біліп, іштей шүкіршілік етеді. Ол рызықтың егесі мен емес екенмін.
Әр нәрсені қалауымша жей беруге құқылы емес екенмін. Ендеше, бұлардың бәрі
басқаға тән, басқа біреудың сыйға тартқан мейманасы екен. Демек, соның
әмірін күтейін деп, нығметтің қадірін біліп рухани түрде шүкір етеді. Осы
тұрғыдан шүкір адамның өз табиғатына сай шүкіршілігінің кілті болып
табылады. Бұған қоса, оразаның қоғамдық пайдасын да айтпай кетпей болмайды.
Қоғамдық өмірге көз жіберсек, адамдардың көбі материалдық мүмкіндіктеріне
қарай әр түрлі жаратылғанын көреміз. Сол үшін де Аллаһ Тағала байларды
кедейлерге қол ұшын беруге шақыруда. Байлар кедейлер тартқан кедейшілік пен
аштықты тек ораза ұстаған кездерде ғана шынайы сезіне алуда. Егер ораза
болмаса, қарақан басын ғана ойлайтын көптеген байлар кедейлердің күнделікті
жай-күйін, олардың ылғи да ашқұрсақ жүретінін, кедей-кембағалардың мейірім
мен жанашырлыққа қаншалықты мұқтаж екендіктерін сезінбейді. Аш бала тоқ
баламен ойнамайды, тоқ бала аш болам деп ойламайды демекші, аш адамның
ішкі жай-күйін ұғыну үшін тоқ адамның да бір мезгіл ашығып көруі қажет. Ол
үшін ораза ұстау ең тиімді тәсіл. Осы тұрғыдан алғанда адамның өзгелерге
жанашырлық танытуы ондағы шынайы шүкірдің негізі болып табылады. Қай адам
болмасын өзінен бір саты төмен тұрған кедей біреуді кездестірері сөзсіз.
Сол үшін де оған жанашырлық танытуға міндетті. Егер өзі де бастан кешпесе,
онда жеткілікті деңгейде оны түсіне алмасы, қажетінше жанашырлық көрсетіп
бауырмалдық таныта алмасы белгілі.
Ораза – адам үшін ең керекті дәрі. Ол – рухани әрі материалдық, медициналық
диета. Адамның қалауынша тынбастан ішіп-жей беруі оның денсаулығына ғана
зиян емес, адал-арам деп ажыратып жатпастан асқа қол салатындығы оның
рухани тыныс-тіршілігіне де залалын тигізеді. Ондайда нәпсінің жүрек пен
рухқа бағынуы өте қиын. Екілене есерсоқтыққа басқан нәпсі адамды жүн етеді.
Қасиетті Рамазан айында болса, ораза арқылы нәпсі диетаға көндігеді. Рухани
өсіп, тақуалық артады. Жаратқанның бұйырған әмірлеріне бас июді үйренеді.
Асқазан да ас қорытпай тұрып тамақ үстіне тамақ қабылдап түрлі ауруларды
жамамайтын болады. Жаратқанның әмірін тыңдап, күндіз алдындағы адал астан
бас тартуға дағдыланған пенде арам астан да бойын аулақ салуды әдет етеді.
Ақыл-ой, санасымен Ислам дінінің басқа да бұйрықтарын орындауға қабілеті
күшейеді. Әмірге бойұсынып адалға қол созбаған пенде арамнан да бойын таза
ұстауға тырысады. Ол осылайша рухани өмірінің тұтастығын сақтауға тырысады.
Рамазан айындағы ораза он бес сағатты, сәресі болмаса жиырма төрт сағатты
құрайды. Бұл дегеніңіз – осынша уақыт аштыққа төзімділік көрсету,
шыдамдылық таныту деген сөз. Демек, қиындықты екі есеге ұлғайтатын
сабырсыздық пен шыдамсыздықтың бірден-бір емі – ораза.
Қан айналым жүйесі
Ораза кезінде күндізгі уақыттарда қандағы холлестерин деңгейі төмендейді.
Тамырдың жақтауларында бірігіп қалған ескі холлестерин, май қалдықтары
бірте-бірте қан айналымына араласып, еріп, қаттылығын жоғалтады. Әсіресе,
түстен кейін қан қысымы біраз төмендейтіндіктен, тамырлардағы қысымның
азаюы себепті рахат күй кешу, демалу байқалады. Осыдан барып сол күннің ең
бір қорқынышты ауруы артериосклероз (жүректің қысылуы және сал болу
себептері) ораза мен дәреттің ортақ әсерімен жойылады. Жыл сайын ауыз
бекітіп, ылғи да дәрет алып жүретін 300-дей қарт кісіге жүргізілген
зерттеуде оларда титтей де болса артериосклероз кінәраты кездеспеген әрі
жас мөлшері 65-тен асса да қан қысымы 12-ден аспаған.
Жүрекке келсек, жүректің үстінде оған кері әсер ететін үш жақ бар: тамырдың
қаттылығы, жүйкенің шаршауы, асқазанға ылғи да қысым түсетіндігі. Ораза
ұстаған адам осының үшеуінен де зиян шекпейді.
Ас қорыту жүйесі
Шыр етіп дүниеге келгеннен тіршіліктегі дәм-тұзы таусылып өлгенге дейінгі
аралықта дамылсыз жұмыс істейтін асқазан оразаның арқасында орташа есеппен
күніне төрт сағат ... жалғасы
Қ.И.САТПАЕВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ТЕХНИАКЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
______________________________кафед расы
Р Е Ф Е Р А Т
Тақырыбы:
ОРАЗАНЫҢ ДЕНСАУЛЫҚҚА ӘСЕРІ
Тексерген:
Студент:
Екетаева А.
Мамандық: Есеп және аудит
Группа: УАб-06-
1к
АЛМАТЫ 2008
ЖОСПАР
КІРІСПЕ
І Оразаның денсаулыққа әсері
1.1 Ораза және денсаулық
1.2 Оразаның денсаулыққа әсері
1.3 Ашығудың денсаулыққа әсері
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
КІРІСПЕ
Бірінші байлық денсаулық деп ата-бабаларымыз бекер айтпаса керек.
Денсаулығы жоқ елдің болашағы бұлыңғыр. ДДҰ-ның деректері бойынша, адам
денсаулығы көбіне тұрмыс салтына, генетикалық факторларға, қоршаған ортаға
және денсаулық сақтау жүйесіне байланысты. Ресми статистиканың
мәліметтеріне Қазақстан халқының медициналық-демографиялық ахуалы мен
денсаулығының жай-күйін талдау (тууы, жалпы өлім-жітім мен аурулардың әр
түрлі тобынан болған өлім-жітімнің көрсеткіштері, өмірдің орташа ұзақтығы,
аурудың құрылымы және т.б.) дамыған елдердің көпшілігіне қарағанда нашар
екенін және шаралар қолданбаған жағдайда оның қоғамға едәуір әлеуметтік-
экономикалық зиян келтіріп, одан әрі нашарлай түсуі мүмкін екенін көрсетіп
отыр. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметтері бойынша, денсаулық
күйіне әсер етуші факторлардың ішінде өмір салты жетекші орын (50%-ға
дейін) алады. Осыған байланысты халық денсаулығын жақсартудың басты
міндеттерінің бірі салауатты өмір салтын қалыптастыру, азаматтардың өз
денсаулықтарына көзқарасының өзгеруі болып табылады. Дені сау болу әр
адамның ішкі қажеттілігіне айналуға тиіс.
Имандылық пен қазіргі заманға сай өмір, денсаулық пен көзқарастардың
шиленіскен кезеңінде тамақтанудың динамикалы өмір салтында денсаулыққа
тигізетін не тиімді , не зиян әсерлерін байқау ойымызға келе бермейді.
Ораза – жылына бір рет келетін қасиетті Рамазан айының негізгі ерекшелігі,
біздің оразаға деген көзқарасымыз қандай және оған не әсер етеді? Осы
сұрақтарға жауап төмендегі жазба жұмысында.
І Оразаның денсаулыққа әсері
1.1 Ораза және денсаулық
Ауыз бекітіп ораза ұстаудың сауап тұрғысынан да, денсаулық тұрғысынан
да пайдасы зор. Айталық, ораза ем ретінде ішек ауруларына, іш қатуға қарсы
қолданылады. Оразаның медициналық емдігінің қатарында кейбір тері
ауруларының жақсаруы, асқазан мен ішек жұмысына тоқтау салып олардың
белгілі бір уақыт аралығында тынығуы қамтамасыз етіледі. Ораза адамның ішкі
мүшелеріне жиналатын майларды ерітіп, метоболизмді жандандырады. Бүйрек,
бауыр, қуық, сусамыр (қант диабеті), жүрек пен тамыр ауруларына қарсы
төзімділікті арттырады. Ол үшін сәресі мен ауыз ашар уақыттарда тым көп ас
жемеу керек. Оразаның пайдасы туралы Алекс Каррел былай дейді:
Белгілі бір уақыт аралығында ашығу бауырдағы шекерлерді, тері астындағы май
қыртыстарын, бұлшық ет, без, көк бауыр жасушалардағы протеиндердің кимылын
арттырады. Барлық мүшелер өз құрамы мен жүрек біртұтастығын қорғау үшін
жанын салады. Міне, осылайша ораза тканьдарымызды тазалап, өзгертіп
отырады.
Адамдағы шайтани әрі нәпсіқұмарлық сезімнің оянып қозуы жыныстық
гормондардың әсер күші мен олардың мөлшеріне байланысты. Ораза әлгі түрдегі
гормондардың қандағы мөлшерін азайтатындықтан ол адамдағы құмарлық сезімді
басады.
1.2 Оразаның денсаулыққа әсері
Нығметтердің қадірін сездіреді
Аллаһ Тағалаға шүкіршілік ету барша нығмет-несібелердің шынайы иесі сол деп
біліп, барша нығметтердің қадірін ұғынып, сол нығметтерге деген өзінің зәру
екенін сезіну арқылы болады. Рамазан айындағы ораза шынайы, ақ пейілден
шыққан шүкірді білдіреді. Өйткені, басқа уақыттарда аштықтың не екенін
сезінбеген адам өзіне келіп-кетіп жатқан рызық-несібелердің де қадір-
қасиетін ұғына бермейді. Бір үзім қатқан нанның қадірін, әсіресе,
ауыздарынан ақ майы ажырамайтын дәулетті, тоқ адамдар жай кезде біле
бермейді. Білсе де сезіне алмайды. Алайда, сол бір үзім қара нанның
қасиетін ауыз ашар уақытта ауыз бекіткен мұсылман жан-тәнімен сезінеді.
Патшадан бастап кедей-кепшікке дейін Рамазан айында нығмет-несібе атаулының
қадірін біліп, іштей шүкіршілік етеді. Ол рызықтың егесі мен емес екенмін.
Әр нәрсені қалауымша жей беруге құқылы емес екенмін. Ендеше, бұлардың бәрі
басқаға тән, басқа біреудың сыйға тартқан мейманасы екен. Демек, соның
әмірін күтейін деп, нығметтің қадірін біліп рухани түрде шүкір етеді. Осы
тұрғыдан шүкір адамның өз табиғатына сай шүкіршілігінің кілті болып
табылады. Бұған қоса, оразаның қоғамдық пайдасын да айтпай кетпей болмайды.
Қоғамдық өмірге көз жіберсек, адамдардың көбі материалдық мүмкіндіктеріне
қарай әр түрлі жаратылғанын көреміз. Сол үшін де Аллаһ Тағала байларды
кедейлерге қол ұшын беруге шақыруда. Байлар кедейлер тартқан кедейшілік пен
аштықты тек ораза ұстаған кездерде ғана шынайы сезіне алуда. Егер ораза
болмаса, қарақан басын ғана ойлайтын көптеген байлар кедейлердің күнделікті
жай-күйін, олардың ылғи да ашқұрсақ жүретінін, кедей-кембағалардың мейірім
мен жанашырлыққа қаншалықты мұқтаж екендіктерін сезінбейді. Аш бала тоқ
баламен ойнамайды, тоқ бала аш болам деп ойламайды демекші, аш адамның
ішкі жай-күйін ұғыну үшін тоқ адамның да бір мезгіл ашығып көруі қажет. Ол
үшін ораза ұстау ең тиімді тәсіл. Осы тұрғыдан алғанда адамның өзгелерге
жанашырлық танытуы ондағы шынайы шүкірдің негізі болып табылады. Қай адам
болмасын өзінен бір саты төмен тұрған кедей біреуді кездестірері сөзсіз.
Сол үшін де оған жанашырлық танытуға міндетті. Егер өзі де бастан кешпесе,
онда жеткілікті деңгейде оны түсіне алмасы, қажетінше жанашырлық көрсетіп
бауырмалдық таныта алмасы белгілі.
Ораза – адам үшін ең керекті дәрі. Ол – рухани әрі материалдық, медициналық
диета. Адамның қалауынша тынбастан ішіп-жей беруі оның денсаулығына ғана
зиян емес, адал-арам деп ажыратып жатпастан асқа қол салатындығы оның
рухани тыныс-тіршілігіне де залалын тигізеді. Ондайда нәпсінің жүрек пен
рухқа бағынуы өте қиын. Екілене есерсоқтыққа басқан нәпсі адамды жүн етеді.
Қасиетті Рамазан айында болса, ораза арқылы нәпсі диетаға көндігеді. Рухани
өсіп, тақуалық артады. Жаратқанның бұйырған әмірлеріне бас июді үйренеді.
Асқазан да ас қорытпай тұрып тамақ үстіне тамақ қабылдап түрлі ауруларды
жамамайтын болады. Жаратқанның әмірін тыңдап, күндіз алдындағы адал астан
бас тартуға дағдыланған пенде арам астан да бойын аулақ салуды әдет етеді.
Ақыл-ой, санасымен Ислам дінінің басқа да бұйрықтарын орындауға қабілеті
күшейеді. Әмірге бойұсынып адалға қол созбаған пенде арамнан да бойын таза
ұстауға тырысады. Ол осылайша рухани өмірінің тұтастығын сақтауға тырысады.
Рамазан айындағы ораза он бес сағатты, сәресі болмаса жиырма төрт сағатты
құрайды. Бұл дегеніңіз – осынша уақыт аштыққа төзімділік көрсету,
шыдамдылық таныту деген сөз. Демек, қиындықты екі есеге ұлғайтатын
сабырсыздық пен шыдамсыздықтың бірден-бір емі – ораза.
Қан айналым жүйесі
Ораза кезінде күндізгі уақыттарда қандағы холлестерин деңгейі төмендейді.
Тамырдың жақтауларында бірігіп қалған ескі холлестерин, май қалдықтары
бірте-бірте қан айналымына араласып, еріп, қаттылығын жоғалтады. Әсіресе,
түстен кейін қан қысымы біраз төмендейтіндіктен, тамырлардағы қысымның
азаюы себепті рахат күй кешу, демалу байқалады. Осыдан барып сол күннің ең
бір қорқынышты ауруы артериосклероз (жүректің қысылуы және сал болу
себептері) ораза мен дәреттің ортақ әсерімен жойылады. Жыл сайын ауыз
бекітіп, ылғи да дәрет алып жүретін 300-дей қарт кісіге жүргізілген
зерттеуде оларда титтей де болса артериосклероз кінәраты кездеспеген әрі
жас мөлшері 65-тен асса да қан қысымы 12-ден аспаған.
Жүрекке келсек, жүректің үстінде оған кері әсер ететін үш жақ бар: тамырдың
қаттылығы, жүйкенің шаршауы, асқазанға ылғи да қысым түсетіндігі. Ораза
ұстаған адам осының үшеуінен де зиян шекпейді.
Ас қорыту жүйесі
Шыр етіп дүниеге келгеннен тіршіліктегі дәм-тұзы таусылып өлгенге дейінгі
аралықта дамылсыз жұмыс істейтін асқазан оразаның арқасында орташа есеппен
күніне төрт сағат ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz