Қазіргі тәрбиенің басты бағыты - оның көзқарас негіздеріне бағытталуы, тұлға құндылығына қайта оралуы

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 29 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
І. МЕКТЕП ЖАСЫНА ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРДЫҢ ДЕРБЕС ІС ӘРЕКЕТТІҢ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ТҮРЛЕРІ МЕН ӘДІСТЕРІНІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗІ
1.1. Балабақшадағы дербес іс-әрекетті ұйымдастырудың әдістемесі ... ... ...6
1.2.Мектепке дейінгі жастағы балалардың дербес іс - әрекетінің түрлері ... . 12
II. МЕКТЕП ЖАСЫНА ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРДЫҢ ДЕРБЕС ІС ӘРЕКЕТТІҢ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ТҮРЛЕРІ МЕН ӘДІСТЕРІНІҢ ПРАКТИКАЛЫҚ НЕГІЗІ
2.1. Мектепке дейінгі білім беру мекемесінде дербес іс - әрекет сабағын дайындау және өткізу ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 18
2.2. Мектеп жасына дейінгі балалардың дербес іс - әрекетін талдау және диагностикалау ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...25
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...29
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 31
ҚОСЫМША ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .33

Кіріспе
Зерттеудің өзектілігі. Қазіргі заман талабына сай, жан-жақты жетілген, бойында ұлттық санамен ұлттық психология қалыптасқан, имандылық әдебі, парасаты бар ұрпақ тәрбиелеу, өсіру, білім беру бүгінгі отбасының, балабақшаның, барша елдің, халықтың міндеті Н.Ә. Назарбаев.
Бала - үйдің базары, өмірдің ажары. Дүниеге ұрпақ әкелу, оны ұлттық салт-дәстүрімізге сай тәрбиелеп, өсіру әр ата-ананың, балабақша қызметкерлерінің, ұстаздардың, жалпы қоғамның ең басты міндеті. Себебі, бүгінгі бала - ертеңгі ел қорғаны, елдің тұтқасын ұстар азамат. Яғни, бала - ел болашағы. Жас ұрпақты өз халқының тегін білу, ата-бабамыздың салт-дәстүрін бойына ендіру, оны жалғастырушы болып өсуіне балабақша мен ата-ананың арасындағы байланыстың маңызы зор. Тәрбие отбасынан басталадыдеп тегін айтылмаған. Баланың тәлім - тәрбиесіне ерекше мән берген халқымыз баланы жастандеп мәтелдеген. Өмірдің базарын бала деп білген халқымыз Жаста берген тәрбие жас қайыңды игендей.- демей ме? Иә, қазақ халқында сонау ежелгі заманнан бері өзіндік тәрбие мектебі, қалыптасқан дәстүрі болған. Ал сол дәстүр отбасында басталып, мектепте берілетін тәрбиемен қалай қабысады.
Қазақ халқы қай уақытта болмасын ұрпақ тәрбиесін ұлттың тағдыры, елдің болашағы ретінде бағалаған. Сондықтан тәрбие мәселесіне көңіл бөліп, болашақ ұрпақты саналы тәрбиелеудің сан алуан тиімді әдіс-тәсілдерін қолдану әрбір ұжымның тапқырлығы мен іскерлігін, ізденімпаздығы мен шығармашылығын талап етеді.
Егеменді еліміздің тірегі - білімді, тәрбиелі ұрпақ. Болашақта еліміздің мәртебесін көкке көтеріп, экономикасын дамытатын,бүкіл әлемге Қазақстанды паш ететін бүгінгі жас ұрпақ. Қазіргі кезде еліміздің білім беру ісінде түбірлі өзгерістер болып жатқаны мәлім. Ал бүгінгі таңда мектептің, мұғалімнің ең қасиетті міндеті-рухани бай, жан-жақты дамыған, дарынды бойында ұлттық құндылықтар бар, сақталған жеке тұлғаны қалыптастыру. Рухани байлық ең алдымен әр халықтың ұлттық әдет-салты, мәдениеті, өнері және шыққан түп тамырында жататыны белгілі. Сол ұлттық құндылықтарды бүкіл адамзаттың өз ұрпағын тәрбиелеудегі білім берудегі озық ұстанымдармен байланыстыра отырып, әр баланың қабілетін, талантын ашып, өзіне-өзінің сенімін нығайтып, сан қилы өмірде аяғынан тік тұрып кететініндей түрткі жасауымыз қажет. Сол себептібарша ұстаздардың, ата-ананың, қоғамның міндеті әдет-ғұрпымызды, салт-дәстүрімізді жандандырып, ұлттық сана-сезімі жоғары тәрбиелі ұрпақты өсіру.Қазақ халқының ағартушысы М.Жұмабаев ...Әрбір ұлттың баласы өз ұлтының арасында өз ұлты үшін қызмет қылатын болғандықтан, тәрбиеші баланы сол ұлт тәрбиесімен тәрбие қылуға міндетті,- деген. Бұл үлкен міндетті орындауда ұстаздардың ролі жоғары болу керек. Ол ең алдымен мұғалімнің даярлығына,оның іс-тәжірибесінің қалыптасып шыңдалуына байланысты.
Тәрбиеші-баланың жеке тұлғасын қалыптастырушы, маңызды тәлім-тәрбие өнегесінің бастаушысы, жарқын үлгісі, бала қиялын самғатып,арманын көкке ұсындырушы басты тұлға. Бүгінгі жас өркеннің ертеңгі әлеуметтік - саяси қоғам мүшесі ретінде қалыптасуында тәлім-тәрбиенің маңызы зор екендігі белгілі. Ендеше қоғамдағы қол жеткен тәрбиелік жақсы дәстүр атаулыны пайдаланып,биік адамгершілік қасиеттерге баулу, тәрбиелеу-тәрбиешінің басты міндеті. Тәрбиеші жан-жақты жетілген білімді, әдістемелік шығармашылық шеберлік иесі, халықтық дәстүр, әдет-ғұрып пен салт-сана ерекшеліктерін әлеуметтік қарым-қатынастар түрлерін кәсіби түрде меңгеруі тиіс. Әсіресе осы кәсіби білік дағдыларын шыңдауы оның ұстаздық тәжірибе жинақтауының ең басты алғы шарты болып табылады.
Еліміздің білім саласында жүргізіліп жатқан реформаның басты мақсаты-ой-өрісі жаңашыл, шығармашылық деңгейде қызмет атқара алатын, дүниетанымы жоғары, жан-жақты қалыптасқан жеке тұлға тәрбиелеу. Мектеп жасына дейінгі балаларды дамыту мәселесі қазіргі таңда мемлекеттік саясаттың ажырамас бөлігі болып отыр.
Бала болашағымыз десек, сол балаға жүйелі білім беріп, ынта-ықыласын дұрыс бағыттауды, қабілет-қасиеттерін дамытуды балабақшадан бастауымыз керек. Мектепке дейінгі білім беру стандарты мектепке дейінгі тәрбие мен мектепалды даярлық топтарында педагогикалық үрдісті ұйымдастыруда жаңашыл әдіс-тәсілдерді пайдалануға мүмкіндік береді. Балабақшада жаңа педагогикалық технологияларды пайдаланудың басты мақсаты: оқыту мен тәрбиелеуде инновациялық ойын технологиясының элементтерін пайдалана отырып, жан-жақты, білімді, құзыретті тұлға тәрбиелеу
Зерттеу нысаны: балабақшадағы оқу-тәрбие үдерісі;
Зерттеу пәні: мектеп жасына дейінгі балалардың оқу-тәрбие үдерісінде балалардың дербес іс - әрекетін қалыптастыру;
Зерттеудің мақсаты: Балабақша балаларын оқытуда балалардың дербес іс - әрекетін қалыптастыруды теориялық тұрғыдан негіздеп, әдістемесін ұсыну.
Зерттеудің болжамы: егер,балабақша балаларын оқытуда балалардың дербес іс - әрекетін қалыптастыру теориялық тұрғыдан айқындалса және оны іске асырудың әдістемесі жасалса онда, балалардың оқыту процесін қалыптастыру тиімді болады, өйткені оқу-тәрбие іс-әрекетіндегі тапсырмалар балалардың оқу процесінің нәтижелі болуына ықпал етеді.
Зерттеудің міндеттері:
- балабақша балаларын оқытуда балалардың дербес іс - әрекетінің теориялық негіздерін айқындау;
- балабақша балаларын оқытуда балалардың дербес іс - әрекетінің педагогикалық шарттарын анықтау.
Зерттеу жұмысының әдіснамалық-теориялық негізіне философиялық таным теориясы және диалектика принциптері, тұлға және іс-әрекет теориялары, ізгіліктік педагогика тұжырымдамалары, құндылықтар туралы психологиялық, әлеуметтік, педагогикалық тұжырымдамалар, диагностикалаудың жалпы әдіснамасы.
Зерттеу көздері: Қазақстан Республикасының Конституциясы, Білім туралы заңы, Тәрбие жұмыстары жөніндегі тұжырымдамалар, Зерттеу проблемаларына байланысты мектепке дейінгі жастағы балаларды оқытудағы психологиялық - педагогикалық мәселелерге байланысты озық тәжірибелер, кешенді бағдарламалар, психолог, педагог, әлеуметтанушы және әлеуметтік педагог ғалымдардың еңбектері.
Зерттеудің әдістері: зерттеу мәселесіне қатысты ғылыми-әдістемелік, философиялық, педагогикалық, психологиялық, әдістемелік еңбектерге, зерттеудің деректі көздеріне теориялық, педагогикалық және статистикалық талдаулар жасау, салыстыру, жинақтау, қорытындылау т.б
Зерттеудің ғылыми жаңалығы мен теориялық маңыздылығы:
- балабақша балаларын оқытуда балалардың дербес іс - әрекетінің ғылыми теориялық негізі айқындалды.
- балабақша балаларын оқытуда балалардың дербес іс - әрекетінің педагогикалық шарттары анықталды.
Курстық жұмыстың құрылымы: Курстық жұмыс нормативті сілтемелер, анықтама, кіріспе, екі тарауша, қорытынды, пайдаланған әдебиеттерден және қосымшадан тұрады.

Балабақшадағы дербес іс-әрекетті ұйымдастырудың әдістемесі
Қазақстан Республикасының білім беруді дамытудың 2011-2020 жылға дейінгі бағдарламасының міндеттері адамның құқықтары мен бостандықтарын құрметтеуге тәрбиелеу болып табылады [1]. Қазіргі заманда елдің бәсекеке қабілеттілігі оның азаматтарының парасаттылығымен анықталады, сондықтан білім беру жүйесі болашақтың талабына сәйкес дамуы тиіс. 2011-2020 жылдарға арналған білім беру бағдарламасы үздік халықаралық стандарттар бойынша сапалы білім беру мүмкіндіктерін кеңейтеді [2]. Қазақстан Республикасының Білім туралы (ҚР Үкіметінің 2012 жылғы 11 наурыздағы № 306 Қаулысымен ҚР Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілді) Заңында білім беру саласындағы мемлекеттік саясаттың принциптерінің бірі білім берудің ізгіліктік және дамытушылық сипаты, азаматтық құндылықтардың, адам өмірі мен денсаулығының, жеке адамның еркін дамуының басымдылығын белгілейді. Білім берудің басты құндылығы ретінде тұлға, рухани-адамгершілік категориялар, ізгіліктік қағидалар: бірлік, теңдік, өзара ықпалдастық және төзімділік бекітілген [3]. Оқушы тұлға мен қоғамды қалыптастыратын мәдениетті түсінуі және бағалай білуі үшін адамдармен құндылық-саналы ынтымақтастық әрекет жасай алуы тиіс. Осы принципті жүзеге асыру ізгіліктік тұжырымдамасына негізделген, мақсатты ұйымдастырылған, өзара байланысты әрекеттер және мұғалім мен оқушының өзара ынтымақтастығы үдерісін қажет етеді.
Мектеп жасына дейінгі балалар ерекше қызығушылық пен белсенділік танытады. Өмірдің алғашқы жылдарынан бастап балалар өздігінен қоршаған әлемнің материалдық нысандарын зерттейді: олар сынғыштықты, жұмсақтықты, температураны, байсалдылықты тексереді. Мектепке дейінгі балалық шақ кезеңіндегі жетекші әрекет ойын болып табылады: балалар әртүрлі құралдарды, заттарды, олардың арасындағы қатынасты ынтамен зерттейді. Дербес іс-әрекет баланың жеке қасиеттерін қалыптастыру және оның ересек жастағы жетістіктері үшін маңызды.
Дербес іс-әрекет - бұл бала үшін толығымен еркін, бірақ ересек адам үшін еркін емес құбылыс, ол баланың қауіпсіз бостандығына жағдай жасайды, яғни әр баланың қызығушылығына сәйкес қызметті таңдауға мүмкіндік беретін және оған құрдастарымен араласуға немесе жеке әрекет етуге мүмкіндік беретін пәндік-білім беру ортасы. Сондай-ақ, бұл мұғалімнің ұйымдастырған, оқушылардың басқа адамдардың мүдделеріне қатысты мәселелерді шешуге бағытталған қызметі - бұл басқа адамдардың эмоционалды саулығы, басқаларға күнделікті өмірде көмектесу және т.б. болуы мүмкін.
Дербес іс - әрекетке төмендегідей іскерліктер жатады: ойын, қозғалыс,танымдық,зерттеу.
Тәжірибе көрсеткендей, балалардың дербес іс-әрекетінде жеке қызығушылық (ішкі мотивация) жатыр. Мотив қызығушылық, біреуге көмектесу ниеті, мадақтау және басқа да қажеттіліктерді қанағаттандыру болуы мүмкін. Қалай болғанда да, ішкі мотивация дене күшінің жоғарылауына, эмоциялардың жоғарылауына, ойлаудың белсенді болуына әкеледі. Бұдан біз баланың қызығушылықтарын, қажеттіліктерін еркін түсінетін, өз ерік-жігерін көрсететін, оның іс-әрекеті күшті мотивациясы бар, эмоционалды түрде қаныққан және психологиялық тұрғыдан ыңғайлы деп тұжырымдаймыз. Бала тәуелсіз әрекеттердің қажеттілігін неғұрлым толық түсінсе, уақыт өте келе оған басқалармен қарым-қатынас жасау қажет болады. Ересектер өздерінің іс-әрекеті кезеңінде мектепке дейінгі балалар ересек адамның кез келген араласуына өте жағымсыз жауап қайтаратындығын есте сақтауы керек.
3-7 жас аралығындағы балалардың жеке іс-әрекеттері (ойындар, оқу іс-әрекетіне дайындық, жеке бас гигиенасы) үшін мектепке дейінгі ұйымдардағы жұмыстың мазмұны мен ұйымдастырылуына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптарға сәйкес, күнделікті режимде кемінде 3-4 сағат бөлінуі керек.
Бірақ бұл баланы өз құзырына қалдыру керек дегенді білдірмейді. Балалардың жеке іс-әрекетін ұйымдастыру үшін дамып келе жатқан заттық-кеңістіктік ортаны және әр баланың бақылауы мен қамқорлығын жасау қажет.
Даму орталықтарындағы балалардың бос белсенділігі оларға өз бетінше ізденуге, зерттеу процесіне қосылуға және мұғалімнен дайын білім алуға көмектеседі.
Мектеп жасына дейінгі балалардың жетекші іс-әрекеті ойын болып табылатындығын ескере отырып, тәрбиеші баланың танымдық белсенділігін қамтамасыз ететін, оның мүдделеріне сәйкес келуі және дамып келе жатқан мінез-құлқы бола алатын әр түрлі ойын ортасын құруы керек. Сонымен қатар, бұл шығармашылық қабілеттерін дамытуға, қиялын, белсенділігін оятуға, қарым-қатынас жасауға, өз сезімдерін айқын көрсетуге көмектесуі керек.
Қоршаған орта балаларға міндетті түрде бірлескен іс-әрекеттерді жасамай, жеке-дара немесе құрдастарымен бірге әрекет етуге мүмкіндік беруі керек. Педагог ересектердің араласуын қажет ететін қақтығыстар жағдайында балалардың әрекеттеріне қосыла алады немесе қажет болған жағдайда бір немесе басқа баланың құрдастар тобына кіруіне көмектеседі.
Балабақшадағы ойын, біріншіден, мұғалімнің балалармен бірлескен ойыны ретінде ұйымдастырылуы керек, мұнда ересек адам ойын серіктесі және сонымен бірге ойынның белгілі бір тілін жүзеге асырады. Кез-келген балалардың идеяларын қабылдайтын, бостандық пен жеңілдікке, баланың ойыннан ләззат алуға мүмкіндік беретін тәрбиешінің табиғи эмоционалды мінез-құлқы, балалардың ойын тәсілдерін өздері игеруге деген ынтасын арттырады.
Педагог күн сайын тақырыптың ағымдық тақырыбын (немесе апта), тәрбие жұмысының мақсаттары мен міндеттерін ескере отырып, балалардың дербес іс-әрекеттерін алдын-ала жоспарлай алады, яғни балабақшадағы тәрбие процесін жан-жақты - тақырыптық құру принципін жүзеге асыруы керек. Мұғалім балалардың өз бетінше іс-әрекеттерін ұйымдастыруда осы тақырыптан кетеді.
Осылайша, балалардың мектепке дейінгі білім берудегі дербес белсенділігі - бұл тәрбиешінің тікелей қатысуынсыз, оның тапсырмасы бойынша арнайы дайындалған уақытта жүзеге асырылатын әрекет, ал бала саналы түрде өзінің мақсатына жетуге тырысады, өзінің күш-жігерін қолдана отырып және басқа формада білдіре алады. психикалық немесе физикалық әрекеттердің нәтижесі.
Ересектер мен балалардың бірлескен қызметі олардың қарым-қатынасы мен өзара әрекеттесуінің ерекше жүйесін білдіреді. Оның маңызды белгілері, ересек адамның серіктестік (тең) ұстанымының және ұйымның серіктес формасының болуы (ересек пен балалар арасындағы ынтымақтастық, балалардың еркін орналастыру, қозғалу және қарым-қатынас мүмкіндігі)

Бірлескен іс-шараларға жатады:

Қазіргі тәрбиенің басты бағыты - оның көзқарас негіздеріне бағытталуы, тұлға құндылығына қайта оралуы. Педагогика мен практиканың адамға, оны дамытуға, ізгіліктік дәстүрді қайта жаңғыртуға бағытталуы- өмірлік мақсат ретінде танылады. Бұл мақсатқа қол жеткізу үшін педагогиканың әдіснамасы болып табылатын білім берудің ізгіліктік философиясы қайта жандандырылуда. Осы талапқа сәйкес, педагогиканың әдіснамасы - бұл білім беру философиясының ізгіліктік мәнін белгілейтін педагогикалық таңым мен ақиқат шындықты өзгерту жайындағы теориялық қағидалардың жиынтығы.
Ғылыми әдебиеттегі дербес іс - әрекет ұғымы туралы
Ғылыми педагогикалық әдебиеттерде дербес іс - әрекет ұғымын қатысты әр түрлі көзқарастар бар:
1. Бұл әртүрлі факторлардың әсеріне қарсы тұру, олардың көзқарастары мен сенімдері негізінде әрекет ету қабілеті.
2. Бұл жеке тұлғаның іс-әрекетін, қарым-қатынасы мен мінез-құлқын реттеудің (басқарудың) жалпы сипаттамасы.
3. Бұл біртіндеп дамып келе жатқан сапа, оның жоғары дәрежесі іс-әрекеттің міндеттерін басқа адамдардың көмегінсіз шешуге деген талпыныс, іс-әрекеттің мақсатын қою, элементарлық жоспарлауды жүзеге асыру, жоспарды іске асыру және мақсатқа сәйкес нәтиже алу қабілетімен проблемаларды шешудегі шығармашылық.
Ғылыми зерттеулер оңтайлы тәрбие мен оқыту жағдайында балалар әр түрлі қызмет түрлерінде дербес іс - әрекет дамуының белгілі бір деңгейіне қол жеткізе алатындығын көрсетеді: ойын, коммуникативті, қозғалтқыш, танымдық-зерттеу, өнімді (сурет салу, модельдеу, көркем шығарма), еңбек, музыка.
Балалардың дербес іс әрекеті мектеп жасына дейінгі балалардың оқу процесін ұйымдастырудың негізгі модельдерінің бірі болып табылады:

1) мұғалімдер құрған заттық-дамытушылық білім беру жағдайындағы оқушылардың еркін әрекеті, бұл әр баланың қызығушылық белсенділігін таңдауға және құрдастарымен қарым-қатынас жасауға немесе жеке әрекет етуге мүмкіндік береді;

2) мұғалімнің ұйымдастырған оқушылардың басқа адамдардың мүдделерімен байланысты мәселелерді шешуге бағытталған іс-әрекеттері (басқа адамдардың эмоционалдық саулығы, үйде басқаларға көмектесу және т.б.).

Тәрбиеші әр түрлі ойын ортасын құруы керек (біз мектепке дейінгі білім беру мекемесіндегі пәндік орта туралы айтып отырмыз), ол баланы танымдық белсенділікпен қамтамасыз етіп, оның мүдделеріне сәйкес келуі және дамушы сипатқа ие болуы керек. Қоршаған орта балаларға міндетті түрде бірлескен іс-әрекеттерді жасамай, жеке-дара немесе құрдастарымен бірге әрекет етуге мүмкіндік беруі керек.
Педагог ересектердің араласуын қажет ететін қақтығыстар жағдайында балалардың әрекеттеріне қосыла алады немесе қажет болған жағдайда бір немесе басқа баланың құрдастар тобына кіруіне көмектеседі.
Зерттеу тақырыбы әр баланың өзіне ұнайтын нәрсені істей алатындай етіп ұйымдастырылуы керек. Мұндай орта балалардың жеке және жас ерекшеліктеріне, олардың жетекші қызмет түрі - ойынға сәйкес келуі керек.
Сонымен қатар, ол шығармашылық қабілеттерін дамытуға, қиялын, белсенділігін оятуға, қарым-қатынас жасауға, өз сезімдерін айқын көрсетуге көмектесуі керек.
Балабақшадағы қамқорлық, біріншіден, тәрбиешінің балалармен бірлескен ойыны ретінде ұйымдастырылуы керек, мұнда ересек адам ойын серіктесі және сонымен бірге ойынның белгілі бір тілін жүзеге асырады. Кез-келген балалардың идеяларын қабылдайтын, бостандық пен жеңілдікке, баланың ойыннан ләззат алуға мүмкіндік беретін тәрбиешінің табиғи эмоционалды мінез-құлқы, балалардың ойын тәсілдерін өздері игеруге деген ынтасын арттырады. Екіншіден, барлық жас кезеңдерінде ойын балалардың барлық тәуелсіз ойын әрекеті ретінде сақталуы керек, онда олар барлық қол жетімді ойын құралдарын пайдаланады, бір-бірімен еркін бірігеді және өзара әрекеттеседі, мұнда баланың балалық шақ әлемі белгілі бір дәрежеде ересектерден тәуелсіз болады.
Ойынмен қатар, баланың өмірінде маңызды орын балалардың еркін өндірістік белсенділігі (конструктивті, графикалық және т.с.с.) алынады, ойын сияқты, мұнда баланың дамуы мүмкіндіктері байытылған.

1.2.Мектепке дейінгі жастағы балалардың дербес іс - әрекетінің түрлері
Дербес іс - әрекет - бұл жеке сапа, бастама, тәуелсіздік, өзін-өзі бағалау және адамның іс-әрекеті үшін жауапкершілік.
Дербес іс-әрекетті дамытуға арналған сабақтарды жоспарлау кезінде мектеп жасына дейінгі балалардың жас ерекшеліктері мен жеке ерекшеліктері, олардың қызығушылықтары мен қалаулары, GCD және шығармашылық іс-әрекеттерді тақырыптық жоспарлаудың үйлесімділігі, ойын мен балалардың эксперименті үшін материалдық база ескеріледі. Топ бөлмесіндегі тақырыптық-кеңістік орта дамып отыруы керек. Балалар тәуелсіз іс-әрекеттен жағымды эмоцияларды алады және заттардың қасиеттері мен олардың арасындағы қатынастар туралы жаңа білім алады. Мұғалім осы ортаны ұйымдастырады, ал балалар оның жағдайында әрекет ету әдістерін таңдауға ерікті.
Дербес іс - әрекетті орындауда алға қойылатын мақсаттар:
Ерікті қасиеттерді қалыптастыру: сыртқы факторлардың әсеріне психологиялық тұрақтылық (көшедегі шу, басқа балалардың дауыстары) және басқа адамдардың пікірлері, жоспарды түпкілікті нәтижеге жеткізуге деген ұмтылыс.
Өзін-өзі реттеу процестерінің дамуы: жоспарланған іс-шараларды орындау үшін энергия шығындарын есептеу мүмкіндігі, қызмет түрін өзгерту немесе демалу қажеттілігін сезіну.
Ойын жоспарын өз бетінше құру, байқау, зерттеу, жұмысқа орналасу қабілетін қалыптастыру; ересектердің көмегінсіз идеяларды жүзеге асыруға ұмтылу.
Балалардың бос уақытында белсенділік орталықтарында жұмыс істей алуы үшін қиялдың және дағдылардың жиынтығы болу үшін мұғалім оқу сабақтарында мектеп жасына дейінгі балалардың белгілі бір тәуелсіздігіне қол жеткізуі керек. Оқушылармен өзара әрекеттесу барысында мұғалім тікелей көрсету әдісін (кіші және орта топтарда) және ауызша нұсқауларды (үлкен жастағы мектеп жасына дейінгі балалармен жұмыс кезінде) қолданады және палаталардың басты нәрсені - сұрақ немесе проблеманы бөлектеу қабілетін қалыптастырады және дамытады. Ең қызықты және нәтижелі нәтижеге қол жеткізуге бағытталған іс-шаралар болады (қолөнер жасау, тәжірибе жасау, суреттерден дайын әңгіме құрастыру, еңбек тапсырмасын орындау, спорттық ойын өткізу). Әрекеттер алгоритмін және жүзеге асыру әдістерін меңгерген балалар мұғаліммен бірге жасалған іс-әрекеттің формаларын жеке іс-әрекетке ауыстырады.
Л.С.Выготскийдің психологиялық тұжырымдамасына сәйкес кез-келген іс-әрекеттің даму сызбасы келесідей: алдымен ол ересектермен бірге, содан кейін құрдастарымен бірлескен іс-әрекетте жүзеге асырылады, кейінірек баланың жеке іс-әрекеті болады.
Осылайша, NCD сыныптарында балалар жұмыс жоспарын құру принциптерін игереді, әртүрлі тақырыптар бойынша эксперимент жүргізу қабілетін дамытады. Музыкалық жетекшімен бірге сыныпта олар дауысты меңгеруді, әуен айтуды, аспаптардан дыбыстық шығаруды (барабан, дап, қоңырау, қоңырау, қоңырау, труба) үйренеді. FIZO басшысы балалармен көптеген ашық ойындар өткізеді, оның ішінде спорттық құралдарды (доптар, секіру арқандары, ілмектер, түйреуіштер) қолданады, мектепке дейінгі балалар қозғалыстарды және зарядтау ретін жаттайды. Балалардың сөйлеу және қарым-қатынас формаларын дамытудағы сабақтар топ ішінде қарым-қатынасқа деген ынтаны оятады: сұрақ қойыңыз, жауабын ойластырыңыз, кез-келген әрекетті орындау қадамдарын айтыңыз, ойлаудың логикалық тізбегін құрыңыз, монологты сөйлеу қабілеті үлкенірек мектеп жасына дейін қалыптасады.
Жаяу серуендеу кезінде балалар мұғаліммен бірге табиғат әлемі объектілері (жануарлар, құстар, жәндіктер) мен қоғамдық өмірдің процестеріне (жаяу жүргіншілердің жүріс-тұрысын, жол бойындағы көлік қозғалысын және түрлі кәсіптердегі адамдардың жұмысын бақылайды) мақсатты бақылаулар жүргізеді. Өнімді шығармашылық белсенділік сабақтарында студенттер әр түрлі техникада (модельдеу, дизайн, сурет салу) өзіндік жоспарына сәйкес қолөнер жасау қабілетін дамытады.
Балалардың дербес іс - әрекеті күндізгі режимнің әртүрлі кезеңдерінде көрінеді:

Балаларды балабақшаға таңертең қабылдау кезінде: әлеуметтендіру, тыныш ойындар.
Таңертеңгі ойындар.
Дайындық және серуеннен қайту кезінде өзіне-өзі қызмет көрсету.
Табиғи нысандарды байқау, таңертеңгі және кешкі серуендеу кезіндегі дербес ойын әрекеті.
Тамақтану алдында, тыныш сағат алдында және одан кейін гигиеналық процедуралар.
Мобильді және дидактикалық ойындар, танымдық белсенділік орталықтарындағы дербес іс-әрекет, қызығушылықтарға сәйкес байланыс, суреттер мен қолөнер туындылары, түстен кейін бос уақытты өткізу.

Кесте: мектеп жасына дейінгі балалардың дербес іс - әрекетінің түрлері.

Дербес іс - әрекет түрі
Іске асырудың нұсқалары

Дене белсенділігі және қозғалыс ойындары
Мектеп жасына дейінгі балалар мобильді. Кіші топтарда олар жай ғана секіруді, секіруді, қол мен аяқтың серпілуін, тор ойнауды және аулауды ұнатады.
Егде жастағы мектеп жасына дейінгі балаларда моторикалық ойын рөлдік ойындарда орындалады
Мұздағы полярлық аюлар,
Харалар мен аңшылар,
Еденде қалмаңыз
Казак тонаушылары,
Теңіз алаңдауда - уақыт! және т.б.

Баяу ойындар
Балалар ойыншықтардың көмегімен ертегілерден немесе күнделікті жағдайлардан қарапайым әңгімелерді өз бетінше орындайды. Үлкен мектеп жасына дейінгі балалар мен қыздарға арналған ойындар тақырыптарында айырмашылық бар: ұлдар автомобильдер, солдаттар, роботтар ойнайды, конструктордан бекіністер мен кемелер салады; қыздар қуыршақтармен, ыдыс-аяқтармен, плюшкалармен ойнағанды жөн көреді.
Балалардың ойын әрекеттері көбінесе олардың кәсіптері мен әлеуметтік әрекеттерінде еліктейді:
Дүкенде,
Анам баламен саябақта серуендеуге,
Қуыршақ шай кеші
Дәрігер стоматолог кабинетінде,
Жол қозғалысын реттеуші,
Балабақшадағы мектептегі ойын.

Шығармашылық әрекет
Көркем-эстетикалық бағдар беру сабақтарында жиналған тәжірибе театрландырылған көріністер мен диалогтарды ойнайтын балаларда көрінеді. Балалар ертегі кейіпкерлерінің костюмдерін киіп, рөл ойнауға қуанышты. Оқушылар өздері қуыршақ және саусақ театрында ойнайды. Музыкалық естуді жақсарту және есте сақтау қабілеттерін дамыту арқылы балалар сыныпта және үйде естілген әуендерді ойнайды, әндер айтады. Армандаған балалар ойын әрекеттерін өз композицияларының әндерімен сүйемелдейді. Ауызша сөйлеу дағдыларын игерген кезде балалар бір-бірінің сүйікті әдеби және ертегілерін, мультфильмдердің мазмұнын қайталайды. Кейбір мектеп жасына дейінгі балалар кейіпкерлердің сөйлеуіне еліктегісі келеді (тек интонациялық емес, сонымен қатар стилистикалық), рифма ішектеріне.

Өнерлі көркемдік іс-шаралар
Бояулармен, қағазбен, пластилинмен, табиғи материалдармен көрнекі суреттер жасау. Балалардың алғашқы шығармашылық жұмыстары объектілер туралы алғашқы идеяларды бейнелейді. Қарындаштармен және бояулармен, мүсіндермен және аппликациялармен сурет салу техникасын игере отырып, бала тек көрсетіп қана қоймай, әдемі етіп жасағысы келеді. Мектеп жасына дейінгі балалар бос уақытында сурет салғанды ұнатады. Олардың суреттері - бұл объектілерді көру және оларға деген көзқарас. Жарқын, жағымды эмоцияларды тудырған нәрсе, бала түрлі-түсті, позитивті жеткізуге тырысады.
Даму бағытында балалар қолөнеріне, дайын жұмыстарды безендіруге арналған әр түрлі материалдар міндетті түрде болуы керек:
жіптер
бисер
тізбектер
стикерлер
табиғи және қалдық материал
түймелерін басыңыз
қиыршық тастар
теңіз қабықтары
ленталар
ашықхаттар
ұшқындар.

Зерттеу қызметі
Қазіргі әлемнің ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.