Қазақ тілі мен әдебиеті

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 18 бет
Таңдаулыға:

Шығыс Қазақстан облысы, Аягөз қаласы.
Қалалық қазақ мектеп-лицейі КММ

Ғылыми жоба тақырыбы: Ағылшын және қазақ тілдеріндегі зат есімдердің ұқсастықтары мен айырмашылықтары
Секция: Қазақ тілі мен әдебиеті
Авторы: Қ.М.Абдильдинова Қалалық қазақ мектеп-лицейі КММ-нің ағылшын тілі пәні мұғалімі

Аягөз қаласы
МАЗМҰНЫ

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
ІІ негізгі бөлім
2.1 Адамзат және ғаламзат есімдері мен жалпы және жалқы есімдер ... ... .5
2.2 Зат есімнің морфологиялық сипаттары мен жасалу тәсілдері ... ... ... ..7

2.3 Ағылшын және қазақ тілдеріндегі зат есімнің ұқсастықтары мен
айырмашылықтары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...10
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15
Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... 17

АННОТАЦИЯ

Зерттеудің өзектілігі: Заман талабына сай шет тілдерін тез әрі жетік меңгеруде ең алдымен ана тіліміздің грамматикалық құрылымын жақсы меңгеріп алуымыз қажет. Ал шет тілін меңгеру барысында осы тілдердің өзара туыстас не туыстас еместігіне де басты назар аударамыз. Ал осы тілдер туыстас болмаған жағдайда сөздік қордың өзіндік ерекшеліктеріне ерекше назар аударамыз. Ағылшын тілі мен қазақ тілінің туыстас тіл болмағандықтан олардың әрқайсысының өзіндік ерекшеліктері бар. Осы ерекшеліктерді анықтай отырып, зат есімдердің жасалу тәсілдерін анықтап, олардың меңгеру жолдарын танып білеміз.
Зерттеу жұмысының ғылыми болжамы: Егер ағылшын және қазақ тілдеріндегі зат есімдердің жасалу жолдарының ұқсастықтары мен ерекшеліктері өз дәрежесінде танытылса, онда ағылшын тілін жетік меңгеріп, үштілділік аясы кеңір еді, сөздік қорымыз молая түсер еді.
Зерттеудің мақсаты: Ағылшын және қазақ тілдеріндегі зат есімдердің жасалу жолдарын анықтап, олардың өзара ұқсастықтары мен айырмашылықтарын танып білу, осы арқылы шет тілін меңгеру тиімділігін анықтау.
Зерттеудің міндеттері:
+ Қазақ және ағылшын тілдеріндегі адамзат және ғаламзат есімдері мен жалпы және жалқы есімдерді анықтау
+ Зат есімнің морфологиялық сипаттары мен жасалу тәсілдерін зерттеп білу;
+ Ағылшын және қазақ тілдеріндегі зат есімнің ұқсастықтары мен
Айырмашылықтарын айқындау.
Ғылыми жұмысының ғылыми жаңалығы. Ағылшын және қазақ тіліндегі зат есімдердің ұқсастықтары мен ерекушеліктері айқындалды.
Жұмыс қорытындысы. Зат есімдердің ағылшын және қазақ тілінде берілуін тани отырып, олардың ұқсастықтары мен айырмасын анықтау.
Зерттеудің теориялық мәнділігі: ат есімнің ағылшын және қазақ тіліндегі аналогтерін тани отырып, ұқсастықтары мен айырмасын тану.
Зерттеудің практикалық мәнділігі: Зерттеу нәтижесінде жинақталған материалдар болашақта Зат есімдердің ағылшын және қазақ тіліндегі ұқсастықтары мен айырмасы ары қарай зерттеп, зерделеймін деушіге көмекші құрал, сондай-ақ мектептің оқу әдістемелік жұмыстарына, әуез сабақтарында, таңдау курстарында кеңінен қолдануға енгізуге болады.
Жұмыстың орындалу әдістері. Ағылшын және қазақ тіліндегі зат есімдер туралы терең танысу, деректер жинау, ғылыми ізденіс, зерттеу, талдау, салыстыру әдістері қолданылған.

АННОТАЦИЯ

Цель исследования: Рассматривать сходство и различие имен существительных в казахском и английском языке, чтобы легче изучить английский язык.
Гипотеза: Если хорошо узнавать сходство и различие имен существительных в казахском и английском языке нам будеть легче удоваться изучить английский язык.
Зели исследования. Рассматривать сходство и различие имен существительных в казахском и английском языке, чтобы легче изучить английский язык.
Изучить нужные книги, научные исследования.
Знокомиться с творческой жизрью писательниц Фаризы Оңғарсыновой мен Эмили Дикенсон;
Производить анализ поэзии о природе Эмили Дикенсон мен Фаризы Оңғарсыновой ақындар өлеңдеріндегі адам әлемі мен табиғатын зерттеу;
Анализировть материалы, вывести заключения;
Сопоставить лирические песни о природе.
Новизна исследования. Показать тожественность взглядов, сходство характеров Эмили Дикенсон мен Фаризы Оңғарсыновой в их творчествах.
Результат работы. Сапоставлена лирических произведении Эмили Дикенсон мен Фаризы Оңғарсыновой.
Практическое применение: Предложить внедрение в школьную программу изучения английского языка произведении Эмили Дикенсон мен Фаризы Оңғарсыновой. Эта научная работа может быть использована на уроках казахского, русского и английского языков в качестве дополнительного материала .
Методы исследования. Прозведени анализ, сопостановление, исследование, собирание материалов о творчестве Фариза Оңғарсыновой и Эмили Дикенсон.

АBSTRAKT

Aim of the research: Considering the English children writer and poet Eleonor Farjeon's fairy tales as a new reality, living space, to show what capacities and limitations can involve the scene of freedom in her fairy tales and how they influence on the readers.

Hypothesis: If Eleonor Farjeon's fairy tales are taught in schools in the original, the moral and spiritual qualities of the students and their desire to speak fluently English will be greatly improved, as Farjeon's work will help him grow up to be a free-thinking and competitive person who has absorbed important human values.

Relevance of the research:
1. As an inexhaustible source of wisdom, fairy tales deliver to the reader the knowledge of all creation.
2. In the UK, Russia, and other countries, there is growing interest and demand for fairy tales of Farjeon.
3. The fairy tales in the field of literature are not adequately analyzed and nobody is familiar with Farjeon's fairy tales in Kazakhstan.

Stages of research:
1. Researching the relevance of the topic together with the leader.
2. Collecting and systematizing literature, collecting data and finding arguments on this topic.

Method of the experiment: analysis, generalization, comparison, explanatory methods.

Novelty of the research: To show scenes of freedom expression in fairy tales Eleanor Farjeon as a tool for learning and achieving goals that reflect the reader's inner world, their desire to be free.

Result of the research: Based on fairy tales, the phenomenon of freedom is determined. The problem of freedom was analyzed philosophically. Now the relevance of the fairy tale is proved - fairy tales of Farjeon enrich the soul of a person and spiritually revive.

Practical application: To propose the introduction of the fairy tales of Eleanor Farjeon in the original in the school program. This scientific work can be used in the lessons of Kazakh, Russian and English as additional material.

Қалалық қазақ мектеп-лицейі КММ-ның
Ағылшын және қазақ тілдеріндегі зат есімдердің
ұқсастықтары мен айырмашылықтары
атты ғылыми жұмысына

Пікір

Заман талабына сай шет тілдерін тез әрі жетік меңгеруде ең алдымен ана тіліміздің грамматикалық құрылымын жақсы меңгеріп алуымыз қажет. Ал шет тілін меңгеру барысында осы тілдердің өзара туыстас не туыстас еместігіне де басты назар аударамыз. Ал осы тілдер туыстас болмаған жағдайда сөздік қордың өзіндік ерекшеліктеріне ерекше назар аударамыз. Ағылшын тілі мен қазақ тілінің туыстас тіл болмағандықтан олардың әрқайсысының өзіндік ерекшеліктері бар. Осы ерекшеліктерді анықтай отырып, зат есімдердің жасалу тәсілдерін анықтап, олардың меңгеру жолдарын танып білеміз.
Зерттеудің мақсаты: Ағылшын және қазақ тілдеріндегі зат есімдердің жасалу жолдарын анықтап, олардың өзара ұқсастықтары мен айырмашылықтарын танып білу, осы арқылы шет тілін меңгеру тиімділігін анықтау.
Зерттеу жұмысында оқушы зат есімдердің ағылшын және қазақ тілінде жасалуының ұқсастықтары мен айырмашылықтары қарастырылған. Мысалдар келтіре отырып, екі тілдегі зат есімдердің жасалуына үлгілер келтіреді.
Лексикалық, синтаксистік, морфологиялық тәсілдер арқылы жасалған зат есімдердің өзіндік ерекшеліктерін танытуға тырысады
Зерттеу жүргізу барысында көптеген материалдарды қарап, талдау жасай отырып, өз ойын білдіріп отырған. Елбасы мақаласындағы үштілділікті негізге ала отырып, ағылшын тілін меңгеруде ең алдымен өз тіліміздің зат есімдерінің жасалу жолдарын жетік білуіміз керектігін айтады.
Жалпы алғанда ғылыми жоба өз дәрежесінде жасалынған деуге болады. Зерттеу жұмысының мазмұндылығы мен мәнділігін ескере отырып, жоғары дәрежеде бағалауға ұсынамын.

Ағылышын тілі кафедрасының жетекшісі: Ильясова А.Ж.

І Кіріспе

XX ғасырдың соңғы жылдары дами бастаған тіл білімінің антропологиялық парадигмаға көшу үрдісі "адам-тіл-мәдениет" және "адам-тіл-ойлау" үштігіне сүйенетін гуманитарлық зерттеулердің жаңа бағыттарына жол ашты. Бұған дейінгі салыстырмалы-салғастырмалы түрде жүргізілген зерттеу жұмыстары құрылымдық-мағыналық бағытта ғана қарастырылып келсе, бүгінгі таңда антропоцентристік бағыттағы уақыт көшінде әр түрлі тілдерді салыстыра-жалғастыра зерттеуге ерекше қызығушылық танытуда.
Қазіргі тіл біліміндегі өзекті саланың бірі әр түрлі жүйедегі туыс емес тілдерді салыстыру. Қазіргі таңда Қазақстанда салыстырмалы типологиялық тіл білімі лингвистикада кеңінен қанат жайып келе жатқан салалардың бірі. Құрылымы әр түрлі тілдерді салыстыра зерттеудің маңыздылығына ең алғашқылардың бірі болып академик Н.Л.Марр терең мән берген.Осы пікірді қолдап, әрі қарай дамытқан Л.В.Щерба, И.И.Мещанинов, В.В.Виноградов, І.Кеңесбаев, Ә.Қайдар, А.Д.Райхштейн, С.Е.Исабеков, З.Қ.Ахметжанова, А.Ислам т.б. ғалым-лингвисттер өз еңбектерінде салыстырмалы-салғастырмалы зерттеулердің тіл білімінде алатын орны зор екендігін айқындап берді.
Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев жолдауда Тілдердің үш тұғырлылығы стратегиясында тіл мәселесіне аса назар аударған болатын. Еліміз заман талабына сай дамуы үшін әрбір азамат ағылшын тілін меңгергені абзал.
Қазақстанда ашық қоғамды қалыптастыруда ең маңызды рөл ойнайтын білім жүйесі болып табылады. Мұның себебі - өскелең ұрпақтың білімі, кәсіби шеберлігі, рухани деңгейі, ұсынған идеялары біздің қоғамды алға жетелеуші күш болған. Сондықтан да, мектеп оқушыларының қазіргі таңдағы жалпы оқуға деген талпынысы мен қызығушылықтары біздің қазақ қоғамының қандай болмағына, оның бүкіләлемдік жаҺандану үдерісінде өз орнын таба алуына сөзсіз өз септігін тигізбек.
Зертеудің өзектілігі. Заман талабына сай шет тілдерін тез әрі жетік меңгеруде ең алдымен ана тіліміздің грамматикалық құрылымын жақсы меңгеріп алуымыз қажет. Ал шет тілін меңгеру барысында осы тілдердің өзара туыстас не туыстас еместігіне де басты назар аударамыз. Ал осы тілдер туыстас болмаған жағдайда сөздік қордың өзіндік ерекшеліктеріне ерекше назар аударамыз. Ағылшын тілі мен қазақ тілінің туыстас тіл болмағандықтан олардың әрқайсысының өзіндік ерекшеліктері бар. Осы ерекшеліктерді анықтай отырып, зат есімдердің жасалу тәсілдерін анықтап, олардың меңгеру жолдарын танып білеміз.
Зерттеудің мақсаты: Ағылшын және қазақ тілдеріндегі зат есімдердің жасалу жолдарын анықтап, олардың өзара ұқсастықтары мен айырмашылықтарын танып білу, осы арқылы шет тілін меңгеру тиімділігін анықтау.
Зерттеудің міндеттері:
+ Қазақ және ағылшын тілдеріндегі адамзат және ғаламзат есімдері мен жалпы және жалқы есімдерді анықтау
+ Зат есімнің морфологиялық сипаттары мен жасалу тәсілдерін зерттеп білу;
+ Ағылшын және қазақ тілдеріндегі зат есімнің ұқсастықтары мен
Айырмашылықтарын айқындау.

ІІ Негізгі бөлім

1.1.Адамзат және ғаламзат есімдері мен жалпы және жалқы есімдер

Зат есім - заттың, құбылыстың атын білдіріп, кім? не? деген сұраққа жауап беретін сөз табы болып табылады. Күнделікті өмірде кездесетін әдеттегі жай нәрселерді ғана емес, табиғат пен қоғамдық өмірдегі ұшырасатын әр алуан құбылыстар мен уақиғаларды, ұғымдар мен түсініктерді де қамтиды.Мысалы: құс, тас, су, шыны, адам, қол деген сөздермен қатар, жаңбыр, найзағай, сайлау, жүріс, капитализм, эволюция, ұғым, ақыл, сана деген сөздер де зат есімге жатады [1].
The noun is a part of speech which has the general meaning expressing substance in the widest sense of the term. In other way, nouns are words that name things, human beings, materials, abstract notions which have the grammatical category of number, case and gender [2].
Кім? деген грамматикалық сұрауға жауап беретін зат есімдерге жалпы адам атаулары жатады. Адам атаулары деп жалпы адамға тән атауларды (кісі, бала, қыз, бөпе, шал, кемпір, келіншек, еркек, әйел т. б.) туыс атауларын (әке, шеше, әже, ата, аға, іні, апа, сіңлі, немере т. б.), іс-әрекет пен кәсіп-мамандық иелерінің атауларын (әнші, атшы, арбашы, ғалым, мұғалім, сатушы т. б.), әр алуан қызмет баптары мен лауазым атауларын (директор, лейтенант, бастық, мырза, ханым т. б.), кісі аттарын (Асан, Әсет, Иса, Алма, Рабиға, Жәмила, Гүлсім, Жанна т. б.) және басқа да осылар сияқты адамға тән атауларды айтамыз. Не? деген грамматикалық сұрау, әдетте, адамнан өзге барлық жан-жануарлардың және күллі заттар мен нәрселердің атауларына қойылады. Жалпы есімдер деп тілдегі әр алуан деректі және дерексіз заттар мен ұғымдарды білдіретін зат есімдер аталады. Мысалы: ағаш, ат, ас, арал, арба, бас, бала, ақыл, сана, түсінік, ер, ес, ет, дала, су, отын, көмір, кеңсе сияқты зат есімдердің бәрі де жалпы есім болады. Common noun is a noun used to refer to a person, thing or substance: an animal, a family, a nature, a teacher,etc.
Жалқы есімдер деп белгілі - бір ғана затты арнай, даралай атайтын зат есімдерді атаймыз. Мысалы:
* кісі аттары (Асқар, Арлан, Ағыбай т. б.)
* үй хайуандарына берілген арнаулы аттар (Тайбурыл, Теңбілкөк, Ақтабан, Таймас т. б.)
* өндіріс, мекеме, ұйым аттары ("Еңбек", "Қайрат", "Түрксіб" т. б.)
* газет, журнал, фильм, кітап аттары мен жеке шығармалардың аттары ("Егемен Қазақстан", "Өркен", "Менің атым Қожа", "Қан мен тер" т. б.)
* географиялық атаулар (Алатау, Қаратау, Іле, Ертіс т. б.)
* қала, көше, алаң аттары (Теміртау, Абай даңғылы, Республика алаңы т. б.) тағы басқа жалқы атаулар жатады.
Proper noun is the name of a particular person, place, organization, etc. For example, person: Azamat, Arman, place: Almaty, Astana, America, organization: Nur Otan Party, the Bobek fund. Жалқы есімдер мағына жағынан белгілі бір ұғымды білдірмейді, тек бір жеке-дара затты басқа заттардан ажырату үшін қойылған белгі - ат ретінде ғана жұмсалады. Ішіндегі әр қилы ұсақ топтарды сөз етпегенде, жалқы есімдер ең әуелі үлкен-үлкен екі салаға бөлінеді: оның біріншісі - кісі аттары (ономастика), екіншісі - географиялық атаулар ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.