Номад сөз тіркесі

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Халықаралық қатынастар факультеті
Халықаралық қатынас кафедрасы

СӨЖ
Тақырыбы: Қазақстанның номадтық мәдениеті

Оқытушы:Масимбаева А.А
Студент:Мұхамбетқалиқызы Аяулым
Мамандығы:МО-95К

Жоспар

Кіріспе
Номад сөз тіркесі..

Негізгі бөлім
Бұл термин біз үшін дұрыс па?!
Номад сөзіне сай келетін ұлттар

Қорытынды

Бүгінгі күні қазақ деген ұлтқа "номад" деген сөз тіркесіп айтылып жүр. Тіпті оны қазақтың қосымша атауына айналды десек де артық айтпаспыз.
Белгілі ғалым-антрополог, тарих ғылымдарының докторы Оразақ Смағұлдың пайымдауынша, бұл сөздің мән-мағынасын дұрыс түсінбей, орынсыз пайдаланып жүрміз. Қазақ халқының көне тарихын "номад" терминімен сабақтастыра жазу ұлттық тарихты қорлау деген пікірде академик.
Соңғы үш ғасыр бойы қазақ халқы және оның ата-бабаларының тұрмыс-тіршілігі тек "номадтық" негізде ғана өрбіген деген жалпылама тұжырым бүгіндері халық санасына әбден сіңісті боп кеткен. Ал оның әу баста еуропацентристер ойлап тапқан жалған ұғым екендігін, өздеріне бағынуға тиіс халықтардың этномәдениетін мансұқтаған Орталық Азия елдерін отарлаушы империялардың жымысқы амалдарының бірі болғандығын ұмытқан сияқтымыз.
"Еуропа өктемшілдерінің "номад" терминіне үлкен саяси мән беріп, оны шамасы келгенше ғылыми айналымда мығым бекемдеуге ұмтылғанын естен шығарғандаймыз. Ақыры, еуропацентристердің бұл үстем пиғылының босқа кетпей, айтарлықтай нәтижелерге қол жеткізгені белгілі. Оның маңызды ғылыми тақырыптардың біріне айналғаны сонша, тіпті Қазақстан тарихшылары мен археологтары тарапынан да осы "номад" термині негіз етіп алынған бірталай еңбек жарық көрді. Ол зерттеулер туралы күні бүгінге дейін ешбір сын-пікірлер айтылған да, жазылған да емес. Керісінше, олар мадақталумен келеді"
Осыған орай Оразақ Смағұл "номад" терминінің анықтамасына назар аударады. Әлемдік деңгейдегі сөздік ағылшын тіліндегі Вевстерден (Webster's Dictionary) оқитын болсақ, онда "nomad" грек сөзі, мағынасы - "тұрақты мекенжайы жоқ, мал-жанымен қаңғып жүрген адамдар" деп жазылған. Орыс тілінің түсіндірме сөздігін жазған Владимир Дальдің тұжырымдауынша да, "номад" - "малымен, көшпелі баспанасымен қаңғып жүрген тұрақты мекені жоқ адамдар" (кочевники, бродячий со скотом своим и переносным жильем, без оседлости). Ғалым-антрополог тағы бір "Орыс тілінің түсіндірме сөздігін" жасаған Сергей Ожеговтың әйгілі еңбегінде "номад" атауының тіптен жоқ екенін айта келе, "кочевник" терминінің мағынасын "көшпелі өмір салтымен күн кешетін адам" (человек, который ведёт кочевой образ жизни) деп түсіндіргенін алға тартады.

Бұл күнде ресми "номад" тайпаларының қатарына негізінен тибеттер, бәдәуилер, мауори, химба, туарег, масай, пигмей, банджар жұрттары, австралия аборигендері және тағы басқалары жатады.
"Үндістанда өмір сүретін маратха халқының тілінде бұл терминнің "банджар" деген баламасы бар. Банджар тайпасы - тұрақты үйі мен жері жоқ, беті ауған жаққа көшіп-қонып жүре беретін жұрт. Көшпелі өмір салтын ұстанғандықтан, оларды кейде "үнді сығандары" деп жаңылыс атап та жатады. Жалпы, Еуразия масштабындағы сығандардың еш уақытта отаны да, тиісті бір мемлекеттің азаматтығы да болған емес.
"Номад" түсінігіне сай келетін жұрттардың тағы бірі - Орталық Африка өңірінде мекен ететін масай тайпасы. Олардың негізгі кәсібі мал асырау, бағу және оларға жайылым іздеп, ылғи көшіп жүру. Өмір тіршілігі өте ауыр. Негізгі қорегі мал еті мен сүті. Малды өлтіру үшін оның тек жүрек тұсынан садақпен атып, одан аққан қанды бір үлкен ыдысқа жинайды. Содан кейін оған сүт қосып араластырады. Одан соң ыдыстағы араласқан қанды еңкейіп ауызбен ішеді"
Осыдан кейін қазақтарды және оның ата-бабаларын "номадтардың" қандай түріне теңеуге және қайсысының қатарына жатқызуға болар екен деген сұрақ мазалайды
Академиктің айтуынша, қазақ халқының атауына "номад" деген сөзді қосу әділетсіздік, қазақ халқының этномәдени тарихын қорлау.
"Номад деген сөздің мағынасын түсінбей, орынсыз пайдаланып жүрген адамдар бізді қайран қалдырады. Бабаларымыз да, өзіміз де номад тайпаларының өкіліне жатпаймыз. Бұл сөзден біздің тарихымыз да, халқымыз да аулақ болуы керек. Әлбетте, өз халқымыздың ұлттық тарихын қорлағымыз келсе пайдалануға болады. Тарихты бұрмалап, қазақты өткенде ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.