Бәсеңдеткішті құрастыру
Аннотация
Техникалық прогресс еңбек өнімділігін арттырудың жетекші өлшемдерінің бірі ретінде техникалық және технологиялық жабдықпен дайындауды қамтамасыз етуді талап етеді.
Техникалық прогресс еңбек өнімділігін арттырудың негізгі шарттарының бірі ретінде өндірісті техникалық және технологиялық құрал - жабдықтармен қамтамасыз етуді талап етіп отыр.
Машина бөлшектерін жобалау принциптерін қолдана отырып, бесікті лифттер жетегінің қозғалу механизм жұмысын қамтамасыз ететін цилиндрлі бәсеңдеткіш жобаланды. Жобалау жұмысында қолданылған цилиндрлі бәсеңдеткіш жобалау жұмысында жетектің схемасы келтірілген, электроқозғалтқыш есептеліп, таңдалған, жетектеуші және жетектегі дөңғалағы есептелініп, стандартқа сәйкес болуы қамтамасыз етілді.
Бәсеңдеткіш біліктеріне әсерлеу күштері анықталып, білік жобаланып, нақтыланған есебі жасалған. Біліктерге мойынтіректер таңдалып, жұмыс жасау мерзімі анықталған. Жетекте қарастырылған шынжырлы беріліс жобаланды. Қосылыс бөлшектерінің беріктігі тексерілді. Редукторды жинау және майлау мәселесі қарастырылған.
Курстық жобалау жұмысының мазмұны 12 тараудан, қортындыдан, қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады, көлемі 3_ беттен, есептеуге қажетті болған 2 сызбадан, редуктордың жалпы көрінісі (2- проекциясы) тұрады.
Мазмұны
Аннотация
Анықтамалар
Кіріспе
Техникалық тапсырма
1.
Машина агрегатының кинематикалық сызбасы
1.1
Машина агрегатын пайдалану шарттары
1.2
Жетек құрылғысының қызмет ету мерзімі
2.
Электр қозғалтқышты таңдау және кинематикалық есептеу
3.
Бәсеңдеткіштің тісті доңғалақтарын есептеу
4.
Бәсеңдеткіштің біліктерін алдын ала есептеу
5.
Тістегершіктің және дөңгелектің конструктивтік өлшемдері
6.
Бәсеңдеткіштің корпусының конструктивтік өлшемдері
7.
Шынжырлы берілісті есептеу
8.
Бәсеңдеткіштің сызбалық құрастыруының бірінші қадамы
9.
Мойынтіректің беріктігін тексеру
10.
Бәсеңдеткіштің сызбалық құрастыруының екінші қадамы
11.
Түйінді буындардың беріктігін тексеру
12.
Біліктердің нақтыланған нәтижесін есептеу
13.
Майдың сортын таңдау
14.
Бәсеңдеткішті құрастыру
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Анықтамалар
Беріктік - машина бөлшегінің жұмыс жасауының негізгі критериясы болып табылады. Беріктік жүктемелер әсерінен машина бөлшектерінің қирауға және пластикалық деформацияларға(пішінін өзгертпеуге) қарсыласу қабілеті.
Қатаңдық - жүктемелер әсерінен машина бөлшегінің пішінін өзгіртуге қарсыласу қабілеті. Кейбір машина бөлшегінің өлшемдерін анықтау үшін негізгі критерия болып табылады. Мысалы: Біліктер қатаңдығы тісті, червякты берілістер мен мойынтіректердің жұмыс жасауын қаблетін қамтамасыз етеді.
Тозуға төзімділік - машина бөлшегінің айнымалы - қайталанбалы жүктемелер мен үйкеліс әсерінде жұмыс жасау қабілеті.
Ыстыққа(жылуға) төзімділігі - машина бөлшегінің жоғары температурада белгіленген мерзімде механикалық қасиеттерін өзгертпей жұмыс жасау қабілеті;
Берiлiстiң берiлiс саны деп жетекшi және жетектегi дененiң бұрыштық жылдамдықтарының қатынасын атайды. Ол қозғалыстың неше ретке өзгеруін көрсетеді.
Қозғалыс пен қозғалыс моментiн бiлiктер арасында беруді тісті дөңгелектер тістерінің iлiнiсу арқылы іске асатын берілісті тiстi берiлiстер деп атайды.
Тiстi дөнгелектер бiлiктерiнiң геометриялық осьтерiнiң орналасуына байланысты:
Осьтерi өзара параллель орналасқан берiлiстерді цилиндрлi тiстi берiлiстер деп аталады.
Осьтерi өзара қиылысқан берiлiстерді конусты тiстi берiлiстер деп аталады.
Осьтерi өзара айқасқан берiлiстерді червяктi тiстi берiлiстер деп аталады.
Осьтерi бiр түзудiң бойында орналасқан берiлiстерді планетерлық берiлiстер деп аталады.
Айналмалы қозғалысты катоктар арасындағы үйкеліс күші арқылы беруге және түрлентіруге арналған механикалық берілісті фрикциялық берiлiс деп атайды.
Шынжырлы берiлiс иілгіш бөлшектің(шынжыр) ілінісуі арқылы берілетін беріліске жатады. Шынжырмен қамтылған жетекшi(индекс - 1) және жетектегi жұлдызшалардан (индекс - 2) тұрады.
Белдікті берiлiс деп, қозғалысты және қуатты бiр бiлiктен екiншi бiлiкке белдік пен шкив арасындағы үйкелiс күшi арқылы берiлетiн берiлiстi айтамыз. Белдікті беріліс белдікпен қамтылған жетектеуші және жетектегі шкивтерден тұрады.
Айнымалы бөлшектерді(тісті дөгілектер, шкивтер және т.б.) орналастыруға және пайдалы айналдырушы момент беруге арналған бөлшекті бiлiктер деп атайды. Біліктер бұралу мен иілу, ал кебір жағдайда созылу мен сығылу деформациясына ұшырайды.
Ось деп айналып тұратын бөлшектердi орналастыруға және өзi арқылы пайдалы айналдырушы момент бермейтiн жұмыр бөлшек атаймыз.
Мойынтіректер бiлiктер мен осьтердiң тiрегi ретiнде қолданылады және олардың ерiктi айналуын қамтамасыз етедi.
Муфта дегеніміз тораптар мен механизмдер біліктерінің ұштарын қосуға арналған құрылым. Муфталар арқылы айналу моментінің шамасы және бағыты өзгертілмей беріледі. Муфталар арқылы берілетін айналу моментінің мөлшері олардың негізгі сипаттамасы болып табылады. Муфталар машиналарда көбiнесе двигатель мен редукторды және редуктормен атқарушы механизмдi жалғастыру үшiн қолданылады.
Машиналар бөлшектерi мен тораптары бiрiмен - бiрi әр түрлi тәсiлмен қосылады. Қосу тәсiлдердiң барлығын ажыралмайтын қосылыс және ажыралатын қосылыс деп екi түрге бөлуге болады.
Ажыралмалы қосылыстар арқылы қосылған бөлшектерді, тез арада бөлшектеліп қайта бұзбай жинауға болады. Олар бiрiмен бiрi бұандалы бөлшектер немесе шлицтер, штифтер және шпонкалар арқылы қосылады
Ажыралмайтын қосылыс деп бөлшектердi бұзусыз ажыратуға келмейтiндей етiп бiржола қосуды айтады.
Бұрандалы қосылыстар деп, болттың, винттің, шпильканың, гайканың және т.б. бекіту бөлшектерінің көмегімен қосылатын ажыралмалы қосылысты айтамыз. Ажыралатын қосылыстар арқылы қосылған бөлшектi бөлшектеп, қайта жинауға болады.
Бұрандалы сырық - винт деп аталады.
Қалпақшалы винт - болт деп аталады.
Гайка деп - бұрандалы тесігі бар қалпақшалы пішінді бөлшекті атайды.
Екі жағы бұрандалы сырық шпилка деп аталады.
Шлицтi қосылыстар деп күпшектiң iшкi бетiндегi тiстердiң дәл сол пiшiндес етiп жасалған бiлiк бетiндегi ойықтарына отырғызылған қосылысты атайды.
Тойтармалы қосылыстар деп көмегімен екі немесе бірнеше қабат жазық бетті бөлшектерді қосу үшін қолданылатын қосылысты атайды.
Бөлшектердiң аздаған аумағын қыздырып, пластикалық күйге жеткiзiп, белгiлi күшпен қысып немесе балқытып қосатын ажырамайтын қосылысты пiсiрiп қосу деп айтады.
Кіріспе
Машина жасау қазіргі әлемде өнеркәсіптің әртүрлі салаларының: металлургия, энергетика, ауыл шаруашылығы, қорғаныс өнеркәсібі және басқа да салаларының даму дәрежесі мен прогресін айқындайтын шаруашылық қызметтің аса маңызды саласы болып табылады.
Машина жасау технологиясы-машина бөлшектерін механикалық өңдеудің теориялық және практикалық тәсілдерінің заңдылықтарын зерттейтін техникалық ғылым.
Машина жасау технологиясы өзінің табиғаты бойынша бөлшекті дайындау немесе түйін құрастыру кезеңінде, сондай-ақ барлық технологиялық процесті орындау процесінде пайда болатын өзара байланысты құбылыстардың барлық алуан түрлілігін көрсететін кешенді ғылым болып табылады. Сондықтан машина жасау технологиясының ғылым ретінде негізі Теориялық механика, Материалдар кедергісі, Математиканың кейбір бөлімдері, машина бөлшектері, Кесу теориясы, Металл кесетін станоктар мен құралдар, стандарттау негіздері және техникалық өлшеулер және басқалар сияқты көптеген теориялық және техникалық ғылымдар болып табылады.
Машина жасау технологиясы мәселелері бойынша ғылыми жұмыстар машина жасау өндірісін дамытудың басталуымен пайда болды. Бұл жұмыстарда жинақталған өндірістік тәжірибе жинақталды. 1904 жылы Академик В. М. Севергин процестер технологиясы туралы алғашқы негізгі ережелерді тұжырымдады:технология-қолөнер және зауыттар туралы ғылым. 1885 жылы профессор И. А. Тиме " Машина жасау негіздері. Техникалық және экономикалық қатынаста машина жасау фабрикаларын ұйымдастыру және оларда жұмыс жүргізу". Профессор а. П. еңбекте Гавриленко "металл технологиясы" металл өңдеу технологиясының теориялық негіздері баяндалған.
Өткен жүзжылдықтың шетелдік ғалым-технологдарынан К. Кармашты атап өту керек, ол "технологиялық механикалық ілімге кіріспе", "механикалық технология негіздері"еңбектерін жариялады. Американдық Ф. У. Тейлор 1900 жылы шығарылған "металдарды өңдеу өнері" жұмысында кесумен механикалық өңдеу бойынша бірқатар маңызды ережелерді анықтады.
Алайда, жоғары оқу орындарындағы дербес пән ретінде және жаңа ғылыми бағыт ретінде машина жасау технологиясы өткен ғасырдың отызыншы жылдарында қалыптасты. Осы кезеңде осы мәселеге арналған бірқатар монографиялар жарияланды. Олардың арасында атап өткен жөн: В. М. Кованның "машина жасау технологиясы" (1938 ж.); А. Б. Яхиннің "дәл Аспап жасау теориясы" (1940 ж.); Б. С. Балакшиннің "станок жасау технологиясы" (1943 ...1946 ж.); М. Е. Егоров пен В. И. Де - ментьевтің "металдарды механикалық өңдеу технологиясы" (1946 ж.); А. П. Соколовскийдің "Машина жасау технологиясы курсы" (1947...1949 ж.)."Машина жасау технологиясы" А. И. Каширин (1949 ж.) және т. б. аталған жұмыстарда машина жасау технологиясының теориялық және қолданбалы сұрақтарының негіздері қаланды, атап айтқанда, орналасу теориясы, дәлдік теориясы, Өлшем тізбектерінің теориясы мен есебі, машиналардың әр түрлі бөлшектерін өңдеудің технологиялық процестерін жобалау әдістемесі.
Қазіргі уақытта машина жасау өнеркәсібінде машина жасау технологиясының тео - ретикалық негіздері әзірленді, машиналардың әртүрлі бөлшектерін прогрессивті өңдеудің типтік технологиялары ғылыми негізделген, бөлшектерді анағұрлым өнімді өңдеудің және олардың тораптары мен механизмдерін Құрастырудың технологиялық процестерін жобалаудың негізгі принциптері қалыптасқан. Өндірістің әр түрлі типтері үшін, оның ішінде икемді өндірістік жүйелер үшін өндірісті технологиялық дайындаудың автоматтандырылған жобалау жүйелері әзірленді .
Бесікті лифттер жетегі
Үйінді немесе даналы жүктерді тік немесе тік көлбеу бағыттар бойынша тасымалдау үшін элеваторлар қолданылады. Элеваторлар шөміш, сөре және бесіктілерге жіктеледі.
Бесікті элеваторлар бос немесе толтырылған жәшіктерді көтеру бойынша еңбекті қажет ететін процестерді механикаландыру үшін қолданылады. Бесікті екі тізбекті элеватор жетекті жұлдызшалардың блоктарынан, бағыттаушы жұлдызшалардан, көтергіштің төменгі бастиегінің тірегінен, жәшіктерді беруге арналған рольгангтен, жәшіктерді түсіруге арналған көлбеу рольгангтерден, роликтері бар рамкалардан, үстел тарақтарынан, бесігі бар жүк көтергіш тізбектен және жетектен тұрады.
Сөре және бесікті элеваторлар даналы және ыдысты жүктерді тігінен тасымалдауға арналған. Сөрелік элеваторлар бір-бірінен белгілі бір қашықтықта сөрелер бекітілген тізбектерден тұрады. Элеватордың жоғарғы бөлігінде жетек, ал төменгі жағында керу құрылғысы орналасқан. Сөре-қармау жүк конфигурациясына байланысты тірек бөлігінің иілген немесе жазық нысаны бар кронштейндер түрінде орындалады. Элеватор сөрелерін тиеу немесе түсіру автоматты түрде немесе қолмен жүргізіледі. Тиеуді және түсіруді автоматтандыру үшін тарақ сөрелер мен колосник үстелдері қолданылады. Бесікті элеваторлар тік тұйық тізбектерден тұрады, оларға белгілі бір қадаммен топсалы люлькалар бекітілген. Элеватордың мұндай конструкциясы люлекке көтерілетін бұтаққа автоматты түрде тиеуді және төмен түсетін бұтақтың кез келген жерінде түсіруді жүргізуге мүмкіндік береді.
Техникалық тапсырма
"Машина бөлшектері және конструкциялау негіздері" пәні бойынша курстық жобаға бесіктік элеватор жетегін жобалау тапсырылды. (11 тапсырма, 5 нұсқа)
1 - қозғалтқыш, 2-тығыз төлке - саусақты муфта, 3 - шынжырлы беріліс, 4 - цилиндрлік бәсеңдеткіш, 5 - бесікті элеватор, 6 - жетекші жұлдызша, 7-жетектегі жұлдызша.
Сурет 1. Бесікті элеватордың жетегі
Бастапқы деректер
Тізбектің тартымдық күші F, кН -3,0
Жүк тізбегінің жылдамдығы v, мс -1,3
Жүк тізбегінің қадамы р, мм -80
Жұлдызша тістерінің саны z -11
Жүк тізбегі жылдамдығының рұқсат етілген ауытқуы δ, %-4
Жетектің қызмет ету мерзімі Lг, жыл -7
1 Машина агрегатының кинематикалық сызбасы
1.1 Машина агрегатын пайдалану шарттары
Жобаланатын машина агрегаты люльді элеватордың жетегі болып табылады және әртүрлі бағыттағы кәсіпорындарда қолданылуы мүмкін. Жетек серпімді муфтасы арқылы білігі цилиндрлік редуктордың жетекші білігімен және ашық шынжырлы пластиналы беріліспен жалғанған, оның білігі элеватордың жетекші білігі болып табылады. Жобаланатын жетек реверсивті емес режимде 1 ауысымда жұмыс істейді. Жүктеме сипаты - аз тербеліспен.
1.2 Жетек құрылғысының қызмет ету мерзімі
Жетектің қызмет ету мерзімі мынадай формула бойынша анықталады
Lh = 365LГКГtcLcKc (1.2.1)
мұндағы LГ = 5 жыл - жетектің қызмет ету мерзімі;
КГ - жылдық пайдалану коэффициенті;
КГ = 300365 = 0,82 (1.2.2)
мұндағы 300 - бір жылдағы жұмыс күндерінің саны;
tc = 8 сағат - ауысым ұзақтығы
Lc = 1 - ауысым саны
Кс = 1 - ауысымдық пайдалану коэффициенті.
Lh = 365·7·0,82·8·1·1 = 16760 сағат
Жөндеу, алдын алу және т. б. жұмсалатын уақытты есепке ала отырып, жетек ресурсын 16·103 сагат деп қабылдаймыз.
2 Электр қозғалтқышты таңдау және кинематикалық есептеу
Жұмыс машинасының талап етілетін қуаты
Ррм = Fv = 3·1,3 = 3,9 кВт (2.1)
Пайдалы әрекеттің жалпы коэффициенті
η = η1η2η32η4 (2.1)
мұндағы - η1 = 0,97 - цилиндрлік бәсеңдеткіш ПӘК,
η2 = 0,92 - ашық тізбекті берілістің ПӘК,
η3 = 0,99 - сырғанау мойынтіректерінің ... жалғасы
Техникалық прогресс еңбек өнімділігін арттырудың жетекші өлшемдерінің бірі ретінде техникалық және технологиялық жабдықпен дайындауды қамтамасыз етуді талап етеді.
Техникалық прогресс еңбек өнімділігін арттырудың негізгі шарттарының бірі ретінде өндірісті техникалық және технологиялық құрал - жабдықтармен қамтамасыз етуді талап етіп отыр.
Машина бөлшектерін жобалау принциптерін қолдана отырып, бесікті лифттер жетегінің қозғалу механизм жұмысын қамтамасыз ететін цилиндрлі бәсеңдеткіш жобаланды. Жобалау жұмысында қолданылған цилиндрлі бәсеңдеткіш жобалау жұмысында жетектің схемасы келтірілген, электроқозғалтқыш есептеліп, таңдалған, жетектеуші және жетектегі дөңғалағы есептелініп, стандартқа сәйкес болуы қамтамасыз етілді.
Бәсеңдеткіш біліктеріне әсерлеу күштері анықталып, білік жобаланып, нақтыланған есебі жасалған. Біліктерге мойынтіректер таңдалып, жұмыс жасау мерзімі анықталған. Жетекте қарастырылған шынжырлы беріліс жобаланды. Қосылыс бөлшектерінің беріктігі тексерілді. Редукторды жинау және майлау мәселесі қарастырылған.
Курстық жобалау жұмысының мазмұны 12 тараудан, қортындыдан, қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады, көлемі 3_ беттен, есептеуге қажетті болған 2 сызбадан, редуктордың жалпы көрінісі (2- проекциясы) тұрады.
Мазмұны
Аннотация
Анықтамалар
Кіріспе
Техникалық тапсырма
1.
Машина агрегатының кинематикалық сызбасы
1.1
Машина агрегатын пайдалану шарттары
1.2
Жетек құрылғысының қызмет ету мерзімі
2.
Электр қозғалтқышты таңдау және кинематикалық есептеу
3.
Бәсеңдеткіштің тісті доңғалақтарын есептеу
4.
Бәсеңдеткіштің біліктерін алдын ала есептеу
5.
Тістегершіктің және дөңгелектің конструктивтік өлшемдері
6.
Бәсеңдеткіштің корпусының конструктивтік өлшемдері
7.
Шынжырлы берілісті есептеу
8.
Бәсеңдеткіштің сызбалық құрастыруының бірінші қадамы
9.
Мойынтіректің беріктігін тексеру
10.
Бәсеңдеткіштің сызбалық құрастыруының екінші қадамы
11.
Түйінді буындардың беріктігін тексеру
12.
Біліктердің нақтыланған нәтижесін есептеу
13.
Майдың сортын таңдау
14.
Бәсеңдеткішті құрастыру
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Анықтамалар
Беріктік - машина бөлшегінің жұмыс жасауының негізгі критериясы болып табылады. Беріктік жүктемелер әсерінен машина бөлшектерінің қирауға және пластикалық деформацияларға(пішінін өзгертпеуге) қарсыласу қабілеті.
Қатаңдық - жүктемелер әсерінен машина бөлшегінің пішінін өзгіртуге қарсыласу қабілеті. Кейбір машина бөлшегінің өлшемдерін анықтау үшін негізгі критерия болып табылады. Мысалы: Біліктер қатаңдығы тісті, червякты берілістер мен мойынтіректердің жұмыс жасауын қаблетін қамтамасыз етеді.
Тозуға төзімділік - машина бөлшегінің айнымалы - қайталанбалы жүктемелер мен үйкеліс әсерінде жұмыс жасау қабілеті.
Ыстыққа(жылуға) төзімділігі - машина бөлшегінің жоғары температурада белгіленген мерзімде механикалық қасиеттерін өзгертпей жұмыс жасау қабілеті;
Берiлiстiң берiлiс саны деп жетекшi және жетектегi дененiң бұрыштық жылдамдықтарының қатынасын атайды. Ол қозғалыстың неше ретке өзгеруін көрсетеді.
Қозғалыс пен қозғалыс моментiн бiлiктер арасында беруді тісті дөңгелектер тістерінің iлiнiсу арқылы іске асатын берілісті тiстi берiлiстер деп атайды.
Тiстi дөнгелектер бiлiктерiнiң геометриялық осьтерiнiң орналасуына байланысты:
Осьтерi өзара параллель орналасқан берiлiстерді цилиндрлi тiстi берiлiстер деп аталады.
Осьтерi өзара қиылысқан берiлiстерді конусты тiстi берiлiстер деп аталады.
Осьтерi өзара айқасқан берiлiстерді червяктi тiстi берiлiстер деп аталады.
Осьтерi бiр түзудiң бойында орналасқан берiлiстерді планетерлық берiлiстер деп аталады.
Айналмалы қозғалысты катоктар арасындағы үйкеліс күші арқылы беруге және түрлентіруге арналған механикалық берілісті фрикциялық берiлiс деп атайды.
Шынжырлы берiлiс иілгіш бөлшектің(шынжыр) ілінісуі арқылы берілетін беріліске жатады. Шынжырмен қамтылған жетекшi(индекс - 1) және жетектегi жұлдызшалардан (индекс - 2) тұрады.
Белдікті берiлiс деп, қозғалысты және қуатты бiр бiлiктен екiншi бiлiкке белдік пен шкив арасындағы үйкелiс күшi арқылы берiлетiн берiлiстi айтамыз. Белдікті беріліс белдікпен қамтылған жетектеуші және жетектегі шкивтерден тұрады.
Айнымалы бөлшектерді(тісті дөгілектер, шкивтер және т.б.) орналастыруға және пайдалы айналдырушы момент беруге арналған бөлшекті бiлiктер деп атайды. Біліктер бұралу мен иілу, ал кебір жағдайда созылу мен сығылу деформациясына ұшырайды.
Ось деп айналып тұратын бөлшектердi орналастыруға және өзi арқылы пайдалы айналдырушы момент бермейтiн жұмыр бөлшек атаймыз.
Мойынтіректер бiлiктер мен осьтердiң тiрегi ретiнде қолданылады және олардың ерiктi айналуын қамтамасыз етедi.
Муфта дегеніміз тораптар мен механизмдер біліктерінің ұштарын қосуға арналған құрылым. Муфталар арқылы айналу моментінің шамасы және бағыты өзгертілмей беріледі. Муфталар арқылы берілетін айналу моментінің мөлшері олардың негізгі сипаттамасы болып табылады. Муфталар машиналарда көбiнесе двигатель мен редукторды және редуктормен атқарушы механизмдi жалғастыру үшiн қолданылады.
Машиналар бөлшектерi мен тораптары бiрiмен - бiрi әр түрлi тәсiлмен қосылады. Қосу тәсiлдердiң барлығын ажыралмайтын қосылыс және ажыралатын қосылыс деп екi түрге бөлуге болады.
Ажыралмалы қосылыстар арқылы қосылған бөлшектерді, тез арада бөлшектеліп қайта бұзбай жинауға болады. Олар бiрiмен бiрi бұандалы бөлшектер немесе шлицтер, штифтер және шпонкалар арқылы қосылады
Ажыралмайтын қосылыс деп бөлшектердi бұзусыз ажыратуға келмейтiндей етiп бiржола қосуды айтады.
Бұрандалы қосылыстар деп, болттың, винттің, шпильканың, гайканың және т.б. бекіту бөлшектерінің көмегімен қосылатын ажыралмалы қосылысты айтамыз. Ажыралатын қосылыстар арқылы қосылған бөлшектi бөлшектеп, қайта жинауға болады.
Бұрандалы сырық - винт деп аталады.
Қалпақшалы винт - болт деп аталады.
Гайка деп - бұрандалы тесігі бар қалпақшалы пішінді бөлшекті атайды.
Екі жағы бұрандалы сырық шпилка деп аталады.
Шлицтi қосылыстар деп күпшектiң iшкi бетiндегi тiстердiң дәл сол пiшiндес етiп жасалған бiлiк бетiндегi ойықтарына отырғызылған қосылысты атайды.
Тойтармалы қосылыстар деп көмегімен екі немесе бірнеше қабат жазық бетті бөлшектерді қосу үшін қолданылатын қосылысты атайды.
Бөлшектердiң аздаған аумағын қыздырып, пластикалық күйге жеткiзiп, белгiлi күшпен қысып немесе балқытып қосатын ажырамайтын қосылысты пiсiрiп қосу деп айтады.
Кіріспе
Машина жасау қазіргі әлемде өнеркәсіптің әртүрлі салаларының: металлургия, энергетика, ауыл шаруашылығы, қорғаныс өнеркәсібі және басқа да салаларының даму дәрежесі мен прогресін айқындайтын шаруашылық қызметтің аса маңызды саласы болып табылады.
Машина жасау технологиясы-машина бөлшектерін механикалық өңдеудің теориялық және практикалық тәсілдерінің заңдылықтарын зерттейтін техникалық ғылым.
Машина жасау технологиясы өзінің табиғаты бойынша бөлшекті дайындау немесе түйін құрастыру кезеңінде, сондай-ақ барлық технологиялық процесті орындау процесінде пайда болатын өзара байланысты құбылыстардың барлық алуан түрлілігін көрсететін кешенді ғылым болып табылады. Сондықтан машина жасау технологиясының ғылым ретінде негізі Теориялық механика, Материалдар кедергісі, Математиканың кейбір бөлімдері, машина бөлшектері, Кесу теориясы, Металл кесетін станоктар мен құралдар, стандарттау негіздері және техникалық өлшеулер және басқалар сияқты көптеген теориялық және техникалық ғылымдар болып табылады.
Машина жасау технологиясы мәселелері бойынша ғылыми жұмыстар машина жасау өндірісін дамытудың басталуымен пайда болды. Бұл жұмыстарда жинақталған өндірістік тәжірибе жинақталды. 1904 жылы Академик В. М. Севергин процестер технологиясы туралы алғашқы негізгі ережелерді тұжырымдады:технология-қолөнер және зауыттар туралы ғылым. 1885 жылы профессор И. А. Тиме " Машина жасау негіздері. Техникалық және экономикалық қатынаста машина жасау фабрикаларын ұйымдастыру және оларда жұмыс жүргізу". Профессор а. П. еңбекте Гавриленко "металл технологиясы" металл өңдеу технологиясының теориялық негіздері баяндалған.
Өткен жүзжылдықтың шетелдік ғалым-технологдарынан К. Кармашты атап өту керек, ол "технологиялық механикалық ілімге кіріспе", "механикалық технология негіздері"еңбектерін жариялады. Американдық Ф. У. Тейлор 1900 жылы шығарылған "металдарды өңдеу өнері" жұмысында кесумен механикалық өңдеу бойынша бірқатар маңызды ережелерді анықтады.
Алайда, жоғары оқу орындарындағы дербес пән ретінде және жаңа ғылыми бағыт ретінде машина жасау технологиясы өткен ғасырдың отызыншы жылдарында қалыптасты. Осы кезеңде осы мәселеге арналған бірқатар монографиялар жарияланды. Олардың арасында атап өткен жөн: В. М. Кованның "машина жасау технологиясы" (1938 ж.); А. Б. Яхиннің "дәл Аспап жасау теориясы" (1940 ж.); Б. С. Балакшиннің "станок жасау технологиясы" (1943 ...1946 ж.); М. Е. Егоров пен В. И. Де - ментьевтің "металдарды механикалық өңдеу технологиясы" (1946 ж.); А. П. Соколовскийдің "Машина жасау технологиясы курсы" (1947...1949 ж.)."Машина жасау технологиясы" А. И. Каширин (1949 ж.) және т. б. аталған жұмыстарда машина жасау технологиясының теориялық және қолданбалы сұрақтарының негіздері қаланды, атап айтқанда, орналасу теориясы, дәлдік теориясы, Өлшем тізбектерінің теориясы мен есебі, машиналардың әр түрлі бөлшектерін өңдеудің технологиялық процестерін жобалау әдістемесі.
Қазіргі уақытта машина жасау өнеркәсібінде машина жасау технологиясының тео - ретикалық негіздері әзірленді, машиналардың әртүрлі бөлшектерін прогрессивті өңдеудің типтік технологиялары ғылыми негізделген, бөлшектерді анағұрлым өнімді өңдеудің және олардың тораптары мен механизмдерін Құрастырудың технологиялық процестерін жобалаудың негізгі принциптері қалыптасқан. Өндірістің әр түрлі типтері үшін, оның ішінде икемді өндірістік жүйелер үшін өндірісті технологиялық дайындаудың автоматтандырылған жобалау жүйелері әзірленді .
Бесікті лифттер жетегі
Үйінді немесе даналы жүктерді тік немесе тік көлбеу бағыттар бойынша тасымалдау үшін элеваторлар қолданылады. Элеваторлар шөміш, сөре және бесіктілерге жіктеледі.
Бесікті элеваторлар бос немесе толтырылған жәшіктерді көтеру бойынша еңбекті қажет ететін процестерді механикаландыру үшін қолданылады. Бесікті екі тізбекті элеватор жетекті жұлдызшалардың блоктарынан, бағыттаушы жұлдызшалардан, көтергіштің төменгі бастиегінің тірегінен, жәшіктерді беруге арналған рольгангтен, жәшіктерді түсіруге арналған көлбеу рольгангтерден, роликтері бар рамкалардан, үстел тарақтарынан, бесігі бар жүк көтергіш тізбектен және жетектен тұрады.
Сөре және бесікті элеваторлар даналы және ыдысты жүктерді тігінен тасымалдауға арналған. Сөрелік элеваторлар бір-бірінен белгілі бір қашықтықта сөрелер бекітілген тізбектерден тұрады. Элеватордың жоғарғы бөлігінде жетек, ал төменгі жағында керу құрылғысы орналасқан. Сөре-қармау жүк конфигурациясына байланысты тірек бөлігінің иілген немесе жазық нысаны бар кронштейндер түрінде орындалады. Элеватор сөрелерін тиеу немесе түсіру автоматты түрде немесе қолмен жүргізіледі. Тиеуді және түсіруді автоматтандыру үшін тарақ сөрелер мен колосник үстелдері қолданылады. Бесікті элеваторлар тік тұйық тізбектерден тұрады, оларға белгілі бір қадаммен топсалы люлькалар бекітілген. Элеватордың мұндай конструкциясы люлекке көтерілетін бұтаққа автоматты түрде тиеуді және төмен түсетін бұтақтың кез келген жерінде түсіруді жүргізуге мүмкіндік береді.
Техникалық тапсырма
"Машина бөлшектері және конструкциялау негіздері" пәні бойынша курстық жобаға бесіктік элеватор жетегін жобалау тапсырылды. (11 тапсырма, 5 нұсқа)
1 - қозғалтқыш, 2-тығыз төлке - саусақты муфта, 3 - шынжырлы беріліс, 4 - цилиндрлік бәсеңдеткіш, 5 - бесікті элеватор, 6 - жетекші жұлдызша, 7-жетектегі жұлдызша.
Сурет 1. Бесікті элеватордың жетегі
Бастапқы деректер
Тізбектің тартымдық күші F, кН -3,0
Жүк тізбегінің жылдамдығы v, мс -1,3
Жүк тізбегінің қадамы р, мм -80
Жұлдызша тістерінің саны z -11
Жүк тізбегі жылдамдығының рұқсат етілген ауытқуы δ, %-4
Жетектің қызмет ету мерзімі Lг, жыл -7
1 Машина агрегатының кинематикалық сызбасы
1.1 Машина агрегатын пайдалану шарттары
Жобаланатын машина агрегаты люльді элеватордың жетегі болып табылады және әртүрлі бағыттағы кәсіпорындарда қолданылуы мүмкін. Жетек серпімді муфтасы арқылы білігі цилиндрлік редуктордың жетекші білігімен және ашық шынжырлы пластиналы беріліспен жалғанған, оның білігі элеватордың жетекші білігі болып табылады. Жобаланатын жетек реверсивті емес режимде 1 ауысымда жұмыс істейді. Жүктеме сипаты - аз тербеліспен.
1.2 Жетек құрылғысының қызмет ету мерзімі
Жетектің қызмет ету мерзімі мынадай формула бойынша анықталады
Lh = 365LГКГtcLcKc (1.2.1)
мұндағы LГ = 5 жыл - жетектің қызмет ету мерзімі;
КГ - жылдық пайдалану коэффициенті;
КГ = 300365 = 0,82 (1.2.2)
мұндағы 300 - бір жылдағы жұмыс күндерінің саны;
tc = 8 сағат - ауысым ұзақтығы
Lc = 1 - ауысым саны
Кс = 1 - ауысымдық пайдалану коэффициенті.
Lh = 365·7·0,82·8·1·1 = 16760 сағат
Жөндеу, алдын алу және т. б. жұмсалатын уақытты есепке ала отырып, жетек ресурсын 16·103 сагат деп қабылдаймыз.
2 Электр қозғалтқышты таңдау және кинематикалық есептеу
Жұмыс машинасының талап етілетін қуаты
Ррм = Fv = 3·1,3 = 3,9 кВт (2.1)
Пайдалы әрекеттің жалпы коэффициенті
η = η1η2η32η4 (2.1)
мұндағы - η1 = 0,97 - цилиндрлік бәсеңдеткіш ПӘК,
η2 = 0,92 - ашық тізбекті берілістің ПӘК,
η3 = 0,99 - сырғанау мойынтіректерінің ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz