Қозғалыс белсенділігі

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Қ о з ғ а л ы с б е л с е н д і л і г і .

Дене тәрбиесі – қоғамдағы жалпы мәдениеттің бөлігі, адамның
дене қабілеттерін дамыту мен денсаулығын нығайтуға бағытталған әлеуметтік
қызметтің бір саласы. Жастардың жан – жақты дамуын дене тәрбиесінсіз
елестету мүмкін емес. Денесі жақсы дамыған депкүн режіміне спортпен жүйелі
айналысуды енгізген, ағзаның шынығуы үшін табиғи факторларды тұрақты
пайдаланатын, жұмысты белсенді демалыспен кезектестірп отыратынжас адамды
айтамыз.
Елімізде ерікті дене шынықтыру – спорт қоғамдары жұмыстарын қайта
жандандыра бастады. Соның бірі Жастар спорт қоғамы. Оның негізгі
міндеттерінің бірі балалар мен жасөспірімдердің арасында дене шынықтыру –
сауықтыру және спорт жұмыстарын ұйымдастыру болып табылады, өйткені дене
тәрбиесінің негізі балалық және жеткіншектік жаста қаланады. Тек қана осы
кезеңде дене жаттығуларымен шұғылдану қажеттілігі қалыптасады, дағдылар мен
іскерліктер жинақталады, спортқа қызығушылық артады.
Дене жаттығулары, сылап – сипау, қозғалыс және спорттық ойындар,
жүру, жүгіру, дене еңбегі дене тәрбиесінің құралдары болып табылады.
Айтылған құралдар өсіп келе жатқан ағза үшін маңызды сауықтыру мәніне ие.
Бұл біріншіден, дене жаттығулары арқылы қоршаған ортаның жағымсыз
факторлары мен жұқпалы ауруларға ағзаның қарсылығы артатындығымен
түсіндіріледі. Басқа сөзбен айтқанда, денесі мықты және шыныққан адам
сирек ауырады. Екіншіден, өсу мен даму процесі ынталандырылады, жылуды
реттеу реакциясы жетілдіреді, яғни салқын тигеннен болатын сырқаттануға
қарсылық артады. Үшіншіден, ақыл-ой және дене қабілеттерінің артуына
себепкер болатын шыдамдылық, күш, жылдамдық пен икемділік секілді қасиеттер
дамиды. Ақырында, дене жаттығуларымен айналысу жағымды эмоционалды жағдайды
туғызады, сергектік пен сенімділіктіқолдайды.
Дене тәрбиесімен шұғылдану кезінде жас, жыныс, ағзаның жеке
ерекшеліктері мен мүмкіндіктері есепке алынуы керектігі есте болған жөн.
Басты талаптардың бірі – дене тәрбиесі және спортпен айналысу тәртібін
сақтау, яғни олардың жүйелілігін, жүктемелердің біртіндеп арттырылуын,
сабақ өткізілетіндей жағымды жағдайларды, әр түрлі құралдар мен формаларды
кешенді түрде пайдалану.
Қозғалыс дегеніміз өмір деген қанатты сөз бар. Шындығында,
қозғалыс – ағзаның биологиялық қажеттілігі. Күнделікті өмірде адам әр түрлі
қозғалыс жасайды, олардың жиынтық көлемі қозғалыс белсенділігі деп аталады.
Жүру кезінде жасалатын адам адамның саны мен жұмыс көлемінен көрінетін
тәуліктік қозғалыс белсенділігі жас өскен сайын артатындығын зерттеулер
көрсетіп отыр, әрі бұл көрсеткіштер ер балалар мен қыз балаларда бірдей
болмайды. Яғни, жеткіншектік жастағы қыз балалардың тәуліктік адымының
саны, өздерімен құрдас ер баларға қарағанда 4,9 мың адым кем екен. Дене
тәрбиесі және спортпен айналысудың нормасы мен тәртібі ғылыми тұрғыдан
негізделген. 15 – 17 жастағы жасөспірімдердің тәуліктік қозғалыс
белсенділігі 25 – 30 мың адымды құруы керек, ал осы жастағы қыз балаларда
жүру мен жүгіру еңбек және спорттық қызмет барысында орындалатын өзге
қозғалыс – қимылдармен алмастырылуы мүмкін.
Қозғалыс белсенділігінің де өлшемі бар. Тәулікте қозғалыс
белсенділігінің сандық сипаттамасына ие бола отырып, оның ағзаға әсер етуі
туралы алдын ала айтуға болады. Тәуліктік қозғалыс белсенділігінің ең
төменгі қажетті және мүмкін болатын ең жоғарғы деңгейі гигиеналық норманың
шектері болады, ол бұзылса сауықтыру белсенділігі болмайды және ағзаның
жағдайында жағымсыз өзгерістер дамуы мүмкін.
Қалыптасқан өмір салты, еңбек ету мен дене тәрбиесінің жүйесі
балалар мен жеткіншектердің күнделікті қозғалыс белсенділігін өзгертуі,
төмендетуі не оны арттыруы мүмкін. Кіші жастағы балаларда тәуліктік
қозғалыс белсенділігі көп жағдайда тұқым қуалаушылық негізде қалыптасатын
биологиялық себептермен реттеледі. Жеткіншектерде ол әлеуметтік
жағдайлардың әсерімен қоғамдық тәрбие беру барысында жекелей қалыптасады.
Қозғалыстың жетіспеуін гипокинезия (гиподинамия) деп
атайды, ағзадағы көп жақты ауытқушылықтар гипокинезия жағдайын білдіреді.
Шектен тыс қозғалыс белсенділігін гиперкинезия атауы білдіреді.
Сөйтіп қозғалыс белсенділігі адам қызметінің таптырмайтын
факторы бола отырып, тек оңтайлы және қолайлы күн режімінде ғана өсіп келе
жатқан организмге ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.