Фармацевтикалық терминология



Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:   
Қазақстан Республикасының Оңтүстік Қазақстан Денсаулық Сақтау Министрлігі Медицина Академиясы

Қазақ,орыс және латын тілдері кафедрасы

БӨЖ
Тақырыбы: Дәрі-дәрмектердің тривиалдық атауларының жасалыну әдістері және атауларды берудегі тәжірибесі жөнінде

Орындаған: Анарбайқызы Әсел
Тобы : В-ФӨТҚБ- 03-19
Қабылдаған: Түкібаев Ө.С

Шымкент 2019

Жоспар
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
1) Фармацевтикалық терминология.
2) Дәрілік заттардың тривиальды(кәдімгі) атауларының жасалу тәсілдері.
3) Фармокологиялық мағына беретін жиіктік бөлшектер.
4) Медициналық және фармацевтикалық тәжірибеде дәрілік заттарға атаулар беру
5) Дәрілік формалар туралы қысқаша мәліметтер.
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер

Термин атауының өзі әр кезеңде ұлт тіліне түрліше аударылып,оның бірнеше балама нұсқасы ұсынылды.Сонымен ғасырға жуық уақыт аралығында арнаулы лекcиканың бірлігі болып табылатын бір ғана ұғым атын Термин сөзін ұсынды. Бұл атау латын тілінде шек,шекара деген мағынаны білдіреді.Терминді әдетте біз ең алдымен,адам қызметінің белгілі бір арнаулы саланың шеңберінде негізінен кәсіби мамандар тілінде,арнаулы әдебиеттерде қолданылатын сөз деп ұғамыз.Ал терминтанушы мамандар арасында терминнің тілдік табиғатын танытатын әр түрлі белгілері атап көрсетіледі.Термин жөнінде сөз қозғағанда Барлық термин-сөз,бірақ сөздің бәрі термин емес деген тұжырым қолданылады.Бұл тұжырымды тілдегі сөз деп танылатын тілдік бірліктерге қатысты дұрыс айтылған деуге болады.
Тіл - қоғам өміріндегі құбылыстарға, өзгерістерге сай жаңару, жандану сияқты даму процесін бастан өткізетін тірі организм іспетті. Әсіресе, ғылыми техникалық прогрестің барынша қарқынды даму сатысына көшкен бүгінгі таңда тіліміздің терминологиялық жүйесінде күн сайын жаңа түсінік, ұғым арқалаған сөздер туындап отырады. Бұндай сөздер баспасөз, радио, теледидар тілінен, әр алуан ғылым салаларының сараланған терминологиялық жүйесінен байқалады. Яғни өмірдің өзіндегідей тілде де даму процесі үздіксіз жүріп жатады. Жаңадан жасалған терминдер тағдыры не болмақ? Олар қолданысқа ене ме, жоқ әлде тасада қалып қоя ма? Тіліміздің терминологиялық лексика қабатының дамуына қосқан үлесі бар ма? Қоғамдағы терминдердің қызметі қандай? ыңғайдағы сұрақтар жаңадан көрініс тауып отырған термин төңірегінде үнемі туындап отырады. Олардың әрбірі қоғам тарапынан қолдауды, тілдік тұрғыдан жүйелеуді қажет етеді. Сондықтан да термин жасау, қалыптастыру, терминологияны жүйелеу, реттеу жұмыстарын дұрыс жолға қою, жалпы ғылыми-техникалық терминологияның даму бағытын белгілеу - бүгінгі күннің кезек күттірмейтін өзекті мәселелері болып табылады.Ал термин жасау, жасалған терминдерді қалыптастыру - үнемі қадағалап, реттеп отыруды қажет ететін өте жауапты жұмыс. Олай болмаған жағдайда терминологиядағы жүйеліліктің, реттіліктің бұзылары сөзсіз, терминологиямыздағы бірізділіктің сақталмай әр автордың өзінше термин жасап, термин қолдану жұмысының әлсіздігінен, өкілетті орындардың өз қызметін тиісті деңгейде атқара алмай отыруынан деп білген жөн.1910 - 1930 жылдар аралығында үстемдік етуші орыс тілінің мүддесі көзделіп, термин жасау мен шет тілдер сөздерін қабылдауда өзге ұлт тілдерінің ерекшелігі ескерілмеді. Ұлт тілінде термин жасаудың мүмкіндігі шектеліп келуінің салдарынан тіліміз термин қабылдағыш тілге айнала бастады.1990 жылдардан бері қарай ұлттық ғылыми терминологияны дамытудың жаңа принциптерін жасау күн тәртібіне қойылды. Көптеген жаңа терминдер жасалып қолданысқа ене бастады. Жасалып жатқан терминдердің бәрін бірдей мінсіз деп айта алмаймыз. Олардың ішінде терминологиялық жүйе мен терминдерге қойылатын талаптарға жауап бере алмайтындары да бар.Ондай сәтсіз жасалған терминдер қазақ тілінің термин жасауға икемсіздігін, ғылыми ұғымдарды дәл беруге мүмкіндігінің жетпейтіндігін көрсетеді. Қазіргі терминологиядағы шешімін таппай жүрген мәселенің бірі халықаралық деп аталатын терминдерді ұлт тіліне аудару, жазу, қабылдау тәртібінің белгіленбеуі.Сондай-ақ көптеген терминдердің терминология комиссиясы бекіткен қазақша баламалары бола тұра тұрақты қолданылмай немесе бұрынғысынша шет тілдеріндегі нұсқалары жарыса қолданылып жатады.
Фармацевтикалық терминология. Фармацевтикалық термин сөздерге дәрілік заттардың аталуы және химиялық қосындылар жатады. Бұл көбінесе рецептерде кездесуі мүмкін.Термин сөздерде көбінесе сөз бөліктерінің қайталануы толық немесе толық емес болуы мүмкін. Толық қайталанатындар олар, барлық құрылыс құрылымдары (бөлек морфемдегі немесе жалпы морфемдегі) басқа да сөздерде қайталанатындар. Егерде барлық тек арасында кездесуі немесе басқа жаңа медициналық терминдерде кездесу бұл толық емес деп аталады. Негізгі көптеген терминдер жасалушы сөздер қарапайым жолмен пайда болушы ежелгі грек және латын тілінде немесе арнайы морфем арқылы,тілдің негізі арқылы жасалынатын болса, бұл толығымен қайталанушы болып табылады. Қайталанудың морфем саны мен морфем жинағының маңызды бөлігі жиілік деп аталады. Морфемдік жинақтың әр түрлі сөздерде екі үш рет қайталануынынан олардың жиілігін санауға болады. Жиіктің көп мөлшерде болуы олардың қолданылуына байланысты және осы арқылы үлкен рөл атқарады. Кейбір жоғары дәрежедегі морфемдер және жинақтары ондаған терминдерді жасауға көмек береді. Көптеген ежелгі грек және латын тіліндегі морфемдерді спецификалық терминология иемденген.
Дәрілік заттардың тривиальды(кәдімгі) атауларының жасалу тәсілдері. Дәрілік заттардың тривиальды (кәдімгі) атауларының жасалу жолдары алуан түрлі. Сөз құраушы негіз ретінде бірнеше сөз қолданылуы мүмкін. Сөз құраудың негізі "құрылыс" материалы - сөз,сөз құраушы элементтер, түбір және грек, латын сөздік бөліктері болып табылады. Мысалы: apisarthronum-апизатрон (грек:apis-apa+arthron)- ара уы (буын суықтағанда қолданылады) Mentholum-ментол (oleum menthae-ментол майы). Аббревация (лат.қысқа)-қысқарған сөздер.Тривиальды (кәдімгі) атауларды жасауда бұл тәсіл кеңінен қолданылады. Сөздің бөліктерін жинақтап дәрілік заттар атауларын жасайды. Мысалы: dimexidum-димексид (диметильсульфооксид); Aetaeridinum-этакридин (лактат Г-этокси, 9-диамино-ридин); Phenaminum-фенамин (сульфат-х, J-фенил. Г аминопропана). Көп жағдайда қысқарту жолымен, дәрі-дәрмектер жиынтығы атаулары жасалады. Себебі, барлық әсер етуші заттарды тізіп атап жатқаннан гөрі, оларды қысқартып қолдану өте ыңғайлы. Бұл жасалған атаулар тырнақшаға алынып, дәрілік формалардан кейін жазылады. Мысалы: Tabulettae "Ancophenum" ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Фармацевтикалық терминдердің латын тілінде дәріптелуі туралы
Фармацевтикалық терминдер
Тривиалдық атаулар
Фармацевтикалық терминдердің латын тіліндегі дәріптелуі туралы мәлімет
Фармацевтикалық терминдердің латын тілінде дәріптелуі жайлы
Фармацевтика туралы жалпы түсінік
Фармацевтикалық терминдердің латын тілінде дәріптелуі
Фармацевтикалық терминдердің латын тіліндегі дәріптелуі жайлы
Фармацевтикалық терминдердің латын тіліндегі дәріптелуі
Дәрілік заттардың тривиальды атаулары
Пәндер