Оку нәтижелерін бағалау және бакылау
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университеті
Математика, физика және информатика институты
Информатика және білім беруді ақпараттандыру кафедрасы
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
6М012000- Кәсіптік оқыту
ОҚЫТУ САПАСЫН АРТТЫРУДА БІЛІМДІ БАҚЫЛАУ МЕН БАҒАЛАУДЫҢ ЗАМАНАУИ ӘДІСТЕРІН ПАЙДАЛАНУ
Орындаған:
6М012000 - Кәсіптік оқыту мамандығының
1 курс магистранты Ильясова Г.
Ғылыми жетекшісі:
п.ғ.д., Абай атындағы ҚазҰПУ профессоры
Қазақбаева Д.М.
Кафедра меңгерушісі, ф.-м.ғ.д., профессор _________ Бидайбеков Е.Ы.
Ғылыми-әдістемелік семинар төрайымы,
п.ғ.д., профессор _________ Сағымбаева А.Е.
Алматы 2019ж.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1. Білім сапасы туралы түсінік, окыту сапасын бакылауды ұйымдастыру.
Оку нәтижелерін бағалау және бакылау. Бағалаудың шығу тарихы.
1.1. Бақылаудың әдістері мен формалары. Оқу нәтижелерін бағалаудың өлшемдері
1.2. Оқушылардың оқу жетістіктерін бағалау нормасын жасаудың ғылыми негізі
1.3. Бағалау мәселесі оқу іс-әрекетінің бір компоненті
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Зерттеу жұмысының өзектілігі. Бүгінгі таңда Қазақстанда білім берудің деңгейі мен сапасына жаңа талаптар қойылып отыр. Қазақстан Республикасында соңғы жылдары білім беру саласындағы жүргізіліп жатқан реформалар еліміздегі білім беру сапасының әлемдік деңгейге сәйкес келуін қамтамасыз ету, сол арқылы әлемдік сұранысқа жауап бере алатын мамандарды даярлау және бәсекеге қабілетті білім беру болып табылады. Еліміздің басшысы Н.Ә.Назарбаев қазақстандық мұғалімдердің кәсіби даму саласындағы жаңа көзқарасы олардың педагогикалық өміріндегі қосымша оң өзгерістер енгізуге мүмкіндік беруде.
Сапалы білім беру - оқыту мен тәрбиелеудің үздіксіз үдерісі. Қазіргі кезде білім берудегі мақсат жан-жақты білімді, өмір сүруге бейім өзіндік ой- талғамы бар, адамгершілігі жоғары, қабілетті жеке тұлғаны қалыптастыру.
Қазіргі кезде еліміздегі білім беру жүйесінің аса маңызды бағыттарының ішінде оқыту сапасын арттыруға баса назар қойылуда. Осыған орай, оқыту сапасын арттыру мақсатында және оны дамытуда, білімді бақылау мен бағалаудың жаңа заманауи әдістерін пайдалану өзекті мәселе болып табылады.
Зерттеудiң жұмысының мақсаты - Бақылау мен бағалаудың жаңа заманауи әдістерін ойлап тауып, оның білім берудегі оқыту сапасын арттырудағы мүмкіндігін анықтап,оны жүзеге асырудың әдістемесін жасап, оқу-тәрбие үдерісіне ендіру.
Зерттеу міндеттері:
1. Оқытуда пайдаланылатын бақылау мен бағалаудың әдістермен танысу
2. Білімді бақылау мен бағалаудың практикалық маңыздылығын айқындау
3. Практикада Алматы көпсалалы колледжінде бақылаудың заманауи әдістерін және критериалды бағалауды жүргізу
4. Білімді бақылау мен бағалаудың айқындалған кемшіліктерімен жұмыс жасау
5. Оқытудағы бақылаудың заманауи әдістерінің тиімділігін айқындау
Зерттеу жұмысының пәнi - Бағалаудың өлшемдік теориялары
Зерттеу жұмысынан күтілетін нәтижелер. Оқыту сапасын арттыруда білімді бақылау мен бағалаудың заманауи әдістерінің әдістемесін жасап, оның тиімділігін тәжірибелік-эксперименттік жолмен дәлелдеу.
Зерттеудің теориялық маңыздылығы: Зерттеу жұмысының теориялық негіздерін таным теориясы, әдебиеттеріне талдау жасау, жүйелілік, іс-әрекеттік, оқытуды саралау және даралау, білім беруді ізгілендіру келістері, жоғары педагогикалық, кәсіби білім беру мен әдістемесіне қатысты теориялар, педагогикалық жоғары оқу орындарында болашақ мұғалімді дайындаудың психологиясы мен әдістемелік алғы шарттары құрайды.
Зерттеу әдістемесі - Білімді бақылау мен бағалаудың заманауи әдістерін пайдалану туралы сауалнама жүргізу. Оқыту сапасын арттыруда қолданылатын критериалды бағалау әдісі жайлы сұхбат алу.
Зеттеудің жаңалығы - Бақылау мен бағалаудың оқыту сапасын арттырудағы жаңа заманауи әдіс-тәсілдерінің әдістемесі жасалады.
Қазақстанда жоғары білім беру стандарттарын енгізумен қатар, ғылыми негізделген, студент білімін бағалайтын және бақылайтын диагностикалык әділ жүйені ұйымдастыру да - өзекті мәселенің бірі. Басқа сөзбен айтқанда, білім беру жүйесінде студент пен оқытушы әрекеті барысында студент білімін әділ бағалау үшін қолайлы жағдай туғызу керек. Білімді бақылау және бағалаудың әдіснамасын кұрып, жалпы қағидаларын анықтау мәселесі -- қазіргі таңда оқытушылар арасында қызу талас туғызып отырған мәселенің бірі. Жоғары оқу орны түлектеріне қойылатын талаптардың түбірімен жаңаруы, оқытудың жаңа технологияларын енгізу, оқу орындарына білім беру мазмұнын калыптастыруда еркіндік берілуі, көп функционалды, оралымды білім беру жүйесін құруда маңызды болып отыр. Инновациялық процестер тек оку мен тәрбие мазмұнындағы елеулі өзгерістермен ғана сипатталмай, білім берудің іргетасы берік, ізгілі болып, мамандарды әзірлеудің көп деңгейлі жүйесіне өтуге, әрі оқыту әдістерімен формаларында түбегейлі өзгерістер болуына тәуелді болады. Жоғары білім берудің ұлттык көп деңгейлі құрылымы оқу-әдістемелік мәселелерді жаңаша шешуді талап етеді. Сондықтан да білім сапасы, білім беру процестерінің нәтижелілігі, әртүрлі білімділік деңгейін шынайы бағалау көкейкесті мәселе бола отырып, көп өзгеріске түсуде. Кез келген оқу орнынының оқыту процесінде білімді бақылау мәселесі негізгілердің бірі болып табылады. Қол жеткен оқыту нәтижелерін білім беру мақсатымен реттеп сәйкестендіруді іске асыру өте киын болғандыктан, мұндай әдіснаманы құру шешуін күткен мәселеледің біріне айналғаны белгілі. Тұтасымен білім беру жүйесін алып қарайтын болсақ, жоғарыда аталған мақсаттардың іске асуы, студенттердің болашақ мамандығына дайындық деңгейін дұрыс, әділ бағалағанда және оқу орнын бітіруші түлектердің дайындық деңгейінің білім стандарты талабына сай болуын тексеріп, студент біліміндегі олқылыктарды дер кезінде анықтағанда ғана мүмкін болады. Оқу ақпаратының меңгерілу деңгейін анықтау, білім сапасын бағалау, маманды әзірлеу сапасын кезең-кезеңмен бақылау, оқыту процесінің негізгі құрылымдық элементі болып табылады. Білімнің қабылдану деңгейін анықтау, икемділік пен дағдының қалыптасуын бағалау әрдайым педагогикалык процесті зерттеушілер назарынан тыс қалған емес.
1. Білім беру сапасы туралы түсінік, оқыту сапасын бақылауды ұйымластыру
Соңғы уақыттарда оқу нәтижесін бақылау мен бағалау мәселесін әр түрлі аспектілер бойынша соңғы жылдарда жүргізілген зерттеулердің нәтижелері шығармашылықпен жұмыс істейтін жекелеген мұғалімдер тәжірибесіндегі жаңалықтар жеткілікті нәтижеде сараланып, жинақталып, бақылап-бағалаудың кызметтерін жүзеге асыратын рейтингілік жаңа жүйе жолдары жасалуы әзірленуде. Әзірге 5 балдық жүйе оку үрдісін ұйымдастырудың ұстанымдары мен бақылап-бағалаудың жаңа қызметінен туындайтын белгілі бір талаптарға сай қолданылып келеді. Мектепте окушының тәрбиесі мен даму және оқу жұмысындағы мұғалім мен оқушының ынтымақтастығы, ізгіліктендіру ұстанымдары негізінде ұйымдастыруға ерекше мән беріліп отырған қазіргі кезенде бағалаудың рөлі, кызметі түбегейлі өзгеріп, ол тәрбиелеуші, диагностикалық, дамытушы, бақылаушы және басқарушы қызмет аткару керек. 12 жылдық білім беру кезеңінде жалпы білім беретін мектептердің сыныптарында бағалау барысында талдануға сәйкес келетін 10 балдық бағалау жүйесі алынады. Нәтижеге бағдарланған білім беруді енгізу жағдайында білім беру үдерісі оған қатысушылар арасындағы субъект - субъект негізінде жүзеге асады. Білім алушы оқу-тәрбие үрдісіндегі субъект ретінде оқуда белгілі бір табыстарға жету үшін өз іс-әрекетін мақсатты ұйымдастырады. Білім алушы жетістіктері күтілетін нәтижелер жүйесі түріндегі оку іс-әрекеттері түрлерін игеру сапасы бағалау жолмен анықталады. Бұл орайдағы күтілетін нәтиже пәндік білім, білік және дағдыларды, түйінді және базалық құзырлықтардың құрамды бөліктерін белгілі контексте интеграциялауды көздейтін оқу іс-әрекетінің әр түрлерінің сипаттамасы болып табылады. Бағалауға білім алушылардың пәндік білім, білік, дағдыларын және адамгершілік нормалары бағдарлы, жалпы адами және ұлттық кұндылыктар тұрғысындағы іс - әрекет тәсілдерін меңгеру бойынша олардың жетістіктерін көрсететін нақты нәтижелер бағалана алады. Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау құралы балдық және рейтингілік тұрғыда бағалауға негізделген бағалаудың балдық - жинақтау жүйесі болып табылады. Білім алушының оқу іс-әрекеттері тәсілдерін саралау үш деңгей аясында жүзеге асырылады. Критерийлік - бағдарланған шкала нақты оқу үрдісі аясында білім, білік және құзырлықтарды берілген деңгейіне каншалыкты қол жеткізетіндігін анықтауға мүмкіндік беретін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау кұралы болып табылады.
Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың объективтілігін қамтамасыз етуде білім берудің белгілі бір деңгейдегі білім беру стандарты аясындағы әрбір пәнді оқытуда орындалатын оқу іс-әрекетінін, барлық түрінен алған ұпайпарын жинау арқылы қол жеткізіледі. Бағаның объективтілігі білім алушылардың білімін және олардың іс-әрекеттерінен күтілетін нэтижелер жүйесі негізінде оқушының оқу жетістіктерінің деңігейін анықтауда:
:: Өз жетістіктерін бағалау - өзін-өзі тексеру мен бақылау, өзінің іс-әрекетін сыни тұрғыда бағалау, қателерді айқындау және оларды жоюдың жолдарын табу, сондай-ақ бағалау критеррилерін анықтай алу болып табылатын білім алушылардың өз іс-әрекеттерінің нәтижелерін алдын-ала өзіндік бақылауы.
:: Балл жинау оку жетістіктерін бағалауды даралауды жүзеге асыруға, белгілі бір уақыт аралығында жинақталған балдардың қосындысы көрініс табатын және оқушының оқу портфолиосы формасы түрінде жүзеге асырылатын білім, білік, дағдыларын мүмкіндіктеріне, қалауларына және қабілеттеріне қарай тереңдетуге, кеңейтуге және оның өзінік дамуының жеке траекториясын өз бетінше таңдауына мүмкіндік жасайды. Нәтижесінде білім алушылардың өздері, олардың ата-аналары және мұғалімдері белгілі бір уакыт аралығындағы жетістігін салыстыра отырып, оның жеке даму динамикасын тұракты қадағалауға мүмкіндік алады.
:: Бағалаудың жариялылығы білім алушылар және ата-аналар арасындағы, білім алушылар және мұғалімдер арасындағы, ата-аналар мен мұғалімдер арасындағы психологиялық сипаттағы көптеген мәселелерді шешуге мүмкіндік береді. Бастауыш мектептін, 1-сыныптарында білім алушылардың оку жетістіктерінің нәтижелерінің сандық формасы ретіндегі баға болмайтын бағасыз оқыту жүзеге асырылады. Бағасыз окыту барысында бакылау және бағалау білім алушының пәндер бойынша білім, білік және дағдыларды меңгеру деңгейі мен оның даму деңгейімен аныкталатын оқу үрдісінің сапалық нәтижесін бейнелейтін мазмұндық-бағалык негізде кұрылады.
12 жьлдық білім беру кезеңінде жалпы білім беретін мектептің сыныптарында бағалау барысында талдануға сәйкес келетін 10 балдық бағалау жүйесі алынады: 0 балл - қанағаттанарлықсыз
1-2 балл - қанағаттанарлықтан төмен
3 балл - қанағаттанарлық
4 балл - қанағаттанарлықтан жоғары
5 балл - жеткілікті жақсы
6 балл - жақсы
7 балл - өте жақсы
8 балл - үздікке жақын
9 балл - үздік
10 балл - өте үздік
Білім алушының іс әрекетінің барлық түрін бағалау оқушының алған балдарын қосу әдісімен жүргізіледі. Әрбір оку пәні бойынша жоғары балл білім алушының белгілі бір оқу кезеңінде іс-әрекеттің белгілі бір түрін орындағанда, сондай-ақ білім алушылардың іс-әрекеттерін бақылаудың ағымдык, аралық, қорытынды формаларында алған балдарын қосу аркылы анықталады. Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау жүйесі оларды окыту және тәрбиелеуде нақты алған нәтижелерді қадағалауды және оларды әрі қарай жетілдіруді көздейді. Оқу жетістіктерін бағалау түрлері. Сабақ сайын білім алушылардың окыту нәтижелерін бағалау оқу іс-әрекетінің деңгейіне сәйкес белгіленген баға ауқымы аясында бір сабақ ауқымында жинақтапған балдардың орташа арифметикалық мәнін анықтау арқылы жүзеге асырылады. Орташа арифметиқалык мәнді анықтау үшін оқу іс-әрекеті деңгейлеріне (репродуктивті, продуктивті) сәйкес әртүрлі тапсырмаларды орындағанда алған оқушылардың балдары пайдаланылады. Жалпылау, тақырыптық және қорытынды бағалауда мұғалім олардың іс-әрекеттерінің барлық деңгейлерін (репродуктивті, продуктивті, шығармашылык) ескереді. Білім алушының оқу жетістігін бағалау түрлері:
- Ағымдық
- Кезеңдік
- Межелік
Ағымдық - 2-11 сыныптардагы оқу кезендерінде бағалау (тақырыптык, сабақ сайын).
Кезендік - бөлімді аяқтауда, сондай-ақ жарты жылда, оқу жылында бағалау (тақырыптық, жалпылау).
Межелік - оқу циклдары аяқталғаннан кейін, яғни 2,4,6,8,10,12 сыныптардан кейін (такырыптық, жалпылау) бағалау.
Бастауыш және негізгі мектепті аяқтағаннан кейін (4 және 10 сыныптардан кейін) аралык мемлекеттік бақылау және оқыту нәтижелерін межелік бақылаулар арқылы еткізіледі. Жалпы орта білім алуды аяқтағаннан кейін (11 (12) сыныптардан кейін) Ұлттық бірыңғай тестілеу ретінде жалпы орта білім сапасын мемлекеттік бақылау түрінде өткізіледі. Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау мониторингі білім беруден күтілетін нәтижеге қатысты әрбір екіжылдык оқыту циклдары соңында өткізіледі.
1.2.Оқу нәтижелерін бағалауда заманауи кұралдарды қолданудағы Қазақстанның жетістіктері
Қазіргі Қазакстанда жоғары білім мәселесі экономикалық жағдайға тікелей байланысты. Бірақ, бұл мәселені шешуде тек қаржылық-экономикалық жағдаятқа ғана сүйенуге болмайды. Білімді реформалауға кешенді түрде қарап, әлеуметтік, экономикалық және мәдени факторларды да ескеруі керек. Әрбір әлеуметтік институт, соның, ішінде білім беру жүйесі қалыптасқан жағдайларға бейімделуі тиіс, өйткені ол оның өмір сүруіне қажетті шарт болып табылады. Біздің еліміздегі білім беру жүйесінің реформасы басқа да өтпелі мемлекеттердегідей жоғарыдан жүргізіледі. Әлем кеңістігіндегі болып жатқан өзгермелі жағдайлар білім беру жүйесіне де өзіндік әсерін тигізіп отырғаны белгілі. Елімізде жүргізіліп жатқан білім саясаты әлемдік білім кеңістігімен ықпалдасуға бағдарланған. Әлемдік білім кеңістігіндегі жалпы білім берудің басымдылық мақсаты - өзгермелі өмір жағдайына тез бейімделетін, өз жолын дұрыс таңдай білетін, оң шешім кабылдай алатын тұлга дайындау болып отыр. Мәселен Австралияда қабылданған XXI ғасырдағы ұлттық мектептердің Аделаида декларациясында айтылған ойға тоқталсақ, Австралияның болашағы әрбір азаматтың білімді, әділетті және ашық коғамда өнімді әрі толыққанды өмір сүру үшін қажетті білімдерді, біліктерді, түсінісулер мен құндылыктарды игеруіне байланысты делінген. Еліміздегі білім беруді дамыту ісі жаңаша көзқарастар мен сондай бағыттарға негізделіп отырғаны мәлім.
Президенттің Қазакстан халкына Жолдауында: Ұлттық бәсекелестік қабілеті бірінші кезекте оның білімділік деңгейімен айқындалады деп айтылған. Осы тұрғыдан Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту Тұжырымдамасында: Орта білім берудің мақсаты-жылдам өзгеріп отыратын дүние жағдайларында алынған терең білімнің, кәсіби дағдылардың негізінде еркін бағдарлай білуге, өзін-өзі іске асыруға, өзін-өзі дамытуға және өз бетінше дұрыс, адамгершілік тұрғысынан жауапты шешімдер қабылдауға қабілетті жеке тұлғаны калыптастыру деп көрсетілген.
XXI ғасырдың басындағы адамзат қоғамының түр сипаты және дамуының бағыттары төмендегідей ғаламдык масштабтағы кұбылыстармен айқындалып отыр. Барлық адамзатқа ортақ гуманитарлық, экономикалық проблемалардан туындайтын қарама-қайшылықтардың көбеюі. Қоғамдык-экономикалық қарым-қатынас жүйесіндегі жаһандану және ірі геосаяси өзгерістер үрдісінің кеңеюі. Ақпаратқа, білімге, көп мәдениеттілікке негізделген қоғамның құрылыуы. Постиндустриалдық, ноосфералық даму деңгейіне өтудің жылдамдауы. Адам капиталы құнының артуы. Әлемдік тәжірибеде білім беру ұлттык немесе ғаламдық саясаттың жеке саласы болып есептелмейді, ол адам құқығын сыйлауға, жақсы тұрмыс пен тиімді баскаруға, қазіргі қоғамның әлеуметтік, экономикалық, саяси, экологиялық тұрақтылық даму процестерінің негізгі шарты және сенімді кұралы, әлеуметтік кұбылыс пен процесс, әлеуметтік жүйе, ұлттық бірегейлік пен рухани мәдениетті сақтау және дамытудың бірден-бір кепілі есебінде дәлелденіп отыр. Тұракты даму талатарына сәйкес білім беру жүйесінің құрылымын және мазмұнын дамытудың басты бағыттары негізінен төмендегідей сипатта ақталуда:
- Жеке тұлғаның, қоғамның, мемлекеттердің, қоршаған табиғи ортаның, сонымен қатар бүгінгі және келешек ұрпақтың мүдделері мен қажеттіліктеріне үйлесімді болуын қамтамасыз ету.
- Ғылым мен технологияның, нарыктық экономиканың өзгермелі және өскелең талаптарына сәйкес үздіксіз, пәрменді, дамымалы және үнемі жетіліп отыруға бейімді болуын қамтамасыз ету.
- Адамзат қоғамының мол аукымы, кең спектрлі, көп векторлы көп- мәдениетті сипатына сәйкес ашыктығын, демократиялығын, интеграциялауға бейімді болуын қамтамасыз ету.
Ең күрделі және маңызды нәрсе -- білім жүйесін мазмұндык өзгерту, оның ішкі мүмкіндіктерін пайдалану, білім сапасын арттыру тетіктері мен формаларын жетілдіру болмақ. Білім жүйесінің ішкі мүмкіндіктерін дамыту білім жүйесінің жаңа үлгісін жасау, оқушыларға берілетін білімнің мақсатын, міндеттерін, мазмұнын, оқыту технологиясын өзгерту арқылы жүргізіледі. Ал, мұның өзі жаңа мазмұндағы оқулыктар мен оку әдістемелік құралдарды әзірлеуді, педагогикалық университеттердегі мұғалімдерді және даярлау мазмұнын өзгертуді, мұғалімдерді және басшыларды қайта даярлауды, білім жүйесінін барлық сатыларының үздіксіздігі мен үндестігін қайта карауды талап етеді. Білімі мен технологиясы жедел өрлеп, экономикалык және коғамдык тұрақты даму жолына түскен Жапония, Франция, Финляндия, Швеция сияқты елдердің тарихи тәжірибелері осының айқын дәлелі.
Қазақстан Республикасының тәуелсіздікке қол жеткізіп, әлемдік ынтымақтастықтағы мемлекеттердің қатарына тұғыры биік тәуелсіз, ел саясаты мен даму стратегиясын қалыптастырған ел ретінде мүше болып енуі, дербес деп танылуы отандық білім берудің алдына жаңа міндеттер мен тапаптар қойып отыр. Кез келген елдің білім беру жүйесінің алдында қоғам дамуының қай кезінде болмасын үлкен міндеттер тұрғаны белгілі. Өйткені білім беруді дамыту арқылы, мемлекеттің өсіп өркендеуіне жақсы жол ашылары сөзсіз. Мемлекеттің қалыптасып, саяси экономикалык бағыттардың дамып гүлденуі, білім беру жүйесімен тікелей байланысты болып отырған. Қазіргі кездегі жоғары білім жүйесінің даму тенденциясын былай суреттеуге болады:
Біріншіден, ол Қазакстан Республикасы КСРО құрамында болған кездегі жүйелік әлеуетіне сүйенеді;
Екіншіден, нарықтық экономиканың талаптарына және шарттарына сәйкес өзгеріп отырады;
Үшіншіден, білім саласында жаңа оқу құралдарын калыптастырудың белсенді үрдісі жүріп жатыр;
Төртіншіден, білімнің экономикалык фундаменті өзгеруде;
Бесіншіден, мемлекеттік емес оқу орындары көбейгендіктен, мемлекет білім сапасына бақылау мен оқу-ағарту бағдарламаларының басым бағыттарын қалыптастырумен шұғылданады.
Жалпы білім беретін орта мектептегі оқу мерзімін неліктен бір жылға ұзартуымыз керек? деген сұрақтар 12 жылдық мектепке көшуге байланысты жұртшылық арасында Бір жыл қосқанда не өзгереді? Бұл мемлекеттік бюджетке артық жүктеме түсіреді. Жеткіншек текке мектепте бір жыл артық отырып қалады деген секілді көптеген сұрактар туындап, екі түрлі пікір пайда болған еді. Ресми көзкарас 12 жылдық оқуды қолдады, ал бейтарап жұртшылык пікірі оған қарсы болады. Осындай болашакты бағамдайтын маңызды үлкен шара мерзімді басылымдар мен теледидар беттерінде, жиылыстар мен конференцияларда жан-жақты талқыланды. Нәтижесінде Үкіметтің шешімімен 12 жылдық білім беру тұжырымдамасы қабылданды, оған сәйкес оқу бағдарламалары мен байқау оқулықтары жазылып, эксперименттік тексеруден өткізілуде.
Әлемдік тәжірибе көрсеткендей, білім берудің жаңа сапасына қол жеткізу 12 жылдық жалпы білім беретін мектептер жағдайында мүмкін болады, ол білім туралы құжаттардың айырбасталуын, бейіндік оқытуды, көп тілдікті қамтамасыз етеді. Дүние жүзі елдері, атап айтсак, барлық елдердің 80 пайызы 12 жылдық ... жалғасы
Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университеті
Математика, физика және информатика институты
Информатика және білім беруді ақпараттандыру кафедрасы
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
6М012000- Кәсіптік оқыту
ОҚЫТУ САПАСЫН АРТТЫРУДА БІЛІМДІ БАҚЫЛАУ МЕН БАҒАЛАУДЫҢ ЗАМАНАУИ ӘДІСТЕРІН ПАЙДАЛАНУ
Орындаған:
6М012000 - Кәсіптік оқыту мамандығының
1 курс магистранты Ильясова Г.
Ғылыми жетекшісі:
п.ғ.д., Абай атындағы ҚазҰПУ профессоры
Қазақбаева Д.М.
Кафедра меңгерушісі, ф.-м.ғ.д., профессор _________ Бидайбеков Е.Ы.
Ғылыми-әдістемелік семинар төрайымы,
п.ғ.д., профессор _________ Сағымбаева А.Е.
Алматы 2019ж.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1. Білім сапасы туралы түсінік, окыту сапасын бакылауды ұйымдастыру.
Оку нәтижелерін бағалау және бакылау. Бағалаудың шығу тарихы.
1.1. Бақылаудың әдістері мен формалары. Оқу нәтижелерін бағалаудың өлшемдері
1.2. Оқушылардың оқу жетістіктерін бағалау нормасын жасаудың ғылыми негізі
1.3. Бағалау мәселесі оқу іс-әрекетінің бір компоненті
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Зерттеу жұмысының өзектілігі. Бүгінгі таңда Қазақстанда білім берудің деңгейі мен сапасына жаңа талаптар қойылып отыр. Қазақстан Республикасында соңғы жылдары білім беру саласындағы жүргізіліп жатқан реформалар еліміздегі білім беру сапасының әлемдік деңгейге сәйкес келуін қамтамасыз ету, сол арқылы әлемдік сұранысқа жауап бере алатын мамандарды даярлау және бәсекеге қабілетті білім беру болып табылады. Еліміздің басшысы Н.Ә.Назарбаев қазақстандық мұғалімдердің кәсіби даму саласындағы жаңа көзқарасы олардың педагогикалық өміріндегі қосымша оң өзгерістер енгізуге мүмкіндік беруде.
Сапалы білім беру - оқыту мен тәрбиелеудің үздіксіз үдерісі. Қазіргі кезде білім берудегі мақсат жан-жақты білімді, өмір сүруге бейім өзіндік ой- талғамы бар, адамгершілігі жоғары, қабілетті жеке тұлғаны қалыптастыру.
Қазіргі кезде еліміздегі білім беру жүйесінің аса маңызды бағыттарының ішінде оқыту сапасын арттыруға баса назар қойылуда. Осыған орай, оқыту сапасын арттыру мақсатында және оны дамытуда, білімді бақылау мен бағалаудың жаңа заманауи әдістерін пайдалану өзекті мәселе болып табылады.
Зерттеудiң жұмысының мақсаты - Бақылау мен бағалаудың жаңа заманауи әдістерін ойлап тауып, оның білім берудегі оқыту сапасын арттырудағы мүмкіндігін анықтап,оны жүзеге асырудың әдістемесін жасап, оқу-тәрбие үдерісіне ендіру.
Зерттеу міндеттері:
1. Оқытуда пайдаланылатын бақылау мен бағалаудың әдістермен танысу
2. Білімді бақылау мен бағалаудың практикалық маңыздылығын айқындау
3. Практикада Алматы көпсалалы колледжінде бақылаудың заманауи әдістерін және критериалды бағалауды жүргізу
4. Білімді бақылау мен бағалаудың айқындалған кемшіліктерімен жұмыс жасау
5. Оқытудағы бақылаудың заманауи әдістерінің тиімділігін айқындау
Зерттеу жұмысының пәнi - Бағалаудың өлшемдік теориялары
Зерттеу жұмысынан күтілетін нәтижелер. Оқыту сапасын арттыруда білімді бақылау мен бағалаудың заманауи әдістерінің әдістемесін жасап, оның тиімділігін тәжірибелік-эксперименттік жолмен дәлелдеу.
Зерттеудің теориялық маңыздылығы: Зерттеу жұмысының теориялық негіздерін таным теориясы, әдебиеттеріне талдау жасау, жүйелілік, іс-әрекеттік, оқытуды саралау және даралау, білім беруді ізгілендіру келістері, жоғары педагогикалық, кәсіби білім беру мен әдістемесіне қатысты теориялар, педагогикалық жоғары оқу орындарында болашақ мұғалімді дайындаудың психологиясы мен әдістемелік алғы шарттары құрайды.
Зерттеу әдістемесі - Білімді бақылау мен бағалаудың заманауи әдістерін пайдалану туралы сауалнама жүргізу. Оқыту сапасын арттыруда қолданылатын критериалды бағалау әдісі жайлы сұхбат алу.
Зеттеудің жаңалығы - Бақылау мен бағалаудың оқыту сапасын арттырудағы жаңа заманауи әдіс-тәсілдерінің әдістемесі жасалады.
Қазақстанда жоғары білім беру стандарттарын енгізумен қатар, ғылыми негізделген, студент білімін бағалайтын және бақылайтын диагностикалык әділ жүйені ұйымдастыру да - өзекті мәселенің бірі. Басқа сөзбен айтқанда, білім беру жүйесінде студент пен оқытушы әрекеті барысында студент білімін әділ бағалау үшін қолайлы жағдай туғызу керек. Білімді бақылау және бағалаудың әдіснамасын кұрып, жалпы қағидаларын анықтау мәселесі -- қазіргі таңда оқытушылар арасында қызу талас туғызып отырған мәселенің бірі. Жоғары оқу орны түлектеріне қойылатын талаптардың түбірімен жаңаруы, оқытудың жаңа технологияларын енгізу, оқу орындарына білім беру мазмұнын калыптастыруда еркіндік берілуі, көп функционалды, оралымды білім беру жүйесін құруда маңызды болып отыр. Инновациялық процестер тек оку мен тәрбие мазмұнындағы елеулі өзгерістермен ғана сипатталмай, білім берудің іргетасы берік, ізгілі болып, мамандарды әзірлеудің көп деңгейлі жүйесіне өтуге, әрі оқыту әдістерімен формаларында түбегейлі өзгерістер болуына тәуелді болады. Жоғары білім берудің ұлттык көп деңгейлі құрылымы оқу-әдістемелік мәселелерді жаңаша шешуді талап етеді. Сондықтан да білім сапасы, білім беру процестерінің нәтижелілігі, әртүрлі білімділік деңгейін шынайы бағалау көкейкесті мәселе бола отырып, көп өзгеріске түсуде. Кез келген оқу орнынының оқыту процесінде білімді бақылау мәселесі негізгілердің бірі болып табылады. Қол жеткен оқыту нәтижелерін білім беру мақсатымен реттеп сәйкестендіруді іске асыру өте киын болғандыктан, мұндай әдіснаманы құру шешуін күткен мәселеледің біріне айналғаны белгілі. Тұтасымен білім беру жүйесін алып қарайтын болсақ, жоғарыда аталған мақсаттардың іске асуы, студенттердің болашақ мамандығына дайындық деңгейін дұрыс, әділ бағалағанда және оқу орнын бітіруші түлектердің дайындық деңгейінің білім стандарты талабына сай болуын тексеріп, студент біліміндегі олқылыктарды дер кезінде анықтағанда ғана мүмкін болады. Оқу ақпаратының меңгерілу деңгейін анықтау, білім сапасын бағалау, маманды әзірлеу сапасын кезең-кезеңмен бақылау, оқыту процесінің негізгі құрылымдық элементі болып табылады. Білімнің қабылдану деңгейін анықтау, икемділік пен дағдының қалыптасуын бағалау әрдайым педагогикалык процесті зерттеушілер назарынан тыс қалған емес.
1. Білім беру сапасы туралы түсінік, оқыту сапасын бақылауды ұйымластыру
Соңғы уақыттарда оқу нәтижесін бақылау мен бағалау мәселесін әр түрлі аспектілер бойынша соңғы жылдарда жүргізілген зерттеулердің нәтижелері шығармашылықпен жұмыс істейтін жекелеген мұғалімдер тәжірибесіндегі жаңалықтар жеткілікті нәтижеде сараланып, жинақталып, бақылап-бағалаудың кызметтерін жүзеге асыратын рейтингілік жаңа жүйе жолдары жасалуы әзірленуде. Әзірге 5 балдық жүйе оку үрдісін ұйымдастырудың ұстанымдары мен бақылап-бағалаудың жаңа қызметінен туындайтын белгілі бір талаптарға сай қолданылып келеді. Мектепте окушының тәрбиесі мен даму және оқу жұмысындағы мұғалім мен оқушының ынтымақтастығы, ізгіліктендіру ұстанымдары негізінде ұйымдастыруға ерекше мән беріліп отырған қазіргі кезенде бағалаудың рөлі, кызметі түбегейлі өзгеріп, ол тәрбиелеуші, диагностикалық, дамытушы, бақылаушы және басқарушы қызмет аткару керек. 12 жылдық білім беру кезеңінде жалпы білім беретін мектептердің сыныптарында бағалау барысында талдануға сәйкес келетін 10 балдық бағалау жүйесі алынады. Нәтижеге бағдарланған білім беруді енгізу жағдайында білім беру үдерісі оған қатысушылар арасындағы субъект - субъект негізінде жүзеге асады. Білім алушы оқу-тәрбие үрдісіндегі субъект ретінде оқуда белгілі бір табыстарға жету үшін өз іс-әрекетін мақсатты ұйымдастырады. Білім алушы жетістіктері күтілетін нәтижелер жүйесі түріндегі оку іс-әрекеттері түрлерін игеру сапасы бағалау жолмен анықталады. Бұл орайдағы күтілетін нәтиже пәндік білім, білік және дағдыларды, түйінді және базалық құзырлықтардың құрамды бөліктерін белгілі контексте интеграциялауды көздейтін оқу іс-әрекетінің әр түрлерінің сипаттамасы болып табылады. Бағалауға білім алушылардың пәндік білім, білік, дағдыларын және адамгершілік нормалары бағдарлы, жалпы адами және ұлттық кұндылыктар тұрғысындағы іс - әрекет тәсілдерін меңгеру бойынша олардың жетістіктерін көрсететін нақты нәтижелер бағалана алады. Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау құралы балдық және рейтингілік тұрғыда бағалауға негізделген бағалаудың балдық - жинақтау жүйесі болып табылады. Білім алушының оқу іс-әрекеттері тәсілдерін саралау үш деңгей аясында жүзеге асырылады. Критерийлік - бағдарланған шкала нақты оқу үрдісі аясында білім, білік және құзырлықтарды берілген деңгейіне каншалыкты қол жеткізетіндігін анықтауға мүмкіндік беретін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау кұралы болып табылады.
Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың объективтілігін қамтамасыз етуде білім берудің белгілі бір деңгейдегі білім беру стандарты аясындағы әрбір пәнді оқытуда орындалатын оқу іс-әрекетінін, барлық түрінен алған ұпайпарын жинау арқылы қол жеткізіледі. Бағаның объективтілігі білім алушылардың білімін және олардың іс-әрекеттерінен күтілетін нэтижелер жүйесі негізінде оқушының оқу жетістіктерінің деңігейін анықтауда:
:: Өз жетістіктерін бағалау - өзін-өзі тексеру мен бақылау, өзінің іс-әрекетін сыни тұрғыда бағалау, қателерді айқындау және оларды жоюдың жолдарын табу, сондай-ақ бағалау критеррилерін анықтай алу болып табылатын білім алушылардың өз іс-әрекеттерінің нәтижелерін алдын-ала өзіндік бақылауы.
:: Балл жинау оку жетістіктерін бағалауды даралауды жүзеге асыруға, белгілі бір уақыт аралығында жинақталған балдардың қосындысы көрініс табатын және оқушының оқу портфолиосы формасы түрінде жүзеге асырылатын білім, білік, дағдыларын мүмкіндіктеріне, қалауларына және қабілеттеріне қарай тереңдетуге, кеңейтуге және оның өзінік дамуының жеке траекториясын өз бетінше таңдауына мүмкіндік жасайды. Нәтижесінде білім алушылардың өздері, олардың ата-аналары және мұғалімдері белгілі бір уакыт аралығындағы жетістігін салыстыра отырып, оның жеке даму динамикасын тұракты қадағалауға мүмкіндік алады.
:: Бағалаудың жариялылығы білім алушылар және ата-аналар арасындағы, білім алушылар және мұғалімдер арасындағы, ата-аналар мен мұғалімдер арасындағы психологиялық сипаттағы көптеген мәселелерді шешуге мүмкіндік береді. Бастауыш мектептін, 1-сыныптарында білім алушылардың оку жетістіктерінің нәтижелерінің сандық формасы ретіндегі баға болмайтын бағасыз оқыту жүзеге асырылады. Бағасыз окыту барысында бакылау және бағалау білім алушының пәндер бойынша білім, білік және дағдыларды меңгеру деңгейі мен оның даму деңгейімен аныкталатын оқу үрдісінің сапалық нәтижесін бейнелейтін мазмұндық-бағалык негізде кұрылады.
12 жьлдық білім беру кезеңінде жалпы білім беретін мектептің сыныптарында бағалау барысында талдануға сәйкес келетін 10 балдық бағалау жүйесі алынады: 0 балл - қанағаттанарлықсыз
1-2 балл - қанағаттанарлықтан төмен
3 балл - қанағаттанарлық
4 балл - қанағаттанарлықтан жоғары
5 балл - жеткілікті жақсы
6 балл - жақсы
7 балл - өте жақсы
8 балл - үздікке жақын
9 балл - үздік
10 балл - өте үздік
Білім алушының іс әрекетінің барлық түрін бағалау оқушының алған балдарын қосу әдісімен жүргізіледі. Әрбір оку пәні бойынша жоғары балл білім алушының белгілі бір оқу кезеңінде іс-әрекеттің белгілі бір түрін орындағанда, сондай-ақ білім алушылардың іс-әрекеттерін бақылаудың ағымдык, аралық, қорытынды формаларында алған балдарын қосу аркылы анықталады. Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау жүйесі оларды окыту және тәрбиелеуде нақты алған нәтижелерді қадағалауды және оларды әрі қарай жетілдіруді көздейді. Оқу жетістіктерін бағалау түрлері. Сабақ сайын білім алушылардың окыту нәтижелерін бағалау оқу іс-әрекетінің деңгейіне сәйкес белгіленген баға ауқымы аясында бір сабақ ауқымында жинақтапған балдардың орташа арифметикалық мәнін анықтау арқылы жүзеге асырылады. Орташа арифметиқалык мәнді анықтау үшін оқу іс-әрекеті деңгейлеріне (репродуктивті, продуктивті) сәйкес әртүрлі тапсырмаларды орындағанда алған оқушылардың балдары пайдаланылады. Жалпылау, тақырыптық және қорытынды бағалауда мұғалім олардың іс-әрекеттерінің барлық деңгейлерін (репродуктивті, продуктивті, шығармашылык) ескереді. Білім алушының оқу жетістігін бағалау түрлері:
- Ағымдық
- Кезеңдік
- Межелік
Ағымдық - 2-11 сыныптардагы оқу кезендерінде бағалау (тақырыптык, сабақ сайын).
Кезендік - бөлімді аяқтауда, сондай-ақ жарты жылда, оқу жылында бағалау (тақырыптық, жалпылау).
Межелік - оқу циклдары аяқталғаннан кейін, яғни 2,4,6,8,10,12 сыныптардан кейін (такырыптық, жалпылау) бағалау.
Бастауыш және негізгі мектепті аяқтағаннан кейін (4 және 10 сыныптардан кейін) аралык мемлекеттік бақылау және оқыту нәтижелерін межелік бақылаулар арқылы еткізіледі. Жалпы орта білім алуды аяқтағаннан кейін (11 (12) сыныптардан кейін) Ұлттық бірыңғай тестілеу ретінде жалпы орта білім сапасын мемлекеттік бақылау түрінде өткізіледі. Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау мониторингі білім беруден күтілетін нәтижеге қатысты әрбір екіжылдык оқыту циклдары соңында өткізіледі.
1.2.Оқу нәтижелерін бағалауда заманауи кұралдарды қолданудағы Қазақстанның жетістіктері
Қазіргі Қазакстанда жоғары білім мәселесі экономикалық жағдайға тікелей байланысты. Бірақ, бұл мәселені шешуде тек қаржылық-экономикалық жағдаятқа ғана сүйенуге болмайды. Білімді реформалауға кешенді түрде қарап, әлеуметтік, экономикалық және мәдени факторларды да ескеруі керек. Әрбір әлеуметтік институт, соның, ішінде білім беру жүйесі қалыптасқан жағдайларға бейімделуі тиіс, өйткені ол оның өмір сүруіне қажетті шарт болып табылады. Біздің еліміздегі білім беру жүйесінің реформасы басқа да өтпелі мемлекеттердегідей жоғарыдан жүргізіледі. Әлем кеңістігіндегі болып жатқан өзгермелі жағдайлар білім беру жүйесіне де өзіндік әсерін тигізіп отырғаны белгілі. Елімізде жүргізіліп жатқан білім саясаты әлемдік білім кеңістігімен ықпалдасуға бағдарланған. Әлемдік білім кеңістігіндегі жалпы білім берудің басымдылық мақсаты - өзгермелі өмір жағдайына тез бейімделетін, өз жолын дұрыс таңдай білетін, оң шешім кабылдай алатын тұлга дайындау болып отыр. Мәселен Австралияда қабылданған XXI ғасырдағы ұлттық мектептердің Аделаида декларациясында айтылған ойға тоқталсақ, Австралияның болашағы әрбір азаматтың білімді, әділетті және ашық коғамда өнімді әрі толыққанды өмір сүру үшін қажетті білімдерді, біліктерді, түсінісулер мен құндылыктарды игеруіне байланысты делінген. Еліміздегі білім беруді дамыту ісі жаңаша көзқарастар мен сондай бағыттарға негізделіп отырғаны мәлім.
Президенттің Қазакстан халкына Жолдауында: Ұлттық бәсекелестік қабілеті бірінші кезекте оның білімділік деңгейімен айқындалады деп айтылған. Осы тұрғыдан Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту Тұжырымдамасында: Орта білім берудің мақсаты-жылдам өзгеріп отыратын дүние жағдайларында алынған терең білімнің, кәсіби дағдылардың негізінде еркін бағдарлай білуге, өзін-өзі іске асыруға, өзін-өзі дамытуға және өз бетінше дұрыс, адамгершілік тұрғысынан жауапты шешімдер қабылдауға қабілетті жеке тұлғаны калыптастыру деп көрсетілген.
XXI ғасырдың басындағы адамзат қоғамының түр сипаты және дамуының бағыттары төмендегідей ғаламдык масштабтағы кұбылыстармен айқындалып отыр. Барлық адамзатқа ортақ гуманитарлық, экономикалық проблемалардан туындайтын қарама-қайшылықтардың көбеюі. Қоғамдык-экономикалық қарым-қатынас жүйесіндегі жаһандану және ірі геосаяси өзгерістер үрдісінің кеңеюі. Ақпаратқа, білімге, көп мәдениеттілікке негізделген қоғамның құрылыуы. Постиндустриалдық, ноосфералық даму деңгейіне өтудің жылдамдауы. Адам капиталы құнының артуы. Әлемдік тәжірибеде білім беру ұлттык немесе ғаламдық саясаттың жеке саласы болып есептелмейді, ол адам құқығын сыйлауға, жақсы тұрмыс пен тиімді баскаруға, қазіргі қоғамның әлеуметтік, экономикалық, саяси, экологиялық тұрақтылық даму процестерінің негізгі шарты және сенімді кұралы, әлеуметтік кұбылыс пен процесс, әлеуметтік жүйе, ұлттық бірегейлік пен рухани мәдениетті сақтау және дамытудың бірден-бір кепілі есебінде дәлелденіп отыр. Тұракты даму талатарына сәйкес білім беру жүйесінің құрылымын және мазмұнын дамытудың басты бағыттары негізінен төмендегідей сипатта ақталуда:
- Жеке тұлғаның, қоғамның, мемлекеттердің, қоршаған табиғи ортаның, сонымен қатар бүгінгі және келешек ұрпақтың мүдделері мен қажеттіліктеріне үйлесімді болуын қамтамасыз ету.
- Ғылым мен технологияның, нарыктық экономиканың өзгермелі және өскелең талаптарына сәйкес үздіксіз, пәрменді, дамымалы және үнемі жетіліп отыруға бейімді болуын қамтамасыз ету.
- Адамзат қоғамының мол аукымы, кең спектрлі, көп векторлы көп- мәдениетті сипатына сәйкес ашыктығын, демократиялығын, интеграциялауға бейімді болуын қамтамасыз ету.
Ең күрделі және маңызды нәрсе -- білім жүйесін мазмұндык өзгерту, оның ішкі мүмкіндіктерін пайдалану, білім сапасын арттыру тетіктері мен формаларын жетілдіру болмақ. Білім жүйесінің ішкі мүмкіндіктерін дамыту білім жүйесінің жаңа үлгісін жасау, оқушыларға берілетін білімнің мақсатын, міндеттерін, мазмұнын, оқыту технологиясын өзгерту арқылы жүргізіледі. Ал, мұның өзі жаңа мазмұндағы оқулыктар мен оку әдістемелік құралдарды әзірлеуді, педагогикалық университеттердегі мұғалімдерді және даярлау мазмұнын өзгертуді, мұғалімдерді және басшыларды қайта даярлауды, білім жүйесінін барлық сатыларының үздіксіздігі мен үндестігін қайта карауды талап етеді. Білімі мен технологиясы жедел өрлеп, экономикалык және коғамдык тұрақты даму жолына түскен Жапония, Франция, Финляндия, Швеция сияқты елдердің тарихи тәжірибелері осының айқын дәлелі.
Қазақстан Республикасының тәуелсіздікке қол жеткізіп, әлемдік ынтымақтастықтағы мемлекеттердің қатарына тұғыры биік тәуелсіз, ел саясаты мен даму стратегиясын қалыптастырған ел ретінде мүше болып енуі, дербес деп танылуы отандық білім берудің алдына жаңа міндеттер мен тапаптар қойып отыр. Кез келген елдің білім беру жүйесінің алдында қоғам дамуының қай кезінде болмасын үлкен міндеттер тұрғаны белгілі. Өйткені білім беруді дамыту арқылы, мемлекеттің өсіп өркендеуіне жақсы жол ашылары сөзсіз. Мемлекеттің қалыптасып, саяси экономикалык бағыттардың дамып гүлденуі, білім беру жүйесімен тікелей байланысты болып отырған. Қазіргі кездегі жоғары білім жүйесінің даму тенденциясын былай суреттеуге болады:
Біріншіден, ол Қазакстан Республикасы КСРО құрамында болған кездегі жүйелік әлеуетіне сүйенеді;
Екіншіден, нарықтық экономиканың талаптарына және шарттарына сәйкес өзгеріп отырады;
Үшіншіден, білім саласында жаңа оқу құралдарын калыптастырудың белсенді үрдісі жүріп жатыр;
Төртіншіден, білімнің экономикалык фундаменті өзгеруде;
Бесіншіден, мемлекеттік емес оқу орындары көбейгендіктен, мемлекет білім сапасына бақылау мен оқу-ағарту бағдарламаларының басым бағыттарын қалыптастырумен шұғылданады.
Жалпы білім беретін орта мектептегі оқу мерзімін неліктен бір жылға ұзартуымыз керек? деген сұрақтар 12 жылдық мектепке көшуге байланысты жұртшылық арасында Бір жыл қосқанда не өзгереді? Бұл мемлекеттік бюджетке артық жүктеме түсіреді. Жеткіншек текке мектепте бір жыл артық отырып қалады деген секілді көптеген сұрактар туындап, екі түрлі пікір пайда болған еді. Ресми көзкарас 12 жылдық оқуды қолдады, ал бейтарап жұртшылык пікірі оған қарсы болады. Осындай болашакты бағамдайтын маңызды үлкен шара мерзімді басылымдар мен теледидар беттерінде, жиылыстар мен конференцияларда жан-жақты талқыланды. Нәтижесінде Үкіметтің шешімімен 12 жылдық білім беру тұжырымдамасы қабылданды, оған сәйкес оқу бағдарламалары мен байқау оқулықтары жазылып, эксперименттік тексеруден өткізілуде.
Әлемдік тәжірибе көрсеткендей, білім берудің жаңа сапасына қол жеткізу 12 жылдық жалпы білім беретін мектептер жағдайында мүмкін болады, ол білім туралы құжаттардың айырбасталуын, бейіндік оқытуды, көп тілдікті қамтамасыз етеді. Дүние жүзі елдері, атап айтсак, барлық елдердің 80 пайызы 12 жылдық ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz