МҰНАЙ ЭКСПОРТТАУШЫ ЕЛДЕРДІҢ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҮКІМЕТАРАЛЫҚ ҰЙЫМЫ

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 19 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
І ТАРАУ МҰНАЙ ЭКСПОРТТАУШЫ ЕЛДЕРДІҢ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҮКІМЕТАРАЛЫҚ ҰЙЫМЫ
1.1 Мұнай экспорттаушы елдер ұйымының мақсаты, құрылымы ... ... ... ... ... .5
1.2 Ұйымның қазіргі таңға дейінгі тарихы мен семинарлары ... ... ... ... ... ... ... 7
ІІ ТАРАУ МҰНАЙ ӨНІМДЕРІН ШЫҒАРУШЫ ЕЛДЕР
2.1 Халықаралық ұйымға мүше елдерге жалпы түсінік ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11
2.2 ОПЕК-ке мүше емес мемлекеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .15
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 19
ПАЙДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР САНЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...20

КІРІСПЕ

Тақырыптың өзектілігі: Бұл өзіндік жұмыс Мұнай экспорттаушы елдердің ұйымының (ОПЕК) қалыптасуы мен дамуына арналған.
Жалпы алғанда, қазіргі таңда отын энергетикасы, мұнай және оны экспорттау мәселесі әлі күнге мемлекеттер арасындағы артада талқыланатын мәселе болып табылады.
Мұнай - аса маңызды экспорттық тауар, дүниежүзінде өндірілетін мұнайдың 45%-ға жуығы сыртқа сатылады. Мұнайды өндіретін (Парсы шығанағы елдері, Латын Америкасы және Африка елдері) және тұтынатын аудандардың (Еуропа, АҚШ, Жапония) аумақтық алшақтығына байланысты мұнай тасымалы күрделі көлік жүйесіне айналып отыр. Қазіргі заманғы ірі порттар мен жүк сыйымдылығы аса жоғары танкерлер, қуатты мүнай құбырлары осы мақсатқа жұмылдырылған. Негізгі тасымал жолдары Парсы шығанағынан Батыс Еуропаға және Жапонияға, АҚШ-қа бағытталған. Сонымен қатар Венесуэла мен Мексика мұнайы АҚШ порттарына жеткізіледі. Аса маңызды ірі мұнай құбырлары Ресейдің мұнайлы аудандарын Еуропа елдерімен байланыстырады. Канада мұнайы АҚШ-қа құбыр арқылы жеткізіледі. Теңіздегі қайрандық (шельф) кен орындарында өндірілген мұнай құрлыққа суасты құбырлары арқылы тасымалданады. Қазіргі кезде 500 метрден төмен терңдікте орналастырылады. Мұнай өндіру мен тасымалдау қоршаған ортаға зиянды әсерін тигізуде. 1977 жылы Оңтүстік Африка жағалауында әрқайсысының жүк сыйымдылығы 330 мың тонна болатын екі мұнай таситын танкер соқтығысып қирады. 1989 жылы Аляска жағалауында қайраңға тұрып қалған Вальдес танкерінен суға 40 мың тонна мұнай ағып жайылған. 2002 жылы күзде Испания жағалауларында (Галиссия) болған мұнай апаты да қоршаған ортаға зор зиян тигізді.
Мақсаты: Мұнай экспорттаушы елдердің ұйымы және оның мүше елдерінің халықаралық қатынастағы дипломатиялық позициясын анықтау
Міндеттері: Осы жұмысты жазу барысында өзіндік жұмыста төмендегідей міндеттер анықталды:
1.Мұнай экспорттаушы елдер ұйымының мақсаты мен құрылымына жалпылай танысу.
2. Үкіметаралық ұйымның қазіргі таңға дейінгі тарихымен анықтау.
3. Халықаралық ұйымға мүше елдерге жалпы түсінік беру.
4. Қазақстан және ОПЕК арасындағы байланысты көрсету.
Хронологиялық шеңбері: ХХ ғасырдың екінші жартысынан бастап, қазіргі таңға дейінгі уақыт аралығын қамтиды.
Зерттелу деңгейі: ХХ ғасырдың ІІ жартысынан бастап қазіргі таңға дейін мұнай экспорттаушы елдер ұйымы және оған мүше елдер арасындағы байланыстар кеңінен зерттелген. Бұл тақырыпқа көптеген кітаптар арналған. Солардың бірі Дэниел Ергин (Пулитцер премиясының лауреты) мен Вагит Алекперовтың Добыча. Всемирная история борьбы за нефть, деньги и власть атты еңбегі. Ол 10 рецензиядан және 56 мақаладан тұрады. Онда әлем елдерінің мұнай және оны өндіру, сондай-ақ отын энергетикасы туралы жазылған. Бұл кітап жаңа замандағы мұнайдың маңызды рөлін білем деушілерге арналған.
Өзіндік жұмыстың құрылымы: Бұл өзіндік жұмыс кіріспеден, екі тараудан, әр тарау 2 бөлімнен және қорытынды мен пайданылған әдебиеттер санынан тұрады.

І ТАРАУ МҰНАЙ ЭКСПОРТТАУШЫ ЕЛДЕРДІҢ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҮКІМЕТАРАЛЫҚ ҰЙЫМЫ

1.1 Мұнай экспорттаушы елдер ұйымының мақсаты, құрылымы
Мұнай экспорттаушы елдер ұйымы (МЭЕҰ) - (The organisation of the Petroleum Exporting Countries, OPEC) - табысының негізгі көзі мұнай және мұнай өнімдерін шығару мен экспорттау болып табылатын, мұнай квоталарын бақылау мақсатында мұнай өндіруші, құрамына 15 ел кіретін халықаралық үкіметаралық ұйым. Ол Азия, Африка және Латын Америкасының негізгі мұнай өндіруші мемлекеттерінің бірілестігі болып саналады. Жиі картель ретінде қарастырылады. ОПЕК құрамына 15 ел кіреді: Алжир, Ангола, Венесуэла, Габон, Иран, Ирак, Конго, Кувейт, Катар (2019 жылдың қаңтарынан бастап альянстан шығады), Ливия, Біріккен Араб Әмірліктері, Нигерия, Сауд Арабиясы, Экваторлық Гвинея және Эквадор. Штаб-пәтері Венада орналасқан. Бас хатшы (2016 ж. 01 тамыздан бастап) -- Мохаммед Баркиндо.
ОПЕК мүше елдер әлемдік мұнай қорының шамамен 23-ін бақылайды. Олардың үлесіне дүниежүзілік өндірудің ~35% - ы немесе әлемдік мұнай экспортының жартысы келеді. ОПЕК-ке кіретін елдердің дәлелденген мұнай қоры қазіргі уақытта 1199,71 миллиард баррельді құрайды
Ұйымның мақсаты Мұнай саласында мұнай бағасының тұрақты болуы, тұтынушыларды мұнаймен қамтамасыз етуі, бұл мекемеге мүше елдердің арасындағы мұнай өндіруді қоғамдық және ортақ саяси қатынаста үйлестіру болып табылады.
ОПЕК мақсаты ұйымға қатысушы елдер арасында мұнай өндіруге қатысты қызметті үйлестіру және жалпы саясатты әзірлеу, мұнайдың тұрақты бағасын қолдау, тұтынушыларға мұнайды тұрақты жеткізуді қамтамасыз ету, мұнай саласына инвестициялардан қайтарым алу болып табылады.
ОПЕК-ке мүше мемлекеттердің энергетика және мұнай министрлері жылына екі рет халықаралық мұнай нарығын бағалау және оның болашаққа дамуын болжау үшін кездесулер өткізеді. Бұл кездесулерде нарықты тұрақтандыру үшін қажетті әрекеттер туралы шешімдер қабылданады. Нарықтағы сұраныстың өзгеруіне сәйкес мұнай өндіру көлемінің өзгеруі туралы шешімдер ОПЕК конференцияларында қабылданады.
Ұйымның жоғары органы қатысушы елдердің конференциясы болып табылады, әдетте, жылына 2 рет шақырылады. Конференция жаңа мүшелерді қабылдау мәселелерін шешеді, Басқарушылар кеңесінің құрамын, бюджетті және қаржылық есепті бекітеді, Басқарушылар Кеңесінің Төрағасын, Бас хатшысын, оның орынбасарларын және Ревизорды тағайындайды.
Басқарушылар кеңесі Конференция үшін мәселелер дайындайды,тұрақты жұмыс істейтін орган болып табылатын Хатшылықтың жұмысына басшылық етеді. Хатшылық зерттеулер жүргізеді және Басқарушылар кеңесі мен конференциялар үшін ұсыныстар дайындайды, қабылданған шешімдердің орындалуын бақылауды жүзеге асырады, ОПЕК-тің жыл сайынғы бюджеттерінің жобаларын жасайды. Оның құрамына әкімшілік, экономикалық, заң, ақпараттық және техникалық бөлімдер кіреді.
ОПЕК хатшылығы Вена қаласында орналасқан мұнайда экспорттаушы елдер ұйымының атқарушы органы болып табылады, сондай-ақ ОПЕК Жарғысының ережелеріне сәйкес ұйымның штаб-пәтерінің функцияларын орындайды. Ол барлық қарайтын мәселелерді жүзеге асыру үшін конференция қабылдайды және де Басқарушылар кеңесі қабылдаған барлық шешімдерді орындайды. Сонымен қатар ол нәтижелерін шешім қабылдау процессіне негізгі үлес құрайтын зерттеулер жүргізеді. Хатшылық ұйымның Бас атқарушы диреторы болып табылатын Бас Хатшыдан және ұйымның жұмысы үшін қажет болуы мүмкін персоналдардан тұрады. Жалпы алғанда, Хатшылық Бас Хатшының кеңсесінен, заң басқармасынан, зерттеу бөлімінен және қосалқа қызмет көрсету бөлімінен тұрады. Зерттеу бөлімінің құрамына деректер қызметі, мұнай және энергетика саласындағы зерттеулер кіреді. Қосалқы қызметтер бөліміне қоғаммен байланыс, ақпарат, қаржы және адам ресурстары бөлімдері, және де әкімшілік пен АТ қызметтері кіреді. Хатшылық бастапқыда 1961 жылы Женевада, Швейцарияда құрылды. 1965 жылы сәуір айында ОПЕК 8-інші кезектен тыс конференциясы Австрия үкіметімен келісімді мақұлдады. Нәтижесінде ұйымның штаб-пәтері 1965 жылдың 1 қыркүйегінен Вена қаласына көшірілді.
Бас хатшы ұйымның заңды уәкілетті өкілі және хатшылықтың басшысы болып табылады. Бұл ретте, ол Басқарушылар кеңесінің нұсқауына сәйкес ұйымның істерін басқарады. Конференция Бат хатшыны үш жыл мерзімге тағайындайды және ол сол кезеңде бір рет ұзартылуы мүмкін. Бұл тағайындау мүше мемлекеттер тағайындалғаннан кейін Бас хатшыға оның міндеттерін орындауға қызметкерлер мен олардың тобы, оның ішінде екі директор, зерттеу және қосалқы қызмет көрсету бөліміне жауапты. Оған Департаменттің алты басшысы, бас заң кеңесшісі, хатшы Кеңсесінің басшысы көмектеседі. Бас диретор және ішкі аудитор, олар хатшылықта қаржылық және әкімшілік операцияларды бақылаудың ағымдағы процестері әзерленгенін және олардың тиімді жұмыс істейтінін тәуелсіз тексереді.
Халықаралық ОПЕК семинарлары бүгін әлемдік энергетикалық күнтізбедегі басты оқиғалардың бірі болып саналады. Семинарға қатысушылар әдетте ОПЕК-ке мүше мемлекеттердің және басқада мұнай өндіретін және тұтынушы елдердің министрлері, сонымен қатар үкіметаралық ұйымдардың басшылары, ұлттық және халықаралық компаниялардың директорлары, сондай-ақ басқа да салалардағы көшбасшылар, ғалымдар, энергетика саласындағы сарапшылар мен мамандар, бұқаралық ақпараттар құралдыры болып табылады.
Семинарлар көптеген жылдар бойы әр түрлі формаларды қабылдаған болатын. Бірақ олар энергетикалық секторда және одан тыс жерлерде кең көлемде қамтылды. 2001 жылы басталған семинарлар серияларының соңғылары негізгі салалық проблемаларға жаңа серпін берді. Ол диалог пен ынтымақтастықтың қазіргі және жаңа мүмкіндіктерін дамытты. Қызықты презентациялар мен топтық пікірталастар жоғары дәрежелі баяндамашылармен бірге энергетикалық дебаттарда қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді перспективада, белгісіздік пен тұрақсыздық аясында салаға әсер ететін өзекті мәселелердің кеі ауқымды талқыланған болатын. Өткен жылдар ішінде семинарлардың ауқымы мен уақыт ауқымы өткен сайын жаhандық қаржы, тұрақты даму мен қоршаған орта сияқты аралас салаларды қамти отырып, ұлғайды және олардың беделі ұдайы өсуде. 1978 жылы ерте семинарға 200-ге жуық адам қатысқанына қарамастан, бұл 2012 жылдан кейін үш онжылдықтан төрт есе көп болды. 2015 жылдың түлегі рекордтық 800 қатысушы жинап, 30 презентацияны көрсеткен еді. Осы серияға енбеген ОПЕК ең бірінші семинары Вена қаласында 1969 жылғы 30 маусым - 5 шілде аралығында өтті және өндіруші елдер мен тұтынушылардың Халықаралық Мұнай және энергетика саясаты өзекті тақырыбына арналды. Одан кейін шағын серияда бірінші болып шыққан келесі семинарға дейін сегіз жылдан астам уақыт болды: 1977 жылы қазан - "Ұлттық мұнай компанияларының қазіргі және болашақ рөлі„; 1978 жылы қазан айындағы ОПЕК-ке мүше мемлекеттерде қайта өңдеу және өткізу бойынша операциялар: болашағы мен проблемалары 1979 жылы қазанда "ОПЕК және болашақ энергетикалық нарықтар„; 1981 жылы қарашадағы "Энергетика және даму; жаhандық стратегиялардың нұсқалары„; 1992 жылдың сәуірінде бір рет қоршаған орта бойынша семинар; ОПЕК мүше мемлекеттерге сол жылдың маусым айында Рио-де-Жанейродағы жер саммитіне дайындық барысында негізгі экологиялық мәселелерді шешуге көмектесу үшін.
Халықаралық ОПЕК семинарының жаңа және ағымдағы сериясы жаңа мыңжылдықта бір жылдан кейін басталды. Ол "2001 жылы қыркүйекте - ОПЕК бірінші халықаралық семинары„ ОПЕК және жаhандық энергетикалық баланс: Тұрақты энергетикалық болашақ жолында„; 2004 жылы қыркүйек ОПЕК-тің екінші халықаралық семинары - "Өзара тәуелді әлемдегі мұнай„. Жаңа энергетикалық дәуірдегі ОПЕК: проблемалар мен мүмкіндіктер атты үшінші халықаралық ОПЕК семинарынан тұрады. 2009 жылғы наурыз - "Мұнай: болашақ тұрақтылық пен қалыптылық„ атты төртінші халықаралық семинары өткен болатын. 2012 жылғы маусым - "Мұнай: өркендеу, тұрақтылықты қолдау„ бесінші семинары, 2015 жылғы маусым - "Мұнай - жаhандық даму үшін қозғалтқыш„ атты алтыншы халықаралық семинары және 2018 жылғы маусым - "Мұнай - орнықты болашақ мүддесіндегі ынтымақтастық„ атты ОПЕК-тің жетінші семинарлары болған болатын.

1.2 Ұйымның қазіргі таңға дейінгі тарихы және семинарлары
Жалпы пайдаланған әдебиеттерге сүйенсек, ұйымның тарихы ХХ ғасырдың екінші жартысынан басталған. Мұнай экспорттаушы елдер ұйымы 1960 жылғы 10-14 қыркүйекте Бағдадтағы конференцияға бес дамушы мұнай өндіруші елдердің: Иран, Ирак, Кувейт, Сауд Арабиясы және Венесуэла бастамашылығымен негізделді.
1960-ші жылдары деколонизация және жаңа тәуелсіз мемлекеттер құру процесі тән болды. Осы кезеңде әлемдік мұнай өндіруде "жеті апа" деп аталатын жеті ірі трансұлттық компания басым болды: Exxon, Royal Dutch Shell, Texaco, Chevron, Mobil, Gulf Oil және British Petroleum. ОПЕК "жеті апалы-сіңлінің" картелі бір жақты тәртіппен мұнайдың сатып алу бағасын төмендеткеннен кейін құрылған болатын.
Ұйымды құрудың мақсаты жаңа тәуелсіз мемлекеттердің ұлттық мүдделерді ескере отырып, өз ресурстары мен оларды пайдалануға бақылау алуға ұмтылысы болды. 1960 жылдары әлемдік нарықтарда мұнайдың артық ұсынысы болды, сондықтан ОПЕК құру мақсаттарының бірі бағаның одан әрі төмендеуін болдырмау болды. ОПЕК өзінің мұнай өндірудің ұжымдық көзқарасын жасап, алдымен Женевада, ал 1965 жылдың 1 қыркүйегінен бастап Венада орналасқан ұйымның Хатшылығын құрды.
1968 жылы ОПЕК "ОПЕК-ке мүше елдердің мұнай саясаты туралы" Декларацияны қабылдады, онда барлық елдердің өздерінің ұлттық даму мүддесінде өзінің табиғи ресурстарына тұрақты егемендікті жүзеге асыруға ажырамас құқығы атап көрсетілді.
1960 жылдары ОПЕК-ке мүше елдердің саны тағы да бес мұнай өндіруші елдердің: Катар (1961), Индонезия (1962), Ливия (1962), Біріккен Араб Әмірліктері (1967), Алжир (1969) қосылуының есебінен екі есе өсті.
ОПЕК 1962 жылдың B қарашасында толық құқықты үкіметаралық ұйым ретінде OOH хатшылығында тіркелді. B 1965 ОПЕК OOH экономикалық және әлеуметтік кеңесімен ресми қарым-қатынас орнатты, сауда және даму жөніндегі OOH конференциясының қатысушысы болды.
Осы онжылдықта ОПЕК -- тің әлемдік нарыққа әсері ОПЕК-ке мүше елдердің үкіметтері өз аумағында мұнай өндіруді өз бақылауына алды.
1970 жылдары ОПЕК мұнай нарығындағы ықпалды ұйымға айналды. Бұған әлемдегі екі маңызды оқиға ықпал етті: 1973 жылы араб елдерімен мұнай жеткізуге эмбарго және 1979 жылы Иран революциясының басталуы.
ОПЕК 1975 жылы Алжирде мемлекет және үкімет басшыларының жоғары деңгейдегі бірінші кездесуінен бастап өз өкілеттіктерін кеңейтті. ОПЕК әлемдік экономикалық даму мен тұрақтылық мүддесінде халықаралық қатынастарда ынтымақтастықтың жаңа кезеңіне шақырды. Бұл 1976 жылы Халықаралық даму бойынша ОПЕК қорын құруға әкелді. Мүше елдер дамудың өршіл әлеуметтік-экономикалық схемаларын қабылдады.
1970-ші жылдар кезеңінде ОПЕК мүше елдердің саны 1975 жылға қарай 13-ке дейін өсті: Нигерия (1971), Эквадор (1973) және Габон (1975).
1975 жылдың 21 желтоқсаны ОПЕК штаб-пәтерін Карлос Шакал басқарған алты қарулы террористерден топ басып алды. Нәтижесінде үш адам қаза тапты: австриялық полицей, Ливия делегациясының мүшесі және Ирак қауіпсіздік қызметкері.
Осы онжылдықтың басында мұнай бағасы рекордтық деңгейге жетті, алайда содан кейін төмендее бастады және 1986 жылы ұсыныстың сұраныстан асып түсуі және энергия көздерін ауыстыру есебінен көмірсутек шикізатын тұтынудың төмендеуі салдарынан барреліне шамамен 10 АҚШ долларына жетті.
Мұнайдың әлемдік өндірісіндегі ОПЕК -- ке мүше елдердің үлесі қатты төмендеді, мұнай сатудан түскен жалпы түсім бұрын қол жеткізілген деңгейден үштен бір бөлігіне төмендеді, бұл ұйымның көптеген мүше елдері үшін елеулі экономикалық қиындықтар туғызды.
Ұйым шеңберінде қабылданған шаралардың арқасында баға 1980-шы жылдардың басындағы баға деңгейінің шамамен жартысына тең деңгейде тұрақтандырылды, ал ОПЕК -- ке мүше елдердің үлесі қайта өсіп келе жатқан әлемдік өндіріс жағдайында қалпына келе бастады. Бұған ОПЕК -- ке мүше елдер үшін мұнай өндіру квоталарын келісу және белгілеу және ОПЕК қоржыны негізінде баға белгілеу тетігін белгілеу арқасында қол жеткізілді. Осы жылдары ОПЕК мүшелері болып табылмайтын елдермен диалог орнату және ынтымақтастық орнату мүмкін болды.
Осы онжылдықтағы бағалар алдыңғы жылмен салыстырғанда біршама өзгерді. ОПЕК-тің уақтылы іс-қимылдарының арқасында 1990-1991 жылғы Таяу Шығыстағы әскери оқиғаларға байланысты мұнай жеткізу дағдарысынан құтыла алды. Алайда, шектен тыс құбылмалылық және бағалардың жалпы әлсіздігі осы онжылдықта Оңтүстік-Шығыс Азиядағы экономикалық құлдырау және 1998-1999 жылдардағы Солтүстік жарты шардағы жұмсақ қыстың салдарынан басым болды. Дегенмен, әлемде КСРО ыдырағаннан және социалистік жүйенің күйреуінен кейін әлемде болған өзгерістерді есепке алған мұнай нарығының үлкен интеграциясының арқасында пайда болған тұрақты өрлеу байқалды. Осы кезең үшін сондай-ақ жаһанданудың үдемелі процестері, байланыс құралдарындағы және басқа да жоғары технологиялық бағыттардағы революция тән болып табылды. Мұнай өндірушілер мен тұтынушылар арасындағы диалог мәселелерінде, сондай-ақ ОПЕК-ке мүше елдер мен ОПЕК-ке мүше емес елдер арасындағы өзара қарым-қатынас мәселелерінде елеулі өзгерістер болды. 1992 жылғы жер Саммитінен кейін Біріккен Ұлттар Ұйымының қамқорлығымен климаттың өзгеруі бойынша келіссөздер қарқын алуда. Бұл жағдайда ОПЕК әлемдік нарыққа мұнай жеткізуді теңдестіруге ұмтылады.
Осы онжылдықтың ішінде ОПЕК құрамының өзгеруі болды: Габон ОПЕК-тен шықты, ал Эквадор ұйымға мүшелігін 2007 жылдың қазанына дейін тоқтатты.
1998 жылы Ресей ОПЕК бақылаушысы болды.
ОПЕК-тің инновациялық баға тетігі осы онжылдықтың алғашқы жылдарында мұнай бағасының тұрақтануына ықпал етті, ОПЕК елінің әсері отын-энергетика кешенінің биржалық фьючерстік және опциондық баға белгілеулеріне әсер ете бастады. Бірақ нарықтық күштердің үйлесуі, алыпсатарлық және басқа да факторлар 2004 жылғы жағдайды өзгертті, бұл бағаның өсуіне және шикі мұнаймен жақсы қамтамасыз етілген нарықтың құбылмалылығының артуына алып келді. Баға әлемдік қаржы дағдарысы мен экономикалық құлдырау жағдайында құлдырау алдында 2008 жылдың ортасында рекордтық деңгейге дейін көтерілді. ОПЕК экономикалық дағдарысқа қарсы күрес жөніндегі жаһандық күш-жігер аясында мұнай секторын қолдаудағы танымал ұйымға айналды. 2000 және 2007 жылдары Қарақас пен Эр-Риядтағы жоғары деңгейдегі ОПЕК екінші және үшінші кездесулерінің арқасында тұрақты дамуы бар тұрақты энергетика нарықтары құрылды, қоршаған ортаны қорғау мәселелері жаңа деңгейге көтерілді,атап айтқанда, көмірсутектерді әлемдік тұтынумен байланысты жаһандық жылыну талқыланды.
Осы жылдары ОПЕК-ке Ангола қосылды (2007), ал Индонезия 2009 жылдың қаңтарынан бастап өзінің мүшелігін тоқтатты, өйткені мұнай импорттаушы ел болды, бірақ ол, егер ол мұнай экспорттаушы болса, ол қайтып оралатынын мәлімдеді. Индонезия жеңіл мұнайды экспорттауды жалғастыруда, алайда қышқыл мұнайдың үлкен көлемін импорттайды. Мұндай тәсіл экономикалық жағынан ақталды, өйткені жеңіл мұнай бағасы жоғары.
2008 жылы Ресей ОПЕК-да тұрақты бақылаушы болуға дайын екендігін мәлімдеді.
2015 жылы Индонезия ОПЕК-ке қайта оралуға өтінім берді. Бірақ 2016 жылдың 1 желтоқсанында ол екінші рет шықты.
2016 жылдың шілде айында Габон да Ұйым құрамына оралды. Көктемде 2017 жылғы ОПЕК мүшесі болды Экваториальная Гвинея. Бұл дегеніміз, қазіргі уақытта ұйым 14 мүше-мемлекеттерді құрайды.
2018 жылдың желтоқсан айының басында Катар билігі ОПЕК шығып, табиғи газ өндіру мен сұйытылған газ өндіруге толық көңіл бөлуді шешті.

ІІ ТАРАУ МҰНАЙ ӨНІМДЕРІН ШЫҒАРУШЫ ЕЛДЕР

2.1 Халықаралық ұйымға мүше елдерге жалпы түсінік
ОПЕК елдері өздеріне пайда көру үшін әлемді мұнаймен "тамақтандырады" деуге болады. Осының арқасында елдер арасында дипломатиялық қарым-қатынастар мен байланыстар орнайды.
Ұйымға мүше мемлекеттерге тоқталсақ:
Сауд Арабиясы. Сауд Арабия патшалығы -- Араб түбегінде орналасқан мемлекет. Солтүстігінде Иорданиямен, Иракпен және Кувейтпен шекаралас, шығысында Катармен, Біріккен Араб Әмірліктерімен, оңтүстігінде Оман, оңтүстік - шығысында Йеменмен шекаралас. Солтүстік - шығысында Парсы шығанағы батысында Қызыл теңізбен қоршалып жатыр.
Сауд Арабияны Харам жері деп атайды. Харам деп аталуына себеп Мекке және Медине қалаларының орналасуында. Сауд Арабия мұнай қорымен әлемдегі бай елдердің қатарынан. 2009 жылы мұнай өндіріп экспорттаудан Ресейден кейінгі екінші орынды иемденді. Мұнайды экспорттау 95% құрайды, оның ішінде 75% мемлекетке кіріс, мемлекет кірісті халыққа теңдей бөліп беріп отырады. Астанасы Эр - Рияд қаласы. Халық саны 4 878 473 адам (2010 жылғы халық санағы бойынша). Бұл жерлерді алғашында көшпенді араб тайпалары мекендеген болатын. 1902 жылдан бастап Неджд аймағының орталығы болып, 1932 жылы мемлекеттің астанасы болды. Бұрын қала шағын қалашық болған. Мұнай өндірісінің дамуы қаладағы халық санының өсуіне ықпалын тигізді. Қазіргі таңда Эр - Риядта заманауи жобалармен салынған ғимараттар бой көтерген.
Экономикасы. Су мен ауыл шаруашылығы. Сауд Арабиясында тұрақты өзендер немесе ірі көлдер жоқ. Ауыл шаруашылығында дәстүрлі мал шаруашылығы - түйе, қой, ешкі, есек пен жылқы өсіру басым. Көшпелі бәдеуилер өз үйлерімен бірге бір жайылымнан басқасына көшіп - қонып жүреді. Өңдеуге жарамды жерлер елдің оңтүстік - батысындағы Асир таулы ауданы мен корольдіктің солтүстігінде шашыраған шұраттарда ғана бар. Алайда суландырудың қазіргі заманғы әдістерінің арқасында егіншілік жедел қарқынмен дамып келе жатқан салаға айналады. Теңіз суын тұщыландыру кең көлемге ие болды. Шөл даланың ортасында дөңгелек формасындағы егін алаптары созылып жатыр. Суару айналатын қондырғылар арқылы жүзеге асырылады. Негізгі дақылдар -- бидай, арпа, құрма, көкөністер, бақша өсімдіктері мен жемістер.
Мұнай өндірісі. Сауд Арабиясында мұнай алғаш рет 1936 жылы табылды. 2002 жылы елде күніне 10, 5 млн баррель мұнай өндірілді. Корольдікте бұл қазба отынның бүкіл дүниежүзілік қорының 14 - не жуығы шоғырланған. Экспорт құрылымында мұнайдың үлесі 97%- ға жетеді. Мұнай кен орындарының көпшілігі елдің шығысында, Парсы шығанағының жағалауында орналасқан. Мұнайды экспортқа шығарудан түсетін орасан пайда қазіргі заманғы қалалар, жолдар мен порттар салуға, инфрақұрылымды дамытуға, мектептер мен ауруханаларды қазіргі заманғы құрал - жабдықтармен жарақтандыруға мүмкіндік берді. Қаржы сондай - ақ өнеркәсіптің мұнай - химия, металл өңдеу мен дәрі - дәрмек жасау сияқты салаларын құруға да бағытталады. Сауд Арабиясы мұнайды экспортқа шығаратын елдер ұйымында (ОПЕК) жетекші орынды иеленді, бұл оған көптеген халықаралық өткір проблемаларды шешуге ықпал етуге мүмкіндік береді.
Транспорты. Теміржолы небәрі бірнеше жүз км. Стандартты кәлия ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.