Тынық мұхит аралдары

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 24 бет
Таңдаулыға:

Н.5 - 28
Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
Павлодар мемлекеттік педагогикалық университеті
География және химия кафедрасы

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

КЖ.5В011600.____. .__.КЖ

Пән________________________________ ______________
Тақырыбы___________________________ ____________________
___________________________________ _______________________

_________________
(баға)

Жетекші_______________
(аты-жөні) ______________________________
(қызметі, ғылыми дәрежесі)

______________________
(қолы) (күні)
Тобы_________________

Студент______________

(қолы) (күні)
Мазмұны
Кіріспе
І-тарау.Тынық мұхиты туралы жалпы мәлімет
1.1 Физикалық-географиялық сипаттамасы
1.2 Мұхиттың қалыптасу тарихы
1.3 Флорасы мен фаунасы
ІІ-тарау.Тынық мұхит аралдары
2.1 Табиғи ерекшеліктері
2.2 Меланезия
2.3 Полинезия
2.4 Микронезия
2.5 Үлкен Зонд аралдары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Курстық жұмыстың өзектілігі:Мұхиттық аралдар мен табиғи ерекшеліктері Мұхиттың орталық және оңтүстік-батысында шоғырланған аралдар тобын мұхит аралдары деп атайды.Бұл аралдардың саны 7мыңнан асады,жалпы ауданы1.3млн шаршы км құрайды.Ірі аралдарына Жаңа Гвинея,Фиджи,Гавай,Жаңа Зеландия және тағы басқалары жатады.Тарихи-географиялық ерекшеліктеріне байланысты Мұхит аралдары Меланезия(қара аралдар),Полинезия(көп аралдар),Микронезия(ұсақ аралдар) және Жаңа Зеландия болып бөлінеді.Мұхит аралдары еуропалықтарға Ф.Магеллан саяхатынан кейін ғана белгілі болды.
Курстық жұмыстың мақсаты:Тынық мұхит аралдары табиғи ерекшеліктеріне,физикалық-география лық жағдайына сипаттама беру.
Курстық жұмыстың міндеттері:
-Тынық мұхитының физикалық-географиялық сипаттамасы;
- Қалыптасу тарихы;
-Тынық мұхит аралдарына шолу.
Курстық жұмыстың құрылымы:Тынық мұхитқа физикалық-географиялық сипаттама бере отырып географиялық орны,қалыптасу тарихы,флорасы мен фаунасы бірінші бөлімде қарастырылады.Екінші бөлімде Тынық мұхит аралдары және оның табиғи ерекшеліктеріне сипаттама беріледі.

І-тарау.Тынық мұхиты туралы жалпы мәлімет

1.1.Физикалық -географиялық сипаттамасы
Тынық мұхит - дүние жүзіндегі ең үлкен және ежелгі мұхит. Тынық мұхиты тек үлкендігімен ғана емес, мұхит табанындағы жер қыртысының өте күрделі болуымен, жиі қозғалғыштығымен, өте тереңдігімен, жанартау атқылау мен жер сілкіну құбылыстарының жиі байқалуымен, суында жылу қорының мол болуымен, аралдарының көптігімен, тіршілік дүниесінің алуан түрлілігімен ерекшеленеді.
Тынық мұхит -- көлемі мен тереңдігі жағынан ең үлкен мұхит. Батысында Еуразия мен Аустралия, шығысында Солтүстік және Оңтүстік Америка, оңтүстігінде Антарктида құрлықтарымен шекаралас.
Географиялық орны
Әлемдік мұхиттардың 49, 5% алатын және 53% суы бар Тынық мұхиты ғаламшардағы ең үлкен мұхит болып табылады. Шығысынан батысына 19 мың км, ал оңтүстігінен солтүстігіне дейін 16 мың км созылып жатыр. Оның суы оңтүстігінде көбірек, ал солтүстігінде аз болып келеді. Тынық мұхиты батыс жағасында Оңтүстік және Солтүстік Америка, шығыс жағасымен Аустралия мен Еуропаны, ал оңтүстігінде Антарктиданы шайып жатыр. Тынық мұхитының Солтүстік Мұзды мұхитымен шекарасы Дежнев мысынан Уэльс Ханзадасы мысына дейінгі Беринг бұғазы. Атлант мұхитымен шекарасын Горн мысынан 68°04' меридианға дейін немесе қысқасы Оңтүстік Америкадан Антарктида аралдарына дейін Дрейк бұғазы арқылы, Осте аралынан Штернек мысына дейін, Үнді мұхитымен шекарасы Аустралияның оңтүстігіне қарай Бассов бұғазының шығыс шекарасымен Тасмания аралдарына дейін, одан әрі 146°55' меридианымен Антарктидаға дейін, Аустралияның солтүстігіне қарай Андаман теңізі мен Малак бұғазымен, оңтүстік-батыс жағалауында Суматра аралдарымен, Зонд бұғазымен, оңтүстік жағалауында Ява аралдарымен, Бали және Саву теңіздерінің оңтүстігімен, Арафур теңізінің солтүстігімен, Жаңа Гвинеяның оңтүстік батысымен және Торресов бұғазының батысымен шектесетін аралықта жатыр.
Тынық мұхиты оңтүстігінен солтүстігіне 15,8 мың км, шығысынан батысына 19,5 мың км созылып жатыр. Шекаралас теңіздермен есептегенде 179,7 млн км², орта тереңдігі 3984 м, көлемі 723,7 млн км³ (теңізсіз есептегенде 165,2 млн км², орта тереңдігі 4282 м, көлемі 707,6 млн км³). Тынық мұхитының ең терең жері (әлем мұхиттарының ең терең жері) 10994 м (Мариана шұңғымасы).Тынық мұхитындағы 180-інінші мередиан арқылы тәуліктік сызық өтеді.

1-сурет.Тынық мұхитының географиялық орны .
Мұхитты зерттеу тарихынан. Алғаш болып Тынық мұхитын көрген испандық Воско Нуньес де Бальбоа.Ол 1513жылы өз серіктестерімен Панама мойнағын кесіп өтіп белгісіз мұхитқа шығады.Олар мұхитқа оңтүстіктегі ашық шығанақ арқалы шыққандықтан ,Бальбоа бұл мұхитты Оңтүстік теңіз деп атады.28 қараша 1520 жылы Фернан Магеллан алғаш болып мұхитқа шықты.Ол Отты Жер архипелагынан Филиппин аралдарына дейін 3 ай 20 күнде мұхитты кесіп өтті.Осы уақыт бойы ауа райы бір қалыпты тынық болды.Сол себепті Магеллан бұл мұхитты Тынық мұхиты деп атады.1753жылы француздық географ Ж.Н.Боаш Тынық мұхитын Ұлы мұхит атауды ұсынды,әлемдегі ең үлкен мұхит болғандықтан.Бірақ бұл атауды көпшілік қолдамады,әлемдік географияда сөзі басым ағылшын тілді елдердің қалауымен Тынық мұхиты болып қала берді.

2-сурет. Воско Нуньес де Бальбоа және оның саяхаты

3-сурет .Фернан Магеллан және оның саяхаты
Теңіздері
Тынық мұхитындағы теңіз, бұғаз және шығанақтар ауданы 31,64 млн км² құрайды. Теңіздердің басым бөлігі батысында, Еуразиямен шекарасында: Беринг теңізі, Охот, Жапон, Ішкі Жапон, Сары, Шығыс-Қытай, Филиппин.
Оңтүстік-Шығыс Азия аралдары арасындағы теңіздер: Оңтүстік-Қытай, Ява, Сұлу, Сулавеси, Бале, Флорес, Саву, Банда, Серам, Хальмахера, Молукк; Аустралия жағалауында: Жаңа-Гвинея, Сүлейман, Коралл, Фиджи, Тасман; Антарктидадағы теңіздер (кейбір кезде бұларды Оңтүстік мұхитқа жатқызады): Росса, Амундсена, Беллинсгаузен. Оңтүстік Америка жағалауында теңіздер жоқ, бірақ үлкен шығанақтар кездеседі: Аляска, Калифорния, Панама.
Аралдары
Тынық мұхитында жанартау салдарынан пайда болған аралдар көптеп кездеседі. Олардың көбі маржандар түзіп, ақыр соңында мұхит түбіне кетіп, ал кейбіруелері өз соңынан маржан сақиналарын қалдырған.
Арал ауданы мен көптігінен Тынық мұхиты жоғары сатыда тұр. Мұхитта елді аралдарда кездеседі: Жаңа Гвинея (829, 3 мың км²) және Калимантан (735, 7 мың км²). Өзгеде ірі аралдары және архипелагтары - Азияда: Командор аралдары, Сахалин, Курил аралдары, Жапон аралдары (Хонсю, Хоккайдо, Кюсю, Сикоку, Рюкю аралдары), Тайвань, Хайнань, Филиппин аралдары (Лусон, Минданао, Самар, Негрос, Палаван, Панай, Миндоро), Үлкен Зонд аралы (1485 мың км² осы қатарлы Калимантан, Суматра, Сулавеси, Ява, Банка), Кіші Зонд аралдары (Тимор, Сумбава, Флорес, Сумба);Океанияда: Молукка аралдары (Серам, Хальмахера), Жаңа Гвинея, Бисмарк архипилагы (Жаңа Британия, Жаңа Ирландия), Сүлеймен аралдары (Бугенвиль), Жаңа гебридтер, Жаңа Каледония, Луайоте аралдары, Фиджи аралдары (Вити-Леву,Вануа-Леву), Мариана аралдары, Тувалу, Тонга, Туамоту, Маршалл аралдары, Гавай аралдары (Гавайи), Жаңа Зеландия (Солтүстік және Оңтүстік аралдары);Солтүстік Америкада: Әулие Лаврентия, Алеут аралдары, Александр архипелагы, Шарлотта патшайым аралы, Ванкувер; Оңтүстік Америкада: Галапагос аралдары, Чили архипелагы (Чилоэ), Отты Жер (Отты Жер); Антарктидада: Палмер архипелагы, Оңтүстік Шетланд аралдары.

4-сурет.Тынық мұхиты картасы
Тынық мұхит түбінің жер бедері Мұхит түгелдей дерлік бір литосфералық плитаның үстіне орналасқан, бұл плита өзінің шекарасында басқа плиталармен өзара әсер етеді. Мұндай өзара әсер ету жер бетіндегі және су астындағы жер сілкінуге, вулкандардың атқылауына ұласады. Мұхит түбінде атылған лавалардың көлемі материктерде атылған лавалардың көлемінен үш есе артық болады. Мұхитты жиектеп жатқан құрлықта да әйгілі Отты шеңберді құрайтын көптеген вулкандар бар. Мұхит түбінің жер бедері өте күрделі . Мұндағы қайраң басқа мұхиттардағыға қарағанда аз аумақты алып жатыр. Ол Азия мен Австралияның жағасында ғана жақсы дамыған. Материктік беткейлері тік, көбіне сатылы болып келеді. Мұхит түбі жер бедерінің өзіне тән ерекшелігі -- оның ең терең жерлері шеттеріне орналасқан.
Терең сулы науалар мұхиттың батыс және шығыс бөліктерінде ұзыннан-ұзақ жіңішке шұңғымалар түрінде созылып жатады. Ірі дөңдер, жекелеген таулар мен жоталар мұхит шарасын қазаншұңқырларға бөледі. Мұхит шарасының шығысында Шығыс Тынық мұхит дөңі орналасқан, ол мұхит ортасындағы жоталардың дүниежүзілік жүйесіне кіреді.
Климаты. Тынық мұхиттың ұлан-байтақ айдыны полярлық белдеуден басқа климаттық белдеулердің бәрін қамтиды.Тынық мұхитты суық Солтүстік Мұзды мұхиттан құрлық пен су астындағы жоталар қорғап тұрады. Сондықтан оның солтүстік бөлігі оңтүстік бөлігінен анағұрлым жылырақ болады. Мұхит өзінің Тынық мұхит деген атауына Ф. Магелланның кезінде ие болған, ол мұхитты өте қолайлы ауа райы жағдайларында, теңіз дауылын бірде-бір рет кездестірместен, экваторға таяу маңнан кесіп өткен. Алайда бұл тіптен тынық мұхит емес.
Мұхиттың орталық бөліктерінде пасаттар басым болады. Батыс бөлігінде муссондар соғады. Жазда оңтүстік-шығыс муссон Евразияға жанасып жатқан бөліктер мен аралдарға мұхиттьің ылғалды ауасын әкеледі. Қыста материктен мұхиттың климатына айтарлықтай әсер ететін суық әрі құрғақ муссон соғады; теңіздердің бір бөлігін мұз басып жатады.
Мұхиттың батыс бөлігінде оқта-текте тропиктік жойқьің дауыл -- тайфун (тайфун -- күшті жел деген мағынаны білдіреді) соғады.
Қоңыржай ендіктерде жылдың бүкіл суық жартысында теңіз дауылдары өршелене соғып тұрады. Мұнда батыстан соғатын ауа басым. Ең биік толқындар Тынық мұхиттың солтүстігі мен оңтүстігінде байқалған. Ондағы дауылдар биіктігі 25 м-ге дейін жететін тұтас су тауларын түзеді.
Су массаларының қасиеттері климаттың ерекшеліктеріне байланысты. Мұхит ұзаққа созылып жатқандықтан, су бетінің жылдық орташа температурасы -- 1°-тан 4-29° С-ге дейін өзгереді. Тропиктердің аралығында ол 4-19° С-ге тең, бұл басқа мұхиттардағыдан жоғары. Тұтас алғанда, мұхитта буланудан гөрі, оған түсетін жауын-шашын басым, сондықтан мұндағы су бетінің тұздылығы басқа мұхиттардағыға қарағанда, біраз төмен болады.
Ағыстары. Тынық мұхит батыстан, шығысқа қарай өте созылып жатқандықтан, онда ендік су ағындары басым болады. Мұхиттың солтүстік және оңтүстік бөліктеріндегі су бетінде шеңбер тәрізді су ағыны пайда болады. Солтүстік бөлігінде судың қозғалысы Солтүстік Пассат ағынынан, Куросио, Солтүстік Тынық мұхит және Калифорния ағыстарынан қалыптасады.

1.2.Мұхиттың қалыптасу тарихы
Пангея құрлығы мезозой дәуірінде Гондвана мен Лавразияға ыдырағанда, оны қоршаған Панталассаның ауданы кішірейе бастады. Мезозойдың соңына қарай Гондвана мен Лавразия бөлініп, олардың бөлінуіне қарай Тынық мұхиты қалыптаса бастады. Юра дәуірінде тынықмұхиттық бытқыл маңында мұхиттық төрт тектоникалық тақталар түзілді: Тынық мұхиттық, Құла, Фараллон және Феникс.Солтүстік-батыс Құла тақтасы Азия құрлығының шығыс және оңтүстік-шығыс төңірегіне жылжыды.Солтүстік-шығыс мұхиттық тақта Фараллон Аляска, Чукотка және Солтүстік Американың астына жылжыды. Оңтүстік-Шығыс тақтасы Феникс Оңтүстік Американың астына сүңги бастады. Бор дәуірінде оңтүстік-шығыстық Тынық мұхитының мұхиттық тақтасы сол уақыттағы бір болған Аустра-Антарктикалық құрлық маңының шығысына салдарынан қазіргі Жаңа Зеландиялық жонның және Лорд-Хау мен Норфолк су асты үстірттерінің кесегі құрлықтан тебіліп кетті.Кешірек борда Аустра-Антарктикалық құрлықтың жарылуы басталды. Аустралиялық тақта бөлініп, экваторға жылжи бастады. Тынықмұхиттық тақта олигоценде бағытын солтүстік-батысқа ауыстырды.[16] Кешірек миоценде Фараллон тақтасы екіге бөлінді: Кокос және Наска. Құла тақтасы солтүстік-батысқа жылжи отырып, толықтай (Тынықмұхиттық тақтаның солтүстік бөлігімен бірге) Еуразия мен прото-Алеут науасының астына кетті. Бүгінде тектоникалық тақталар қозғалысы жалғасуда.Бұл қозғалыстың өзегі орта-мұхиттық риф аймақтары Оңтүстік-Тынықмұхиттық пен Шығыс-Тынықмұхиттық артулары болып табылады. Бұл аймақтың батысына қарай Еуразия және Аустралия тақталарының астына жылына 6-10 см жылдамдықпен қозғалып жатқан ең үлкен Тынықмұхит атты тақта орналасқан. Тынықмұхиттық тақта батыста Филиппин тақтасын солтүстік-батысқа, яғни Еуразиялық тақта астыны жылына 6-8 см жылдамдығымен ығыстыруда. Орта-мұхиттық риф аймақтарының шығысында: солтүстік-шығысында жылына 2-3 см жылдамдықпен Солтүстік-Америка тақтасы астына қозғалып бара жатқан Хуан де Фука тақтасы; орталық аймағында солтүстік-шығысқа бағытталған Кариб литосфералық тақтасы астына қарай жылына 6-7 см жылдамдықпен жылып жатқан Кокос тақтасы; оңтүстікке қарай шығысқа бағыт алған Оңтүстік-Америка тақтасының астына қарай жылына 4-6 см жылдамдықпен қозғалатын Наска тақталары орналасқан.
Геологиялық құрылысы мен жер бедері
Құрлықтың су асты маңайы
Құрлықтың су асты жақтаулары Тынық мұхитының 10% аумағын алып жатыр. Қайраңның бедерінде трансгрессивті жазықтық пен субаэралды қалдықтар бейнеленген. Мұндай нысандары Ява қайраңында және Беринг теңізінің қайраңындағы суасты өзен бойындағы тән болып келеді. Корей қайраңы мен Шығыс-Қытай қайраңында кеңінен тараған жоталы бедер, олар ағыстан қалыптасқан. Экваториялық-тропикалық қайраңда көбіне кораллды құрылымдар бар. Антарктикалық қайраңның көп бөлігі 200 м тереңдікте, үсті бөлшектенген, суасты төбелерінің тектоникалық табиғаты терең депрессияланған. Солтүстік Америка құрлықтық баурайы суасты шатқалдары қатты бөлшектенген. Құрлықтық баурайында үлкен суасты каньондар Беринг теңізінде көп.
Жаңа Зеландияның суасты атырабыда өзіндік материктік құрылымы бар. Ауданы аралдырынан 10 есе үлкен. Бұл суасты Жаңазеландиялық платоны Кэмпбелл Чатам және олардың арасындағы Баунки ойпаты құрайды. Барлық жағынан бұл материктің шекаралас құрлықтық баурай шектейді. Бұл кеш мезозойлық суасты жотаны Лорд-Хау қамтиды.
Өтпелі аймақ
Тынық мұхитының батыс атырабында орналасқан өтпелі аймақтар: Алеуттік, Курил-Камчаттік, Жапон, Шығыс-Қытай, Индонезиялық-Филиппиндік, Бониндік-Мариандық (мұхиттын ең төменгі нүктесінен -- Мариан шығанағы, тереңдігі 11 022 м), Меланезиялық, Витязевтік, Тонга-Кермадек, Маккуорилік. Бұл өтпелі аймаққа: шектеулі терең теңіз, окоптар, шекті теңіздер, аралдың доғаланған түрлері кіреді. Шығыс шетіндегі өтпелі аймақтарда орналасқан: Орталық-Америкалық және Перуан-Чилилік.Өтпелі аймақтарға вулканизм және жоғары сейсмикалық құбылыс тән, олар Тынық мұхиттың шалғай аймағына жер сілкінісі және қазіргі заманғы вулканизм қалыптастырады. Тынық мұхитындағы өтпелі аймақтар екі эшалон түрінде көрінеді, ең жастары мұхиттың қыртыс шекарасында орналасқан және одан көп жетілген мұхит бөлінген және аралдық доғаларда кездеседі.
Су түбіндегі бөліну
Амур, Хуанхэ, Янцзы, Меконг және т.б Азияның ірі теңіздері Тынық мұхитқа жылына 1767 миллион тонна шөгінді алып келеді. Мұндай аллювийдің барлығы мұхит алабында қалып қояды. Юкон, Колорадо, Колумбия, Фрейзер, Гуаяс секілді Американың ірі теңіздері Тынық мұхитына 380 миллион тонна шөгінді алып келеді және салмақталған заттың 70 -- 80 % мұхитқа толығымен құйылады, қайраңының шағын ені осының әсерінен қалыптасқан.Тынық мұхит жылы кең таралған қызыл балшық, әсіресе солтүстік жарты шарда. Бұл мұхит бассейндерінің үлкен тереңдігіне байланысты. Тынық мұхит Солтүстік және Оңтүстік белдеулерде орналасқан, кремнийлі радиоляриялар шөгінділері анық экваторлық белдікте екенін білдіреді, сондай-ақ екі кремнийлі диатомдар балдырлардың аймағы да бар.

1.3.Флорасы мен фаунасы
Әлем мұхиттарының биомассасының 50% Тынық мұхитының еншiсiнде. Мұхиттағы өмiр ағыл-тегiл және қилы, әсiресе маржан рифтар және мангр тоғайларымен шұғылданатын Аустралия, Азия жиектерiндегі тропиялық және субтропиялық аймақтарда.
Флорасы.Тынық мұхитының фитопланктоны 1300 жуық микроскопиялық бір жасушалы балдырлардан тұрады. Бұлардың жартысына жуығы перидинея түріне, ал одан азырақ бөлігі диатомея түріне жатады. Таяз су және Апвелинг аймақтарында өсімдіктер өте көп. Тынық мұхитының су асты өсімдіктері 4 мың балдыр түрінен 29 гүлді түрлеріне дейін жетеді. Тынық мұхитының шамалы және салқын аймақтарында бурыл балдырлары жаппай жайылған, әсіресе ламинария тобынан, Оңтүстік аймақтарында тіпті 200 м жететін осы топтың алып балдырлары да кездеседі. Тропикті айммағында риф түзуші ағзалар болатын маржан полиптарымен қатар фукус, ірі жасыл, танымал қызыл балдыр кең таралған.
Фаунасы.Тынық мұхитының жануарлар түрінің әлемі өзге мұхиттағыға қарағанда 3-4 есеге бай, әсіресе тропика суларында. Индонезия теңіздерінде балықтың 2 мың түрі, солтүстік теңіздерінде 3 мыңға жуық түрлері бар. Мұхиттың тропика аймақтарында моллюскалардың 6 мыңға, ал Беринг теңізінде 200 жуық түрі таралған. Тынық мұхитының жан-жануарларына тән ерекшелік олардың жүйелік тпотары мен эндемимзмінің көнелігі. Тынық мұхитында теңіз кірпілері мен семсеқұйрықтардың көне түлерінің көбісі, өзге мұхиттарда (мысалы, Иордан, Гильбертидия) қалмаған балықтардың кейбір көне түрлері, лосось балығы тобының барлық түрі Тынық мұхитында қалған.
Эндемикалық сүтқоректілердің түрлері: теңіз мысығы, дюгонь, сивуч, теңіз қамасы. Тынық мұхитының көптеген жан-жануарларына алыптық тән қасиет. Мұхиттың солтүстік бөлігінде алып мидия мен устрицалар танымал, экватор аймағында салмағы 300 кг жететін ең ірі моллюсктің екі жармалы түрі тридакна тіршілік етеді. Тынық мұхитында көбінесе ультраабиссальді жан-жануар басым. Олардың 45 түрі судың төмен температурасы мен 8,5 м тереңдігінде, 70% эндемиктер. Осы су астында жалғыз қорек болатын топрақты азық қылуға икемді, аз қозғалатын голотурия тіршілік етеді.

5-сурет.Таяз судағы балдырлар.Калифорния жағалауы,АҚШ

6- сурет. Ала сутарткыш.Тонга аралы

7-сурет. Су мысығы .Аляска
Экологиялық мәселелер
Адамдардың Тынық мұхиты жағасындағы шаруашылығы мұхит байлықтары мен жануарлары санының төмендеуіне әкеп соқты. Онсызда XVIII ғасырдың аяғында Беринг теңізінде теңіз сиырлары толығымен қырылған. XX ғасырдың басында теңіз мысықтарының жойылып кету қауіпі төнген.Қазіргі ең үлкен мәселе судың мұнай өнімдерімен, ауыр металл қалдықтарымен және өндірістегі атом қлдықтарымен ластануы. Улы қалдықтар мұхит ағысымен барлық мұхитқа таралуда. Антарктида жануарларының қан құрамында да осы улы заттар табылған. АҚШ-тың 10 штаты өз қалдықтарын әлі күнге дейін теңізге тастауда. 1980 жылы 160 000 тонна улы қалдықтар теңізге тасталған, қазіргі кунде ол әрине аз мөлшерге болса да азайған.Сондай-ақ өзендер ауыл шаруашылығында қолданылатын түрлі улы қоспаларды алып келеді, оның әсерінен мұхитта гипоксия немес өлі аймақ пайда болуы мүмкін.
Тынық мұхитында пластиктен және әр түрлі қоқыстардан құралған үлкен қоқыс нүктесі пайда болған. Бұл қоқысқы нүкте Тынық мұхитының солтүстік бөлігінен Калифорния жағалауынан Гавай май жанынан Жапония жанына дейін жеткен. 2001 жылы бұл қоқыстың ауданы 1 млн км² асып, салмғы 3,5 млн жеткен, ал бұндай көрсеткіш мұхиттағы зооплантон салмағынан 6 есеге көп. Әр 10 жыл сайын бұл қоқыстың өсу үстінде.
АҚШ қарулы күштері 1945 жылы 6 тамыз және 9 тамызда Жапонияның Хиросимо және Нагосаки қалаларына [ядролық бомба тастап, ядролық қаруды алғаш пайдаланушы ел болып тарихта қалды. Хиросимо қаласында қаза болғандардың жалпы саны 90-166 мың адамға, ал Нагосаки қаласында 60-80 мыңға жетті. 1946-1958 жылдар аралығында АҚШ Маршалл аралдарының Бикини және Энивеветок жерлерінде ядролық сынақтар жүргізді. Жалпы саны 67 атомды және сутекті жарылыстар жасалған. 1954 жылдың 1 наурызында қуаты 15 мегатонн болатын сутекті бомба жарған, жарылыс нәтижесінде диаметрі 2 км, тереңдігі 75 м болатын ойық пайда болған, жарылыс түтінінің биіктігі 15 км, ал диаметрі 20 км.Осы жарылыс салдарынан Бикини су астына кетіп, жарылыс аймаға АҚШ тарихындағы ең радиактивті жер, ол аймақтың халқы зардап шеккен. 1957-1958 жылдары Ұлыбритания Полизениядағы Рождество мен Молденде (Лайн аралдары) 9 әуе ядролық сынақ жүргізген. 1966-1996 жылдары Франция Полинезиясындағы Муруроа мен Фангатауфада (Туамоту архипелагында) 193 ядролық сынақ жүргізген (соның 46 атмосферада, 147 жер астында).
1989 жылдың 23 наурызында АҚШ-қа тиесілі ExxonMobil компаниясының Эксон Вальдез танкері Аляска жағалауында апатқа ұшыраған.[39] Апат салдарынан 256 мың баррел мұнай 28 мың км² дақ түзіп теңізге төгілген. Мұнаймен 2 мың км жуық теңіз жағалауы ластанған. 2010 жылдың 20 сәуіріндегі Мексикадаға DH бұрғылау орнату кезінде болған апатқа дейін бұл апат ең улкен экологиялық апат есептелген.

ІІ-тарау.Тынық мұхит аралдары
Тынық мұхиттың ұлан-байтақ кеңістігінде ондаған мың аралдар орналасқан. Оның орталық және оңтүстік-батыс бөліктерінде жатқан аралдар мен архипелагтарды Мұхиттық аралдар деп атайды. Ол жалпы ауданы 1,3 млн. км2 болатын 7 мың аралды қамтиды.
Мұхиттық аралдар европалықтарға XVI ғасырда, Ф. Магелланның тұңғыш рет Жер шарын айналып шыққан сапарынан кейін белгілі болды.
Орыстың теңізде жүзушілері В. М. Головниннің, Ф. П. Литкеннің, С. О. Макаровтың және басқалардың жорықтары Мұхиттық аралдарды ашу және зерттеу тарихының ерекше тараулары болды. XIX ғасырдың өзінде ғана Тынық мұхитта орыстың құнды ғылыми информациялар жинаған 40-тан астам экспедициялары болып қайтты.
Мұхиттық аралдардың табиғаты мен халқын зерттеуге Н. Н. Миклухо-Маклай зор үлес қосты. Ол Жаңа Гвинея аралындағы халықтардың өмірі мен тұрмысын зерттеп қана қоймастан, сонымен қатар тропиктік теңіздер жағалауының қызықты физикалық-географиялық сипаттамасын да қалдырды. Мұхиттық аралдар картасындағы Маклай жағасы, Россиялықтар аралдары, Суворов, Кутузов, Лисянский, Крузенштерн атолдары секілді атаулары орыстардың Мұхиттық аралдарды зерттеуге қосқан үлесін дәлелдейді.
Мұхит Аралдары - Тынық мұхиттың орталығы және оңтүстік-батыс бөлігіндегі аралдары тобы (10 мыңдай). Жері 1,3 млн км2. Аралдар Солтүстік жарты шардың субтропиктік (28° 25' солтүстік ендік) және Оңтүстік жарты шардың қоңыржай ендіктері (52° 30' оңтүстік ендік) аралықтарында орналасқан. Ең ірі аралдары Жаңа Гвинея мен Жаңа Зеландия мұхит аралдары жерінің 80%-ын қамтиды. Бүкіл құрлықты дүние бөліктеріне бөлгенде мұхит аралдары Австралиямен қосылып айтылады. Халқы (Австралиясыз) 8 млн-дай
Мұхит аралдары Меланезия (батыстағы ең ірі аралдар), Микронезия (Меланезиядан солтүстегі ұсақ аралдар) және Полинезияға (қалған ұсақ аралдарының бәрі) бөлінеді.

8-сурет. Мұхит аралдарының түрлері және алып жатқан аумағы

Рельефі және геологиялық құрылысы. Батыс Микронезия, Меланезия және Жаңа Зеландия аралдарының рельефі таулы, тілімделген. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.