Тестілеу бағдарламасы туралы жалпы мағлұмат

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 31 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
С.Бәйішев атындағы Ақтөбе университеті

Кафедра:Ақпараттық коммуникациялық технологиялар

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы:Мәліметтер қорыныңжүйелері.
Тест қосымшасың құру.

Орындаған: 2-курс студенті Айтимов.И.К
Ғылыми жетекшісі: Жанпейсова.Қ.Ә.,магистр,аға оқытушысы

Ақтөбе қаласы
2020 жыл
МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

1-бөлім. Тестілеу бағдарламасы туралы жалпы мағлұмат ... ... ... ... ... ... ... ... ...2
0.1 Тестілеудің маңыздылығы мен өзектілігін анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... .2

2- бөлім. Visual basic -бағдарламаны әзірлеу oртасы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ..9
2.1 Бағдарламаны әзірлеу кезеңдері ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .9

3-бөлім. Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...12
3.1 Мәліметтер қоры ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...12
3.2 ДББЖ функциялары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .20

4-бөлім. Қосымшасын құру
4.1 "Мәліметтер қорының жүйлері" пәнінең тест қосымшасың құру ... ... ... ..28
4.2"Мәліметтер қорының жүйлері" пәнінең тест қосымшасың құру коды ... .30

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 33

Пайдаланған әдебиеттер мен ақпарат көздерінің тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ...35

КІРІСПЕ

Мұғалімнің тексеру-бағалау қызметінің тиімділігі көбінесе оқыту нәтижелерін бақылаудың барлық негізгі функцияларын қаншалықты табысты іске асыратынына, ал олар пайдаланатын бақылау құралдары осы құралдарға қойылатын әдістемелік және психологиялық-педагогикалық талаптарға сай болуына байланысты. Тесттер-оқушыларды оқыту нәтижелерін тексеру және бағалау құралдарының бірі. Соңғы жылдары олар оқыту практикасында көбірек қолданылуда. Бұл бірқатар себептерге байланысты.
Біріншіден, тестілер жеделдігін тартады. Оларды қолдана отырып, оқу материалының меңгеру деңгейін тез тексеруге және бағалауға болады. Бұл негізінен тестке жауапты таңдау арқылы тексеру тапсырмаларын енгізу есебінен қол жеткізіледі. Осының арқасында тапсырмалардың дұрыс орындалуын бақылау айтарлықтай жеңілдетіледі және қысқа уақытта орындалуы мүмкін.
Екіншіден, көптеген адамдар тестілерді қолдануда білім алушылардың білімі мен іскерлігін тексеру мен бағалаудың объективтілігін арттыру жолын көреді. Стандартты, көп жағдайда тестілердің орындалуын тексеру мен бағалаудың формальды рәсімі бақылауға субъективті көзқарасты көрсету үшін орын қалдырмайды деп есептеледі. Бұл сөзсіз, бірақ, өкінішке орай, бағалауға субъективті көзқарасты еңсеру объективтілік деңгейіне, бақылау мен оқыту нәтижелерін бағалаудың дұрыстығына әсер ететін барлық факторларды жоққа шығармайды.
Үшіншіден, тестілерді бағалау құралы ретінде қолдануға деген қызығушылық соңғы уақытта да, олардың білім беру стандарттарын мектептің практикасына енгізу жағдайында оқушылардың білім алу деңгейін неғұрлым перспективалы өлшеуіштер ретінде қарастырылуына байланысты да өсті
Білім беру стандарттарын енгізуге байланысты білім беру жүйесінің кезекті реформасы оқу жетістіктерін бақылау проблемасын қайта жандандырды. Білім беру стандартында білім беру мазмұнының міндетті минимумымен және оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптармен қатар оқушылардың қазіргі заманғы жағдайда стандарт талаптарын орындауын тексеру және бағалау технологиясын әзірлеу тәсілдері негізделеді. Талаптардың мазмұны оқытудың міндетті нәтижелерін бағалаудың маңызды критерийіне айналады. Мұндай тәсілді критериалды - бағытталған деп атауға болады және ол оқушылардың білімі мен іскерлігін қорытынды бақылау кезінде Стандартта белгіленген талаптар деңгейіне бітірушінің дайындық деңгейі сәйкес келеді немесе жоқ. Білімді, іскерлікті, дағдыларды тексерудің стандартты типтік процедурасы қажет болғандықтан, тестті тексерудің оңтайлы құралы деп санайды.

1-бөлім. Тестілеу бoйынша негізгі ұғымдар

1.1 Тестілеудің маңыздылығы мен өзектілігін анықтау;

Тест сандық және сапалық жеке айырмашылықтарды анықтауға арналған стандартталған, қысқа, уақытпен шектелген сынақ деп аталады.
Мақсаты мен мазмұны бойынша:
* танымдық процестер мен ойлау функцияларының даму деңгейін талдауға арналған Интеллект тестілері;
* әр түрлі қызметпен айналысу мүмкіндігін бағалауға арналған қабілеттер тесттері;
* білім, білік, іс-әрекеттің дамуын бағалайтын жетістіктер тесттері;
* эмоционалдық-ерік қасиеттерін бағалауға арналған жеке тұлғаның тесттері.
Барлық тест түрлерінен оқушылардың білім деңгейін тексеру үшін негізінен жетістіктер тесттері қолданылады.
Сынақтардағы ең бастысы оларды стандарттау, формализацияның белгілі бір деңгейі, технологиялығы-тексеру мен бағалауды жүргізудің бірыңғай рәсімі.
Тест тапсырмасының құрылымын келесідей ұсынуға болады:

Міндет (сұрақ)

Жауап опциялары
Тест тапсырмасы
Жауаптың эталоны (орындалу алгоритмі)

Тест әзірлеу
Диагностика міндеттерін анықтау
Мазмұнды валидті конструктіні құру
Өлшемдер мен олардың индикаторларын анықтау
Тапсырмалар жинағы
Тест композициясы
Тестке басшылық
Репрезентативті іріктеуді қамтамасыз ету
Ақпарат жинау

Сандық және сапалық өңдеу
Тесттің эмпирикалық талдауы
Коэффициенттерді анықтау
- меңгеру (тапсырманың ауырлығы мен қиындығы );
- селективтілік;
- тапсырмалардың сенімділігі;
Жалпы тест және субтестер бойынша анықтау
- сенімділік
- валидтік:
- жергілікті
- өлшемдік
- болжамдық
- педагогикалық

Тестті түзету
Біздің елімізде білім берудегі тестке деген көзқарас бірдей емес. Педагогикалық тестілердің оң жақтарын атап өткім келеді. Оқу үдерісінің ақпараттандырылуына байланысты білімді бақылаудың тестілік түрі оқу уақытын айтарлықтай үнемдейді және түзетуге мүмкіндік береді. Тесттер көптеген жағдайларда баға қою субъективизмін еңсеруге мүмкіндік береді, оқытудың мотивациялық жағын арттырады.
Біздің еліміздегі білімді тестілік бақылаудың ең маңызды кемшілігі қазіргі кезеңде жүйеленбеген және сапасы жағынан әртүрлі тестілік материалдың көптігі болып табылады. Бұл тестпен оқу материалын меңгерудің ең төменгі деңгейін - тану және қарапайым ойнату деңгейін тексеруге болады деген пікір тудырды. Алайда өлшенетін білім деңгейі оның түріне емес, бақылау тапсырмасының мазмұнының күрделілік деңгейіне байланысты. Тапсырманың тесттік түрі-білім беруді ақпараттандырудың қазіргі кезеңінде оның өмір сүруінің және қолдануының ең тиімді тәсілі. Ал тапсырма мазмұнының күрделілік деңгейі білім беру стандартында анықталады. Оқушылардың білімі мен іскерлігіне қойылатын талаптар әрбір бақылау объектісін мазмұндық желілер бойынша меңгерудің ең төменгі деңгейін анықтайды. Бір жерде бұл білімді ұсыну және жаңғырту деңгейі (репродуктивті - , талаптардың басым бөлігі меңгерудің конструктивті деңгейі - бұл стандартты жағдайда білімді қолдану.
Оқыту нәтижелерін диагностикалау үшін тестінің негізгі сипаттамалары:
1) Валидтік - тексеру материалының бақылау мақсаттарына сәйкестігі;
Валидтік-"зерттелетін құбылыстар саласы мен оған қатысты қолданылатын диагностикалық процедураның репрезентативтілігі туралы мәліметтерді қамтитын тесттің кешенді сипаттамасы".Тест,егер ол нені анықтау үшін (біздің жағдайда -оқу материалын меңгеру дәрежесі) дәл бағалауға мүмкіндік берсе, валидті деп есептеуге болады. Педагогикалық тестілер үшін валидтік үшін басты құрамдас бөлік-өлшенетін көрсеткішке қатысты мазмұнның репрезентативтілік дәрежесін сипаттайтын мазмұндық. Валидность-аспаптың сипаттамасы, оның сапа өлшемі. Валидность құрал өлшенетінін және оны қаншалықты жақсы жасағанын көрсетеді; құрал валиден неғұрлым көп болса, оның сапасы, қасиеті, өлшеу үшін жасалған. Әр түрлі авторлардың арасында да, тесттерді қолданудың әртүрлі салалары шеңберінде да көптеген түрлері мен әртүрлі трактовкалармен ерекшеленеді.
Валидность болады:
* мазмұнды
* болжамдық
* бәсекелестік
* дифференциалдықайқын және т.б.
2) Сенімділік - бақылау материалын көп рет пайдаланған кезде тестілеу нәтижелерінің тұрақтылығы;

Тест сенімділігін анықтайтын факторлар:
* өлшенетін қасиетін барабар көрсететін параметрлерді дұрыс таңдау (оқыту);
* тексеру және бағалау құралдарының технологиялылығы (айқындылығы, айқындығы) - тексеруді ұйымдастыру туралы нақты нұсқаулық, валидтік, тестілердің репрезентативтілігі, бағалау және т. б.;
* әрбір тестілеу шарттарының бірдей болуы;
* өлшеуіштің біртектілігі (тең мәнділігі).
3) Репрезентативтілік - тестпен қамтылған материалдың толықтығы;
4) Стандарттылық - тестілеуді өткізудің және оның қорытындыларын шығарудың бірыңғай рәсімі.
Педагогикалық (оқыту немесе бақылау) тестіні құру-тест теориясының негіздерінің ең төменгі білім пәнін өте жақсы білуден басқа талап ететін күрделі және көп қырлы процесс. Мен статистикалық сипаттамаларды талдау және шкалалар теориясын білу кіретін тестілерді жасау бойынша барлық қызметті қарастыруды мақсат етіп қоймаймын. Бұл аттестаттау тестілерін дайындау үшін тестілеу орталықтарының жұмысы. Бақылаудың тестілік нысаны бақылаудың басқа жалпыға бірдей қабылданған формаларын алмастырмайды, оқу уақытын ұтымды пайдалануға және оқу процесін неғұрлым серпінді етуге мүмкіндік бере отырып, оларды толықтырады.
Тесттер, тест әдістемелері өткен ғасырдың соңында психологияда, әлеуметтануда, педагогикада қолданыла бастады. Тест терминін алғаш рет Ф. Гальтон енгізді, ал американдық психолог Дж. М. Кеттел "Зияткерлік тесттер және өлшеулер". Білім беру жүйесінде тесттерді бірінші кең қолдану арасында зияткерлік даму деңгейі төмен(1904 ж.) балаларды іріктеу үшін Француз психологы А. биенің тестер сериясын атап өту керек. Содан кейін АҚШ-та (Стенфорд университеті) осы әдістеменің негізінде JQ коэффициенті ұсынылды. Қазіргі редакцияда(1986) ол қазір де кеңінен қолданылады.
Таңдалған тақырыптың теориялық жағын зерттей отырып, менің туған мектебімдегі пәндер бойынша оқушыларды тестілеу мәселелерінің қалай тұрғанын қарастыруды шештім. Мұғалімдер сұрауының нәтижесі бойынша тестілерге барлығы қызығушылық танытады: шығарылған брошюралар, мамандардың ұсыныстары бар журналдарда мақалалар оқиды, Internet жаһандық желісінде әдістемелік жаңалықтар табады, семинарлар мен курстарға барады, біздің елде және шетелде тестілерді жасау мен өткізудің түрлі әдістемелерін салыстырады - жалпы алғанда, тестілеу проблемасына немқұрайлы қарамайды деген қорытынды жасауға болады. Мемлекеттік деңгейде пәндер бойынша тест түрінде бірыңғай мемлекеттік емтихандарды (МБЖ) енгізу бойынша эксперимент енгізілді. Көптеген мұғалімдер өз пәні бойынша дайын тесттерді табады және оларды өз тәжірибесінде оқушылардың қандай да бір тақырып бойынша дайындық деңгейін бағалау үшін табысты қолданады. Бірақ көбінесе қажетті тест жоқ, немесе бар тест қандай да бір параметрлерге сәйкес келмейді, немесе тақырыптың барлық сұрақтары басқа нәрселерді қамтымайды ма. Сол кезде мұғалім жарияланған әдістемелер мен мамандардың кеңестерін пайдалана отырып, тесттерді өзі құрастырады.
Мұғалімдер заманауи компьютерлік диагностика мен тестілеуді өткізу әдістемелеріне жақын, бірақ өкінішке орай, біздің информатика кабинеттеріндегі компьютерлік тесттер өте аз. Зерттелетін тақырып мені компьютерде Информатика сабақтарында оқытылатын Visual Basic бағдарламалау тілінің көмегімен информатиканың базалық курсы бойынша қорытынды тестілеудің бір нұсқасын іске асыру идеясына аударды. Мен оның пайдасына таңдау жасады, өйткені ол Windows қолданбаларын жасауға мүмкіндік береді және визуализацияланған бағдарламалау тілі болып табылады.
Менің курстық жұмысымның мақсаты аудиторияда студенттердің базалық білім деңгейін тестілік қорытынды бақылауды өз пәні бойынша жүргізе алатын бағдарлама жасау. Мен таңдаған бағдарламалау тілінің құрылымы бойынша информатика сабағында алған білімім жеткілікті болып көрінді, алайда, өз жобамның алғашқы нұсқасын жасап, мұғаліммен нәтижелерді талқылап, осы тіл бойынша қосымша білімсіз маған бағдарлама жұмысы үшін әдемі әрі ыңғайлы болмайтынын түсіндім. Сонда мен жаңа білімнің түрлі көздеріне жүгіндім. Қосымша әдебиетті таңдау кезінде мен ойлаған идеяларды бағдарламалау ережелерін қолжетімді тілмен түсіндіретін таңдауға тырыстым. Дәстүрлі ақпарат көздерінен-кітаптардан басқа, Мен таңдаған бағдарламалау тілін үйрену үшін мен компьютерлік оқыту компакт-дискісін қолдандым, онда Visual Basic бойынша шағын бейнефильмдер түрінде сабақтар жинақталған. Ғаламдық Internet желісіне кіргеннен кейін, мен бағдарламалайтындар үшін сайттардан өте қызықты кеңестер алдым.
Нәтижесінде, мен мектеп курсында өткендіктен басқа, мен келесі бағдарламалау құралдарын өз бетінше зерттедім:
* animation құралы арқылы Visual Basic жобасына мультимедиа құралдарын қою. Бұл құрал * кеңейтімі бар файлдарды жобаға кірістіруге мүмкіндік береді.AVI көлемі 1 Мб-дан кем.
* mouseicon және MousePointer қасиеттерінің көмегімен Visual Basic әр түрлі объектілеріне апарған кезде меңзерді өзгерту.
* CommandButton нысанына басқан кезде пішін түсін өзгерту.
* Gotfocus және LostFocus 2 жаңа оқиғалық процедураларды зерттеді, бұл OptionButton нысанының түсін нұқуда өзгертуге мүмкіндік береді.
2- бөлім. Visual basic -бағдарламаны әзірлеу oртасы

2.1 Бағдарламаны әзірлеу кезеңдері

Visual Basic - бұл Windows бағдарламасы. Windows операциялық жүйесіндегі барлық жұмыс терезелердің көмегімен жүзеге асырылады, олардың әрқайсысы белгілі бір әрекеттерді орындауға арналған. Бірнеше түрі бар терезелер, олардың негізгі болып табылады:
* қолданба терезесі
* диалог терезесі
* хабар терезесі
* Терезе мүмкін болатын үш режимнің бірінде болуы мүмкін:
* "Кеңейтілген" режимі - барлық экранға
* Терезе режимі-барлық экраннан аз
* "Бүктелген" режимі - тапсырмалар панеліндегі түйме түрінде.
Сонымен негізгі көптеген басқа типтегі терезелер, мысалы, мәзір немесе құралдар тақтасы кез келген қосымшасында көрсетілген.
Терезелердің барлық түрлері екі түрге бөлінеді: модальды (хабарламалар терезелері мен диалогтық терезелер) және модальды емес (барлық қалған). Модельді тереземен жұмыс істеу ерекшелігі, ол әлі жабық емес, осы қосымшамен жұмысты жалғастыру мүмкін емес. Экранда бірнеше терезе бірден ашыла алады, олардың арасында тышқан басу арқылы ауысу жүзеге асырылады.
Windows кез келген терезе-кейбір шектері бар Экрандағы тікбұрышты аймақ. Терезелерді басқару үшін жүйе оларға қайталанбайтын нөмірлер береді. Осыдан кейін бұл терезелермен орын алатын барлық оқиғаларды автоматты түрде бақылау жүргізіледі. Оқиға-тінтуірден немесе пернетақтадан кез келген әсер.
Кез келген терезеде орын алған оқиға туралы хабарламалар Windows өңделеді.Осыдан кейін өңдеу нәтижелері операциялық жүйенің хабарламасына жауап ретінде белгілі бір әрекеттерді орындай алатын барлық қалған ашық терезелерге жіберіледі. Менің тест бағдарламам-басқару элементтері бар терезе: таңдау түймелері( OptionButton), командалық түймелер (CommandButton) және т. б.
Windows ұсыныстарын жасау үшін құралдар болуы керек. Мұндай құрал Visual Basic 6.0 объектілі - бағытталған бағдарламалау ортасы болып табылады, оны мен өз үй компьютеріне орнатқан және бізде мектеп компьютерлерінде бар.
Visual Basic-бұл практикалық міндеттердің кең спектрін жүзеге асыруға болатын қуатты бағдарламалық құрал. Бұл тілдің негізгі артықшылығы-ол пайдаланудың қарапайымдылығын, қол жетімділігін және түрлі мүмкіндіктердің үлкен жиынтығын оңтайлы үйлестіреді:
* әзірлеушінің өз қосымшасы үшін барынша икемді және ыңғайлы интерфейсті іске асыруы;
* әртүрлі көп деңгейлі және қалқымалы мәзір жасау;
* тінтуір мен пернетақта оқиғаларын өңдеу, түрлі графикалық суреттерді, сондай-ақ геометриялық фигураларды экранға шығару;
* түсті, принтер параметрлерін басқару, стандартты диалогтарды пайдалану;
* графикамен жұмыс, сурет салу, суреттерді өңдеу;
* таймері функциясын қолдану;
* қатты дискідегі файлдар мен каталогтарды өңдеу;
* деректер базасына қатынау;
* ActiveX жеке басқару элементтерін әзірлеу
Visual Basic-жеке құрамдастардан құрастыру арқылы басқа бағдарламаларды жасауға мүмкіндік беретін бағдарлама. Мұндай бағдарламалар көрнекі даму ортасы деп аталады. Визуалды даму ортасы келесі қиыншылықтар мен қамқорлық алады:
* Кірпіш-компоненттерді жеткізеді, олардың "дайын бағдарламалар жиналады;
* Қажетті бағдарламалау тілінің операторлары жазуға мүмкіндік береді;
* Құрылғы қателерді табуға және оларды түзетуге көмектеседі;
* Дайын бағдарламаларды кез келген компьютерде іске қосуға болатындай етіп ресімдеуге мүмкіндік береді.
Бағдарламалау жүйесі көрсететін қамқорлықтың арқасында бағдарлама авторының еңбегі шығармашылық болады, ал жұмыстың өнімділігі мен тиімділігі артады. Жасалған жобалар мультимедиалық әсерлерді, графиканы, дыбысты және басқаларды қамтуы мүмкін.

2.1.Visual Basic жобасы қолданбаны жасау үшін пайдаланылатын файлдар

Visual Basic жобасы қолданбаны жасау үшін пайдаланылатын файлдар
Файлдар жиынтығы деп аталады. Жоба құрамына келесі негізгі файлдар кіреді:
* жоба файлы ( кеңейту .vbp);
* пішін файлдары ( кеңейту .frm);
* негізгі модульдердің файлдары ( кеңейту .bas);
* сынып модульдерінің файлдары (кеңейту.cls).
Жоба файлы. Қосымшалардың барлық элементтері арасында байланыс бар және оның барлық нысандары мен модульдерін, сондай-ақ компиляция үшін әр түрлі сілтемелер мен баптауларды қамтиды.
Формалар файлдары. Қосымшада қолданылатын, қасиеттер мәні бар олардың элементтерін құрайтын формалардың сипаттамасынан, сондай-ақ жарияланатын айнымалыларды, константаларды, оқиғаларды өңдеу рәсімдерінен және пайдаланушы процедуралары мен функцияларынан тұрады. Қосымшаның әрбір нысаны үшін файл бар.
Негізгі модульдердің файлдары. Олардың мазмұны процедуралар, функциялар, сондай-ақ осы қосымшаның басқа модульдерінде пайдалануға болатын хабарланатын айнымалылар болып табылады.Сынып модульдерінің файлдары. Әзірлеушінің өз сыныптарын олардың әдістері мен қасиеттерін сипаттай отырып құруға арналған. Класс модульдері формулаларға ұқсас, бірақ оларға қарағанда, бейнеленетін пайдаланушы интерфейсі жоқ.
Өз жобамды сұрақтар саны бойынша көптеген формадан тұратын(26 нысан) ұсынамын. Тестілеу басталар алдында мен студентке тіркеуді ұсынамын (1 Тіркеу формасы). Тестілеу нәтижелері бойынша бағдарлама дұрыс жауаптар санын есептеп, алған балдарды бағалау түріне(1 қорытынды нысан) ауыстырады. Өз Бағдарламаны басқару мен "келесі сұраққа көшу" командалық батырмасының көмегімен орындадым, бұл тестілеу кезінде Бағдарламаның интерфейсіне алаңдамауға мүмкіндік береді.
Visual Basic-те кез келген қосымшаны құру процесі келесі ретпен жүзеге асады - іске асыру:
* сыртқы көрініс " қолданбасын жасау;
* барлық қолданба элементтерінің қасиеттерін анықтау ("сипаттамалар)
* қажетті әдістердің сипаттамасы ("бағдарламалық код)
* бағдарламаны тестілеу.

3- бөлім.Негізгі бөлім
3.1 Мәліметтер қоры
Мәлiметтер қоры - ақпараттар сақталатын қойма. Мәлiметтер қорынан керегiне қарай қажеттi мәлiметтер алу үшiн сақталады. Басқаша айтсақ, мұнда керектi ақпаратты iздеу ұйымдастырылады. Кесте - мәлiметтердi жазба (жол) және өрiс (бағана) түрiнде сақтауға арналған обьект болып табылады. Әрбiр кесте нақты бiр сұрақ бойынша мәлiметтердi сақтауға қолданылады.
Мәлiметтер қорында екi өлшемдi кестенiң жолдары жазбалар деп, бағандары өрiстер деп аталады. Дәлiрек айтқанда мәлiметтер қорында, кестедегi әрбiр жол жазба болып табылады, ал жазба бiрнеше өрiстерге бөлiнедi.
Сұрау - бiр немесе бiрнеше дайын кестелердiң негiзiнде құрылады. Форма мен Есеп беру бiр кесте (немесе сұрау) негiзiнде құрылады. Сұрау - қажеттi мәлiметтi бiр немесе бiрнеше кестеден алуға мүмкiндiк бередi.
Форма - мәлiметтер енгiзу үшiн қолданылады. Әрбiр формаға енгiзу үшiн, кесте өрiсiндегi мәлiметтердi бейнелеу үшiн немесе өзгерту үшiн қолданылатын басқару элементтерiн орналастыруға болады.
Есеп беру - мәлiметтердi баспадан шығаруға арналған. Есеп беру - қағазға басып шығаруға арналған, мәлiметтердi көрудiң ерекше формасы. Мәлiметтер қорын баспаға шығармастан бұрын, қағаз бетiнде қандай түрде бейнеленетiндiгiн және қандай жазбалар мен өрiстер енгiзiлетiндiгiн қарастыру керек. Есеп берудi кез-келген бiр кестеден, сұраудан қарауға болады.

Өрiстер типтерi және қасиеттерi
Мәлiметтердiң әр түрлi типтерi болады. Ендi информациялық жүйелердегi мәлiметтердiң, яғни өрiс мәндерiнiң типтерiне тоқталайық.
Негiзгi типтер:
# Текстiк мәлiметтер (TEXT). Текстiк мәлiметтердiң мәндерi алфавиттi- цифрлi символдардан тұрады және ұзындығы 255-тен аспауы керек;
# Сандық мәлiметтер (NUMBER). Бұл типтегi атрибуттардың мәндерiмен арифметикалық амалдар орындауға болады. Сандық мәлiметтер ұзындығы бүтiн сан болса 2 байт, бөлшек сан болса жылжымалы нүктелi сан форматында 4 байт орын алады. Бүтiн және бөлшек бөлiктерi санда нүктемен ажыратылады.
# Дата немесе уақыт типi (DATETIME). Дата типi белгiлi бiр форматта берiледi, мысалы: кк.аа.жж (күн, ай, жыл). Алғашқыда бұл текстiк мәлiметтiң бiр жағдайы сияқты көрiнедi. Алайда, информациялық жүйеде дата типтi қолданудың ерекшелiктерi бар.

# Жүйе қатты бақылау жүргiзу мүмкiндiгiн алады;
# Автоматты түрде датаны әр елдiң дәстүрiне байланысты бейнелеу мүмкiндiгi туады;
# Программалау барысында даталарға арифметикалық амалдарды орындау жеңiлдейдi.
# Логикалық мәлiметтер (YESNO). Бұл типтiң мәлiметтерiн булевтiк деп атайды және мәндерi TRUE немесе FALSE (шартты түрде 1 немесе 0) болады және мұндай мәлiметтер "иә", "жоқ" болып интерпретацияланады.
# OLE обьектiсiнiң алаңы. Бұл ең бiр қызықты типтердiң бiрi болып табылады. Бұл типтiң мәнi ретiнде OLE объектiсiнiң кез-келгенi болуы мүмкiн (егер компьютерде болса) - графика, дыбыс, видео.
# Қолданушының типi. Көптеген жүйелер қолданушыларға өздерiнiң типiн жасауға мүмкiндiк бередi. Мысалы: "апта күнi" (дүйсенбi, сейсенбi және т.б), "адрес" (почта индексi-қала-және т.б).
Мәліметтер қорының түрлері: реляциялық, иерархиялық, желілік. Мәліметтердің реляциялық қоры кестелерді қолдануға негізделген. Ол екі өлшемді кесте түрінде ұйымдастырылған. Егер әрбір жазба нақты бір объектіге ғана қатысты ақпараттарды қамтитын болса, онда мәліметтер қоры реляциялық мәліметтер қоры болып табылады. Реляциялық мәліметтер қорында әрбір тізім кестелерде сақталады. Мысалы: оқу орны туралы мәліметтер бір кестеде, студенттер туралы мәліметтер екінші кестеде сақталуы керек. Иерархиялық және желілік мәліметтер қоры қайсыбір ортақ белгісі бар мәліметтер арасындағы байланыстардың бар болуын көздейді. Иерархиялық мәліметтер қорында мұндай байланыстар бұтақ тәріздес құрылым түрінде бейнеленеді. Мұнда біржақты байланыстардың болуы мүмкін және сұраныс құрылымда бейнеленсе ғана қанағаттандырылады. Желідегі мәліметтер қоры желілік мәліметтер қоры деп аталады.
Мәліметтер қоры орталықтандырылған және үлестірілген болып жіктеледі. Орталықтандырылған мәліметтер қоры бір есептеуіш жүйенің жадында сақталады. Егер бұл есептеуіш жүйе компьютер желісінің құраушысы болса, онда мұндай қорға үлестірілген қатынас құруға мүмкіндік болады. Мәліметтер қорын пайдаланудың мұндай тәсілі дербес компьютердің жергілікті желілерінде жиі пайдаланылады. Үлестірілген мәліметтер қоры есептеу желісінің алуан түрлі компьютерлерінде сақталатын бірнеше бөліктерден, тіпті бірін-бірі қайталайтын бөліктерден тұрады. Мұндай қормен жұмыс істеу үлестірілген мәліметтер қорын басқару жүйесінің көмегімен жүзеге асырылады.
Мәліметтерге қатынас құру тәсілі бойынша мәліметтер қоры жергілікті қатынас құру және желілік қатынас құру болып бөлінеді. Мәліметтер қорымен жұмыс істейтіндерді екі категорияға бөлуге болады. Олар: жобалаушылар және қолданушылар. Жобалаушылар кесте құрылымдарын мәліметтерсіз, тапсырыс берушімен бірге келісіп жасайды. Қолданушылар мәліметтре қорын ақпараттармен толықтырады, өңдейді және нәтижелік кестелер мен есеп берулерді алады.
Егер мәліметтерді берудің режимі қосқабатты (дуплексный) режим болса, онда мәліметтер екі бағытта бір мезгілде беріледі.
Мәліметтер қорын басқару жүйесі дегеніміз жаңа мәліметтер қорын құруға, оны мәліметтермен толтыруға, оның мазмұнын редакциялауға, оларды реттеуге арналған программалық құралдар кешені. Мәліметтер қорын басқару жүйесі - мәліметтерді сақтау, қосу, жою, редакциялау үшін қолданылатын программалық жүйе.
Мәліметтер қорын басқару жүйелері: Access, Clipper, Oracle, Paradox, FoxPro, FoxBase.
Access программасы - мәліметтер қорын басқару жүйесінің танымал программаларының бірі. MS Access файлының кеңейпесі: .mdb. Басқа жүйелерге қарағанда, Microsoft Access пайдалануға жеңіл және ыңғайлы. Ол пайдаланушыға келесі мәселелерді шешуге мүмкіндік береді:
- Мәліметтер қорын құру және оған мәліметтер енгізу;
- Кестенің құрамын қарап шығу және оны редактрлеу;
- Кестелер арасында байланыс орнату;
- Мәліметтердің тұтастығын және құпиялылығын қорғауды қамтамасыз ету;
- Мәліметтерге әртүрлі сұраныстар жасау;
- Ақпаратты қалып және есеп түрінде көрсету;
- Қалыпқа және есепке суреттер және графиктер қою;
- Мәліметтерді импорттау және экспорттау;
- Интернеттің Web беттерінде мәліметтер қорын қолдану.
Microsoft Access мәліметтер қорын басқару жүйесін іске қосу үшін Іске қосу (Пуск) - Программалар - Microsoft Office - Microsoft Access командалар тізбегі орындалады.
Мәліметтер қорының негізгі объектісі: кесте. Кесте дегеніміз өрістер мен жазбалардан тұратын ақпараттарды сақтау қоймасы. Файл жазбасының дербес мағынасы бар қызметтік бөлігі, яғни кесте түріндегі мәліметтер базасының бір бағанасы өріс деп аталады. Ол мәліметтер қорын басқару жүйесіне тікелей қатынасатын мәліметтердің ең кіші атаулы бірлігі. Логикалық байланысқан өрістердің жиыны жазба деп аталады.
Жазба - кестенің қатарына (жолына) жазылған мәліметтер жиыны.
Әр кестедегі мәліметтердің біріктіруін, сақтауын, іздестіруін тиімді түрде ұйымдастыру үшін кілттік өріс қолданылады. Мысалы: телефон анықтамалығы берілсін. Онда фамилия, адрес, телефон нөмірі жазылған. Мұнда телефон нөмірі өрісі кілттік өріс болады. Файлдағы жазбаны бір жақты ұқсастыратын кілтті негізгі немесе бастапқы кілт деп атайды. Негізгі кілттен басқа жазбаларда мәні қайталанатын екінші реттік кілттер де қарастырылуы мүмкін.

Индекс дегеніміз индекстелетін өрістің мәні бойынша кестеде жазбаларды автоматты сұрыптау құралы. Өрістерді индекстеу мәліметтерді іздеу және сұрыптауды тездетеді. Access-те кесте жазбаларын белгілеу аймағы дегеніміз - жолдың барлығын белгілеуге мүмкіндік беретін, жолдың сол жағындағы тіктөртбұрышты аймақ. Кесте өрістерін белгілеу аймағы - кестедегі бағана тақырыбы аймағы.

Қазіргі таңда деректер қорының жүйелері көптеген ақпараттық жүйелерді құрудың негізі болып табылады және адам қызметінің барлық салаларын автоматтандыру кезінде қолданылады. Мысалы, деректер базасына кіру кітапханада бар барлық кітаптар, оның оқырмандары, кітаптарды брондауға өтінімдер және т.б. туралы мәліметтерді қамтитын кітапханалық ақпараттық жүйемен жұмыс істеу кезінде қажет. Осындай жүйенің көмегімен кітап қозғалысын есепке алу, кітапхана қызметіне қажетті басқа да операциялар ұйымдастырылады.

ЖОО-да студенттер, профессорлық-оқытушылық құрам, факультеттер мен кафедралар туралы ақпараты бар мәліметтер базасы, кешенді ақпараттық-талдау жүйелерінің және олардың кіші жүйелерінің (кадрларды есепке алу, бухгалтерлік, құжат айналымы, оқу қызметін ақпараттық қамтамасыз ету және т.б.) жұмыс істеуі үшін қажетті басқа да деректер болуы мүмкін.

Халықтың қоныстануы бойынша мәліметтер базаларында салық салу, Денсаулық сақтау, білім беру, әлеуметтік қорғау жүйелерінің жұмыс істеуі үшін қажетті Қала, аймақ және т. б. тұрғындары туралы мәліметтер бар.

1. Деректер қорының негізгі ұғымдары
Деректер банкі-бұл деректерді сақтауды, жинақтауды, жаңартуды, іздестіруді және беруді қамтамасыз ететін ақпараттық, бағдарламалық, техникалық құралдар мен персоналдың жиынтығын білдіретін автоматтандырылған жүйе. Деректер қорын басқару жүйесі (ДҚБЖ) деп аталатын деректер базасы мен бағдарламалық өнім деректер банкінің басты құрамдас бөлігі болып табылады.

Деректер қоры-бұл олардың арасында ыңғайлы өзара іс-қимыл және деректерге ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.