Электр машиналары және электр жетегі
Ғ. Ж. Даукеев атындағы Алматы Энергетика және Байланыс Университеті
Коммерциялық емес акционерлік қоғам
Электр машиналары және электр жетегі
Өндірістік практика бойынша есеп беру
Мамандығы: 5В071800-Электроэнергетика
Орындаған: Сейілбек Ж.Б. Тобы: ЭЭк 17-5
Комиссия мүшелері:
т.ғ.к., доцент Гали К.О.
(ғылыми дәрежесі, атағы Т.Ә.А.)
__________ _______________ ____________2020г.
( бағасы ) (қолы)
PhD доцент Алмуратова Н.К.
(ғылыми дәрежесі, атағы Т.Ә.А.)
__________ _______________ ____________2020г.
( бағасы ) (қолы)
Өндірістік практика жетекшісі:
______________________Давыдов О.М.__________________
(ғылыми дәрежесі,атағы, Т.Ә.А.)
________ _______________ ____________2020г.
( бағасы ) (қолы)
Алматы, 2020
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
Жемді ұсатушыларға қойылатын технологиялық және зоотехникалық талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
Жемді ұсатқыштардың технологиялық және конструктивтік ерекшеліктері ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
Астық үгінділері жетегінің талап етілетін параметрлерін реттеудің мүмкін тәсілдерін талдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .11
Жұмыс күнін және жұмыс учаскесін жоспарлау (желілік кесте) ... ... ... ... ... ...14
1000 В дейінгі және одан жоғары электр құрылғыларында жұмыс өндірісіндегі техникалық іс - шаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .16
Өрт - қауіпсіздігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...17
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..19
Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...20
Кіріспе
Қарқынды мал шаруашылығын жүргізудің қажетті және міндетті шарттары тұрақты жем-шөп базасын қамтамасыз ету ғана емес, сонымен қатар, жем-шөптерді тиімді пайдалануды қамтамасыз ететін өңдеу мен дайындаудың заманауи тәсілдері мен тәсілдерін қолдану болып табылады.
Реттелмейтін электр жетектері бар астық үгінділерінің көпшілігінде айтарлықтай кемшілік бар, өйткені оператормен ұсақтау камерасына астық және басқа жем-шөп беруді, сондай-ақ жұмыс процесінде ұнтақтау сапасын тұрақты бақылауды және реттеуді талап етеді. Қолмен реттеу, әдетте, агрегаттың толық жүктелуіне немесе артық жүктелуіне әкеледі. Бұл ретте, осы агрегаттарды пайдалану тәжірибесі көрсеткендей, жұмыс уақытының көп бөлігі электр жетегі жүктемеден тыс жағдайда жұмыс істейді және керісінше қозғалтқыштың шамадан тыс жүктелуінен электр жетегін ажырату жағдайлары жиі кездеседі. Олардың қызып кетуінен қозғалтқыш орамаларының витаралық, фаза аралық тұйықталу жағдайлары орын алды. Машинаның жұмысын тұрақты бақылау қажеттілігінен басқа келтірілген өнім сапасының және машинаның тиеу коэффициенті және энергия тиімділігі сияқты пайдалану көрсеткіштерінің төмендеуіне әкеп соғады.
Жоғарыда айтылғандардан астық тартқыштың жетегінің бұрыштық жылдамдығы, қуаты және шамадан тыс тиеу қабілеті бойынша реттелетін электр қозғалтқышы болуы тиіс.
Астық үгінділері кездейсоқ, күрт ауыспалы жүктеме сипатына ие, үлкен әркелкілік коэффициентімен.
Ауылдық электр желілеріне кернеу сапасының төмендігі тән. Кернеудің төмендеуі электрқозғалтқыштың шамадан тыс жүктелу қабілетінің азаюына алып келеді, соның салдарынан ротордың бітелу апаттық режимі туындауы мүмкін.
Ауыл шаруашылығы өндірісі жағдайында шамадан тыс жүктемеге төзімді Электр қозғалтқыштарының жұмысы пайдалану шығындарының төмендеуіне және өндірістік механизмдердің мәжбүрлі тоқтап қалуының қысқаруына елеулі әсер етеді. Демек, реуляцияланатын жетекті таңдау кезінде кездейсоқ қысқа мерзімді артық жүктемелер кезінде электрқозғалтқыштың тұрақты жұмысы мәселелерін ескеру қажет.
Осыған байланысты ұсақтау камерасына азықтық материалды беруді реттеу үшін пайдаланылатын реттелетін электр жетегін әзірлеу өзекті болып табылады.
Жемді ұсатушыларға қойылатын технологиялық және зоотехникалық талаптар
Мал шаруашылығының өнімділігін көтеру өндірістік үдерістер кешенін орындауды түсінеді. Қарқынды мал шаруашылығын жүргізудің қажетті және міндетті шарттары тұрақты жем-шөп базасын қамтамасыз ету ғана емес, сонымен қатар, жем-шөптерді тиімді пайдалануды қамтамасыз ететін өңдеу мен дайындаудың заманауи тәсілдері мен тәсілдерін қолдану болып табылады.
Жемнің әртүрлілігі, оларды дайындау және мөлшерлеу өндірістік процестері ағынды технологиялық желілерге байланысқан машиналардың көп түрін қолдануды талап етеді. Негізгі, жауапты технологиялық операциялардың бірі азықтарды азықтандыру алдында ұсақтау болып табылады.
Жемді ұсақтағыштар жемдік астықты, шөпті, сабанды ұнға, тамыр-түйнек жемістілерді ботқасы бар және онсыз, жасыл массаны және сүрлемді, жүгеріні жемдік компоненттердің әр түрлі жиынтығымен ылғалды жемдік қоспаларды дайындау үшін пайдалануға болады.
Мал шаруашылығы өнімдерін өндіруге маманданған ауыл шаруашылығы кәсіпорындарында бірнеше азық түрлерін дайындауға арналған машиналарды қолдану үрдісі байқалуда. Мысалы, әр түрлі жемді ұнтақтау үшін бір машинада әмбебап астық үгіндісі қолданылады.
Жемді қайта өңдеу бойынша әртүрлі технологиялық желілердің құрамында әмбебап ұсақтағыштарды пайдалану оларды бірегейлендіруге, көп функциялы етуге мүмкіндік береді.
Ұсақтағыштың жұмыс органдары азықты азықтың түрі мен жай-күйіне, сондай-ақ олар арналған жануарлардың түріне байланысты зоотехникалық талаптарға сәйкес қайта өңдеуі тиіс.
Ірі азықтар - ірі қара малға, жылқы мен қойға, ал шағын мөлшерде-шошқа мен құс үшін рациондардың қажетті компоненті. Олар өте қиын өңделетін клетчаткадан тұрады, сондықтан алдын ала механикалық өңдеусіз Жануарлар нашар жейді.
Сабанды және шөпті ұсақтау кезінде кесу өлшемі ірі қара мал үшін 40 болуы тиіс... 50 мм, жылқы-30... 40 мм, қой 20... 30 мм кесу 6... Егер оны одан әрі шырынды азықтармен араластырса, 10 мм жүргізеді. Шошқалар мен құстарға арналған шөп ұнын өндіру кезінде кептірілген шөп бөлшектерінің 1 мм-ден кем мөлшеріне дейін ұсақталады.
Шырынды азықтарға тамыржемістілер, картоп, жасыл азықтар,сүрлем, бақша дақылдарының жемістері, жаңа піскен қырыққабат, балдырлар жатады. Тамыржемістілер мен картопты жуу, кесу және араластыру керек. Ірі мүйізді Малды қоректендіру кезінде кесу қалыңдығы 10 болуы тиіс... 15 мм, бұзаулар мен шошқалар-5... 10 мм, құс - 3...4 мм.
Шошқалар мен құстарға арналған құрама жем силосын дайындау кезінде тамыржемістілер мен картопты ұсақталған азықпен және шөп ұнымен қоспаға сүрлемдейді. Бұл ретте картоп, әдетте, алдын ала пісірілген және майысқан. Егер шикі күйінде сүрлем болса, 5-тен аспайтын бөлшектерге ұсақталады...7 мм.торайларды тамыржемістілер мен сүрлемді пастаны алғанға дейін неғұрлым жұқа ұсақтайды.
Құнарлы азықтарға дәнді және бұршақты дақылдардың дәндері, сондай-ақ өнеркәсіптік өндірістің жемдері (Кебек, азықтық ұн, Күнжара, шроттар және т.б.) жатады. Құнарлы жемді пайдаланудың ең тиімді түрі құрама жем болып табылады.
Дайындалған астық азығына қойылатын зоотехникалық талаптар бөлшек өлшемін көздейді: ірі қара мал үшін - 3 мм-ден жоғары емес, шошқа үшін-1 мм-ге дейін, құс үшін-2 мм-ге дейін...3 құрғақ азықтандыру кезінде және 1 мм дейін.
Жемді ұсатқыштардың технологиялық және конструктивтік ерекшеліктері
Жемді ұнтақтау үшін тар мақсаттық машиналар бар (ДДМ, КДМ-2, ИГК-ЗОБ, ИРТ-165, ПСЕ-30, КДУ-2, "Волгарь-5" және т.б.). Алайда, отандық АӨК дағдарысы жағдайында мал шаруашылығы өндірісін тар мақсаттық астық үгінділерінің толық жиынтығымен қамтамасыз ету өте қиын.
Соңғы жылдары жемді әмбебап ұсақтағыштарды әзірлеу және енгізу үрдісі байқалды. Бұл ұсақтау сапасы жақсы болған кезде ірі, жасыл, құнарлы және басқа да азық түрлерінің ең кең ауқымын қайта өңдеу қамтамасыз етілгенімен түсіндіріледі, бұл белгілі бір азықтарда тар мамандандырылған қымбат тұратын машиналарды сатып алу қажеттігінен арылтады.
Салыстырмалы түрде шағын мөлшерге ие, азықты әмбебап ұсақтағыштар, сондай-ақ қосымша өндірістік алаңдарды босатады және азықтық цехтардың технологиялық сызбаларын едәуір жеңілдетеді.
Бұл машиналар сыныбы салыстырмалы жаңа бағыт болып табылатындықтан, әмбебап ұсақтағыштарда оларды электрлендірумен байланысты бірқатар проблемалар бар,олар оларды қолдану тиімділігін айтарлықтай төмендетеді.
Мұндай мәселелерге мыналарды жатқызуға болады.
Мал азығының әртүрлі түрлерін зоотехникалық талаптарға сәйкес ұсақтау үшін мал азығын араластырғыштың жұмыс органының бұрыштық жылдамдығын реттеу қажет. Бұл ірі жемдерді зоотехникалық талаптарға сәйкес жеткілікті дәрежеде ұсақтау үшін өңдеу кезінде шырынды және қойылтылған жемдерді ұсақтауға қарағанда Жұмыс машинасының білігінде жоғары бұрыштық жылдамдық қажет. Егер ұсақтаушы органның бұрыштық жылдамдығы өзгеріссіз қалдырылса, онда бұл жасыл және қойылтылған жемдердің ұсақталу дәрежесі тым жоғары болады. Осы себепті жоғарыда келтірілген зоотехникалық талаптардан ұсақтау сапасына ауытқулар туындауы мүмкін. Бұл жемді ұсақтау дәрежесі тым жоғары болады, нәтижесінде олар қоректік құндылығын жоғалтады және сақтауға және пайдалануға жарамсыз болады.
Азықтың әр түрлі түрлерін ұсақтау үшін азықты араластырғыштың білігіне қуат пен сәтті реттеу талап етілетіндіктен, осы машинаның жетегі үшін тұрақты қуатты электрқозғалтқышты пайдалану электр энергиясының шығынын арттыруға әкелуі мүмкін.
Әмбебап астық үгінділерінің жетегі үшін қуаты қоректендіргіш желінің қуатымен жиі өлшенетін қозғалтқыштар қолданылады. Ауылдық электр желілеріне қоректендіретін сымдардың аз қималарының, трансформаторлық қосалқы станциялардың жеткіліксіз қуатының, электр энергиясын тәуліктік тұтынудың теңгерілмеген кестесінің, бір фазалық тұтынушылардың басымдығының, электр беру желілерінің үлкен ұзындығының нәтижесі болып табылатын кернеудің төмен сапасы тән. Кернеудің төмендеуі электрқозғалтқыштың шамадан тыс жүктелу қабілетінің азаюына алып келеді, соның салдарынан ротордың бітелуінің авариялық режимі туындауы мүмкін.
Жоғарыда айтылғандардан болжам жасауға болады-әмбебап астық үгінділерінің энергия үнемдейтін жетегін бұрыштық жылдамдығы, қуаты және электрқозғалтқыштың қайта тиеу қабілеті бойынша реттелетін қолдана отырып алуға болады.
Азықты МУИК-10 шағын габаритті әмбебап ұсақтағыш (1.1 сурет) қоректендірудің алдында ұсақтауды талап ететін ірі, шырынды және концентрацияланған жемдерді (шөптер, шөп, сүрлем, собық, жүгері дәндері мен сабақтары, ботвалар мен қызылша тамырлары, сабан) өңдеуге арналған.
Машинаның шағын өлшемдері оны ірі ауыл шаруашылығы кәсіпорындарында да, мал шаруашылығына мамандандырылған фермерлік шаруашылықтар құрамында да пайдалануға мүмкіндік береді. Ұсақтағышты тракторға тез ілу оны жем-шөп салынған жерлерде сақтауға тасымалдауға және пайдалануға мүмкіндік береді.
Сурет 1.1-Жемді әмбебап ұсақтағыштың жалпы түрі
МУИК-10
ДИК-1,5 және ДИК-2,2 шағын көлемді ұсақтағыштар-ұсақтағыштар сабақ пен дәнді азықтардың барлық түрлерін, тамыржемістілер мен жүгері собықтарын ұсақтауға арналған (1.2,а сурет). Олардың өнімділігі ұсақталатын материалға байланысты тиісінше 200 және 700 кгсағатқа дейін. Қозғалтқыш қуаты 1,5 кВт және 2.2 кВт.
АКМ-5,5 азық дайындау агрегаты сабақ және дәнді азықтардың, жүгері собығының, ұнға ірі азықтардың барлық түрлерін ұсақтауға, сондай-ақ ірі азықтан, сүрлемнен немесе пішендеуден тұратын құрама жем мен жем қоспаларын дайындауға арналған 50-ден 100-ге дейін ІҚМ немесе 100-ден 500-ге дейін қой бар шаруа қожалықтары ( 1.3 сурет).
а) б)
а) - ДИК-1,5 б) ДИК-2,2
Сурет 1.2-Шағын ұсақтағыштар-ұсақтағыштар
Өнімділігі сағатына 1200 кг дейін. Ұсақтағыш электр қозғалтқышының қуаты 5,5 кВт, шнек-араластырғыш 1,0 кВт.
1.3 сурет-АКМ-5,5 жемшөп дайындау агрегаты
Машинаның кемшіліктеріне астықты ұсақтау, оның өнімділігін қолмен реттеу кезінде, саңылауларды тарылтатын немесе кеңейтетін жапқыштың көмегімен қажеттілік жатады, олар арқылы астық материалдарының ағыны жұмыс органына түседі. Ірі жемді ұсақтау кезінде, машинаның өнімділігі лифтердің жоғары-төмен жылжуы арқылы қолмен реттеледі, бұл ротор балғаларының шектегіш доғалардың үстінен ұшып шығу шамасының өзгеруіне әкеледі. Жүгері собығын ұсату кезінде өнімділік науаның еңіс бұрышын өзгертумен реттеледі.
Қолмен реттеу, әдетте, агрегаттың толық жүктелуіне немесе артық жүктелуіне әкеледі. Бұл ретте, осы агрегаттарды пайдалану тәжірибесі көрсеткендей, жұмыс уақытының көп бөлігі электр жетегі жүктемеден тыс жағдайда жұмыс істейді және керісінше қозғалтқыштың шамадан тыс жүктелуінен электр жетегін ажырату жағдайлары жиі кездеседі. Олардың қызып кетуінен қозғалтқыш орамаларының витаралық, фаза аралық тұйықталу жағдайлары орын алды. Машинаның жұмысын тұрақты бақылау қажеттілігінен басқа келтірілген өнім сапасының және машинаның тиеу коэффициенті және энергия тиімділігі сияқты пайдалану көрсеткіштерінің төмендеуіне әкеп соғады.
5.5...11,0 әмбебап ұнтақтаушы (1.5 сурет). Сабақтық және дәнді азықтардың, жүгері собығының барлық түрлерін ұсақтауға, сондай-ақ азық қоспаларын және құрама жем дайындауға арналған.
Сурет 1.5-Әмбебап Дробилка ДУ 5.5...11,0
Өнімділігі 2,5 тс дейін. Түсіру шнек-араластырғыштың электр қозғалтқышының қуаты 1,5 кВт. Ұсақтағыш сериялық шығарылатын Жем ұсақтағыштың өнімділігі бойынша әмбебап КДУ-2,0 кем емес және қосымша құрғақ жем қоспаларын дайындай алады, жүгері собығын ұсақтайды және аз энергия ЖӘНЕ МАТЕРИАЛ сыйымдылығымен ерекшеленеді.
Концентрацияланған жемшөп пен минералды қоспаларды ұнтақтау үшін ДБ-5 торсыз ұсақтағышты және КДУ-2А және ДКМ-5 әмбебап ұсақтағышты пайдаланады.
Фермалардың жемшөп цехтары мен жемшөп дайындау бөлімшелерінде ДКМ-5, КДУ-2А, КДМ-2, ДКУ-1 және т. б. әмбебап балға ұнтақтағыштарды қолданған жөн.
Концентрацияланған жемшөп пен минералды қоспаларды ұнтақтау үшін ДБ-5 торсыз ұсақтағышты және КДУ-2А және ДКМ-5 әмбебап ұсақтағышты пайдаланады.
Фермалардың жемшөп цехтары мен жемшөп дайындау бөлімшелерінде ДКМ-5, КДУ-2А, КДМ-2, ДКУ-1 және т. б. әмбебап балға ұнтақтағыштарды қолданған жөн.
1.1 кестеде ДУ-11 әмбебап ұсақтағыштың техникалық сипаттамалары келтірілген.
1 кесте-ДУ-11 әмбебап ұсақтағыштың техникалық сипаттамалары.
Сипаттамалары
Мәні
Өнімділігі, т сағ:
астық
арпа
жүгері
жоңышқа
сүрлем
2,21
1,50
0,81
1,42
1,6
Габариттік өлшемдері, мм
ұзындығы (дефлекторсыз)
ені
биіктігі (бездефлектора)
3200
1498
1800
Электр қозғалтқышының қуаты, кВт
11,0
Шнек электр қозғалтқышының қуаты, кВт
1,5
ДБ-5-2 ДБ-5-1-ден қысқартылған тиеу шнегімен ерекшеленеді және түсіру шнегімен жинақталмайды.
ДБ - 5 ротордан, корпустан, қабылдау бункерінен , бөлу камерасынан, Рамадан, сүзгіден, ұсақталған өнімді түсіруге арналған шнектен, электр қозғалтқыштардан, магнитті сепараторлардан, бункер-дозатор жапқышын басқару тетігінен тұрады.
Бункердің төменгі бөлігінде ұнтақтау камерасына астық беруді автоматты реттеу үшін жапқыштың электр жетегі және жапқышты қолмен басқаруға арналған иінтірек орнатылған.
Бункерде ұнтақтау камерасына астық берудің Автоматты реттегіші және тиейтін жапқыштың жетегі орнатылған.
1-тиеу шнегі; 2 -- ұсақтағыш; 3 -- тұғырық; 4 -- түсіру шнегі; 5-жеңді; 6-басқару шкафы
1.6 сурет-Торсыз ДБ-5-1 ұсақтағыш жабдығы жиынтығының жалпы түрі
Жетек РД-0,9 электрқозғалтқышынан, қалқан бекітілген біліктің тісті берілісінен тұрады. Бұл білікке қосымша электромагниттік муфта орнатылған, ол электр желісінің кернеуін ажыратқан кезде өз массасының әсерінен ұсақтағышқа астықтың түсуін тез арада жабуға мүмкіндік береді. Электр жетегінің қоректену блогы басқару шкафында орналасқан.
Жүктеменің басқару механизмінің негізгі түйіндері: кц402в түзеткіш көпірі, аралық РПУ-0-962 релесі, РВП-72-32 пневматикалық уақыт релесі, релемен өзара әрекеттесетін қосқыштар блогы болып табылады.
Басқару шкафында ұнтақтағышты басқарудың негізгі және қосалқы аппаратурасы орналасқан. Басқару шкафының алдыңғы панелінде ұсақтағыш жетегінің электр қозғалтқышының тиелуін көрсететін амперметр-индикатор, жұмыс режимдерін ауыстырып қосқыш, шнектердің жұмысын қосу кнопкалары, ұсақтағышты тиеу аппаратын қосу тумблері бар.
Шкафтың ішінде автоматты реттегіш орнатылған, ол жүктеу бункерінің жапқышын басқаратын электрондық блок. Ол келіп түсетін астық мөлшері ұсақтағыш электрқозғалтқышының номиналды жүктелуін жасайтын жапқыштың жағдайын автоматты түрде қолдайды. Электржабдықтар жүйесі ұсақтағыштың жетегін, қорғауды, басқаруды және электрқозғалтқыштың жүктелу дәрежесін автоматты бақылауды қамтамасыз етеді.
ДКУ-1,0 жемді әмбебап ұнтақтаушы жемдік астық, шөп, сабан, жасыл массаны ұнтақтауға арналған.
Ұсақтағыш Рамадан, ұсақтау камерасынан, ротордан, жоғары қысымды желдеткіштен, тасымалдағыштан, редуктордан, шлюз қақпағы бар циклоннан және пневможабдықтардан, бункерден және басқа механизмдерден тұрады. Машина электр қозғалтқышынан іске қосылады.
Астық үгінділері жетегінің талап етілетін параметрлерін реттеудің мүмкін тәсілдерін талдау
Азықты ұнтақтаушы машиналар біркелкі емес коэффициентті үлкен кездейсоқ, күрт ауыспалы жүктеме сипатына ие.
Ауылдық электр желілеріне кернеу сапасының төмендігі тән. Кернеудің төмендеуі электрқозғалтқыштың шамадан тыс жүктелу қабілетінің азаюына алып келеді, соның салдарынан ротордың бітелу апаттық режимі туындауы мүмкін.
Жоғарыда айтылғандардан, әмбебап астық тартқыштардың жетегінің бұрыштық жылдамдығы, қуаты және қайта тиеу қабілеті бойынша реттелетін электр қозғалтқышы болуы тиіс.
Реттелетін жетекті таңдау кезінде оның жұмысына қойылатын келесі талаптарды басшылыққа алу қажет:
- реттелетін электр қозғалтқышының және жетек машинасының механикалық сипаттамаларының сәйкестігі;
- энергия шығынына, бастапқы шығындар мен пайдалану шығындарына қатысты үнемділік;
- механикалық сипаттаманың қаттылығы;
Ауыл шаруашылығы өндірісі жағдайында шамадан тыс жүктемеге төзімді Электр қозғалтқыштарының жұмысы пайдалану шығындарының төмендеуіне және өндірістік механизмдердің мәжбүрлі тоқтап қалуының қысқаруына елеулі әсер ... жалғасы
Коммерциялық емес акционерлік қоғам
Электр машиналары және электр жетегі
Өндірістік практика бойынша есеп беру
Мамандығы: 5В071800-Электроэнергетика
Орындаған: Сейілбек Ж.Б. Тобы: ЭЭк 17-5
Комиссия мүшелері:
т.ғ.к., доцент Гали К.О.
(ғылыми дәрежесі, атағы Т.Ә.А.)
__________ _______________ ____________2020г.
( бағасы ) (қолы)
PhD доцент Алмуратова Н.К.
(ғылыми дәрежесі, атағы Т.Ә.А.)
__________ _______________ ____________2020г.
( бағасы ) (қолы)
Өндірістік практика жетекшісі:
______________________Давыдов О.М.__________________
(ғылыми дәрежесі,атағы, Т.Ә.А.)
________ _______________ ____________2020г.
( бағасы ) (қолы)
Алматы, 2020
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
Жемді ұсатушыларға қойылатын технологиялық және зоотехникалық талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
Жемді ұсатқыштардың технологиялық және конструктивтік ерекшеліктері ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
Астық үгінділері жетегінің талап етілетін параметрлерін реттеудің мүмкін тәсілдерін талдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .11
Жұмыс күнін және жұмыс учаскесін жоспарлау (желілік кесте) ... ... ... ... ... ...14
1000 В дейінгі және одан жоғары электр құрылғыларында жұмыс өндірісіндегі техникалық іс - шаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .16
Өрт - қауіпсіздігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...17
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..19
Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...20
Кіріспе
Қарқынды мал шаруашылығын жүргізудің қажетті және міндетті шарттары тұрақты жем-шөп базасын қамтамасыз ету ғана емес, сонымен қатар, жем-шөптерді тиімді пайдалануды қамтамасыз ететін өңдеу мен дайындаудың заманауи тәсілдері мен тәсілдерін қолдану болып табылады.
Реттелмейтін электр жетектері бар астық үгінділерінің көпшілігінде айтарлықтай кемшілік бар, өйткені оператормен ұсақтау камерасына астық және басқа жем-шөп беруді, сондай-ақ жұмыс процесінде ұнтақтау сапасын тұрақты бақылауды және реттеуді талап етеді. Қолмен реттеу, әдетте, агрегаттың толық жүктелуіне немесе артық жүктелуіне әкеледі. Бұл ретте, осы агрегаттарды пайдалану тәжірибесі көрсеткендей, жұмыс уақытының көп бөлігі электр жетегі жүктемеден тыс жағдайда жұмыс істейді және керісінше қозғалтқыштың шамадан тыс жүктелуінен электр жетегін ажырату жағдайлары жиі кездеседі. Олардың қызып кетуінен қозғалтқыш орамаларының витаралық, фаза аралық тұйықталу жағдайлары орын алды. Машинаның жұмысын тұрақты бақылау қажеттілігінен басқа келтірілген өнім сапасының және машинаның тиеу коэффициенті және энергия тиімділігі сияқты пайдалану көрсеткіштерінің төмендеуіне әкеп соғады.
Жоғарыда айтылғандардан астық тартқыштың жетегінің бұрыштық жылдамдығы, қуаты және шамадан тыс тиеу қабілеті бойынша реттелетін электр қозғалтқышы болуы тиіс.
Астық үгінділері кездейсоқ, күрт ауыспалы жүктеме сипатына ие, үлкен әркелкілік коэффициентімен.
Ауылдық электр желілеріне кернеу сапасының төмендігі тән. Кернеудің төмендеуі электрқозғалтқыштың шамадан тыс жүктелу қабілетінің азаюына алып келеді, соның салдарынан ротордың бітелу апаттық режимі туындауы мүмкін.
Ауыл шаруашылығы өндірісі жағдайында шамадан тыс жүктемеге төзімді Электр қозғалтқыштарының жұмысы пайдалану шығындарының төмендеуіне және өндірістік механизмдердің мәжбүрлі тоқтап қалуының қысқаруына елеулі әсер етеді. Демек, реуляцияланатын жетекті таңдау кезінде кездейсоқ қысқа мерзімді артық жүктемелер кезінде электрқозғалтқыштың тұрақты жұмысы мәселелерін ескеру қажет.
Осыған байланысты ұсақтау камерасына азықтық материалды беруді реттеу үшін пайдаланылатын реттелетін электр жетегін әзірлеу өзекті болып табылады.
Жемді ұсатушыларға қойылатын технологиялық және зоотехникалық талаптар
Мал шаруашылығының өнімділігін көтеру өндірістік үдерістер кешенін орындауды түсінеді. Қарқынды мал шаруашылығын жүргізудің қажетті және міндетті шарттары тұрақты жем-шөп базасын қамтамасыз ету ғана емес, сонымен қатар, жем-шөптерді тиімді пайдалануды қамтамасыз ететін өңдеу мен дайындаудың заманауи тәсілдері мен тәсілдерін қолдану болып табылады.
Жемнің әртүрлілігі, оларды дайындау және мөлшерлеу өндірістік процестері ағынды технологиялық желілерге байланысқан машиналардың көп түрін қолдануды талап етеді. Негізгі, жауапты технологиялық операциялардың бірі азықтарды азықтандыру алдында ұсақтау болып табылады.
Жемді ұсақтағыштар жемдік астықты, шөпті, сабанды ұнға, тамыр-түйнек жемістілерді ботқасы бар және онсыз, жасыл массаны және сүрлемді, жүгеріні жемдік компоненттердің әр түрлі жиынтығымен ылғалды жемдік қоспаларды дайындау үшін пайдалануға болады.
Мал шаруашылығы өнімдерін өндіруге маманданған ауыл шаруашылығы кәсіпорындарында бірнеше азық түрлерін дайындауға арналған машиналарды қолдану үрдісі байқалуда. Мысалы, әр түрлі жемді ұнтақтау үшін бір машинада әмбебап астық үгіндісі қолданылады.
Жемді қайта өңдеу бойынша әртүрлі технологиялық желілердің құрамында әмбебап ұсақтағыштарды пайдалану оларды бірегейлендіруге, көп функциялы етуге мүмкіндік береді.
Ұсақтағыштың жұмыс органдары азықты азықтың түрі мен жай-күйіне, сондай-ақ олар арналған жануарлардың түріне байланысты зоотехникалық талаптарға сәйкес қайта өңдеуі тиіс.
Ірі азықтар - ірі қара малға, жылқы мен қойға, ал шағын мөлшерде-шошқа мен құс үшін рациондардың қажетті компоненті. Олар өте қиын өңделетін клетчаткадан тұрады, сондықтан алдын ала механикалық өңдеусіз Жануарлар нашар жейді.
Сабанды және шөпті ұсақтау кезінде кесу өлшемі ірі қара мал үшін 40 болуы тиіс... 50 мм, жылқы-30... 40 мм, қой 20... 30 мм кесу 6... Егер оны одан әрі шырынды азықтармен араластырса, 10 мм жүргізеді. Шошқалар мен құстарға арналған шөп ұнын өндіру кезінде кептірілген шөп бөлшектерінің 1 мм-ден кем мөлшеріне дейін ұсақталады.
Шырынды азықтарға тамыржемістілер, картоп, жасыл азықтар,сүрлем, бақша дақылдарының жемістері, жаңа піскен қырыққабат, балдырлар жатады. Тамыржемістілер мен картопты жуу, кесу және араластыру керек. Ірі мүйізді Малды қоректендіру кезінде кесу қалыңдығы 10 болуы тиіс... 15 мм, бұзаулар мен шошқалар-5... 10 мм, құс - 3...4 мм.
Шошқалар мен құстарға арналған құрама жем силосын дайындау кезінде тамыржемістілер мен картопты ұсақталған азықпен және шөп ұнымен қоспаға сүрлемдейді. Бұл ретте картоп, әдетте, алдын ала пісірілген және майысқан. Егер шикі күйінде сүрлем болса, 5-тен аспайтын бөлшектерге ұсақталады...7 мм.торайларды тамыржемістілер мен сүрлемді пастаны алғанға дейін неғұрлым жұқа ұсақтайды.
Құнарлы азықтарға дәнді және бұршақты дақылдардың дәндері, сондай-ақ өнеркәсіптік өндірістің жемдері (Кебек, азықтық ұн, Күнжара, шроттар және т.б.) жатады. Құнарлы жемді пайдаланудың ең тиімді түрі құрама жем болып табылады.
Дайындалған астық азығына қойылатын зоотехникалық талаптар бөлшек өлшемін көздейді: ірі қара мал үшін - 3 мм-ден жоғары емес, шошқа үшін-1 мм-ге дейін, құс үшін-2 мм-ге дейін...3 құрғақ азықтандыру кезінде және 1 мм дейін.
Жемді ұсатқыштардың технологиялық және конструктивтік ерекшеліктері
Жемді ұнтақтау үшін тар мақсаттық машиналар бар (ДДМ, КДМ-2, ИГК-ЗОБ, ИРТ-165, ПСЕ-30, КДУ-2, "Волгарь-5" және т.б.). Алайда, отандық АӨК дағдарысы жағдайында мал шаруашылығы өндірісін тар мақсаттық астық үгінділерінің толық жиынтығымен қамтамасыз ету өте қиын.
Соңғы жылдары жемді әмбебап ұсақтағыштарды әзірлеу және енгізу үрдісі байқалды. Бұл ұсақтау сапасы жақсы болған кезде ірі, жасыл, құнарлы және басқа да азық түрлерінің ең кең ауқымын қайта өңдеу қамтамасыз етілгенімен түсіндіріледі, бұл белгілі бір азықтарда тар мамандандырылған қымбат тұратын машиналарды сатып алу қажеттігінен арылтады.
Салыстырмалы түрде шағын мөлшерге ие, азықты әмбебап ұсақтағыштар, сондай-ақ қосымша өндірістік алаңдарды босатады және азықтық цехтардың технологиялық сызбаларын едәуір жеңілдетеді.
Бұл машиналар сыныбы салыстырмалы жаңа бағыт болып табылатындықтан, әмбебап ұсақтағыштарда оларды электрлендірумен байланысты бірқатар проблемалар бар,олар оларды қолдану тиімділігін айтарлықтай төмендетеді.
Мұндай мәселелерге мыналарды жатқызуға болады.
Мал азығының әртүрлі түрлерін зоотехникалық талаптарға сәйкес ұсақтау үшін мал азығын араластырғыштың жұмыс органының бұрыштық жылдамдығын реттеу қажет. Бұл ірі жемдерді зоотехникалық талаптарға сәйкес жеткілікті дәрежеде ұсақтау үшін өңдеу кезінде шырынды және қойылтылған жемдерді ұсақтауға қарағанда Жұмыс машинасының білігінде жоғары бұрыштық жылдамдық қажет. Егер ұсақтаушы органның бұрыштық жылдамдығы өзгеріссіз қалдырылса, онда бұл жасыл және қойылтылған жемдердің ұсақталу дәрежесі тым жоғары болады. Осы себепті жоғарыда келтірілген зоотехникалық талаптардан ұсақтау сапасына ауытқулар туындауы мүмкін. Бұл жемді ұсақтау дәрежесі тым жоғары болады, нәтижесінде олар қоректік құндылығын жоғалтады және сақтауға және пайдалануға жарамсыз болады.
Азықтың әр түрлі түрлерін ұсақтау үшін азықты араластырғыштың білігіне қуат пен сәтті реттеу талап етілетіндіктен, осы машинаның жетегі үшін тұрақты қуатты электрқозғалтқышты пайдалану электр энергиясының шығынын арттыруға әкелуі мүмкін.
Әмбебап астық үгінділерінің жетегі үшін қуаты қоректендіргіш желінің қуатымен жиі өлшенетін қозғалтқыштар қолданылады. Ауылдық электр желілеріне қоректендіретін сымдардың аз қималарының, трансформаторлық қосалқы станциялардың жеткіліксіз қуатының, электр энергиясын тәуліктік тұтынудың теңгерілмеген кестесінің, бір фазалық тұтынушылардың басымдығының, электр беру желілерінің үлкен ұзындығының нәтижесі болып табылатын кернеудің төмен сапасы тән. Кернеудің төмендеуі электрқозғалтқыштың шамадан тыс жүктелу қабілетінің азаюына алып келеді, соның салдарынан ротордың бітелуінің авариялық режимі туындауы мүмкін.
Жоғарыда айтылғандардан болжам жасауға болады-әмбебап астық үгінділерінің энергия үнемдейтін жетегін бұрыштық жылдамдығы, қуаты және электрқозғалтқыштың қайта тиеу қабілеті бойынша реттелетін қолдана отырып алуға болады.
Азықты МУИК-10 шағын габаритті әмбебап ұсақтағыш (1.1 сурет) қоректендірудің алдында ұсақтауды талап ететін ірі, шырынды және концентрацияланған жемдерді (шөптер, шөп, сүрлем, собық, жүгері дәндері мен сабақтары, ботвалар мен қызылша тамырлары, сабан) өңдеуге арналған.
Машинаның шағын өлшемдері оны ірі ауыл шаруашылығы кәсіпорындарында да, мал шаруашылығына мамандандырылған фермерлік шаруашылықтар құрамында да пайдалануға мүмкіндік береді. Ұсақтағышты тракторға тез ілу оны жем-шөп салынған жерлерде сақтауға тасымалдауға және пайдалануға мүмкіндік береді.
Сурет 1.1-Жемді әмбебап ұсақтағыштың жалпы түрі
МУИК-10
ДИК-1,5 және ДИК-2,2 шағын көлемді ұсақтағыштар-ұсақтағыштар сабақ пен дәнді азықтардың барлық түрлерін, тамыржемістілер мен жүгері собықтарын ұсақтауға арналған (1.2,а сурет). Олардың өнімділігі ұсақталатын материалға байланысты тиісінше 200 және 700 кгсағатқа дейін. Қозғалтқыш қуаты 1,5 кВт және 2.2 кВт.
АКМ-5,5 азық дайындау агрегаты сабақ және дәнді азықтардың, жүгері собығының, ұнға ірі азықтардың барлық түрлерін ұсақтауға, сондай-ақ ірі азықтан, сүрлемнен немесе пішендеуден тұратын құрама жем мен жем қоспаларын дайындауға арналған 50-ден 100-ге дейін ІҚМ немесе 100-ден 500-ге дейін қой бар шаруа қожалықтары ( 1.3 сурет).
а) б)
а) - ДИК-1,5 б) ДИК-2,2
Сурет 1.2-Шағын ұсақтағыштар-ұсақтағыштар
Өнімділігі сағатына 1200 кг дейін. Ұсақтағыш электр қозғалтқышының қуаты 5,5 кВт, шнек-араластырғыш 1,0 кВт.
1.3 сурет-АКМ-5,5 жемшөп дайындау агрегаты
Машинаның кемшіліктеріне астықты ұсақтау, оның өнімділігін қолмен реттеу кезінде, саңылауларды тарылтатын немесе кеңейтетін жапқыштың көмегімен қажеттілік жатады, олар арқылы астық материалдарының ағыны жұмыс органына түседі. Ірі жемді ұсақтау кезінде, машинаның өнімділігі лифтердің жоғары-төмен жылжуы арқылы қолмен реттеледі, бұл ротор балғаларының шектегіш доғалардың үстінен ұшып шығу шамасының өзгеруіне әкеледі. Жүгері собығын ұсату кезінде өнімділік науаның еңіс бұрышын өзгертумен реттеледі.
Қолмен реттеу, әдетте, агрегаттың толық жүктелуіне немесе артық жүктелуіне әкеледі. Бұл ретте, осы агрегаттарды пайдалану тәжірибесі көрсеткендей, жұмыс уақытының көп бөлігі электр жетегі жүктемеден тыс жағдайда жұмыс істейді және керісінше қозғалтқыштың шамадан тыс жүктелуінен электр жетегін ажырату жағдайлары жиі кездеседі. Олардың қызып кетуінен қозғалтқыш орамаларының витаралық, фаза аралық тұйықталу жағдайлары орын алды. Машинаның жұмысын тұрақты бақылау қажеттілігінен басқа келтірілген өнім сапасының және машинаның тиеу коэффициенті және энергия тиімділігі сияқты пайдалану көрсеткіштерінің төмендеуіне әкеп соғады.
5.5...11,0 әмбебап ұнтақтаушы (1.5 сурет). Сабақтық және дәнді азықтардың, жүгері собығының барлық түрлерін ұсақтауға, сондай-ақ азық қоспаларын және құрама жем дайындауға арналған.
Сурет 1.5-Әмбебап Дробилка ДУ 5.5...11,0
Өнімділігі 2,5 тс дейін. Түсіру шнек-араластырғыштың электр қозғалтқышының қуаты 1,5 кВт. Ұсақтағыш сериялық шығарылатын Жем ұсақтағыштың өнімділігі бойынша әмбебап КДУ-2,0 кем емес және қосымша құрғақ жем қоспаларын дайындай алады, жүгері собығын ұсақтайды және аз энергия ЖӘНЕ МАТЕРИАЛ сыйымдылығымен ерекшеленеді.
Концентрацияланған жемшөп пен минералды қоспаларды ұнтақтау үшін ДБ-5 торсыз ұсақтағышты және КДУ-2А және ДКМ-5 әмбебап ұсақтағышты пайдаланады.
Фермалардың жемшөп цехтары мен жемшөп дайындау бөлімшелерінде ДКМ-5, КДУ-2А, КДМ-2, ДКУ-1 және т. б. әмбебап балға ұнтақтағыштарды қолданған жөн.
Концентрацияланған жемшөп пен минералды қоспаларды ұнтақтау үшін ДБ-5 торсыз ұсақтағышты және КДУ-2А және ДКМ-5 әмбебап ұсақтағышты пайдаланады.
Фермалардың жемшөп цехтары мен жемшөп дайындау бөлімшелерінде ДКМ-5, КДУ-2А, КДМ-2, ДКУ-1 және т. б. әмбебап балға ұнтақтағыштарды қолданған жөн.
1.1 кестеде ДУ-11 әмбебап ұсақтағыштың техникалық сипаттамалары келтірілген.
1 кесте-ДУ-11 әмбебап ұсақтағыштың техникалық сипаттамалары.
Сипаттамалары
Мәні
Өнімділігі, т сағ:
астық
арпа
жүгері
жоңышқа
сүрлем
2,21
1,50
0,81
1,42
1,6
Габариттік өлшемдері, мм
ұзындығы (дефлекторсыз)
ені
биіктігі (бездефлектора)
3200
1498
1800
Электр қозғалтқышының қуаты, кВт
11,0
Шнек электр қозғалтқышының қуаты, кВт
1,5
ДБ-5-2 ДБ-5-1-ден қысқартылған тиеу шнегімен ерекшеленеді және түсіру шнегімен жинақталмайды.
ДБ - 5 ротордан, корпустан, қабылдау бункерінен , бөлу камерасынан, Рамадан, сүзгіден, ұсақталған өнімді түсіруге арналған шнектен, электр қозғалтқыштардан, магнитті сепараторлардан, бункер-дозатор жапқышын басқару тетігінен тұрады.
Бункердің төменгі бөлігінде ұнтақтау камерасына астық беруді автоматты реттеу үшін жапқыштың электр жетегі және жапқышты қолмен басқаруға арналған иінтірек орнатылған.
Бункерде ұнтақтау камерасына астық берудің Автоматты реттегіші және тиейтін жапқыштың жетегі орнатылған.
1-тиеу шнегі; 2 -- ұсақтағыш; 3 -- тұғырық; 4 -- түсіру шнегі; 5-жеңді; 6-басқару шкафы
1.6 сурет-Торсыз ДБ-5-1 ұсақтағыш жабдығы жиынтығының жалпы түрі
Жетек РД-0,9 электрқозғалтқышынан, қалқан бекітілген біліктің тісті берілісінен тұрады. Бұл білікке қосымша электромагниттік муфта орнатылған, ол электр желісінің кернеуін ажыратқан кезде өз массасының әсерінен ұсақтағышқа астықтың түсуін тез арада жабуға мүмкіндік береді. Электр жетегінің қоректену блогы басқару шкафында орналасқан.
Жүктеменің басқару механизмінің негізгі түйіндері: кц402в түзеткіш көпірі, аралық РПУ-0-962 релесі, РВП-72-32 пневматикалық уақыт релесі, релемен өзара әрекеттесетін қосқыштар блогы болып табылады.
Басқару шкафында ұнтақтағышты басқарудың негізгі және қосалқы аппаратурасы орналасқан. Басқару шкафының алдыңғы панелінде ұсақтағыш жетегінің электр қозғалтқышының тиелуін көрсететін амперметр-индикатор, жұмыс режимдерін ауыстырып қосқыш, шнектердің жұмысын қосу кнопкалары, ұсақтағышты тиеу аппаратын қосу тумблері бар.
Шкафтың ішінде автоматты реттегіш орнатылған, ол жүктеу бункерінің жапқышын басқаратын электрондық блок. Ол келіп түсетін астық мөлшері ұсақтағыш электрқозғалтқышының номиналды жүктелуін жасайтын жапқыштың жағдайын автоматты түрде қолдайды. Электржабдықтар жүйесі ұсақтағыштың жетегін, қорғауды, басқаруды және электрқозғалтқыштың жүктелу дәрежесін автоматты бақылауды қамтамасыз етеді.
ДКУ-1,0 жемді әмбебап ұнтақтаушы жемдік астық, шөп, сабан, жасыл массаны ұнтақтауға арналған.
Ұсақтағыш Рамадан, ұсақтау камерасынан, ротордан, жоғары қысымды желдеткіштен, тасымалдағыштан, редуктордан, шлюз қақпағы бар циклоннан және пневможабдықтардан, бункерден және басқа механизмдерден тұрады. Машина электр қозғалтқышынан іске қосылады.
Астық үгінділері жетегінің талап етілетін параметрлерін реттеудің мүмкін тәсілдерін талдау
Азықты ұнтақтаушы машиналар біркелкі емес коэффициентті үлкен кездейсоқ, күрт ауыспалы жүктеме сипатына ие.
Ауылдық электр желілеріне кернеу сапасының төмендігі тән. Кернеудің төмендеуі электрқозғалтқыштың шамадан тыс жүктелу қабілетінің азаюына алып келеді, соның салдарынан ротордың бітелу апаттық режимі туындауы мүмкін.
Жоғарыда айтылғандардан, әмбебап астық тартқыштардың жетегінің бұрыштық жылдамдығы, қуаты және қайта тиеу қабілеті бойынша реттелетін электр қозғалтқышы болуы тиіс.
Реттелетін жетекті таңдау кезінде оның жұмысына қойылатын келесі талаптарды басшылыққа алу қажет:
- реттелетін электр қозғалтқышының және жетек машинасының механикалық сипаттамаларының сәйкестігі;
- энергия шығынына, бастапқы шығындар мен пайдалану шығындарына қатысты үнемділік;
- механикалық сипаттаманың қаттылығы;
Ауыл шаруашылығы өндірісі жағдайында шамадан тыс жүктемеге төзімді Электр қозғалтқыштарының жұмысы пайдалану шығындарының төмендеуіне және өндірістік механизмдердің мәжбүрлі тоқтап қалуының қысқаруына елеулі әсер ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz