Кәсіпорынның қаржылық жағдайын бағалау мақсаты

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 15 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
А.Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университеті

Экономика және қаржы кафедрасы

Курстық жұмыс

Тақырыбы: Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау

Пән Қаржылық менеджмент
Мамандық 5В050900- Қаржы

Орындаған: Микибаева А.К
3 курс студенті
күндізгі оқу нысаны

Жетекші: Абжанова А.К., аға оқытушы

Курстық жұмысты қорғау
өткізілді ___ _______2020_ж.
бағасы_________________

Костанай, 2020
Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
1Кәсіпорынның қаржылық жағдайын бағалау мақсаты ... ... ... ... ... ... ... ... .4
1.1 Кәсіпорынның қаржылық жай күйін бағалаудың мәні және мағынасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
2 АльянсХимСервисЖШС-нің қаржылық жағдайына баға беру ... ... ... ..6
2.1 АльянсХимСервисЖШС-нің қаржылық тұрақтылығын талдау...6
2.2Кәсіпорынның актив құрылымы мен құрамын талдау ... ... ... ... ... .9
3 Кәсіпорынның қаржылық жағдайын жақсарту бойынша ұсыныстар ... ..11
3.1 Кәсіпорынның тиімділігін арттыру жолдары ... ... ... ... ... ... ... ... ... .11
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 14
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15
Кіріспе
Нарықты экономика жағдайында кәсіпорынға қоршаған орта тарапынан көптеген қауіп -- қатер төнуі мүмкін. Бұл қатерлер бәсекелестік күрестің шиеленісуі, техникалық және бағдарламалық құралдарды заңсыз пайдаланумен, еддегі саяси және экономикалық тұрақтылықтың болмауымен байланысты. Сондықтан, кәсіпорын менеджеріне негізгі қызметінен, яғни кәсіпорынды басқарудан басқа да, қауіпсіздікті қамтамасыз ету сұрақтары жүктелетіні сөзсіз. Бұл мәселе терең және көп қырлы болғандықтан, зерттеу жүмысымда кәсіпорынның тек қаржылық тұрақтылықты қамтамассыз ету сұрақтарына тоқталамадым.
Қаржылық -- экономикалық дағдарыстар, әдетте, өнеркәсіптік кәсіпорындардың әлеуетіне кері әсерін тигізеді: негізгі капитал тозады, еңбек өнімділігі азаяды, жас және білікті мамандар өндірістен кетеді.Әрбір кәсіпорын үшін өзінің қаржылық тұрақтылықты қамтамассыз ету сұрақтары, тек қана дағдарыс жағдайында ғана емес, тұрақты экономикалық ортада да қаржылық тұрақтылықты қамтамассыз ету міндеттері өз көкейкестілігін жоймайды.
Кәсіпорынның қаржылық жай - күйін бағалау үшін, ең алдымен оның қаржылық жағдайына талдау жасау керек.
Қаржылық талдаудың мақсаты, кәсіпорынның қаржылық жай - күйін бағалау және де оның жағдайын жақсартуға бағытталған жұмыстарды жүргізу болып табылады. Сонымен қоса бұл жұмыстардың нақты қай бағытта жүргізілу керек екендігі көрсетіледі.
Берілген курстық жұмыстың мақсаты, кәсіпорынның қаржылық жағдайын сипаттайтын көрсеткіштер жүйесін талдай отырып, кәсіпорынның қаржылық - жай күйін бағалау болып табылады.
Курстық жұмыс АльянсХимСервис ЖШС алынған мәліметтер бойынша жазылған. Курстық жұмыстың басты міндеті-компаниядағы активтерді басқару мәселелерін ашу.
Осы мақсатқа жету үшін, курстық жұмыстың бірінші бөлімінде кәсіпорынның қаржылық жай - күйін талдаудың мәнін және мағынасын, онымен қатар, қаржылық талдау кезіңде қолданылатын әдістері қарастырылды.
Екінші бөлімде, компанияның қызметіне қысқаша сипаттама беріледі, ал үшінші бөлімінде АльянсХимСервис ЖШС - ның қаржылық шешу жолдары туралы қарастырылды.

1 Кәсіпорынның қаржылық жағдайын бағалау мақсаты
1.1 Кәсіпорынның қаржылық жай күйін бағалаудың мәні және әдістері

Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау жөніндегі сұрақтарды қарастырмас бұрын, қаржылық жағдай дегеніміз немесе қаржылық жай-күй дегеніміз не, соны анықтап алған жөн. Соңғы жылдары шығарылған арнайы әдебиеттерде бұл ұғым әр түрлі түсіндіріледі. Профессор А.Д. Шеремет Кәсіпорынның қаржы (активтер) жағдайы қаржыны тарату, пайдалану және оны қалыптастыру көздерімен (меншіктік капитал және мін-деттемелер, яғни пассивтер) сипатталады деп жазған.
Кәсіпорынның қаржылық жағдайы қаржы ресурстарын жасау, тарату және пайдаланумен сипатталады.
Нарықтық экономика жағдайында жұмыс істеуші кәсіпорындардың қаржылық жағдайын талдаудың басты мақсаты (міндеті) келесілер болып табылады:
* қаржылық жағдайға баға беру және оның есеп беру мерзіміндегі өзгерісі;
* активтер мен олардың қалыптасу көздері apaсындағы сәйкестікті, оларды таратудағы рационалды және пайдаланудағы тиімділікті зерттеу;
* айналым капиталының көлемін, оның өсуін (кемуін) және ағымдағы міндеттемелермен арақатынасын анықтау;
* қаржы -- есептік және несие ережесін сақтау;
* кәсіпорын активтері және оның міндеттемелерінің құрылымын зерттеу;
* ағымдағы активтердің айналымдылық есебі, оның ішінде дебиторлық борыш және қорлар есебі;
* баланстың өтімділігін, кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығының және төлеу қабілеттілігінің көрсеткіштерін анықтау;
* кәсіпорын табыстылығын бағалау;
* кәсіпорын табысының салыстырмалы көрсеткіштерін, сондай-ақ олардың деңгейінің өзгеруіне әсер етуші факторларды есептеп шығару;
* кәсіпорынның іскерлік белсенділігін анықтау;
* кәсіпорынның қаржылық жағдайының тұрақтылығын ұзақ және қысқа мерзімді болжау, яғни оның қаржылық стратегиясын анықтау.
Кәсіпорынның қаржылық жағдайы - бұл өзінің қарыздық міндеттемелерін өтеу қабілетін сипаттайтын көрсеткіштер жиынтығы. Қаржылық әрекеті кәсіпорын мүлкінің қалыптасуы, қозғалысы және сақтығын қамтамасыз ету, оның пайдаланылуын бақылау үдерістерін қамтиды. Қаржылық жағдай кәсіпорынның қаржылық қатынастары жүйесінің барлық элементтерінің өзара әрекетінің нәтижесі болып табылады және сондықтан кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау мәселесі өте ауқымды болып табылады.
Осыған байланысты кәсіпорынның қаржылық жағдайына аса назар аударылады.
1. Кәсіпорынның қаржылық жағдайын зерттегенде келесі кезектілікті сақтауға болады:
а) бағалау күніне кәсіпорынның нақты қаржылық жағдайын анықтау, таза табыстың шынайы көлемін есептеу
б) бағаланатын кәсіпорынның қаржылық есептілігінің салада жалпы қабылданған бухгалтерлік есептің қағидаларына сәйкестігінің дәрежесін анықтау;
в) бағаланатын бизнестің операцияларына тән тәуекел мен құн параметрлерін бағалау үшін оны ұқсас бизнеспен салыстыру;
г) материалдық және материалдық емес активтердің нарықтық құнын, экономикалық мүмкіншіліктерін және бизнес болашағын бағалау;
д) бағалау мақсаты үшін қаржылық есептіліктерді түзету.
2. қаржылық есептіліктердің қаржылық коэффициенттерін талдау арқылы келесілерді анықтауға болады: - берілген бизнесі әлді және әлсізжақтарын; - капитал құрылымында үйлеспеушілікті; - берілген бизнеске қаржыларды инвестициялау кезінде тәуекел деңгейін; - ұқсас-компаниялармен салыстыру базасын.
3. Қаржылық талдау мақсаты үшін көптеген коэффициенттерді қолдануға болады, алайда бағалаушы бағалау мақсатын есепке ала отырып, аса маңыздыларды таңдайды. Ұқсас-кәсіпорындармен салыстыру кезінде көрсеткіштерді есепеудің бірыңғай әдістемесін қолдану керектігін ескеру қажет.
4. Бағалаушының қаржылық құжаттармен жұмысының нәтижесі болып келесілер табылады: - ақша ағымдарына, дисконттау ставкаларына жіне т.б. болжамдар жасауда ретроспективті қаржылық құжаттамаларды салыстырмалы түрге келтіру, бағалардың инфляциялық өзгерістерін есепке алу, - бағаланатын бизнеске тән табыстар мен шығындарды анықтау мақсатында есептілікті жөндеу; - бағаланатын кәсіпорынның ағымдағы қаржылық жағдайын анықтау; - ретроспекивті ақпарат, ағымдағы жағдайы және болашаққа жоспарлары негізінде бизнестің дамуында.
Жоғарыда көрсетілген әдістермен қатар, қаржылық жағдайды талдауда экономикалық, сондай-ақ экономикалық және математикалық статистиканың (топтау, орташа және салыстырмалы шама, графиктік және индекстік әдістер, корреляция, регрессия және тағы басқа) дәстүрлі тәсілдері қолданылады. Белгілі бір экономикалық ғылым шегінде жасалған түрлі әдістер мен тәсілдерді іскерлікпен пайдалану кәсіпорынның қаржылық жағдайына терең талдау жасауға және шаруашылық субъектісінің қаржылық тұрақтылығын нығайтуға, жағдайын жақсартуға байланысты ұсыныстарды дайындауға мүмкіндік береді.

2 АльянсХимСервисЖШС-нің қаржылық жағдайына баға беру
2.1 АльянсХимСервисЖШС-нің қаржылық тұрақтылығын талдау

Талдау жүргізушінің келесі әрекеті баланс активінің құрылу көздерін талдау болады. Бұл кезде кәсіпорын мүлкінің келіп түсуі, оны сатып алу және оны құ-рылуы да, кәсіпорынның өзінің де, қарызға алынған капиталдың да есебінен жүргізілуі мүмкін екендігін есте сақтау керек. Ал меншікті капитал мен қарызға алынған капиталдың арасындағы қатынас оның қаржылық тұрақтылығын көр-сетеді.
ЖШС мемлекеттік тіркелген сәтінен бастап заңды тұлға болып саналады және кредиттік мекемелерде тәуелсіз балансы, есеп айырысу шоты бар және сотта өз атынан жауап бере алатын кәсіпорын. АльянсХимСервис ЖШС-і бұл жеке экономикалық субъект болып және екінші деңгейлі банктерде жеке есеп шоттары бар кәсіпорын болып табылады. Бұл кәсіпорын 2019 жылы Қостанай қаласында құрылды және де Қазақстан Республикасының әділет министрлігімен 2018 жылдың 5 наурыз айында тіркелінді.
Жұмыстың басты мақсаты:
1. ҚР-ның өндірісін қалыптастыру және дамыту;
2. ҚР-ның өндірістік механизмдерді және өндірістік элементтерін дүниежүзілік дағдылармен арттыру;
3. Тұрғындарды жоғары сапалы өнімдермен қамтамасыз ету;
Компанияның барлық қаржыландыру көздерінің тізімі жеке, несиелік, сондай-ақ жабыстырылған қаржыландыру көздерінің тізіміне бөлінеді. Олар сондай-ақ компанияның негізгі пайдаланылатын ақша қаражатын дамытуға бағытталатын болады. Жеке ресурстар компаниядағы қорларды білдірудің маңызды маңыздылығын білдіреді, осылайша, ұйым нақты мүлікке, сондай-ақ, өз процесінің тиімділігін жүзеге асыру үшінжәне егер ол сауда есеп айырысу базасында жұмыс істейтін болса, қабылданатын қаулыларға байланысты сәйкес болуға міндетті. Пайдаланылатын қаражатты жарату компанияны қалыптастыру базасында орындалады, яғни оның жарғылықл қорын қалыптастыруға көмектесу. Осыған орай бұл жағдайда компания құрылтайшыларының қайнар көздері болып, инвестициялықмүлік болып саналады.
АльянсХимСервис жауапкершілігі шектеулі серіктестігі ҚР заңнамасына сәйкес заңды тұлға болып саналады, өзінің қаржыландыру базасында жұмыс істейді, оқшауланған меншікке ие. АльянсХимСервис ЖШС шағын кәсіпорны жеке негізгі капиталы төленген ақша қаражатынан, қосымша ақша қаражатынан, қосымша бөлінбеген ақша қаражатынан және қосымша жарғылық қордан тұрады.
АльянсХимСервис шағын кәсіпорынның маңызды атқарылатын қызметінің түрі: өнім беруші болып табылады.
ЖШС негізігі атақаратын қызметі:
Кәсіпорынның өнеркәсіп саласын, өндірістік құрылым үлгісін ,
Өндірістік саланы ұйымдастыру;
өндірісті қадағалау жүйесін ұйымдастыру;
Өнеркәсіптік өндірісті қалыптастыру,капиталды пайдалану және кәсіпорынның табыс көзін ұлғайту;
Баланс активтерінін құрамы мен құрылымының динамикасын талдау - кә-сіпорынның барлық мүліктерінің және оның жекелеген түрлерінін абсолютті және салыстырмалы арту немесе кему мөлшерін белгілеуге мүмкіндік береді.
Қаржылық есептің маңызды элементі болып саналатын активтерді, талдау барысында, осы активтердің нақты қолда бары, құрамы, құрылымы және олар-да болған өзгерістер зерттеледі. Активтердің жалпы құрылымын және оның же-ке топтарын талдау, олардың рационалды таратылуын талқылауға мүмкіндік береді.
Активтердің өсуі (артуы) кәсіпорынның болашақтағы дамуын көрсететін болғандықтан, ол осы кәсіпорын жұмысының оң нәтижесін сипаттайды. Алай-да, кәсіпорын мүлік құныньщ өсу себептерін талдағанда, жоғары деңгейі ба-ланстық есептің номиналды көрсеткіштерінің нақты көрсеткіштерден айтар-лықтай ауытқуына әкеліп соқтыратын инфляция әсерін ескеру қажет. Отандық тәжірибеде инфляцияны есепке алу тек негізгі құралдардың баланстық құнын құру барысында жүргізіледі. Баланс мәліметтері бойынша активтердің құрамы мен олардың таратылуына талдау жасау үшін келесі 1-аналитикалық кесте құрылады.

Кесте 1 - Міндеттемелердің қозғалысы

Міндеттемелер
2019
2018
Өзгерістер (+, -)

Сомма, млн,тг
Нақты көлем,
%
Сомма, млн,тг
Нақты көлем,
%
Сомма, млн,тг
Нақты көлем,
%
Ұзақмерзімді
қаржылық
міндеттемелер
12
44,3
9
35,4
8,9
122
Кейінге
қалдырылған
салықтық
міндеттемелер
3,2
12,9
4,1
16,1
-0,9
78
Болжалды
міндеттемелер
4.3
15,7
4,2
16,5
-0,3
93
Ағымдағы
міндеттемелер
2,1
8,5
3
11,8
-09
70
Кредиторлық
қарыздар
-

-

Басқада
міндеттемелер
4,8
18,5
5,1
20
-0,5
90,1
Барлығы
26.4
100
25,4
100
-0,6
97,6

2019 жылы ұзақ мерзімді қаржылық міндеттемелер 4 млн теңгеге артып, 12 млн теңгені құрады. Сатылған тауарлардың, жұмыстардың, қызметтердің өзіндік құны 45,7% -құрады. Бұл 2018 жылға қарағанда 0,8 млн аз.
2019 Ұзақ мерзімді қаржылық міндеттемелер 12 млн теңге болды, бұл бір жыл бұрынғыдан 3 млн теңгеге көп. 2019 жылы Болжалды міндеттемелер 15,7% -ға кеміп, 4.3 млн теңге құрады, бұл 2018 жылға қарағанда 0,2 млн теңгеге аз.
Ағымдағы міндеттемелер 2,1 млн теңге болды, бұл 2018 жылға қарағанда 0,9 млн теңгені аз. Басқада міндеттемелер 2018 жылмен салыстырғанда 0,5 млн теңгеге аз.
Барлық міндеттемелерді жалпылай келгенде 2019 жылы 26.4 млн теңге құрады
Мемлекеттік шығындардың көп бөлігі әлеуметтік тауарларды, игіліктерді және де қызметтер танытуды өндіруге немесе олардың барлығы халықты қамтамасыз етуге бағытталады.
Келесі-2 кестеде АльянсХимСервис ЖШС - нің қаржы нәтижесінің динамикасы келтірілген.

Кесте -2 ЖШС-нің 2018-2019 жылдардағы қаржы активтерінің өзгерісі мен құрылымы

Активтер
2019
2018
Өзгерістер (+, -)

Сомма, млн,тг
Нақты көлем, %

Сомма, млн,тг
Нақты көлем, %

Сомма, млн,тг
Нақты көлем, %

Ақша қаражаттары және олардың баламалары

20
58

19
59
2
110
ҚҚС
-

-

Дебиторлықберешек

4,1

11,3

3,7

11,4

0,4

110
Қорлар
6,2
17,1
4,5
14
1,7
137,7
Қаржылық инвестициялар (ақша баламаларын қоспағанда)

1,2

3,31

0,9

2,8

0,3

133,3
Негізгіқұралдар
3,7
10,2
4,1
12,7
-0,4
90,2
Басқа да ағымдағы активтер
-

-

Барлығы
36,2
100
32,2
100
4
112,4
2019 жылы түсім 21 миллион теңге болды, бұл бір жыл бұрынғыдан 2 миллион теңгеге көп. Сатылған тауарлардың, жұмыстардың, қызметтердің өзіндік құны 2% -ға азайып, 3,7 миллион теңгені құрады, бұл 2018 жылға қарағанда 0,4 миллион тенгеге аз.

2.2 Кәсіпорын активтерінің құрамы мен құрылымын талдау

Активтерді басқара білу компанияда қазіргі уақытта жұмыс істеу мақсатында қажетті ең аз ақша қаражатын ұстап қалу болып табылады. Валюталық активтерді не ақша бөліктерін басқару тұтастай пайдаланылатын активтерді басқарудың бір бөлігі болып есептеледі. Компанияда валюталық ақшаның артық болуы оның төлем қабілеттілігі дәрежесін белгілейді.
Қарызды басқарудағы экономикалық маркетингтің басты мақсаты компанияның төлем қабілеттілігін ұсыну болып табылады. Компанияның
Кесте 3 - АльянсХимСервис ЖШС -нің 2019 жылдағы ағымдық активтердің құрылымы мен құрамы жағдайын қамтамасыз ететін валюталық ақша компоненттерінің құрамы:
Мемлекеттік ақша бірлігіндегі ақша активтері: кассадағы ақша ресурстары, есептелген шоттағы қаржы ресурстары, мамандандырылған шоттардағы қаржы ресурстары, жалдау қаржы ресурстары;
Тепе-теңдікке сәйкес АльянсХимСервис ЖШС-нің ұзақ мерзімді активтері 2019 жылы толық негізгі қорлардан да қалыптасты, себебі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.