Шетел тілін оқытуда компьютерді пайдалану

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 32 бет
Таңдаулыға:

Өмірзақ Сұлтанғазин атындағы Қостанай Мемлекеттік Педагогикалық Университеті
Филология Департаменті
Шетел тілдер кафедрасы

Қойшыбаева Алтынай

Шетел тілін оқытуда ойын әдістерін пайдалану
Курстық жұмыс

Ғылыми жетекшісі:
Бермухамбетова А.А.

2020 жыл.

Мазмұны

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
Тарау I. ШЕТ ТІЛІН ОҚЫТУДАҒЫ ОЙЫННЫҢ РӨЛІ ... ... ... ... ... ... ... ... ..4
1.1 Ойындардың жіктелуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..6
1.2 Сайыс-ойын ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 13
1.3 Шетел тілін оқытуда компьютерді пайдалану ... ... ... ... ... ... 15
1.4 Шетел тілін оқытудағы коммуникативтік ойындар ... ... ... ...16
Тарау II. ШЕТ ТІЛІ САБАҒЫНДА ОЙЫНДАРДЫ ҚОЛДАНУ ... ... ..19
Тарау III.ОЙЫННЫҢ ТҮРЛЕРІ
3.1 Дидактикалық ойындар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 31
3.2 Дамыту ойындары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...32
3.3 Қозғалмалы ойындар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .33
IV.ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .36
V.ӘДЕБИЕТ ТІЗІМДЕРІ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...37

Кіріспе

Ойын философиялық-мәдени, психологиялық және әдістемелік зерттеулерге арналған күрделі әлеуметтік-мәдени феномен болып табылады. Олардың ішінде ойынды оқу мақсатында пайдалану туралы мәселе ерекше орын алады. Ойынның оқыту функциясы бұрыннан белгілі. Көптеген көрнекті педагогтар оқу үрдісінде ойындарды қолданудың тиімділігіне назар аударды. Жұмыстың ойын формалары сабақта қолайлы психологиялық климат құруға ықпал етеді және оқушылардың қызметін белсендіреді. Ойында адамның, баланың, әсіресе күтпеген қабілеттері өте толық және кейде көрінеді.
Ойын-эмоциялық және ақыл-ой күшін талап ететін ерекше ұйымдастырылған кәсіп . Ойын әрқашан шешім қабылдауды болжайды - қалай істеу керек, не айтуға болады, қалай жеңіске? Бұл мәселелерді шешу ниеті оқушылардың ойлау қызметін шиеленістіреді. Шет тілі сабақтарында ойын қолдану да жаңа емес. Дегенмен, оқыту ойындарының тартымдылығына қарамастан, олар шет тілі сабақтарында жеткілікті пайдаланылмайды, оқытудың шынайы құралы, Жалпы жүйенің бір бөлігі болған жоқ. Тәжірибе көрсеткендей, ойындар көбінесе сабақта ойын-сауық сәті болып табылады, мұғалімдер оларға оқушылардың шаршауын алып тастау үшін, оларды тек разряд ретінде ғана қолданады. Сонымен қатар, ойын үлкен оқыту потенциалы бар. Бұл бізді осы проблеманың кейбір аспектілеріне тағы да назар аударуға итермелейді.

3
1. Шет тілін оқытудағы ойынның рөлі

Ойынның пайда болу көздері ежелгі дәуір тамырынан кетеді. Мысалы, отандық және шетелдік археологтардың деректері бойынша қазіргі заманғы дойбы мен шахмат 5000 жастағы, ал жеті мыңға жуық жастағы ойын сүйектері (ромбтар, кубиктер, шариктер) бар. Бірақ ойын дегеніміз не? Философиялық тұрғыдан алғанда - "бұл жануарлар мен адамның кең шеңберін білдіретін термин, әдетте біртұтас-практикалық қызметке қарсы қойылатын және қызметтің өзінен Рахат сезімімен сипатталады". Ал психология ойынды шартты жағдайларда ғылым мен мәдениет пәндерінде пәндік іс-әрекеттерді жүзеге асырудың әлеуметтік-бекітілген тәсілдерінде бекітілген қоғамдық тәжірибені қайта құруға және меңгеруге бағытталған іс-әрекет түрі ретінде анықтайды. Ойын қызметінің саласы тамаша, материалдық және рухани әлемнің үлкен кеңістігін қамтиды. Бірақ ХХ ғасырға дейін әдебиетте ойын теориясы бойынша арнайы зерттеу болған жоқ. Тек 20-30 жылдары осы тақырып бойынша алғашқы жұмыстар пайда болды. Бірақ барлығы ойын түрлерінің саны әрең бірдей екенін күрделендіреді. Мысалы, в. Г. Семенов ұсынған ойындардың ең әзірленген теориялық классификациясында 14 негіз бөлінді, ойын түрлерінің саны 314 = 4782969 жетеді. Бірақ жиі ойындар қозғалмалы, құмар, үстел, компьютерлік, оқыту, Іскерлік болып бөлінеді. Ойындар әртүрлі формада бар: жеке, жеке, жұптық, топтық, ұжымдық, жаппай. Бірақ кез - келген ойын диалектиканың әмбебап заңдарына, атап айтқанда - іргелі дамуға-қарама-қарсы күрес және бірлік заңына бағынады. Әрбір ойында адамдардың бірлігі мен күресі байқалады, іс-қимыл және қарсыласу, бұл ойын барлық өзгеріс пен оқиғалардың себебі болып табылады, бұл, өз кезегінде, ескі іс-әрекет тәжірибесін және жаңа сатып алу қажеттілігін жоққа әкеледі.
Осыған орай, П. И. Пидкасистый және Ж. Х. Хайдаров барлық ойындардың келесі заңдылықтарын атап өтті:
* еркін қарым-қатынас заңы барлық ойыншылардың біртұтас және түсінікті тіл, қимыл, ойын таңбасы мен белгісі, ойын нәтижелерін есептеу және бекіту координаталарының бірыңғай жүйесін білдіреді;

* Мақсаттар бірлігі заңы барлық ойыншылардың ең соңғы нәтижеге қол жеткізуге бірыңғай ұмтылысын білдіреді;

4
* тұрақты әрекет Заңы ойын әрекетінің қажеттілігі, кезектілігі және кезектілігі көрсетіледі;

* материалдық теңдік заңы ойын бастапқы сәтте барлық ойыншылардың ойындар заттар мен құралдарда балама материалдық мүмкіндіктері бар екенін көрінеді;

* циклдік заң ойыншылардың және ойын заттарының ойын мақсатына жету кезінде төреші алынған нәтижені бекіткеннен кейін бастапқы жағдайға міндетті қайтарылуын білдіреді;

* ойынның ережелерін, шарттарын, механизмін бұзғаны үшін барлық ойындарда төреші қатаң санкциялар, тәртіптік жаза және айыппұл қолдануға міндетті, тіпті ойын тоқтату және нәтижелерді жою дейін;

* іс-әрекетті АВТО бағалау заң ойыншының немесе команданың қол жеткізген нәтижелері ойынға дайындық деңгейі мен сапасын объективті және сенімді бағалау болып табылады дегенді білдіреді. Ұзақ ойын әрекетінің нәтижелері ойыншы тұлғасының сандық және сапалық сипаттамалары және команданың даму деңгейі болып табылады.
Ойын қызметтің кез келген түрі сияқты қағидаттарда құрылатынын атап өткім келеді. Және ойынның осындай қағидаттарының тізімі кең:
* динамикалық ойын;
* көрнекілік және виртуалды ойын;
* қызықты және эмоционалдық, ойнату және рөлдерді орындау;
* жеке ойын;
* ойын ұжымдық;
* ойыншының мақсаткерлігі;
* ойында өзіндік және дербестік;
* бәсекеге қабілеттілігі пен жарыс;
* ойын нәтижелілігі және қайталануы;
* қажеттілік және кездейсоқ;
* ойын спонтанность;
* мәселелік;

5
* кері байланыс (ақпарат) ойын;
* бағынатын ережелері.
Бұл қағидаттар оқыту ойындарына да тән. Бірақ оқыту ойындары ойындардың басқа түрлерінен не айырмашылығы бар?
Ең алдымен, оқыту ойыны мазмұнды негізмен сипатталады.
Екіншіден, оқыту ойындарында ойыншылар алдын ала белгіленген нәтижеге қол жеткізеді, мысалы, ойын іс-әрекетінде. Бұл балалардың сүйікті ісі болғандықтан, ойын қызметі балалардың ең жақын болып табылатындығын байқаймыз және ол көптеген психологтар мен педагогтармен балалар өмірін ұйымдастырудың бір түрі ретінде қарастырылады. Ойын іс-әрекетінде баланың мотивациялық саласы қалыптасады. Бұл қызмет жағдайында көру өткірлігі айтарлықтай артады; жаңа материалды терең есте сақтау, балалардың сөйлеу қарым-қатынасына психологиялық дайындығы орын алады.
Ойын көп пайдасы бар және ол сабақта, әсіресе шет тілі сабақтарында пайдаланылуы тиіс.

1.1 ойындардың жіктелуі
Шетел тілі сабақтарында қолданылатын ойындардың жіктеуінде М. Ф. Строниннің еңбектері көрнекті орын алады. Ол ойындарды 2 топқа бөлуге болады деп санады: дайындық және шығармашылық. Дайындық ойындар грамматикалық, лексикалық, фонетикалық және орфографиялық қамтиды. Олар сөйлеу дағдыларын қалыптастыруға ықпал етеді. Бұл ойындар жеке немесе командалық жарыс түрінде өткізілуі мүмкін. Дайындық ойындары грамматикалық немесе лексикалық сипатта емес. Олардың барлығы өзара байланысты. Шығармашылық ойындар сөйлеу дағдылары мен іскерліктерін одан әрі дамытуға ықпал етеді.
Дайындық ойындары
Грамматикалық ойындар
Әр түрлі дайындық ойындарының маңыздылығы туралы айта келе, грамматикалық ойындар жетекші орын алуы керек, өйткені грамматикалық материалды меңгеру оқушылардың белсенді сөйлеуіне мүмкіндік береді.
6
Бірнеше рет қайталауды талап ететін грамматикалық құрылымда қолданудағы жаттығу өзінің біртектілігін шаршатады, сондықтан грамматикалық ойындар бұл жұмысты қызықты және қызықты етеді.
Бұл ойындардың мақсаты көздейді:
* оқушыларды белгілі бір грамматикалық қиындықтардан тұратын сөйлеу үлгілерін қолдануға үйрету;
* осы сөйлеу үлгісін пайдалану үшін табиғи жағдайды жасау;
* оқушылардың сөйлеу шығармашылық белсенділігін дамыту.
Ойындар ең маңызды грамматикалық материалды қамтиды - етістіктер - be, have, may, can, must; конструкция-there is there are; Indefinite, Continuous, Perfect тобының уақытша етістік формалары; сілтемелік көңіл-күй; жанама сөйлеу.
Лексикалық ойындар
Әрине, бұл ойындар таза грамматикалық сипатқа ие емес. Грамматикалық ойындар лексикалық және керісінше болуы мүмкін. Лексикалық ойындар сөйлеу негізін құруды жалғастыруда.
Нақты өмірде біз ешқашан да сөзді жай айтпайдымыз, сөзді қолдану әрқашан себеппен және мақсатпен байланысты. Сондықтан лексикалық ойындарды ұйымдастырғанда мұғалім танысудың нталандыруы туралы да, жаттығу мен қолдануды ұйымдастырудағы әрбір тапсырма мен жаттығудың себебі туралы да ойлауы тиіс. Бастапқы кезеңде оқушылар айтылатын және оқитын сөздер қажет екенін түсінуі тиіс.
Бұл ойындар мақсаты көздейді:
* оқушыларды керек жағдайларда лексиканы қолдануға үйрету;
* оқушылардың сөйлеу қызметін жандандыру;
* оқушылардың сөйлеу белсенділігін дамыту;
* оқушыларды сөз тіркестерімен таныстыру.
Фонетикалық ойындар
Әрине, балаларды шет тілі сабақтарында өз сөздерінде әртүрлі грамматикалық формалар мен лексикалық материалдарды қолдануға үйрету маңызды. Бірақ балаларды дұрыс айтуды үйрету маңызды емес. Бұл міндетті оқытудың бастапқы кезеңінде шешу қажет, өйткені шет тілін одан әрі
7
оқытудың жетістігі осыған байланысты. Бұл мәселені шешуге фонетикалық ойындар үлкен көмек көрсетеді. Олар сөйлеу дағдылары мен іскерлігін қалыптастыру барысында айтылу түзетуге арналған.
Фонетикалық ойындар-жаттығулар мақсаты көздейді:
* ағылшын дыбыстарын айтуда оқушыларды үйрету;
* оқушыларды тақпақтарды қатты және анық оқуға үйрету;
* рөлдерді ойнату мақсатында тақпақтарды үйрету.
Ойындардың бұл сериясы арнайы таңдалған балалар өлеңдерінің театрализациясына негізделген. Бұл ойындарда мұғалімнің рөлі ерекше, оның өзіндік қозғалыс еркіндігі, қиял, қызығушылықтары оқушыларды жұқтыру керек. Ол қандай да бір көріністі бірінші ойнай білуі керек.
Бұл ойындарды команда өлеңдерді жақсы оқып, қандай да бір кейіпкерді бейнелейтін командалармен өткізуге болады.
Орфографиялық ойындар.
Шет тілін білу тілдің графикалық жүйесін білмей, ана тілінде сауатты жаза алмайды. Бұл міндетті шешуде оқылған лексиканың емлесін меңгерудің мақсаты бар емле ойындарын табысты пайдалануға болады.
Бұл ойындардың мақсаты-ағылшын сөздерін жазудағы жаттығу. Көптеген ойындар оқушылардың жадына арналған, басқалары ағылшын сөздерін жазудағы кейбір заңдылықтарға негізделген.
Шығармашылық ойындар.
Шығармашылық ойындар сөйлеу дағдылары мен іскерліктерін одан әрі дамытуға ықпал етеді.
Аудиториялық ойындар.
Бұл ойындар келесі тыңдау мақсаттарына қол жеткізуге көмектесе алады:
* оқушыларды бір рет айтудың мағынасын түсінуге үйрету;
* оқушыларды ақпарат ағымында ең бастысын ерекшелеуге үйрету;
* оқушылардың жеке сөйлеу үлгілерін және сөйлеу ағымында сөз тіркестерін тануға үйрету;
* оқушылардың есту жадын дамыту;
* есту реакциясын дамыту.
8
Бірқатар аудитті ойындарды магнитофон арқылы жүргізген жөн. Бұл ретте, егер ойын үшін мәтінді жазуды мұғалім емес, оның әріптесі жүзеге асырса, жақсы емес. Бұл дауыстап сөйлеуді қабылдау қосымша қиындықтарды тудырады,бірақ жаттығу тиімділігін арттырады. Тек магнитофонды жазу мен мұғалімнің сөзі табиғи қарқынмен естіліп, бір рет ұсынылу маңызды. Әйтпесе, бұл ойындар мағынасын жоғалтады.
Сөйлеу ойындары
Бұл ойындар келесі міндеттерді жүзеге асыруға ықпал етеді:
* Оқушыларды логикалық бірізділікпен ой жеткізе білуге үйрету;
* оқушылардың алған сөйлеу дағдыларын іс жүзінде және шығармашылықпен қолдануды үйрету;
* қарым-қатынас барысында оқушыларды сөйлеу реакциясын үйрету.
Рөлдік ойын
Оқыту ойындарының көптүрлілдігінде рөлдік ойын ерекше орын алады. Ол оқушылардың жас ерекшеліктерін, олардың мүдделерін ескеруге мүмкіндік береді: іс-әрекет контекстін кеңейтеді; өзге тілді диалогтық қарым-қатынасқа деген уәжді жасаудың тиімді құралы ретінде әрекет етеді, назар аудару орталығында өз мүдделері мен қажеттіліктері бар оқушы тұрған кезде шет тілін оқытуда іс-әрекет тәсілін жүзеге асыруға ықпал етеді. Рөлдік ойында модельделген қарым-қатынас жағдайлары сабақта сөйлеу қызметін нақты коммуникацияға жақындатуға мүмкіндік береді, қарым-қатынастың вербалды және вербалды емес құралдарын өзектілендіре отырып, тілді қарым-қатынас құралы ретінде пайдалануға мүмкіндік береді. Сол арқылы рөлдік ойын шет тілін оқытудың коммуникативтік бағыттылығының жалпы әдістемелік қағидатын жүзеге асыруға ықпал етеді.
Рөлдік ойын-бұл оның қатысушыларының адамдардың нақты практикалық іс-әрекетіне шартты түрде ойнауы шынайы қарым-қатынас жасауға жағдай жасайды. Рөлдік ойын сөйлеу қызметін ынталандырады, өйткені білім алушылар бірдеңе айту, сұрау, анықтау, әңгімелесушімен бірдеңе бөлісу, яғни коммуникативтік қызметті орындайды. Рөлдік ойында оқушылар тілді қарым-қатынас құралы ретінде қолдануға болатынына көз жеткізеді. Ойындарда оқушылар әңгімелесуді бастау, оны қолдау, әңгімелесушіні қажетті сәтте тоқтату, пікірмен келісу немесе оны теріске шығару, әңгімелесушіні мақсатты түрде тыңдау, нақтылайтын сұрақтар қою және т.б.
9
сияқты қарым-қатынас элементтерін меңгереді. Әдеттегі пікірталаста
көшбасшы-оқушылар, әдетте, бастаманы жаулап алады, ал Роботтар шаршағанды қалайды. Рөлдік ойында әркім рөл алады және сөйлеу қарым-қатынасында белсенді серіктес болуы керек.
Жоғарыда айтылғандарды ескере отырып, рөлдік ойын оқытуда ерекше маңызға ие болады және оқушылардың өзге тілді диалогтық сөйлеуін қалыптастыру құралы ретінде әрекет ете алады.
Рөлдік ойын құрылымында мынадай компоненттер бөлінеді: рөлдер, бастапқы жағдай, рөлдік әрекеттер. Бірінші компонент-рөлдер. Оқушылардың сабақта атқаратын рөлі әлеуметтік және тұлғааралық болуы мүмкін. Біріншісі жеке тұлғаның объективті әлеуметтік қатынастар жүйесіндегі орнымен (кәсіби, әлеуметтік-демографиялық) байланысты, екіншісі жеке тұлғааралық қатынастар жүйесіндегі (көшбасшы, дос, қарсылас) индивид орнымен анықталады.
Сөйлеуге үйрету үшін рөлдерді таңдау оқушылардың белсенді өмірлік позициясын, жеке тұлғаның жағымды қасиеттерін қалыптастыратындай етіп жүзеге асырылуы тиіс.
Рөлдік ойынның екінші компоненті - бастапқы жағдай-оны ұйымдастыру тәсілі ретінде әрекет етеді. Жағдайдың түсінігін анықтаудың барлық әр түрлілігі кезінде шындықтың мән-жайын да, коммунистердің өзара қарым-қатынасын да ескеру қажет. Шет тілін оқытуда сөйлеу жағдайлары қолданылады, яғни оқушылардың сөйлеу реакциясын туындататын жағдайлар. Сондай-ақ, өздері пайда болатын табиғи сөйлеу жағдайларының және жасанды түрде жасалатын оқу-сөйлеу жағдайларының айырмашылықтарына сүйенген жөн. Оқу-сөйлеу жағдайларының толыққанды құрамына келетін болсақ, онда мән-жайларды да, сондай-ақ сипаттама м. В. Ляховицкий мен Е. И. Вишневскийдің мақаласында берілген. Авторлар жағдайдың келесі компоненттерін бөледі:
* субъект;
* объект-сөйлесу пәні;
* субъектінің сөйлесу мәніне қатынасы;
* сөйлеу актісінің шарттары.
Оқушылардың диалогтық біліктерінің дамуына қарай оқу-сөйлеу жағдайларының әр компонентінің өрістету дәрежесі азайуы мүмкін.
10
Оқу-сөйлеу жағдайларының 3 деңгейін бөледі:
* ең толық, мұғалім оқу-сөйлеу жағдайының барлық компоненттерін толық сипаттағанда ;
* аралық, сөйлеу актісінің шарттары (тапсырмаларды шешудегі серіктестердің компоненттілігі және т. б. жағдайы) оқушылардың өздері ойлаған кезде;
* ең аз, онда субъектінің сөйлесу мәніне қатынасы ғана көрсетіледі. Оқу-сөйлеу жағдайларының толық деңгейіне сәйкес ойында дербестік дәрежесі де қолданылады.
Сонымен, оқу-сөйлеу жағдайы сөйлеу ойынының конструктивтік негізі болып табылады. Қарым-қатынасты моделдей отырып, оқу-сөйлеу жағдайы рөлдік ойын құрамындағы маңызды компонент ретінде оқушыларды "ұсынылған жағдайларға" қояды, сөйлеу белсенділігін ынталандыру функциясын орындайды, оқушыларды қарым-қатынасқа итермелейді, яғни рөлдік ойын механизмін" іске қосады".
Рөлдік ойынның үшінші компоненті-рөлдік іс-әрекеттер, оларды оқушылар белгілі бір рөл атқарады. Ойын әрекетінің бір түрі ретінде рольмен байланысты-рөлдік ойынның басты компоненті болып табылады және ойынның дамыған түрінің негізгі, одан әрі ыдыратылмаған бірлігін құрайды. Олар вербалды әрекеттерді қамтиды, бутафорияны пайдалану.
О. А. Колесникова рөлдік ойындарға келесі талаптарды ұсынады.
1. Ойын оқу уәждемесін ынталандыруы, оқушылардың тапсырманы жақсы орындауға қызығушылығы мен ықыласын тудыруы тиіс,оны қарым-қатынастың нақты жағдайына барабар жағдай негізінде жүргізу керек.
2. Рөлдік ойын мазмұны мен формалары тұрғысынан жақсы дайындау керек. Бастысы, оқушылар қажеттігіне сенімдіміз жақсы орындауға сол немесе өзге де рөлі. Тек бұл жағдайда олардың сөзі табиғи және сенімді болады.
3. Рөлдік ойын бүкіл топпен қабылдануы керек.
4. Ол міндетті түрде тілектес түрде, шығармашылық атмосферада өткізіледі, оқушылардың қуаныш пен қанағаттануын тудырады. Рөлдік ойында оқушы еркін сезінсе, соғұрлым қарым-қатынас қарқынды болады. Уақыт өте келе оның өз күштеріне деген сенімділік сезімі пайда болады, ол әр түрлі рөлдерді атқара алады.
11
5. Ойын оқушылар белсенді, сөйлеу қарым-қатынасында өңделетін тілдік материалды барынша тиімді пайдалана алатындай етіп ұйымдастырылады.
6. Мұғалім рөлдік ойынға міндетті түрде сенеді. Оның тиімділігі. Тек бұл жағдайда ғана ол жақсы нәтижелерге қол жеткізе алады.
7. Мұғалімнің балалармен байланыс орнату қабілеті.
М. В. Клариннің пікірінше рөлдік ойын төрт кезеңнен тұрады:
I. Бағдар
Мұғалім оқытылатын тақырыпты ұсынады, онда қолданылатын негізгі ұғымдармен таныстырады. Одан кейін ол ойын мен ережелерді сипаттайды, ойынның жалпы жүрісіне шолу жасайды.
II. Дайындық
Мұғалім ойын міндеттеріне, ережелерге, рөлдерге, ойын рәсімдеріне және т.б. тоқтай отырып, сценарийді баяндайды.. Ойын сияқты өткізу
Мұғалім ойынның өзін өткізуді ұйымдастырады, іс барысында ойын әрекетінің тергеуін белгілейді, түсінбеушіліктерді және т. б. түсіндіреді.. Ойынды талқылау
Мұғалім талқылауды өткізеді,оның барысында "ойын оқиғаларының" сипаттамасы және іс барысында туындаған қиындықтарды қатысушылардың қабылдауы сипаттамалық шолу беріледі; сондай - ақ балалардың іс-әрекеттерін өткізілген ойынды талдауға итермелейді. Бұл ретте оқу курсының мазмұнымен ойын мазмұнының байланысын орнатуға ерекше көңіл бөлінеді. Талқылау нәтижелерінің бірі оған түзетулер, өзгерістер енгізу жөніндегі ұсыныстарды бор-мен ойындарды қайта қарау болуы мүмкін.
Ойынды дайындау және өткізу барысындағы мұғалімнің рөлі үнемі өзгеріп отырады. Жұмыстың бастапқы кезеңінде мұғалім оқушылардың қызметін белсенді бақылайды, бірақ бірте-бірте ол тек бақылаушы болады. Осылайша, мұғалімнің белсенді қызметі оқушылардың белсенді қызметіне ауысады. Осы арқылы мұғалімнің ұйымдастырушы ретіндегі рөлі артады,ол оқушылардың оқу материалын меңгерудегі белсенді және саналы іс-әрекетін басқарады.
Ойын барысында мұғалім қателерді түземейді,ал оқушылар үшін байқамай, келесі сабақта ең типтік қателерді талқылау үшін оларды жазады. Өткізілген

12
ойынды талқылай отырып, оған оқушылардың қатысуын бағалай отырып, мұғалім, әсіресе бірінші рөлдік ойын нәтижелерін бағалай отырып, әдептілікті көрсетуі керек. Оның қатысушыларының қызметін теріс бағалау белсенділіктің төмендеуіне әкеледі. Ең дұрысы ойын нәтижелерін талқылауды бастау керек, содан кейін ғана кемшіліктерге өту керек.

1.2 Сайыс-Ойын

Мұндай сайыстық бағдарламадағы ойындарға , хороводтар, рифмовка іс-қимылдарын орындау, оқылатын тілде және т.б. командалармен спорттық жарыстар кіреді. Жүргізуші әр команда үшін 5-7 (сайыс тапсырмаларының саны бойынша) еденге параллель жолақтарды бор-мен бейнелейді. Командалар шеткі жолақтарда екі қатарға сапқа тұрғызылады. Жүргізуші сигналы бойынша командалардың шеткі мүшелері тақтаға кезекпен жүгіріп, әр түрлі тапсырмаларды орындайды: жіберілген әріптерді сөздерге салады, тілікті әліпбидің карточкаларын пайдалана отырып, сөздерді құрастырады, карточкаларда жазылған сөздердің сөйлемдерін құрастырады, сөздер мен сөйлемдерді жазудағы қателерді жояды, сұрақ қоюға арналған оң ұсыныстарды өзгертеді және ұсыныстарды трансформациялауға арналған басқа да тапсырмаларды орындайды. Бір тапсырманы орындап, әр оқушы тез қатарға оралады, ал оның орнын команданың келесі мүшесі алады. Эстафеталық таяқша-бор. Егер тапсырма дұрыс орындалса, онда барлық команда алға бір сызыққа жылжытады. Команда жеңеді, егер мәре сызығына тезірек ауысса .
Конкурстың тапсырмалары: суреттер бойынша ұсыныстар жасау, командаларды белгілі бір тақырып бойынша сұрақтармен алмасу, үй тапсырмаларын орындау және т.б. болуы мүмкін. Оған көңілді диафильмдер мен суреттерді, әзіл балалар әндерін, ойыншықтарды, қуыршақтарды, доптарды, секіргіштерді, эстафеталық таяқшаларды, тиісті декорацияларды, костюмдерді, үй-жайды безендіруді және т.б. пайдалану есебінен қол жеткізуге болады. Жұлдыздармен көмілген "жұлдызшылар" командасының мүшелері олардың басында Орта ғасырлық Шығыс оракулдарының қалпақтары немесе шалмалары бар. "Компьютерлер" командасының мүшелері - қазіргі заман: әр адамның кеудесінде электронды-есептегіш

13
машиналардың түрлі элементтерінің картонды бейнелері, қолдарында мини-компьютерлердің макеттері бекітілген. Сахнадағы мінез - құлық таңдалған рөлге сәйкес келеді: "жұлдызшалар" қолды аспанға көтереді, кеңес береді, "сақалдар" қысқышы; "компьютерлер" - Елеулі, шоғырланған, үнемі өз "машиналарына"көмек көрсету үшін жүгінеді. Командалар сәлемдесулермен алмасады, сандар қолданылған өлеңдер мен рифмовканы қолданып жаттығуды өткізеді және конкурс басталады. Командалар ретімен басынан аяғына дейін есептеледі, магниттік тақтаға бекітілген "аспандағы жұлдыздар" деп есептеледі, Темза үстіндегі көпірлер, Гайдпаркадағы адамдар, төбедегі мысықтар, тоған мен т.б. сымдардағы қақпақтар арнайы дайындалған карточкалардың және әсем безендірілген кестелердің көмегімен әр түрлі арифметикалық әрекеттерді орындайды. "Есеп" тақырыбы таусылған кезде"түс" тақырыбына конкурс өткізіледі. Сахнаға Көңілді бояулар - ойыншылар шығады. Кеудеге әр команда мүшесінің әр түрлі түсті дөңгелек немесе төртбұрышты жетондар немесе иттер мен мысықтардың мүсіні бекітілген. Бір команданың әр мүшесінің эмблемасы өз түсіне боялған. Олар бір - бірін таныстырады: "Ақ мысық", "қара ит", түрлі ойыншықтар мен суреттерді көрсетеді және олардың түсін атауды сұрайды, заттың түсі дұрыс емес деп аталған ұсыныстарды түзетуді сұрайды, олардың қарсыластары қандай затты тауып, оларға жалпы сұрақтар қоя отырып: "ол-қызыл? Жасыл?. Және тағыда басқа .
Сайыс-ойын шетел тілін үйренудің бастапқы кезеңінде, оқушылардың білім, іскерліктері мен дағдыларының көлемі аз болмаған жағдайда, оны жаңа материалды үйренгеннен кейін немесе оны қайталағаннан кейін бірден ұйымдастыру орынды. Мысалы, сабақта оқушылар оқитын тілдің бірнеше сылтауларымен танысты. Үйірме сабағында мынадай тапсырмаларды қамтитын конкурс өткізіледі::
* жүргізуші магнитті тақтада фигураны жылжытады. Қатысушылар тиісті сылтауларды қолдана отырып, қайда екенін тез айту керек;
* зерделенген сылтауларды қолдана отырып, рұқсаттама карточкаларында толтыру;
* әзіл-сықақ суреттер сериясын дайындау және қарсыластарынан оларға түсініктеме сұрайды;
* "қашқан" деген сөзді кестеден тауып, оларды өз орнына және т. б. қайтаруға.

14
8-9 сынып оқушылары үшін рольдік ойындар кеңінен қолданылатын конкурстар өткізіледі: оқитын тілдің ел астанасы бойынша ең үздік гидке, үздік журналистке (кім көбірек сұрақ қояды, кім жақсы жазба жазады, кім жақсы кездесу және т. б. өткізе алады), білімпаз туристке (гидпен, оқитын тілдің ел тұрғындарымен әңгімелесу, әсерлерді жинақтау, өз елімен және т. б. салыстыру) конкурс-жылдың сүйікті уақытын, таңдаған мамандықты және т. б. қорғау сияқты байқау. Қорғау бағдарламасы бойынша жан-жақты хабарлама дайындау, әндер мен өлеңдерді орындау, тақырып бойынша фотоматериалдар мен диафильмдерді көрсету қарастырылған.

1.3 компьютерлерді шет тілін оқытуда пайдалану

Соңғы жылдары халықаралық қарым-қатынас құралы ретінде ағылшын тіліне деген қызығушылықтың айтарлықтай артқанын айғақтайды. Ол қызметтің түрлі салаларында кәсіби қарым-қатынас тілі деп танылды; ал компьютерлердің пайда болуы ағылшын тілін басқа тілдермен салыстырғанда ерекше жағдайға қойды. Қазіргі уақытта бірде-бір мұғалім ағылшын тілін үйренуге балалардың қызығушылығының жоқтығына шағымдана алмайды. Біздің ең басты міндетіміз-бұл қызығушылық үнемі және тұрақты болуы.
Сынып дисплей алаңында жұмыс істеу мұғалімдерге әр түрлі оқу бағдарламаларының көмегімен оқу қызметін басқару тәсілдерін айтарлықтай өзгертуге, оқушылардың іс-әрекетінде қатысатын жарыс элементін мақсатты басқаруға, оқытудың даралығын жүзеге асыруға болатынына көз жеткізуге мүмкіндік береді, ал осының барлығы оқыту сапасын арттыруға ықпал етеді.
Компьютерлік ойындар
1. Сауда жасаймыз
Оқитындар сатып алғысы келетін тауарлар тізімі бар. Олар тиісті дүкен табу керек, кіру және сатып алу тауарлар. Егер дүкенде қажетті тауарлар болмаса, оларға автобус мініп, супермаркетке бару керек. Білім алушылар экранда толық жауаптарды шет тілінде басып шығаруы тиіс. Ойын дүкен желісін бейнелеу үшін қарапайым графикалық дисплей пайдаланылады.

15
2. Лондондық шытырман оқиға
Лондонның картасы пайдаланылатын қызықты ойын. Ойыншы Лондонға саяхат жасайды және саяхат соңында Хитроу әуежайына жету керек. Ойын әдеттегі сабаққа арналған және әр түрлі жағдайларда шет тілін қолдануды ынталандырады.

3. Сөзді ұста
Экранда балықтар - сөздер жүзіп, балықшы оларды ұстап, қажетті тәртіпте тұрғызуға тиіс. Бағдарламаның жұмыс тілі-шет тілі. Әрбір сәтті әрекеттен кейін экранда пайда болатын сөздердің әр түрлі комбинациялары рұқсат етіледі.

4. Қонақ үйдегі өрт
Ойнаушылар жанып жатқан қонақ үйде болуы және дұрыс шығу табу керек. Бұл ретте белгілі бір бөлмелер арқылы өтіп, нұсқаулар беру және бағалы заттарды жинау қажет (осының бәрін шет тілінде басып шығару). Оқытушыда оңтайлы эвакуация жоспары бар.

1.4 Шетел тілін оқытудағы коммуникативтік ойындар

Коммуникативтік әдістемелер, әдетте, коммуникативтік ойындарда қолданылады, олардың барысында білім алушылар коммуникативтік-танымдық міндеттерді оқитын шет тілі құралдарымен шешеді. Сондықтан коммуникативтік ойындардың негізгі мақсаты-коммуникативтік міндеттерді немесе мәселелерді ұйымдастыру.
Коммуникативтік ойындар көрнекіліктің жоғары деңгейіне ие және қарым-қатынастың нақты процесін модельдейтін және имитациялайтын сөйлеу жағдайларында оқытылатын тілдік материалды белсендіруге мүмкіндік береді.
Әдістемелік жоспарда коммуникативтік ойын тілдік, коммуникативтік және іс-әрекет міндеттерін қамтитын оқу тапсырмасы болып табылады.
Тілдік міндетті шешу сөйлеу қызметінде берілген тілдік материалды

16
мақсатты пайдалану процесінде тілдік дағдыларды қалыптастыру немесе жетілдіру көзделеді. Коммуникативтік міндет ойын қатысушылары арасында бірлесіп сөйлеу іс - әрекеті процесінде ақпарат алмасу, іс-әрекет-сөйлеу серіктестерінің бірлескен іс-әрекет тәсілін модельдейді.
Бұл әдіс белгілі бір заттарды немесе құбылыстарды олардың артықшылық маңыздылығымаңыздылығы тәртібімен бөлуді көздейді. Ойын барысында әдетте пікірталастар пайда болады, өйткені ақпаратты саралау кезінде көру нүктелерінде айырмашылықтар бар және араласушылар жұптарда немесе топтарда жұмыс істей отырып, өз таңдауын түсіндіреді немесе негіздейді.
Ойын өткізудің келесі нұсқалары :
* білім алушы өз бетінше жұмыс істейді. Содан кейін бұл шешімдер жұптарда, шағын топтарда немесе тұтас топта талқыланады;
* шағын топтарда білім алушылар қорытынды жалпы пікірталасқа негіз болатын жалпы шешімді табуға тырысады:
* жауаптарының нұсқалары сәйкес келген барлық білім алушылар өздерінің ранжирлеу нұсқасын қорғау үшін барынша көп дәлелдер беру үшін топтарға жиналады.
Білім алушыларға 5-6 тақырыптық байланысқан зат есім және 4-5 сын есім ұсынылады, олар олардың ықтимал сапасын береді. Мысалы, "тамақ" тақырыбы бойынша зат есімдерге "тәтті", "қоректік", "арзан" және т. б. сын есімдер таңдалады.:
Food

cheap
tasty
healthy
fattening
essential to life
macaroni

water

yoghurt

curry

arsenic

Animals

strong
rare
intelligent
beautiful
dangerous
lions

snakes

dogs

elephants

spiders

Hobbies

healthy
tiring
productive
enjoyable
watching TV

swimming

reading

sleeping

sightseeing

Көрсетілген критерийлерге сәйкес білім алушылар осы заттарды немесе әрекеттерді ранжирлейді, содан кейін топтарда өз нұсқаларын талқылайды. Мысалы, егер олар макарондардан көбірек толықсиды деп ойласа, олар 1 санын "macaroni"бағанына қояды. Содан кейін ең аз толықситын өнімді таңдап, кестенің барлық бағандарын толтырғанға дейін оған қарама-қарсы 2 және т.б. санын қояды.
Reaching a consensusare going on 2 weeks to New York and you have to decide what 10 objects to take with you. You will have to reach a consensus wish your groupmates on these objects.
Бұл жағдайда алдымен барлық білім алушылар өзімен бірге алғысы келетін 10 заттың атауын жазады. Содан кейін жұп қажетті заттардың тізімін келіседі. Осыдан кейін тізім төрттіктерде, екі топшаларда нақтыланады және соңында бүкіл топ сапарға алуға орынды заттардың жалпы тізімін қабылдай отырып, ортақ пікірге келеді.
Білім алушылардағы ақпарат көлеміндегі айырмашылықтарды әдейі жасау негізінде құрылған коммуникативтік ойындар
Бұл тәсіл серіктестер арасында қарым-қатынас бойынша белгілі бір ақпараттың біркелкі бөлінбеуін болжайды, бұл олардың сөйлеу белсенділігін

18
және оларға белгісіз фактілерді анықтауанықтау ниетін ынталандырады) оқиғалар. Ақпарат алмасу бір жақты немесе екі жақты болуы мүмкін. Бірінші жағдайда сөйлеу серіктестерінің бірі екіншісі жоқ белгілі бір ақпаратқа қол жеткізе алады. Екінші қарым-қатынас қатысушысының міндеті алынған тапсырманың орындалуын табысты аяқтау үшін жеткіліксіз ақпарат алудан тұрады. Екінші жағдайда білім алушылардың тілдік өзара іс-қимылы ойынның екі қатысушысының ортақ проблеманы шешу үшін біріктіруі тиіс жартылай (толық емес) ақпараты бар.
Білім алушылар жұп бойынша бөлінеді. Әңгімелесушілердің біріне А, ал екінші В карточкасы беріледі, олар бір-біріне көрсетпеуі тиіс.

Store inventory: apples 15 kilos bananas

Store inventory: apples bananas 5 kilos

pears cheese sugar coffee oranges butter
10 kilos 36 kilos 15 kilos
pears cheese ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.