Балалардың музыканы қабылдай білу қабілеттілігі жайында

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 22 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Ақмола облысы білім басқармасы жанындағы
Ж.Мусин атындағы көкшетау жоғары қазақ педагогикалық колледжі
МКҚК

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Ересек топтарға ән салуды үйрету

Мамандық атауы:01010000 -Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту
Пәні: Музыка әдістемесі

Орындаған :Иват Үмитгүл
Ғылыми жетекшісіДосжан Е.Д.
Курстық жұмысты қорғаған бағасы___________________

Кафедра меңгерушісі___________Амиржанова Г.К.
Хаттама № ____ ____ __________20____ж.

Көкшетау, 2020

МАЗМҰНЫ:

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3

Негізгі Бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5

1.1. Мектеп жасына дейінгі балаларды әншілік өнерге баулудың тәрбиелік мәні ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8
1.2.Балалардың әншілік дағдылары мен шеберліктерін қалыптастыру міндеттері ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...11
1.3.Бірінші жарты жылдықта ересек топтарды ән салуға үйретудің әдіс-тәсілдері ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..15
1.4.Ән салу репертуарларына қойылатын талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .21

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 22
Пайдаланған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..23

КІРІСПЕ

Мектепке дейінгі ұйымдардың маңызды міндеті әр баланың шығармашылық қызметін қамтамасыз етуге,балаға өзін толық жетілдіруге және өзінің белсенділігін көрсетуге,балалармен дамытушы ортаны ұйымдастыру арқылы тәрбиелеу жұмысының дамытушы әсерін арттыруға және педагогикалық үдерісті жетілдіруге мүмкіндік береді.Ерте жастағы балаларды дамытуда заттық-дамытушы орта маңызды фактор болып табылады.Бала толыққанды дамуы үшін балалар әлемді жарқын,қанық әсермен қабылдайтындай жағдай жасау қажет.Бала-ұлы еліктегіш,толыққанды адам,өзінің дербестігінде бірегей,әуесқой зерттеуші,қоршаған әлемді өзі үшін таңдана және қуанышпен ашушы,әртүрлі белсенді іс-әрекет түрлері үшін оған берілгендердің барлығын пайдалануға ұмытылушы. Мектепке дейінгі ұйымдардағы педагог қызметкерлердің міндеті-балалардың шығармашылық қабілетін шыңдау,өнер тілі мен әлемнің көркемдігін жаңғырту тәсілдерін тану,еркін таңдауда танымдық-эстетикалық және мәдени-комуникативтік қажетіліктерін іске асыру , заттық кеңістікке дамытушы ортаны модельдей алу шеберлігінен құралады.Осы себепті, баланың жан-жақты дамуына өзінің мазмұны және қасиеттері арқылы әсер ететін дамытушы ортаның ерекшеліктерін ұғыну бүгінде маңызды міндет.Дамыту ортасы балаға ыңғайлы барғанда өзін толық қанды сезіне алу керек. Топта әрбір бала өзін жеке тұлға сезіне алатындай,өзінің жеке мүмкіндіктерін іске асыра алатындай,өзін жайлы сезінетіндей қоршаған кеңісиікті құрастыру қажет.
Курстық жұмыстың өзектілігі: Музыка-адам өмірінің серігі,эстетикалық адамгершілік тәрбиенің негізі болып табылады. Сондықтан жастарымыздың музыка мәдениетіне тәрбиелеу ісін жан-жақты ойластырып,олардың музыкалық талғамын әрдайым дамытып отыруға мейілінше көңіл бөлуіміз қажет. Екі жастағы бала музыка мен көркемсөзге әуес. Балалар әуенді және байсалды орындалатын музыканы түрліше қабылдайды. Қарапайым ән айту ырғақтары пайда болады,балалар жеке буындарға қосылып,ырғақты қайталайды. Қимылдарды музыкамен сәйкестендіру қарапайым ырғақтылығы пайда болады.Музыканы басқа пәндермен байланыстыруда (тіл дамыту,сахналау,дене шынықтыру,бейнелеу.т.б)баланың көңіл хошы ,өз күшімен ептілігіне қызығушылығы арта түседі. Музыка бала өмірін жайдары,көңілді өткізуге үлкен септігін тигізеді және ән айту организіміне жақсы әсерін тигізіп,музыка мен ритімді сезіну,эстетикалық тәрбиені қалыптастыруда маңызды рөл сомдайды. Сондықтан да бала өмірінде ән, оның орындалу жолдары,дұрыс репертуар мен жанрды таңдау және пайдалану жолдарын нұсқау курстық жұмыстың өзектілігіне жатады.
Зерттеу әдістері- ғылыми-педагогикалық,тарихи-әлеумет тік еңбектерге теориялық талдау,оқылу,байқау,ата-аналар және тәрбиешілермен әңгіме сұхбат жасау,үлгілік оқу бағдарламасы арқылы жұмыс жасау.Баланы теория түрінде зерттеу,бақылау жүргізу.
Зерттеу пәні: Музыка.
Зерттеудің ғылыми жаңалығы: Шығармашылық тіршілік көзі. Жақсы ән мен сазды музыканың - жан азығы болып табылады.Жақсыға,әдемілікке үлкеннің маңызды да пайдалы ісін қайталауға,ұқсап бағуға талпындырады.Әр сазгердің немесе әншінің шығармашылығындағы ,репертуарындағы әндерді ,шығармаларды тереңірек талдау арқылы және соны теориялық түрде орындай отыра әннің мағынасын тәрбиелік мәнін жетік меңгереді.Сол сияқты әр баламен жеке жұмыс жасай отыра оның қабілетін шыңдап,дамытуға жол ашады.Осының бәрін ескеріп жинақтай отырып мектепке дейінгі соның ішінде ересек топтарда ән салуды үйрете отырып олардың репертуарларын толықтыру курстық жұмыстың басты мақсаты болып табылады.
Зерттеудің теориялық маңызы: Баланың шығармашылық қабілетін шыңдау және ән салу үшін барлық жағдайды жасау қажет. Бала өзін емін-еркін сезіну басты мақсат болып табылады.Осы шығармашылыққа ынталандыру үшін шығармашылық ортаны балаға жасау,оның болуын қамту қажет.
Зерттеудің практикалық маңызы: Тәжербие жұмысының нәтежиесін ата-аналардың музыкалық сауатын ашуда, тәрбиешілердің ата-аналармен жұмысында, іс-шараларында қолдануға болады. Балалардың музыкалық білімдерінің қалыптасуына және күнделікті өмірде пайдалануға болады.
Зерттеу нысаны: Ересек тоаптағы балалар өміріндегі музыканың орны.
Курстық жұмыс мақсаты: Ересек балаларға әнді дұрыс ырғақпен айтуға үйрету және музыкалық қабылдау ерекшеліктерімен таныстыру. Және теориялық әдістеме тұрғысынан зерттеу болып табылады.
Зерттеу міндеттері:
1.Ересек топ балаларына ән айту дағдыларын үйрету ерекшеліктері
туралы;
2.Балалардың музыканы қабылдай білу қабілеттілігі жайында;
3.Ересек топ балаларының музыканы қабылдау ерекшеліктері;
4.Баланың музыкаға бірінші реакциясы және алғашқы музыкалық
тілдің элементтерін меңгеруі туралы толық мағлұмат беру;
Зерттеу болжамы: Отбасында және мектепке дейінгі ұйымдарда бала тәрбиесін нәтижелі қарастыру, балаларға ән айтқызып үйрету.Музыкалық білімдерін қалыптастыру.
Зерттеу жұмысының құрылымы:Курстық жұмыс кіріспеден, 3 бөлімінен, сонымен қатар қорытынды бөлім мен пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

0.1. Мектеп жасына дейінгі балаларды әншілік өнерге баулудың тәрбиелік мәні

Мектепке дейінгі мекемелерде музыкалық тәрбие берудің басты міндеті балалардың музыканы дұрыстап тыңдап, түсінуге және оны әсерлі орындай білуге баулу. Орындаушылық шеберлікті шыңдау ән айту дағдыларын жүйелі түрде жолға қоя білумен тығыз байланысты.
Төменгі топ балаларының дауыс аумағы аса кең емес. Сондықтан жаттығуларда, репертуарды да балалардың дауыс мүмкіндіктерін ескере отырып таңдаймыз. Оларды тамағына күш түсірмей, әнді айқаламай айтуға дағдыландыру керек. Осыған байланысты жаттығулар дауыс еркін жететін дыбыс аумағында (примарная зона) жүргізіледі. Бұл-бірінші октаваның до-си ноталар аралығы.
Ән айту кезінде ең басты назар аударатын нәрсе-дұрыс тыныс ала білу. Балаларды дұрыс тыныс алудың негізгі үш ережесімен таныстырамыз:
Дем өте қысқа, әрі жылдам, жеңіл ғана алынады;
Тыныс ала салысымен бір сәт тына қалып, демді айқындап, әнді барлық бала бір мезетте бастауы керек;
Ән айтқан кезде ауа легін асықпай біртіндеп, әрі бір келкі шығарып отыру қажет.
Демнің ережеге сай өте жеңіл, қысқа болуын және дем алған кезде иық көтерілмеуін қадағалаймыз. Ал ыңылдап жабық ауызбен айту үннің жинақы және нақтылы шығуына көмектеседі. Алайда бұл әдісті дұрыс орындай білу қажет: ерінде бір-біріне сәл ғана жанасып, ал астыңғы және үстіңгі тістер мүлдем жақындаспай тұруы қажет. Көмекей ашық (сәл есінегендей) таңдай көтеріңкі келіп, ауызда кішкентай алма бар секілді әсер болуы тиіс. Сонда дыбыс еркін, әрі жарқындау шығады.Бұл жаттығулар тамақты қысып айтатын жағымсыз әдеттен арылуға да септігін тигізеді. Жаттықтыру бірінші октаваның до-ля ноталары аралығында жүргізіледі.
Балаларға үйретілетін негізгі дағды-әнді дыбыс сырынан үзбей, үнемі жалғастыра ұластыра әдемі үнмен айта білу. Ол үшін ән өлеңде кездесетін дауысты дыбыстарды дұрыс қалыптастыра білудің маңызы зор.
Мысалы: ә, и, а, и сияқты езулік ашық дауысты дыбыстарды ерінді шеңберлей жинақылап, жабыңқы үнмен айту талап етіледі. Оларды орындаған кезде еріннің дөңгеленуі, иектің төмен түсіп, таңдайдың жоғары көтерілу мөлшері, көмекейдің ашылу кеңдігі барлық орындаушыларға бірдей болып келуі - вокалды хор дикциясының басты шарты. Осы шартты орындағанда ғана әншілердің үндері бірігіп, таза унисон болып шығады.
Әнді дауыстылармен қатар дауыссыз дыбыстарды да дұрыс айта білу талап етіледі. Ол үшін дауыстау мүшелерінің жұмысын жақсартып, атап айтқанда, ерінге, тілдің ұшына және таңдайға әсер ететін жаттығулар пайдалы. Жылдам екпінде орындалатын әндердің үзіндісін де осы мақсатта жаттығу ретінде пайдалануға болады. Әсіресе тез айтылатын әндерді айту тиімді. Осылайша жаттығулар айтқызу арқылы біртіндеп балалардың дауыс аумағын ұлғайтып, оның икемділігімен жүрдектілігін қалыптастырамыз. Балалар әнді бірде баяулатып, бірде асқақтата шырқай, әр түрлі екпінде және жылдамдықта орындай білуі тиіс. Әрине репетиция кезінде ән айту дағдысы үйрету және балалардың дауысын тәрбиелеу мақсатында пайдаланатын жаттығулар сан алуан.
Ән айту дағдысын қалыптастырудан бұрын балалардың дауыс аппаратының кедергісіз, еркін жұмысын қамтамасыз ету міндеті қойылады. Ол үшін денені дұрыс ұстап отырудың мәні зор: басты төмен салбыратпай немесе өте шалқайтпай, еркін, түзу, ұстау қажет, өйтпегенде күнде көмекей қысылып дауыс дұрыс еркін шықпайды.
Дене салмағын екі аяққа тең түсіріп, нық тұру, отырғанда аяққа тең түсіріп, нық тұру, отырғанда аяққа салмақ салып, орындықтың шетіне ғана отыру, денені тік, еркін ұстау әнді отырып айтқанда тізеге еркін қою қажет.
Әншілердің бүкшиіп отыруы тек дауысқа ғана емес, дене бітіміне де әсер етеді. Балалардың омыртқасының майысуына әкеліп соғады, диафрагиаға салмақ түсіреді.
Тынысты дұрыс алу вокалдық - ән айту шеберлігін меңгерудің негізі. Дыбыс жасаудың санасы вокалдық ән айту шеберлігінің осы түріне байланысты. Ән айту кезіндегі тыныс алу мен әдеттегі тыныс алудың арасында үлкен айырмашылық бар. Ән айтуда дауысты дыбыстардың созылыңқы, ұзақ айтылуына байланысты ауа көп шығындалады. Сол себепті балаларды дұрыс тыныс ала білуге үйретудің де маңызы зор.
Жалпы ән сөздерінің айтылу ерекшеліктері шығарманың мазмұнына, жылдамдығы мен жанрына байланысты болады. Балалар ән әсерінен туған ішкі жан тербенісін бет бейнесіне дауыс ырғағына, үн бояуына берсе, шығарманы сезіммен әсерлей орындалуы тиіс.
1. Барлық дыбыстарды анық айту. Бұл - балалардың бір дыбысты екіншісінен ажыратып анық сөйлемеуіне байланысты қойылатын талап.
2. Қосарланып келген екі - үш дауыссыз дыбыстардың барлығында анық, түсінікті етіп айту. Бұл дыбыстар сонымен қатар бір - біріне барынша жақын, қысқа айтылуды талап етіледі. Мысылы: Б.Ғизатовтың Біз өмірдің гүліміз әнінінің сөзін алайық

Зеңгір көктем,
Нұрын төккен,
Ортақ біздің күніміз.
Жайнап өскен,
Жайдары өскен,
Біз өмірдің гүліміз
Бұл әнде дауысты дыбыстарды барынша созып, ал дауыссыз дыбыстардың барынша қысқа орындалуына көңіл бөлінбесе, балалар әнді көбіне тақпақ тәрізді айтып кетеді.
3. Сөзбен музыкадағы күшті үлестің бәріне бірдей екпін түсірмей, логикалық екпін түсіру арқылы сөйлеу тұтастығын сақтау.
4. Ән салудағы үйретушінің басшылығы мен бақылауы: балалардың әуендік және гармониялық есту қабілетін жүйелі түрде жетілдіріп отыру.
Музыка бірнеше іс-әрекеттің түрлерін қамтиды, соның бірі нотамен ән салу. Балаларға бұл іс - әрекеттің түрлерін меңгерту үшін музыканың алғашқы күндерінен бастап ақ дайындық жүргізіледі. Нота ауатын өтуді дайындықсыз жүзеге асыруы мүмкін емес. Ал дыбыс биіктігін түсіне меңгеріп, нотаны білмейінше әнді айтуды жақсы үйрету қиын.
Тыңдалатын шығарманың әуендік ерекшелігі мен сипатын аша алатындай шағын бөлшектерді дауыс жаттығуы ретінде орындату музыкаылық шығарманы баланың тұтастай қабылдауын жеңілдетумен бірге оның сезіміне, көңіл күйіне әсер етеді.
Музыкада жаңылтпаштар айтқызу баланың ән мақамын анық айтуына көмегін тигізеді:

Көп көкек, Көкектеп,
Көптен келді. Көкек кеп,
Көктен көк, Көктем келді.

Жаңылтпашты айтқызуға сөздің анықтығымен бірге біршама - өлеңдете орындалуына мән берілгені жөн.

Ас аспай бас аспазшы,
Ас асты жас аспазшы.
Жаңылтпаштағы с, ш дыбыстары қысқа айтылуы керек. Кейде сөздердің жазылуы мен айтылуы сәйкес келмейді, яғни нота саны мен буын саны дәл емес. Мұндай жағдайда әдеми тілімізде эпонтеза және протеза деп аталатын фонетикалық заңдылықтарды пайдаланамыз.

0.2. Балалардың әншілік дағдылары мен шеберліктерін қалыптастырудың міндеттері

Музыкалық қабілет - баланың өзіндік тұлғалығының психологиялық қасиеттері: музыка саласындағы оқуы, музыканы қабылдауы, орындауы, музыка жазуы. Ал музыкалық қабілет адамда аса жоғары деңгейдегі бейнелеушілігі музыкалық дарындылығы дейді.
Музыка - адам сезiмiнiң нәзiк тiлi, яғни адамдардың бiр-бiрiмен эстетикалық тәрбие беруде адам өмiрiнде музыканың атқаратын рөлi аса зор. Сондықтан жаcтарымызды музыка мәдениетiне тәрбиелеу iсiн жан-жақты ойластырып, олардың музыкалық талғамын әрдайым дамытып отыруға мейлiнше көнiл бөлуiмiз керек. Екі жастағы бала музыка мен көркемсөзге әуес келеді. Балалар би және байсалды орындалатын музыканы түрліше қабылдайды. Қарапайым ән айту ырғақтары пайда болады, балалар жеке буындарға қосылып, ырғақты қайталайды. Қимылдарын музыкамен сәйкестендіру қабілеттері дамиды, қарапайым ырғақтылығы пайда болады, музыкамен орындалатын қимылдар әртүрлі болады.Музыкалық ойлау - күрделі эмоциялық сенсорно - интелектуалдық білімділік процесс және музыкалық шығарманы бағалауы. Күрделі деген, әлі де не музыкатануда, не психологияда, не педагогикада ортақ шешім жоқ деген сөз. Оны не интелектуалды қабылдауы, музыкаға адамның сәулесі, музыканы меңгеру дейді т.с. Сондықтан, 4 пен 7 жас кезінде баланың музыкалық - қабылдау ойлауы бірлік пен қарым - қатынасы екі негізгі бағытта дамиды: а) өз-өзіндік интонациялық қабылдауда және музыканы сезінуі; ә) өмірлік пен тәжірибе алған баланың жеке қабылдаушылығы. Музыкалық импровизация - өнімді көркем іс-әрекетінің формасы, одан жаңа туынды туады. Осы әрекетте баланың шығармашылық музыкалық ойлауы жатыр, ол музыкалық тіл арқылы қалыптасады. Музыкалық тіл - бұл арнайы құрал, ол арқылы музыкалық ақпаратты жеткізеді және сақтайды. Музыкалық тіл - грамматикалық норма жүйесі, қолдану ережесі, сөз-моделді қосуы. Музыкалық тіл - барлық дыбыс құрылысының байланыс жүйесі, оның нақты мағынасы. Музыкалық тіл - музыкалық әрекетінің фундаменті және музыканы жүзеге асыру.
Музыка - адам сезiмiнiң нәзiк тiлi, яғни адамдардың бiр-бiрiмен эстетикалық тәрбие беруде адам өмiрiнде музыканың атқаратын рөлi аса зор. Сондықтан жаcтарымызды музыка мәдениетiне тәрбиелеу iсiн жан-жақты ойластырып, олардың музыкалық талғамын әрдайым дамытып отыруға мейлiнше көнiл бөлуiмiз керек. Екі жастағы бала музыка мен көркемсөзге әуес келеді. Балалар би және байсалды орындалатын музыканы түрліше қабылдайды. Қарапайым ән айту ырғақтары пайда болады, балалар жеке буындарға қосылып, ырғақты қайталайды. Қимылдарын музыкамен сәйкестендіру қабілеттері дамиды, қарапайым ырғақтылығы пайда болады, музыкамен орындалатын қимылдар әртүрлі болады.Музыкалық ойлау - күрделі эмоциялық сенсорно - интелектуалдық білімділік процесс және музыкалық шығарманы бағалауы. Күрделі деген, әлі де не музыкатануда, не психологияда, не педагогикада ортақ шешім жоқ деген сөз. Оны не интелектуалды қабылдауы, музыкаға адамның сәулесі, музыканы меңгеру дейді т.с. Сондықтан, 4 пен 7 жас кезінде баланың музыкалық - қабылдау ойлауы бірлік пен қарым - қатынасы екі негізгі бағытта дамиды: а) өз-өзіндік интонациялық қабылдауда және музыканы сезінуі; ә) өмірлік пен тәжірибе алған баланың жеке қабылдаушылығы. Музыкалық импровизация - өнімді көркем іс-әрекетінің формасы, одан жаңа туынды туады. Осы әрекетте баланың шығармашылық музыкалық ойлауы жатыр, ол музыкалық тіл арқылы қалыптасады. Музыкалық тіл - бұл арнайы құрал, ол арқылы музыкалық ақпаратты жеткізеді және сақтайды. Музыкалық тіл - грамматикалық норма жүйесі, қолдану ережесі, сөз-моделді қосуы. Музыкалық тіл - барлық дыбыс құрылысының байланыс жүйесі, оның нақты мағынасы. Музыкалық тіл - музыкалық әрекетінің фундаменті және музыканы жүзеге асыру.
Мектепке дейінгі мекемелерде музыкалық тәрбие берудің басты міндеті-балалардың музыканы дұрыс тыңдап,түсінуге және оларды әсерлі орындай білуге баулу.Орындаушылық шеберлікті шыңдау ән айту дағдыларын жүйелі түрде жолға қоя білумен тығыз байланысты.Ән салу дағдыларын жүйелі түрде жолға айтқандай үйренеміз де, ал ән үйрену кезінде оларды пысықтап қайталау арқылы есте қалдыруды көздейміз.
Ән салу - музыкадағы іс-әрекеттің түрі. Ән салуға үйретуде балалардың музыкалық қабылдау дағдысы басты рөл атқарады.
Алдымен, әннің өзіне де тоқталлайық. Ән-музыка мен сөздің бірлігі ғана емес, осылар арқылы орындаушының өз сезімін білдіру. Өз сезімін орындаушы ән арқылы бере алған жағдайда ғана ән жүрекке жетеді, музыка мазмұнын түсінуге жол ашады. Балабақшада ән алу әркім өз сезімін бере білуді үйрену,сол арқылы музыканы терең қабылдау процесі болып табылады.
Осы орындаушылық шеберлікті меңгере отырып, баланың музыкалық- теориялық білімі артады.
Бала музыканың ішкі сырын қаныға отырып, кейбірнашар әдеттерден (қысылу, ұялу, сылбырлық , т.б ) арылуға мүмкіндік алады. Әнді көпшілікке қосылып орындау баланың өзіне деген сенімін оятады, оны жеке орындауға психологиялық жағынан бірітіндеп төселеді.
Баланың орындаушылық шеберлікке жеткізетін көрсеткіштердің бірі-ән репертуары. Ән репертуарына ғана баланың әнді жақсы орындауға деген ықыласы артады.Бала ән сала білу шеберлігіне үйретуші басты тұлға-тәрбиеші. Ол балалардың дамуын, жас ерекшелігін ескере отырып соған сай репертуар таңдап,жүйелі жұмыс жүргізсе, балалар әнді толғана сезініп, шығарма мазмұнына үңіле отырып, сол мазмұнын өз дауысы арқылы бере білуге жаттығады.
Әуенді дыбыс жасау дыбыс аппараттарының құрлысына байланысты.Балалар дауысының ересектер дауысынан ерекшелігінің өзіде осында.Бала дауысы жоғары болғанымен ,диапазоны шектеулі.Көмекейдің жоғары орналасуы, қысқалығы мен майысқақ жұмсақтығы дауыс сипатын анықтайды.
Баланың әнді жай болса да орнықты, дыбысты толықтай айтуы табиғи жеңілдікпен дыбыс бояуын сақтауға көмегін тигізеді. Сонымен балаларға ән айтқызғанда олардың дауысының әлсіздігін, нерв жүйесінің тез шаршап, дауыс аппараттарының жетілмегендігін үнемі естен шығармаған жөн.
Әнді таза айта алмайтын балалармен жұмыс жасау қажет. Мұндай балалардың барлығының ән айтуға шамасы жоқ, немесе музыкалық есту қабілеті жақсы дамымаған деп айту үлкен қателік. Олармен жұмыс жасауда әнді таза айта алмау себебін анықтау керек. Балалардың кейбір әнді қысылып, ұялшақтықтан яғни психологиялық дайындықтың жоқтығынан айта алмаса, енді біреулер естіген дыбыс биіктігін дауысымен бере алмайды.

0.3. Бірінші жарты жылдықта ересек топтарды ән салуға үйретудің әдіс тәсілдері.

Балаларға мазмұны бойынша жақын әндерді тыңдауды, олардың көңіл- күйіне эмоционалды үн қатуды, оларды сәйкесінше қимылдармен көрсетуді;
фортепианода 3 - 4 минуттық үзілістермен орындалатын көңілді және баяу әуендерді тыңдауды, дыбысқа еліктеулерді қайталау, әндегі жекелеген сөздерді айтуды, ересектердің созылыңқы айтқан екпіндеріне еліктеу, тіркестердің соңын қосылып айтуды, әндегі қайталанып айтылатын интонацияларды әндетіп айтуды, сүйемелдейтін әннің сөздеріне байланысты екі қимылдың ауысуын есте сақтау, осы қимылдарды алдымен ересектің көрсетуімен, кейіннен әннің сөзі бойынша орындауды үйрету.
Күтілетін нәтижелер:
музыкамен жүре біледі;
ересектердің орындаған әндерін тыңдайды;
ойын әрекеттерін музыкалық сүйемелдеумен орындауды біледі;
би әуендерінің көңілді сипатын күрделі емес қимылдармен: аяқтан аяққа ауысу, өкшелерін соғу, қолдың буынын айналдыру,орнында айналуды біледі.
Балаларға әннің әуені мен сөздерін тыңдау және оларды тануды, музыкалық шығармаға эмоционалды үн қатуды, ересектердің орындауында ән тыңдау және одан соң қайталау, ересектермен қосылып айтуға, жоғары және төмен дыбыстарды тыңдауды, ойын әрекеттерін беруді, музыка сипатының ауысуына жауап беруді үйрету.
Күтілетін нәтижелер:
музыкамен жүре біледі;
ересектердің орындаған әндерін тыңдайды және одан соң қайталайды; ересектермен қосылып айтуды, әнді орындағанда интонацияларын қайталауды біледі;
ойын әрекеттерін музыкалық сүйемелдеумен орындауды біледі;
би әуендерінің көңілді сипатын күрделі емес қимылдармен: аяқтан аяққа ауысу, өкшелерін соғу, қолдың буынын айналдыру,орнында айналуды біледі.
1) музыка тыңдауға қызығушылықты және түрлі жанрлы музыкалық шығармаларды: ән, полька, марш, вальс, баяу және көңілді әндер тыңдау ережесін сақтауды қалыптастыру;
2) әннің мағынасын түсіну, қоңыраулардың жоғары және төмен дыбысталуын, фортепианоның дыбысталуын, түрлі ырғақты, түрлі музыкалық аспаптарда орындалған таныс әуендерді тыңдау, бұл әуендерді тани білу дағдыларын қалыптастыру;
3) жаңа әндерді музыкалық-қимылдық көрсетусіз тыңдау.
Ән айту
1) ән айтуға қызығушылықты, тәрбиешінің дауыс ырғағына еліктеу, әннің сөздері мен жеке буындарды айту, созылыңқы дыбысталуға еліктей отырып ересекпен қосылып ән айту, аспаптардың шығаратын және ересектің ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.