Шет тілдерін оқытудағы мультимедиялық құралдар
Мазмұны:
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1. Оқыту процесінде қолданылатын мультимедиалық құралдар
1.1 Мультимедиялық білім беру құралдар түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1.2 Мультимедиялық білім беру құралдарының атқаратын қызметтері ... .9
2. Шет тілі сабақтарындамультимедиалық құралдардарды пайдалану
2.1 Мультимедиалық технологияны қолдану арқылы ағылшын тіліне үйрету ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .11
2.2 Компьютерлік презентацияны ағылшын тілі сабағында қолдану тиімділігі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .17
2.3 Бастауыш сыныпқа мультимедиалық құралдардарды қолдану арқылы өткізген сабақтарға талдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..19
2.4 Мультимедиа құралдарын пайдаланудың оң және теріс аспектілері ... 28
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..32
Кіріспе
Еліміздегі әлеуметтік - экономикалық өзгерістер мен бүкіл өркениетті әлемдегі ақпараттық даму - білім берудің дәстүрлі қалыптасқан жүйесін, әдістері мен технологиясын қайта қарауды талап етуде.Қазіргі заманғы барлық техникалық құралдарды оқыту процесінде де тиімді пайдалануға мүмкіндік бар екенін атап өткен жөн.
Ақпараттық технологияларды ағылшын тілін оқыту үрдісінде пайдалану оқушылардың жан-жақты білім алуына жол ашып, мемлекетіміздің үш тұғырлы тіл саясатына сай жақсы, жан-жақты дамыған оқушы иесі ретінде танылуларына негіз бола алады.
Шетел тілін коммуникативтік бағытта оқытуда мультимедиалық интерактивті технологияларды пайдалану жүргізілетін сабақтың тиімділігін арттырады және оқушылардың сабақ материалдарын тез әрі терең түсінуін қамтамасыз етеді. Мультимедиалық құралдардың заманауи технологияларын енгізу - оқу процесінің мәнін байытады, оқушыларға қатты әсер етеді, балалардың тіл үйренуге деген ынтасын арттырады, оларды шетел тілін ақиқат өмірде қолдана алуға үйретеді және мұғалім мен оқушы арасында тығыз байланыс орнатуға мүмкіндік береді.
Адам іс-әрекетінің әртүрлі салаларында, сонымен қатар, білім саласында ақпараттық технологиялардың жаңаша құралдарын қолдану бүгінгі күні үлкен өзектілікке ие болып отыр.
Бүгінгі күні Қазақстан Республикасының білім туралы тұжырымдамасы ойлы, өнерлі, білімді тұлғаны қалыптастыруға бағытталған және қазіргі білім беру жүйесі оқушылардың танымдық белсенділігін дамытатын оқытудың дәстүрлі емес, белсенді түрін және әдістерін оқу процессіне енгізу бағытында құрылуы тиіс.
Мультимедиа арқылы шешілетін негізгі мәселелер қатарына: тілді білушімен шынайы коммуникация орнату; оқу - тәрбие үдерісінің барлық қатысушыларын орталық ақпараттық жүйеде сақталатын ақпараттық қормен қамтамасыз ету; мұғалімдер арасында тығыз қарым-қатынас орнату; педагогикалық тәжірибе мен дидактикалық материалдарды айырбастауды жүзеге асыруды жатқызуға болады.
Өркениетті қоғамның дамуы - ақпараттандыру үрдісімен тығыз байланысты болып келеді. Бұл үрдістің басты ерекшелігі - қоғамдық қызметтің барлық саласында ақпараттық және коммуникациялық технология құралдарының негізінде жүзеге асырылатын ақпаратты жинау, өңдеу, олардың қорын жасау, сақтау және тарату болып табылады.
Біздің зерттеу тақырыбымыздың өзектілігі: білім беру саласын ақпараттық-коммуникациялық және мультимедиалық технологияларды оқу үрдісіне қолданумен, олардың әдістемелік негіздерін жасап ұсынумен және тиімді пайдалана білуді жүзеге асырумен анықталады.
Зерттеу жұмысының мақсаты - ағылшын тілі сабағында мультимедиалық құралдарды қолданудың тиімділігін және олардың оқушылардың танымдық белсенділігін артырудағы әсерін анықтау.
Аталған міндетке жету үшін келесідей тапсырмалар қойылды:
Зерттеу жұмысының міндеттері:
1. Ағылшын тілі сабағында жаңа ақпараттық технологияларды қолданудың маңыздылығын суреттеу;
2. Компьютерлік технологиялардың бар бағдарламаларын ағылшын тілінде сөйлеуге, түсінуге үйрету процессінде қолдану мүмкіндіктерін көрсету;
3. Мультимедиялық презентациялар арқылы диалог және монолог түрінде сөйлеуге үйрету дағдыларын арттыру.
4. Іс - тәжірибе жүзінде өткен сабақтарға талдау жасау арқылы мультимедиялық құралдарды пайдаланудың тиімділігін анықтау.
Зерттеу объектісі - Мультимедиалық технологияны қолдану арқылы ағылшын тіліне үйрету үрдісі.
Зерттеу нысаны: Шет тілдерін оқытудағы мультимедиялық құралдар.
Зерттеу процессінде келесідей әдістер қолданылды: шет тілдерін оқытуға арналған педагогикалық және әдістемелік әдебиеттерді талдау; ақпараттық технологиялар бағдарламасының мүмкіндіктерін тану; танып, білген мәліметтерді педагогикалық практикада қолдану.
Зерттеу жұмысының теориялық маңыздылығы:
Жаңа технологиялардың көмегімен шет тілін үйретудің тиімді жүзеге асырылу мүмкіндіктерін айқындау.
Зерттеу жұмысының практикалық маңыздылығы:
Зерттеу кезінде алынған нәтижелер, яғни компьютерлік технологияларды қолдану үшін жасалған әдістер орта мектептер мен жоғарғы оқу орындарында, білім беру процессінің сапасын жоғарылату мақсатында қолданылуы мүмкін.
Жұмыста қарастырылған нәтижелер жалпы білім беретін мектептерде ағылшын тілін оқытуда оқушыларды коммуникативті оқыту технологиясы негізінде сөйлеу дағдысын қалыптастырудың тиімді жүйесі ретінде ақпараттық технологияны, компьютерді, мультимедианы қолданудың артықшылығы тәжірибе жүзінде дәлелденіп, негізделді; жұмыс нәтижелерін мектепте ағылшын тілі сабағында қолдануға болады.
1.Оқыту процесінде қолданылатын мультимедиялық құралдар
1.1Мультимедиялық білім беру құралдар түрлері
Ақпараттық технологияларды білім беру жүйесіне енгізу оқу процесін ұйымдастырудың тиімді технологияларын таңдау мүмкіндігін береді. Оларды таңдау кезінде технологияның оқушының жеке игеру қабілеті мен нақты пәннің ерекшеліктеріне сәйкес келуіне көңіл бөлінуі тиіс. Мультимедиялық технологиялармен жұмыс істеу кезінде оқушылар басынан бастап, қызықты танымдық әрекеттерге араласа алады. Осындай процесс барысында оқушылар білім алып, оны іс-жүзінде қолданып ғана қоймай, сол ортадағы қосымша мәлімет көздерімен қажетті деген құралдарын өздері таңдап ала алады.
Қоғамымызда компьютер маңызды әрі көрнекті орын алып отырған осындай сәтте компьютерлік технологияларды оқыту жүйесінде пайдалану еліміздің болашағын барлық ғылым салаларында жаңа идеяларды ұсынып, оларды жүзеге асыра алатын сауатты ұрпақпен қамтамасыз ете алады. Қазіргі заманғы ақпарат алмасудың жоғары жылдамдығы, жан-жақтан түсіп жатқан түрлі форматтағы мәліметтер ағыны білім беру саласындағы мамандарды да мультимедиялық құралдарға мұқият зер салуға шақырады.
Мультимедия - компьютерде дыбысты, ақпаратты, тұрақты және қозғалыстағы бейнелерді біріктіріп көрсету үшін жинақталған компьютерлік технология. Ол ақпараттарды кешенді түрде бейнелеуді, мәліметтерді мәтіндік, графикалық, бейне, аудио және мультипликациялық түрде шығаруды жүзеге асырады. Мәтін түрлі түсті графика, дыбыс, сөз бен кескін синтезін жасап, ақпараттың өте көлемді мөлшерін жадында сақтап, сұқбаттық түрде жұмыс істейтін компьютерлік жүйе.
Заман талабына сәйкес компьютердің өмірлік практикада пайдалануы және ондағы программалардың қажеттігі бүгінгі күннің әлеуметтік-экономикалық өзгерістері көрсетіп отыр. Қазіргі кезде ең көп сұранысқа ие болатын компьютердің мультимедиалық мүмкіндіктерін пайдалану.
Мультимедиялық оқыту құралдары (педагогикалық құрал) Мультимедиялық оқыту бағдарламалары:
- Компьютер;
- Интерактивті тақта;
- Мультимедиялық проектор;
- Видео және аудиомагнитофон;
- Ғаламторға шығу мүмкіндігі.
Мультимедиялық презентация мыналарды қамтиды:
- компьютерлік анимациялар;
- иллюстрациялық қатар;
- дыбыстық қатар;
- видеофрагменттер.
Компьютердің мультимедиялық мүмкіндіктері:
- Әр-түрлі фигурадағы мәтін енгізу;
- Суреттер енгізу;
- Дыбыстар кірістіру;
- Видеолар кірістіру;
- Анимациялар құру.
Қазіргі кездегі компьютерлерде тек жазып, оқып, сурет салып қана қоймай, суреттер, әр түрлі фигурадағы мәтіндер кірістіруге, анимациялар құруға бейнефильмдерді көруге және компакт дискіден музыкалық шығармалар тыңдауға болады. Компьютерлер осы үшін компакт дискілерді оқитын қосымша құрылғылармен, микрофонмен және колонкалармен жабдықталған.
Бұл қосымша құрылғылардың көмегімен:
Құжаттарға дыбыс қосуға;
Компьютерде музыкалық компакт дискілерді ойнатуға;
Windows-тағы әр-түрлі оқиғаларға сәйкес дыбыстар тағайындауға;
Әр түрлі пәндер бойынша мультимедиалық сабақтарды көріп оқуға;
Нақтылы дыбысы, бейнекөрінісі және анимациясы бар мультимедиалық ойындар ойнауға болады.
Компьютердің мультимедиалық мүмкіндіктерін сабақтарда пайдалану мысалдары. Соңғы кезде оқушылар сабақта жай ғана тыңдаушы рөлінде отырғысы келмейді, оларды мұғалімнің айтқандарын, дайын мағлұматтарды жазып алу қызықтырмайды. Олар материалдармен танысу кезінде өздерінің жеке жұмыс істеп, ойлау қабілеттерін де көрсете алатын, ізденісте болғанын жүзеге асыра алатын оқытудың жаңа түрлерін күтеді. Сол себепті де әр сабақта мұғалім өзі ізденіп, балаларды жалықтырмайтындай іс-шара жасай отырып, оларды да ізденушілікке , зерттеушілікке ұмтылдыру басты міндет. Өйткені ізденбей тек қана дайын мағлұматты ғана пайдаланатын оқушының білімі тек жаттанды түрде болуы мүмкін.
Мультимедиялық құралдар білім берудің қазіргі заман талаптарына сай оқушының қажеттіліктері мен оқып-үйрену ерекшеліктерін ескере отырып икемдеп түрлендіруге зор мүмкіндік береді. Сапалы жасалып, дұрыс қолданылған мультимедиялық оқу құралдары оқушының пән мазмұнын игеруін әлдеқайда жеңілдететіні сөзсіз.
Компьютерде мультимедиалық құрылғыларды пайдалануға арналған Windows-тің арнайы программалары бар.
Power Point программасының сабақтарды өткізуде пайдалануға болатын көптеген мүмкіндіктері бар. Олар: слайдтар жасау, анимациялар құру, кесте, диаграмма, суреттер, мәтіндер кірістіру мысалдарын қарастыруға болады.
Мұғалім өзі құрастырған бағдарламаларды Power Point - та жасалған тұсаукесерді пайдаланып балаларға түсіндіре алады. Бұл бағдарлама өте ыңғайлы әрі оқушыларды шығармашылық тұрғыдан ойлануға және жасаған жұмысын сыныптастарына көрсетуге ынталандырады. Аталған жобалық жұмыстың артықшылығы белгілі, сондықтан ол түрлі пәндерді, соның ішінде шет тілдерін оқытуда кеңінен қолданылады. Жобалық жұмыстың тағы бір артықшылығы - оның жеке адамға арналған жұмыс түрі екендігі, өйткені онда оқушы өзі, отбасы және жеке қызығушылықтары туралы көрсете алады.
Жобаны дайындау барысында оқушылар өздерін қызықтыратын тақырыптармен танысады, анықтамаларды ақтарады, өзге адамдармен тілдеседі, суреттер іздейді, тіпті өз бетінше аудио және видео материалдарды дайындайды. Түрлі тілдік деңгейдегі балалар белгілі бір тақырып бойынша өз ойын, пікірін айтуды үйренеді. Жұмыс осылайша, оқушылардың ойлау қабілетін, танымдық белсенділігін, бірлесіп жұмыс жасау икемін дамытуға көмектеседі.
Бұл үшін компьютермен оқытудың мынадай мүмкіндіктерін пайдалана алсақ, аталған мәселелер шешімін табады:
- сабақ барысында компьютерлік мүмкіндіктерді пайдаланып, слайдқа түсіру;
- интерактивті тақтамен жұмыс жүргізу;
- сөздік жұмыстарын компьютерге микрафон арқылы жаздырып, тыңдалым қабілеттерін арттыру;
- арнайы дайындалған электронды оқулықтар арқылы өтілетін тақырып төңірегінде оқушыға жан-жақты білім беру;
- әр түрлі тесттік тапсырмалар мен басқа да компьютерлік нұсқадағы тапсырмаларды өз бетінше ойлана отырып, шешімін табуға мүмкіндік беру.
Сабақта жаңа технологияларды тиімді пайдалану оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттырады, шығармашылық қабілетін дамытады, қоршаған ортаны танымдық зерттеу барысында дидактикалық мақсаттар іс жүзінде асырылады.
Мультимедиа құралдарына оқыту процесінде әртүрлі типті ақпараттарды ұсынушы кез келген оқыту құралдарын жатқызуға болады. Атап айтқанда:
дыбыстық құралдар;
проекциялық құрылғылар (графопроектор, мультимиедиалық проектор, оверхед проектор, бейнепроектор, интерактивті проектор);
интерактивті тақта;
ақпарат көбейткіш құралдар (микрофильмдеу құралдары, ксерокс, ризограф);
компьютерлік құралдар.
Бұл келтірілген құрылғылардың арасынан оқытудың жаңаша технологиялары мен талаптарына толық жауап бере алатын кейбір мультимедиалық құрылғыларға ғана тоқталайық.
Интерактивті тақта - дәстүрлі тақтаның барлық оң сипаттамаларына ие; кең ауқымды графикалық мүмкіндіктермен қамтылған; аз уақытта көп мәлімет ұсына алатын; оқу мотивациясын арттырудың тиімді құралы болып табылатын; оқытуды диалогты түрде ұйымдастыратын аппаратты-бағдарламалық құрал.
Сондай - ақ, электронды интерактивті тақталар мультимедиалық материалдардың электронды мазмұндарын оқу процесіне енгізудің тиімді тәсілі болып табылады. Сабақ материалдары интерактивті тақтада анық көрсетіледі және баланы белсенді қатысуға ынталандырады. Шетел тілінде алдын - ала дайындалған мәтіндер, жаттығулар, әр түрлі сипаттағы түрлі - түсті суреттер, шетелдік мультимедиалық аудио мен бейне сабақ материалын түсіндіруге, тілдің грамматикалық және лексикалық бірліктерін бекітуге, баланың білімін қадағалауға және оның өзін - өзі басқаруына көмектеседі. Интерактивті тақта компьютердің пернетақтасын, мониторын және тышқанды пайдаланбауға мүмкіндік береді. Барлық қажетті әрекетті арнайы маркер немесе тіпті мониторды түрту арқылы жүзеге асыруға болады. Бұл оқу бағдарламасын түсіндіру сапасына тікелей оң септігін тигізеді. SMART Board интерактивті тақтасымен бірге SMART Notebook бағдарламалық құрылғысы жүреді. Ол әр түрлі ақпаратты (мәтін, бейне, схема, кесте, белгі мен суреттер) қосатын жазбаларды құрастыруға жағдай жасайды.
Интерактивті тақтаның қарапайым тақтадан айырмашылығы:
- статикалық, динамикалық тұрғыда дидактикалық материалдар дайындауға болады;
- әртүрлі сызбалар мен сұлбаларды, диаграммалар мен графиктерді жылдам салуға мүмкіндік беру арқылы уақыт үнемдейді;
- оқушылардың зейінін нақты, қажетті ақпаратқа аудару үшін сол ақпараттарды ерекшелеуді, оқшаулауды жүзеге асыратын аппараттық-бағдарламалық құрал-саймандармен жабдықталған;
- ұсынылған ақпаратты оқытушы немесе оқушы бүкіл сабақ бойында бірнеше мәрте қайталап көре алады;
- сабақ барысында пайдаланылып, файл түрінде сақталған ақпараттың электрондық немесе баспалық нұсқасын оқушыларға көшіріп беруге болады.
Ғаламторды пайдалану аумағы күннен - күнге артуда. Ғаламтор көмегімен оқытушы мен оқушы кез келген уақытта әлемнің кез келген жерінен қажетті ақпаратты жылдам әрі нақты таба алады. Мәселен, елтануға қатысты мәліметтер, жастардың өміріне байланысты соңғы жаңалықтар, газет немесе журналдардағы мақалалар, қажетті әдебиеттер тізімін, көптеген ақпаратқа қол жеткізе алады. Шетел тілін оқытуда Ғаламтор көмегімен бірқатар дидактикалық мәселелердің шешімін табуға болады:
- оқу дағдысын қалыптастыру;
- заманауи ақпаратты пайдалана отырып жазу дағдысын қалыптастыру;
- оқушылардың сөздік қорын байыту;
- оқушыларды ағылшын тілін оқуға тұрақты түрде ынталандырып отыру.
Сонымен қатар, Ғаламтор мүмкіндіктерін пайдалану әдісі оқушылырдың жан - жақтылығын, белгілі бір мәселеге қатысты жеке көз қарасын қалыптастырумен қатар өзге ұлт өкілдері арасында жаңа достар табуға, және олармен тұрақты түрде пікір алмасу арқылы шетел тілін дамытуға жол ашады. Ғаламтор арқылы оқушылар тұрақты түрде тест, жарыстар мен олимпиадаларға, видеоконференцияларға іс - шараларға белсенді қатыса алады. Оқушылар өздері зерттейтін ғылыми жобаларға қатысты ақпараттармен өз еліндегі оқушылармен қатар, шет елдерде тұратын оқушылармен де алмаса алады.
Мультимедиялық құралдарды пайдалану білім беру саласын, оқыту үрдісін айтарлықтай жақсарта алады. Мультимедиялық құралдарды пайдаланатын оқыту барлық мәселелерді шешпегенімен, ХХІ ғасырда қолданылып жатқан оқыту құралдарының ішінде өзіндік маңызды орнын алары айқын. Мультимедиялық оқыту құралдары оқушыларды сабаққа ынталандырудың және оқытудың ең маңызды құралы болып саналады.
0.2 Мультимедиялық білім беру құралдарының атқаратын қызметтері
Шет тілдерін үйрету процесінде компьютер бірнеше функцияларды орындай алады. Қызмет құралы ретінде оқытушылар да, үйренушілер де оқытудың тапсырмаларын орындауды арнайы қарастырмайтын, жалпы белгіленетін басым түрде компьютерлік құралдарды қолданады. Мұндай құралдарға, ең алдымен, оқыту процесін техникалық қолдауды қамтамасыз ететін және пайдаланушыларға оқу материалын таралымдауға, тапсырмаларды ресімдеуге, жаңа мәтіндерді жасауға жұмыс істеуге мүмкіндік беретін әр түрлі мәтіндік түзетушілер жатады.
Оқыту процесіне ақпараттық қолдауды солардың көмегімен оқытушылар да, үйренушілер де оларды қызықтыратын барлық мәселелер бойынша өзекті және жеткілікті ақпарат ала алатын деректер базасы және Интернет жүйесінің ақпараттық ресурстары көрсетеді. Үйренушінің қарым - қатынас құралы ретінде компьютердің функцияларын іске асыру компьютердің негізінде ақпаратты беруге және алуға мүмкіндік беретін арнайы байланыс құрылғыларының арқасында мүмкін болды.
Компьютер шет тілдері оқытушыларына бірнеше көмек көрсете алады.
Оқытушылар мен үйренушілер үшін қызмет құралы ретінде компьютер шет тілі бойынша оқу процесінде, ең алдымен, ақпараттық және техникалық қолдау алу үшін қолданылады. Оның үстіне, үйренушілер дербес компьютерді олардың кәсіби қызмет құралы ретінде пайдалана алады.
Үйренушінің қызмет құралы ретіндегі компьютердің функциялары оның фактілерді дәл тіркеу, үлкен көлемді ақпаратты сақтау және беру, деректерді топтау және статистикалық өңдеу мүмкіндіктеріне негізделген оқытуды басқаруды оңтайландыру, оқу процесінің тиімділігі мен объективтілігін арттыру үшін қолдануға мүмкіндік береді.
Оқу материалдарымен жұмыс кезінде оқытушыға көмектің әр түрлі түрлерін ұсынады, ол анықтамалық ақпараттық қамтамасыз ету жүйелерін қолдану есебінен жаңа оқу материалдарын құру кезінде қажетті материалдарды іздеуді жеңілдетуден ғана емес, сонымен қатар оқыту үшін материалдарды ресімдеуден, сондай-ақ бұрыннан бар жұмыстарды әзірлеуден тұрады.
Оқу материалдарын автоматты талдау, іріктеу және тиімділігін болжау компьютерді үйренушінің қызметін ақпараттық қолдау құралы ретінде қолданудың маңызды бағыттары болып табылады.Оқытушы оқу үшін материалдарды іріктеуді ғана емес, сонымен қатар мәтіндер мен тұтас оқу құралдарын талдауды жүргізе алады.
Тілді үйрену процесінде компьютер бірнеше мақсат орындай алады.
Компьютердің көмегімен шешуге болатын лингводидактикалық тапсырмалардың әр түрлі түрлерін, яғни тіл аспектілерін меңгеру, сөйлеу қызметінің әр түрлі түрлерінде дағдылар мен шеберліктерді қалыптастыру кезінде оқытудың компьютерлік құралдарын лингводидактикалық мүмкіндіктерін қарастырайық.
Дербес компьютер көмегімен фонетикаға үйрену кезінде айтуды визуалдау тәсілі жиі қолданылады.
Грамматикаға үйрету кезінде:
оқу мен түсініп талдаудың рецептивті грамматикалық дағдыларын қалыптастыру;
басым түрде жазбаша сөйлеудің өнімді грамматикалық дағдыларын қалыптастыру;
тестілік бағдарламалардың негізінде грамматикалық дағдылардың қалыптасушылық деңгейін бақылау;
анықтамалық - ақпараттық қолдау көрсету.
Лексикаға үйрету кезінде:
оқу мен түсініп талдаудың рецептивті грамматикалық дағдыларын қалыптастыру;
визуалды көрнекілікті қолданумен тестілік бағдарламалардың және ойындық компьютерлік бағдарламалардың негізінде грамматикалық дағдылардың қалыптасушылық деңгейін бақылау;
үйренушілердің пассивті және потенциалды сөздіктерін кеңейту;
анықтамалық - ақпараттық қолдау көрсету (автоматты сөздіктер, синонимдер мен антонимдерді іріктеу бағдарламалары).
Оқуға үйрету кезінде:
дыбыс әріптік сәйкестіктерді анықтау дағдыларын қалыптастыру;
дауыстап оқу техникасына үйрету;
қабылдау өрісі мен талап ету қарқынын түрлендіру, мәтіннің орналасуын өзгерту секілді тәсілдерді қолдану есебінен оқу техникасы дағдыларын жетілдіру;
мәтіннен әр түрлі мағыналық ақпаратты алу шеберліктерін меңгеру.
Талдап түсінуге үйрету кезінде:
талдап түсінудің фонетикалық дағдыларын қалыптастыру;
тыңдалған мәтінді түсіну дұрыстығын бақылау.
Айтуға үйрету кезінде:
айтудың фонетикалық дағдыларын қалыптастыру;
симулятивті- модельдеуші бағдарламалардың негізінде рөлдік ойындарды пайдаланумен жұпта немесе кішігірім топтарда қарым- қатынасты ұйымдастыру.
Ауызша сөйлеуге үйрету шетел тілін оқытудың ең қиын аспектісі болып саналатындықтан ең негізгі мақсат естігенің түсіне білуге үйрету.
Түсінуді тексерудің ең басты бөліктерін біріншіден сурет арқылы,
екіншіден жазбаша жауап беру арқылы жүргізуге болады.Бұл жұмыс түрлері ауызша жауапқа жатпайды.Ағылшын тілін үйрену үшін мұндай жұмыс түрлері тыңдап түсінуге қарағанда үлкен роль атқармайды.
Сурет арқылы үйрету кезінде қажетті суретті таңдау алдымен айтылған фразаға, диалогқа, мәтінге, әңгімеге, одан соң тыңдалған материал мен суреттегі айырмашылықты табуға байланысты болады. Ағылшын тілін аудармасыз түсінудің тағы бір жолы үнтаспа арқылы әртүрлі бұйрықтар беріп, орындату мүмкіндігі. Оқытушы дұрыс, не бұрыс екенін қадағалайды. Бұйрықтарды тек бұйрық рай түрінде беру мен қатар әртүрлі нұсқаулар түрінде деберуге болады. Мысалы:''When Tom walks to the window, John will write Kale's name on the blackboard''. Мұндай бұйрықтар тыңдаушылардың қызығушылығын тудырады және сөздерді, ағылшын тілінің грамматикалық формаларын есте сақтауға көмектеседі. Әртүрлі бұйрықтарды орындау грамматикалық материалды түсіндірумен басталады. Мысалы шартты рай `If the student in front of you is a boy take his book, the student in front of you is a girl give her your book'. Үнтаспаға жазылған мұндай жаттығулар оқушылардың ағылшын сөзін түсінуіне көпасеретеді. Бұл ойын түрі сияқты оқушылардыңын тасын арттырады.
2.Шет тілі сабақтарындамультимедиалық құралдардарды пайдалану
2.1 Мультимедиалық технологияны қолдану арқылы ағылшын тіліне үйрету
Бүгінгі ХХІ ғасырда шет тілінің қолданылу аясын кеңейту кезек күттірмес мәселенің бірі. Осы орайда білім ордаларында ағылшын тілі пәнін оқытудың тиімді әдіс - тәсілдері, технологиялары бойынша зерттеу жұмыстары, оларды тәжірибеге енгізу шаралары қолға алынды.
Ағылшын тілін саналы меңгерту мәселесі және ағылшын тілінде өз ойын ауызша және жазбаша еркін жеткізе алуға қалай үйрету керек? Оқушыны ынталандыру үшін қандай әдіс - тәсілдерді, технологияларды қолданған жөн? деген сұрақтар ағылшын тілі оқытушыларының күн тәртібінен түспеу керек.
Білім беру саласында түрлі технологиялар енгізілген, бірақ оқытушы міндеті олардың ішінен қажеттісін таңдап, сабақтың әр кезеңінде тиімді қолдану , тұлғаны нәтижеге бағыттай білім беру. Біздің күнделікті сабағымызда көрнекілік пен техникалық құралдарды қолдану әдісін ақпараттық-коммуникативтік технологияның өзі атқара алады. Тілді ақпараттық - коммуникативтік технология арқылы оқыту - тіл үйренушінің өз бетімен тіл үйрену қабілеттерін жетілдіруіне игі ықпал ететін тиімді жүйе болып табылады.
Ақпараттық технология - ақпараттарды жинау, сақтау және өңдеу үшін бір технологиялық тізбекте біріктірілген әдістер мен өндірістік және бағдарламалық-технологиялық құралдардың жиынтығы.
Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар құралдары - дегеніміз микропроцессорлық және жаңа ақпараттық технологиялар негізінде қызмет атқаратын, ақпаратты таратудың жаңа құралдары мен жүйелері, ақпаратты жинақтау мен олардың қорын жасау, сақтау мен өңдеу, оларды жан-жақты таратуды, одан қалды компьютерлік жүйелердің ақпараттар қорына енуді қамтамасыз ете алатын программалық, программалық-аппараттық және техникалық құралдар мен құрылымдарды айтамыз.
Ақпараттық және коммуникациялық технологияларға жататындар:дербес компьютерлер, терминалдық құралдардың жинақтары, жергілікті есептеу жүйелері, мәтіндік және графикалық ақпараттардың құрылымдары, көлемі үлкен мұрағаттық ақпараттарды сақтау құралдары, аудиовизуалдық ақпараттарды бақылайтын құралдар мен құрылымдар, машиналық графика жүйелері, программалық кешендер, жергілікті желілер, әлемдік деңгейде ақпарат алмасуын қамтамасыз ететін қазіргі кездегі байланыс құралдары.
Қазіргі заман мұғалімі тек өз пәнінің терең білгірі болу емес, тарихи-танымдық, педагогикалық-психологиялық сауатты, саяси-экономикалық білімді және ақпараттық-коммуникациялық білімді және ақпараттық-коммуникациялық технологияны жан-жақты меңгерген ақпараттық құзырлы маман болу керек. Сонда ғана осындай жаңашыл мұғалім ағылшын тілі сабағында компьютер желісін, презентацияларды және мультимедиялық - электрондық құралдарды білім беру процесінде терең, әрі нәтижелі қолданады.
Ең тиімді программалардың бірі -Microsoft Power Point. Ол мұғалімге қысқа мерзімде өзінің үлкен дидактикалық материалдармен қамтамасыз етіп, компьютерлік білімін даярлауға көмектеседі. Және ол оқушылардың түрлі қабілеттерін ашады. Олар: есте сақтау, көру, есту, ойлау, эмоционалды, автоматты.
Ағылшын тілді оқытуда жаңа технологияларды, техникалық құралдарды сабақта жан-жақты қолдану, мұғалімнің көптеген қиындаған қызметтерін жеңілдетіп, осы іскерліктің ұстанымды жаңа тәсілдерінің пайда болуына мүмкіндік туғызады,мәтіндер мен ақпаратты білуге жол ашады. Сонымен қатар оқушылар интелектуалдық, шығармашылық және коммуникативтік істерін дамыта алады, оқушының оқу белсенділігі артады, сабақтың негізгі кезеңдерінің бәрінде оқушыларға шығармашылық жұмысты ұсынуға болады.
Ағылшын тілі сабағында компьютерді, мультимедиялық және электрондық оқулықтарды және интерактивті тақтаны пайдаланғанда: лексиканы оқып үйретеді; сөйлеу ырғағын;диалог, монолог және рөлдік ойындарды; хат жазуға үйретеді;грамматикалық құрылымдарды түсіндіріп, оқушылардың есінде сақтауға көмектеседі.
Күтілетін нәтижелері: үлгерімі төмен оқушыларға көмектеседі; оқушыларың сабаққа деген қызығушылығын арттырады; сабақта пайдаланылатын көрнекіліктердің санын арттырады; оқушылардың шығармашылығын арттырады; оқушыларды жеке жұмыс істеуге үйретеді; грамматикалық құрылымдарды оңай түсінуге көмектеседі;оқушылардың есте сақтау, есту, көру, сөйлеу, ойлау қабілеттерін дамытады;пікірталас, талдау, анализ жасау мүмкіндіктерін арттырады.
Ағылшын тілін оқытуда Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолданудың басты мақсаты - оқытушыларға шетел тілінде қарым-қатынас жасауды базалық деңгейде игерту. Осыған сәйкес оқыту мазмұнына қарапайым коммуникативтік біліктілікті, қажетті жағдайда ауызша және жазбаша (сөз, тыңдап түсіну, оқу, жазу) өзара мәдени қарым-қатынас процессінде қолдана алу қабілеттілігі мен дайындығын қалыптастыруды қамтамсыз ететін тілдік, сөздік, әлеуметтік-мәдени білім, білік дағдылар енеді.Осы мақсатқа сай оқыту міндеттері екі үлкен бағыт бойынша белгіленеді.
Танымдық бағыт бойынша:
Оқушының лингвистикалық дүниетанымын қалыптастыру; тілдің қоғамдық-әлеуметтік мәнін түсіндіру: оқушының тілін дамыту, тілдік шығармашылық қабілеттерін жетілдіру;сөз мәдениетін таныту; пікірталас мәдениетін жетілдіру; сөйлеу түрін, сөйлеу тәсілін меңгерту; оқушылардың логикалық ойлауының бір ізді болуын қалыптастыру;
Коммуникативтік, практикалық бағыт бойынша:
Оқушыларға тіл нормаларын меңгерту; тілдік сауаттылығын арттыру; оқушылардың тілдік - эстетикалық талғамдарын қалыптастыру; этикет нормаларына сай тіл мәдениетін жетілдіру; сөйлеу әрекетіне қажетті заңдылықтар мен талаптарды меңгерту; шығармашылық қабілеттерін дамыту; қарым-қатынас талаптарына сай іскерліктерде қолдана білу; пікірталас түрлеріне сай сөз қолдану біліктілігін қалыптастыру.
Бұл міндеттердің жүзеге асырылуы тілдік білімнің (мұның қай - қайсысы да тіл арқылы баланың логикалық ойлауын дамытуға, қарым-қатынастық дағдыларын жетілдіруге, сөз әрекетінің түрлеріне) қатынасты машықтануына әсерін тигізеді.
Ақпараттық қарым-қатынастар құралдарын қолданудың тиімді бағыттарының бірі - мультимедиа.
Мультимедиа технологиясы дегеніміз - компакт-диск негізінде аудиовизуалды ақпараттарды қабылдаудың әдістерінің, тарату тәсілдерінің, өңдеудің, сақтаудың жиынтығы болып табылады. Компакт-диск технологиясын пайдалануға негізделген мультимедиалық-операциялық орта интерактивті сұхбаттың мүмкіншіліктерін пайдалана отырып, компьютер экранында кез-келген аудиовизуалдық ақпаратты түрлі формаларда (видеофильм, мәтін, графика, анимация, слайдтар, музыка) бере алады.
Мультимедиа технологиясының негізінде орындалатын білім беру жүйесінің көмегі арқылы компьютер экранында кез-келген қажетті ақпаратпен жете таныса аламыз. Мұндай кезде бұл жүйе пайдаланушы адамның белгілі бір сюжеттің немесе жағдайдың өзіне керекті бөлігін таңдап алып көрінуіне де мүмкіншілітер тудырады. Мультимедиа технологиясын қолданудың педагогикалық мақсаты ақпаратты эмоционалдық тұрғыдан қабылдаумен байланысты болып келген білім берудің мотивациясының артуымен және ақпаратты өңдеуге байланысты атқарылатын өзіндік жұмыстардың түрлі формаларын қолдана білу қабілетін қалыптастырумен айқындалады.
Яғни, мультимедиа - мәтін, графика, дыбыс және видеобейнелерді біріктіретін диалогтік ақпараттық технология болып табылады. Мультимедиалық құжаттардың қарапайымдардан айырмашылығы, дәстүрлі мәтіндік және графикалық деректерден басқа дыбыстық және музыкалық объектілерді, анимацияланған графиканы, видеоүзінділерді қамтиды.
Оқыту процесінде мультимедианы пайдаланып білім берудің əртүрлі аспектілерін дамытуға болады. Олар: ақпаратты өндеудің когнитивті аспектілері, оқытудың мотивациялық аспектілері, оқытудың коммуникациялық аспектілері, оқытудың танымдық аспектілері.
Мультимедиалық технологияларды пайдаланып оқыту, атап айтқанда, мынадай нэтижелерге қол жеткізеді: оқу материалын терең түсінуге; оқу мотивациясының артуына;
алынған білімнің ұзақ уақыт есте сақталуына; білім беруге жүмсалатын шығынның азаюына.
Білім беруде мультимедиялық технологияларды қолдану ерекшеліктері.
Қазіргі заманғы оқытушы үшін құралдар тек қызықты сабақ беру емес, сонымен қатар осындай сабақтарды құрастыру, білім алушыларды бақылау құралын құрастыру, үлгерімді және оқытудың мәселелік облыстарын қарау және зерттеу үшін қажет. Ақпараттық және коммуникативті технологияны қолдану оқу материалымен жұмыс істеуді жеңілдетеді және оқытудың жаңа әдістеріне көшуге мүмкіншілік тудырады.
Мултимедиа технологиясын қолдану әдістемесі сабақтың әр кезеңдерінде білім беру жүйесін басқаруды жетілдіреді;оқу тәсілдерін күшейтеді; студенттердің, оқушылардың ақпараттық мәдениетін жоғарылатуға мүмкіншілік береді, тәрбиелейді және оқыту санасын жақсартады; студенттердің, оқушылардың қазіргі заманғы ақпараттық технологиялар облысында білім алушыларды дайындау деңгейін жоғарылатады; компьютердің ойын құрылғысынан басқа мүмкіншіліктерін (демонстрациялау) көрсетеді;
Мултимедиалық сабақтар келесі дидактиқалық міндеттерді шешуге көмектеседі: пән бойынша базалық білімін бекіту; алынған білімді жүйелеу; өзіндік бақылау дағдыларын қалыптастыру; жалпы білім алуда, сонымен қатар арнайы пәндерді оқуда дәлелдерін қалыптастыру; оқу материалымен жұмысістеуде студенттердің, оқушылардың өзіндік жұмыс жасауына оқу-әдістемелік көмек көрсетуге.
Бұл технология оқу материалын хабарлау және оқушылардың ақпаратты меңгеруін ұйымдастыру арқылы, көзбен көру жадын іске қосқанда арта түсетін қабылдау мүмкіндіктерімен қамтамасыз ететін әдіс. Оқушылардың көпшілігі естігенін 5%, көргенін 20 % есте сақтайтыны белгілі. Ал бір уақытта аудио және видеоақпаратты қолдану еске сақтауды 40-50% дейін арттырады. Мультимедиа бағдарламалар ақпараттарды әр түрлі формада беруді, сонымен қатар оқыту үрдісін әсерлі етеді.
Мультимедиа технологиясын қолдану сабақ құрылымын түпкілікті өзгертпейді. Онда бұрыңғыдай барлық негізгі кезеңдер сақталады.
Гипермәтіндік сілтемелерді қолданатын мультимедиалық презетацияның құрылымды тұтастығы жүйелік, аналитикалық ойлауды дамытады. Одан басқа, презентация көмегімен танымдық әрекетті ұйымдастыруда әртүрлі формаларды қолдануға болады: фронтальді, топпен, жеке.
Сабақта қолданылған мультимедиалық құрал сабақтың дидактикалық мақсатының біртұтастығына тиімді және әсерлі сәйкес келетіндігін көрсетеді:
Былайша айтқанда, арнайы сабақтарда заман талабына қарай ақпараттық мультимедиалық технологияларды қолдану студенттің де, оқытушының да белсенді дамуына бағытталған.
Қазіргі кезде жаңа білім жүйесі интернеттің пайда болуының арқасында дамығанын барлығы мойындайды. Ағылшын тілін үйрету процессінде компьютер технологияларын қолдану сабақты қызықты жолмен өткізуге көмектеседі. Мысалы, анимациялық суреттер, видео - көріністер, презентациялар , әртүрлі дыбыстар арқылы көрсетіледі.
АКТ-ны пайдалануда сабақтың мынадай ерекшеліктері бар:
-Мұғалім оқушыға сұрақ қойып, тез арада оқушы оған жауап береді;
-Мұғалім тапсырманың дұрыстығын тексереді;
-Оқушының компьютермен жұмыс барысында пайда болған қиындықтарды уақытында шешуге болады;
-Кейбір амалдарды оқушы өз бетінше орындайды, компьютерді жұмыс істеуге үйренеді;
-Сыныптағы оқушылардың барлығынан жауап алуға болады және алған білімдерін тәжірбиемен ұштастырады;
-Білімі төмен оқушылардың өз бетімен жұмыс істеуіне мүмкіндік береді.
Оқушылардың ағылшын тілі пәніне деген қызығушылығын арттыруда көп ізденіп, жаңа ақпараттық технологияларды меңгеруді, әр - түрлі әдіс-тәсілдерді білу қажет. Мысалға алатын болсақ The time, Will people live on the Moon? тақырыптарында өтілген сабақтарда слайд жасап, жаңа сөздерді, сағатты, дұрыс жауаптарын, сонымен қатар сергіту сәттерінде, электронды оқулықтардан, интернет жүйелерінен оқулыққа қосымша ретінде материалдар алып, сабақтан тыс Cinderella тақырыбындағы қойылымда оқушылардың қойылымды жақсы түсінулері үшін өздеріне интернеттен, DVD дискілерден қарап, ізденіп келулеріне, сонымен бірге әр бөлімнің музыкаларын тауып келулеріне тапсырма беруге болады. Мысалы, "My Motherland is Kazakhstan" тақырыбында өткен сабақ үлгісі:
Theme: "My Motherland is Kazakhstan"
The aim: to develop pupils' intellect, to practice hearing, speaking, to memorize and retain in memory the language material they have learnt.
Visual aids: slides, placards, markers, a computer, an interactive board, pictures.
Epigraph:"I'm a part of the world,
And the world is a part of me"
Teacher: Good morning, dear pupils, teachers and guests! Welcome to our intellectual show game! We are glad to see you and we hope that you'll enjoy today's game.
Organization moment
Before beginning of our game let me introduce with the members of the juries. They are ... .
Well, we begin our game and let's meet our participants. There two teams
1team___________________
2team___________________
Where do you live?
No tell me, please
I live in Kazakhstan
- That' s where I live
I. Well let's continue our game the first tour is "Spelling Bee". I'll give you some words; you should spell the word and translate it into native language.
The words for the first team:
1. Capital 2.village 3.independens Day 4.democratic 5.mountain 6.an anthem 7. The flag 8.education
The words for the second team:
1. Independent 2.city 3.river 4.population 5.republic 6. An emblem 7.History 8. Compulsory
II. "Believe or not believe" Please listen the questions attentively and answer for this questions
"YesNo" question
I team:
1. The primer-minister is the head of Kazakhstan. (No. it's president)
2. The colour of Great Britain's flag is white. (No. It's blue and red)
3. Christmas is celebrated on the December 25. (Yes)
4. The dombyra is the Kazakh national instrument. (Yes)
5. The capital of England is Paris. (No. It's London)
6. Double Decker is the name of the London bus. (Yes)
7. "BAD" is the antonym to the word "GOOD". (Yes)
8. Friday comes after Sunday. (No. Monday comes after Sunday)
9. William Shakespeare is the author of "Romeo and Juliet". (Yes)
10. "C" is the third letter of the Alphabet. (Yes)
II team:
1. The head of Kazakhstan is President. (yes)
2. The colour of our state flag is white. (no. it's blue)
3. The book is the source of knowledge. (yes)
4. Halloween is celebrated on the night of October 31. (yes)
5. Hockey is the most popular British sport (no, it's football)
6. The capital of USA is London. (no, it's Washington)
7. Great Britain consists of 4 parts. (yes)
8. Paris is the capital of GB. (no. Paris is the capital of France)
9. Big Ben is the clock. (yes)
10. "B" is the second letter of the Alphabet. (yes)
III.Our 3rd tour is called "Answer the question". Here you should answer the questions about history of Kazakhstan
Questions in History:
I team:
1. What holiday we celebrate on the 16th of December?
We celebrate the Independence Day on the 16th of December.
2. Who is the president of our Republic?
The president of our republic is N.A.Nazarbaev.
3. What can you say about the population of the Republic?
The population of Kazakhstan is about 16 million.
4. What kind of Republic of Kazakhstan?
Kazakhstan is a democratic and independent republic.
II team:
1. What do you think about education?
Education is compulsory for all children in Kazakhstan.
2. What symbols of Kazakhstan do you know?
The main symbols of Kazakhstan are the State Flag, the State Emblem, the State Anthem.
3. What's the capital of Kazakhstan?
The capital of Kazakhstan is Astana.
3. Named the main rivers of Kazakhstan.
The main rivers are -4. They are Irtysh, Syr-Darya, Ile and Ural.
IV. "Who is quicker?" Here you should translate, make true words as more as you can.
Make the sentences complete, using the words below.
1. Kazakhstan is situated in ___________________________________ ____..
2. Our republic is ______________________ state.
3. The President of Kazakhstan is ____________________________.
4. There are __________________ regions in the territory of Kazakhstan.
5. The largest river in Kazakhstan is ____________________________.
6. Astana is a ______________________ of Kazakhstan.
7. The state languages of our republic is _________________________..
8. Almaty is a _____________________________ center in our republic.
Cultural, Asia, independent, Kazakh, capital, fourteen, Nazarbayev, Irtysh
V. To work with test
Our game is over. Thanks for your attention. Now, please our juries count the scores of the teams.
The winner is the team______________________
Алдын-ала слайд түрінде жасалған сабақтың мүмкіндіктері де молшылық екенін байқағандаймыз. Мұның барлығы да мұғалімнің шеберлігіне, ізденімпаздығына байланысты деп есептеймін. Мысалы, деңгейлі күлестірмелі тапсырмаларды оқушыларға ұсынатын болсақ, бірінен екіншісіне ауысқанша біраз уақыттықа жетеді. Ал оларды интерактивті тақтаға алдын ала енгізген жағдайда оқушылардың көз алдында үлкен көлемде көрсетіліп тұрады.
Ақпараттық - коммуникациялық технологияны оқу тәрбие үрдісіндегі қолдану оқытушының өз мамандығына қызығушылығын арттырып, шығармашылық шабытын шыңдап, ғылыми көзқарасын қалыптастырады.
2.2 Компьютерлік презентацияны ағылшын тілі сабағында қолдану тиімділігі
Презентациялар технологиясы бір жағынан, оқушыларға жаңа материалды (иллюстрация, фотографиялар, бейнелік, дидактикалық материалдар) көрнекті түрде көрсету құралы болса, екінші жағынан, мұғалімдерге осы материалдарды дайындауды және оны қолдану процесін де жеңілдетеді. Алдын ала жүргізілген тәжірибелер презентациялар технологиясын пайдалану балалардың оқуға деген ынталылығын арттырып, сабақтың қызықты өтуін қамтамасыз етіп, оған дайындалу мерзімін (презентациялық сүйемелдеу жұмысын алдын ала мұғалім немесе басқа біреу дайындағанда) қысқартады, ең бастысы - мұғалімдерді жаңа компьютерлік технологияларды пайдалануға дағдыландырады. Компьютерлік технологияларды үлгерімді тексеру және оқушылардың білімін жетілдіру мақсатында пайдалану, біріншіден, оқытушының жұмыс өнімділігін арттырып, оқу нәтижелерін тексеруге көбірек уақыт бөлуге көмектеседі; екіншіден, объективті түрде қадағалай отырып, балалардың алған білімін бағалауды жүзеге асырады; үшіншіден, бақылау технологиясына ғылыми элементтер енгізіп, оны кеңінен де пайдалануға болатындай жағдай туғызады.
Оқушылардың монолог сөзді айта білу икемділіктерін қалыптастыруға ықпал ететін тапсырмалардың бірнеше түрін ұсынуға болады.
Мысалы: Слайдтар.
Күрделендірілген кеңейтілмеген жағдаят берілген суреттер бойынша жұмыс істеу. Оқушылардың тілін кеңейтілмеген жағдаят берілген слайттар базасында дамыту сабақта оқу-әдістемелік кешендер бойынша негізгі жұмыстан бөлек өткізілмейді, сабаққа тілдік материалды енгізу мен белсендіру кезінде, тақырыптық қайталау кезінде, сондай-ақ оқушылардың қайталау дағдылары мен икемділіктерін, диалог және монолог сөзін дамыту үшін енгізіледі. Слайдтар аталған түрлерімен жұмыс істеу оқу құралының материалымен жұмыста пайдаланылатын тәсілдерге тәуелсіз мұғалім де, оқушылар да слайтта ұсынылған жағдаяттан шегіне отырып, әрбір оқушының мүдделері мен мүмкіндіктеріне сәйкес келетін, өздерінің мазмұны жағынан әр түрлі нұсқаларда түсініксіз шимайланған осы жағдаятты кең көлемде ашып көрсетуге шығармашылық тұрғыда келетіндігімен сипатталады. Оқушылардың тілдік қызметін ағылшын тілін оқытудың алдыңғы курстарының барлығында меңгерілген тілдік материалды олардың сөзінде табиғи түрде пайдаланумен, олардың қиялына, елестетулеріне, ішкі көрнекіліктеріне сүйене отырып дамыту негізге алынуы тиіс. Жұмыстың түрін іріктеу сабақта не атқарылғандығына байланысты болады. Қарапайым, сонымен бірге күрделендірілген кеңейтілген жағдаят берілген суреттер бойынша жұмыс істеу формаларының сан алуандығы бірсарындылықты болдырмауға көмектесу үшін және оқушылардың ойлау қызметін дамыту процесінде өзге тілдік бастамашылық шығармашылығына ықпал ету үшін туындаған .
Компьютерлік және ақпараттық технологиялар заман талабы. Бұл жұмыстың басты мақсаты компьютер желісін және мультимедиялық - электрондық құралдарды шет тілі сабағында тиімді қолдану, нақтылап айтқанда ағылшын тілі сабағында презентацияларды және мультимедиялық - электрондық құралдарды мектеп қабырғасында және білім беру процесінде терең қолдану.
Ең тиімді программалардың бірі Microsoft Power Point.
Ол мұғалімге қысқа мерзімде өзінің үлкен дидактикалық материалдармен қамтамсыз етіп, компьютерлік білімін даярлауға көмектеседі. Және ол оқушылардың түрлі қабілеттерін ашады. Олар: есте сақтау, көру, есту, ойлау, эмоционалды, автоматты.
Интерактивті тақтамен презентацияны бірге қолдану оқушылардың сабаққа деген қызығушылығын ерекше арттырады. Ағылшын тілі сабағында компьютерді, мультимедиялық және электрондық оқулықтарды және интерактивті тақтаны пайдаланғанда:
лексиканы оқып үйретеді;
сөйлеу ырғағын;
диалог, монолог және рөлдік ойындарды;
хат жазуға үйретеді;
грамматикалық құрылымдарды түсіндіріп, оқушылардың есінде сақтауға көмектеседі.
Қазіргі кезде ағылшын тілімен компьютер, телекоммуникациялық құралдарды меңгеруді уақыттың өзі талап етеді, тіпті кейінгі жылдары олардың рөлі зорая түсуде. Қазіргі қоғам сұранысына сай білімді, шығармашылықпен жұмыс жасайтын, өзін-өзі дамытып жетілдіре алатын жеке тұлға тәрбиелеуге аса назар аударылуда. А. Байтұрсынов өзінің Мектеп деректері еңбегінде былай деп ... жалғасы
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1. Оқыту процесінде қолданылатын мультимедиалық құралдар
1.1 Мультимедиялық білім беру құралдар түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1.2 Мультимедиялық білім беру құралдарының атқаратын қызметтері ... .9
2. Шет тілі сабақтарындамультимедиалық құралдардарды пайдалану
2.1 Мультимедиалық технологияны қолдану арқылы ағылшын тіліне үйрету ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .11
2.2 Компьютерлік презентацияны ағылшын тілі сабағында қолдану тиімділігі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .17
2.3 Бастауыш сыныпқа мультимедиалық құралдардарды қолдану арқылы өткізген сабақтарға талдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..19
2.4 Мультимедиа құралдарын пайдаланудың оң және теріс аспектілері ... 28
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..32
Кіріспе
Еліміздегі әлеуметтік - экономикалық өзгерістер мен бүкіл өркениетті әлемдегі ақпараттық даму - білім берудің дәстүрлі қалыптасқан жүйесін, әдістері мен технологиясын қайта қарауды талап етуде.Қазіргі заманғы барлық техникалық құралдарды оқыту процесінде де тиімді пайдалануға мүмкіндік бар екенін атап өткен жөн.
Ақпараттық технологияларды ағылшын тілін оқыту үрдісінде пайдалану оқушылардың жан-жақты білім алуына жол ашып, мемлекетіміздің үш тұғырлы тіл саясатына сай жақсы, жан-жақты дамыған оқушы иесі ретінде танылуларына негіз бола алады.
Шетел тілін коммуникативтік бағытта оқытуда мультимедиалық интерактивті технологияларды пайдалану жүргізілетін сабақтың тиімділігін арттырады және оқушылардың сабақ материалдарын тез әрі терең түсінуін қамтамасыз етеді. Мультимедиалық құралдардың заманауи технологияларын енгізу - оқу процесінің мәнін байытады, оқушыларға қатты әсер етеді, балалардың тіл үйренуге деген ынтасын арттырады, оларды шетел тілін ақиқат өмірде қолдана алуға үйретеді және мұғалім мен оқушы арасында тығыз байланыс орнатуға мүмкіндік береді.
Адам іс-әрекетінің әртүрлі салаларында, сонымен қатар, білім саласында ақпараттық технологиялардың жаңаша құралдарын қолдану бүгінгі күні үлкен өзектілікке ие болып отыр.
Бүгінгі күні Қазақстан Республикасының білім туралы тұжырымдамасы ойлы, өнерлі, білімді тұлғаны қалыптастыруға бағытталған және қазіргі білім беру жүйесі оқушылардың танымдық белсенділігін дамытатын оқытудың дәстүрлі емес, белсенді түрін және әдістерін оқу процессіне енгізу бағытында құрылуы тиіс.
Мультимедиа арқылы шешілетін негізгі мәселелер қатарына: тілді білушімен шынайы коммуникация орнату; оқу - тәрбие үдерісінің барлық қатысушыларын орталық ақпараттық жүйеде сақталатын ақпараттық қормен қамтамасыз ету; мұғалімдер арасында тығыз қарым-қатынас орнату; педагогикалық тәжірибе мен дидактикалық материалдарды айырбастауды жүзеге асыруды жатқызуға болады.
Өркениетті қоғамның дамуы - ақпараттандыру үрдісімен тығыз байланысты болып келеді. Бұл үрдістің басты ерекшелігі - қоғамдық қызметтің барлық саласында ақпараттық және коммуникациялық технология құралдарының негізінде жүзеге асырылатын ақпаратты жинау, өңдеу, олардың қорын жасау, сақтау және тарату болып табылады.
Біздің зерттеу тақырыбымыздың өзектілігі: білім беру саласын ақпараттық-коммуникациялық және мультимедиалық технологияларды оқу үрдісіне қолданумен, олардың әдістемелік негіздерін жасап ұсынумен және тиімді пайдалана білуді жүзеге асырумен анықталады.
Зерттеу жұмысының мақсаты - ағылшын тілі сабағында мультимедиалық құралдарды қолданудың тиімділігін және олардың оқушылардың танымдық белсенділігін артырудағы әсерін анықтау.
Аталған міндетке жету үшін келесідей тапсырмалар қойылды:
Зерттеу жұмысының міндеттері:
1. Ағылшын тілі сабағында жаңа ақпараттық технологияларды қолданудың маңыздылығын суреттеу;
2. Компьютерлік технологиялардың бар бағдарламаларын ағылшын тілінде сөйлеуге, түсінуге үйрету процессінде қолдану мүмкіндіктерін көрсету;
3. Мультимедиялық презентациялар арқылы диалог және монолог түрінде сөйлеуге үйрету дағдыларын арттыру.
4. Іс - тәжірибе жүзінде өткен сабақтарға талдау жасау арқылы мультимедиялық құралдарды пайдаланудың тиімділігін анықтау.
Зерттеу объектісі - Мультимедиалық технологияны қолдану арқылы ағылшын тіліне үйрету үрдісі.
Зерттеу нысаны: Шет тілдерін оқытудағы мультимедиялық құралдар.
Зерттеу процессінде келесідей әдістер қолданылды: шет тілдерін оқытуға арналған педагогикалық және әдістемелік әдебиеттерді талдау; ақпараттық технологиялар бағдарламасының мүмкіндіктерін тану; танып, білген мәліметтерді педагогикалық практикада қолдану.
Зерттеу жұмысының теориялық маңыздылығы:
Жаңа технологиялардың көмегімен шет тілін үйретудің тиімді жүзеге асырылу мүмкіндіктерін айқындау.
Зерттеу жұмысының практикалық маңыздылығы:
Зерттеу кезінде алынған нәтижелер, яғни компьютерлік технологияларды қолдану үшін жасалған әдістер орта мектептер мен жоғарғы оқу орындарында, білім беру процессінің сапасын жоғарылату мақсатында қолданылуы мүмкін.
Жұмыста қарастырылған нәтижелер жалпы білім беретін мектептерде ағылшын тілін оқытуда оқушыларды коммуникативті оқыту технологиясы негізінде сөйлеу дағдысын қалыптастырудың тиімді жүйесі ретінде ақпараттық технологияны, компьютерді, мультимедианы қолданудың артықшылығы тәжірибе жүзінде дәлелденіп, негізделді; жұмыс нәтижелерін мектепте ағылшын тілі сабағында қолдануға болады.
1.Оқыту процесінде қолданылатын мультимедиялық құралдар
1.1Мультимедиялық білім беру құралдар түрлері
Ақпараттық технологияларды білім беру жүйесіне енгізу оқу процесін ұйымдастырудың тиімді технологияларын таңдау мүмкіндігін береді. Оларды таңдау кезінде технологияның оқушының жеке игеру қабілеті мен нақты пәннің ерекшеліктеріне сәйкес келуіне көңіл бөлінуі тиіс. Мультимедиялық технологиялармен жұмыс істеу кезінде оқушылар басынан бастап, қызықты танымдық әрекеттерге араласа алады. Осындай процесс барысында оқушылар білім алып, оны іс-жүзінде қолданып ғана қоймай, сол ортадағы қосымша мәлімет көздерімен қажетті деген құралдарын өздері таңдап ала алады.
Қоғамымызда компьютер маңызды әрі көрнекті орын алып отырған осындай сәтте компьютерлік технологияларды оқыту жүйесінде пайдалану еліміздің болашағын барлық ғылым салаларында жаңа идеяларды ұсынып, оларды жүзеге асыра алатын сауатты ұрпақпен қамтамасыз ете алады. Қазіргі заманғы ақпарат алмасудың жоғары жылдамдығы, жан-жақтан түсіп жатқан түрлі форматтағы мәліметтер ағыны білім беру саласындағы мамандарды да мультимедиялық құралдарға мұқият зер салуға шақырады.
Мультимедия - компьютерде дыбысты, ақпаратты, тұрақты және қозғалыстағы бейнелерді біріктіріп көрсету үшін жинақталған компьютерлік технология. Ол ақпараттарды кешенді түрде бейнелеуді, мәліметтерді мәтіндік, графикалық, бейне, аудио және мультипликациялық түрде шығаруды жүзеге асырады. Мәтін түрлі түсті графика, дыбыс, сөз бен кескін синтезін жасап, ақпараттың өте көлемді мөлшерін жадында сақтап, сұқбаттық түрде жұмыс істейтін компьютерлік жүйе.
Заман талабына сәйкес компьютердің өмірлік практикада пайдалануы және ондағы программалардың қажеттігі бүгінгі күннің әлеуметтік-экономикалық өзгерістері көрсетіп отыр. Қазіргі кезде ең көп сұранысқа ие болатын компьютердің мультимедиалық мүмкіндіктерін пайдалану.
Мультимедиялық оқыту құралдары (педагогикалық құрал) Мультимедиялық оқыту бағдарламалары:
- Компьютер;
- Интерактивті тақта;
- Мультимедиялық проектор;
- Видео және аудиомагнитофон;
- Ғаламторға шығу мүмкіндігі.
Мультимедиялық презентация мыналарды қамтиды:
- компьютерлік анимациялар;
- иллюстрациялық қатар;
- дыбыстық қатар;
- видеофрагменттер.
Компьютердің мультимедиялық мүмкіндіктері:
- Әр-түрлі фигурадағы мәтін енгізу;
- Суреттер енгізу;
- Дыбыстар кірістіру;
- Видеолар кірістіру;
- Анимациялар құру.
Қазіргі кездегі компьютерлерде тек жазып, оқып, сурет салып қана қоймай, суреттер, әр түрлі фигурадағы мәтіндер кірістіруге, анимациялар құруға бейнефильмдерді көруге және компакт дискіден музыкалық шығармалар тыңдауға болады. Компьютерлер осы үшін компакт дискілерді оқитын қосымша құрылғылармен, микрофонмен және колонкалармен жабдықталған.
Бұл қосымша құрылғылардың көмегімен:
Құжаттарға дыбыс қосуға;
Компьютерде музыкалық компакт дискілерді ойнатуға;
Windows-тағы әр-түрлі оқиғаларға сәйкес дыбыстар тағайындауға;
Әр түрлі пәндер бойынша мультимедиалық сабақтарды көріп оқуға;
Нақтылы дыбысы, бейнекөрінісі және анимациясы бар мультимедиалық ойындар ойнауға болады.
Компьютердің мультимедиалық мүмкіндіктерін сабақтарда пайдалану мысалдары. Соңғы кезде оқушылар сабақта жай ғана тыңдаушы рөлінде отырғысы келмейді, оларды мұғалімнің айтқандарын, дайын мағлұматтарды жазып алу қызықтырмайды. Олар материалдармен танысу кезінде өздерінің жеке жұмыс істеп, ойлау қабілеттерін де көрсете алатын, ізденісте болғанын жүзеге асыра алатын оқытудың жаңа түрлерін күтеді. Сол себепті де әр сабақта мұғалім өзі ізденіп, балаларды жалықтырмайтындай іс-шара жасай отырып, оларды да ізденушілікке , зерттеушілікке ұмтылдыру басты міндет. Өйткені ізденбей тек қана дайын мағлұматты ғана пайдаланатын оқушының білімі тек жаттанды түрде болуы мүмкін.
Мультимедиялық құралдар білім берудің қазіргі заман талаптарына сай оқушының қажеттіліктері мен оқып-үйрену ерекшеліктерін ескере отырып икемдеп түрлендіруге зор мүмкіндік береді. Сапалы жасалып, дұрыс қолданылған мультимедиялық оқу құралдары оқушының пән мазмұнын игеруін әлдеқайда жеңілдететіні сөзсіз.
Компьютерде мультимедиалық құрылғыларды пайдалануға арналған Windows-тің арнайы программалары бар.
Power Point программасының сабақтарды өткізуде пайдалануға болатын көптеген мүмкіндіктері бар. Олар: слайдтар жасау, анимациялар құру, кесте, диаграмма, суреттер, мәтіндер кірістіру мысалдарын қарастыруға болады.
Мұғалім өзі құрастырған бағдарламаларды Power Point - та жасалған тұсаукесерді пайдаланып балаларға түсіндіре алады. Бұл бағдарлама өте ыңғайлы әрі оқушыларды шығармашылық тұрғыдан ойлануға және жасаған жұмысын сыныптастарына көрсетуге ынталандырады. Аталған жобалық жұмыстың артықшылығы белгілі, сондықтан ол түрлі пәндерді, соның ішінде шет тілдерін оқытуда кеңінен қолданылады. Жобалық жұмыстың тағы бір артықшылығы - оның жеке адамға арналған жұмыс түрі екендігі, өйткені онда оқушы өзі, отбасы және жеке қызығушылықтары туралы көрсете алады.
Жобаны дайындау барысында оқушылар өздерін қызықтыратын тақырыптармен танысады, анықтамаларды ақтарады, өзге адамдармен тілдеседі, суреттер іздейді, тіпті өз бетінше аудио және видео материалдарды дайындайды. Түрлі тілдік деңгейдегі балалар белгілі бір тақырып бойынша өз ойын, пікірін айтуды үйренеді. Жұмыс осылайша, оқушылардың ойлау қабілетін, танымдық белсенділігін, бірлесіп жұмыс жасау икемін дамытуға көмектеседі.
Бұл үшін компьютермен оқытудың мынадай мүмкіндіктерін пайдалана алсақ, аталған мәселелер шешімін табады:
- сабақ барысында компьютерлік мүмкіндіктерді пайдаланып, слайдқа түсіру;
- интерактивті тақтамен жұмыс жүргізу;
- сөздік жұмыстарын компьютерге микрафон арқылы жаздырып, тыңдалым қабілеттерін арттыру;
- арнайы дайындалған электронды оқулықтар арқылы өтілетін тақырып төңірегінде оқушыға жан-жақты білім беру;
- әр түрлі тесттік тапсырмалар мен басқа да компьютерлік нұсқадағы тапсырмаларды өз бетінше ойлана отырып, шешімін табуға мүмкіндік беру.
Сабақта жаңа технологияларды тиімді пайдалану оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттырады, шығармашылық қабілетін дамытады, қоршаған ортаны танымдық зерттеу барысында дидактикалық мақсаттар іс жүзінде асырылады.
Мультимедиа құралдарына оқыту процесінде әртүрлі типті ақпараттарды ұсынушы кез келген оқыту құралдарын жатқызуға болады. Атап айтқанда:
дыбыстық құралдар;
проекциялық құрылғылар (графопроектор, мультимиедиалық проектор, оверхед проектор, бейнепроектор, интерактивті проектор);
интерактивті тақта;
ақпарат көбейткіш құралдар (микрофильмдеу құралдары, ксерокс, ризограф);
компьютерлік құралдар.
Бұл келтірілген құрылғылардың арасынан оқытудың жаңаша технологиялары мен талаптарына толық жауап бере алатын кейбір мультимедиалық құрылғыларға ғана тоқталайық.
Интерактивті тақта - дәстүрлі тақтаның барлық оң сипаттамаларына ие; кең ауқымды графикалық мүмкіндіктермен қамтылған; аз уақытта көп мәлімет ұсына алатын; оқу мотивациясын арттырудың тиімді құралы болып табылатын; оқытуды диалогты түрде ұйымдастыратын аппаратты-бағдарламалық құрал.
Сондай - ақ, электронды интерактивті тақталар мультимедиалық материалдардың электронды мазмұндарын оқу процесіне енгізудің тиімді тәсілі болып табылады. Сабақ материалдары интерактивті тақтада анық көрсетіледі және баланы белсенді қатысуға ынталандырады. Шетел тілінде алдын - ала дайындалған мәтіндер, жаттығулар, әр түрлі сипаттағы түрлі - түсті суреттер, шетелдік мультимедиалық аудио мен бейне сабақ материалын түсіндіруге, тілдің грамматикалық және лексикалық бірліктерін бекітуге, баланың білімін қадағалауға және оның өзін - өзі басқаруына көмектеседі. Интерактивті тақта компьютердің пернетақтасын, мониторын және тышқанды пайдаланбауға мүмкіндік береді. Барлық қажетті әрекетті арнайы маркер немесе тіпті мониторды түрту арқылы жүзеге асыруға болады. Бұл оқу бағдарламасын түсіндіру сапасына тікелей оң септігін тигізеді. SMART Board интерактивті тақтасымен бірге SMART Notebook бағдарламалық құрылғысы жүреді. Ол әр түрлі ақпаратты (мәтін, бейне, схема, кесте, белгі мен суреттер) қосатын жазбаларды құрастыруға жағдай жасайды.
Интерактивті тақтаның қарапайым тақтадан айырмашылығы:
- статикалық, динамикалық тұрғыда дидактикалық материалдар дайындауға болады;
- әртүрлі сызбалар мен сұлбаларды, диаграммалар мен графиктерді жылдам салуға мүмкіндік беру арқылы уақыт үнемдейді;
- оқушылардың зейінін нақты, қажетті ақпаратқа аудару үшін сол ақпараттарды ерекшелеуді, оқшаулауды жүзеге асыратын аппараттық-бағдарламалық құрал-саймандармен жабдықталған;
- ұсынылған ақпаратты оқытушы немесе оқушы бүкіл сабақ бойында бірнеше мәрте қайталап көре алады;
- сабақ барысында пайдаланылып, файл түрінде сақталған ақпараттың электрондық немесе баспалық нұсқасын оқушыларға көшіріп беруге болады.
Ғаламторды пайдалану аумағы күннен - күнге артуда. Ғаламтор көмегімен оқытушы мен оқушы кез келген уақытта әлемнің кез келген жерінен қажетті ақпаратты жылдам әрі нақты таба алады. Мәселен, елтануға қатысты мәліметтер, жастардың өміріне байланысты соңғы жаңалықтар, газет немесе журналдардағы мақалалар, қажетті әдебиеттер тізімін, көптеген ақпаратқа қол жеткізе алады. Шетел тілін оқытуда Ғаламтор көмегімен бірқатар дидактикалық мәселелердің шешімін табуға болады:
- оқу дағдысын қалыптастыру;
- заманауи ақпаратты пайдалана отырып жазу дағдысын қалыптастыру;
- оқушылардың сөздік қорын байыту;
- оқушыларды ағылшын тілін оқуға тұрақты түрде ынталандырып отыру.
Сонымен қатар, Ғаламтор мүмкіндіктерін пайдалану әдісі оқушылырдың жан - жақтылығын, белгілі бір мәселеге қатысты жеке көз қарасын қалыптастырумен қатар өзге ұлт өкілдері арасында жаңа достар табуға, және олармен тұрақты түрде пікір алмасу арқылы шетел тілін дамытуға жол ашады. Ғаламтор арқылы оқушылар тұрақты түрде тест, жарыстар мен олимпиадаларға, видеоконференцияларға іс - шараларға белсенді қатыса алады. Оқушылар өздері зерттейтін ғылыми жобаларға қатысты ақпараттармен өз еліндегі оқушылармен қатар, шет елдерде тұратын оқушылармен де алмаса алады.
Мультимедиялық құралдарды пайдалану білім беру саласын, оқыту үрдісін айтарлықтай жақсарта алады. Мультимедиялық құралдарды пайдаланатын оқыту барлық мәселелерді шешпегенімен, ХХІ ғасырда қолданылып жатқан оқыту құралдарының ішінде өзіндік маңызды орнын алары айқын. Мультимедиялық оқыту құралдары оқушыларды сабаққа ынталандырудың және оқытудың ең маңызды құралы болып саналады.
0.2 Мультимедиялық білім беру құралдарының атқаратын қызметтері
Шет тілдерін үйрету процесінде компьютер бірнеше функцияларды орындай алады. Қызмет құралы ретінде оқытушылар да, үйренушілер де оқытудың тапсырмаларын орындауды арнайы қарастырмайтын, жалпы белгіленетін басым түрде компьютерлік құралдарды қолданады. Мұндай құралдарға, ең алдымен, оқыту процесін техникалық қолдауды қамтамасыз ететін және пайдаланушыларға оқу материалын таралымдауға, тапсырмаларды ресімдеуге, жаңа мәтіндерді жасауға жұмыс істеуге мүмкіндік беретін әр түрлі мәтіндік түзетушілер жатады.
Оқыту процесіне ақпараттық қолдауды солардың көмегімен оқытушылар да, үйренушілер де оларды қызықтыратын барлық мәселелер бойынша өзекті және жеткілікті ақпарат ала алатын деректер базасы және Интернет жүйесінің ақпараттық ресурстары көрсетеді. Үйренушінің қарым - қатынас құралы ретінде компьютердің функцияларын іске асыру компьютердің негізінде ақпаратты беруге және алуға мүмкіндік беретін арнайы байланыс құрылғыларының арқасында мүмкін болды.
Компьютер шет тілдері оқытушыларына бірнеше көмек көрсете алады.
Оқытушылар мен үйренушілер үшін қызмет құралы ретінде компьютер шет тілі бойынша оқу процесінде, ең алдымен, ақпараттық және техникалық қолдау алу үшін қолданылады. Оның үстіне, үйренушілер дербес компьютерді олардың кәсіби қызмет құралы ретінде пайдалана алады.
Үйренушінің қызмет құралы ретіндегі компьютердің функциялары оның фактілерді дәл тіркеу, үлкен көлемді ақпаратты сақтау және беру, деректерді топтау және статистикалық өңдеу мүмкіндіктеріне негізделген оқытуды басқаруды оңтайландыру, оқу процесінің тиімділігі мен объективтілігін арттыру үшін қолдануға мүмкіндік береді.
Оқу материалдарымен жұмыс кезінде оқытушыға көмектің әр түрлі түрлерін ұсынады, ол анықтамалық ақпараттық қамтамасыз ету жүйелерін қолдану есебінен жаңа оқу материалдарын құру кезінде қажетті материалдарды іздеуді жеңілдетуден ғана емес, сонымен қатар оқыту үшін материалдарды ресімдеуден, сондай-ақ бұрыннан бар жұмыстарды әзірлеуден тұрады.
Оқу материалдарын автоматты талдау, іріктеу және тиімділігін болжау компьютерді үйренушінің қызметін ақпараттық қолдау құралы ретінде қолданудың маңызды бағыттары болып табылады.Оқытушы оқу үшін материалдарды іріктеуді ғана емес, сонымен қатар мәтіндер мен тұтас оқу құралдарын талдауды жүргізе алады.
Тілді үйрену процесінде компьютер бірнеше мақсат орындай алады.
Компьютердің көмегімен шешуге болатын лингводидактикалық тапсырмалардың әр түрлі түрлерін, яғни тіл аспектілерін меңгеру, сөйлеу қызметінің әр түрлі түрлерінде дағдылар мен шеберліктерді қалыптастыру кезінде оқытудың компьютерлік құралдарын лингводидактикалық мүмкіндіктерін қарастырайық.
Дербес компьютер көмегімен фонетикаға үйрену кезінде айтуды визуалдау тәсілі жиі қолданылады.
Грамматикаға үйрету кезінде:
оқу мен түсініп талдаудың рецептивті грамматикалық дағдыларын қалыптастыру;
басым түрде жазбаша сөйлеудің өнімді грамматикалық дағдыларын қалыптастыру;
тестілік бағдарламалардың негізінде грамматикалық дағдылардың қалыптасушылық деңгейін бақылау;
анықтамалық - ақпараттық қолдау көрсету.
Лексикаға үйрету кезінде:
оқу мен түсініп талдаудың рецептивті грамматикалық дағдыларын қалыптастыру;
визуалды көрнекілікті қолданумен тестілік бағдарламалардың және ойындық компьютерлік бағдарламалардың негізінде грамматикалық дағдылардың қалыптасушылық деңгейін бақылау;
үйренушілердің пассивті және потенциалды сөздіктерін кеңейту;
анықтамалық - ақпараттық қолдау көрсету (автоматты сөздіктер, синонимдер мен антонимдерді іріктеу бағдарламалары).
Оқуға үйрету кезінде:
дыбыс әріптік сәйкестіктерді анықтау дағдыларын қалыптастыру;
дауыстап оқу техникасына үйрету;
қабылдау өрісі мен талап ету қарқынын түрлендіру, мәтіннің орналасуын өзгерту секілді тәсілдерді қолдану есебінен оқу техникасы дағдыларын жетілдіру;
мәтіннен әр түрлі мағыналық ақпаратты алу шеберліктерін меңгеру.
Талдап түсінуге үйрету кезінде:
талдап түсінудің фонетикалық дағдыларын қалыптастыру;
тыңдалған мәтінді түсіну дұрыстығын бақылау.
Айтуға үйрету кезінде:
айтудың фонетикалық дағдыларын қалыптастыру;
симулятивті- модельдеуші бағдарламалардың негізінде рөлдік ойындарды пайдаланумен жұпта немесе кішігірім топтарда қарым- қатынасты ұйымдастыру.
Ауызша сөйлеуге үйрету шетел тілін оқытудың ең қиын аспектісі болып саналатындықтан ең негізгі мақсат естігенің түсіне білуге үйрету.
Түсінуді тексерудің ең басты бөліктерін біріншіден сурет арқылы,
екіншіден жазбаша жауап беру арқылы жүргізуге болады.Бұл жұмыс түрлері ауызша жауапқа жатпайды.Ағылшын тілін үйрену үшін мұндай жұмыс түрлері тыңдап түсінуге қарағанда үлкен роль атқармайды.
Сурет арқылы үйрету кезінде қажетті суретті таңдау алдымен айтылған фразаға, диалогқа, мәтінге, әңгімеге, одан соң тыңдалған материал мен суреттегі айырмашылықты табуға байланысты болады. Ағылшын тілін аудармасыз түсінудің тағы бір жолы үнтаспа арқылы әртүрлі бұйрықтар беріп, орындату мүмкіндігі. Оқытушы дұрыс, не бұрыс екенін қадағалайды. Бұйрықтарды тек бұйрық рай түрінде беру мен қатар әртүрлі нұсқаулар түрінде деберуге болады. Мысалы:''When Tom walks to the window, John will write Kale's name on the blackboard''. Мұндай бұйрықтар тыңдаушылардың қызығушылығын тудырады және сөздерді, ағылшын тілінің грамматикалық формаларын есте сақтауға көмектеседі. Әртүрлі бұйрықтарды орындау грамматикалық материалды түсіндірумен басталады. Мысалы шартты рай `If the student in front of you is a boy take his book, the student in front of you is a girl give her your book'. Үнтаспаға жазылған мұндай жаттығулар оқушылардың ағылшын сөзін түсінуіне көпасеретеді. Бұл ойын түрі сияқты оқушылардыңын тасын арттырады.
2.Шет тілі сабақтарындамультимедиалық құралдардарды пайдалану
2.1 Мультимедиалық технологияны қолдану арқылы ағылшын тіліне үйрету
Бүгінгі ХХІ ғасырда шет тілінің қолданылу аясын кеңейту кезек күттірмес мәселенің бірі. Осы орайда білім ордаларында ағылшын тілі пәнін оқытудың тиімді әдіс - тәсілдері, технологиялары бойынша зерттеу жұмыстары, оларды тәжірибеге енгізу шаралары қолға алынды.
Ағылшын тілін саналы меңгерту мәселесі және ағылшын тілінде өз ойын ауызша және жазбаша еркін жеткізе алуға қалай үйрету керек? Оқушыны ынталандыру үшін қандай әдіс - тәсілдерді, технологияларды қолданған жөн? деген сұрақтар ағылшын тілі оқытушыларының күн тәртібінен түспеу керек.
Білім беру саласында түрлі технологиялар енгізілген, бірақ оқытушы міндеті олардың ішінен қажеттісін таңдап, сабақтың әр кезеңінде тиімді қолдану , тұлғаны нәтижеге бағыттай білім беру. Біздің күнделікті сабағымызда көрнекілік пен техникалық құралдарды қолдану әдісін ақпараттық-коммуникативтік технологияның өзі атқара алады. Тілді ақпараттық - коммуникативтік технология арқылы оқыту - тіл үйренушінің өз бетімен тіл үйрену қабілеттерін жетілдіруіне игі ықпал ететін тиімді жүйе болып табылады.
Ақпараттық технология - ақпараттарды жинау, сақтау және өңдеу үшін бір технологиялық тізбекте біріктірілген әдістер мен өндірістік және бағдарламалық-технологиялық құралдардың жиынтығы.
Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар құралдары - дегеніміз микропроцессорлық және жаңа ақпараттық технологиялар негізінде қызмет атқаратын, ақпаратты таратудың жаңа құралдары мен жүйелері, ақпаратты жинақтау мен олардың қорын жасау, сақтау мен өңдеу, оларды жан-жақты таратуды, одан қалды компьютерлік жүйелердің ақпараттар қорына енуді қамтамасыз ете алатын программалық, программалық-аппараттық және техникалық құралдар мен құрылымдарды айтамыз.
Ақпараттық және коммуникациялық технологияларға жататындар:дербес компьютерлер, терминалдық құралдардың жинақтары, жергілікті есептеу жүйелері, мәтіндік және графикалық ақпараттардың құрылымдары, көлемі үлкен мұрағаттық ақпараттарды сақтау құралдары, аудиовизуалдық ақпараттарды бақылайтын құралдар мен құрылымдар, машиналық графика жүйелері, программалық кешендер, жергілікті желілер, әлемдік деңгейде ақпарат алмасуын қамтамасыз ететін қазіргі кездегі байланыс құралдары.
Қазіргі заман мұғалімі тек өз пәнінің терең білгірі болу емес, тарихи-танымдық, педагогикалық-психологиялық сауатты, саяси-экономикалық білімді және ақпараттық-коммуникациялық білімді және ақпараттық-коммуникациялық технологияны жан-жақты меңгерген ақпараттық құзырлы маман болу керек. Сонда ғана осындай жаңашыл мұғалім ағылшын тілі сабағында компьютер желісін, презентацияларды және мультимедиялық - электрондық құралдарды білім беру процесінде терең, әрі нәтижелі қолданады.
Ең тиімді программалардың бірі -Microsoft Power Point. Ол мұғалімге қысқа мерзімде өзінің үлкен дидактикалық материалдармен қамтамасыз етіп, компьютерлік білімін даярлауға көмектеседі. Және ол оқушылардың түрлі қабілеттерін ашады. Олар: есте сақтау, көру, есту, ойлау, эмоционалды, автоматты.
Ағылшын тілді оқытуда жаңа технологияларды, техникалық құралдарды сабақта жан-жақты қолдану, мұғалімнің көптеген қиындаған қызметтерін жеңілдетіп, осы іскерліктің ұстанымды жаңа тәсілдерінің пайда болуына мүмкіндік туғызады,мәтіндер мен ақпаратты білуге жол ашады. Сонымен қатар оқушылар интелектуалдық, шығармашылық және коммуникативтік істерін дамыта алады, оқушының оқу белсенділігі артады, сабақтың негізгі кезеңдерінің бәрінде оқушыларға шығармашылық жұмысты ұсынуға болады.
Ағылшын тілі сабағында компьютерді, мультимедиялық және электрондық оқулықтарды және интерактивті тақтаны пайдаланғанда: лексиканы оқып үйретеді; сөйлеу ырғағын;диалог, монолог және рөлдік ойындарды; хат жазуға үйретеді;грамматикалық құрылымдарды түсіндіріп, оқушылардың есінде сақтауға көмектеседі.
Күтілетін нәтижелері: үлгерімі төмен оқушыларға көмектеседі; оқушыларың сабаққа деген қызығушылығын арттырады; сабақта пайдаланылатын көрнекіліктердің санын арттырады; оқушылардың шығармашылығын арттырады; оқушыларды жеке жұмыс істеуге үйретеді; грамматикалық құрылымдарды оңай түсінуге көмектеседі;оқушылардың есте сақтау, есту, көру, сөйлеу, ойлау қабілеттерін дамытады;пікірталас, талдау, анализ жасау мүмкіндіктерін арттырады.
Ағылшын тілін оқытуда Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолданудың басты мақсаты - оқытушыларға шетел тілінде қарым-қатынас жасауды базалық деңгейде игерту. Осыған сәйкес оқыту мазмұнына қарапайым коммуникативтік біліктілікті, қажетті жағдайда ауызша және жазбаша (сөз, тыңдап түсіну, оқу, жазу) өзара мәдени қарым-қатынас процессінде қолдана алу қабілеттілігі мен дайындығын қалыптастыруды қамтамсыз ететін тілдік, сөздік, әлеуметтік-мәдени білім, білік дағдылар енеді.Осы мақсатқа сай оқыту міндеттері екі үлкен бағыт бойынша белгіленеді.
Танымдық бағыт бойынша:
Оқушының лингвистикалық дүниетанымын қалыптастыру; тілдің қоғамдық-әлеуметтік мәнін түсіндіру: оқушының тілін дамыту, тілдік шығармашылық қабілеттерін жетілдіру;сөз мәдениетін таныту; пікірталас мәдениетін жетілдіру; сөйлеу түрін, сөйлеу тәсілін меңгерту; оқушылардың логикалық ойлауының бір ізді болуын қалыптастыру;
Коммуникативтік, практикалық бағыт бойынша:
Оқушыларға тіл нормаларын меңгерту; тілдік сауаттылығын арттыру; оқушылардың тілдік - эстетикалық талғамдарын қалыптастыру; этикет нормаларына сай тіл мәдениетін жетілдіру; сөйлеу әрекетіне қажетті заңдылықтар мен талаптарды меңгерту; шығармашылық қабілеттерін дамыту; қарым-қатынас талаптарына сай іскерліктерде қолдана білу; пікірталас түрлеріне сай сөз қолдану біліктілігін қалыптастыру.
Бұл міндеттердің жүзеге асырылуы тілдік білімнің (мұның қай - қайсысы да тіл арқылы баланың логикалық ойлауын дамытуға, қарым-қатынастық дағдыларын жетілдіруге, сөз әрекетінің түрлеріне) қатынасты машықтануына әсерін тигізеді.
Ақпараттық қарым-қатынастар құралдарын қолданудың тиімді бағыттарының бірі - мультимедиа.
Мультимедиа технологиясы дегеніміз - компакт-диск негізінде аудиовизуалды ақпараттарды қабылдаудың әдістерінің, тарату тәсілдерінің, өңдеудің, сақтаудың жиынтығы болып табылады. Компакт-диск технологиясын пайдалануға негізделген мультимедиалық-операциялық орта интерактивті сұхбаттың мүмкіншіліктерін пайдалана отырып, компьютер экранында кез-келген аудиовизуалдық ақпаратты түрлі формаларда (видеофильм, мәтін, графика, анимация, слайдтар, музыка) бере алады.
Мультимедиа технологиясының негізінде орындалатын білім беру жүйесінің көмегі арқылы компьютер экранында кез-келген қажетті ақпаратпен жете таныса аламыз. Мұндай кезде бұл жүйе пайдаланушы адамның белгілі бір сюжеттің немесе жағдайдың өзіне керекті бөлігін таңдап алып көрінуіне де мүмкіншілітер тудырады. Мультимедиа технологиясын қолданудың педагогикалық мақсаты ақпаратты эмоционалдық тұрғыдан қабылдаумен байланысты болып келген білім берудің мотивациясының артуымен және ақпаратты өңдеуге байланысты атқарылатын өзіндік жұмыстардың түрлі формаларын қолдана білу қабілетін қалыптастырумен айқындалады.
Яғни, мультимедиа - мәтін, графика, дыбыс және видеобейнелерді біріктіретін диалогтік ақпараттық технология болып табылады. Мультимедиалық құжаттардың қарапайымдардан айырмашылығы, дәстүрлі мәтіндік және графикалық деректерден басқа дыбыстық және музыкалық объектілерді, анимацияланған графиканы, видеоүзінділерді қамтиды.
Оқыту процесінде мультимедианы пайдаланып білім берудің əртүрлі аспектілерін дамытуға болады. Олар: ақпаратты өндеудің когнитивті аспектілері, оқытудың мотивациялық аспектілері, оқытудың коммуникациялық аспектілері, оқытудың танымдық аспектілері.
Мультимедиалық технологияларды пайдаланып оқыту, атап айтқанда, мынадай нэтижелерге қол жеткізеді: оқу материалын терең түсінуге; оқу мотивациясының артуына;
алынған білімнің ұзақ уақыт есте сақталуына; білім беруге жүмсалатын шығынның азаюына.
Білім беруде мультимедиялық технологияларды қолдану ерекшеліктері.
Қазіргі заманғы оқытушы үшін құралдар тек қызықты сабақ беру емес, сонымен қатар осындай сабақтарды құрастыру, білім алушыларды бақылау құралын құрастыру, үлгерімді және оқытудың мәселелік облыстарын қарау және зерттеу үшін қажет. Ақпараттық және коммуникативті технологияны қолдану оқу материалымен жұмыс істеуді жеңілдетеді және оқытудың жаңа әдістеріне көшуге мүмкіншілік тудырады.
Мултимедиа технологиясын қолдану әдістемесі сабақтың әр кезеңдерінде білім беру жүйесін басқаруды жетілдіреді;оқу тәсілдерін күшейтеді; студенттердің, оқушылардың ақпараттық мәдениетін жоғарылатуға мүмкіншілік береді, тәрбиелейді және оқыту санасын жақсартады; студенттердің, оқушылардың қазіргі заманғы ақпараттық технологиялар облысында білім алушыларды дайындау деңгейін жоғарылатады; компьютердің ойын құрылғысынан басқа мүмкіншіліктерін (демонстрациялау) көрсетеді;
Мултимедиалық сабақтар келесі дидактиқалық міндеттерді шешуге көмектеседі: пән бойынша базалық білімін бекіту; алынған білімді жүйелеу; өзіндік бақылау дағдыларын қалыптастыру; жалпы білім алуда, сонымен қатар арнайы пәндерді оқуда дәлелдерін қалыптастыру; оқу материалымен жұмысістеуде студенттердің, оқушылардың өзіндік жұмыс жасауына оқу-әдістемелік көмек көрсетуге.
Бұл технология оқу материалын хабарлау және оқушылардың ақпаратты меңгеруін ұйымдастыру арқылы, көзбен көру жадын іске қосқанда арта түсетін қабылдау мүмкіндіктерімен қамтамасыз ететін әдіс. Оқушылардың көпшілігі естігенін 5%, көргенін 20 % есте сақтайтыны белгілі. Ал бір уақытта аудио және видеоақпаратты қолдану еске сақтауды 40-50% дейін арттырады. Мультимедиа бағдарламалар ақпараттарды әр түрлі формада беруді, сонымен қатар оқыту үрдісін әсерлі етеді.
Мультимедиа технологиясын қолдану сабақ құрылымын түпкілікті өзгертпейді. Онда бұрыңғыдай барлық негізгі кезеңдер сақталады.
Гипермәтіндік сілтемелерді қолданатын мультимедиалық презетацияның құрылымды тұтастығы жүйелік, аналитикалық ойлауды дамытады. Одан басқа, презентация көмегімен танымдық әрекетті ұйымдастыруда әртүрлі формаларды қолдануға болады: фронтальді, топпен, жеке.
Сабақта қолданылған мультимедиалық құрал сабақтың дидактикалық мақсатының біртұтастығына тиімді және әсерлі сәйкес келетіндігін көрсетеді:
Былайша айтқанда, арнайы сабақтарда заман талабына қарай ақпараттық мультимедиалық технологияларды қолдану студенттің де, оқытушының да белсенді дамуына бағытталған.
Қазіргі кезде жаңа білім жүйесі интернеттің пайда болуының арқасында дамығанын барлығы мойындайды. Ағылшын тілін үйрету процессінде компьютер технологияларын қолдану сабақты қызықты жолмен өткізуге көмектеседі. Мысалы, анимациялық суреттер, видео - көріністер, презентациялар , әртүрлі дыбыстар арқылы көрсетіледі.
АКТ-ны пайдалануда сабақтың мынадай ерекшеліктері бар:
-Мұғалім оқушыға сұрақ қойып, тез арада оқушы оған жауап береді;
-Мұғалім тапсырманың дұрыстығын тексереді;
-Оқушының компьютермен жұмыс барысында пайда болған қиындықтарды уақытында шешуге болады;
-Кейбір амалдарды оқушы өз бетінше орындайды, компьютерді жұмыс істеуге үйренеді;
-Сыныптағы оқушылардың барлығынан жауап алуға болады және алған білімдерін тәжірбиемен ұштастырады;
-Білімі төмен оқушылардың өз бетімен жұмыс істеуіне мүмкіндік береді.
Оқушылардың ағылшын тілі пәніне деген қызығушылығын арттыруда көп ізденіп, жаңа ақпараттық технологияларды меңгеруді, әр - түрлі әдіс-тәсілдерді білу қажет. Мысалға алатын болсақ The time, Will people live on the Moon? тақырыптарында өтілген сабақтарда слайд жасап, жаңа сөздерді, сағатты, дұрыс жауаптарын, сонымен қатар сергіту сәттерінде, электронды оқулықтардан, интернет жүйелерінен оқулыққа қосымша ретінде материалдар алып, сабақтан тыс Cinderella тақырыбындағы қойылымда оқушылардың қойылымды жақсы түсінулері үшін өздеріне интернеттен, DVD дискілерден қарап, ізденіп келулеріне, сонымен бірге әр бөлімнің музыкаларын тауып келулеріне тапсырма беруге болады. Мысалы, "My Motherland is Kazakhstan" тақырыбында өткен сабақ үлгісі:
Theme: "My Motherland is Kazakhstan"
The aim: to develop pupils' intellect, to practice hearing, speaking, to memorize and retain in memory the language material they have learnt.
Visual aids: slides, placards, markers, a computer, an interactive board, pictures.
Epigraph:"I'm a part of the world,
And the world is a part of me"
Teacher: Good morning, dear pupils, teachers and guests! Welcome to our intellectual show game! We are glad to see you and we hope that you'll enjoy today's game.
Organization moment
Before beginning of our game let me introduce with the members of the juries. They are ... .
Well, we begin our game and let's meet our participants. There two teams
1team___________________
2team___________________
Where do you live?
No tell me, please
I live in Kazakhstan
- That' s where I live
I. Well let's continue our game the first tour is "Spelling Bee". I'll give you some words; you should spell the word and translate it into native language.
The words for the first team:
1. Capital 2.village 3.independens Day 4.democratic 5.mountain 6.an anthem 7. The flag 8.education
The words for the second team:
1. Independent 2.city 3.river 4.population 5.republic 6. An emblem 7.History 8. Compulsory
II. "Believe or not believe" Please listen the questions attentively and answer for this questions
"YesNo" question
I team:
1. The primer-minister is the head of Kazakhstan. (No. it's president)
2. The colour of Great Britain's flag is white. (No. It's blue and red)
3. Christmas is celebrated on the December 25. (Yes)
4. The dombyra is the Kazakh national instrument. (Yes)
5. The capital of England is Paris. (No. It's London)
6. Double Decker is the name of the London bus. (Yes)
7. "BAD" is the antonym to the word "GOOD". (Yes)
8. Friday comes after Sunday. (No. Monday comes after Sunday)
9. William Shakespeare is the author of "Romeo and Juliet". (Yes)
10. "C" is the third letter of the Alphabet. (Yes)
II team:
1. The head of Kazakhstan is President. (yes)
2. The colour of our state flag is white. (no. it's blue)
3. The book is the source of knowledge. (yes)
4. Halloween is celebrated on the night of October 31. (yes)
5. Hockey is the most popular British sport (no, it's football)
6. The capital of USA is London. (no, it's Washington)
7. Great Britain consists of 4 parts. (yes)
8. Paris is the capital of GB. (no. Paris is the capital of France)
9. Big Ben is the clock. (yes)
10. "B" is the second letter of the Alphabet. (yes)
III.Our 3rd tour is called "Answer the question". Here you should answer the questions about history of Kazakhstan
Questions in History:
I team:
1. What holiday we celebrate on the 16th of December?
We celebrate the Independence Day on the 16th of December.
2. Who is the president of our Republic?
The president of our republic is N.A.Nazarbaev.
3. What can you say about the population of the Republic?
The population of Kazakhstan is about 16 million.
4. What kind of Republic of Kazakhstan?
Kazakhstan is a democratic and independent republic.
II team:
1. What do you think about education?
Education is compulsory for all children in Kazakhstan.
2. What symbols of Kazakhstan do you know?
The main symbols of Kazakhstan are the State Flag, the State Emblem, the State Anthem.
3. What's the capital of Kazakhstan?
The capital of Kazakhstan is Astana.
3. Named the main rivers of Kazakhstan.
The main rivers are -4. They are Irtysh, Syr-Darya, Ile and Ural.
IV. "Who is quicker?" Here you should translate, make true words as more as you can.
Make the sentences complete, using the words below.
1. Kazakhstan is situated in ___________________________________ ____..
2. Our republic is ______________________ state.
3. The President of Kazakhstan is ____________________________.
4. There are __________________ regions in the territory of Kazakhstan.
5. The largest river in Kazakhstan is ____________________________.
6. Astana is a ______________________ of Kazakhstan.
7. The state languages of our republic is _________________________..
8. Almaty is a _____________________________ center in our republic.
Cultural, Asia, independent, Kazakh, capital, fourteen, Nazarbayev, Irtysh
V. To work with test
Our game is over. Thanks for your attention. Now, please our juries count the scores of the teams.
The winner is the team______________________
Алдын-ала слайд түрінде жасалған сабақтың мүмкіндіктері де молшылық екенін байқағандаймыз. Мұның барлығы да мұғалімнің шеберлігіне, ізденімпаздығына байланысты деп есептеймін. Мысалы, деңгейлі күлестірмелі тапсырмаларды оқушыларға ұсынатын болсақ, бірінен екіншісіне ауысқанша біраз уақыттықа жетеді. Ал оларды интерактивті тақтаға алдын ала енгізген жағдайда оқушылардың көз алдында үлкен көлемде көрсетіліп тұрады.
Ақпараттық - коммуникациялық технологияны оқу тәрбие үрдісіндегі қолдану оқытушының өз мамандығына қызығушылығын арттырып, шығармашылық шабытын шыңдап, ғылыми көзқарасын қалыптастырады.
2.2 Компьютерлік презентацияны ағылшын тілі сабағында қолдану тиімділігі
Презентациялар технологиясы бір жағынан, оқушыларға жаңа материалды (иллюстрация, фотографиялар, бейнелік, дидактикалық материалдар) көрнекті түрде көрсету құралы болса, екінші жағынан, мұғалімдерге осы материалдарды дайындауды және оны қолдану процесін де жеңілдетеді. Алдын ала жүргізілген тәжірибелер презентациялар технологиясын пайдалану балалардың оқуға деген ынталылығын арттырып, сабақтың қызықты өтуін қамтамасыз етіп, оған дайындалу мерзімін (презентациялық сүйемелдеу жұмысын алдын ала мұғалім немесе басқа біреу дайындағанда) қысқартады, ең бастысы - мұғалімдерді жаңа компьютерлік технологияларды пайдалануға дағдыландырады. Компьютерлік технологияларды үлгерімді тексеру және оқушылардың білімін жетілдіру мақсатында пайдалану, біріншіден, оқытушының жұмыс өнімділігін арттырып, оқу нәтижелерін тексеруге көбірек уақыт бөлуге көмектеседі; екіншіден, объективті түрде қадағалай отырып, балалардың алған білімін бағалауды жүзеге асырады; үшіншіден, бақылау технологиясына ғылыми элементтер енгізіп, оны кеңінен де пайдалануға болатындай жағдай туғызады.
Оқушылардың монолог сөзді айта білу икемділіктерін қалыптастыруға ықпал ететін тапсырмалардың бірнеше түрін ұсынуға болады.
Мысалы: Слайдтар.
Күрделендірілген кеңейтілмеген жағдаят берілген суреттер бойынша жұмыс істеу. Оқушылардың тілін кеңейтілмеген жағдаят берілген слайттар базасында дамыту сабақта оқу-әдістемелік кешендер бойынша негізгі жұмыстан бөлек өткізілмейді, сабаққа тілдік материалды енгізу мен белсендіру кезінде, тақырыптық қайталау кезінде, сондай-ақ оқушылардың қайталау дағдылары мен икемділіктерін, диалог және монолог сөзін дамыту үшін енгізіледі. Слайдтар аталған түрлерімен жұмыс істеу оқу құралының материалымен жұмыста пайдаланылатын тәсілдерге тәуелсіз мұғалім де, оқушылар да слайтта ұсынылған жағдаяттан шегіне отырып, әрбір оқушының мүдделері мен мүмкіндіктеріне сәйкес келетін, өздерінің мазмұны жағынан әр түрлі нұсқаларда түсініксіз шимайланған осы жағдаятты кең көлемде ашып көрсетуге шығармашылық тұрғыда келетіндігімен сипатталады. Оқушылардың тілдік қызметін ағылшын тілін оқытудың алдыңғы курстарының барлығында меңгерілген тілдік материалды олардың сөзінде табиғи түрде пайдаланумен, олардың қиялына, елестетулеріне, ішкі көрнекіліктеріне сүйене отырып дамыту негізге алынуы тиіс. Жұмыстың түрін іріктеу сабақта не атқарылғандығына байланысты болады. Қарапайым, сонымен бірге күрделендірілген кеңейтілген жағдаят берілген суреттер бойынша жұмыс істеу формаларының сан алуандығы бірсарындылықты болдырмауға көмектесу үшін және оқушылардың ойлау қызметін дамыту процесінде өзге тілдік бастамашылық шығармашылығына ықпал ету үшін туындаған .
Компьютерлік және ақпараттық технологиялар заман талабы. Бұл жұмыстың басты мақсаты компьютер желісін және мультимедиялық - электрондық құралдарды шет тілі сабағында тиімді қолдану, нақтылап айтқанда ағылшын тілі сабағында презентацияларды және мультимедиялық - электрондық құралдарды мектеп қабырғасында және білім беру процесінде терең қолдану.
Ең тиімді программалардың бірі Microsoft Power Point.
Ол мұғалімге қысқа мерзімде өзінің үлкен дидактикалық материалдармен қамтамсыз етіп, компьютерлік білімін даярлауға көмектеседі. Және ол оқушылардың түрлі қабілеттерін ашады. Олар: есте сақтау, көру, есту, ойлау, эмоционалды, автоматты.
Интерактивті тақтамен презентацияны бірге қолдану оқушылардың сабаққа деген қызығушылығын ерекше арттырады. Ағылшын тілі сабағында компьютерді, мультимедиялық және электрондық оқулықтарды және интерактивті тақтаны пайдаланғанда:
лексиканы оқып үйретеді;
сөйлеу ырғағын;
диалог, монолог және рөлдік ойындарды;
хат жазуға үйретеді;
грамматикалық құрылымдарды түсіндіріп, оқушылардың есінде сақтауға көмектеседі.
Қазіргі кезде ағылшын тілімен компьютер, телекоммуникациялық құралдарды меңгеруді уақыттың өзі талап етеді, тіпті кейінгі жылдары олардың рөлі зорая түсуде. Қазіргі қоғам сұранысына сай білімді, шығармашылықпен жұмыс жасайтын, өзін-өзі дамытып жетілдіре алатын жеке тұлға тәрбиелеуге аса назар аударылуда. А. Байтұрсынов өзінің Мектеп деректері еңбегінде былай деп ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz