Қан жүйесі ауруларын дербестеу
"Қазақ ұлттық аграрлық университеті"
Коммерциялық емес акционерлік қоғамы
Кафедра: Клиникалық Ветеринариялық медицина
СӨЖ
Тақырыбы: Қан жүйесі ауруларын дербестеу
Орындаған: Жапарова Камила
Тобы: ВМ-402
Қабылдаған: Айдарбеков Сұлтан
Жоспары
I. Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
II. Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
2.1 Қан жүйесінің аурулары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
2.2 Қан жүйесінің ауруларын дербестеу ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...10
III. Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...13
IV. Пайданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ..14
І.Кіріспе.
Ауыл шаруашылык малдарының көптеген ачруларының ішінде жұқпалы (инфекциялык) аурулар ерекше орын алады. Онын кауіптілігі (коварство) сондай, бір мал ауырса, егер уақытында шара көрмесе, күреспесе, ол тез тарап кетеді де баска малдар ауырады. Тез арада ауру малдан сау малға жұғып бүкіл ауру қабылдағыш мал ауырады және ол малдр тез шығынға (өлімге-смертность) ұшырайды, ауырған малдың өнім беруі тез төмендейді, өнімсапасынашарлайды.Аурудан таза емес шарушылыққа (неблагополучное хозяиство) карантин (кіріп шығу тоқтайды) салынады. Оның (карантин) ережесі бойынша, ол шаруашылықтан мал, мал өнімдері, керек болса (адамдарда) басқа жаққа шыкпайды, бөгде адамдар, мал өнімдері т.б. ішке кірмейді. Ал ауырған малдарды емдейді, одан басқа да көптеген косымша шығындар жұмсауга тура келеді, ол шығындар миллиондаған тенгені құрайды. Оған қосымша ветеринария-медициналык көптеген әлеуметтік (социялдық) шараларды іске асыруға тура келеді.Кейбір жұқпалы аурулар тек бір ғана малдың түрін ауыртады. Жылқы сақауы (мыт) және анемиясы, ірі қара (Гума). Қой энтеретоксесисы. Шошқа чумась) Ондай ауруларды-спорадическая (жекелеген аурулар) болезни дейді.Ал кейбір аурулар мен-барлық малдың түрі және адамдарда ауырады, қауіпті-оны зоонозы және антропозоонозы-дейді Олар бруцеллез, туберкулез, бешенство (кұтыру), күйдіргі (сибирская язва) және басқалар. Соған байланысты әрбір малдәрігернің басты міндеті жұқпалы аурулармен күресу, және күрескенде, жұқпалы ауруды болдырмау, және малдар арасына таратпау болып табылады. Ондай күресу әрекетін (предупреждение) ескерту, болдырмау немесе профилактика (алдыналу сақтандыру) дейді.Ең басты мәселе шарушылықта, ауылда, әкімшілікте ауруды болдырмау, ауруды уақытылы білу ауру малды анықтау болған жагдайда оны әрі қарай таратпау, ол ауру шыққан жерде (ауру ошагында) ауруды жою болып табылады.Ауру тудыратын себебіне (ауру қоздырғышына) организмге байланысты ауруды инфекциялық (жұқпалы микроб вирусханырау кұлақ риккетен) аурулар, ал қоздырғышы (кұрттар, жай жануарлар, шыбын-шіркейлер) сануарлар болса-инвазиондық аурулар деп бөледі.Індеттану жұқпалы ауруларға қатысы бар бірталай пәндермен тікелей байланысты. Олардың ішіндегі ең жақын ғылымдар: микробиология, вирусология және иммунология. Бұл ғылымдардың жетістіктері індеттануда жан-жақтықолданылады.Кейбір жұ қпалы аурулардың адам мен малға ортақ болуына байланысты індеттің адамдар мен жануарлар арасында таралуын бірге қарастыруға тура келеді. Малдан адамға, керісінше, адамнан малға жұғатын аурулар біршама. Бұдан келіп медициналық індеттану (эпидиомиология) мен ветеринарлық індеттанудың (эпизоотология) тікелей байланыстылығы туады.Жұқпалы ауруларды зертханалык жолмен аныктау әдістеріЖұқпалы ауруды зертханалык зерттеуге, бактерияялык, серологиялык, биологиялық тексерулер жатады
III. Негізгі бөлім
Қан жүйесінің ауруларын дерберстеу
2.1 Қан жүйесінің аурулары
Жүрек-тамыр жүйесі ауруларының тобын атеросклероз, гипертониялық ауру, жүректің ишемиялық ауруы, жүрек қабыну аурулары, сонымен қатар тамыр аурулары құрайды. Осы негізде атеросклероз, жүректің гипертониялық ауруы мен ишемиялық ауруы (ИЖА) баарлық әлемде көп таралған және өлімге тән.Атеросклероз -- майлы немесе аққуызды алмасумен байланысты ірі немесе орташа артериялардың созылмалы ауруы (эластикалық және бұлшық ет-эластикалық үлгісінің).Гипертониялық ауру -- ұзақ уақыт бойы немесе тұрақты артериялық қан қысымының (АҚ) жоғарылауымен пайда болған созылмалы ауру -- систолиялық 140 мм рт. ст. жоғары немесе диастолиялық -- 90 мм рт. ст. жоғары.Ишемиялық немесе коронарлы жүрек ауруы -- коронарлы қан алмасудың абсолютты немесе қатысты жетіспеушілігінен туындаған аурулар тобы.Қан айналым жүйесінің аурулары мен олардан асқынулардың алдын алу үшін 6 ережені орындау қажет:
Артериялы қан қысымын емдеудің тиімділігін бақылау
холестерина деңгейін бақылау және қалпына келтіру
дұрыс тамақтану
дене еңбегі қажет
шылым шекпеу немесе тез тастау-бұл қиын емесұзақ стресстерден арылуға тырысу . Қан (гр. haemo ;лат. sanguis -- қан) -- ағзадағы ішкі сұйық ортаның бірі. Ол қантамырларының тұйық жүйесін бойлай ағып, тасымалдау қызметін атқарады. Қан барлық мүшелердің жасушаларына қоректік заттар мен оттегін жеткізеді және тіршілік әрекетінің өнімдерін зәр шығару мүшелеріне тасымалдайды. Организмдегі биологиялық әрекетшіл заттардың гуморальдық реттелу қызметі қанның қатысуымен іске асады. Қан ағзаның инфекциядан қорғаныш реякциясын қамтамасыз етеді.Қан -- ересек адам ағзасында шамамен бес литр қан болады. Қан -- ағзадағы дәнекер ұлпасының бір түрі. Оның негізгі бөлігі жасуша аралық сұйық зат -- плазмадан құралады. Плазмадан қан жасушалары -- эритроциттер мен лейкоциттер және қан пластинкалары -- тромбоциттер болады. Тромбоциттер сүйектің кемік майындағы жасушалардан түзіледі. Олардың жетілуі, қорға жиналып, бұзылуы басқа мүшелерде өтеді. Эритроциттер тасымалдау, лейкоцит фагацитоздау жəне тромбоцит қан ұшуға қатысадыПлазма негізінде еріген органикалық және бейорганикалық заттары бар судан тұрады. Плазма құрамының өзгеруі ағза үшін өте қауіпті. Қанға үздіксіз көптеген заттардың қосылуына қарамастан, плазманың құрамы өзгермейді. Плазмадаға артық заттар зәр шығару мүшелері арқылы шығарылады: қан өкпеде көмір қышқыл газынан, ал бүйректе -- судың артық мөлшері мен онда еріген минералды тұздардан арылады.
2.2 Қан жүйесінің ауруларын дербестеу
Қан қан клеткаларынан және сұйық плазмадан тұрады. Қан клеткаларына эритроциттер, лейкоциттер және тромбоциттер жатады. Қанның бұл клеткалары бүкіл қанның 40-45%-ын, ал плазма 55-60%-ын құрайды.Қан плазмасының құрамы да күрделі: оның 90%-ға жуығы су, 7-8 % белоктар, 2 % түрлі органикалық және бейорганикалық заттар. Оның құрамында белок 0,3-0,6%, май және липидтер 0,1%, 120 мг% глюкоза қанты, 0,9% көмірсутегі, минерал заттар - натрий, калий, кальций, хлор түздары, амин қышқылдары мен полипептидтер 4-10 мг%, мочевина 10-25 мг%, түрлі ферменттер, гормондар, холестерин т. б. заттар болады.
Плазманың белоктарының негізгілеріне альбуминдер 4,5%, ά,β,γ-глобулиндер 2-3 %, фибриногендер 0,2-0,3 % жатады. Плазманың осмостық қысымы мен белсенді реакциясы қанның маңызды физикалық және химиялық қасиеттеріне жатады. Плазманың осмостық қысымы деп оның құрамындағы органикалық және бейорганикалық заттардың ерітінділерін тудыратын қысымын айтады. Плазманың осмостық қысымы ондағы минерал заттарының мөлшеріне байланысты: неғұрлым олардың плазмадағы концентрациясы көп болса, соғұрлым осмостық қысым да көп болады.
Қан клеткалары мен денедегі ұлпалардың тірлігі үшін, плазманың осмостық қысымының гүрақтылығының маңызы зор. Қанның белсенді реакциясы оның құрамындағы сутегінің иондарының концентрациясына байланысты және оны рН реакциясы (сутегінің корсеткіші) деп белгілейді. Қанның белсенді реакциясының тұрақтылығы денедегі бүкіл ферменттердің қатысуымен болатын реакциялар үшін маңызды.Қалыпты жағдайда қанның рН = 7,36 тең, Бұл әлсіз сілтінің реакциясы. Қанның белсенді реакциясының тұрақтылығына қанның буферлік жүйесінің үлкен маңызы бар. Кейбір бейорганикалық қосындылар, белок заттары қанға келетін зат алмасуының нәтижесінде қышқыл немесе сілтілік қасиеттері бар заттармен қосылыстар жасайды. Мысалы, дене еңбегімен шұғылданғанда қанға зат алмасуынан пайда болған қышқыл заттар келеді. Қанның буферлік қасиеті гемоглобин, карбонаттар, плазманың белоктарының буферлік жүйелеріне байланысты. Бұлардың ішіндегі аса маңыздылары гемоглобиндік және карбонаттық буферлік жүйелер.
Қанның меншікті салмағы ересек адамда 1,055-1,063 кгм3. Жаңа туған нәрестенің қанының меншікті салмағы аздап жоғарырақ 1,060-1,080 кгм3. Сәбидің өмірінің алғашқы айында ол 1,050 кгм3 шамасына дейін төмендейді де кейіннен қайта көтеріліп ересек адамдікіндей болып, өмір бойы сол мөлшерде сақталады.
Қанның тағы да бір физикалық қасиеті - оның тұтқырлығы. Қанның тұтқырлығын судың тұтқырлығымен салыстырады. Судың тұтқырлығы 1-ге тең деп алынса, жаңа туған сәбидің қанының тұтқырлығы алғашқы күндері 10,0-14,8 болады. 1-ші айдың соңында ол 4,8 дейін төмендеп шамамен тұрақты болып, осы күйінде сақталады. Оның ауытқуы онша көп емес, алғашқы 1 жаста орта есеппен 4,6, 1-3 жасқа дейін 4,57, 3-15 жас арасында 4,61 шамасында болады. Дегенмен 8-11 жас арасында ғана қанның тұтқырлығы айтарлықтай 2,9-дан ... жалғасы
Коммерциялық емес акционерлік қоғамы
Кафедра: Клиникалық Ветеринариялық медицина
СӨЖ
Тақырыбы: Қан жүйесі ауруларын дербестеу
Орындаған: Жапарова Камила
Тобы: ВМ-402
Қабылдаған: Айдарбеков Сұлтан
Жоспары
I. Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
II. Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
2.1 Қан жүйесінің аурулары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
2.2 Қан жүйесінің ауруларын дербестеу ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...10
III. Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...13
IV. Пайданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ..14
І.Кіріспе.
Ауыл шаруашылык малдарының көптеген ачруларының ішінде жұқпалы (инфекциялык) аурулар ерекше орын алады. Онын кауіптілігі (коварство) сондай, бір мал ауырса, егер уақытында шара көрмесе, күреспесе, ол тез тарап кетеді де баска малдар ауырады. Тез арада ауру малдан сау малға жұғып бүкіл ауру қабылдағыш мал ауырады және ол малдр тез шығынға (өлімге-смертность) ұшырайды, ауырған малдың өнім беруі тез төмендейді, өнімсапасынашарлайды.Аурудан таза емес шарушылыққа (неблагополучное хозяиство) карантин (кіріп шығу тоқтайды) салынады. Оның (карантин) ережесі бойынша, ол шаруашылықтан мал, мал өнімдері, керек болса (адамдарда) басқа жаққа шыкпайды, бөгде адамдар, мал өнімдері т.б. ішке кірмейді. Ал ауырған малдарды емдейді, одан басқа да көптеген косымша шығындар жұмсауга тура келеді, ол шығындар миллиондаған тенгені құрайды. Оған қосымша ветеринария-медициналык көптеген әлеуметтік (социялдық) шараларды іске асыруға тура келеді.Кейбір жұқпалы аурулар тек бір ғана малдың түрін ауыртады. Жылқы сақауы (мыт) және анемиясы, ірі қара (Гума). Қой энтеретоксесисы. Шошқа чумась) Ондай ауруларды-спорадическая (жекелеген аурулар) болезни дейді.Ал кейбір аурулар мен-барлық малдың түрі және адамдарда ауырады, қауіпті-оны зоонозы және антропозоонозы-дейді Олар бруцеллез, туберкулез, бешенство (кұтыру), күйдіргі (сибирская язва) және басқалар. Соған байланысты әрбір малдәрігернің басты міндеті жұқпалы аурулармен күресу, және күрескенде, жұқпалы ауруды болдырмау, және малдар арасына таратпау болып табылады. Ондай күресу әрекетін (предупреждение) ескерту, болдырмау немесе профилактика (алдыналу сақтандыру) дейді.Ең басты мәселе шарушылықта, ауылда, әкімшілікте ауруды болдырмау, ауруды уақытылы білу ауру малды анықтау болған жагдайда оны әрі қарай таратпау, ол ауру шыққан жерде (ауру ошагында) ауруды жою болып табылады.Ауру тудыратын себебіне (ауру қоздырғышына) организмге байланысты ауруды инфекциялық (жұқпалы микроб вирусханырау кұлақ риккетен) аурулар, ал қоздырғышы (кұрттар, жай жануарлар, шыбын-шіркейлер) сануарлар болса-инвазиондық аурулар деп бөледі.Індеттану жұқпалы ауруларға қатысы бар бірталай пәндермен тікелей байланысты. Олардың ішіндегі ең жақын ғылымдар: микробиология, вирусология және иммунология. Бұл ғылымдардың жетістіктері індеттануда жан-жақтықолданылады.Кейбір жұ қпалы аурулардың адам мен малға ортақ болуына байланысты індеттің адамдар мен жануарлар арасында таралуын бірге қарастыруға тура келеді. Малдан адамға, керісінше, адамнан малға жұғатын аурулар біршама. Бұдан келіп медициналық індеттану (эпидиомиология) мен ветеринарлық індеттанудың (эпизоотология) тікелей байланыстылығы туады.Жұқпалы ауруларды зертханалык жолмен аныктау әдістеріЖұқпалы ауруды зертханалык зерттеуге, бактерияялык, серологиялык, биологиялық тексерулер жатады
III. Негізгі бөлім
Қан жүйесінің ауруларын дерберстеу
2.1 Қан жүйесінің аурулары
Жүрек-тамыр жүйесі ауруларының тобын атеросклероз, гипертониялық ауру, жүректің ишемиялық ауруы, жүрек қабыну аурулары, сонымен қатар тамыр аурулары құрайды. Осы негізде атеросклероз, жүректің гипертониялық ауруы мен ишемиялық ауруы (ИЖА) баарлық әлемде көп таралған және өлімге тән.Атеросклероз -- майлы немесе аққуызды алмасумен байланысты ірі немесе орташа артериялардың созылмалы ауруы (эластикалық және бұлшық ет-эластикалық үлгісінің).Гипертониялық ауру -- ұзақ уақыт бойы немесе тұрақты артериялық қан қысымының (АҚ) жоғарылауымен пайда болған созылмалы ауру -- систолиялық 140 мм рт. ст. жоғары немесе диастолиялық -- 90 мм рт. ст. жоғары.Ишемиялық немесе коронарлы жүрек ауруы -- коронарлы қан алмасудың абсолютты немесе қатысты жетіспеушілігінен туындаған аурулар тобы.Қан айналым жүйесінің аурулары мен олардан асқынулардың алдын алу үшін 6 ережені орындау қажет:
Артериялы қан қысымын емдеудің тиімділігін бақылау
холестерина деңгейін бақылау және қалпына келтіру
дұрыс тамақтану
дене еңбегі қажет
шылым шекпеу немесе тез тастау-бұл қиын емесұзақ стресстерден арылуға тырысу . Қан (гр. haemo ;лат. sanguis -- қан) -- ағзадағы ішкі сұйық ортаның бірі. Ол қантамырларының тұйық жүйесін бойлай ағып, тасымалдау қызметін атқарады. Қан барлық мүшелердің жасушаларына қоректік заттар мен оттегін жеткізеді және тіршілік әрекетінің өнімдерін зәр шығару мүшелеріне тасымалдайды. Организмдегі биологиялық әрекетшіл заттардың гуморальдық реттелу қызметі қанның қатысуымен іске асады. Қан ағзаның инфекциядан қорғаныш реякциясын қамтамасыз етеді.Қан -- ересек адам ағзасында шамамен бес литр қан болады. Қан -- ағзадағы дәнекер ұлпасының бір түрі. Оның негізгі бөлігі жасуша аралық сұйық зат -- плазмадан құралады. Плазмадан қан жасушалары -- эритроциттер мен лейкоциттер және қан пластинкалары -- тромбоциттер болады. Тромбоциттер сүйектің кемік майындағы жасушалардан түзіледі. Олардың жетілуі, қорға жиналып, бұзылуы басқа мүшелерде өтеді. Эритроциттер тасымалдау, лейкоцит фагацитоздау жəне тромбоцит қан ұшуға қатысадыПлазма негізінде еріген органикалық және бейорганикалық заттары бар судан тұрады. Плазма құрамының өзгеруі ағза үшін өте қауіпті. Қанға үздіксіз көптеген заттардың қосылуына қарамастан, плазманың құрамы өзгермейді. Плазмадаға артық заттар зәр шығару мүшелері арқылы шығарылады: қан өкпеде көмір қышқыл газынан, ал бүйректе -- судың артық мөлшері мен онда еріген минералды тұздардан арылады.
2.2 Қан жүйесінің ауруларын дербестеу
Қан қан клеткаларынан және сұйық плазмадан тұрады. Қан клеткаларына эритроциттер, лейкоциттер және тромбоциттер жатады. Қанның бұл клеткалары бүкіл қанның 40-45%-ын, ал плазма 55-60%-ын құрайды.Қан плазмасының құрамы да күрделі: оның 90%-ға жуығы су, 7-8 % белоктар, 2 % түрлі органикалық және бейорганикалық заттар. Оның құрамында белок 0,3-0,6%, май және липидтер 0,1%, 120 мг% глюкоза қанты, 0,9% көмірсутегі, минерал заттар - натрий, калий, кальций, хлор түздары, амин қышқылдары мен полипептидтер 4-10 мг%, мочевина 10-25 мг%, түрлі ферменттер, гормондар, холестерин т. б. заттар болады.
Плазманың белоктарының негізгілеріне альбуминдер 4,5%, ά,β,γ-глобулиндер 2-3 %, фибриногендер 0,2-0,3 % жатады. Плазманың осмостық қысымы мен белсенді реакциясы қанның маңызды физикалық және химиялық қасиеттеріне жатады. Плазманың осмостық қысымы деп оның құрамындағы органикалық және бейорганикалық заттардың ерітінділерін тудыратын қысымын айтады. Плазманың осмостық қысымы ондағы минерал заттарының мөлшеріне байланысты: неғұрлым олардың плазмадағы концентрациясы көп болса, соғұрлым осмостық қысым да көп болады.
Қан клеткалары мен денедегі ұлпалардың тірлігі үшін, плазманың осмостық қысымының гүрақтылығының маңызы зор. Қанның белсенді реакциясы оның құрамындағы сутегінің иондарының концентрациясына байланысты және оны рН реакциясы (сутегінің корсеткіші) деп белгілейді. Қанның белсенді реакциясының тұрақтылығы денедегі бүкіл ферменттердің қатысуымен болатын реакциялар үшін маңызды.Қалыпты жағдайда қанның рН = 7,36 тең, Бұл әлсіз сілтінің реакциясы. Қанның белсенді реакциясының тұрақтылығына қанның буферлік жүйесінің үлкен маңызы бар. Кейбір бейорганикалық қосындылар, белок заттары қанға келетін зат алмасуының нәтижесінде қышқыл немесе сілтілік қасиеттері бар заттармен қосылыстар жасайды. Мысалы, дене еңбегімен шұғылданғанда қанға зат алмасуынан пайда болған қышқыл заттар келеді. Қанның буферлік қасиеті гемоглобин, карбонаттар, плазманың белоктарының буферлік жүйелеріне байланысты. Бұлардың ішіндегі аса маңыздылары гемоглобиндік және карбонаттық буферлік жүйелер.
Қанның меншікті салмағы ересек адамда 1,055-1,063 кгм3. Жаңа туған нәрестенің қанының меншікті салмағы аздап жоғарырақ 1,060-1,080 кгм3. Сәбидің өмірінің алғашқы айында ол 1,050 кгм3 шамасына дейін төмендейді де кейіннен қайта көтеріліп ересек адамдікіндей болып, өмір бойы сол мөлшерде сақталады.
Қанның тағы да бір физикалық қасиеті - оның тұтқырлығы. Қанның тұтқырлығын судың тұтқырлығымен салыстырады. Судың тұтқырлығы 1-ге тең деп алынса, жаңа туған сәбидің қанының тұтқырлығы алғашқы күндері 10,0-14,8 болады. 1-ші айдың соңында ол 4,8 дейін төмендеп шамамен тұрақты болып, осы күйінде сақталады. Оның ауытқуы онша көп емес, алғашқы 1 жаста орта есеппен 4,6, 1-3 жасқа дейін 4,57, 3-15 жас арасында 4,61 шамасында болады. Дегенмен 8-11 жас арасында ғана қанның тұтқырлығы айтарлықтай 2,9-дан ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz