Көмір шаңы пиролизінің соңғы температурасын будын газ шаңы ағынында есептеу



Жұмыс түрі:  Дипломдық жұмыс
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 105 бет
Таңдаулыға:   
ДЖ - 5В071700 - 2014

Бет

ДЖ - 5В071700 - 2014

Бет

ДЖ - 5В071700 - 2014

Бет

ДЖ - 5В071700 - 2014

Бет

Аннотация
Общее теплотехническое отделение Текелийского ТЭЦ-2, общий состав
и характеристика, даны технико-экономические показатели.
Излагаются результаты расчета и разработки эcкизных проектов подачи
пыли Шубаркульского угля высокой концентрации ПВК и пиролизной
горелки со сдвигом процессов горения ПГСПГ для котла БКЗ-75-39Ф
Текелийской ТЭЦ-2 с целью значительного снижения окислов азота в
условиях наименьшей реконструкции котла. Подробно рассмотрен вариант
сжигания угольной ПВК 50 кгкг под разрежением приемлимой на период
приобретения воздуходувки ВВД для подачи ПВК под давлением.
Приводится схема пароснабжения эжекторов. Эскизный проект
рекомендуемой для внедрения ПГСПГ разработан на основе данных расчета
аэродинамики факела и условий воспламенения угольной ПВК.
Определена зона для безопасности жизни людей и загрязнения окружающей
среды, в малой зоне, например, рассмотрены климатические условия для
производства, т.е микроклимат. Для строительства ТЭЦ разработан бизнес-
план, технико-экономические расчеты, проведена оценка строительства ТЭЦ
и оценка его экономического применения.

Аңдатпа

Жалпы жылу техникалық бөлім, Текелі ЖЭО-2-нің жалпы құрамы мен
сипаттамасы, технико-экономикалық көрсеткіштері берілді.
Шүбаркөл көмірінің жоғары шаңын шоғырландырудың ЖШШ
эскизді жобаларын әзірлеу және қорытынды есептері мен пиролиз
оттығының жану процесінің ілгерлеуін Текелі жылу электр орталығының
ПОЖПІ БКЗ-75-39 Ф қазандығы үшін азот қышқылдануын төмендету
мақсатында қазаңдықты қалпына келтірудің жағдайы қарастырылған.
Сонымен бірге көмірді жағудың ЖШШ 50 кг кг ыдырау нұсқасы
қарастырылды, яғни ЖШШ беру үшін ауа үрлегішін алу кезеңін қысым
арқылы ұсыну. Эжекторларды бумен қамтамасыз етудің тізбегі келтіріледі.
Эскизді жоба ПОЖПІ енгізу бойынша ұсынылып, көмірдің ЖШШ
тұтану жағдайында және аэродинамика алауы есептерінің негізінде әзірленді.
Өміртіршілік қауіпсіздігінде станция айналасындағы ластанған аймақ
анықталып, шағын аймағына, мәселен, кәсіпорынға тән климаттық жағдайы
қарастырылды, яғни микроклимат.
ЖЭС салуға бизнес-жоспар құрылып, технико - экономикалық
есептеулер, ЖЭО салуды және пайдалануды экономикалық бағалау
жүргізілді.

Annatation
ДЖ - 5В071700 - 2014

Бет

Tekeliysky's general warmly technical office the CHPP-2, the general structure
and the characteristic, are given technical and economic indicators.
Results of calculation and development of outline sketches of giving of a dust of
Shubarkulsky coal of high of processes (DHC) of burning for a copper BBP-75-
39F of Tekeliysky CHPP-2 for the purpose of considerable decrease in oxides of
nitrogen in the conditions of the smallest reconstruction of a copper are stated. The
option of burning of a coal DHC of 50 kgkg under depression is in detail
considered the blower accepted for giving of a DHC under pressure. The scheme
of steam supply of is provided. The outline sketch PTSPB is developed on the
basis of data of calculation of aerodynamics of a torch and conditions of
ignition of a coal DHC.
The zone for safety of life of people and environmental pollution, in a small
zone is defined, for e[ample, climatic conditions for production, that is a
microclimate are considered.
The business plan, equipment is developed for construction of CHPP economic
calculations, the assessment of construction of CHPP and an assessment of its
economic application is carried out.

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.Жылулық бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.1. Текелі ЖЭО-ның негізгі қондырғыларының құрамы ... ... ... ... ... ... ... . .
1.1.1. Шығырлар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.1.2. Энергетикалық қазан қондырғылары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.1.3. Шыңдық жүйелік қыздырғыш ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.2. ЖЭО-ның жылулық қағидалық сүлбесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.3. ЖЭО-ның экономикалық-тәсілдік көрсеткіштері ... ... ... ... ... .. ... ... ... ..
1.4. Отындық шаруашылық ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.4.1. Мазуттық шаруашылық ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.5. Тәсілдік сумен қамдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.6. Басты корпусты құрастыру ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.7. NOх пайда болу тетіктері ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.8. NOх басудың технологиялық әдістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2. Шаң жүйесінің БКЗ-75-39Ф ТЖЭО -2 қазаңдығының ЖШШ-нің эскизді
жобасын әзірлеу және есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.1. ЖШШ шаң сымының есебі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.1.1. Алғышарты ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.1.2. ЖШШ параметрлерін есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.1.3. ЖШШ жолының қарсыласу есебі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ..
2.2. Эжекторды есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.3. ЖШШ буын тарту есебі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
3. БКЗ-75-39Ф ТЖЭО -2 қазаңдығының ПОЖПІ эскизді жобасын

әзірлеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ДЖ - 5В071700 - 2014
Бет

3.1. ПОЖПІ шығындарын септеу және оның геометриялық
сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3.2. ГТ-6 және ПОЖПІ шиыршығының параметрлерінің мәндерін
салыстыру және есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3.2.1. ГТ-6 шиыршығының параметрлерін есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
3.2.2. ПОЖПІ ауасы бойынша бір белгі от шиыршығының параметрлерін
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3.2.3. ПОЖПІ ауасы бойынша екі белгі от шиыршығының параметрлерін
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
3.3. ГТ-6 алауының тереңдігін есептеу және ПОЖПІ ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ...
3.3.1. Алаудың ену тереңдігін есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
3.3.2. ГТ-6 алауының траекториясын есептеу және ПОЖПІ ... ... ... ... ... ... ... ..
3.3.3. ПОЖПІ алауының максималды жылдамдығының өзгеруі және газ
айналысының аймақтық шекарасын бағалау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

4. ПОЖПІ алауаның жылу тәртібінің жануына талдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... .
4.1. Шүбаркөл көмірінің ұшпа заттарының жалындау температурасын
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
4.2. Көмір бөлшегінің жылу уақыты мен температурасын есептеу ... ... ... ... .
4.2.1. Есептеу формулаларын алу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
4.2.2. Шүбаркөл көмірінің ұшпа заттарының жалындауына қажетті уақытты
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
4.3. БКЗ-75-39Ф ТЖЭО -2 қазаңдығын ПОЖПІ жағудағы шүбаркөл көмірінің
пиролиз уақытын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
4.4. Көмір шаңы пиролизінің соңғы температурасын будын газ шаңы
ағынында есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
4.5. БКЗ-75-39Ф ТЖЭО -2 қазаңдығын ПОЖПІ жағудағы азот қышқылының
құрылуын басу көрсеткішерін бағалау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
5. Өміртіршілік қауіпсіздігі бөлімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
5.1. ЖЭС-ын жобалау бойынша жалпылама мәліметтер ... ... ... ... ... ... . ... ... ...
5.1.1. Санитарлы - қорғаныс зонасын анықтап, станциядан шығатын зиянды
қоспалардың атмосфераға сейілуін есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
5.2. Микроклимат ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
6. Экономикалық бөлімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
6.1. Бизнес - жоспар ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
6.1.1. Тауар мен қызмет көрсету түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
6.1.2. Ұйымдастыру жоспары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
6.2. Қаржылық жоспар ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
6.2.1. ЖЭО-ның жылдық энергия жіберуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
6.2.2. Отынға жұмсалатын шығынды анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
6.2.3. Отынды қолданудың ПӘЕ-ін есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... Бет
ДЖ - 5В071700 - 2014

6.2.4. Суға жұмсалатын шығындарды есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
6.2.5. Еңбекақы шығындарын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
6.2.6. Амортизациялық аударылымдарды есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
6.2.7. Ағымдағы жөндеу шығындарын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
6.2.8. Шығарындыларға төлемдерді есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
6.2.9. Жалпы станциялық және цехтық шығарындыларды есептеу ... ... ... ...
6.2.10. Энергия жіберудің өзіндік құнын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
6.2.11. ЖЭО салуды және пайдалануды экономикалық бағалау ... ... ... ... ... ...
7. Негізгі қорытындылар мен ұсыныстар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
8. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Кіріспе

ДЖ - 5В071700 - 2014
Бет

Бұл дипломдық жұмыста NO болдырмаушы БКЗ-75-39Ф қазанын
жоболау болғандықтан, осы зиянды газдарды болдырмау шараларын,
азайту шараларын қарастырамыз. Алдымен жалпылама Текелі ЖЭО-на
сипаттама береміз.Оның шығырының, қазанының құрамына, отын
шаруашылығына, техникалық сумен жабдықтауға, басты тұрқыны
құрастыруға және қағидалық сүлбесіне жалпы шолу жасаймыз.
Аталған жұмыс көмір шаңның шырақты жағуын үнемдеуді
ұйымдастыру арқылы азот тотығының пайда болуының ең төменгі
деңгейлерін қарастыра отырып, оның Текелі ЖЭО БКЗ-75-39Ф
қазандығын жаңаруына сәйкес қолданылуы қарастырылады.
Бастапқы алғышарттар бойынша осындай өте күрделі проблеманы
шешудің бірден-бір жолы ретінде көмірдің қызу кезіндегі ерекшелігі
ретінде ұшпа және құрамында азоты бар атомарлық азоттың бөлінуі
болып табылады. Кинетикалық белсенді атомарлық азот оттек болған
жағдайда азот тотығын құрайды, ал оттегі болмаған жағдайда
молекулалық азоттың температуралық жағдайында оқшау құрамаға
айналады.
Осындай оттық камерасы көлеміндегі жай тетікті іске асырудағы

жану процесін созумен және жану заттарының
оттегімен

байланыстырылған күрделі түрде жанатын коксті бөлшектерімен
байланыста болып және ол өз кезегінде механикалық шала жанудың
өсуіне алып келеді. Сондықтан да осы мәселені шешуде басқа да
жолдары қарастырылып, осыған орай оның алғышарттары әзірленді:
технлогиялық, аэрофонтанды және басқа да. Алайда олардың пайда
болуы көптеген маңызды капитальды және пайдалану шығындарымен
байланысты болып отыр.
Сонымен қатар оттық процестерінің замануи даму деңгейін, күрделі
ағындар толқынын зерттеу нәтижелері бойынша ең төменгі азот
оттығының пайда болуының тиімді оттық процестерін ұйымдастыру
ізденуге мүмкіндік береді. Осы тұрғыда басты мән біздің ойымызша ол
кең көлемде енгізудің тәжірибесі мен көмір шаң жүйесінің ЖШШ
жоғары шоғырлануын қолдана отырып, пайдалану жеткілікті деп
есептейміз. Осының негізінде тақырып бойынша аралық есеп ретінде
пиролизді оттығының оттық процестері ПОЖПІ ілгерлеуінің көмірдің
ЖШШ берудің БКЗ-75-39Ф ТЖЭО қазаңдығын жанартуды қолдану
бойынша эскизды жобасын әзірлеу бойынша талпыныс жасалды.
Талдықорған қаласы, Текелі аумағы маңында ЖЭО салуға
технико-экономикалық есептеулер жүргізілді.

NOх көмірді жағу барысында атмосфераға шығарылуын екі әдіс
арқылы төмендетуге болады: жағу технологияларын өзгерту арқылыБет
ДЖ - 5В071700 - 2014

немесе түтін газдарын қазандық арқылы тазарту арқылы өзгерту әбден
мүмкін. Жағудан кейін түтін газдарын тазалау бұл өте қымбат іс-шара
және ол селективті каталисттік қайта жаңарту (СКВ) немесе селективті
каталисттік емес қайта жаңарту арқылы жүргізіледі және осыған орай
қолданылып отырған қондырғылардың бағасы осы қазандықтың
бағасымен тепе-тең болып келеді. Сондықтан бұл бөлімде, жалпы
шығындар, электр және жылу энергиясын өндіруге кететін шығындар
құраушылары: отын, су, еңбек ақы қоры, амортизациялық аударымдар,
жөндеу, жалпы станциялық шығындар, шығарындыларға төлем
шығындары есептеліп, ЖЭО салуда және пайдалануды экономикалық
сараптау жүргізілді.

Өміртіршілік
қауіпсіздігі бөлімінде атмосфераға зиянды

заттырдың сейілу процесі қарастырылады. Бұл жұмыста NO
болдырмаушы бу қазанын есептеу болғандықтан, зиянды заттардың
концентрациялары есептелінді. Зиянды заттар ретінде SO2, NOx және
күл концентрациялары есепке алынды. Яғни мұнда, ауаға таралған
электр стансасының айналасындағы зиянды қоспалардың жерлік
концентрациясын есептеу, кәсіпорындағы санитарлы-қорғаныс зонасы
шекарасы, санитарлы - қорғаныс аймағының желдер розасы есептеліп,
графикте көрсетілді.
Өндіріс орнындағы микроклиматты қадағалау үшін арнайы
приборлармен өлшеп, ылғалдылықты қадағалап отыру қажет. Әр
өндіріске өзіне тән микроклиматы болады.

1. Жылутәсілдік бөлім

1.1. Текелі ЖЭО-ның негізгі қондырғыларының құрамы
ДЖ - 5В071700 - 2014
Бет

Талдықорған өңірінің энерго жүйесінде жұмыс жасап келе жатқан
Текелі ЖЭО өнеркәсіптік аймақты жылумен және тұрғын үй
коммуналдық секторының негізгі қамтамасыз етушісі ретінде
қарастырылып отыр. Жылу мен ыстық суды берудегі нұсқаушылық
қауаттылығы - 45,23 Гкалсағ құрайды.
ЖЭО келесідей негізгі қондырғылардан тұрады, атап айтар болсақ:
- Бу шығырлары: Брянск паровоз жөндеу зауаты,
ст №1-Т-12-35;
ст №2 К-12-35;
- Энергетикалық қазандықтар: Барнауыл қазан зауыты БКЗ-75-39Ф

1.1.1. Шығырлар
Турбоагрегаттардың техникалық сипаттамалары келесі кестеде 1.1-
келтірілген:
Кесте 1.1- Турбоагрегаттардың техникалық сипаттамалары

ДЖ - 5В071700 - 2014

Бет

Шығырлардың
көрсеткіштері
Т-12-35
К-12-35
Номиналды
қуаттылығы, МВт
12
12
Айналымдар саны,
аймин
3000
3000
Салқын будың
номиналды
көрсеткіштері
- қысымы Р, атм
35
35
-ыстықтығы
435
435
Цилиндрлер саны
1
1
Сатылар саны (екі
жылдамдықты
реттейтін біріншісі)
16
18
Бу алымдарының
саны
А) 1-ші қорек суды
ысыту үшін
Номиналды
жүктемедегі
көрсеткіштер:
Қысым, атм
3
3
Бу алымдарының
саны
А) 1-ші қорек суды
ысыту үшін
Номиналды
жүктемедегі
көрсеткіштер:
Қысым, атм
6-шы сатысынан кейін
(реттелмейтін)
8-ші сатыдан соң
(реттелмейтін)
Бу алымдарының
саны
А) 1-ші қорек суды
ысыту үшін
Номиналды
жүктемедегі
көрсеткіштер:
Қысым, атм
1,15
1,0
Ыстықтық
291
261
Бу шығыны
1,5510,0
5,4

ДЖ - 5В071700 - 2014

Бет

Б) 2-ші іріктеу
12-ші сатыдан кейін
бойлерлі қондырғыларға
және деаэраторларға бу
беру үшін (реттелетін)
13-ші сатыдан
кейін
деаэраторларға
буды беру
(реттелмейтін)
Номиналды
жүктемедегі
көрсеткіштер:
Қысым, атм
0,12,5
2,4
Ыстықтық
Р=12 атм маңында 156
160
Бу шығыны
Жылуды іріктеудегі
номиналды қуаттылық
Р=122,5 атм, маңында
65
Жылуды іріктеудегі
номиналды қуат Р=0,1
атм, маңында 50
Деаэраторларға 2,5
В) ТҚҚ-да
ысытудың 3-ші
алымы
Номиналды
жүктемедегі
көрсеткіштер:
Қысым, атм
14-шы сатыдан кейін
(реттелмейтін)
0,278
16-шы сатыдан
кейін
(реттелмейтін)
0,52
0
Ыстықтық, С
67
82,5
Бу шығыны, тсағ
0,2
2,4
Шықтағыш үшін
суытылған судың
шығыны тсағ
2800
2800
Шықтағышқа
енгізудегі
суытылған судың
есептік ыстықтығы
20
20
Номиналды
қуаттағы салқын
будың шығыны
тсағ
Жылулық алымда
номиналды көлемінде
81,5;
Шықтағыш тәртіпте 56,5
54,6
Максималды
қажетті жүктеме,
МВт
14,4
13,2

1.2 - кестеде бу шығырлық қоңдырғыларының жылуды
ауыстыратын қондырғылар келтірілген.
Кесте 1.2. Бу шығырлық қоңдырғыларының жылуды ауыстыратын
қондырғылар

Т-12-243 шығырлы өндіргіштердің Т-12-35 шығырларымен бір
балда орналасқан және ол туралы сипаттамалар 1.3 кестесінде
келітірілген

ДЖ - 5В071700 - 2014
Бет

Жабдықтар
Типтік өлшем
Шықтағыш
КС-940-1
Ілестіргіш
ЭП-2-300
Шықтағыш сорғылар, (2 дана)
3
Өндірулік 50м сағ
5 КС - 5
Су алу айналымсорғысы
3
Өндірулік 1000м сағ
12 НДС
Майсорғысы (2 дана)
3
Өндірулік 60м сағ
ТНОМ-100-1
Май салқындатқыш
2
Беттік салқындатқыш, 31м
Апаттық май салқындатқыш
3
Өндірулік 10м сағ
Майкүбі сорғысы, сыйымдылық
3

МП-37
РЗ-30
Төмен қысымды қыздырғыш
ТҚҚ-40
Жоғары қысымды қыздырғыш
ЖҚҚ-100
Деаэратор,
Өндірулік 100тсағ
ДС-100
Ілестіргішпен майлық
тоңазытқышы
ХЭ-11-90
К-12-35 шығырына арналған ескерту: ЖҚҚ-60 орнатылған
Будың максималды
шығыны, тсағ
ЖҚЦ -90 арқылы 14,4
ЖҚЦ-50 , 45
Р=13,2 МВт - та 63
Салқын будың
минималды
шығыны, тсағ
45
45

Кесте 1.3. Шығырлы өндіргіштиердің техникалық сипаттамасы

1.1.2. Энергетикалық қазан қондырғылары

БКЗ-75-39Ф қазан агрегатының үш мөлшері жанармайдың кең
гаммалық шаңында жұмыс жасауға арналған: құрғақ тас көмір мен
антрацитты штыбан фрозорлық торфқа дейінгі.
Қазан агрегаттары блокты конструкциядан тұрады, бір дағыралы
жай циркуляциядан. Қазандықтар мен қосымша қондырғалар туралы
мәліметтер 1.4 кестесінде келтірілген.

Кесте 1.4. БКЗ-75-39Ф қазан агрегаттарының негізгі көрсеткіштері
мен оның қосымша қондырғылары

ДЖ - 5В071700 - 2014

Бет

Атаулары
Мәндері
Бу өндірулігі
15 тсағ
Қызған бу қысымы
-Қазан дағырасында
-бу ысырмасынын соңында
2
44кГссм
2
39кГссм
Қызған бу ыстықтығы
0
445 С
Оттықтардың орналасуы
Бір қатарға
фронтальды
Оттық турлері
ОРГРЭС
Қызған бу ыстықтығын реттеу тәсілдері
Беттік бу
салқындатулар
Номиналды өндірулік кезіндегі көмір шығыны
13 тсағ
Қорек су ыстықтығы
0
156 С
Беттік жылыту
-Экрандық (радиалды)
-Буды аса қыздыру
-Ауа ысыту
2
300м
2
620м
2
4200м
Көлемі:
-сулы
3
30,1м
Т-12-243 көрсеткіштері
Мәндері
Толық номиналды қуат
15 МВт
Белсенді номиналды қуат
12МВт
Қуат еселеуіші
0,8
Айналудың номиналды желісі
3000 аймин
Номиналды кернеу
63х8
ПӘК
97,6 %

1.1.3. Шыңдық жүйелік қыздырғыш

Жылу жүйесі үшін тиімді ыстықтықты таңдау ең алдымен барлық
жылу жүйесін үнемдеуден бастау алады. Жүйелі су ыстықтығы мен
Текелі ЖЭО жылу жүктемесін сыртқы ауаның төменгі ыстықтығына
қарай тарату қажетті ысытқыш бойлерлер санын қосумен бөлінеді.
Кері магистраль мен беруші ыстықтықтық кесте 1.1. сызбағында
келтірілген.

1.1-
сызбақ.

Жылу жүйелерінің ыстықтықтық сызбағы:

ДЖ - 5В071700 - 2014

Бет

-булы
-оттық
3
12,95м
3
454м
ПӘК
83%
Дербес-жартылай ашық тұрған өнеркәсіптік
бункермен шың жүйесі, өндірулігі
3
100м
ШБМ-250300 домалақ диірмен, өндірулігі
25 тсағ
Диірмен вентиляторы ВМ-501600, өндірулігі
3
50000м сағ
Кептіру агенті
Ошақ газдары
Д-18х2 түтін тарқы, өндірулігі
3
154000м сағ
Үрлеу вентиляторы ВД-18, өндірулігі
3
85000м сағ

Жылу жүйелерінің орташа ұзындығынан су жүйесінің максималды
температурасы т=150 тең болып алынады. Сәйкесінше кері су жүйесінің
жылу алмасуы жағдайына қарай 70 градустан аспауы тиіс.
Графиктің төменгі есептеуіш температурасы су құбырындағы суды
60 градус температураға дейін ысыту арқылы анықталады, ол өз
кезегінде санитарлық нормаларға сәйкес болып келеді.
Жоғары есептеуіш температура қайнаудың жоқтығын анықтау үшін
минималды қажетті су қысымы арқылы анықталады. Орнатылған
ысытқыш бойлерлер 3 данада ПСВ-90-7-15 үлгісіне сәйкес келеді:
- Үстіңгі жылыту 90 м2
- 7 кгсм2 корпусындағы мүмкін қысым;
-15 кгсм2 шығырлық бөлігіндегі мүмкін қысым
-4000С корпусындағы мүмкін ыстықтық;
-1500С шығырлық бөлігіндегі мүмкін ыстықтық.
Ысытылған бойлерлерді қосудың шекарасы қысымнан және Т-12-
35 жылытуды іріктеудің сәйкес ыстықтығына байланысты болады,
өйткені сол арқылы жүйелі ысытуларды көректендіріп, ондағы 0,7 нан
2,5 атм дейінгі диапазонындағы қысым 3 50 С шығыны ыстықтығына
сәйкес келеді:
РТ=0,7 атм. tН=900С
tСВ t Н 90 3 87 0 С
РТ=2,5 атм. tН=1270С
tСВ 127 3 1240 C

1.2. ЖЭО-ның жылулық қағидалық сүлбесі

ДЖ - 5В071700 - 2014
Бет

ЖЭО принципиалды жылу сызбасы 1.2. суретінде келтірілген. Бу
қазандықтарындағы бу турбиналарға жіберіледі. Т-12-35 турбинасының
екінші іріктеуі жылытуды көрсетеді, яғни негізгі бойлерге (НБ),
қайнамаған суды ысыту (ҚСЫ) және деаэраторлар. Ысытқыш
редукциялық-салқындатқыш қондырғылар арқылы іске асырылады, ол
өз кезегінде редукциялық қондырғыны (РҚ) көректендіреді, онда
жылыту турбиналарының тоқтату уақытында немесе кіші жүктеме
кезінде НБ, ҚСЫ және Д1, Д3 бағытталған.
Пайдалынылған бу конденсатта қоюландырылады, ал конденсант
болса негізгі эжектор арқылы жүргізеді. (ОЭ), ПНД, СХ - Д1, Д3.
Цирководтағы қайнамаған су насостары (ҚСН) жүйелі суды ПСВ
арқылы судың химиялық дайындауына келіп түседі, содан Д1.Д3.
Су жүйелі ысытқыштар арқылы Д1Д3 арқылы тазалаудан өтеді. Жүйелі
су жүйелі су насостары арқылы беріледі (ЖЭН). Д1.Д3 арқылы
тазаланған су құнарлы электр және турбо насостар арқылы(ҚЭН, ҚТН)
ҚВД қазан агрегаттарына беріліп, кезеңдер қайталанып отырады.
(1.2-сурет)

1.3. ЖЭО-ның экономикалық-тәсілдік көрсеткіштері

ЖЭО электр энергиясының жылдық өнімділігі Wгод , кВТ*чсағ
Wгод N уст * hуст
Мұндағы: N уст - ЖЭО орнатылған қуат, кВт;
Һуст - ЖЭО орнатылған қуатты қолданудың сағат саны, тсағ.
Wгод 24 *103 * 5500 132 *106 кВт * т саг

ЖЭО жылу жнергиясының жылдық шығарылуы, яғни жылу
іріктеудің Т-12-35 турбинасы мен ысытқыш бойлерлер жылына
бөлінетін жылу қосындысы арқылы анықталады.

го го

Мұндағы QПБгод - шыңдық бойлерден жылдық жылу жіберілуі, МВт*сағ;
го

жылу берілуі, МВт*сағ.
Жылыту қондырғыларының жұмысын үнемдеу режимін ұстану
үшін, жылу тиімді жылуды беру параметрлерін таңдау, электр
энергиясы мен басқа да техникалық-экономикалық зерттеулер
өнімділігін анықтау үшін ЖЭО бастапқы мәліметтеріне сәйкес
құрастырылған жылу жүктемесінің ұзақтығы кестесін қолданылады (1.3
суреті).

ДЖ - 5В071700 - 2014

Бет

QТЭЦд QПБог д Qотбд
Qотбд - Т-12-35 жылуландыру шығырының алымдарынан алынған жылдық

Жылыту кезеңіндегі сыртқы ауа температурасының орташа
тәулік сағат санын шамамен Алматы қаласына қарай аламыз, 1.5. кесте.

Кесте 1.5. Сыртқы ауаның орташа тәулік температурасы жылыту
кезеңінің ұзақтық жағдайы

Ыстық сумен берілуіндегі, ЖЭО бар жылу қуаты

Q ЖЭО 45,23
Гкал
саг
45,23 *1,163 52,6МВт

ЖЭО жылыту коэффициенті
жы

ж

максималды жылу қуаттылығы, МВт;
жы

Шыңдық жылытулар арқылы жылдық жылуды беруді жылу
жүктемелерінің жылдық кестесіне сай 1.3 суретіне сәйкес анықталады.

QПБог д

2

max

600 * (52,6 39, 45)
2

3945МВт * ч

ДЖ - 5В071700 - 2014
Бет

Сыртқы
ауаның
орташа
тәулік
ыстықтығы
-30
-25
-20
-15
-10
-5
0
+5
+8
Кезең
ұзақтығының
жағдайы,
сағат
31
122
300
622
1102
1810
2820
4000
4392

Мұндағы Qалымлы ыту - шындық жылытусыз ыстық су мен жылуды берудегі
Qалымлыту QЖЭО * 52,6 * 0,75 39,45МВт

Жылулық алымдардан, шыңдық жылытуларсыз жылдық жылу
берілуі

го
го 39, 45 38 38 33
4392 2 2
33 26 (1810 1102) 26 21 (2820 1810) 21 14 * (4000 2820)
0
3 * (8760 4392) 125032,95МВт * ч
ЖЭО жылдық жылуды беру қосындысы
го го

Біріншіден, ол

энергетикалық

қазандықтардан

жылдық

бу

шығынын көрсету.
DКАог д D0max * D0min (8760 от )
max
0
min
0
om - жылыту кезеңінің ұзақтығы, 183 тәулік.24 сағ=4392 сағ.
DКАог д (81,5 54,6) * 4392 45 * (8760 4392) 794311,2т г од 794,311*106 кг г од

Энергетикалық
қазандықтарға
жұмсалатын
шартты
отынның

жылдық шығыны
го

Мұндағы і0-жаңа будың қажыры, Р0=44 кГссм2=44*0,0981=4,32 МПа
маңындағы энтальпиялық бу мен t0=4450С, 3310 кДжкг
іпв-қорек судың қажыры, tпв=1560С,
Рпв=1,3*Р0(3)=1,3*39кгссм2=50,1кгс см2=50,1*0,0981=4,91МПа,
660,8кДжкг;
QНР - шартты отынның жылу әкелуші қабілеттігі, 29370 кДжкг;
КА - қазан қондырғысының ПӘК, 83%.

ВКАог д

794,311*10 6
г од
кДж
29370 * 0,83
кг

кДж
кг

86,44 *10 6

кг
г од

86440т г од

Жылу беру бойынша шартты отынның жылдық шығыны:
го Т

ПӘК, ЖЭО жылу беру бойынша:
Т

Мұндағы, п -қыздырғыштың ПӘК-і, 98-99%;
тр - жылу тасымалының ПӘК-і, 98-99%.
Т

*
128977,95

29370 * 0,8

128977,95 * 3,6 *10 6
29370 * 0,8

ДЖ - 5В071700 - 2014

Бет

Qотбд
Qотбд 600 * 39,4
(622 600)
* (1102 622)
2
2
2
QТЭЦд QПБог д Qотбд 3945 125032,95 128977,95МВт * ч г од
D - қазандықтардың максималды өндірулік қосындысы, тсағ;
D - қазандықтардың минимальды өндірулік қосындысы тсағ;
BКАог д DКАог д * (i0 iпв ) Qнр * КА BТЭЦд
* (3310 660,8)
кг
ВТгод QТЭЦд QНР * ТЭЦ

19,789 *10 6 19789 .

Электроэнергияның өндірісіне қажет шартты отынның жылдық
шығыны:
ВWгод ВКАог д ВТгод 86440 19789 66651т г од.
Электр энергиясын жіберу бойынша ЖЭО-ның ПӘК-і:

Э

год Р
132 *10 6

3
кВт * ч
* 3600
г од
кг кДж
* 29330
г од кг

0,243.

Электр энергиясын жіберудегі шартты отынның меншікті шығысы:
Э

Жылу жіберудегі шартты отынның меншікті шығысы:
Т

Жылу мен электр энергиясын берудің ЖЭО ПӘК (отынды қолдану
еселеуіші):

КИТ (Wгод QТЭЦдог ) BТЭЦдог

* QНР
МВт * ч МВт * ч
132000
г од г од
3 кг
86440 *10
г од

3600 * 10 3 (132000 128977,95)
86440 *10 3 * 29330
0,371

Сонымен,

вТ

год
Т
год
Т

19789 *10 3
г од
МВт * ч
128977,95
г од

19789 *10 3 кг

3

42,62

кг
ГДж

.

1.4. Отындық шаруашылық

Сонымен ЖЭС-ның қазандығына отынды қабылдау, жүкті түсіру,
оны қабылдау және дайындау үшін отын - көлік шаруашылығы
арналған, ол өз кезегінде жоғарыда келтірілген іс-әрекеттерді орындау
мақсатында технологиялық тұрғыдан байланыстырылған
қондырғыларды, тетіктер, машиналар және орнатулар арқылы іске
асырылады. Текелі ЖЭС кесек отынмен жұмыс жасайды, оның ішінде
Шүбаркөл және Қарағанды кендерінде өндіріліп, темір жол көлігі
арқылы тасымалданады. Ең алдымен ЖЭС жеткен құрамдағы отынның
салмағын өлшеуден басталады, одан сон оны көмірге арналған жабық
қоймада түсіріп, осы отынды беру жолы 1.4 суретіндегі сызба арқылы
көрсетілген. Жүк түсірілген ғимараттан көмір көлік және магнит
сепараторлары арқылы КТЦ бағытына, немесе № 4, 5
транспортерларына, яғни шығатын қоймаларға жіберіледі.

ДЖ - 5В071700 - 2014

Бет

Wгод ВW * QН
66651*10
вЭ 0,123 ТЭЦ 0,123 0,243 0,506кг кВт * ч
вТ 34,121 ТЭЦ 34,121 0,8 42,65кг ГДж.
128977,95
* 29330кДж кг
В
Q
кг
(128977,95 * 3600) *10 ГДж

1.4-сурет. Отын берудің сүлбесі
1-көмірдің ашық қоймасы; 2- тасығыш №5; 3-тасығыш №4; 4-көмірдің
жабық қоймасы; 5,10-тастағыш; 6-ұсақтағыш; 7-тасығыш №2; 8-шашу
торабы; 9-тасығыш №3; 11-тозаң шанағы; 12-өңделмеген көмір
бөлікшесі шанағы; 13-өңделмеген көмір шанағы; 14-тасығыш №1; 15-
өңделмеген көмірді беруші; 16-магнитті айырғыш.
ҚЖО тракт №1 трансортерін берудың режимі көмірдің қажетті
фракцияға дейін бөлінуі және галерея № 2 транспортері арқылы
қазандықтың бункерлік бөліміне жеткізіледі, №3 тасығыш бойынша
қажетті бункерге дымқыл көмірді түсурі болып табылады.
Отты берудегі өндірулік торабы 1.6 кестесінде келтірілген.

1.6 - кесте. Отын тасудың тораптар өндірулігі

ДЖ - 5В071700 - 2014

Бет

Тораптар атауы
Өндірулігі, тсағ
Қабылдау - түсіру
қондырғыларының скреперлік
қондыруы
86
Тасығыш №1
68
Тасығыш №2
65
Тасығыш №3
65
Тасығыш №4
65
Тасығыш №5
65
Ұнтақтағыш
60
Қойма бункерлері
қоректендірушілер мен қабылдау
- түсіру қондырғылары
34-89

1.4.1. Мазуттық шаруашылық

Мазуттық шаруашылық қазандықтарға мазутты жеткізуге, сақтауға
және оны беруге алау арқылы іске асырылады. Мазуттың маркасы - М
100. Құйылыс тесігі- әр қайсысы 250 т. тұратын цистерналар.
Резервуарға циркуляциялық реттеуге берілетін мазуттың температурасы
800С. Жағылған мазуттың температурасы 900С құрайды.

1.5. Тәсілдік сумен қамдау

Жылу электростанциялары суды өте көп мөлшерде пайдаланады
және олардың негізгі пайдаланушылары ретінде турбиналық

конденсанттар (93-95
%) болып табылады, өйткені ондағы

циркуляциялық су өндірілген буды конденсаттап, вакуумға қолдау
көрсету мақсатында пайдаланылады. Бұдан бөлек су Т-12-35, К-12-35
турбогенераторларының суларын салқындату үшін қолданылады (ВОП-
12 үлгісі, су шығыны 100 м3сағ) және күрделі энергоқондырғыларды
суытып, турбоагрегаттардағы майды, сырғанау мойын тіректерінің
электроқондырғыларына әсерін тигізіп қана қоймай, сонымен гидро
шлактарды тазарту мен станциядағы конденсаттар кезеңнің және будан
айырылуна септігін тигізеді. Сонымен текелы ЖЭС техникалық сумен
жабдықтаудың қайнар көзі болып Чажа өзеңі болып табылады, ондағы
№1 су қоймасының ЖЭС 605 км - 1064 м белгісіндегі ЖЭС 1012 м су
құламасы 52 м құрайды. Сондықтан тура сумен жабдықтаудың жүйесі
құрылған.
1.5. Техникалық сумен жабдықтаудың сызбасы келтірілген.

ДЖ - 5В071700 - 2014

Бет

Сонымен қатар Текелі қаласындағы бұл ауданның сейсмикалық
жағдайы 8 балды құрайды, соған орай № 2 су жинақтау қоймасы
қарастырылған және ол ЖЭС 2 км жердегі Қаратал өзеңінде орналасқан.
№2 су қоймасының шамадан тыс болуы ЖЭС алаңынан шамамен 3 м,
бұл өзіндік судың ағуына қауқарсыз болғандықтан насос станциясы
қарастырылған. Сонымен ЖЭС келіп түсетін техникалық судың бөлігі
барлық насостарға суды химиялық дайындауға жетелейді. Турбиналық
конденсаттарға техникалық суды беру дербес қабылданып, содан сон
600мм диаметрімен Қаратал өзеңіне және осы сулардың 400С
температуралық сулар насостарға және ХДЖ беріледі.

1.6. Басты корпусты құрастыру

1.6. суретінде ЖЭС басты корпусты құрастырудың көлденен тілігі
келтірілген. Басты корпусты құрастырудың көлденен тілігі қабысқан
сапты сыртқы бункерлық бөлімше арқылы көрсетілген. Аталмыш
құрастыру қазандықтар мен кіші құбырларға қызмет көрсету барысында
вентиляциялар мен негізгі алаңдарды табиғи жолмен жарықтандыруды
көрсетеді және мұндағы турбоагрегаттар жара тілікті болып келеді.
Бункерлер, қазандықтар, күл бөлімдері, бу сымдары, турбиналық
бөлімдер, насос бөлімдерін эксплуатациядан өткізу, от қауіпсіздіктерін
сақтау мақсатында бөлінген.
Машина залындағы турбо агрегаттар ұзына бойына орналасқан.
Турбиналық және қазандық бөлімшелері көпірлі крандармен
жабдықталған. Бункерлік, қазандық, аймақтық бөлімшелер,
деаэраторлық алаң, бу сымдары, турбиналық бөлімшелер, машина
залының насос бөлімшесі учаскелерге бөлініп, қондырғылардың
қауіпсіздігі мен өрт қауіпсізідігі мақсатында бөлінген. Сонымен бірге
тиімді технологиялық байланыс орнатылған: деаэратор 13,0 5 м
белгісінде орналасып, құнарлы суға қосымша қысым береді, көпір
крандарының негізгі алңадарына мүмкіндік беріп, жөндеу
жұмыстарымен байланысты жүк көтеру жұмыстарын технологиялық
процесті бөлмей ақ жүргізуге болады. 0,7 м белгісінде турбоагрегаттар
мен бу қазандықтары және 0,00 м белгісіндегі негізгі ысытқыш

бойлерлер, машина залының насостары
(құнарлы, жүйелілік,

конденсанты, май насостары, сорып алушы, қайнамаған су насостары),
күл бөлімшесі, қазандық қозғалтқыштары орналасқан (диірмен
вентиляторы, домалақ диірмен, түтін тартқыш). 14,5 м белгісінде шаң
дағырасы циклондары орналсқан. 28 м белгісінде кабель туннелы,
домалақ диірменнің май насос бактары, дренаждар. Қондырғылардың
орналасуы санитарлық- гигиеналық нормаларға, ТПЭ және ТПБ
байланысты болып келеді. ЖЭО қуаттылығының өсуіне орай бас
корпусты ұлғайту мақсатында турбиналық және қазандық бөлімшелерін
жетілдурі үшін алаң қарастырылған.

ДЖ - 5В071700 - 2014
Бет

1.7. NOх пайда болу тетіктері

Атмосфераның зиянды қалдықтармен ластанудың негізгі қайнар
көздерінің бірі (газ және қатты) болып органикалық отпен жұмыс
жасайтын электр станциялары болып табылады. Негізгі зиян газ
қалдықтарын болып NOх, SOх және СО болып табылады. Бұл жерде
NOх и СО қалдықтарының көлемі жану технологиясына байланысты
болса, SOх керісінше жану технологиясымен байланысты емес. SOх
қалдықтарының көлемі оттағы күкірт пен кальциге байланысты және газ
қалдықтарының ішіндегі уландырғышы болып азот қышқылы Noх
табылады. NOх стратосферада озон қабатын бұзады, ол өз кезегінде
Жерді биологиялық белсенді қатаң ультракүлгін сәулелерін қорғайды.
Жерді үстіңгі қабатына жақын NOх қышқыл жаңбырларына және
өсімдіктерді жоюға әсерлерін тигізеді. Бұдан басқа үшпа органикалық
комбинациялармен NOх жердің үстіңгі қыртысында озонның пайда
болуына әсер етіп, тыныс органдарының ауыруына шалдықтырады.
Осыған байланысты өзекті болып отырған мәселе ол NOх төмен
қалдығымен отты жандырудың технологиясын әзірлеу болып табылады.
Отты жағу барысында озот қышқылы үш тетік арқылы пайда
болады:

1.
Жедел азот қышқылдануы. Олар өте бай қоспалардың алауы

аясында пайда болады және оттегі радикалдардың жану аясында сол
азот ауасы реакциясын құрып, алау қышқылдануы арқылы циан
бірігуінен (CNi мен HCN) Noх дейін жетеді. Жедел Noх пайда болған
азот қышқылдарының жалпы санының кішкене үлесін ғана құрайды.
СН4 СН3 + Н
N2 + CН3 NН2+ НСN
НСN + Н СN + Н2
СN + О2 СО + NО
NH2 + О2 H2О + NО
2. Азот қышқылының жылуы - Ауаның азот қышқылдануы
арқылы пайда болады. Белгілі мәндерде алаудың температурасы 1540 0С
пайда болады. Жоғары температура арқылы оттегінің, азоттың, судың,
диссоциациясы болады да, одан кейін NOх пайда болуына алып келетін
рекомбинация болады. NOх жылыту концентрациясы табиғи газды
және мазутты жағу кезіңде өте жоғары. Өйткені соңғыларды жағу
кезінде алаудағы температураның деңгейі 1600 0С жоғары болады.
NOх жылуын басу жағу әдісі арқылы алаудағы температураны
төмендету арқылы жүргізіледі. NOх жылуын басудың тиімді тиімді
әдісі ол түтін газдарын рециркуляциялау болып табылады және
соңғылары жылуды жұтып, оттектің концентрациясын төмендетіп,
алаудағы температураны төмендетеді. Мұнын бәрі азот пен отегі
диссоциаларының концентрациясын төмендетіп қаңа қоймай, Noх
пайда болуы реакцияысының жылдамдығында төмендетеді.

О2 2О

ДЖ - 5В071700 - 2014
Бет

N2 + О N + NO H2О ОН + Н
N + О2 О+ NO N + ОН NO + Н
3. Отының азот қышқылдануы - отынынң құрамында болатын
азот қышқылының есебінен болады. Көмір шаңның жағу кезінде 80...90
% дейінгі NOх отыны пайда болады.
Сонымен қатар тағы бір ескеретін жағдай ол ( 80 % дейін) NOх бір
бөлігі алаудың бастапқы учаскесінде, демалу аймағында және ұшпа
заттардың тұтануы кезінде пайда болады. Оның азотынан ұшпа
заттардың шығуы кезінде құрамында азот қышқылы бар радикалдар
шығарылады (НСN және NHi), олар өз кезегінде оттекпен өзара әрекету
арқылы Noх құрайды. Сондықтан да көмір шаңның жағу кезінде

құрамында азот
қышқылы
бар радикалдардан жылдамдығын

төмендетудың негізгі шарты ол шығу аймағындағы және ұшпа
заттардың тұтануы кезіндегі оттек концентрациясын азайтыу болып
табылады. Қазандық белгілеріндегі бастапқы ауа құрамындағы оттегі
бар шаңды тура үрлеу үнеме стехиометриядан үлкен болады. Тағы бір
ескеретін жағдай ол ауаның артық коэффициенті кезінде (оттегі
бойынша) 0,004 көмір шаңның 1000 0С дейін ысыту, аргон ортасындағы
NOх 400 мгнм3 дейін жоғарлатуға әкеледі[29].
Бұл оттегі отынының азот қышқылдануы процесіне қатысуымен
байланысты. Бұл жерде ескеретін мәселе бастапқы ауаның құйын тәрізді
және тесік оттықтарның жылжытып қоюы арқылы жоғары деңгейде
болатынын ұмытпаған жөн, себебі шығу аймағындағы оттегі
концентрациясы мен ұшпа заттардың тұтануын төмендетіп, кокс
қалдықтарының жағудың кіші фракциясын құрайды.
NOх пайда болуы оның N2 қайта жаңару процесімен бірыңғай
уақытта болады. Қайта жаңару реакциясының жылдамдығы алаудағы
заттардың толық жанбауынан болады, оның ішінде СО және Н2. Осыған
байланысты NOх отын басудың тиімді әдісі ретінде ауаның кезең-
кезеңімен берілуінде болып отыр. Ал негізгі оттықтардағы үшінші үрлеу
бұл мәселені қиындата түседі [30].
Оттықтар орналасу аймағындағы ауаның артық болуының
төмендеуі белгінің және экранның коррозиялануын жоғарлауына
мүмкіндік береді. Осыған байланысты оттық қондырғыларын пайдалану
мұмкіндіктерін жан-жақты қарастыру қажет, сол арқылы жоғарыда
келтірілген жағымсыз жану сызбасының салдарын төмендетуге болады.
Құйын тәрізді отынды қыздыру жылдамдығы мен олардың жануы, жану
тұрақтылығы құрамында жылуы бар жоғары температуралы белгі газдар
арқылы остік аймақты рециркуляциялау болып табылады. Соңғылардың
қрамындағы жылу алаудың аэродинамикалық құрамына, остік кері
токтардың аймағын қалыптастыру жағдайы, оның көлемі, жылдамдық
деңгейі мен температурасы, ондағы газ шығындарына байланысты
болып келеді. Бұл оттық сипаттармалары өз кезегінде оттық
қондырғысы конструкцияларына байланысты болып келеді.

ДЖ - 5В071700 - 2014
Бет

Лабораториялық зерттеулер көрсеткендей құйын тәріздес алауды
екі остік ағындардың қозғалысы ретінде қарастыруға болады. Мұндағы
негізгі ағын (А) отың ауасы қоспасы мен ауаны тасымалдап, оттының
толық жануы үшін алаудың перифериясы болып табылады. Негізгі
ағынның ішінде оған қарама қарсы келесі (В) ағыны қозғалады, оттыққа
жоғары температуралы белгі газдарын жетелейді, себебі оның

құрамындағы оттектер шамамен
4...6 % құрайды. Сонымен қатар

ішкі бұралған ағынды қалыптастыру оттықтың ауызынан шамамен

2...3 диаметріндегі қашықтықта болады, яғни
оттықтың даму

аймағында, сондықтан да оттықтың ауызында дейінгі қашықтықта
ішкі оттық ағының салмағы өсе түседі және одан кейін аэро
қоспалардың қабаттарына қарай олар өзгеріп жатады (1.5 суреті).

1.5 - сурет

Ескеретін тағы бір мәселе ол ішкі ағының сыртқы оттық
ағының қыздырмауында, олар тек кері остік токтар аймағының
шекараларына шамалас жатқан аэро қоспалар қабаттарын қыздырады.
Ұшпа және кокс қалдықтарының кіші фракцияларының жануынан
пайда болған жылу көршілес жатқан алау қабаттарын қыздыруға
жұмсалатын болады. Оттың қызу жылдамдығы осы ішкі ағының
құрамында жылуы бар газдарға байланысты болып келеді. Сонымен
бірге, жоғарыда айтылғандай, құрамында бар оттектер шамамен 4...6 %
құрайды, ол өз кезегінде ұышқылданудың оттықты қыздырудағы аймақ
концентрациясын төмендетеді.

ДЖ - 5В071700 - 2014
Бет

Ал егері ауа ауаның артық берілу коэффициенті
рециркуляцияланған газдардың (αГ 1) бірлігінен төмен және олар
оттық ауызына жақындап, (СО және Н2) қайта жаңару газдарының
концентрациясын жоғарлатса, керісінше оттектің концентрациясы 2...4
% дейін төмендейді.
Рециркуляция газдары аэро қоспалармен араласып, тек қана оттегі
концентрациясын төмендетіп қана қоймай, сонымен қатар алаудың
бастапқы учаскесіндегі қайта жаңару газдарын қалпына келтіреді.
Мұның бәрі NOх реакциялық пайда болуының және N2 дегі NOх қайта
жаңару реакциясы жылдамдығын жоғарлатады.

1.8.

NOх басудың технологиялық әдістері

NOх көмірді жағу барысында атмосфераға шығарылуын екі әдіс
арқылы төмендетуге болады: жағу технологияларын өзгерту арқылы
немесе түтін газдарын қазандық арқылы тазарту арқылы өзгерту әбден
мүмкін. Жағудан кейін түтін газдарын тазалау бұл өте қымбат іс-шара
және ол селективті каталисттік қайта жаңарту (СКВ) немесе селективті
каталисттік емес қайта жаңарту арқылы жүргізіледі және осыған орай
қолданылып отырған қондырғылардың бағасы осы қазандықтың
бағасымен тепе-тең болып келеді.
Noх технологиялық басу әдісі аз қаражат жұмсалатын іс-шара,
сондықтан да NOх до 300...400 мгнм3 шығарулдардың деңгейін
төмендету О2 = 6 % оттегі жағдайы арқылы жасауға болады.
Жоғарыда келтірілгендей көмір жаны жағдайында жағу кезіндегі

негізгі салмағы ( 80...90 % нан)
Noх
жанармай азотының

қышқылдануына қарай пайда болады. Сондықтан да құрамында азот бар
радикалдардың тотықтану реакциясының жылдамдығы негізінен
шырақтың алғашқы жағдайындағы оттегі концентрациясына, шығу
аймағы мен ұшпа заттардың тұтануларына байланысты болып отыр.

Сонымен бірге режимдік және
оттықтардың конструктивті

параметрлерінің есебінен NOх шығу деңгейлерін орташа есеппен 20...25
% ға дейін төмендетуге болады (5.2 сурет).

ДЖ - 5В071700 - 2014

Бет

5.2 суреті-NOх шығу деңгейінің әсерілілігі мен жанармай қоспалары
арқылы алып кетуі (Сун) және шырақтардың көлденен қималарындағы
температураларын тіктігінің параметрлері (ШП) арқылы таратуда.

5.2 суретінде оттық тіктігі параметрлерінің лабораториялық
зерттеулерінің нәтижелері келтірілген, онда алаудағы температураның
деңгейі, жану толыққандылығы және NOх шығу деңгейіне байланысты. 2
б суретінде шырақтардың көлденен қималарындағы температураларды
тарату қарастырылған (х = 0,64 и х = 1,44, мұнда х - ағымдағы остік
координата диаметріне деген қатынасты көрсетеді).
ПГ шырағы тіктігінің параметрлері үшін ПГ = 1,4 алаудың жануы
негізінен жылуды сыртқы жағынан әкелу есебінен болады, бұл туралы
алау мен қайта остік жылуды шекарасының төменгі деңгейі мен
температуралың жоғары деңгейінің болуымен ұштасады (мысалмен
600 0С). Мұндай жанармайдың қыздыру аймағындағы температуралыұ
деңгейі қыздыру арқылы оны ұшпалар арқылы шығаруды көрсеткенімен
олардың қайта тұтануы үшін жеткілікті емес. Осы аймақтағы
ұшпалардың шығуы тұтаныпта үлгермей жатып,
тотықтандырғыштармен араласып, температураның көтерілуіне қарай
оттық осінен шығып, қайта тұтанып жатады.

ДЖ - 5В071700 - 2014

Бет

Жанудың мұндай режимі азот қышқылының шығарылу деңгейін
көбейтеді және қазіргі жағдайда ол 870 мгнм3 құрады. Оттық
шығарушы параметрлердің жоғарлауы салдарынан остік аймақтағы

температураның деңгейіде
көбейеді, сонын нәтижесінде көмір

бөлшектерінің қызу жағдайы жақсарып, ұшпа және кокстік
қалдықтардың қайта тұтануына алып келеді. Түтін газдарындағы NOх
концентрациясы бірқатар жақсарады, оның өзгеру диапазондарының
айналу ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Көмірдің құрылысы мен құрылымы
Қызмет көрсеткендегі техника қауіпсіздігі және шаң әзірлейтін қондырғыларды пайдалану
Қорғаныс жабыны цехын желдету. Пневматикалық көлік
Шығар газдардың температура
Сақтандырғыш жарылғыш заттар
К-180-8,0 трубинасы
Аспалы күйде балқыту
Ұсақ малдардың қораларының ішкі орналасу жоспары мен микроклиматы
Kәсіпорындағы еңбек қорғауды басқару жүйесі
Қала жағдайларында ғимараттарды жару арқылы бұзу кезінде, бұзу жұмыстарын жүргізу кезінде қауіпсіз қашықтықты есептеу
Пәндер