Өсімдіктер биотехнологиясының негізгі салалары

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШӘКӘРІМ атындағы СемЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
3 деңгейлі СМК құжаты
ПОӘК
ПОӘК 042-18-35.1. ______
01-2013

ПОӘК
Мұғалімдерге арналған пәннің бағдарламасы
Биотехнология

№ 2 басылым
18.09.2013 ж.

ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
Биотехнология

5В011300 - Биология мамандығы үшін

МҰҒАЛІМДЕРГЕ АРНАЛҒАН ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ

Семей
2013 ж

МАЗМҰНЫ:

1. Қолдану саласы
2. Нормативті сілтемелер
3. Жалпы ережелер
4. Пән мазмұны, пәннің модульдік бөлінуі
5. МӨЖ тақырыптары мен мазмұны
6. Дәріс тақырыптарының бақылау сұрақтары
7. Зертханалық сабақтарды откізудің әдістемелік нұсқасы
8. Әдебиет және қорлар

1. ҚОЛДАНУ САЛАСЫ

Биотехнология пәнінің оқу-әдістемелік кешені 5В011300 - Биология мамандығының студенттеріне арналған. ПОӘК студенттерді курс мазмұнымен, өзектілігімен, қажеттілігімен, саясатымен және студенттің оқу үдерісінде қандай дағдылар мен іскерлікті үйренетінімен таныстырады.

2. НОРМАТИВТІ СІЛТЕМЕЛЕР

Осы Биотехнология пәнінің оқу-әдістемелік кешені (ПОӘК) берілген пән бойынша ұйымдастыру ретін анықтайды және келесі құжаттардың талаптары мен ұсыныстарына сәйкес әзірленген:
5В011300 - Биология мамандығының Мемлекеттік жалпыға бірдей міндетті білім стандарты ҚР МЖМБС 3.08.0ХХ-20__, ҚР Білім және ғылым министрлігінің 20__ жылғы __ _________ №__ бұйрығымен бекітілген.
Шәкәрім атындағы СМУ Пәннің оқу-әдістемелік кешені туралы ережесі.

3. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

3.1 Пәннің қысқаша мазмұны:
Биотехнология дегеніміз, биологиялық объектілер мен биологиялық процестердің негізінде түбегейлі жаңа технологиялар құру, сол арқылы адамға қажетті өнімдерді алу.
Биотехнологиялық жолмен алынатын өнімдерге көптеген дәрі-дәрмектер, белоктар мен ферменттік препаратар, құлпырған табиғи бояулар, хош иісті заттар, витаминдер және тағы басқа да биологиялық активті қосындылар кіреді.
Биотехнологиялық әдістердің көмегімен селекция процесін жүргізуде ежелден қолданылып келе жатқан тәсілдерді ( будандастыру, мутагенез, сұраптау т.б. )
тездетуге болады.
Пайдаланылатын объектілерге қарай: өсімдік биотехнологиясы, жануар биотехнологиясы, микроорганизмдер биотехнологиясы болып бөлінеді.
3.2 Пәннің оқыту мақсаты: Биология мамандығында оқитын студенттер профессионалды жұмыс барысында көп нәрсені біліп, істей алу тиіс.
3.3 Пәнді оқытудың басты міндеттері:
- студенттерді нақты теориялармен таныстыру, олардың көптүрлілігін және шектеулілігін түсіну және оларды активті түрде теориялық және қолданбалы биологияның актуалды мәселелерін шешуде қолдану.
3.4 Оқып-білудің нәтижелелері:
Пәнді оқып-білудің нәтижесінде студент мыналарды:
* Биотехнология - ғылым мен өндірістің жаңа саласы. Осы ғылымның негізгі салалары туралы мағлұматтарды білу тиіс;
* Биотехнология саласында микроорганизмдерді пайдалану, олардың атқаратын кызметін меңгеруі тиіс;
* Микроорганизимдер биотехнологиясың әртүрлі өнерәсіп саналарында пайдалануды игеруі тиіс;
3.5 Курстың пререквизиттері:
* жоқ
3.6 Курстың постреквизиттері:
* жоқ
3.7 Жұмыс оқу жоспарынан көшірме

4. ПӘН МАЗМҰНЫ, ПӘННІҢ МОДУЛЬДІК БӨЛІНУІ

1 тақырып - " Кіріспе. Биотехнология ғылымы туралы ұғым, оның негізгі салалары".
Дәрістің мақсаты: Биотехнология - ғылым мен өндірістің жаңа саласы. Бұл дәрісте осы ғылым туралы уғыммен оның негізгі салалары қаралады.
Мазмұны: Биотехнология дегеніміз, биологиялық объектілер мен биологиялық процестердің негізінде түбегейлі жаңа технологиялар құру, сол арқылы адамға қажетті өнімдерді алу.
Биотехнологиялық жолмен алынатын өнімдерге көптеген дәрі-дәрмектер, белоктар мен ферменттік препаратар, құлпырған табиғи бояулар, хош иісті заттар, витаминдер және тағы басқа да биологиялық активті қосындылар кіреді.
Биотехнологиялық әдістердің көмегімен селекция процесін жүргізуде ежелден қолданылып келе жатқан тәсілдерді ( будандастыру, мутагенез, сұраптау т.б. )
тездетуге болады.
Пайдаланылатын объектілерге қарай: өсімдік биотехнологиясы, жануар биотехнологиясы, микроорганизмдер биотехнологиясы болып бөлінеді.

2 тақырып - " Микроорганизмдер биотехнологиясының негізі."
Мақсаты: Биотехнология саласында микроорганизмдерді пайдалану қарастырылады.
Дәрістің қысқаша мазмұны:
Микробиология өнеркәсібінің негізгі максаты - халық шаруашылығын мал азықтық белоктар, фременттер, атибиотиктер, витаминдер, амин қыщқылдары, бактериялы тынайтқыштар, өсімдіктерді қорғауға қажетті препараттар және басқа да микробтық өнімдермен қамтамасыз ету.
Қазір микробиологиялық жолмен алынатын ферменттер ет-сұт, тамақ пен жеңіл өнеркәсіптерде, медицина, химия өнеркәспітерінде және ауыл шаруашылығында қолданылады. Сондай-ақ біздің елімізбен қатар микробтық ферменттерді қолдану шетелдерде.

3 тақырып- "Медицинада, тағам өнери әсібінде ауылшаруашылығына микроорганизимдер биотехнологиясың пайдалану".
Мақсаты - Микроорганизимдер биотехнологиясың әртүрлі өнерәсіп саналарында пайдалану көрсету.
Биотехнология ғылыми-техникалық прогрестің куатты қөзғаушы күші болып келе жатыр. Биология ғылымының соңғы жылдардағы жетістіктері, әсіресе молекулалық биология мен клеткалық биология саласында, биотехноогияның қалыптасуы мен дамуының теориялық және әдістемелік негіздері болды. Сонымен катар, биотехнология биологиялық процестер мен объектілерді пайдаланып экономика жағынан манызды заттарды шығаратын өндірістің ерекше бір сасласы болып калыптасты. Демек, азық-түлік, фрамацевтикалық, химиялық өнеркасіптері мен ауыл щаруашылығының болашақта дамуы биологиялық технологияларсыз мүмкін емес.

4 тақырып - "Өсумдуктер биотехнологиясының негізі"
Мақсаты - Өсімдікер биотехнологиясы биотехнология ғылымының негізгі бір бөлігі екендігін көрсету.
Мазмуны. Өсімдіктер медицина мен халық шаруашлығында кең пайдаланылатын қосымша метаболизм арқылы түзілетің әр алуан заттарды синтездейді. In vitro жағдайында өсірілетін клеткалар да осы заттарда синтездей алады. Және коршаған ортаның факторларыны тәуелсіз болғандықтан, жыл бойы олардың қайнар көзі бола алады. Соған қоса, өсірген клеткалар бьиотрансформацияны жүргізе алады, яғни кейбір арзан, коры мол заттарды бағалы затка айналдыра алады.

5 тақырып- Өсімдіктер клондық көбейту және сауықтыру.
Мақсаты - Өсімдіктерді клондық кобейту және сауықтыру әдістерімен таныстыру.
Мазмуны - Клондық микрокөбейту - өсімдіктерді in vitro жағдайында жыныссыз жолмен көбейту. Пайда болған клон өсімдіктер бастапқы өсімдікпен генетикалық жағынан бірдей болады. Клондық микрокөбейту әдісіне дағдылы вегетативтік жолмен көбейтумен салыстырғанда бірталай артықшылықтары бар. Оның ішінде ен маңыздыларың көбею коэффициенті өте жоғары және өсімдіктерді вирустар мен патогендік микроорганизмдермен тазатру. Клондық микрокөбейту әдістері in vitro жағдайында колтық бүршік меристемаларын өсіруге және баска экспланттардан неменесе каллустардан бүршіктер мен эмбриоидтарды өсіруге негізделген.

6 тақырып - "Клетканың инженерия туралы уғым. Протопласттарды алу, өсіру будандастыру"
Мақсаты - Клетканың инженерия - клеткаларды өсіру, оларды будадастыру және каітта құру арқылы клетканың жаңа типін жасау әдістерімен таныстыру.
Мазмуны - Клеткалық инженерия - клеткаларды in vitro өсіру, қайта құрастыру және будандастыру негізінде клетканың жана типін жасау әдісі. Өсімдіктердің регенерациясы органогенезбен эмбриоидогенез арқылы жүреді. Сомалық клеткалардың қосулуын сомалық немесе парасексуальдық будандастыру деп атайды.

7 тақырып - "Клетканың селекция және гендік инженерия ілімі".
Мақсаты - Клетканың селекция және гендік инженерия тұралы уғымдарды беру қысқаша мазмұны. Клетқалық селекция деп клеткалардың белгілі бір типінің басымдылыкпен көбеюін түсінеді. In vitro жағдайында өткізетің клеткалық селекцияның артықшылығы, ол сұрыптауға бір мезгілде миллиондаған клеткаларды катыстыруға мүмкіндіқ бере алатындағы. Ал әр клеткадан регенерант өсімдік шығаруға болады.

5. МАГИСТРАНТТАРДЫҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ:

1 тақырып In vitro жағыдайында өсірілетін клеткаларды биотехнологияда пайдалану.
Мақсаты - Өсімдіктер биотехнологиясы клеткаларды өсіру әдістеріне негізделген. Экономика жағынан маңызы заттарды алу үшін дайындалған клетканың масса қолдалынады, өйткені клеткалар In vitro жағыдайында бүтін өсімдікке тәк биосинтездің потенциалын сақтайды.
Тапсырма
1. Өсімдіктер биотехнологиясының негізгі салалары.
2. Жасанды ортада өсірілетің клеткалар неліктен биотехнологияның объектісі бола алады?
3. Өсімдік клеткалары биотехнологияда қалай қолданылады?
4. Регенерант өсімдіктер биотехнологияда қалай пайдаланылады?
5. Сұрыптау процесінің тиімділігін арттыру үшін In vitro жағдайында өсетің клеткаларды қалай пайдалануға болады?
6. Генетиқалық тұрғыдан өсімдіктерді жаксарту ұшің клеткаларды In vitro жағдайында өсіру тәсілерің қалай пайдалануға болады?
7. Жаснды коректік ортада өсірілетің клеткалар өсімдіктерді көбейту және сауықтыру ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.