Саяси жүйенің деңгейлері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Педогоикалық Университеті

Тақырыбы: « Саяси жүйе» эссе

Орындаған:Әмір Сымбат

Қабылдаға:Қуандық Назгүл

Топ:1508-10

Шымкент 2020 ж

Жоспар:

І. Кіріспе

ІІ. Негізгі бөлім

а) Нақты қоғамның саяси жүйесін анықтайтын факторлар

ә) Саяси жүйелердің қызметтері жəне типологиясы

ІІІ. Қорытынды

Саяси билік - таптық, топтық, жеке адамның саясатта тұжырымдалған өз еркін жүргізу мүмкіндігін білдіреді. Саяси билік адамзат тарихының барлық кезеңдерінде болған. Саяси билік тек мемлекеттік аппарат арқылы ғана емес, сонымен бірге партиялар, кәсіподақтар, халықаралық ұйымдар сияқты саяси жүйенің басқа элементтері арқылы да жүргізіледі. Саясибилік принциптері легитимдік принципі, қорғау принципі, ұтымдылық принципі, сыр бермеу принципі.

Саяси билік әдістері - саяси билікті жүзеге асыру құралдары мен түрлері. Құқық, бедел, сендіру,

дәстүр, алдап-арбау, зорлау, күштеу арқылы жүзеге асырылады.

Саяси биліктің легальдылығы - басқару түрінің зандық негізі, яғни оның құқықтығының барлық тұрғындармен мойындалуы. Кейбір саяси жүйелерде билік легальды болғанымен, легитимді болмауы мүмкін. Мысалы, отар мемлекеттердегі метрополия билігі. Ал, тұрғындардың басым көпшілігінің қолдауымен жүзеге асқан революциялық төңкерістен кейінгі жағдайда билік легитимді, бірақ легальды емес.

Саяси биліктің легитимділігі - халықтың келісіміненегізделген, әрі заңмен, ережелермен,

дәстүрмен анықталған билік сапасы. Легитимдік дегеніміз - халықтың үстемдік етіп отырған саяси билікті қолдауы, оның заңдылығы мен шешімдерін растауы. Демократиялық жағдайда мемлекеттік билік легитимді болуы үшін келесі екі шарт орындалуы қажет:

1) ол халықтың қалауы бойынша қалыптасуы және көпшіліктің еркіне қарай орындалуы керек;
2) мемлекеттік билік конституциялық қағидаларға сәйкес жүзеге асырылуы керек.

Саяси жүйелер теориясы ХХ ғасырдың 50-60-шы жылдарында пайдаболды. Осы теорияның негізін қалағандар болып американдық
саясаттанушылаар Д. Истон мен Г. Алмонд табылады. Саяси жүйелер теориясы ХХ ғасырдың 50-60-шы жылдарында пайдаболды. Осы теорияның негізін қалағандар болып американдық
саясаттанушылаар Д. Истон мен Г. Алмонд табылады.

Менің ойымша нақты қоғамның саяси жүйесін анықтайтын факторлар мынадай болуы керек:

а) қоғамның кластық табиғаты, əлеуметтік қатар;
б) басқару түрі (парламенттік, президенттік жəне т. б. ) ;
в) мемлекет түрі (монархия, республика) ;
г) саяси тəртіп сипаты (тоталитарлық, демократиялық) ;
д) саяси-идеологиялық жəне мəдени қатынастардың сипаты;
е) саяси өмір барысының тарихи жəне ұлттық дəстүрі (саяси белсенді немесе белсенді емес халық) .

Саяси жүйелердің қызметтері жəне типологиясы. Саяси жүйенің міндеттері:

а) əлеуметтік қызығушылықтар мен үстемдік ететін институттардың өзара əрекетін орталықтандыру;
б) қоғам мүшелерінің қызығушылықтарын тасымалдау жəне оларды қоғамдастық қызығушылықтарымен келістіру;
в) саяси жетекшілік;
г) қоғамның бүтіндігін сақтау үшін қоғамның саяси күштерін біріктіру;
д) қоғамда қабылданған жəне басым идеалдарға бағытталған саяси қатынастардың белсенді қатысушыларының əлеуметтік базаларын кеңейту;

Саяси жүйенің деңгейлері. Қоғамның саяси жүйесі саяси қатынастар мен биліктің үш деңгейінің жүйешелерінен құралады: екі институционалдық - жоғарғы (мегадеңгей), орта немесе аралық (мезадеңгей) жəне институционалдық емес-төменгі, бұқаралық (микродеңгей) .

Қазіргі кездегі саясаттануда «саяси тəртіп» категориясы саяси жүйенің қызмет етуінің механизмін ашуда базалық болып табылады. Саяси тəртіп саяси мəдениет жағдайының, əлеуметтік жəне кластық өзара қарым-қатынастардың, үстемдік етуші идеология формаларының, мемлекеттік билік пен қоғамның арасында қалыптасқан қарым-қатынастардың, билік қолданатын құралдар мен

əдістердің, белгілі бір мемлекетке тəн саяси қатынастардың жиынтығы ретінде анықталады. Кейбір зерттеулерде саяси тəртіпті мемлекеттік билікті жүзеге асыру сипаты ретінде ғана қолданады, мемлекеттің саяси жүйенің басқа да компоненттерімен, азаматтық қоғаммен (əлеуметтік қабаттар, топтар, саяси партиялар жəне т. б. ) өзара əрекетінің динамикасын назардан тыс қалдырады.

«Мемлекеттік тəртіп» жəне «саяси тəртіп» ұғымдарының арақатынасы. Олар бірдей сияқты болғанымен, түрлі мағынада. Біріншісі мемлекеттік билікті жүзеге асыру əдістерін сипаттайды, екіншісі қоғамның саяси өмірінің жағдайы мен билігінің сипатын ашады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.