Түссіздендіргіштік сүзгілердің есебі
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: КВТК-30 қазандығында су дайындаудың физика-химиялық режимі
Жылулық желілер және жылуландыру қазандықтары пәні бойынша
Орындаған:
топ студенті
_____________________
___ қараша 2019 ж.
___________
қолы
Нормабағалау:
___ қараша 2019 ж.
___________
қолы
Қабылдаған:
___ қараша 2019 ж.
___________
қолы
НҰР-СҰЛТАН 2019
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1. Су дайындағыш қоңдырғыны есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
2. Есеп шығару ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
3. II-сатылы натрий-катиониттік сүзгілер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
4. Декорбанизаторды есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..12
5. Натрий-катиониттік сүзгілердің I-сатысы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .15
6. Алдын ала су тазалау қоңдырғылары
Көмекші қоңдырғылары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 21
7.Түссіздендіргіштік сүзгілердің есебі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .22
8. Су дайындау қоңдырғының көмекші жабдықтары ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... .25
Қосымшалар ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..29
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...44
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..45
Кіріспе
Су дайындау электр энергиясы және жылу өндіру процестерінің ажыратылмайтын бөлігі болып келеді. Осы немесе басқа су дайындау сүлбесі
бастапқы судың сапасымен, сонымен қатар тазаланған суға қойылған талаптармен, және үнемдіктік тәсілдермен таңдалады.
Осы жұмыстың бірінші бөлігінде қажетті мәліметтер тақырыптармен берілген: бастапқы суды алдын ала тазалау (предочистка), суды жұмсарту әдістері, қондырғылардың тәсілдемелік сүлбелері және сүзгілердің құрылымдары, олардың жіберілуі және пайдалануы, қондырғылар жұмысының жақсарту кепілдемелері.
Жұмыстың екінші бөлігінде тәсілдемелік есептің және түссіздендіргіштерде суды алдын ала тазалауға кіретін су дайындау қондырғыларын таңдау әдістемелері ұсынылған, сонымен қатар жоғары және орташа қысымы қазандақтар, жылу тораптары, булану қондырғыларын сумен жабдықтау үшін екі сатылы натрий-катиондаумен сутегі-натрий катиондауын қолдану.
1. Су дайындағыш қондырғыны есептеу
Жұмыстың мақсаты: түссіздендіргіште алдын ала су тазалау натрий - катиониттау, сутегі - натрий катиондау сүлбесімен жұмыс істеушінің су даярлағышында ион алмасушы сүзгілердің жұмыс технологиясымен теориялық білімдерді нығайту, тәлімгерлерді есептің әдісімен және су дайындау жабдықтарды іріктеп алуымен таныстыру.
Технологиялық есепті орындауға талап қойылады және негізгі жабдықтарды таңдау, су дайындау принциптік сүлбесін жасау, құру, бөлек түйіндерінің құрастыруын беру .
2. Есеп шығару
2.1 Қондырғының есебін ЖЭО-қа керекті судың мөлшерін таңдауынан және II-сатыдағы натрий-катионитті сүзгілердің таңдауынан басталады, ол технологиялық процестің артынан, оның себебі қондырғының бас бөлімі қосымша су мөлшерін өткізу керек, ол су әрбір су тазалау сатыларда өзіне меншікті мұқтаждықтарға барады.
Қондырғының өнімділігінің есебі
Анықтама мәліметтер арқылы қондырғының өнімділігін және жұмыс ортасының рұқсатты қозғалыс жылдамдығын біліп, сүзулік беттің ауданын табамыз, содан кейін стандарттық сүзгіні қабылдаймыз (олардың саны екіден кем емес, ал диаметрі ең максималды болу керек).
2.2 II-сатыдағы натрий-катионитті сүзгілердің өнімділігі анықталады, м3сағ
(2.1)
мұндағы
- ЖЭО-ның бу және су шығындарының толтырылуына арналған су шығыны, м3сағ, қазандардың жалпы өндіргіштігінен 2-4 % қабылданады;
- қазандықтардың үрлеуіндегі су шығын, қазандардың жалпы өндіргіштігінен жұмыс істеу қысымы 10 МПа-дан төмен болса 1,5 % қабылданады, ал 10 МПа тең немесе жоғарырақ болса 1 % қабылданады;
- мазутты жылытуға керекті бу шығыны, м3сағ , мазут тоннасына будың 0,15 т қабылдайды.
3. II сатылы натрий - катиониттік сүзгілер
3.1.2. Тәсілдемелік құбылыс дұрыс өту үшін жұмыс істейтін сүзгілердің санын табамыз (екіден кем емес және резервтік, ал диаметрі ең максималды)
(3.1)
мұндағы
- натрий-катиониттік сүзгілердің сүзулік ауданы, м2. Екі сүзгіден кем емес П-6 кестесінен қабылданады.
- натрий-катионитті сүзгілердің сүзулік шеңберінің жалпы ауданы, м2.
(3.2)
мұндағы
- қондырғының жалпы өнімділігі, м3сағ;
- сүзгідегі су қозғалысының сызықтық жылдамдығы, мсағ.
3.0.3. Қабылданатын жұмыс сүзгілердін көлемін және мөлшерін тапқаннан кейін сүзулік жылдамдықтың санын анықтаймыз, мcағ.
(3.3)
Катиониттің алмасу сыйымдылығының төмендеуінің мүмкіндігі болғанынан сүзулік жылдамдық , мсағ, 5 мсағ кем ұсынылмайды (30 мсағ-тан жоғары қабылданылмайды).
4.0.4. II сатылы сүзгілердің бір регенерацияға арналған ыдысқа салынатын тұздың шығыны анықталады.
Бір регенерацияға арналған ыдысқа салынатын 100 %-тік тұздың шығыны, кг былай анықталады:
(3.4)
мұндағы
- катиониттің жұмыстық алмасу қабілеттілігі, г-эквм3. СУ = 300 г-эквм3 және КУ-2 = 800 г-эквм3 катиониттер үшін қабылданады (катиониттердің біреуі еркін тандау бойынша алынады).
- регенерацияда қолданылатын тұздың меншікті шығыны, катиониттің алмасу қабілеттілігі, гг-экв.
- натрий-катиониттік сүзгінің сүзулік ауданы, м2;
- катионит қабатының биіктігі, м.
Бір регенерацияға қажеттілікті күшті тұздың (24 %-тік) ерітіндінің шығыны, м3
(3.5)
мұндағы
- 20°C-ға сәйкес 24 %-тік тұз ерітіндінің тығыздығы, гм3,
II сатының сүзгілердің регенерациясына 1 тәулікке қажеттілікті техникалық тұздың шығыны, кгтәул
(3.6)
мұндағы
- сүзгіде бір тәулікте өтетің регенерация саны;
- жұмысқа қатысатың сүзгілердің саны;
93 - техникалық тұздағы NaCl-дың проценттік құрамы, %.
Әрбір сүзгінің бір тәулік ішінде регенерациялау саны мына формуламен анықталады:
(3.7)
мұндағы
- сүзгілердің I-ші сатыдаң кейінгі және II-ші сатысының алдындағы қалдық кермектігі, =0,7-1 мг-экв дм3;
5.0.5. Натрий-катиониттік сүзгілердің II сатысының регенерациясы бойынша өзіндік мұқтаждықтарға керекті су шығыны .
Сүзгіні қопсытып жууға жұмсалатын су шығыны, м3:
(3.8)
мұндағы
- материалды қопсытып жууының жиілігі, дм3м2·с,
- сүзгіні қопсытуға керекті уақыт мерзімі, мин,
- екінші сатылық сүзгінің сүзулік ауданы, м2.
Регенерацияланған тұздың ерітіндісін дайындауға керекті судың мөлшері, м3
(3.9)
мұндағы
- регенерацияланған ерітіндінің концентрациясы, %
- регенерацияланған ерітіндінің тығыздығы, гм3, П-2 кестесінен қабылданады.
Регенерацияланған өнімдерден катионитті жууға керекті су шығыны, м3
(3.10)
мұндағы
- NaCl-дан катионитті жууға қажеттілікті судың меншіктік шығыны, м3м3;
Қопсытып жууға алынатын қалдық судың 20 % санап тұрып, II сатылы натрий-катиониттік сүзгінің регенерациясына керекті судың шығыны, м3
(3.11)
Натрий-катиониттік сүзгілердің өзіндік судың ортасағаттық шығыны, м3сағ
(3.12)
мұндағы
- әрбір сүзгінің регенерациялау саны;
- II сатылы натрий-катиониттік сүзгілердің саны.
Регенерациялау жылдамдығың, регенерациялау ерітіндісінің көлемін және сүзулік ауданын біле тұра регенерациялау уақытын табуға болады:
(3.13)
мұндағы
- регенерациялау ерітіндінің өткізу жылдамдығы, мсағ;
4. Декарбонизаторды есептеу
Декарбонизаторға келетін суда еріген көмір қышқылының (кгм3) концентрациясы мына формуламен анықталады
(4.1)
мұндағы
Жк - бастапқы судың карбонатты кермектілігі, ол суды өңдеу кезінде жойылады: мг-эквл;
Ссо2 - бастапқы судағы еріген бос көмір қышқылының концентрациясы (тепе-теңдік), мгл.
Бастапқы судағы бос көмір қышқылының концентрациясын сілтілік арқылы (карбонатты кермектік) және судың рН көрсеткіші бойынша номограмманың көмегімен анықтауға болады. Бұл номограмма 200С температурада құрғақ қалдығы 200 мгл болатын су үшін жасалған.
Берілген сілтілік пен рН мөлшерлері үшін бос көмір концентрациясы номограмма бойынша: Ссо2 46 мгл болады. Бастапқы судың басқадай көрсеткіштері (құрғақ қалдық) үшін бос көмір қышқылы концентрациясын мына формуламен анықталады:
ССО2 = ССО2 ∙ α= 2,7∙ 0,87 = 2,3 мгл . (4.2)
мұндағы
Ссо2 - бастапқы судың құрғақ қалдығының мөлшеріне түзету коэффициенті. 500 мгл құрғақ қалдық үшін λ = 0,87.П-10 қосымша
Қондырғының қажетті беттігі (десорбция беттігі) м2 (көмір қышқылының әсерін жоятын) мына формуламен анықталады:
(4.3)
Декарбонизатордағы шығарып тастауға жататын көмір қышқылының мөлшері:
G = Q ∙(Ссо2 - Ссо2) = 125 (2,3 - 0,07) =279 кгсағ. (4.4)
Рашиг сақиналарының ретсіз салу кезіндегі қондырғының қажетті көлемі оның белгілі ауданы бойынша анықталады:
(4.5)
Декарбонизатордың көлденең қисығының ауданы мына формуламен анықталады:
(4.6)
мұндағы
Q - декарбонизатордың өнімділігі, м3сағ
60 - қондырғыны суарудың қолайлы тығыздығы, м3 (м2сағ)
Декарбонизатордың диаметрі м, мына формуламен анықталады:
(4.7)
Өлшемдері 25 х 25 х 3 Рашиг сақиналарынан жасалған қондырғының биіктігі мына формуламен анықталады:
(4.8)
Декарбонизаторға берілетін ауаның шығыны м3сағ, мына формуламен есептеледі:
(4.9)
мұндағы
b - Рашиг сақинасы қондырғысындағы салыстырмалы ауа шығыны м3 ауам3 (жұмсартылған жағдайда 25 м3м3 деп алуға, тұзсыздандырғанда - 40 м3м3 деп алу ұсынылады).
Декарбонизатор арқылы жүретін ауа қозғалысына кедергі былай есептеледі:
(4.10)
мұндағы
40 - декарбонизатордың конструктивтік элементерінің ауаның жүрісіне кедергісі, мм су болған;
25 - 25 х 25 х 3 - Рашиг сақиналарынан жасалған қондырғының І болған.
Көрсетілген декарбонизаторға арналған желдеткіш ауаның шығынын Q-дан кем емес және су тегеуіріні Р болатындай етіп қызмет істеу қажет.
Қондырғының өндіргіштігі мен судың карбонаттық кермектігі белгілі болған жағдайда декарбонизатордың типін, Рашиг сақиналары қондырғысының биіктігі мен көлемін таңдап алуға болады.
5. Натрий-катионитті сүзгілердің I сатысының есебі
Есеп екінші сатының есебіне ұқсас, осындай жүйе бойынша басқарылады:
Натрий - катионитті сүзгілердің I сатысының өнімділігін табу үшін сүзгілердің II сатысының өнімділігін, II сатылы сүзгілердің өзіндік мұқтаждықтарға керекті су шығыны және жылу торабына керекті су шығыны (жылу торабының шығынының 0,5 % - бұл сумен көректендіру мөлшері).
Натрий - катионитті сүзгілердің I сатысынан өтетін су шығынын табамыз , м3сағ
(5.1)
мұндағы
- II сатылы сүзгілердің өзіндік мұқтаждықтарына керекті орта сағатты шығыны, м3сағ;
- жылу торабының сумен қоректендіру шығыны, м3сағ.
Тәсілдемелік процессті жүру үшін I сатыда жұмыс істейтің сүзгілердің санын , дана, және бір резервті сүзгіні орнатуды ескеріп орнатылған сүзгілердін жалпы санын табамыз , дана.
(5.2)
(5.3)
мұндағы
- натрий-катионитті сүзгілердің сүзулік шеңберінің жалпы ауданы, м2
(5.4)
мұндағы
- қондырғының жалпы өнімділігі, м3сағ;
- сүзгідегі судың қозғалысының сызықтық жылдамдығы, мсағ.
- натрий-катиониттік сүзгілердің сүзулік ауданы, м2.
Регенерацияға бір сүзгі тоқтатылғанда, сүзудің максималды жылдамдығын табамыз , мсағ
(5.5)
Егер де сүзудің максималды жылдамдығы болымды максималды шамасынан аспаса, онда сүзгі дұрыс қабылданған.
Резервтегі сүзгіні жөндеу уақытында және бастапқы судың сапасы нашар болса , әрбір сүзгінің регенерацияларының саны үшеудің көбірек емес болу керек және үлкен диаметрлі сүзгілері бірден кем емес болуынан I саты сүзгілерінің көлемі және саны қабылданады.
Әрбір сүзгінің бір тәуліктің ішінде өтетін регенерациялау саны осы формуламен анықталады:
(5.6)
мұндағы
- I сатылы натрий-катионитті сүзгілеріне түсетін бастапқы судың кермектілігі, г-эквм3;
- катиониттің жұмыстық алмасу қабілеттілігі, г-эквм3. СУ = 300 г-эквм3 және КУ-2 = 800 г-эквм3 катиониттар үшін қабылданады (сүзгілердің II - сатысының есебінде катиониттердің біреуі еркін таңдалады).
Бір регенерацияға керекті 100 %-тік пісіру тұздың шығыны, кг
(5.7)
мұндағы
- регенерацияда қолданылатын тұздың меншікті шығыны, катиониттің алмасу қабілеттілігі, гг-экв.
Бір регенерацияға қажеттілікті күшті тұздың (24 %-тік) ерітіндінің шығыны, м3
(5.8)
мұндағы
- 20°C-ға сәйкес 24 %-тік тұз ерітіндінің тығыздығы, гм3,
I сатының сүзгілердің регенерациясына 1 тәулікке қажеттілікті техникалық тұздың шығыны, кгтәул
(5.9)
мұндағы
- сүзгіде бір тәулікте өтетін регенерация саны;
- жұмысқа қатысатын сүзгілердің саны;
93 - техникалық тұзда NaCl-дың проценттік құрамы, %.
Регенерацияланған тұздың ерітіндісін дайындауға керекті судың мөлшері, м3
(5.10)
мұндағы
- регенерацияланған ерітіндінің концентрациясы, %
- регенерацияланған ерітіндінің тығыздығы, гм3;
Регенерациялау өнімдерінен катионитті жууға керекті су шығыны, м3
(5.11)
мұндағы
- от NaCl-дан катионитті жууға қажеттілікті судың меншіктік шығыны, м3м3;
Сүзгіні қопсытып жууға жұмсалатың су шығыны, м3
(5.12)
мұндағы
- материалды қопсытып жууының жиілігі, дм3м2·с;
- сүзгіні қопсытуға керекті уақыт мерзімі, мин;
- бірінші сатылық сүзгісінің сүзулік ауданы, м2.
Қопсытып жууға алынатын қалдық судың 20 % санап тұрып, II сатылы натрий-катиониттік сүзгінің регенерациясына керекті судың шығыны, м3
(5.13)
I - сатылы натрий-катионитті сүзгілердің өзіндік судың орта сағатты шығыны, м3сағ
(5.14)
24 %-тік тұздың ерітіндісінің тәулік шығынының көлемі, м3тәул.
(5.15)
Бір тәулікті пісіру тұздың қорына кажетті өлшемдіктің сыйымдылығы, м3
(5.16)
Натрий-катионитті сүзгілерді қопсытып жууға арналған күбінің (бак) көлемі, м3
(5.17)
Тұздың суды сақтау қоймасын есептейміз:
Тұздың сақталуы сулы түрінде орындалады, себебі аз және үлкен тұз мөлшерін сақтау үшін бұл түр қойылған мақсатқа лайықты.
Тұздың сулы сақталуы екі темірлі бетон қоймасынынан кем емес жүзеге асырылады. Олар бірі-бірімен жұмыс барысына қатысады, бірі тұзбен толтыра артылғанда екіншісі батпақтан тазаланады.
Қоймалардың көлемі осы формуламен анықталады:
(5.18)
мұндағы
- тектескіштің (реагенттің) "сулы" түрінде сақтау қоймасының көлемі, м3;
1,5 - тектескіштің (реагенттің) бір тоннасына арналған күбінің (бактың) есепті көлемі, м3;
- тәсілдік (техникалық) тұздың шығыны, кгтәул.;
- ЖЭС-ны 10 немесе 30 тәулікке дейін тұзбен жабдықтау үшін керекті тұздың қоры (ЖЭС-дан тұз шығару орнына дейінгі қашықтығымен байланысты), тәулік;
- Резервті тұз қоры керекті тәуліктердің саны 5-10, тәул.
6. Алдын ала су тазалау қондырғылары. Көмекші қондырғылары.
Бұл бөлімде механикалық сүзгілердің, механикалық сүзгілерді жуу үшін сорғылардың, түсіздендіргіштердің, аралық күбілердің (бактардың), түсіздендірілген суды сорғылау үшін сорғылардың, түсіздендіргіштерден шыққан тұзсыздандыру (продувканың) суын жинау үшін жердін астындағы күбілердін (бактардын), химикалық тазаланған судың жинау күбілерің, тұздың сулы сақтау қоймасың, коагулянттың сулы сақтау қоймасың, ақ балшық қоймасының, магнезит қоймасының есебің жасап, оларды қабылдау керек. Қондырғылардың компановкасың жасау.
7. Түссіздендіргіштік сүзгілердің есебі.
Түссіздендіргіштік сүзгілердің орнына су дайындау қондырғыларында типтік бір ағынды сүзгілер қолданылады, олар антрацитпен немесе кварц құмымен толтырылған.
Кезеңді істейтін қондырғының тазаланған су дайындау өнімділігі 100 м3сағ-қа дейін болса, сүзгілердің саны екіден кем емес болу керек, ал өнімділігі 100 м3сағ-тан астам болса және демалыссыз, тәулік бойы жұмыс істесе сүзгілердің саны үштен кем емес болу керек.
Сүзгілердің біреуін жуғанда сүзулік жылдамдықтың жоғарлауы 30 %-тен кем болмауы тиіс. Сүзгілерді қопсытып жууы түссіздендірілген сумен жасалынады.
Сүзгілердің өзіндік мұқтаждықтарына керекті шығынын санап және қондырғының өнімділігіне карай сүзгілердің есебі орындалады, м3сағ;
Сүзулік жалпы ауданы , м2
(7.1)
мұндағы
- сүзгінің түссіздендірілген су бойынша өнімділігі, м3сағ
- түссіздендіру сүзгілерінің өзіндік мұқтаждықтарына керекті су шығынын санайтын коэффициенті. = 1,1 қабылдаймыз;
- сүзгілердің дұрыс жұмыс жасау тәртібі болғандағы сүзулік жылдамдығы, мсағ;
Жұмыс істейтін сүзгілердің санын табамыз:
(7.2)
мұндағы
- түссіздендіру сүзгінің сүзулік ауданы, м2
Әрбір бес жұмыс істейтін сүзгілерге, бір резервті (жөндеулік) сүзгі қойылады.
Сүзгілердің дұрыс жұмыс жасау тәртібі болғандағы есептік сүзу жылдамдығымен өрнектеледі, мсағ
(7.3)
мұндағы
- түссіздендіру сүзгілердің өзіндік мұқтаждықтарға керекті орта сағатты шығыны, м3сағ;
- үлгіқалыпты түссіздендіруші сүзгінің сүзулік ауданы, м2;
- қондырғыда қойылатын сүзгілердің саны, дана;
- жууда тұрған сүзгілердің саны, дана, = 1;
Өзіндік мұқтаждықтарға керекті орта сағатты шығыны, м3сағ, осы формуламен табылады:
(7.4)
мұндағы
- сүзгіні бір жууға арналған су шығыны, м3;
- бір тәуліктің ішінде әрбір сүзгіні жуу саны 1-2 рет болып қабылданады.
Бір сүзгіні жуу үшін су шығыны, м3, осы формуламен табылады:
(7.5)
мұндағы
- жадығатты қопсытып жууының жиілігі, дм3м2;
- сүзгіні қопсытуға керекті уақыт мерзімі, мин;
Қопсытып жууға керекті су шығыны өте үлкен, сондықтан жууды тікелей түссіздендірілген су құбырынан жасалмайды. Қопсытып жуу үшін түссіздендірілген су жинау үшін арнайы екі күбі орнатылады (бірінші күбіде қопсытып қолданылған су жиналып тұрады, екіншіде сүзгілерді қопсытып жуу үшін тұндырылған су алынады).
Сүзгіні қопсытып жуу үшін қолданылатын күбінің көлемін табамыз, м3
(7.6)
мұндағы
- сыйымдылық қорының коэффициенті, 1,3 - 2-ге тең;
Түссіздендіру сүзгілерді қопсытып жууының сорғысы сүзгіні жуу үшін бір сағатта судың шығынын қамтамасыз ету керек, м3сағ, былайша есептеледі
(7.7)
Үш және екі камералы түсіздендіру сүзгілерді қолдану мүмкіндігі бар.
8. Су дайындау қондырғының көмекші жабдықтары
1 мг - экв дм3 тен ұсынылатын ең максималды дозасына қарай, өңделетін суға коагулянтты мөлшерлеу үшін жабдықтарды есептейміз.
Коагулянттың шығыны , кгтәул, осылай табылады:
(8.1)
(8.2)
мұндағы
Q - судың шығыны м сағ ;
- су дайындау қондырғының өнімділігі, м3сағ. Түссіздендіргіштердің өнімділігіне тең болып қабылданады ;
- сусыз коагулянттың эквиваленті:күкірт-қышқылды алюминий (глинозем) Al2(SO4)3·18H2O - 57,02; күкірт-қышқылды темір (темірді купор
ос), FeSO4·7H2O -75,16; хлорды темір FeCl3·6H2O - 54,07;
- коагулянттың ұсынылатын ең максималды дозасы, мг-экв дм3.
Коагулянт ерітіндісінің шығыны:
(8.3)
мұндағы
- коагулянт ерітіндісінің тәуліктік шығынының көлемі болып табылады, м3тәул.
- мөлшерленген ерітіндісінде сусыз коагулянттың шоғырлануы, 5-10 %-қа тең алынады;
- коагулянт ерітіндісінің тығыздығы, тм3;
Коагуляттағы шығындық күбінің көлемі кұрылымдық жағдайларға қарай тәулікте 1 ретке сай болып алынады. Әрбір түсіздендіргішке бір шығындық күбі орнатылады.
Коагулянтің "сулы" түрінде сақтау қойманың көлемі, м3, осылай табылады:
(8.4)
мұндағы
- 10 немесе 30 тәулікке дейін жеткілікті коагулянттың қоры, тәул.;
- коагулянт қорының қалдығы 5-10, тәул.
5-10 %-тік коагулянт ерітіндінің сағаттық шығыны, дм3сағ, былай табылады:
(8.5)
Мөлшерлегіш - сорғының қабылдануы П-7 кестесі бойынша жасалынады.
Полиакриламидты мөлшерлеу жабдықтары.
Полиакриламидтын (ПАА) шығыны, кгтәул
(8.6)
мұндағы
- су дайындау қондырғысының өнімділігі, м3сағ;
- ППА-тің мөлшері - 0,1-1 мгдм3.
Мөлшерленетін 0,1 %-ті ППА ерітіндінің шығынын анықтаймыз:
(8.7)
(8.8)
мұндағы
, - мөлшерленетін ППА ерітіндінің көлемі, м3тәул. немесе дм3сағ;
0,1 - мөлшерленетін ерітіндінің көлемінде ППА-тің шоғырлануы, %;
- мөлшерленетін ерітіндінің тығыздығы, тм3, = 1 тм3.
ППА ерітіндінің мөлшерлегіш - сорғыларының өнімділігі ең максимал шығынды жабдықтау керек .
Ізбес мөлшерлеу үшін жабдықтар
Ca(OH)2 түріндегі ізбестің шығының былай табамыз
(8.9)
мұндағы
- су дайындау қондырғыдағы ізбестің тәулік шығыны, кгтәул;
37,05 - Ca(OH)2 эквиваленті;
- су дайындайтын қондырғының өнімділігі, м3сағ;
- бастапқы судың сапасына карай ізбестің мөлшері табылады, мг-экв дм3. = 20 мг-экв дм3.
Ізбестік сүттің шығыны:
(8.10)
(8.11)
мұндағы
- ізбестік сүттің шығыны, м3тәул. және дм3сағ;
- ізбестік сүттің шоғырлануы, 5 %-тен кем қабылдауға ұсынылмайды;
- ізбестік сүттің тығыздығы, гсм3;
Мөлшерлегіш - сорғыларға ізбес сүттің үздіксіз қабылдау үшін, сүтті алу жолында ізбестік айналымдық бұлғауышты орнатады. Ізбес бұлғауыштардың сыйымдылығын және санын ізбестік сүттің шығыны мөлшеріне карай қабылданады , ол ізбес сүттің қажетті шоғырлануынан және бір ауысымда 1 рет - 12 сағат немесе бір тәулікте 1 рет - 24 сағат ізбес сүтпен қабылданғаннан алынады.
Ізбес сүтінің айналым сорғылары АР түрлі алынады. Сорғының өнімділігін қабылдағанда бұлғауышқа кіретін ағынның жылдамдығы :
, (8.12)
мұндағы
- ізбестік сүттін айналым сорғының өнімділігі, м3сағ;
- бұлғауыштың ауданы, м2.
ҚОСЫМШАЛАР
П-1 кестесі - Есептің бастапқы мәліметтер
№ пп
Су қыздыратың қазандар
Бу қазандар
Жылу трассасы көлемі, тыс. м[3]
Өндіріске алынатын будың шығыны, бу қазандардың өнімділігінің
%-тік мөлшері
Қайтарылатың шықтың мөшері, %
Негізгі қайнары суы
Түсіздендіргіштерге арналған реагенттер
Түрі
Мөлшер
Түрі
Мөлшер
1
КВТК-100
5
Е-35-40
6
30
30
40
Волга
К+И
2
ПТВМ-50
8
Е-50-40
5
40
40
40
Иртыш
К+И
3
КВТК-180
4
Е-75-40
8
50
30
40
Обь
... жалғасы
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: КВТК-30 қазандығында су дайындаудың физика-химиялық режимі
Жылулық желілер және жылуландыру қазандықтары пәні бойынша
Орындаған:
топ студенті
_____________________
___ қараша 2019 ж.
___________
қолы
Нормабағалау:
___ қараша 2019 ж.
___________
қолы
Қабылдаған:
___ қараша 2019 ж.
___________
қолы
НҰР-СҰЛТАН 2019
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1. Су дайындағыш қоңдырғыны есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
2. Есеп шығару ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
3. II-сатылы натрий-катиониттік сүзгілер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
4. Декорбанизаторды есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..12
5. Натрий-катиониттік сүзгілердің I-сатысы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .15
6. Алдын ала су тазалау қоңдырғылары
Көмекші қоңдырғылары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 21
7.Түссіздендіргіштік сүзгілердің есебі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .22
8. Су дайындау қоңдырғының көмекші жабдықтары ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... .25
Қосымшалар ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..29
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...44
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..45
Кіріспе
Су дайындау электр энергиясы және жылу өндіру процестерінің ажыратылмайтын бөлігі болып келеді. Осы немесе басқа су дайындау сүлбесі
бастапқы судың сапасымен, сонымен қатар тазаланған суға қойылған талаптармен, және үнемдіктік тәсілдермен таңдалады.
Осы жұмыстың бірінші бөлігінде қажетті мәліметтер тақырыптармен берілген: бастапқы суды алдын ала тазалау (предочистка), суды жұмсарту әдістері, қондырғылардың тәсілдемелік сүлбелері және сүзгілердің құрылымдары, олардың жіберілуі және пайдалануы, қондырғылар жұмысының жақсарту кепілдемелері.
Жұмыстың екінші бөлігінде тәсілдемелік есептің және түссіздендіргіштерде суды алдын ала тазалауға кіретін су дайындау қондырғыларын таңдау әдістемелері ұсынылған, сонымен қатар жоғары және орташа қысымы қазандақтар, жылу тораптары, булану қондырғыларын сумен жабдықтау үшін екі сатылы натрий-катиондаумен сутегі-натрий катиондауын қолдану.
1. Су дайындағыш қондырғыны есептеу
Жұмыстың мақсаты: түссіздендіргіште алдын ала су тазалау натрий - катиониттау, сутегі - натрий катиондау сүлбесімен жұмыс істеушінің су даярлағышында ион алмасушы сүзгілердің жұмыс технологиясымен теориялық білімдерді нығайту, тәлімгерлерді есептің әдісімен және су дайындау жабдықтарды іріктеп алуымен таныстыру.
Технологиялық есепті орындауға талап қойылады және негізгі жабдықтарды таңдау, су дайындау принциптік сүлбесін жасау, құру, бөлек түйіндерінің құрастыруын беру .
2. Есеп шығару
2.1 Қондырғының есебін ЖЭО-қа керекті судың мөлшерін таңдауынан және II-сатыдағы натрий-катионитті сүзгілердің таңдауынан басталады, ол технологиялық процестің артынан, оның себебі қондырғының бас бөлімі қосымша су мөлшерін өткізу керек, ол су әрбір су тазалау сатыларда өзіне меншікті мұқтаждықтарға барады.
Қондырғының өнімділігінің есебі
Анықтама мәліметтер арқылы қондырғының өнімділігін және жұмыс ортасының рұқсатты қозғалыс жылдамдығын біліп, сүзулік беттің ауданын табамыз, содан кейін стандарттық сүзгіні қабылдаймыз (олардың саны екіден кем емес, ал диаметрі ең максималды болу керек).
2.2 II-сатыдағы натрий-катионитті сүзгілердің өнімділігі анықталады, м3сағ
(2.1)
мұндағы
- ЖЭО-ның бу және су шығындарының толтырылуына арналған су шығыны, м3сағ, қазандардың жалпы өндіргіштігінен 2-4 % қабылданады;
- қазандықтардың үрлеуіндегі су шығын, қазандардың жалпы өндіргіштігінен жұмыс істеу қысымы 10 МПа-дан төмен болса 1,5 % қабылданады, ал 10 МПа тең немесе жоғарырақ болса 1 % қабылданады;
- мазутты жылытуға керекті бу шығыны, м3сағ , мазут тоннасына будың 0,15 т қабылдайды.
3. II сатылы натрий - катиониттік сүзгілер
3.1.2. Тәсілдемелік құбылыс дұрыс өту үшін жұмыс істейтін сүзгілердің санын табамыз (екіден кем емес және резервтік, ал диаметрі ең максималды)
(3.1)
мұндағы
- натрий-катиониттік сүзгілердің сүзулік ауданы, м2. Екі сүзгіден кем емес П-6 кестесінен қабылданады.
- натрий-катионитті сүзгілердің сүзулік шеңберінің жалпы ауданы, м2.
(3.2)
мұндағы
- қондырғының жалпы өнімділігі, м3сағ;
- сүзгідегі су қозғалысының сызықтық жылдамдығы, мсағ.
3.0.3. Қабылданатын жұмыс сүзгілердін көлемін және мөлшерін тапқаннан кейін сүзулік жылдамдықтың санын анықтаймыз, мcағ.
(3.3)
Катиониттің алмасу сыйымдылығының төмендеуінің мүмкіндігі болғанынан сүзулік жылдамдық , мсағ, 5 мсағ кем ұсынылмайды (30 мсағ-тан жоғары қабылданылмайды).
4.0.4. II сатылы сүзгілердің бір регенерацияға арналған ыдысқа салынатын тұздың шығыны анықталады.
Бір регенерацияға арналған ыдысқа салынатын 100 %-тік тұздың шығыны, кг былай анықталады:
(3.4)
мұндағы
- катиониттің жұмыстық алмасу қабілеттілігі, г-эквм3. СУ = 300 г-эквм3 және КУ-2 = 800 г-эквм3 катиониттер үшін қабылданады (катиониттердің біреуі еркін тандау бойынша алынады).
- регенерацияда қолданылатын тұздың меншікті шығыны, катиониттің алмасу қабілеттілігі, гг-экв.
- натрий-катиониттік сүзгінің сүзулік ауданы, м2;
- катионит қабатының биіктігі, м.
Бір регенерацияға қажеттілікті күшті тұздың (24 %-тік) ерітіндінің шығыны, м3
(3.5)
мұндағы
- 20°C-ға сәйкес 24 %-тік тұз ерітіндінің тығыздығы, гм3,
II сатының сүзгілердің регенерациясына 1 тәулікке қажеттілікті техникалық тұздың шығыны, кгтәул
(3.6)
мұндағы
- сүзгіде бір тәулікте өтетің регенерация саны;
- жұмысқа қатысатың сүзгілердің саны;
93 - техникалық тұздағы NaCl-дың проценттік құрамы, %.
Әрбір сүзгінің бір тәулік ішінде регенерациялау саны мына формуламен анықталады:
(3.7)
мұндағы
- сүзгілердің I-ші сатыдаң кейінгі және II-ші сатысының алдындағы қалдық кермектігі, =0,7-1 мг-экв дм3;
5.0.5. Натрий-катиониттік сүзгілердің II сатысының регенерациясы бойынша өзіндік мұқтаждықтарға керекті су шығыны .
Сүзгіні қопсытып жууға жұмсалатын су шығыны, м3:
(3.8)
мұндағы
- материалды қопсытып жууының жиілігі, дм3м2·с,
- сүзгіні қопсытуға керекті уақыт мерзімі, мин,
- екінші сатылық сүзгінің сүзулік ауданы, м2.
Регенерацияланған тұздың ерітіндісін дайындауға керекті судың мөлшері, м3
(3.9)
мұндағы
- регенерацияланған ерітіндінің концентрациясы, %
- регенерацияланған ерітіндінің тығыздығы, гм3, П-2 кестесінен қабылданады.
Регенерацияланған өнімдерден катионитті жууға керекті су шығыны, м3
(3.10)
мұндағы
- NaCl-дан катионитті жууға қажеттілікті судың меншіктік шығыны, м3м3;
Қопсытып жууға алынатын қалдық судың 20 % санап тұрып, II сатылы натрий-катиониттік сүзгінің регенерациясына керекті судың шығыны, м3
(3.11)
Натрий-катиониттік сүзгілердің өзіндік судың ортасағаттық шығыны, м3сағ
(3.12)
мұндағы
- әрбір сүзгінің регенерациялау саны;
- II сатылы натрий-катиониттік сүзгілердің саны.
Регенерациялау жылдамдығың, регенерациялау ерітіндісінің көлемін және сүзулік ауданын біле тұра регенерациялау уақытын табуға болады:
(3.13)
мұндағы
- регенерациялау ерітіндінің өткізу жылдамдығы, мсағ;
4. Декарбонизаторды есептеу
Декарбонизаторға келетін суда еріген көмір қышқылының (кгм3) концентрациясы мына формуламен анықталады
(4.1)
мұндағы
Жк - бастапқы судың карбонатты кермектілігі, ол суды өңдеу кезінде жойылады: мг-эквл;
Ссо2 - бастапқы судағы еріген бос көмір қышқылының концентрациясы (тепе-теңдік), мгл.
Бастапқы судағы бос көмір қышқылының концентрациясын сілтілік арқылы (карбонатты кермектік) және судың рН көрсеткіші бойынша номограмманың көмегімен анықтауға болады. Бұл номограмма 200С температурада құрғақ қалдығы 200 мгл болатын су үшін жасалған.
Берілген сілтілік пен рН мөлшерлері үшін бос көмір концентрациясы номограмма бойынша: Ссо2 46 мгл болады. Бастапқы судың басқадай көрсеткіштері (құрғақ қалдық) үшін бос көмір қышқылы концентрациясын мына формуламен анықталады:
ССО2 = ССО2 ∙ α= 2,7∙ 0,87 = 2,3 мгл . (4.2)
мұндағы
Ссо2 - бастапқы судың құрғақ қалдығының мөлшеріне түзету коэффициенті. 500 мгл құрғақ қалдық үшін λ = 0,87.П-10 қосымша
Қондырғының қажетті беттігі (десорбция беттігі) м2 (көмір қышқылының әсерін жоятын) мына формуламен анықталады:
(4.3)
Декарбонизатордағы шығарып тастауға жататын көмір қышқылының мөлшері:
G = Q ∙(Ссо2 - Ссо2) = 125 (2,3 - 0,07) =279 кгсағ. (4.4)
Рашиг сақиналарының ретсіз салу кезіндегі қондырғының қажетті көлемі оның белгілі ауданы бойынша анықталады:
(4.5)
Декарбонизатордың көлденең қисығының ауданы мына формуламен анықталады:
(4.6)
мұндағы
Q - декарбонизатордың өнімділігі, м3сағ
60 - қондырғыны суарудың қолайлы тығыздығы, м3 (м2сағ)
Декарбонизатордың диаметрі м, мына формуламен анықталады:
(4.7)
Өлшемдері 25 х 25 х 3 Рашиг сақиналарынан жасалған қондырғының биіктігі мына формуламен анықталады:
(4.8)
Декарбонизаторға берілетін ауаның шығыны м3сағ, мына формуламен есептеледі:
(4.9)
мұндағы
b - Рашиг сақинасы қондырғысындағы салыстырмалы ауа шығыны м3 ауам3 (жұмсартылған жағдайда 25 м3м3 деп алуға, тұзсыздандырғанда - 40 м3м3 деп алу ұсынылады).
Декарбонизатор арқылы жүретін ауа қозғалысына кедергі былай есептеледі:
(4.10)
мұндағы
40 - декарбонизатордың конструктивтік элементерінің ауаның жүрісіне кедергісі, мм су болған;
25 - 25 х 25 х 3 - Рашиг сақиналарынан жасалған қондырғының І болған.
Көрсетілген декарбонизаторға арналған желдеткіш ауаның шығынын Q-дан кем емес және су тегеуіріні Р болатындай етіп қызмет істеу қажет.
Қондырғының өндіргіштігі мен судың карбонаттық кермектігі белгілі болған жағдайда декарбонизатордың типін, Рашиг сақиналары қондырғысының биіктігі мен көлемін таңдап алуға болады.
5. Натрий-катионитті сүзгілердің I сатысының есебі
Есеп екінші сатының есебіне ұқсас, осындай жүйе бойынша басқарылады:
Натрий - катионитті сүзгілердің I сатысының өнімділігін табу үшін сүзгілердің II сатысының өнімділігін, II сатылы сүзгілердің өзіндік мұқтаждықтарға керекті су шығыны және жылу торабына керекті су шығыны (жылу торабының шығынының 0,5 % - бұл сумен көректендіру мөлшері).
Натрий - катионитті сүзгілердің I сатысынан өтетін су шығынын табамыз , м3сағ
(5.1)
мұндағы
- II сатылы сүзгілердің өзіндік мұқтаждықтарына керекті орта сағатты шығыны, м3сағ;
- жылу торабының сумен қоректендіру шығыны, м3сағ.
Тәсілдемелік процессті жүру үшін I сатыда жұмыс істейтің сүзгілердің санын , дана, және бір резервті сүзгіні орнатуды ескеріп орнатылған сүзгілердін жалпы санын табамыз , дана.
(5.2)
(5.3)
мұндағы
- натрий-катионитті сүзгілердің сүзулік шеңберінің жалпы ауданы, м2
(5.4)
мұндағы
- қондырғының жалпы өнімділігі, м3сағ;
- сүзгідегі судың қозғалысының сызықтық жылдамдығы, мсағ.
- натрий-катиониттік сүзгілердің сүзулік ауданы, м2.
Регенерацияға бір сүзгі тоқтатылғанда, сүзудің максималды жылдамдығын табамыз , мсағ
(5.5)
Егер де сүзудің максималды жылдамдығы болымды максималды шамасынан аспаса, онда сүзгі дұрыс қабылданған.
Резервтегі сүзгіні жөндеу уақытында және бастапқы судың сапасы нашар болса , әрбір сүзгінің регенерацияларының саны үшеудің көбірек емес болу керек және үлкен диаметрлі сүзгілері бірден кем емес болуынан I саты сүзгілерінің көлемі және саны қабылданады.
Әрбір сүзгінің бір тәуліктің ішінде өтетін регенерациялау саны осы формуламен анықталады:
(5.6)
мұндағы
- I сатылы натрий-катионитті сүзгілеріне түсетін бастапқы судың кермектілігі, г-эквм3;
- катиониттің жұмыстық алмасу қабілеттілігі, г-эквм3. СУ = 300 г-эквм3 және КУ-2 = 800 г-эквм3 катиониттар үшін қабылданады (сүзгілердің II - сатысының есебінде катиониттердің біреуі еркін таңдалады).
Бір регенерацияға керекті 100 %-тік пісіру тұздың шығыны, кг
(5.7)
мұндағы
- регенерацияда қолданылатын тұздың меншікті шығыны, катиониттің алмасу қабілеттілігі, гг-экв.
Бір регенерацияға қажеттілікті күшті тұздың (24 %-тік) ерітіндінің шығыны, м3
(5.8)
мұндағы
- 20°C-ға сәйкес 24 %-тік тұз ерітіндінің тығыздығы, гм3,
I сатының сүзгілердің регенерациясына 1 тәулікке қажеттілікті техникалық тұздың шығыны, кгтәул
(5.9)
мұндағы
- сүзгіде бір тәулікте өтетін регенерация саны;
- жұмысқа қатысатын сүзгілердің саны;
93 - техникалық тұзда NaCl-дың проценттік құрамы, %.
Регенерацияланған тұздың ерітіндісін дайындауға керекті судың мөлшері, м3
(5.10)
мұндағы
- регенерацияланған ерітіндінің концентрациясы, %
- регенерацияланған ерітіндінің тығыздығы, гм3;
Регенерациялау өнімдерінен катионитті жууға керекті су шығыны, м3
(5.11)
мұндағы
- от NaCl-дан катионитті жууға қажеттілікті судың меншіктік шығыны, м3м3;
Сүзгіні қопсытып жууға жұмсалатың су шығыны, м3
(5.12)
мұндағы
- материалды қопсытып жууының жиілігі, дм3м2·с;
- сүзгіні қопсытуға керекті уақыт мерзімі, мин;
- бірінші сатылық сүзгісінің сүзулік ауданы, м2.
Қопсытып жууға алынатын қалдық судың 20 % санап тұрып, II сатылы натрий-катиониттік сүзгінің регенерациясына керекті судың шығыны, м3
(5.13)
I - сатылы натрий-катионитті сүзгілердің өзіндік судың орта сағатты шығыны, м3сағ
(5.14)
24 %-тік тұздың ерітіндісінің тәулік шығынының көлемі, м3тәул.
(5.15)
Бір тәулікті пісіру тұздың қорына кажетті өлшемдіктің сыйымдылығы, м3
(5.16)
Натрий-катионитті сүзгілерді қопсытып жууға арналған күбінің (бак) көлемі, м3
(5.17)
Тұздың суды сақтау қоймасын есептейміз:
Тұздың сақталуы сулы түрінде орындалады, себебі аз және үлкен тұз мөлшерін сақтау үшін бұл түр қойылған мақсатқа лайықты.
Тұздың сулы сақталуы екі темірлі бетон қоймасынынан кем емес жүзеге асырылады. Олар бірі-бірімен жұмыс барысына қатысады, бірі тұзбен толтыра артылғанда екіншісі батпақтан тазаланады.
Қоймалардың көлемі осы формуламен анықталады:
(5.18)
мұндағы
- тектескіштің (реагенттің) "сулы" түрінде сақтау қоймасының көлемі, м3;
1,5 - тектескіштің (реагенттің) бір тоннасына арналған күбінің (бактың) есепті көлемі, м3;
- тәсілдік (техникалық) тұздың шығыны, кгтәул.;
- ЖЭС-ны 10 немесе 30 тәулікке дейін тұзбен жабдықтау үшін керекті тұздың қоры (ЖЭС-дан тұз шығару орнына дейінгі қашықтығымен байланысты), тәулік;
- Резервті тұз қоры керекті тәуліктердің саны 5-10, тәул.
6. Алдын ала су тазалау қондырғылары. Көмекші қондырғылары.
Бұл бөлімде механикалық сүзгілердің, механикалық сүзгілерді жуу үшін сорғылардың, түсіздендіргіштердің, аралық күбілердің (бактардың), түсіздендірілген суды сорғылау үшін сорғылардың, түсіздендіргіштерден шыққан тұзсыздандыру (продувканың) суын жинау үшін жердін астындағы күбілердін (бактардын), химикалық тазаланған судың жинау күбілерің, тұздың сулы сақтау қоймасың, коагулянттың сулы сақтау қоймасың, ақ балшық қоймасының, магнезит қоймасының есебің жасап, оларды қабылдау керек. Қондырғылардың компановкасың жасау.
7. Түссіздендіргіштік сүзгілердің есебі.
Түссіздендіргіштік сүзгілердің орнына су дайындау қондырғыларында типтік бір ағынды сүзгілер қолданылады, олар антрацитпен немесе кварц құмымен толтырылған.
Кезеңді істейтін қондырғының тазаланған су дайындау өнімділігі 100 м3сағ-қа дейін болса, сүзгілердің саны екіден кем емес болу керек, ал өнімділігі 100 м3сағ-тан астам болса және демалыссыз, тәулік бойы жұмыс істесе сүзгілердің саны үштен кем емес болу керек.
Сүзгілердің біреуін жуғанда сүзулік жылдамдықтың жоғарлауы 30 %-тен кем болмауы тиіс. Сүзгілерді қопсытып жууы түссіздендірілген сумен жасалынады.
Сүзгілердің өзіндік мұқтаждықтарына керекті шығынын санап және қондырғының өнімділігіне карай сүзгілердің есебі орындалады, м3сағ;
Сүзулік жалпы ауданы , м2
(7.1)
мұндағы
- сүзгінің түссіздендірілген су бойынша өнімділігі, м3сағ
- түссіздендіру сүзгілерінің өзіндік мұқтаждықтарына керекті су шығынын санайтын коэффициенті. = 1,1 қабылдаймыз;
- сүзгілердің дұрыс жұмыс жасау тәртібі болғандағы сүзулік жылдамдығы, мсағ;
Жұмыс істейтін сүзгілердің санын табамыз:
(7.2)
мұндағы
- түссіздендіру сүзгінің сүзулік ауданы, м2
Әрбір бес жұмыс істейтін сүзгілерге, бір резервті (жөндеулік) сүзгі қойылады.
Сүзгілердің дұрыс жұмыс жасау тәртібі болғандағы есептік сүзу жылдамдығымен өрнектеледі, мсағ
(7.3)
мұндағы
- түссіздендіру сүзгілердің өзіндік мұқтаждықтарға керекті орта сағатты шығыны, м3сағ;
- үлгіқалыпты түссіздендіруші сүзгінің сүзулік ауданы, м2;
- қондырғыда қойылатын сүзгілердің саны, дана;
- жууда тұрған сүзгілердің саны, дана, = 1;
Өзіндік мұқтаждықтарға керекті орта сағатты шығыны, м3сағ, осы формуламен табылады:
(7.4)
мұндағы
- сүзгіні бір жууға арналған су шығыны, м3;
- бір тәуліктің ішінде әрбір сүзгіні жуу саны 1-2 рет болып қабылданады.
Бір сүзгіні жуу үшін су шығыны, м3, осы формуламен табылады:
(7.5)
мұндағы
- жадығатты қопсытып жууының жиілігі, дм3м2;
- сүзгіні қопсытуға керекті уақыт мерзімі, мин;
Қопсытып жууға керекті су шығыны өте үлкен, сондықтан жууды тікелей түссіздендірілген су құбырынан жасалмайды. Қопсытып жуу үшін түссіздендірілген су жинау үшін арнайы екі күбі орнатылады (бірінші күбіде қопсытып қолданылған су жиналып тұрады, екіншіде сүзгілерді қопсытып жуу үшін тұндырылған су алынады).
Сүзгіні қопсытып жуу үшін қолданылатын күбінің көлемін табамыз, м3
(7.6)
мұндағы
- сыйымдылық қорының коэффициенті, 1,3 - 2-ге тең;
Түссіздендіру сүзгілерді қопсытып жууының сорғысы сүзгіні жуу үшін бір сағатта судың шығынын қамтамасыз ету керек, м3сағ, былайша есептеледі
(7.7)
Үш және екі камералы түсіздендіру сүзгілерді қолдану мүмкіндігі бар.
8. Су дайындау қондырғының көмекші жабдықтары
1 мг - экв дм3 тен ұсынылатын ең максималды дозасына қарай, өңделетін суға коагулянтты мөлшерлеу үшін жабдықтарды есептейміз.
Коагулянттың шығыны , кгтәул, осылай табылады:
(8.1)
(8.2)
мұндағы
Q - судың шығыны м сағ ;
- су дайындау қондырғының өнімділігі, м3сағ. Түссіздендіргіштердің өнімділігіне тең болып қабылданады ;
- сусыз коагулянттың эквиваленті:күкірт-қышқылды алюминий (глинозем) Al2(SO4)3·18H2O - 57,02; күкірт-қышқылды темір (темірді купор
ос), FeSO4·7H2O -75,16; хлорды темір FeCl3·6H2O - 54,07;
- коагулянттың ұсынылатын ең максималды дозасы, мг-экв дм3.
Коагулянт ерітіндісінің шығыны:
(8.3)
мұндағы
- коагулянт ерітіндісінің тәуліктік шығынының көлемі болып табылады, м3тәул.
- мөлшерленген ерітіндісінде сусыз коагулянттың шоғырлануы, 5-10 %-қа тең алынады;
- коагулянт ерітіндісінің тығыздығы, тм3;
Коагуляттағы шығындық күбінің көлемі кұрылымдық жағдайларға қарай тәулікте 1 ретке сай болып алынады. Әрбір түсіздендіргішке бір шығындық күбі орнатылады.
Коагулянтің "сулы" түрінде сақтау қойманың көлемі, м3, осылай табылады:
(8.4)
мұндағы
- 10 немесе 30 тәулікке дейін жеткілікті коагулянттың қоры, тәул.;
- коагулянт қорының қалдығы 5-10, тәул.
5-10 %-тік коагулянт ерітіндінің сағаттық шығыны, дм3сағ, былай табылады:
(8.5)
Мөлшерлегіш - сорғының қабылдануы П-7 кестесі бойынша жасалынады.
Полиакриламидты мөлшерлеу жабдықтары.
Полиакриламидтын (ПАА) шығыны, кгтәул
(8.6)
мұндағы
- су дайындау қондырғысының өнімділігі, м3сағ;
- ППА-тің мөлшері - 0,1-1 мгдм3.
Мөлшерленетін 0,1 %-ті ППА ерітіндінің шығынын анықтаймыз:
(8.7)
(8.8)
мұндағы
, - мөлшерленетін ППА ерітіндінің көлемі, м3тәул. немесе дм3сағ;
0,1 - мөлшерленетін ерітіндінің көлемінде ППА-тің шоғырлануы, %;
- мөлшерленетін ерітіндінің тығыздығы, тм3, = 1 тм3.
ППА ерітіндінің мөлшерлегіш - сорғыларының өнімділігі ең максимал шығынды жабдықтау керек .
Ізбес мөлшерлеу үшін жабдықтар
Ca(OH)2 түріндегі ізбестің шығының былай табамыз
(8.9)
мұндағы
- су дайындау қондырғыдағы ізбестің тәулік шығыны, кгтәул;
37,05 - Ca(OH)2 эквиваленті;
- су дайындайтын қондырғының өнімділігі, м3сағ;
- бастапқы судың сапасына карай ізбестің мөлшері табылады, мг-экв дм3. = 20 мг-экв дм3.
Ізбестік сүттің шығыны:
(8.10)
(8.11)
мұндағы
- ізбестік сүттің шығыны, м3тәул. және дм3сағ;
- ізбестік сүттің шоғырлануы, 5 %-тен кем қабылдауға ұсынылмайды;
- ізбестік сүттің тығыздығы, гсм3;
Мөлшерлегіш - сорғыларға ізбес сүттің үздіксіз қабылдау үшін, сүтті алу жолында ізбестік айналымдық бұлғауышты орнатады. Ізбес бұлғауыштардың сыйымдылығын және санын ізбестік сүттің шығыны мөлшеріне карай қабылданады , ол ізбес сүттің қажетті шоғырлануынан және бір ауысымда 1 рет - 12 сағат немесе бір тәулікте 1 рет - 24 сағат ізбес сүтпен қабылданғаннан алынады.
Ізбес сүтінің айналым сорғылары АР түрлі алынады. Сорғының өнімділігін қабылдағанда бұлғауышқа кіретін ағынның жылдамдығы :
, (8.12)
мұндағы
- ізбестік сүттін айналым сорғының өнімділігі, м3сағ;
- бұлғауыштың ауданы, м2.
ҚОСЫМШАЛАР
П-1 кестесі - Есептің бастапқы мәліметтер
№ пп
Су қыздыратың қазандар
Бу қазандар
Жылу трассасы көлемі, тыс. м[3]
Өндіріске алынатын будың шығыны, бу қазандардың өнімділігінің
%-тік мөлшері
Қайтарылатың шықтың мөшері, %
Негізгі қайнары суы
Түсіздендіргіштерге арналған реагенттер
Түрі
Мөлшер
Түрі
Мөлшер
1
КВТК-100
5
Е-35-40
6
30
30
40
Волга
К+И
2
ПТВМ-50
8
Е-50-40
5
40
40
40
Иртыш
К+И
3
КВТК-180
4
Е-75-40
8
50
30
40
Обь
... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz