Жапонияның қарсы тұруы
Мазмұны
Кіріспе
1. Заманға лайық мәдениеттің жандануы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2. Часонның кешіккен кезеңі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
3. Салық салу реформасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
4. Жаңарту проблемалары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
5. Реформаларды жүзеге асыру әрекеттері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
5. 1884 жылдаға саяси өзгеріс ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
6. Жапонияның қарсы тұруы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
7. Реформистер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
8. Жапон агрессиясының күшеюі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
9.
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ..
Қолданылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ..
Кіріспе
Шығыс тобы өз кезеңінде намин (оңтүстік бөлікке) наминге және
пукинге (солтүстік бөлікке) шашырады (жамырады). Трондағы Квонхэгуна
мәлімдемесінен кейін (1608-1623) билік солтүстіктер қолында қалды,
мемлекеттің конфуциалдық моделін жандандыруға тырысқан. Қытайға қарсы
маньчурлар соғыс бастаған кезде, минстік өкімет Кореядан көмек сұрады.
Кванхэгун Жапонияның Қытай арасындағы соғысты ескере отырып, 10- мыңдық
әскерді шұғыл түрде қаруландырып жарақтандырды.
Маньчурлар жеңетіні белгілі болғандықтан, корейліктер асығыс түрде
қарсы келуден қашып өз еркімен берілді. Осындай жағдайға қанағаттанбай,
үкімет басындағы сойналықтар Кванхеэгуналықтарды ығыстырды. Осы кездегі
тойтарыс астаналық аймақтың қорғанысын күшейту керек деп тапты. Астананың
жан – жағына қосымша әскерді орнықтырды. Ал, қалаға кіре берісіне
Намхансансон қамалы тұрғызылды. Маньчжурлықтар Часон жағынан қатер
төнгенін сезді де, ол шеттету керек екендігін ұқты. Әлемдік келісім шарт
бойынша, алғашқы елдік табыстан кейін, сол кездегі Циндік Қытай
императорының Маньчжур өкіметі Кореяда келісім шарт жүргізді. Патша Инчжо
Намхансансондағы қамалға қашып барып, жасырынды. Ол содан кейін Ханганда
аймағында жауына берілді, және өте төменгі әлемдік келісім шартқа қол
қойды, минсктік Қытай арасындағы қарым – қатынасты жоқ қылып бөлшектеуге
міндет алды, және патша қанынан шыққан патшаларды кепілдікке беретін
болды. Патшаның аздаған мейірімділік әрекетінен кейін, маньчжурдың
тайпалары тілдік билікке мойын ұсынды. Бұл жағдай монархия тойтарысына
және анбандардың әрекетіне қатты әсерін тигізді.
Қарапайым халыққа циндік армиядан елді қорғауға қатысуға құқық
берілмеді, өйткені олардың санасында янбандықтарға сенімсіздік
қалыптасты.
Корейліктер масқаралықты және төмендетуді сезініп, көзқарастары
минсктік Қытайларға бет бұрды. Янбандықтарды шаруалар ашық түрде мазақ
етті. Қоғамдағы негізгі мәселе жаңа әлеуметтік кезең - әкелері мен
аналары янбандықтардан туылған балалар янбан қауымдастығына жатпаған.
Жоғары лауазымдылардың балалары қашқындар деп есептеген және өкіметтік
қызметке отыруларына рұқсат етілмеген. Хон Гиль туралы повесте
суреттегендей қатаң біркелкі соғыстағы бөлшектеу туралы революциялық ой
туды. Кітаптағы басты тақырып – янбандық билікті жүргізген кездегі бар
халықтың теңдігі, қоғамның негізін айқындады және күреске жігерлендірді.
Салық салу реформасы
Сатып алушылардың салық жинау әрекеті біртіндеп кеңейе түсті,
бекітілген салықтың көлемі артты.Хечжон (1649-1659) патшалығының бірінші
министрі Ким Юк тэдонпопты қабылдауға көп күш жігерін салды. Қосымша
салықтың пайда болуына, яғни жер салығының бірдей болуы. Бұл салықтың енуі
мемлекетке де, шаруаларға да тиімді болды. Патша Хечжон Цин империясына
қарсы тұру үшін қазынаны толықтыру және әскерді нығайту мүмкіндігін алды.
Ол келешекте барлық ер азаматтар (монахтарды қоса алғанда) әскер борышын
өтеу міндетін біркелкі салық төлеуге айырбастауға болатындығын айтып
жария етті.
Хечтон өзінің цинге қарсы әрекетінен бас тартып, 1654 және 1658
жылдыры Қытайдағы циннің сұрауы бойынша оған Маньчжурияға және орыстардың
әрекетіне қарсы тұруына әскер жіберіп көмек берді.
Хечжонның экономика саласындағы, дұрыс бағдардағы саясатының әрекеті
жемісті болды. Ол өлгеннен соң 10– жылдан кейін Корей халқы 2- есеге
көбейді.
1657 жылы Кореяда 2292 мың тұрғын болса, бұл көрсеткіш 1669 жылы
олардың саны 5018 мыңға жетті. Осы уақыт аралығында Сеул халқы 80572 ден
194030 адамға өсті.
Халықтың өсуіне - салық салу реформасымен және жалпы ауыл
шаруашылығының жаңа әдістерін қолдану арқылы, агротехниканы қабылдау
үлкен әсерін тигізді. Сеул тұрғындарының саны бай саудагенрлердің
арқасында біршама өсті, олар өкіметке салық төлеген жоқ. Осыдан кейін
барлық жерлерде тэдопоп енгізілді. Мемлекетке қажетті тауарларды ортадағы
делдалдар және комиссионерлер әкелетін болды. Өндірісшілер өздерінің
өнімдерін сату үшін жеке шеберханаларды цехтармен біріктірді.
Үлкен қалаларда әр бес күнде сауда жәрмеңкесі өткізілді. Осындай
тиімді және сенімді келісімнің арқасында біртіндеп үкімет қаржысына қор
жиналды.
Часонның кешіккен кезеңі
Кореяда соғыстан кейінгі ХІХ ғасырда маңызды әлеуметтік және
экономикалық өзгерістер болды.
Бос қазынаны толықтыру үшін бірнеше рет салық салу реформасын және
титулды сату өткізді. Бай шаруалар мен ұсталар ақшаға янбана атағын сатып
алды, алқамалдық нобилар-бостандықты. Неоконфуцианды оқыту қатты сынға
қалды. Янбандықтарға деген сенімсіздік одан бетер өршіді. Қытай арқылы
келетін шығыс мәдениеті практикалық білімнің дамуына әсерін тигізді,
және әлеуметтік экономикалық көлемінде өзгерістер болды. Шағын қала аралық
қарама-қайшылық өршіді. Көптеген янбандар билікке таласу кезіндегі күресте
жеңіліс тапқандар өз мекеніне оралып шаруашылықпен айналысты. Осының
нәтижесінде агротехника дамып, ауыл шаруашылық өнімі арта түсті. Сауда
өнімінің жандану қарқыны ауыл шаруашылық өнімдерінің өсуін жылдамдатып,
ауылдағы өмір тіршілігінің жақсаруына әсерін тигізді. Ақшаға деген көзқарас
өзгеріп, қала мен а уыл арасындағы шаруашылық жанданды.
Осы кезеңде халық поэзичсы мен әдебиеті дамыды. Бұл әдебиеттерде
көбінесе үкімет әрекеті алынды.
Заманға лайық мәдениеттің жандануы
Хон Гиль Дон повестінің белгілі авторы Хо Гюн (1569-1618)
феодалдық қауымдағы халық күресінің туын жоғары ұстады. Осы повесттің бас
кейіпкері Хон Гиль Дон басқа қайырымды қарақшылар сияқты Им Ккок Чон деген
чиновникке қарсы тұрды.
Чхунхян повестінде белгісіз автор сатқын чиновниктерді
әшкерлейді. Бұл повесттің ақыры екі әлуметтік қоғамнан шыққан жастардың
қосылуымен аяқталады. Яғни, қоғамдағы жақсы өмірдің кепілі – теңдік деп
түсіндірді. Осы әйгілі повесттің мазмұнымен опера спектакльі қойылды.
Кореяның бірінші ойшылы Ли Су Тван (1563-1628) Европаның католиктік
мәдениетімен танысты. Ол өмірде іс жүзінде қажетіне жарамаса, білімді
қажетсіз деп санады. Оның Чибон юсоль атты шығармасы 1614 жылы жарық
көрді. Ол елдің әлеуметтік, экономикалық, мәдени өмірді қамтиды.
Пак Чи Вон (1737-1805) сол кезеңнің ойшылы Хо Гюноммен салыстыру
арқылы танымал. Оның ойынша әрбір адамның өз дарыны болады. Өзінің Янбан
туралы повесінде, ол ауқатты янбан адамның өмірін суреттейді.
Хон Де Ен (1731-1783) өзінің ғылыми ойында: өмірде еш нәрсе маңызыды
болмайды, егерде сенің жан дүниең пәк болмаса,-деген ой айтқан. Бұл
ғалым шығыс ғылымының жетістігін бағалап, техниканы бәрінен жоғары деп
таныды.
Жаңарту проблемалары
ХІХ ғасырдың соңында ағылшындар, орыстар және басқа да Еуропа
мемлекеттері Кореямен сауда қатынасын жасауға тырысты.
1866 жылы орыс шонжары Э.Опперт 2 мәрте Корей халқымен сауда туралы
рұқсат сұрады. Бірақ Корея қарсылық білдірді. Сол жылы Американ үлкен
қайығы Генерал Шерман Корей халқының аймағындағы суға кірді. Оның
алдына қойған мақсаты Корей халқының саудасына етене араласып кіру. Олар
Тэдонган өзенімен Еуропа тауарын тасыды. Және олар Пхеньян ақшасын
алды. Сол жерде ағылшындар күшпен Корей халқының азаматтары мен
солдаттарына күштеп көшуге акт жүргізді. Ашулы Кореялықтар Қайыққа шабуыл
жасап, өрт тұтату арқылы жауап қайтарды.
Тэвонгуна қанды жазалары Францияда католиктермен жақ агресииге
арналған түрткімен қызмет етті, Индокитаеде жағалық плацдармдары орын
тепті
13 қазанда 1869 жылы адмирал П.Ж.Роздың бұйрығымен Француз флотында
Индокитае өзінің районына солдаттарын апарды. Конхвадо сол жерде соғыс
ашты. Осы кезде Кореяның қарулы күшінен Француз флоты деннен кері кері
шегінуге тура келді. 1868 жылдың басында Жапония Кореямен өзара қарым –
қатынаста болды. Ағылшындар бұл келісімді қалап тұрды. Құрама штаттар
Кореяға порт ашуға мәжбүрледі. 1871 жылы вашингтон өзінің азиаттық флотын
Корея жағалауына бұрды. Міндеті Канхвадо өзенін басып алу. Кореяның
шешімді күшімен АҚШ-ның қайығы Корея өзенінен кетуге тура келді.
Жапония Кореямен әдет-ғұрыпты дипломатиялық қарым-қатынасты қарауға
кірісті. Бастапқы тәртіпті жандандыру туралы ұсыныс білдірді.
Қаншалықты күшпен өзін қолдағанмен Жапония билігі үстемдігін кореялық
сұрақпен шешуді қолданды. Өз елінің елінің ішкі жұмыстарынан шет қалу
үшін Кореяға қарсы агрессияға дайындалды. Мемлекетте болып жатқан
жағдайларды жеткізіп тұруға, жапония елшілігі кореядан тапсырма алды.
Жапония басшысы жарты аралды басып алуға 30 полкін жіберуге келісім
берді. Маңызды агрессивтік жоспарда Жапония табиғаттың негізгі
ресурсымен айналысты. Корея күріш өсірумен жақсы дамыды.
Жапония өз ойымен үстемдіктерін жүргізе бастады. Мысалы: Жапония
әскери қайығы, Кореяның Рейдах жағалауында пайда болды. Бұл Пуссан
қаласына жақын жердегі Конхвадоға ықпалын тигізді.
1876 жылы 16-қаңтарда жапония делегациясы Капкотты о.Канхвадоға
аударып, оны 400 жауынгермен шығарып салды.
Осы жағдайға байланысты 12-бөлімнен тұратын келісім шарт бекітілді.
Жапония жағынан құрастырылған екі елдегідипломатиялық қарым – қатынастар
қарастырылды. Тағы да Жапония жағынан ұйымдастырыллған бұл қосымша,
маусымда қол қойылған сауда және келісім шарт кедендік түрде толықтырылды.
Корей аннексия актісі ойлы және жүйелі түрде аяқталды, кәріс түбегін
нақты басып алуына жан-жақты бақылау құруына және жүйелі кисынды аяқтаумен
Жапония саясатшылары келді.
1876. жылғы бірінші жапон-кәріс санағын енгізсек, ол отыз бес жыл
шамасында мына оқиғаға алдыңғы тарих болып саналады.
Реформалық қозғалысты, басты түрде, жапонға қарсы бағытталған
саясатшылар басқарды; ханзада-регент жапондық әсерге қарсы күресті, ол
Тонхак тарапындағыларды жапонға қарсы қимылдарға қосылуды шақырды.
Жоғарғы әскери кеңес реформаға байланысты 208 бұйрық шығарды. Олар Ли
династиясының және Чосон мемлекетінің негізі қалануынан жыл санауы
басталатын жаңа күнтізбені пайдалануға; сыбайлас шенеуніктерге қарсы
тәртіптік шараларға; саудалық шаруашылықты ырықтандыруға; күміс стандартқа
негізделген жаңа валюталқ жүйені орнатуға; өлшемдер мен салмақтардың
жүйелеріне; қаржы министрлігінің қарамағында қаржыны бірыңғай басқаруды
құруға; барлық салықтарды тек ақшалай түрде төлеуге; акционерлік қоғамдарды
құруға; сот ісін қайта құру жөніндегі заңға сәйкес сот билігін айырып
шығуға және полиция күшін біріктіруге байланысты болды. Бұл шараларға
қарамастан, реформа бәрі бір маңызды нәтижелер бермеді. 17 желтоқсанда Ким
Хон Чжип кабинеті таратылды, ал Жоғарғы әскери және мемлекеттік кеңес
жабылды.
Жаңа кабинет 14 бөлімнен тұратын және алдыңғы реформаның қысқартылған
түрі болып табылатын Ұлы жоспар негізінде реформа жасауға тырысты. Жоспар
келесідей ережелерді қамтыды: ұлттық дербестік және тәуелсіздік, король
айналасын үкіметтен ажырату, қаржы министрлігімен басқарылатын мемлекеттік
табыстары мен шығындары облысындағы бюджеттік жүйені құру, салық жинау
кезіндегі заңмен қарастырылған мөлшерлемесін сақтау, офицер құрамын оқыту,
жаппай әскери бағынуға негізделген әскери жүйені құру, жергілікті бақару
жүйесінің реформасын жүргізу, азаматтардың өмірі мен мүлігін сақтау, азамат
және қылмыстық кодексті жүргізу, білгір және тәжірибелі жұмысшыларды
мемлекеттік қызметке тарту, дарынды жастарға шетелде оқуды жалғастыру үшін
қазіргі білімді және кәсіби тәжірибе алу мақсатымен мүмкіндік беру.
Жапон агрессиясының күшеюі
Лондондағы бұрыңғы жапон елшісі Хаяси Тадасидің айтуы бойынша,
Кореядағы жапон агрессиясы өмір және өлім мәселесі болды. Оның күшеюімен
Мин тобы орыс елшісі Карл Вебермен Ким Хон Чжипті кабинетті қайта құрғызу
үшін күштеу үшін бірікті. Нәтижесінде Ли Бом Чжин секілді орыстық бағыттағы
қайраткерлер үкіметте орын алды.
1895 жылдың сәуірінде әскерді қайта құру барысында үкімет жапон
офицерлерін нұсқаушылар ретінде жалдады. Олар кейін король сарайының
күзетінде оқуды жалғастыратын 800 жуық корей әскерлері мен офицерлерін
оқытты. Осыны Қытай және Ресеймен құпия келіссөздер қайтадан жүргізе
бастаған Мин тобындағы ең басты адам Мин патшайымын өлтіруді жоспарлап
жатқан және жапон елшісі Миура Горо пайдаланғысы келді. Жапондарда оқып
жатқан күзетшілердің және мин отбасына қарсы шығып жатқандардың көмегін
пайдаланып, жапон әскерлері король күзетшілерінің қарсылығына тойтарыс
беріп, 8 қазан таңында Кенбоккун сарайына басып кірді.
Жаулап алған Окхору павильонында орналасқан Мин патшайымын жапондар
өлтірді де, денесіне керосин құйып жандырды. Кореядағы шетел миссияларында
бұл қылмыс наразылық тудырды. Жапон үкіметі бұл шабуылға қатысушыларды
асығыс шақыртып, көрер көзге ғана Хиросимадағы түрмеге аз уақытқа қамады.
Жапон тарихшысы Ямабэ Кэнтароның сөзі бойынша, олардың сот ісі
қылмыскерлерді қорғау мақсатымен қасақана сот қателігі болды.
Жапондардың қаталдығына қарамастан, европаның ірі мемлекеттері
оңтүстікке орыс экспансиясынан қорқып, ашық жапон агрессиясын қолдап, оны
Ресей жақтан келетін қауіп-қатерге қарсылық ретінде көрді. Германия жапон
әскерлерінің Кореяда болу ... жалғасы
Кіріспе
1. Заманға лайық мәдениеттің жандануы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2. Часонның кешіккен кезеңі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
3. Салық салу реформасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
4. Жаңарту проблемалары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
5. Реформаларды жүзеге асыру әрекеттері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
5. 1884 жылдаға саяси өзгеріс ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
6. Жапонияның қарсы тұруы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
7. Реформистер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
8. Жапон агрессиясының күшеюі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
9.
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ..
Қолданылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ..
Кіріспе
Шығыс тобы өз кезеңінде намин (оңтүстік бөлікке) наминге және
пукинге (солтүстік бөлікке) шашырады (жамырады). Трондағы Квонхэгуна
мәлімдемесінен кейін (1608-1623) билік солтүстіктер қолында қалды,
мемлекеттің конфуциалдық моделін жандандыруға тырысқан. Қытайға қарсы
маньчурлар соғыс бастаған кезде, минстік өкімет Кореядан көмек сұрады.
Кванхэгун Жапонияның Қытай арасындағы соғысты ескере отырып, 10- мыңдық
әскерді шұғыл түрде қаруландырып жарақтандырды.
Маньчурлар жеңетіні белгілі болғандықтан, корейліктер асығыс түрде
қарсы келуден қашып өз еркімен берілді. Осындай жағдайға қанағаттанбай,
үкімет басындағы сойналықтар Кванхеэгуналықтарды ығыстырды. Осы кездегі
тойтарыс астаналық аймақтың қорғанысын күшейту керек деп тапты. Астананың
жан – жағына қосымша әскерді орнықтырды. Ал, қалаға кіре берісіне
Намхансансон қамалы тұрғызылды. Маньчжурлықтар Часон жағынан қатер
төнгенін сезді де, ол шеттету керек екендігін ұқты. Әлемдік келісім шарт
бойынша, алғашқы елдік табыстан кейін, сол кездегі Циндік Қытай
императорының Маньчжур өкіметі Кореяда келісім шарт жүргізді. Патша Инчжо
Намхансансондағы қамалға қашып барып, жасырынды. Ол содан кейін Ханганда
аймағында жауына берілді, және өте төменгі әлемдік келісім шартқа қол
қойды, минсктік Қытай арасындағы қарым – қатынасты жоқ қылып бөлшектеуге
міндет алды, және патша қанынан шыққан патшаларды кепілдікке беретін
болды. Патшаның аздаған мейірімділік әрекетінен кейін, маньчжурдың
тайпалары тілдік билікке мойын ұсынды. Бұл жағдай монархия тойтарысына
және анбандардың әрекетіне қатты әсерін тигізді.
Қарапайым халыққа циндік армиядан елді қорғауға қатысуға құқық
берілмеді, өйткені олардың санасында янбандықтарға сенімсіздік
қалыптасты.
Корейліктер масқаралықты және төмендетуді сезініп, көзқарастары
минсктік Қытайларға бет бұрды. Янбандықтарды шаруалар ашық түрде мазақ
етті. Қоғамдағы негізгі мәселе жаңа әлеуметтік кезең - әкелері мен
аналары янбандықтардан туылған балалар янбан қауымдастығына жатпаған.
Жоғары лауазымдылардың балалары қашқындар деп есептеген және өкіметтік
қызметке отыруларына рұқсат етілмеген. Хон Гиль туралы повесте
суреттегендей қатаң біркелкі соғыстағы бөлшектеу туралы революциялық ой
туды. Кітаптағы басты тақырып – янбандық билікті жүргізген кездегі бар
халықтың теңдігі, қоғамның негізін айқындады және күреске жігерлендірді.
Салық салу реформасы
Сатып алушылардың салық жинау әрекеті біртіндеп кеңейе түсті,
бекітілген салықтың көлемі артты.Хечжон (1649-1659) патшалығының бірінші
министрі Ким Юк тэдонпопты қабылдауға көп күш жігерін салды. Қосымша
салықтың пайда болуына, яғни жер салығының бірдей болуы. Бұл салықтың енуі
мемлекетке де, шаруаларға да тиімді болды. Патша Хечжон Цин империясына
қарсы тұру үшін қазынаны толықтыру және әскерді нығайту мүмкіндігін алды.
Ол келешекте барлық ер азаматтар (монахтарды қоса алғанда) әскер борышын
өтеу міндетін біркелкі салық төлеуге айырбастауға болатындығын айтып
жария етті.
Хечтон өзінің цинге қарсы әрекетінен бас тартып, 1654 және 1658
жылдыры Қытайдағы циннің сұрауы бойынша оған Маньчжурияға және орыстардың
әрекетіне қарсы тұруына әскер жіберіп көмек берді.
Хечжонның экономика саласындағы, дұрыс бағдардағы саясатының әрекеті
жемісті болды. Ол өлгеннен соң 10– жылдан кейін Корей халқы 2- есеге
көбейді.
1657 жылы Кореяда 2292 мың тұрғын болса, бұл көрсеткіш 1669 жылы
олардың саны 5018 мыңға жетті. Осы уақыт аралығында Сеул халқы 80572 ден
194030 адамға өсті.
Халықтың өсуіне - салық салу реформасымен және жалпы ауыл
шаруашылығының жаңа әдістерін қолдану арқылы, агротехниканы қабылдау
үлкен әсерін тигізді. Сеул тұрғындарының саны бай саудагенрлердің
арқасында біршама өсті, олар өкіметке салық төлеген жоқ. Осыдан кейін
барлық жерлерде тэдопоп енгізілді. Мемлекетке қажетті тауарларды ортадағы
делдалдар және комиссионерлер әкелетін болды. Өндірісшілер өздерінің
өнімдерін сату үшін жеке шеберханаларды цехтармен біріктірді.
Үлкен қалаларда әр бес күнде сауда жәрмеңкесі өткізілді. Осындай
тиімді және сенімді келісімнің арқасында біртіндеп үкімет қаржысына қор
жиналды.
Часонның кешіккен кезеңі
Кореяда соғыстан кейінгі ХІХ ғасырда маңызды әлеуметтік және
экономикалық өзгерістер болды.
Бос қазынаны толықтыру үшін бірнеше рет салық салу реформасын және
титулды сату өткізді. Бай шаруалар мен ұсталар ақшаға янбана атағын сатып
алды, алқамалдық нобилар-бостандықты. Неоконфуцианды оқыту қатты сынға
қалды. Янбандықтарға деген сенімсіздік одан бетер өршіді. Қытай арқылы
келетін шығыс мәдениеті практикалық білімнің дамуына әсерін тигізді,
және әлеуметтік экономикалық көлемінде өзгерістер болды. Шағын қала аралық
қарама-қайшылық өршіді. Көптеген янбандар билікке таласу кезіндегі күресте
жеңіліс тапқандар өз мекеніне оралып шаруашылықпен айналысты. Осының
нәтижесінде агротехника дамып, ауыл шаруашылық өнімі арта түсті. Сауда
өнімінің жандану қарқыны ауыл шаруашылық өнімдерінің өсуін жылдамдатып,
ауылдағы өмір тіршілігінің жақсаруына әсерін тигізді. Ақшаға деген көзқарас
өзгеріп, қала мен а уыл арасындағы шаруашылық жанданды.
Осы кезеңде халық поэзичсы мен әдебиеті дамыды. Бұл әдебиеттерде
көбінесе үкімет әрекеті алынды.
Заманға лайық мәдениеттің жандануы
Хон Гиль Дон повестінің белгілі авторы Хо Гюн (1569-1618)
феодалдық қауымдағы халық күресінің туын жоғары ұстады. Осы повесттің бас
кейіпкері Хон Гиль Дон басқа қайырымды қарақшылар сияқты Им Ккок Чон деген
чиновникке қарсы тұрды.
Чхунхян повестінде белгісіз автор сатқын чиновниктерді
әшкерлейді. Бұл повесттің ақыры екі әлуметтік қоғамнан шыққан жастардың
қосылуымен аяқталады. Яғни, қоғамдағы жақсы өмірдің кепілі – теңдік деп
түсіндірді. Осы әйгілі повесттің мазмұнымен опера спектакльі қойылды.
Кореяның бірінші ойшылы Ли Су Тван (1563-1628) Европаның католиктік
мәдениетімен танысты. Ол өмірде іс жүзінде қажетіне жарамаса, білімді
қажетсіз деп санады. Оның Чибон юсоль атты шығармасы 1614 жылы жарық
көрді. Ол елдің әлеуметтік, экономикалық, мәдени өмірді қамтиды.
Пак Чи Вон (1737-1805) сол кезеңнің ойшылы Хо Гюноммен салыстыру
арқылы танымал. Оның ойынша әрбір адамның өз дарыны болады. Өзінің Янбан
туралы повесінде, ол ауқатты янбан адамның өмірін суреттейді.
Хон Де Ен (1731-1783) өзінің ғылыми ойында: өмірде еш нәрсе маңызыды
болмайды, егерде сенің жан дүниең пәк болмаса,-деген ой айтқан. Бұл
ғалым шығыс ғылымының жетістігін бағалап, техниканы бәрінен жоғары деп
таныды.
Жаңарту проблемалары
ХІХ ғасырдың соңында ағылшындар, орыстар және басқа да Еуропа
мемлекеттері Кореямен сауда қатынасын жасауға тырысты.
1866 жылы орыс шонжары Э.Опперт 2 мәрте Корей халқымен сауда туралы
рұқсат сұрады. Бірақ Корея қарсылық білдірді. Сол жылы Американ үлкен
қайығы Генерал Шерман Корей халқының аймағындағы суға кірді. Оның
алдына қойған мақсаты Корей халқының саудасына етене араласып кіру. Олар
Тэдонган өзенімен Еуропа тауарын тасыды. Және олар Пхеньян ақшасын
алды. Сол жерде ағылшындар күшпен Корей халқының азаматтары мен
солдаттарына күштеп көшуге акт жүргізді. Ашулы Кореялықтар Қайыққа шабуыл
жасап, өрт тұтату арқылы жауап қайтарды.
Тэвонгуна қанды жазалары Францияда католиктермен жақ агресииге
арналған түрткімен қызмет етті, Индокитаеде жағалық плацдармдары орын
тепті
13 қазанда 1869 жылы адмирал П.Ж.Роздың бұйрығымен Француз флотында
Индокитае өзінің районына солдаттарын апарды. Конхвадо сол жерде соғыс
ашты. Осы кезде Кореяның қарулы күшінен Француз флоты деннен кері кері
шегінуге тура келді. 1868 жылдың басында Жапония Кореямен өзара қарым –
қатынаста болды. Ағылшындар бұл келісімді қалап тұрды. Құрама штаттар
Кореяға порт ашуға мәжбүрледі. 1871 жылы вашингтон өзінің азиаттық флотын
Корея жағалауына бұрды. Міндеті Канхвадо өзенін басып алу. Кореяның
шешімді күшімен АҚШ-ның қайығы Корея өзенінен кетуге тура келді.
Жапония Кореямен әдет-ғұрыпты дипломатиялық қарым-қатынасты қарауға
кірісті. Бастапқы тәртіпті жандандыру туралы ұсыныс білдірді.
Қаншалықты күшпен өзін қолдағанмен Жапония билігі үстемдігін кореялық
сұрақпен шешуді қолданды. Өз елінің елінің ішкі жұмыстарынан шет қалу
үшін Кореяға қарсы агрессияға дайындалды. Мемлекетте болып жатқан
жағдайларды жеткізіп тұруға, жапония елшілігі кореядан тапсырма алды.
Жапония басшысы жарты аралды басып алуға 30 полкін жіберуге келісім
берді. Маңызды агрессивтік жоспарда Жапония табиғаттың негізгі
ресурсымен айналысты. Корея күріш өсірумен жақсы дамыды.
Жапония өз ойымен үстемдіктерін жүргізе бастады. Мысалы: Жапония
әскери қайығы, Кореяның Рейдах жағалауында пайда болды. Бұл Пуссан
қаласына жақын жердегі Конхвадоға ықпалын тигізді.
1876 жылы 16-қаңтарда жапония делегациясы Капкотты о.Канхвадоға
аударып, оны 400 жауынгермен шығарып салды.
Осы жағдайға байланысты 12-бөлімнен тұратын келісім шарт бекітілді.
Жапония жағынан құрастырылған екі елдегідипломатиялық қарым – қатынастар
қарастырылды. Тағы да Жапония жағынан ұйымдастырыллған бұл қосымша,
маусымда қол қойылған сауда және келісім шарт кедендік түрде толықтырылды.
Корей аннексия актісі ойлы және жүйелі түрде аяқталды, кәріс түбегін
нақты басып алуына жан-жақты бақылау құруына және жүйелі кисынды аяқтаумен
Жапония саясатшылары келді.
1876. жылғы бірінші жапон-кәріс санағын енгізсек, ол отыз бес жыл
шамасында мына оқиғаға алдыңғы тарих болып саналады.
Реформалық қозғалысты, басты түрде, жапонға қарсы бағытталған
саясатшылар басқарды; ханзада-регент жапондық әсерге қарсы күресті, ол
Тонхак тарапындағыларды жапонға қарсы қимылдарға қосылуды шақырды.
Жоғарғы әскери кеңес реформаға байланысты 208 бұйрық шығарды. Олар Ли
династиясының және Чосон мемлекетінің негізі қалануынан жыл санауы
басталатын жаңа күнтізбені пайдалануға; сыбайлас шенеуніктерге қарсы
тәртіптік шараларға; саудалық шаруашылықты ырықтандыруға; күміс стандартқа
негізделген жаңа валюталқ жүйені орнатуға; өлшемдер мен салмақтардың
жүйелеріне; қаржы министрлігінің қарамағында қаржыны бірыңғай басқаруды
құруға; барлық салықтарды тек ақшалай түрде төлеуге; акционерлік қоғамдарды
құруға; сот ісін қайта құру жөніндегі заңға сәйкес сот билігін айырып
шығуға және полиция күшін біріктіруге байланысты болды. Бұл шараларға
қарамастан, реформа бәрі бір маңызды нәтижелер бермеді. 17 желтоқсанда Ким
Хон Чжип кабинеті таратылды, ал Жоғарғы әскери және мемлекеттік кеңес
жабылды.
Жаңа кабинет 14 бөлімнен тұратын және алдыңғы реформаның қысқартылған
түрі болып табылатын Ұлы жоспар негізінде реформа жасауға тырысты. Жоспар
келесідей ережелерді қамтыды: ұлттық дербестік және тәуелсіздік, король
айналасын үкіметтен ажырату, қаржы министрлігімен басқарылатын мемлекеттік
табыстары мен шығындары облысындағы бюджеттік жүйені құру, салық жинау
кезіндегі заңмен қарастырылған мөлшерлемесін сақтау, офицер құрамын оқыту,
жаппай әскери бағынуға негізделген әскери жүйені құру, жергілікті бақару
жүйесінің реформасын жүргізу, азаматтардың өмірі мен мүлігін сақтау, азамат
және қылмыстық кодексті жүргізу, білгір және тәжірибелі жұмысшыларды
мемлекеттік қызметке тарту, дарынды жастарға шетелде оқуды жалғастыру үшін
қазіргі білімді және кәсіби тәжірибе алу мақсатымен мүмкіндік беру.
Жапон агрессиясының күшеюі
Лондондағы бұрыңғы жапон елшісі Хаяси Тадасидің айтуы бойынша,
Кореядағы жапон агрессиясы өмір және өлім мәселесі болды. Оның күшеюімен
Мин тобы орыс елшісі Карл Вебермен Ким Хон Чжипті кабинетті қайта құрғызу
үшін күштеу үшін бірікті. Нәтижесінде Ли Бом Чжин секілді орыстық бағыттағы
қайраткерлер үкіметте орын алды.
1895 жылдың сәуірінде әскерді қайта құру барысында үкімет жапон
офицерлерін нұсқаушылар ретінде жалдады. Олар кейін король сарайының
күзетінде оқуды жалғастыратын 800 жуық корей әскерлері мен офицерлерін
оқытты. Осыны Қытай және Ресеймен құпия келіссөздер қайтадан жүргізе
бастаған Мин тобындағы ең басты адам Мин патшайымын өлтіруді жоспарлап
жатқан және жапон елшісі Миура Горо пайдаланғысы келді. Жапондарда оқып
жатқан күзетшілердің және мин отбасына қарсы шығып жатқандардың көмегін
пайдаланып, жапон әскерлері король күзетшілерінің қарсылығына тойтарыс
беріп, 8 қазан таңында Кенбоккун сарайына басып кірді.
Жаулап алған Окхору павильонында орналасқан Мин патшайымын жапондар
өлтірді де, денесіне керосин құйып жандырды. Кореядағы шетел миссияларында
бұл қылмыс наразылық тудырды. Жапон үкіметі бұл шабуылға қатысушыларды
асығыс шақыртып, көрер көзге ғана Хиросимадағы түрмеге аз уақытқа қамады.
Жапон тарихшысы Ямабэ Кэнтароның сөзі бойынша, олардың сот ісі
қылмыскерлерді қорғау мақсатымен қасақана сот қателігі болды.
Жапондардың қаталдығына қарамастан, европаның ірі мемлекеттері
оңтүстікке орыс экспансиясынан қорқып, ашық жапон агрессиясын қолдап, оны
Ресей жақтан келетін қауіп-қатерге қарсылық ретінде көрді. Германия жапон
әскерлерінің Кореяда болу ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz