Тауарды жеткізу шарты

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 29 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ

Қаржылық есептің халықаралық стандарттарының еңгізілуіне байланысты қазіргі шаруашылық жағдайында бухгалтерлік есеп басқару шешімдерін қабылдауда маңызды орын алады. Қоғамдар мен ұйымдар өздерінің шаруашылық қызметі барысында меншікі капиталдармен қатар басқа тартылған капиталдарды да қолданады. Сол тартылған капиталдың бірі болып қоғамның жабдықтаушылар мен мердігерлердің алдындағы берешек қарыздары саналады Қазіргі кезде, жабдықтаушылар мен мердігерлер, сатып алушылармен тапсырыс берушілермен есептесуге ерекше көңіл бөлінеді. Бұл жағдай ұнемі шаруашылық құралдардың айналымы мен түрлі есептеулердің үзіліссіз жанарып тұруына ықпал етеді. Кең таралған есептеудің бір түрі болып жабдықтаушылармен шикізат, материалдар, тауарлар және де т.б. құнды заттар үшін есеп айырысу табылады.
Кез келген қоғам үзіліссіз және ырғақты жұмыс істеп тұруы үшін оны уақтылы керекті материалдармен жабдықтап отырудың маңызы зор болып табылады. Ұйымды материалдық қорлармен жабдықтау эканомикалық және әлеументтік дамыту жоспарларына сәйкес жүргізіледі. Қоғам өнім өндіруші ұйымдармен, сондай-ақ делдалдық ұйымдармен өзіне керекті материалдық қорлармен және техника мен қамтамасыз ету жөнінде келісімшартқа отырады.
Ендігі жерде тұрған мәселе, ол қоғамың қызмет көлемін үлғайтып, ал экономикалық - өндірістік қатынастарда болатын партнерлар санын көбейту, сөйтіп ішкі нарықта өз қызметтеріне сұранысты ұлғайтып, ұзақ шаруашылық қызмет атқару болып табылады.
Қоғамдар жабдықтаушы немесе мердігерлермен келісім-шартқа отырарда қоғамдарда кемшіліктер, келіспеушілік болмас ұшін, алдымен оны зерттеп танысып алу керек. Сонан кейін түсініспеушілік болмас үшін сол қоғаммен келісім-шартқа отыру керек. Жабдықтаушылар мен мердігерлермен уақытылы және дұрыс есеп айырысу өте маңызды. Егер қоғамдар жабдықтаушылар мен мердігерлермен дер кезінде есеп айырыспаса, онда келісім-шарт бойынша өсімақы төлеу міндеті жүктеледі, осыдан келе, қоғамның шығындарының ұлғаюына әкеліп соқтырады да, қоғамның беделін түсіруде көрініс табады. Жоғарыда айтылғанның бәрі дипломдық жұмыстың өзектілігін дәлелдейді.
Жабдықтаушылар және мердігерлермен есеп айырысу-не тауарлы материалдық құндылықтарды тиеу жұмысын орындағаннан кейін немесе қызмет көрсеткеннен кейін, не олардың кәсіпорынмен келісуі арқылы бір мезгілде немесе олардың тапсырмасы бойынша, не алдын ала төлеуі бойынша жүзеге асырады. Кәсіпорынның келісімінсіз ризалықсыз тәртіппен газды, суды, жылуды, электрэнергиасын есептеу шотының көрсеткіштері негізінде және т.б. есептен шығару арқылы олардың босатылуы үшін есеп айырысу құжатымен төленеді. Есеп айырысу, сонымен қатар аккредетивтер,чектер тәртібімен жүзеге асырылады .Жабдықтаушылар мен мердігерлерден алынған тауарлы материалды құндылықтар және айналыстан тыс активтер, қабылданған жұмыстар және көрсетілген қызметтер үшін (бұларды тасмалдап жеткізу және өңдеу шығындарын қосып есептегендегі) ұйымның берешек қарыздары болып саналады. Кәсіпорын жабдықтаушылармен және мердігерлермен есеп айырысу үшін 671 Жабдықтаушылар және мердігерлермен есеп айырысу шотын пайдаланады Өнім жеткізушілермен есеп айырысулар есебі арнайы нысандағы журналда, машинограммада немесе тізімде әрбір шот фактурасы немесе төлем талап тапсырмасы бойынша жүргізіледі.
Курстық жұмыстың мақсаты - жабдықтаушылармен және мердігерлермен есеп айырысудың теориялық негіздері мен тәжірибелік аспектілерін зерттеу. Осы қойылған мақсатқа сәйкес дипломдық жұмыста келесі мәселелер қарасытылады:
- Жабдықтаушылар мен мердігерлермен есеп айырысу операциялардың
мәнін ашу;
- Жабдықтаушылар мен мердігерлермен есеп айырысудың құқықтық реттеуін зерттеу;
- Жабдықтаушылармен есеп айырсуда құжаттардың ресімделуін қарастыру;
- Жабдықтаушылар мен мердігерлермен есеп айырсудың жетілду жолдарын іздестіру.
Курстық жұмысты орындау барысында Салық кодексі, Азаматтық кодексі, ХҚЕС-ы және тағы басқа әдебиеттер қолданылған.
Есеп саясаты - бұл ұйым қаржы есептілігін дайындау жəне ұсыну үшін қолданатын нақты қағидаттар, негіздер, келісімдер, ережелер жəне тəжірибе.
Бағалаудағы есептік өзгеріс - бұл активтің немесе міндеттемелердің қаржы есептілігі туралы есептік құнын немесе активті кезең-кезеңмен тұтынуда активтердің жəне міндеттемелердің ағымдағы жай-күйін бағалау салдарынан болатын, сондай-ақ оларға байланысты күтілетін болашақ пайдалар мен міндеттерге байланысты өлшемін түзету. Бухгалтерлік есеп бағалауларындағы өзгерістер жаңа ақпарат алу немесе жаңа міндеттемелердің басталу нəтижесі болып табылады жəне тиісінше қателерді түзету болып табылмайды.
Халықаралық қаржылық есептіліктің стандарттары (ХҚЕС) - бұл Халықаралық қаржы есептілігінің стандарттары жөніндегі кеңес (ХҚЕС) қабылдаған Стандарттар жəне Түсіндірулер. Оларға мыналар кіреді:
-Халықаралық Қаржылық есептіліктің стандарттары ;
-Халықаралық қаржылық есептіліктің стандарттары ;
-Халықаралық қаржылық есептіліктің стандарттары бойынша түсіндірме комитетінің Түсіндірмесі; жəне
-Түсіндірмелер жөніндегі тұрақты комитеттің Түсіндірмелері.
Қаржы есептілігінің баптары туралы ақпараттың елеулі түрде бұзылуы немесе бұрмалануы, егер олардың əрқайсысы жеке-жеке немесе жиынтығымен пайдаланушылардың осы қаржы есептілігі негізінде қабылдаған экономикалық шешімдеріне əсер етсе Маңызды болып табылады. Маңыздылық ақпараттың нақты бұзылуының немесе бұрмалануының ілеспе жағдайлардың мəтініндегі бағаланатын мөлшеріне жəне сипатына қатысты болады. Қаржы есептілігінің тиісті бабының не мөлшері, не сипаты, не екеуінің де үйлесуі шешуші фактор болуы мүмкін.
Өткен кезеңнің қателері - бұл ұйымның бір немесе одан көп кезеңдегі мынадай сенімді ақпаратты пайдаланбауы немесе қате пайдалануы салдарынан қаржы есептілігіндегі қателер жəне сенімсіз деректер:
1)осы ақпарат осы кезеңдердің қаржы есептілігін бекіту үшін рұқсат етілген болғанда; жəне
2)берілген ақпаратқа қатысты оның осы қаржы есептілігін дайындау жəне ұсыну кезінде алынатын жəне ескерілетінін күту негізделген болуы мүмкін болған кезде.
Мұндай қателерге есептеулердегі дəлсіздіктердің, есеп саясатын қолдану кезіндегі қателердің, фактілерді толық бағаламаудың немесе дұрыс түсіндірмеудің, сондай-ақ алаяқтықтың салдары кіреді.

I. ЖАБДЫҚТАУШЫЛАРМЕН ЖӘНЕ МЕРДІГЕРЛЕРМЕН ЕСЕП АЙЫРЫСУДЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ МӘНІ ЖӘНЕ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙДА ОЛАРДЫ ЕСЕПКЕ АЛУДЫ ЖЕТІЛДІРУ МӘСЕЛЕЛЕРІ

1.1.Ғалымдардың еңбегіндегі жабдықтаушылармен және мердігерлермен
есепайырысудың толық жетілдіру сұрақтары.

Қазақстан аудит орталығы тәуелсіз аудиторлық компаниясының директоры В.В.Радостовецтың ойы бойынша, жабдықтаушы мен тапсырыс берушінің арасындағы есептеуде басты проблемасы талапқа көну келісім шартын бұрыс құруда деп есептейді. Талапқа көну келісім-шарты, кейде цессия-келісім шарты деп аталатын, төлемсіз шешу проблемаларында кең қолданылатын нормативті-заңды құрал болып табылады. Цессия келісім-шарты бойынша бір заңды тұлға қайтару негізінде міндеттерінің құқысын атқару талабын басқа заңды тұлғаға толық немесе жартылай мөлшерде тапсырады. Бастысы, кез-келген цессия келісім-шарт мәтініндегі тиісті болуы - ескіден жаңа кредиторға құқығының негізін жіне ретін тапсыруы. Бұл жерде, цессия келісім шартында екі жақта, мысалға: тек, тапсырылған қарыз ақшаның саны немесе тауардың сапасы, басқа тұлғаға берілу талаптары көрсетілуі керек емес, сонымен қатар міндетті түрде, айқын жағдайлардың туындауына негіз болған нықты құжаттарды атауы қажет. Бұл құжаттардың көшірмелері куәландырылып, цессия келісім-шартының қосымшалары болуы тиіс.
Цессия келісім-шартына отырғанда заңнамалық актілерде анықталған шек қоюларды да ескеру жөн. Сонымен қатар, басқа тұлғаға алимент төлеу талап құқысын және өмірге немесе денсаулыққа зиян келтіруге жол беруге болмайды.
Тәуелсіз аудитор З.П.Дружининнің осы бойынша, жабдықтаушылармен есептесуде өте жиі кездесетін проблема - жабдықтаушыға ұсынылған шот - фактураға сәйкес алдын ала төлеуде бухгалтерлік операциялар бойынша жазуларының қате жазылуы. Тауарды алған кезде мынадай жағдай анықталған, жабдықтаушы ұсынылған есеп-шотта тауар бірлігінің қате бағасын көрсеткен - өз нақты бағасынан төмен, осының бәрі тауардың жалпы бағасының төмендеуіне әкеледі. Сатып алушы жабдықтаушыға жетпеген соманы өолма-қол ақшамен төлеп, жабдықтаушыдан касса чегін алады.
Жеке заңгерлік агенттігінің директоры Р.А.Маметовтың ойынша, тәжірбиде таластардың бірі Заңды және нормативті актілерді қолдану жөнінде туындауы мүмкін. Бір заңдарда және ережелерде баяндалған ерекшеліктерде тәжірибе кезінде, кәсіптік қызметке бөгет болатын және уәкіл естілген органдармен жығымсыз қағысуда проблемалар туындайды.
Мысалға, шот- фактура дайындап ҚҚС төлеу кезінде ҚР Салық және басқа да бюджетке төлентеін қажетті төлемдер жөнінде және Шот-фактура дайындау, қолдану және ҚҚС төлеу ережелері Заңының 65 бабы жөнінде талай таластар туындайды.
ҚҚС есептеу кезінде жабдықтаушының мөрі көрсетілуі қажет (ҚР Салық және басқа да бюджетке төлентеін қажетті төлемдер жөнінде Заңының 65 бабы ҚР Қаржы Министрлігімен келісім бойынша және ҚР статистика жөніндегі агенттігімен өңделген: Шот-фактура жабдықтаушымен 2 данада жасалады, бастық пен бас бухглатері, сонымен қатар басқа да тауарларға мысалы жауапты тұлға қол қоя алады және жабдықтаушы мөр қоюы қажет.
Соынмен, ҚР Салық және басқа да бюджетке төлентеін қажетті төлемдер жөнінде Заңымен тап осы заңды өндеуге арналған ережелерінің арасында қайшылық анықталады.
Егер, Заң шот-фактураны мөрмен куәландыру мүмкіндігін нақты
қарастырса, онда ережелер тек мөрді кесімді түрде қажеттілік етеді.
2) Шот-фактураны берілгенде жабдықтаушының бастығының қол қажет, деген заңда айтылмаған, ал ереженің жайларында бухгалтермен тауарларға жауапты тұлғадан басқа жабдықтаушы бастығының қол қойюы қажет деген.
Біз білгенімізше, Жабдықтаушылар мен мердігерлер, сатып алушылар мен тапсырыс берушілермен есептесуі қоғам мүлігінің үлкен бөлінің құрайтын өндіріс қормен байланысты, ал заттық қордың шығындары кейбір салаларда өнімнің өз құндылығы 90 және одан да көп %-дейін жетеді.
Сондықтан есеп айырысу операцияларын есептеуінің үлкен маңызы бар, олардың қалпын бақылауы, дұрыс бағалауы қоғамның рентабельдігіне және қаржы жағдайына үлкен ықпал көрсетеді.
Теңге курсының азат жүзу бағытына ауысқанда, біздің республикамыздағы көптеген коғамдар өнім қорларының бағасын үнемі өсіріп тұрады. Осыған байланыста ғалымдар мен белгілі қоғамдарының мамандары бағаға Жабдықтаушылармен және мердігерлермен есеп айырысу сұрақтарын толық жетілдіруге қатысты көптеген мақалдар жазған. Солардың бірін толық қарастырайық:
Экономика ғылымдарының кандидаты Ф.С.Сейдахметова өзінің Жабдықтаушылармен және мердігерлермен есеп айырысуы кезіндегі қателіктері еңбегінде, есеп айырысу операцияларымен байланысты ең кең тараған бухгалтерлік қателікті, яғни операцияларды дұрыс бағаламаулықты ашып көрсетеді. Қазіргі таңда көптеген қоғамдар негізгі және айналым қаражаттарының арасындағы шекараны анықтамай, пайда табу мақсатында өздерінің қорларын сатуға кіріскен. Ф.С.Сейдахметова кейбір қоғамдар өздерінің жарғыларында пайдаға асыруға келмейтін немесе ескірген өндіріс қорларымен келісім жүргізу туралы тауарларды көрсетпегендігін қателік деп санайды. Осыдан келіп, өндірістік қорлар көптеген жфлдар ішінде пайда табу мақсатында сатылады. Бұл жағдайда келісім шарттар жарамсыз деп танылып және салық органдарының тексеруі кезінде осы пайдалар бюджеке түсуі мүмкін.
Сондықтан Ф.С.Сейдахметова айыппұлдардан аулақ болу үшін құрылтайшылдық құжаттардың ішінде басшысының құқығы дайын өнімді сату оынң тек бір ғана құқығы деп көрсетуді ұсынады.
Қаржы академиясының доценті Е.Л.Шуремов өзінің Қорларды бағалауа тәсілдері атты еңбегінде бухгалтерлік есепті дамытуының маңызды тапсырмаларының бірі сатылған қорларының, көрсетілген қызметтерінің өзіндік құнының есебін, яғни ТМҚ-ң, қызметтерінің әртүрлі Жабдықтаушылардан әртүрлі бағамен келіп түсуіне және кең көлемді өндіріске енгізілуін ашып көрсетеді.
Ал, профессор Кеулимжанов өзінің ҚР-дағы бухгалтерлік есепті әрі қарай дамытуының кейбір сұрақтары атты еңбегінде басқалай шығындарының есебі туралы сұрақты қарастырады. Қорлардың өзіндік құны өзіне оны сатып алуға кеткен, яғни пошлиналарды, комиссиондық сыйақыларды, транспорттық және басқа да тікелей шығындарды қосады.
Егер сатып алу құны нақты материалдық өзінідк ұүнына тікелей жолмен қосылатын болса, онда бір партияда тауардың, өызметтің бірнеше түрі жеткізіледі. Сондықтан оның ойынша, басқалай шығындарды жеке бухгалтерлік шотта қарастырылуы керек дейді.

1.2.Жабдықтаушылармен және мердігерлермен есеп айырысудың мәні және қолма-қолсыз есептесу нысандары.

Қоғамдар және жеке тұлғалар есеп айырысуды қолма-қол және қолма-қолсыз түрде жүзеге асырады. Ақшасыз есептесудің жүйесі Қазақстан Респубилкасында банктік операциясныа сәйкес жасалады. Қазіргі уақытта қолма-қолсыз есеп айырысудың келесі түрлері бар:
1)төлем тапсырмаларымен есеп айырысу;
2)аккредиттік есеп айырысу түрі;
3)төлем талап тапсырмалары арқылы есеп айырысу;
4)чектермен есеп айырысу;
5)вексель арқылы есеп айырысу;
Ақшасыз есеп айырысу түрін таңдар кезінде қоғам, Жабдықтаушылармен және мердігерлер, сатып алушылар мен тапсырыс берушілер арасында есеп айырысудың барынша тездету мүмкіншілігі ескертіледі. Банк мекемесі есептесудің қандай түрін таңдау негізін қадағалайды. Жабдықтаушылармен және сатып алушының банк мекемесінің орналасуына байланысты есеп айырысулар қалалық және қалааралық болады. Қалааралық - бөлек банктермен қызмет көрсетілетін, әр түрлі қоныстанған пунктілерде орналасқан кәсіпорындардың арасындағы есеп айырысулар. Олардың есептудің басты түрі - жоспарлық төлем ретіндегі, тапсырма-талаптармен төлеуі, төлем тапсырмаларымен және чектермен.
Ақшасыз есептесудің көп таралған түрі-төлем тапсырмасы. Төлем тапсырмалары онда көрсетілген соманы бенфициардың пайдасына ақшаны жіберушіге қызмет көрсететін банк алушының ақшаны аударғаны туралы тапсырмасы болып табылады. Онда міндетті түрде аударылатын ақшаның сомасы көрсетілу тиіс. Қызмет пен жұмысты және тауарлы - материалдық құндылықтарды өтеу үшін есеп айырысу кезінде, сондай-ақ қызмет пен тауарға алдын ала төлем жасған кезде, аванстық төлемдер жасаған кезде төлем тапсырмаларының есептесудің жедел, мерзімінен бұрын және мерзімі кейінге қалдырылған болып бөлінуі мүмкін. Жедел төлемдер: аванстық төлемдер, яғни тауар тиелгенге дейін; яғни тауарлар үшін шоттарды тікелей акцептеу жолымен; ірі мәмілелер кезіндегі ішінара төлемдер. Мерзімінен бұрын немесе мерзімі кейінге қалдырылған төлемдер шарттық қатынастар аясында тараптардың қаржылық жағдайына зиян келтірілмейтіндей етіп жасалуы керек.
Төлем тапсырмасымен тауарлы және тауарсыз операциялар арқылы есептесуді іске асырады. Тауарлы операциялар: шикізатты, құралдарды стау және сатып алу, құрылыс-монтаж жұмыстарын орындауы. Тауарсыз операцияларға коммуналды мекемелермен, ғылыми-зерттеу т.б. ұйымдармен есептесулер жатады.
Аккредитивтік түрі екі жағдайда: жабдықтаушы сатып алушыға, өндіріс-техникалық тағайындау өнімдеріне жіне халықтық тұтыну тауарларын аударғанда.
Есептесудің аккредитивтік түрінің ерекшелігі төлем құжаттарынын ақы төлеуі жабдықтаушының тұрған орнында лезде өнім түскеннен кейін іске асырылады.
Аккредитив - бұл сатып алушы банктің бөлімшесінің, жабдықтаушы банк бөлімшесіне әдейі аккредитивті шот ашуға тапсырмасы, жедел жабдықтаушы төлеуге аккредитивтік арызда қарастырылған және арызда көрсетілген сомаға сәйкес төлеуі. Аккредитивтермен төлеуі жабдықтаушы банкісінде мерзім ішінде толық аккредитивте немесе жартылай жабдықтаушымен ұсынылған шот тізімдеріне қарсы жіне көлік немесе тауарларды түсіруін куәландыратын қабылдау-тапсыру құжаттар арқылы жүзеге асады.
Қоғам бухгалтериясында келесі бухгалтерлік өткізбелер құрылады:
1)Аккредитив ашылғанда:
Дт 1060 Кт 1030
2)Аккредитив есебімен Жабдықтаушылардың шоты төленді:
Дт 3310 Кт 1060
3)Аккредитив қайтарылды:
Дт 1030 Кт 1060
Төлем талап - тапсырмалармен есеп айырысу. Есептесудің бұл түрінде құралдарды сатып алушыға қызмет көрсететін банкке есеп айырысатын құжатты ұсынуы қажет. Бұл құжатта алушыға төлемді банк арқылы ТМҚ-ға белгілі соманы алу, жасалған жұмыстар жіне көрсетілген қызметі үшін төлеушіге қойылған талаптары көрстеілен. Төлем талап - тапсырмалармен төлеуі акцеппен және акцепсіз жүзеге асырылады. Акцепт есеп айырысуда төлеушінің төлемге келіскенін білдіреді. Төлеушінің акцепт шотынан толық сомада, жабдықтаушымен түсірілген өнім заңсыз, сапасыз, стандартсыз болған жағдайда бас тартуға құқы бар. Жабдықтаушымен баға, жеңілдіктер бұзылғанда, тапсырыс берілмеген заттың бөлшегі түскенде, өнімдер сапасыз болғанда т.б. жағдайларда акцептен жартылай бас тартуға болады.
Чектермен есеп айырысу, Шот иесі қызмет көрстететін банкте чекте көрсетілген соманы чек алушының шотына аударарда, жахбаша тапсырмасы есеп айырысуда қолданады.
Мердігерлермен және тапсырыс берушілер арасында тұрақты, шарушылық қарым-қатынас орнаған уақытта өзара есептесе алады.
Бұл түрдің маңызы, тапсырыс беруші болашақ құрылыс өнімін келісіммен анықталған мерзімінде тең сомамен төлейді.
Вексель - біржақты сөзсіз орындалатын ақша міндеттемесін қамтитын қатаң, нысанда белгіленген төлем құжаты.
Аударма және жай вексель болады.
1) Вексель бойынша сатып алушылардың борыштарының жабылуына, яғни ақша келіп түскен мерзімінде (пайызсыз):
Дт: 1030 Кт: 1210
2) Сатып алушы және тапсырыс берушілер берген вексельдері үшін борыштарын төледі:
Дт: 1030 Кт: 1280
3) Борыш сомасы бұрын алынған аванс сомасында шегерілді:
Дт: 1610 Кт: 1210
Жай вексель (соло-вексель) - талап етуі бойынша немесе белгіленген мерзімде келешекте вексельде көрсетілен ақша сомасын вексель ұстаушыға төлейтіні туралы вексель ешқашандай талқылауға жатпайтын міндеттемесінен тұрады.
Аударма вексель (тратта) - вексель берушінің (транссаттың) үшінші тұлғаға (транссатқа) бірінші вексель ұстаушыға (ремитентке) немесе оның бұйрығы бойынша келешекте белгілі бір уақытта, не ұсынылған кезде, вексельде көрсетілген ақшаны төлейтіні туралы басқаша ешбір шарт қойылмайтыныдығы туралы міндеттемесі.
Ақшасыз есептесудің қолдануы қолма-қол ақшаның қажеттілігінін қысқартады, ақша айналымының шығындарын төмендетеді, банктегі азат ақшалы құралдарға көздеуге жағдай жасайды, олардың сенімді сақтауын қамтамасыздандырады.

II. ЖАБДЫҚТАУШЫЛАРМЕН ЖӘНЕ МЕРДІГЕРЛЕРМЕН ЕСЕП АЙЫРЫСУДЫҢ ТӘРТІБІ

2.1. Жабдықтаушылармен және мердігерлермен есеп айырысуы.

Қоғам өз өндірісінің тиімді және ырғақты жұмысын қамтамасыз ету үшін өзінің материалдық-техникалық базасын жасайды, яғни өндіріске қажет қорларын құрайды. Қоғамды жабдықтау экономикалық және әлеуметтік даму жоспарларына сәйкес жүргізіледі. Қоғам өзінің ұдайы өндірісін қамтамассыз ету үшін өнім шығарушы қоғамдармен немесе делдалдық ұйымдармен келісімшартқа отырады.
Демек, қоғам жабдықтаушылармен және мердігерлермен сеп айырысу үшін 3310 Жабдықтаушылармен және мердігерлерге берілетін қысқа мерзімді берешек шотын пайдаланады, онда есеп айырысулар сомасының деңгейіне және нысандарына (алдын-ала төлем ақы, инкасса, аккредитивтер, чектер) қарамастан, Жабдықтаушылардан алынған материалдық, босалқы қорлар, атқарылған жұмыстар мен қызметтер үшін есеп айырысу жүргізіледі.
3310-шоттың кредиті бойынша Жабдықтаушылардың акцептелген шот-фактурасы және дебиті бойыншаесеп айырысу, валюталық және басқа шоттардың кредитінен олардың төлем ақысы жазылады.

2.1.1. Терминдер және анықтамалар

Келісім-шарт - осы жеткізілім келісім шарты, №1 қосымшасымен бірге (жеткізілім келісім шартының ерекше шарттары), бұдан кейінгі жазбаша келісімдері жеткізілім келісім-шартының ажырамас бөлігі болып табылады, және бірыңғай құжат болып қаралады.
Тауар - осы келісім-шарт бойынша Сатып алушы сатып алатын тауар-материалдық құндылықтар, келісім-шарттың №1 қосымшасында оның толық сипаттамасы көрсетілген.
Банк күні - банк операцияларын жүргізу үшін келісім-шарт тараптарына өызмет көрсететін банктердің ашық жұмыс күні.
Инкотермс 2000 - келісім-шарт жасау кезіндегі ағымдағы сауда термин-дерін талқылауға арналған Халықаралық сауда палатасының ресми ережелері.
Жеткізу базисі - келісім-шартының №1 қосымшасында көрсетілген
Инкотремс 2000 сәйкес тауарды жеткізу шарттары.
Межелі орын - жабдықтаушы тауарды стаып алушыға тарсыру орны.
Тауарлы-көліктік құжаттама - тауармен бірге жабдықтаушының ұсынатын құжаттамасы, оның тізбесі келісім-шарттың №1 қосымшасында көрсетілген.
2.1.2. Келісім-шарт мәні

Жабдықтаушы келісілген уақытта тауарды сатып алушыға тапсыруға, ал сатып алушы тауарды қабылдап және оның құнын төлеуге міндеттеледі.
Жеткізу мерзімі, тауар құны, саны және басқа да тауарға қойылатын талаптар келісім-шарттың №1 қосымшасында көрстеліген.
Жабдықтаушы келісім-шарт әрекеті кезінде қаржылай күйлі болатынына, оның қызметкерлері, және де келісім-шартты орындау үшін тартылған үшінші тұлғалар қызметкерлерінің жеткілікті біліктілігі, білімі болуына кепілдік береді.

2.1.3 Тауарға қойылатын талаптар.

Жабдықтаушы тауар меншігіне құқығы бар және оны толықтай инлік етуі тиіс. Тауар қандай да бір жауапкершіліктен, таластардан және міндеттемеліктен азат болуы тиіс.
Егер тауар Қазақстан Республикасының аймағынан тыс жерде шыға-рылса, жабдықтаушы тауарды сатып алушыға заңды түрде тапсыру үшін, келісім-шарттың №1 қосымшасында көрсетілген жеткізу Базисіне сәйкес кезендік төлемдерді төлеуі тиіс.
Тауар жаңа және бұрын пайдаланылмаған, ақауларсыз болуы тиіс, келісім-шарт шарттарына және келісім-шарттың №1 қосымшасындағы көрсетілген таңбалауға сәйкес болуы тиіс.
Тауар сапасы дайындаушының техникалық сипаттамасына сәйкес келуі және сәйкес сертификаттарымен, төлқұжаттарымен расталуы тиіс.
Тауар қорабы тауардың кез келген зақымдарынан сақтығын қамтамасыз етуі тиіс, тиеу, түсіру және көліктің кез келген түрінде тасымалдау кезіндегі, мүмкін асып тиеулі, тиеу-түсіру жұмыстарын, сақталуын, атмосфералық және ауарайлық әсерлерді, тонауды ескере отырып, жабдықтаушы тауардың сай емес қорапталуынан болған тауар зақымына немесе жоғалуына, қазасына сатып алушы алдында жауапты.
Тауар және оның қорабы, өшпейтін сырмен, тауарды анықтауға және оқуға түсінікті таңбалануы тиіс.

2.1.4. Тауарды жеткізу шарты.

Жабдықтаушы тауарды уақытта және келісім-шарттың №1 қосымша-сында көрсетілген жеткізу Базисіне сәйкес жеткізілуге міндеттеледі.
Егер жабдықтаушы сатып алушыдан тауарды бөлшектеп немесе уақытынан бұрын жеткізу туралы келісімінің жазбаша хабарламасып қабылданған жағдайда тауарды бөлшектеп және уақытынан бұрын жеткізуге рұқсат етілген. Тауардың жеткізу мерзімін және шарттарын бір тарапты өзгерту рұқсат етілмейді.
Тауарды жеткізу күні келісім-шарт тараптарының уәкілетті өкілдері қол қойған жөнелтпе құжатында көрсетілген күн болып табылады.
Жабдықтаушы тауардың межелі орынға тасымалдануын өз есебінен және өз қаупімен, немесе жұмысқа тартылған көлік агентімен ұйымдастыруға міндет-теледі. Жабдықтаушы жұмысқа тартылған көлік агенті әрекетіне сатып алушы алдында жауап береді.
Сатып алушының жазбаша сұратуы бойынша жабдықтаушы сұратуы қабылданған күннен бастап 2 (екі) күннен кешікпей тауар жеткізілуіне қатысты ақпаратты ұсынуға міндеттеледі.
Тауарды тиелімінен 2 (екі) күннен кешіктірмей, жабдықтаушы сатып алушыны тауар тиелімі күні, көлік құралы түрі, тауардың межелі орынға жеткізілудің есептелген уақыты жөнінде хабарлауға міндеттеледі. Сатып алушы талабы бойынша көрсетілген мекенжайға тауардың іліспе құжаттамасын көшірмесін жәберуі тиіс.

2.1.5. Тауар бағасы және келісім-шарттың жалпы құны.

Тауар бағасы және келісім-шарттың жалпы құны келісім-шарттың №1 қосымшасында көрсетілген.
Тауар бағасы тұрақты және келісім-шарттың әрекет ету мерзімінде өсуге жатпайды.
Межелі орында тауарды сатып алушыға тапсыру, сонымен бірге тасымалдау, қораптау, тауардың іліспе құжаттамасын рәсімдеу, жеткізу базисіне сәйкес Қазақстан Республикасы аймағында тауар шығарылуы еркін қолданыста болуына қатысты шығындар жабдықтаушының барлық шығындары тауар бағасы құрамында.
2.1.6. Ақы төлеу шарты

Келісім-шарт бойынша жеткізілген тауар төлемдері межелі орында сатып алушы тауарды қабылданған кейін жүзеге асырылады.
Ақы төлеу Қазақстан Республикасының салық заңдамасына сәйкес дайындалған жабдықтаушының қабылданған шот-фактура түпнұсқасы негізінде жүзеге асырылады.
Сатып алушының шот-фактураны төлеу бойынша міндеттемелерін орындау мерзімі 30 (отыз) жұмыс күнін құрайды.
Ақы төлеу келісім-шарттың №1 қосымшасында анықталған валютада жабдықтаушы шотына ақшасыз есеп айырысу арқылы жүзеге асырылады.
Тауарлы-көліктік құжаттаманы, сонымен бірге шот-фактураны ұсыну мерзімін өткізу, сатып алушының ақы төлеу бойынша міндеттемені орындауды осындай мерзімін өткізу уақытына ысырылады.
Келісім-шарттың әр-тарабы заңнамамен жүктелген салықтар және басқа да төлемдерді төлеуге жеке жауапты.
Жабдықтаушы ҚҚС бойынша мәлімдеме қосымшаларында шот-фактурада көрсетілген, келісім-шарт шарттарына және ҚР салық заңнамасына сәйкес анық ақпаратты көрсетуге міндеттеледі.
Жабдықтаушы сатып алушыны толықтай арашалауға және салық және басқа міндетті төлемдерді төлеуге қатысты пайда болатын мемлекеттік органдар тарапынан шығымдар, талаптар, айыппұлдар, әкімшілік немесе сот талаптарымен байланысты, сонымен бірге ҚҚС бойынша мәлімдеме қосымшаларында деректерді бұрыс көрсеткені салдарынан болатын шығындардың орнын толтыруға міндеттеледі.

2.1.7. Тауарды қабылдау.

Тауарды қабылдау межелі орында сатып алушы және жабдықтаушының уәкілетті өкілімен тауар жеткізілгеннен кейін 96 (тоқсан алты) сағаттан кейін кешіктірмей жүзеге асырылады.
Тауарды тапсыру - қабылдау кезінде межелі орында қорапты ашады, №1 қосымшаға сәйкестігін тексертеді, тауарлы-көліктік құжаттамасының барлығын тексереді, содай кейін тараптар тауарды жеткізу және қабылдау айғағын белгілейтін құжатты ресімдеп, оған қол қояды.
Саны бойынша қабылдау жүкқұжатқа қораптау парағына, шотқа, таңбалауға, төлсипатқа сәйкес жүзеге асырылады. Саны бойынша тауарды қабылдау қораптың сыртқы бүтіндегі және тауар бірлігін тексеру арқылы жүзеге асырылады. Саны бойынша тауарды қабылдау қорытындысы бойынша тараптар жүк құжатында сәйкес жазбалар жасайды.
Тауарды қабылдау кезінде тауар қорабынан қандай да бір зақым табылса, ол туралы белгі қойылады. Сатып алушы тауарды қабылдап және белгіленген нысандағы құжатқа қол қою тауардың сапасы бйоынша сатып алушының шағымдар жасау құқығын шектемейді.
Тауардың сәйкессіздігі анықталған кезде, сатып алушы сәйкессіздік анықталған кезден бастып 48 (қырық сегіз) сағат ішінде осы тауардың сәйкессіздігін толық көрсететін тиісті шағым актісінің екі көшірмесін дайындайды.
Шағым актісі сатып алушының шағымын қанағат тұтатын сөзсіз негізі болып табылады.
Егер жабдықтаушы мен сатып алушының арысында тауар жетіспеу-шілігіне қатысты және олардың пайда болу себептеріне байланысты дау туындаса, тәуелсіз сарапшының пікірі шешуші болады. Тәуелсіз сарапшыны шақыртуға және сараптама өткізуге кеткен шығындарды жабдықтаушы өтейді, бірақ егер тауардың жетіспеушілігіне тікелей стаып алушының кінәсінан болған жағдайлардан басқа. Тараптар осы тармақта көрсетілген шығындарды бөлудің басқа тәртібі бойынша қосымша жазбаша келісе алады.
Тәуелсіз сарапшының шешімі сатып алушының тауардың ақауларын жоюға бағытталған тараптарының негізі болады (сатып алушының дұрыс қолданбауы, сақтауы немесе үшінші тараптың әрекеті, немесе жеңілмейтін күш есебінен осындай ақаулар туындаған жағдайдан басқа).
Жабдықтаушы тауар қабылдау кезінде өз өкілінің қатысуын қамтамасыз ету тиіс. Егер жабдықтаушының өкілі шағым актісінеқол қоюдан бас тартса, сатып алушы өкілімен дайындалған шағым актісі бір жақты толтырылған және тәуелсіз сарапшымен қол қойылған, егер ол қабылдауға қатысқан болса, шағым актісі жабдықтаушыға міндетті болады. Осы жағдайда сатып алушы шағым актісін дайындалған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде шағым актісін жабдықтаушыға жібереді.
Егер тауардың кейбір кемшіліктер кепілдік мерзімі кезінде анықталса, сатып алушы факс арқылы кемшілік болған себеп көрсетілген шағымын, сондай-ақ сатып алушы кемшілік пайда болған себепті анықтайтын біріккен тексерістің орнын және өтетін жерін жіберуі тиіс. Жабдықтаушы жоғарыда айтылған шағымды алған күннен бастап 1 (бір) жұмыс күні ішінде факс арқылы сол шағымды алғаны жөнінде растау хатын жәберу тиіс.
Жабдықтаушы сатып алушыдан хабарлама алғаннан кейін жолға қажетті уақытты санамағанда 3 (үш) жұмыс күні ішінен кешіктірмей біріккен комиссия өткізуге өз өкілінің келуін қамтамасыз етуі тиіс. Жабдықтаушы және сатып алушы өкілдері сатып алушының шағымын қарастырғаннан кейін шағым актісі жасалады.
Егер жабдықтаушының өкілі келмей қалса не болмаса себепсіз бас тартса, не шағым актісіне қол қоюдан бас тартса, сатып алушы шағым актісін бір жақты толтырады. Бұндай шағым актісі жабдықтаушының тауардың ақауларын жоюға негіз болады. Осындай жағдайда сатып алушы шағым актісін жасалған уақыттан бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде жіберуі тиіс.
Егер сатып алушы жабдықтаушыдан тауардың кемшіліктерін түзетуді талап етсе, жабдықтаушы тауардың кемшіліктері тауарды сатып алушыға жібергеннен кейін сақтау ережелерінің дұрыс қолданбауы салдарынан пайда болғанын дәлелдей алған жағдайдан басқа кезде, жабдықтаушы шағым актісін тараптар қол қойғаннан кейін және сатып алушыдан жазбаша мәлімдеме алғаннан кейін 1 (бір) ай ішінде тауарды өз қаражаты есебінен түзетуі тиіс. Жабдықтаушы тауарды ауыстыру не қайтаруға кеткен шығындарды өзі өтейді.
2.1.8. Міндеттемелерді орындау кепілдемелері.

Тауардың уақтылы жеткізілмегені үшін, жабдықтаушы сатып алушыға жеткізілмеген тауардың әр күнінің, яғни осындай жеткізілім болатын күннен бастап межелі орынға толықтай жеткізілген күніне дейін жеткізілмеген Тауардың құнынан 0,1% (нөл бүтін оннан бір пайыз) тұрақсыздық айыбын төлейді.
Егер жабдықтаушы тауарды жеткізуден бас тартса, жабдықтаушы келісім-шарттың 8.1. тармағында көрсетілген тұрақсыздық айыбына қосымша сатып алушыға келісім-шарттың жалпы бағасынан 10% (он пайыз) көлімінде айыппұл төлейді. Жабдықтаушы тауар жеткізілімін 30 (отыз) күннен астам мерзімге созып алған жағдайда, сатып алушы келісім-шартты мерзімінен бұрын бұзуға құқылы, ал жабдықтаушы сатып алушыға жеткізілмеген тауардың құнынан 10% (он пайыз) көлемінде айыппұл төлеуге міндетті.
Егер төлем уақытылы төленбесе, сатып алушы жабыдқтаушыға төленбеген соманың әр кешіктірілген күнінің, яғни осындай төлемнің болатын күннен бастап ақшалай қаражаттардышоттан шығарғанда дейінгі төленбеген сомадан 0,1% (нөл бүтін оннан бір пайыз) тұрақсыздық айыбын төлейді.
Жабдықтаушы өз міндеттерін орындамау немесе тиісті орындамау салдарынан болған нақты шығынның болғанын сатып алушы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.