Әсем мүсінін қалыптастыруға арналған дене жаттығулары

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 17 бет
Таңдаулыға:

Реферат
Әсем мүсінін қалыптастыруға арналған дене жаттығулары

Орындаған:
Тобы:
Қабылдаған:

Жоспар:
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім:
* Фитнес
* Аэробика
* Шейпинг
* Сабақты орындаудағы негізгі қателіктер
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер

I. Кіріспе
Қазіргі заманауи әлемде адамдардың барлығы дерлік спортпен шұғылданған әдемі дене мүсініне қызығады әрі қол жеткізуде қалайды. Неге десеңіз, бұл жағы өте түсінікті, өйткені жақсы фигура - бұл денсаулыққа пайдалы, жеке өмірдегі, мансаптағы табыс және жай ғана жақсы көңіл-күй. Бірақ тамаша физикалық формада болу үшін бір нәрсе жеткіліксіз - өзіңізбен үнемі жұмыс істеу, спортпен айналысу, артық май қалдықтарынан құтыла отырып, денеңізді жаттықтыру қажет. Бақытымызға орай, спорттың әртүрлі бағыттары өз қалауыңызша таңдау үшін ұсынылған, және әркім өзі үшін денесіне ең қолайлы жаттығу түрін анықтай алады. Егер сіз спорт саласындағы жаңадан бастаушы болсаңыз, денеңізді шаршатпау үшін спорттық іс-әрекеттің басталуына екі есе абай болу керек және, ең болмағанда, фитнес, аэробика немесе шейпинг болсын, жүктеме деңгейін дұрыс есептеу керек. Алайда, аталған спорт түрлері бір қарағанда ұқсас, бірақ іс жүзінде олар көптеген факторлармен ерекшеленеді - жаттығу жүйесінен бастап тамақтануға дейін.
Сонымен, әдемі фигураны қалыптастыру үшін физикалық жаттығулардың түрлері туралы сөйлесейік. Бүгінгі таңда шейпинг - әйелдердің тартымдылығын арттыруға бағытталған ең танымал жүйелердің бірі, яғни жаттығу бағдарламасы мыналарды біріктіреді: артық салмақтан арылуға, бұлшықеттерді нығайтуға, демек, фигураны жақсартуға бағытталған физикалық жаттығулар жиынтығы; хореография; әдемі келбетті жаттықтыру. Шейпинг-жаттығудың негізінде арнайы жаттығулар циклы жатыр, нақтырақ айтқанда оның ерекшелігі сол жаттығудың бірнеше рет айналып қайталануы болып табылады. Сабақ аз қарқындылықпен өтетіндіктен, жүрекке жүктеменің қаупі жоқ, бірақ энергияның жоғалуы өте көп мөлшерде болады.
Ал аэробика жайлы айтар болсақ, оның шығу тарихына кішкене тоқталып өтейік. Аэробика - бұл таза американдық өнім болып табылады, оны ойлап тапқан - Кеннет Купер бұл жаттығу жүйесін, ең алдымен жүрек-тамыр ауруларымен күресу үшін жасаған. Аэробикамен айналысқан кезде тамақтану режимінен жануарлардың майларын алып тастау ұсынылады. Оған қоса аэробтық режимде жаттығуларда физикалық жүктемелер денедегі холестерин деңгейін төмендетуге ықпал етеді, гиподинамиямен белсенді күреседі, сондай-ақ жай ғана көңіл-күйді жақсартады. Аэробты жаттығулар тек жүгіру ғана емес, бұл жүрек-тамыр жүйесі үшін өте пайдалы. Американдық актриса Джейн Фонда ойлап тапқан би аэробикасы да бар. Сонымен қатар, аэробикалық жаттығулар спортзалдағы жаттығулар болып табылады: тұрақты велосипедпен жүру, жүгіру жолы, шаңғы тренажерлері және т.б.
Ал фитнес болса, ол да бізге шетелден келген спорт түрі болып табылады, яғни түпкі тамырын Америка десек болады. Фитнеске көптеген спорт тұжырымдамалары енеді - бұлар бодибилдинг, аэробика және рационалды тамақтану жүйесі. Бодибилдинг денені, дәлірек айтқанда, мүсінді бұлшықет денесін салумен айналысады және осы тапсырманы өте жақсы орындайды. Бодибилдинг салмағы бар арнайы жаттығулар жиынтығына, соның ішінде тренажерлардағы жаттығуларға, сондай-ақ диетадағы ақуызды тағамдардың көп мөлшерімен сипатталатын арнайы тамақтану жүйесіне негізделген. Аэробты фитнес жаттығулары, ең алдымен, тән физикасы төмен метаболизмі және артық майы бар адамдар үшін қажет. Сонымен қатар, бұл жоғарыда атап өткенімдей жүрек-тамыр жүйесі үшін керемет жаттығулар. Алайда, теңдестірілген диета болмаса, бұл салада жетістік болмайды, дәлірек айтқанда сіздің тамақтану режиміңізде айтарлықтай денсаулыққа пайдалы болуы шарт. Қорыта айтқанда, әрбір жаттығулар - бұл керемет, бірақ сіздің тамақтануыңыздың теңдестірілген болуын қадағалау қажет. Бұл қарапайым себеппен маңызды, организмге тек қажеттір заттар енуі керек, яғни не артық емес не кем емес, сондай-ақ ашытылмаған немесе майға айналған ешнәрсе болмауы керек, бұл сіздің ағзаңызды түрлі жағымсыз құбылыстарға, оның ішінде ауруларға душар етеді. Сондықтан теңдестірілген диетаны сақтау - бұл 50 пайызға жуық жетістік. Жоғарыда айтылғандардың бәрінен тек тиісті қорытынды шығару ғана қалады: шейпинг негізінен әйелдер үшін ойлап табылды. Ең алдымен өз тартымдылығының деңгейін көтергісі келетін әйелдердің көпшілігінде олармен айналысудың мәні бар. Ал аэробика, ең алдымен, физикалық белсенділікті емдеуге, жүрек-тамыр жүйесін нығайтуға бағытталған және стресске қарсы әсер береді. Сонымен қатар, бұл денедегі майларды жоғалтуға көмектеседі. Фитнес ең алдымен дене күшін дамытады және жүрек-тамыр жүйесінің мүмкіндіктерін арттырады. Ол икемділікті жақсартады, әдемі фигураны салуға көмектеседі, салмақты басқарады, көңіл-күйді жақсартады.
Сонымен әдемі дене мүсінін қалыптастыру үшін спорт түрлері мәлімет алсаңыз, таңдау сізде!

II. Фитнес
Бүкіл өркениетті әлемде фитнес деген сөзді өмірінде бір рет естіп көрмеген адамды табуға бола ма? Мұндай адам жоқтың қасы деп ойлаймын. Өйткені, фитнеспен көпшілігі айналысады, фитнес арқылы ақша да табады, тіпті фитнеске бүкіл өмірін арнауға дайн адамдар да бар. Әрине, спорттағы осы бағытқа күмәнсіз қарайтын адамдар да аз емес. Және бұл өте бекер. Бүгін кешке фитнеске барамын, фитнеспен айналысу, денеңді фитнеспен жақсарту сияқты фразалар біз барлық жағынан естиміз. Сонымен ол қандай, құдіретті фитнес, оның анықтамасы қандай? Міне, парадокс. Фитнес ұғымының нақты анықтамасы әлі жоқ, немесе, кем дегенде, фитнес ұғымының нақты жіктемесі жоқ. Бізге белгілі тек мынадай қарапайым анықтама шығады: фитнес - өте кең ұғым. Осыған қарамастан, оны кең ұғымды түсініп, оны барлық жағынан қарастыруға тырысайық. Алдымен көмек сұрайтын ағылшын-қазақ сөздігіне жүгінеміз. Фитнес сөзінің түбірі ағылшын тілінен сау деп аударылған fit сөзі. Фитнес-жаттығулар денсаулықты сақтауға немесе жақсартуға бағытталған деп қорытынды жасауға болады. Сонымен, біз қазірдің өзінде фитнестің маңызды сипаттамасын ұсындық: фитнес - дененің барлық жүйесін нығайтуға бағытталған физикалық жаттығулар кешені.
Фитнеске арналған көптеген бағдарламалар бар, олар қауіпсіз және адам ағзасына пайдасын тигізетін етіп жасалған. Барлығының басты мақсаты - кез-келген спорттық жетістіктерге жету емес, адамдарды физикалық белсенділікке, салауатты өмір салтын ұстануға үйрету. Бұл бағдарламаларды тәжірибелі жаттықтырушылар, дәрігерлер, спортшылар, диетологтар және басқа да мамандар дайындайды, олар денені сауықтыруға ең жақсы жан-жақты көзқарасты қалыптастыруға көмектеседі. Яғни, фитнес - бұл спорт саласы мамандарының көп жылдық тәжірибесінің нәтижесі. Осылайша біз басқа анықтаманы алдық. Фитнес дене тәрбиесін ғана емес, сонымен бірге өзіндік өмірлік философиясын, белгілі бір құндылық жүйесін ұсынады. Дені сау болу үшін әлемге де, өзіне де оң көзқарас қалыптастыру қажет. Психикалық үйлесімділік сыртқы үйлесімділікпен тікелей байланысты. Бұл проблема, басқаларымен қатар, фитнеспен шешіледі.
Фитнес философиясы сізге толыққанды өмір сүруге, өзіңнен және айналаңыздағы әлемнен ләззат алуға, күн сайын өзіңіз үшін жаңа ынталандыруды табуға, мақсатыңызға жетуге үйретеді. Әрбір жеке адам - бұл микрокосмос, ол ерекше. ХХ ғасыр іс жүзінде адамның жеке басына табынушылық жасады, оны негізге алды. Бірінші кезекте ішкі әлемнің сыртқы әлеммен үйлесімді үйлесімділігі - бұл фитнес адамға көмектесетін басты міндет. Сіздің бірегейлігіңізді, жеке тұлғаңызды мойындау, физикалық және рухани жағынан жақсы қасиеттерді дамыту - бұл фитнес дегеніміз не, жаттығулар жиынтығын орындау ақылға сыймайды. Өзіңіз үшін фитнес әлемін ашу дегеніміз - жеке тұлғаңызды зерттеудің алғашқы қадамын жасау, жанның, ақылдың, дененің бірлігіне ұмтылуды бастау. Өзімізді қабылдау, айналамыздағы әлемге жағымсыз көзқарас қалыптастыру дегеніміз - сәттілікке, мақсатқа жетудің жарты жолымен жүру дегенді білдіреді. Фитнес сабақтары соншалықты үйлесімді және эстетикалық, бұл мереке сезімін тудырады. Адамның өзі табиғаты бойынша әдемі және фитнес мұны тағы бір рет баса көрсетеді. Өзіңізді өзгертіңіз - және сіздің айналаңыздағы әлем өзгереді, сіз оны бұрын көрмеген түстерден, реңктерден және реңктерден ажырата аласыз немесе мүмкін оны байқамай қаласыз. Соған қарамастан, біз философиялық адасудан бастап, бастапқы позицияға қайта ораламыз және мақаланың басында қойылған сұраққа жауап беруге тырысамыз: фитнес дегеніміз не? Сонымен, фитнес дегеніміз:
* белсенді өмір салты;
* адам денсаулығын сақтау және нығайту үшін арнайы жасалынған, дене шынықтыру сабақтарында арнайы дайындалған мамандардың көпжылдық тәжірибесі;
* денсаулықты және дүниеге жағымды көзқарасты қамтамасыз ететін оқыту жүйесі және ерекше өмір салты;
* адамға өзін, тұлғасын білуге, ішкі әлемнің үйлесіміне жетуге және сыртқы әлемге жағымды болуға үйренуге көмектесетін өмірдің тұтас философиясы;
* жастықты ұзартудың тамаша тәсілі.
Бірақ бұл фитнеске қатысты барлық ұғымдардан алыс. Бәрі де фитнестен тізімді жалғастыра алатын нәрсе табады. Ия, фитнес шын мәнінде көптеген ұғымдарды қамтиды. Фитнес - бұл сіздің өміріңізден нақты орын табуыңыз керек құбылыс, өйткені бұл жай спорт емес, салауатты өмір салты.
Фитнеспен айналысам деген адам алдымен оның түрлі бағыттарымен танысып алуы керек. Оның бағыттары көптеп саналады, бірақ барлығы бір мақсатты көздейді. Яғни денсаулықты жақсарту, дене бітімді түзеу, өмірлік ұстанымды өзгерту. Сөйте тұра əрбір бағыттың жеке қарастырылуының мəні -- əрбір жеке адамның қажеттілігіне сəйкес төзімділікті шыңдау, бұлшық еттерді нығайту, дене пішімін қалпына келтіру сияқты нақты мақсаттарға жұмыс істейді. Қазіргі кездегі фитнес залдарында ұсынылатын жаттығу түрлерін шартты түрде екі топқа бөлуге болады: қолданыстағы танымал бағыттар жəне жаңа бағыттар. Енді сізге ыңғайлы əдіснама түрін таңдау үшін негізгі түрлерге тоқталып өтейік.
1. Йога. Негізі Ежелгі Үндістанда қаланған фитнестің ең сəнді түрінің бірі. Йога арқылы дене пішіміне сырттай əсер ету арқылы түзетіп, ішкі гармонияға қол жеткізуге болады. Бұл əдіснамадағы жаттығу белгілі бір уақытта ұсынылған қалыпты ұстап отыруға негізделеді. Мұнда күш-қуатты арттыру, төзімділік пен иілгіштік, ерік-жігерді қашау, кеудені тік ұстау мен зат алмасу процесін жақсартуға өте пайдалы жаттығулар жасалады.
2. Калланетика Бұлшық еттерді нығайту мен майды кетіруге бағытталған аса танымал фитнес жаттығуларының бірі. Кез келген жасқа жəне дене бітімге лайық жаттығулар түрі бар. Бұл əдіснаманың негізі де йогадағыдай денені бір қалыпта ұстау болып табылады. Өзгешелігі тек созылу жəне бір орында тұрып жасалатын жаттығулармен алмастырып берілуінде. Жаттығу кезінде бір уақытта барлық бұлшық еттер тобы іске қосылады.
3. Пилатес Бұл жаттығулар кешені кез келген адамға сəйкес келе береді. Мұндағы мақсат сау жəне сымбатты дене пішімге ие болу болып табылады. Жаттығу кезінде іш, арқа жəне бүйір тұстарының қамтылуына мəн беріледі. Жүйелі түрде айналысу арқылы бұлшық еттің нығыз, кеуденің тіктеліп, иілгіштік, кербездік, төзімділік жəне буындардың иілмелілігіне қол жеткізесіз.
4. Бодифлекс Бұл əдіснамада дұрыс тыныс алу жəне созылуға арналған жаттығулар кешені жинақталған. Тыныс алудың ерекше əдістерін үйрету арқасында бұл əдіснама ерекше болып саналады. Тұрақты түрде айналысу артық салмақтан арылтып, бұлшық еттерді нығайтып, көңіл-күйге оң əсер береді.
5. Стрип-пластика Фитнестің бұл түрі бөкседегі артық бөлікті кетіргісі келетін, сұлу дене бітімді қалайтын əйелдерге жақсы келеді. Дененің иілгіштік қасиетін қайтарып, аяққа отырып тұру арқылы күш түсіру түріндегі жаттығулардан тұрады.
6. Body Sculpt Күш жұмсауды қажет ететін жаттығулар кешенінің бұл түрінде барлық бұлшық еттер жұмылдырылып, орташа жəне жоғары қарқындылықтағы қарапайым жаттығулар жасалады. Body Sculpt жаттығулары салмағы 6 кг-ға дейін болатын гантельдермен жасалады.

III. Аэробика
"Аэробика" сөзі сауықтыру бағыты бар қозғалыс белсенділігінің әртүрлі түрлеріне қатысты танымал американдық дәрігер Кеннет Купер ұсынды. 60-шы жылдардың соңында оның басшылығымен АҚШ Әскери-әуе күштері үшін аэробты жаттығу бойынша зерттеу жұмыстары жүргізілді. Бұл жаттығудың негізі 1963 жылы жарық көрген "Аэробика" кітабында баяндалды. "Аэробты" термині физиологиядан алынған, ол бұлшық ет жұмысын қамтамасыз ететін химиялық және энергетикалық процестерді анықтауда қолданылады. Бұлшықет қозғанда зат алмасу химиялық реакциялардың күрделі жүйесі болып табылатыны белгілі. Күрделі молекулалардың жай ғана ыдырау процестері энергияға бай заттарды синтездеу (қалпына келтіру) процестерімен үйлеседі. Осы процестердің бірі оттегінің қатысуымен, яғни аэробтық жағдайларда ғана жүре алады.
Аэробтық процестерде анаэробтық реакцияларға қарағанда энергияның көп мөлшері өндіріледі. Көмірқышқыл газы мен су энергия өндірудің аэробтық тәсілі кезінде ыдыраудың негізгі өнімдері болып табылады және тыныс алу мен тер арқылы ағзадан оңай жойылады. Сабақ кезінде оттегіні тұтынуды арттыруды ынталандыратын қозғалу белсенділігінің түрлеріне барынша ұзақ уақыт қарқындылығы жоғары емес орындалатын әртүрлі циклдық қозғалыстар жатады. Кең мағынада аэробикаға: жүру, жүгіру, жүзу, конькимен, шаңғымен, велосипедпен сырғанау және басқа да қозғалыс белсенділігінің түрлері жатады. Үздіксіз орындалатын кешенге біріктірілген жалпы дамыту және би жаттығуларын орындау жүрек-тамыр және тыныс алу жүйелерінің жұмысын ынталандырады. Бұл "аэробика" терминін музыкалық сүйемелдеумен орындалатын және би бағыты бар әр түрлі бағдарламалар үшін пайдалануға негіз болды. Сауықтыру сабақтарының бұл бағыты бүкіл әлемде үлкен танымалдыққа ие болды. Би бағытындағы Заманауи аэробиканың әртүрлі бағыттарында шешілетін ерекше мақсаттар мен міндеттерге байланысты аэробиканың келесі жіктемесін қолдануға болады:
* сауықтыру;
* қолданбалы;
* спорттық.
Сауықтыру аэробикасы - реттелетін жүктемемен жаппай дене шынықтыру бағыттарының бірі. Би мен музыканың физикалық жаттығуларының элементтерін синтездейтін әр түрлі бағдарламаларды әзірлеу және көпшілікке тарату бойынша шұғылданушылардың кең ауқымы үшін әртүрлі мамандар топтары белсенді жұмыс істейді. Оның ішінде американдық аэробика қауымдастығы, американдық аэробикалық салауатты өмір салты қауымдастығы, Халықаралық спорттық би ассоциациясы және т. б. бар. Сауықтыру аэробикасының өзіндік ерекшелігі-сабақтың аэробтық бөлігінің болуы, оның бойында кардиораспираторлық жүйенің жұмысы белгілі бір деңгейде сақталады. Сауықтыру аэробикасында сабақтың мазмұны мен құрылуымен ерекшеленетін алуан түрлердің жеткілікті санын бөліп көрсетуге болады.
Спорттық аэробика-бұл спорт түрі, онда спортшылар күрделі координациясы бар ациклдық қозғалыстардың үйлесімін, сондай-ақ әр түрлі құрылымдық топтар мен серіктестер арасындағы өзара әрекеттесуді қамтитын жаттығулардың үздіксіз және жоғары қарқынды кешенін орындайды (аралас жұптар, үштік және топтар бағдарламаларында). Осы жаттығуларда хореографияның негізін аэробика үшін дәстүрлі "базалық" аэробтық қадамдар және олардың түрлері құрайды.
Қолданбалы аэробика-ол спорттың басқа түрлерінің спортшыларын дайындауда (аэробоксинг), сондай-ақ өндірістік гимнастикада, емдік дене шынықтыруда (кардиофанк) және әр түрлі рекреациялық іс-шараларда (шоу бағдарламалар, спортшыларды қолдау топтары, черлидинг) қосымша құрал ретінде белгілі бір таратуға ие болды. Аэробиканың сауықтыру бағдарламалары өзінің қол жетімділігімен, эмоциялығымен және олардың қызығушылығы мен дайындығына байланысты сабақтардың мазмұнын өзгерту мүмкіндігімен шұғылданушылардың кең ауқымын тартады. Кез-келген сабақтың негізін жүру, жүгіру, секіру кезінде орындалатын түрлі жаттығулар, сондай-ақ әр түрлі бастапқы қалыптардан орындалатын күш пен икемділік жаттығулары құрайды.
Аэробика бағыттарына тоқталатын болсақ, сауықтыру аэробикасының негізгі бағыттары:
Би аэробикасы. Бұлшықеттерді, әсіресе дененің төменгі бөлігін нығайтады, жүрек-қантамыр жүйесінің жұмысын ынталандырады, қимыл-қозғалыс үйлесімін жақсартады, артық салмақты жағады.
Степ-аэробика. Остеопороз бен артриттің алдын алу және емдеу үшін, бұлшықеттерді нығайту және тізе жарақатынан кейін қалпына келтіру үшін қызмет етеді.
Аква ( су) - аэробика. Денені нығайтады, икемділікті жақсартады, бұлшық еттер мен байламдарды созады, артық калорияларды жағады, жарақаттан кейін сәтті қалпына келтіреді, Барлық жасқа және жүкті әйелдерге пайдалы. Слайд-аэробика. Жамбас аймағындағы майлы шөгінділерден құтылғысы келетін әйелдерге арналған аэробиканың ең оңтайлы түрі. Дененің негізгі бұлшық еттерін нығайту үшін қызмет етеді.
Памп-аэробика. Фигураны түзетуге және бұлшық етті нығайтуға бағытталған.
Тай-Бо-аэробика. Стресс алу үшін қызмет етеді, тонус пен көңіл-күйді арттырады, жүрек жұмысын реттейді, жалпы көңіл-күйді жақсартады.
Ки - Бо - аэробика. Күш пен төзімділікті дамытады, тыныс алу жүйесін жаттықтырады, икемділік пен үйлестіруді дамытады және артық салмақ түсіруге көмектеседі.
Бокс-аэробика және каратэ-аэробика. Сіздің фигура мінсіз болуына және осындай тұрақты болуына бағытталған..
А-Бокс-аэробика. Ерлер үшін де, әйелдер үшін де стресс пен тітіркену үшін қажет. Үйлестіруді, реакция жылдамдығын, төзімділікті дамытады.
Кик-аэробика. Жалпы және күштік төзімділікті, ептілікті және үйлестіруді жақсарту үшін қажет. Бұлшық еттің күші мен икемділігін дамытады.
Треккинг-аэробика. Дененің жалпы физикалық жағдайын жақсарту үшін қажет. Жүрек-тамыр және тыныс алу жүйелерінің жұмысын жақсартады. Жалпы түрдегі сабақтар фазалары аэробикамен айналысу келесі негізгі кезеңдерден тұрады: жаттығу,аэробты фаза, құлып, күштік жүктеме. Сергіту сәті. Жаттығу үлкен мәнге ие, бірақ өкінішке орай, оны жиі елемейді, нәтижесінде бұлшықеттердің созылуы болып табылады. Жаттығу кезінде екі мақсат бар: біріншіден, Арқа мен аяқ-қолдың бұлшықеттерін жылыту; екіншіден, жүрек үдеуі қарқынының үдеуін аэробтық фазаға сәйкес келетін мәндерге дейін бірқалыпты арттыру үшін туғызу. Жаттығу кезінде 2-3 минут ішінде жеңіл жүктемені орындайды. Созылу жаттығулары, мысалы, еңіс. Әдетте, жаттығу кезінде белде ауырсынуды болдырмауға арналған жаттығу кешенін қолданады.
Аэробты фаза. Жаттығудың екінші кезеңі-сауықтыру әсеріне жету үшін басты кезең. Бұл кезеңде аэробика бағдарламасын құрайтын жаттығулар орындалады. Жүктеме көлеміне келетін болсақ, аптасына бес рет айналысу міндетті емес. Өзіңізді жиі қоюға мәжбүрлеудің маңызы жоқ, себебі жиналған шаршау бұлшық ет пен буындардың жарақаттарына әкелуі мүмкін. Аэробтық жаттығуларды дұрыс орындау өте маңызды, бұл сабақтардың қауіпсіздігі туралы. Аэробика - бұл оттегіні пайдалану мен тұтыну арасындағы тепе-теңдікті бұзбай, тыныс алу жиілігін және жүрек қысқаруын ұлғайтатын жүктемелер, бұл ретте жүктемелер өте ұзақ уақыт бойы барынша күш-жігермен орындалмайды. Үлкен әсерге қол жеткізу үшін, мамандардың пікірінше, максималды 65-80% жүрек жиілігін қамтамасыз ететін қарқындықпен айналысу қажет. Алдымен тыныштық жағдайында пульсті анықтауды үйрену керек. Жүрек жиілігінің ең жоғары жиілігін ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.