Автомобиль жолдарын жобалау кезіндегі қауіпсіздік талаптары

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 30 бет
Таңдаулыға:

ҚР БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Әбдіров А.Е.

Автомобиль жолдарын қайта жаңарту мен пайдалануды геодезиялық қамтамасыз ету.

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

5B071100 - Геодезия және картография мамандығы бойынша

Алматы, 2020
ҚР БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Қорғауға жіберілген ___________
Кафедра меңгерушісі ___________ ФАӘ

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: Автомобиль жолдарын қайта жаңарту мен пайдалануды геодезиялық қамтамасыз ету

5B071100 - Геодезия және картография мамандығы бойынша

Орындаған 4 курс студенті: Әбдіров А.Е.
Ғылыми жетекшісі: Сарсембекова З.Қ
Норма бақылаушы:

Алматы, 2020

ЖОСПАР:
КІРІСПЕ
1 Автомобиль жолдарын қайта жаңарту мен пайдалануды геодезиялық қамтамасыз ету.
1.1 Жол желісінің сипаттамасы
1.2 Автомобиль жолдарын жобалау кезіндегі қауіпсіздік талаптары
1.3 Геодезиялық өлшеулердің дәлдігіне қойылатын талаптар.
2 Көлік-экономикалық тартылу ауданының географиялық сипаттамасы
2.1 Автомобиль жолдарын қайта жаңартуды геодезиялық қамтамасыз етуді автоматтандыру технологиясын әзірлеу.
2.2 Тірек желісін құру.
2.3 Жолдың жүру бөлігі мен жиектерін геодезиялық түсіру.
3.3 Жолдың сандық моделін құру және жүру бөлігі мен жиектерінің микрорельефін графикалық визуализациялау.
3. Автомобиль жолдарын пайдалануды геодезиялық қамтамасыз етудің автоматтандырылған технологиясын әзірлеу.
3.1 Автомобиль жолдарының диагностикасын геодезиялық қамтамасыз ету.
3.2 Автомобиль жолдарын түгендеу мен паспорттауды геодезиялық қамтамасыз етудің автоматтандырылған технологиясын әзірлеу
4. Объектіде геодезиялық жұмыстарды орындау кезіндегі қауіпсіздік техникасы
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

КІРІСПЕ
Автомобиль жолдарын жобалаудың, қайта жаңартудың автоматтандырылған құралдарын енгізу жобалардың сапасын айтарлықтай жақсартуға, жобалаушылардың еңбек өнімділігін арттыруға мүмкіндік берді. Қазіргі уақытта жолдарды салу, қайта жаңарту және жөндеу кезінде геодезиялық жұмыстар нивелирлер мен теодолиттерді қолдана отырып, аспаптық әдістермен орындалуда.
Қазақстанда жыл сайын бірнеше ондаған мың шақырым автомобиль жолдарын жобалау, қайта құру, диагностикалау, паспорттау және түгендеу бойынша жұмыстар жүргізілуде. Көрсетілген жұмыстарды орындау кезінде жолдың геометриялық параметрлері де айқындалады. Дәстүрлі технологияларды, жолдардың геометриялық параметрлерін анықтау құралдары мен әдістерін қолдану, әсіресе өлшеу кезінде көлік қозғалысын шектеу талап етілген кезде қарқынды қозғалысы бар қалалар мен жолдарда тиімсіз болады. Электрондық тахеометрлерді кеңінен пайдалану Геодезиялық жұмыстарды жүргізу кезінде еңбек сапасы мен өнімділігін арттыруға алға қадам болып табылады. Спутниктік қабылдағыштарды қолдану автомобиль жолдарын қайта жаңарту мен пайдалануды геодезиялық қамтамасыз ету кезінде Геодезиялық өлшеулерді автоматтандыруға мүмкіндік береді, алайда оларды пайдалану шектелген. Мәселе ОР8-қабылдағыштарды пайдалану кезінде жолдың негізгі геометриялық параметрлерінің бір бөлігі пикетажды алдын ала аспаптық бөлгеннен кейін ғана алынуы мүмкін. Бұдан басқа, өлшеу аппаратурасы орнатылған көлік құралын әрбір нүктеде тоқтату қажеттілігі туындайды, бұл дәстүрлі технологиялармен және өлшеу құралдарымен салыстырғанда еңбек өнімділігін іс жүзінде арттырмайды. Басқа мәселе 0,1-ден 0,5 м-ге дейінгі аралықпен дискретті ақпаратты алу қажеттілігі болып табылады, мысалы, биіктік белгілері бойынша тегістіктің мәнін алу үшін. Барлық геометриялық параметрлер қажетті дәлдікпен кинематикалық режимде ОР85 қабылдағышпен анықталмауы мүмкін. Мысалы, жүріс бөлігінің ені 7 м болған кезде 1 промилле қателігі бар жүріс бөлігінің көлденең еңістерін анықтау үшін асып кету 7 мм артық емес қателікпен анықталуы тиіс.
Осылайша, Геодезиялық жұмыстарды орындау кезінде еңбек өнімділігімен, өлшеу дәлдігімен, өлшеу құралдарының функционалдық мүмкіндіктерімен, Көпірлер мен жолдарда түсіру кезінде автокөлік қозғалысын шектеумен, сондай-ақ жолдың пайдалану сипаттамаларын анықтау үшін геодезиялық әдістер мен құралдарды қолдану мүмкіндігімен байланысты проблемалар кешенін ескере отырып, автомобиль жолдарын қайта жаңарту мен пайдалануды геодезиялық қамтамасыз етудің автоматтандырылған технологиялары мен құралдарын әзірлеу өзекті міндет болып табылады.
Жұмыстың мақсаты автомобиль жолдарын жобалау, паспорттау және техникалық жай-күйін диагностикалау қажеттілігі үшін өлшеу дәлдігіне қойылатын талаптарды қанағаттандыратын автомобиль жолдарын қайта жаңарту мен пайдалануды геодезиялық қамтамасыз етудің автоматтандырылған технологиясын әзірлеу болып табылады.
Қойылған мақсатты іске асыру үшін келесі міндеттерді шешу қажет:
1) заманауи цифрлық гироскопиялық техника базасында жолдың геометриялық параметрлерін автоматты режимде талап етілетін дәлдікпен анықтауға мүмкіндік беретін аппараттық-бағдарламалық кешенді әзірлеу;
2) СР8-қабылдағыш айқындаған, жолдың километражына (және керісінше) бейнетүсірілімді және координаттарды қоса алғанда, деректерді байланыстыра отырып, жол туралы ақпаратты жинауға арналған, сондай-ақ берілген бағдарлама бойынша жобалық деректерді жолға шығару үшін портативті аспапты әзірлеу;
3) автомобиль жолдарын қайта жаңарту мен пайдалануды геодезиялық қамтамасыз етудің автоматтандырылған технологиясын әзірлеу; 6
4) диагностика, түгендеу және паспорттау кезінде автомобиль жолдарының геометриялық параметрлерін анықтау технологиясын әзірлеу.
Зерттеу әдістемесі ықтималдық теориясын және математикалық статистиканы, өлшеу қателіктерінің теориясын қолдануды қамтиды. Бастапқы ақпарат геологиялық-геофизикалық зерттеулерді геодезиялық қамтамасыз етуге арналған аспаптар мен әдістемелерді әзірлеу нәтижелері; жолдарды қайта құру және пайдалану кезінде орындалған өндірістік геодезиялық өлшеулердің нәтижелері болып табылады.
Жұмыстың ғылыми жаңалығын құрайды және қорғауға шығарылады:
1) гироскопиялық және компьютерлік техника базасындағы жол жиектері мен жүріс бөлігі рельефінің сандық модельдерін құру, ОР8-қабылдағыштарды, өлшеудің жаңа әдістемелерін пайдалану есебінен геодезиялық қамтамасыз ету технологиясы, автомобиль жолдарын қайта құру және пайдалану кезінде Геодезиялық жұмыстарды автоматтандыруға мүмкіндік береді;
2) қазіргі заманғы цифрлық, гироскопиялық және есептеу техникасы базасында құрылған, бір мезгілде 4 см түсірілімнің "адым" бар жүріс бөлігінің геометриялық параметрлерін және жол жиектерін (X,У,Z координаттары, қашықтық, көлденең және бойлық еңістер) және геодезиялық әдістермен пайдалану сипаттамаларын (тегістігі, ілінісу коэффициенті) анықтауға мүмкіндік беретін аппараттық-бағдарламалық кешен [1, 8, 9].;
3) екі өлшеуіш дөңгелектермен өлшенген ара қашықтықтың әртүрлілігі бойынша ілінісу коэффициентін анықтау тәсілі ,олардың біреуінің айналу кедергісінің сәті екіншісіне қатысты үлкен [15];
4) автомобильдің алдыңғы (жүргізілмейтін) және артқы (жетекші) доңғалақтарымен өлшенген қашықтықтың айырмасы бойынша жолды түзетуді анықтау тәсілі [Ю];
5) арнайы портативті аспап [11] және 7 бейнетүсірілім мен қабылдағыш-ОРБ айқындалған координаттарды қоса алғанда, жолдың километражына (және керісінше) деректерді автоматты түрде байланыстыра отырып, жол туралы ақпарат жинауға арналған, сондай-ақ берілген бағдарлама бойынша жобалық деректерді жолға шығаруға арналған бағдарламалар топтамасы;
6) автомобиль жолдарын диагностикалауды, түгендеуді және паспорттауды геодезиялық қамтамасыз етудің автоматтандырылған технологиясы.

1.1 ЖОЛ ЖЕЛІСІНІҢ СИПАТТАМАСЫ
Автомобиль жолы - автомобиль көлігінің жүруіне арнап салынған жол.
Автомобиль қозғалысының жиілігіне байланысты техникалық топтастыруға сәйкес aвтомобиль жолы 5 категорияға бөлінеді. I категориялы aвтомобиль жолында автомобиль жылдамдығы сағатына 150 км болса, V категориялы Автомобиль жолында жылдамдық сағатына 60 км. Автомобиль жолы бойында жол белгілері, қызмет көрсету ғимараттары (автовокзал, май құю стансалары, мотельдер және басқалары) болады. Біздің елімізде aвтомобиль жолының жалпы мемлекеттік, республикалық, облыс, жергілікті, шаруашылық түрлері бар. Қазақстанда табиғи ресурстар мен ірі экономикалық орталықтар бір-бірінен алшақ болғандықтан жүк көп тасылады, яғни жол-көлік кешенінің жұмысына басқа елдерге қарағанда көбірек тәуелді. Елімізде пайдаланатын aвтомобиль жолдарының ұзындығы 87,337 мың км, соның 17,67 мың км республикалық маңызы бар жолдар (93%-іне асфальт төселген), 69,667 мың км жергілікті жолдар (57%-іне асфальт төселген). Үш мыңнан астам көпірлер мен жол өткелдері бар. Олардың 90%-і темір құйматастан құйылған. Автомобиль жолдары мен жол бойындағы қызмет көрсету ғимараттарының күтімі оны пайдаланушылардың төлейтін төлемдерінен, бензин мен дизель отынын сатудан түскен алымдардан, ақыны мемлекеттік жолдардан жүргені үшін төленетін төлемдерден құралатын жол қоры есебінен жүргізіледі. ҚР-ның жол қоры 5296439 мың теңге (1998).

1.2 АВТОМОБИЛЬ ЖОЛДАРЫН ЖОБАЛАУ КЕЗІНДЕГІ ҚАУІПСІЗДІК ТАЛАПТАРЫ
Жолдың категориясы және оны жобалаудың техникалық нормаларын тағайындау.
Жобалайтын жолдағы автомобиль қозғалысының есептік қарқындылығы перспективалық кезеңнің соңғы жылына мына формуламен анықталады:

Nt = No (1+βt) (1)

мұндағы: Nt - ізделінді перспективалық қарқындылық, авттәу;

No - қозғалыстың бастапқы қарқындылығы, авттәу;

β - қозғалыс қарқындылығының жылдық өсу коэффициенті;

t - перспективалық кезеңнің соңғы жылы.

Жалпы тораптағы жолдар үшін перспективалық кезең t = 20 жылға тең. Жоспардың ұзына бойлық және көлденең қималардың (профильдердің) элементтерін жобалау үшін есептік жылдамдық 2.05.02-85 ҚНЕ (СНиП) 1.4-кестесіне сәйкес қабылданады.

Техникалық нормативтер
1-кесте
№ рр
Көрсеткіштердің аты
Өлшем бірлігі
Есептік
2.05.02-85 ҚНЕ
Қабылданған

Жол категориясы

Есептік жылдамдығы
шақсағ

Қозғалыстың жолақ саны
дана

Қозғалыс жолағының ені
м

Жүру бөлігінің ені
м

Жол жағасының ені
м

Жер тақтасының ені
м

Ұзына бойлық еңістік
%.

Жүру бөлігінің шектік көлденең еңістігі
%.

Ең кіші көру аралығы: - жол бетін -қарсы қозғалыстағы автомобиль
м м

Жол төсемінің типі

Жоспардағы қисықтардың ең кіші радиустары
м

Тік (вертикаль) қисықтардың ең кіші радиустары: - дөңес - ойыс
м

Қолданылу саласы:
1. "Автомобиль жолдарын жобалау кезіндегі қауіпсіздік талаптары" техникалық регламенті (бұдан әрі - Техникалық регламент) жалпы пайдаланымдағы жаңа және қайта жаңғыртылып жатқан автомобиль жолдары (бұдан әрі - автомобиль жолы) мен ондағы құрылыстарға қолданылады.
Техникалық регламенттің ережелері автомобиль жолдарына оларды жобалау кезеңінде қойылатын және оларды салу кезінде міндетті түрде сақтауға жататын адамдардың өмірі мен денсаулығы, жануарлар мен өсімдіктер, қоршаған орта, ұлттық қауіпсіздік мүдделерін қорғау үшін жол қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз ететін негізгі талаптарды белгілейді.
Осы Техникалық регламенттің талаптары өндірістік кәсіпорындар мен емдеу-алдын алу, әлеуметтік-мәдени және өзге мақсаттағы объектілерге кірме автомобиль жолдарын қоспағанда, қала мен елді мекен көшелеріне және шаруашылық жолдарға қолданылмайды.

НЕГІЗГІ ТАЛАПТАР
3. Автомобиль жолдарын жобалауға автомобиль жолдары жөніндегі уәкілетті орган белгіленген тәртіппен берген белгіленген үлгідегі лицензиясы бар ұйымдар жіберіледі.
4. Автомобиль жолдарын жобалау кезінде:
жолдың конструктивтік элементтерінің бірінің немесе олардың үйлесімдерінің қолайсыз әсері нәтижесінде жол қозғалысының субъектілері мен қоршаған орта үшін қауіп төну тәуекелін жоюға немесе төмендетуге;
автомобиль жолдарын пайдалану кезінде климаттық, төтенше және басқа да факторлар мен оқиғаларға байланысты болдырмау мүмкін емес тәуекелдерден сақтауға;
қабылданған қауіпсіздік шараларының жеткіліксіз немесе төтенше жағдайлардың туындауы салдарынан автомобиль жолының жекелеген учаскелерінде мүмкін болатын қалдық тәуекелдер туралы ақпараттарға қол жеткізуді қамтамасыз етуге бағытталған шарттар ескерілуі тиіс.
5. Жобалау кезінде мынадай тәуекелдермен сипатталатын негізгі қауіпсіздік талаптары назарға алынуы тиіс:
жоспардың, автомобиль жолының көлденең және бойлық бейінінің геометриялық элементтері, сондай-ақ олардың қолайсыз үйлесімі;
жол құрылыстары (жер төсемі, жол төсемі, көпірлер, құбырлар, жолөткелдер, мал өтетін өткелдер, эстакадалар және тағы басқалар);
автомобиль жолының бөлінген жолағы шегінде немесе оған тікелей жақын жерде орналасқан автомобиль жолы мен автокөліктерге қызмет көрсететін құрылыстар (автожанармай құю станциялары, автомобильдерге техникалық қызмет көрсету ұйымдары, жолаушылар мен жүргізушілерге қызмет көрсететін жол бойындағы пункттер және тағы басқалар);
жолдың жағдайы, электр беру және байланыс желілерінің тіректері, автомобиль жолының жер төсемі жиегіне жақын орналасқан өзге де заттар мен құрылыстар.
6. Автомобиль жолдарының кеңістікте орналасуы, оның геометриялық элементтерінің параметрлері және олардың арақатынастары мыналарды қамтамасыз етуі тиіс:
аралас учаскелердегі қозғалыс жылдамдығының жолдың әдеттегі жер бедері жағдайында орналасқан кезінде кемінде 0,8 және жер бедерінің қиын учаскелерінде 0,6 қатынасымен автомобиль жолының ұзындығы бойынша көлік құралы қозғалыс жылдамдығының біртіндеп өзгеруін;
жоспардағы жолдың қисық сызықты учаскелері бойынша қозғалған кезде көлденең үдеулердің біртіндеп өсуін;
көлік құралының бойлық бейініндегі қисық бойынша қозғалысы кезінде туындайтын тік жүктемелердің олардың рұқсат етілетін мәндері шегінде жеңілдетілуін;
жолда көлік құралдарының жүргізушілеріне олардың жүріп өту жағдайлары туралы жалған ұғым қалыптастыратын және жүргізушілерді алдыңғы учаскеде қалыптасқан қозғалыс тәртібін күрт өзгертуге мәжбүрлейтін учаскелердің болмауын;
автомобиль жолының бүкіл ұзындығында түзу сызықты және қисық сызықты учаскелер ұзақтығының заңды және біртіндеп өзгеруін;
автомобиль жолының жер төсемін қардың немесе құмның, олардың мүмкін болатын көшуі кезеңінде басып қалу тәуекелін, басым желдердің қайталану жиілігі мен жылдамдығын ескере отырып төмендетуді.
7. Автомобиль жолының жобасында өздерінің габариттік өлшемдері, салмақтық және өзге де параметрлері бойынша техникалық регламенттер мен жобалауға арналған тапсырмалар талаптарына сәйкес келетін көлік құралдары мен жүктерінің қауіпсіз және үздіксіз өтуін қамтамасыз ететін инженерлік шешімдер болуы тиіс.
8. Автомобиль жолдарының жобаларында қабылданған техникалық шешімдер осы Техникалық регламенттің негізгі қауіпсіздік талаптарына қайшы келмеуі тиіс.
9. Автомобиль жолдарын жобалау нормаларының осы Техникалық регламентке сәйкестiгi онымен үйлесiмделген ұлттық стандарттар мен құжаттардың нормаларымен қамтамасыз етiлуi тиiс.
Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 23.07.2013 № 735 қаулысымен.
10. Осы Техникалық регламенттің талаптарын бұза отырып орындалған автомобиль жолдарының жобалары бекітілуге жатпайды және автомобиль жолдары жөніндегі мемлекеттік уәкілетті орган салу мен қайта жаңғыртуға жол бермеуі тиіс. http:adilet.zan.kzkazdocsP0800 00307_

ТАХЕОМЕТРЛІК ТҮСІРУ НӘТИЖЕЛЕРІ
Түсірген ___________________ Есептеп шығарған _________________
(А. Ә. Т.) (А. Ә. Т.)
Бақылау нүктесінің №
Қашықтық өлшеудің арақашықтығы
Бақылау биіктігі
Шеңбер бойынша тігінен есептеу
Шеңбер бойынша Көлденең есептеу
Көлбеу бұрыш
Биiктiктен көруге түзету
Арақашық
тық
1
2
3
4
5
6
7
8

Ескертпелер
1 Телімді түсіру мерзімі журнал парағының екінші бетінде орындалады
2 Далалық журналға (магниттік жинаушыға жазбай) жазумен электрондық тахеометрмен түсіру кезінде "?Х" және "?Ү" белгілері журналға қосылады.

Осы құрылыс және жол салу нормасында келесі қысқартулар қолданылады:
ЖГЖ - жоғарыдәрежелі нақты геодезиялық желі
ГАЖ - геоақпараттық жүйе
ҚЗД - жерді қашықтық зондтау деректері
ГҚҚАЖ - қалақұрылыстық қызметпен қамтамасыздандырудың ақпараттық жүйесі
АЖАЖ - аймақтық жоспарлау ақпараттық жүйесі
БС - байланыс сызығы
ЭБЖ - электр беру желісі
ТМЖ - тіректі межелік желі
ГЖӨЖ - геодезиялық жұмыстар өндірісінің жобасы
ЖӨЖ - жұмыс өндірісі жобасы
ЭЕДМ - электронды есептеуіш дербес машина
ТЖЖ - тектоникалық жылжу жарылысы
ЖҚҚЖ - жер қыртысының қазіргі тік және көлбеу жылжуы
ОКА - орташа квадраттық ауытқуы
ЖГЖ - жерсеріктік геодезиялық желі
ТТН тереңдіктің теориялық нөлі
ІАГЖ - іргелі астрономиялық геодезиялық желі
СТК - сандық типографиялық карта
ҚЖГЖ - Қаңқалы жерсеріктік геодезиялық желі
ТЖГЖ - Тығыздалудың жерсеріктік геодезиялық желісі
АЖЖ - Автоматтандырылған жобалау жүйесі

ЖОБАЛАУ ҮШІН БАСТАПҚЫ ДЕРЕКТЕР:

1.1. Автомобиль жолының санаты-II;
1.2. Жол-климаттық аймақ-V;
1.3. Облыс-Алматы;
1.4. Жол төсенісінің берілген қызмет мерзімі Т =16 жыл;
1.5 қызмет ету мерзімінің басындағы қозғалыс қарқындылығы N = 2268 авттәул;
1.6 қарқындылықтың өзгеру коэффициенті q=1,04;
1.7 жер төсемінің жұмыс қабатының топырағы - жеңіл саздақ;
1.8 ылғалдандыру бойынша жергілікті жердің типі - 1.

2 КӨЛІК-ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТАРТЫЛУ АУДАНЫНЫҢ
ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Алматы-Өскемен автомобиль жолының реконструкцияланатын учаскелері Алматы облысының шегінде орналасқан, ел ішіндегі (Алматы, Шығыс Қазақстан облыстары) жүктер мен жолаушылардың жергілікті, облысаралық, республикалық және халықаралық автомобиль тасымалдарын, сондай-ақ ТМД (Ресей, Өзбекстан, Қырғызстан) және Тынық мұхит өңірі (Қытай Халық Республикасы және т.б.) елдерімен мемлекетаралық көлік байланыстарын қамтамасыз ететін көлік дәлізінің құрамына кіреді.
Автомобиль жолының реконструкцияланатын учаскелері техникалық санаттағы III-IV нормалар бойынша салынған, асфальтбетонды немесе қара - қиыршық тас жамылғысы бар, жазық және қиылысқан жер жағдайында орналасқан. Бар жол трассасының жекелеген учаскелері рельефтің кесілу дәрежесі бойынша жоспардың геометриялық элементтерінің параметрлерін және реконструкцияланатын жолдың ұзына бойлық профилін белгілеу үшін пайдаланылатын есептік жылдамдық шамасын тиісті төмендетумен қиылысқан жердің қиын учаскелеріне жатқызылуы мүмкін. Көптеген учаскелердегі жер төсемі жол жамылғысының ылғалдану көздері мен қар жамылғысының үстінен жеткілікті жоғарылауын қамтамасыз етпейді, бұл жолдың бойлық және көлденең бейініне елеулі өзгерістер енгізуді талап етеді.
Іздестіру кезеңінде келесі негізгі жұмыстар жүргізілді:
Топографиялық-геодезиялық:
- пикетажды бөлу және бекіту арқылы теодолитті жүрістерді салу;
- Ені 100 м дейінгі барлық ұзындығы бойынша Тахеометриялық түсіру;
- рельефтің тән нүктелерінде көлденең түсіру;
- бойлық нивелирлеу;
- репердерді салу, оларды Алматы облысының МемжерҒӨО жүйесінің координаттарында биіктіктің Балтық жүйесінде байланыстыру.
Инженерлік-геологиялық:
- жергілікті жерді инженерлік-геологиялық зерттеу;
- шурфтарды қолмен үңгілеу;
- топырақ-өсімдік қабатының қуатын анықтау;
-жұмыс істеп тұрған кәсіпорындар мен карьерлерді жол-құрылыс материалдарын зерттеу;
- сумен жабдықтау көздерін зерттеу;

1 ТАБИҒИ ЖАҒДАЙЛАР

Климаты
Жобалау ауданының жалпы сипаттамалары, климаттық аймағы, қыстың және жаздың негізгі ерекшеліктері: жауын-шашын мөлшерінің жыл уақыты бойынша бөлінуі кесте түрінде көрсетіледі. Ауаның температуралық заңдылығы, салыстырмалы ылғалдылығы, қар қабатының қалыңдығы, топырақтың қату тереңдігі, желдің басым бағыттары, өзендердің қату, еру және сел жүру уақыттары көрсетіледі.
Ауданның климаты күрт континентальды, қысы суық, жазы ыстық құрғақ және жауын-шашын сомасының булануы айтарлықтай жоғары. Климаттың сипаттамасы үшін Сарқан метеостанциясының орташа айлық және жылдық деректері пайдаланылды. Ауданның температуралық режимі климаттың континентальдығын көрсетеді. Температураның абсолюттік минимумы-41°С, ал максимум +44°с жетеді. Нөл арқылы орташа айлық температуралардың тұрақты ауысуы наурыздың екінші онкүндігінің соңында басталады. Тұрақты орташа тәуліктік теріс температурасы бар кезеңнің басы қараша айының ортасына келеді. Ауаның салыстырмалы ылғалдылығы жыл бойы 33-тен 60% - ға дейін кең шектерде өзгереді. Қысқы айларда ылғалдың тапшылығы 1,8-1,9 мб құрайды. Көктемде ауа температурасының жоғарылауымен ылғалдылық тез өсуде және Шілдеде 16 мб жетеді.
Атмосфералық жауын-шашын климаттың ең маңызды элементі болып табылады. Көп жылдық деректер бойынша жауын-шашынның таралуы біркелкі емес. Жазда жауын-шашынның мөлшері азаяды және Тамызда 24 мм жетеді.
Жылдың жылы кезеңінің Климаттық параметрлері:
1. Ауа температурасы 0,95; +24,7 оС қамтамасыз етілген.
2. Ауа температурасы 0,98; +31,5 оС қамтамасыз етілген.
3. Ауаның абсолюттік ең жоғары температурасы + 44 оС.
4. Ең жылы айдың орташа ең жоғары температурасы +30,8 0С.
Жылдың суық кезеңінің Климаттық параметрлері:
1. Ең суық тәуліктің ауа температурасы 0,98; -34 0С.
2. Ең суық бес күндік ауа температурасы 0,98; -34 0С.
1. Ауаның орташа айлық және жылдық температурасы (С0)
I

II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
Жыл
-10,6
-8,4
-0,1
8,6
14,4
19,2
28,2
20,7
14,8
7,0
-1,6
-7,6
6,5

Онкүндіктің соңғы күнінде қар жамылғысының биіктігі, см
XI
XII
I
II
III
5%

43
Қыстағы ең көп

орт.
макс.
мин.
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III

3
6
8
11
15
17
17
19
20
19
15
11
.
.

26
54
6

Желдің орташа айлық, жылдық жылдамдығы (м сек)
I

II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
Жыл
1,0
1,1
1,6
2,2
2,3
2,3
2,4
2,3
1,9
1,7
1,1
1,0
1,7

2 ЖОЛДЫҢ ОРНАЛАСҚАН ЖЕРІ ЖӘНЕ РЕЛЬЕФІ
Жалпы геоморфологиялық сипаттама жекеленген бөлімшелердің топографиялық жағдайлары, жауын және қар суларының ағуының табиғи жағдайлары жазылады.
Жобаланған автожол учаскесі Сарқан қаласын айналып өтіп, "Алматы - Өскемен"республикалық автожолының учаскесі болып табылады.
Геоморфологиялық тұрғыдан учаске оңтүстік-шығыс бөлікке қарай орналасқан. Абсолюттік биіктік белгілер 680-742 м аралығында ауытқиды.
Қазіргі бар жол салынған табиғи ландшафт, ұсақ шоқыға өтіп, дала. Шағын өзендер мен таяз беткейлері бар терең емес арқалықтармен қиылысқан жердің түрі біртектес, біртектес болып қабылданады.
Автожол ландшафтың элементі ретінде, негізінен, еңіс құламалары, өскен шөбі бар биік емес үймелерде салынған және қоршаған ландшафтпен жақсы үйлеседі және онымен араласады. Биіктік қатынаста жол бір - бірімен көршілес трассаның элементтері мен учаскелерін-үлкен радиустың аздаған қисықтары, 2-3% - ға дейінгі ұзына бойлық еңістер.

3 ГИДРОГРАФИЯ
Аудан аумағында Балқаш, Жасыл көл, тоғандар бар. Аудан аумағы қалың гидрографиялық желінің болуымен сипатталады және Сарқан, басқан және Лепсі өзендерінің су алаптарында орналасқан. Өзеннің қайнар көзі Жоңғар Алатауының солтүстік беткейіндегі мұздықтар аймағындағы теңіз деңгейінен 3000 метрден астам биіктікте орналасқан. Сарқан өзені Алагарды жотасынан Қарасарық асуына жақын бастау алады және қары-сарық пен ақ-Шағанақтың екі тармағының қосылуынан пайда болады. Өзен ұзындығы 100 км-ді құрайды.

4 ГЕОЛОГИЯЛЫҚ ҚҰРЫЛЫСЫ
Жол трассасы бойы жер картасының құрылымы туралы қысқаша сипаттама жазылады. Жер тақтасын жасауға жарамды тау жыныстарына баға беріледі. Мәңгі тоң, карст, эрозиялық құбылыстары, саз-лайлы жерлердің сипаттамасы, қар көшкіндері мен шөгінділер және опырылып құлайтын қауіпті бөлімшелер көрсетіледі.

Стратиграфия
Жұмыс ауданы Жоңғар Алатауының солтүстік сілемдеріне жанасатын Балқаш ойпатының оңтүстік-шығыс шеті болып табылады. Геологиялық құрылысқа орта палеозой мен кайнозой шөгінділері қатысады.
Палеозой
Девон жүйесі (Д1 - Д2еѕг Сарқанд свитасы) - Сарқанд свитасының шөгінділері іздестіру ауданының оңтүстік бөлігінде жалаңаштанады және сол аттас синклинальдің Солтүстік қанатының бөлігі болып табылады. Тіліктің төменгі бөлігі Сарқант сынығымен қиылған кайнозой шөгінділерінің қуатты қабымен жабылған. Шөгінділер саркандской нөкерлері ұсынылған туфами, құмайттастар мен танылады, аргиллитами кремнистыми, брекчированными, кремнийлі-глинистыми сланцами, филлитами, мелкогалечным конгломератом. Күмбез шөгінділерінің қуаты 1400м.

Кайнозой
Миоцен-плиоцен, Павлодар свитасы (N1-2pv) - Павлодар свитасының тұқымдары қоңыр-қызыл, сарғыш-қоңыр түсті саздармен, гравелистік құмдармен, қиыршық-галечниктермен ұсынылған. Жұмыс учаскесі шегінде 280м-ден 450м-ге дейінгі тереңдікте ашылады.
Орта плиоцен, Хоргос свитасы (N2il) - Іле свитасының шөгінділері, Саркандтың солтүстік-шығысына қарай күндізгі бетке жалаңаштанған. Олар сұр-сары, ашық-қоңыр саздармен, түрлі-түсті гравелитпен, қиыршық-галечниктермен ұсынылған. Шөгінділердің қуаты 200 м дейін.
Жоғарғы плиоцен, Хоргос свитасы (N2H. Шөгінділер сарғыш-қоңыр, қоңыр-сары саздармен, түрлі түйіршікті құмдармен, гравелиттермен, гравий-галечниктермен ұсынылған. Қуаты 70м.
Іле және Хоргос шөгінділеріндегі жер асты сулары өзара тығыз байланысты, сондықтан свиттер плиоцен кешеніне біріктірілген.
Төрттік жүйе
Төрттік шөгінділермен жұмыс ауданының көп бөлігі қалыптасқан. Генетикалық типтері бойынша: делювиальды-пролювиальды, аллювиальды-пролювиальды және аллювиальды түзілімдер бөлінген.
Төменгі метвертті шөгінділер (QI) - күндізгі бетке, іздестіру учаскесі шегінде шықпайды,олар жабылып қалған, жас түзілімдермен. Ұсынылған нижнечетвертичные шөгінділер аллювиально-пролювиальными валунно-галечниками, галечниками, қиыршық, қиыршық тас, дресвой, құммен бактериялар мен балдырлар ғана мекендеді құмдақ және саз топырақ. Материалдың ірілігі Солтүстік және солтүстік-батысқа жылжумен азаяды.
Орта метрлі шөгінділер (QII)-едәуір аумақта жалаңаштанады және сондай-ақ құлпынай-галечниктермен, галечниктермен, гравиймен, қиыршық таспен, қиыршық таспен, дресвамен, құмдар мен саздақ, құмдармен, саздақтармен ұсынылған. Тұқымның қуаты 29-дан 98м-ге дейін өзгереді.
Қазіргі заманғы шөгінділер (QIV)-жұмыс ауданы өзендердің, өзендердің және бұлақтардың жайылмаларын салады және сортталған валунно-галечниктермен, қиыршық тас-галечниктермен және құмды материалдармен, саздақпен, супестермен, қуаты 10-25м.

5 ГИДРОГЕОЛОГИЯЛЫҚ ЖАҒДАЙЛАР

Жобалау ауданының жалпы гидрографиялық жүйесі сипатталады, әсіресе өзендерде су тасқыны мен сел жүруі, сел көшкінінің белгілері, топырақ суларының орналасу деңгейі толық жазылады. Құрылыста ішетін және техникалық сумен қамтамасыз ету көздері көрсетіледі.
Ауданның гидрогеологиялық жағдайлары геологиялық құрылыммен, физикалық-географиялық және геоморфологиялық ерекшеліктерімен анықталады. Аталған факторлар жер асты суларын қалыптастыру, транзит және түсіру жағдайларына әсер етеді.
Жалпы қарастырылатын аудан физикалық-геологиялық факторлар мен геологиялық-құрылымдық ерекшеліктердің әртүрлілігіне байланысты күрделі гидрогеологиялық жағдайлармен сипатталады. Олардың күрделілігі Сулы кешендер мен горизонттардың алуан түрлілігіне, оларды қоректендірудің, транзиттің және түсірудің әр түрлі жағдайларында негізделеді.
Түрлі-өзінің құрамы палеозойлық және кайнозойлық шөгінділер ие түрлі суөткізбейтін және сыйымдылық қасиеттерімен айқындалатын дәрежесі жарықшақтық, кеуектілігін, сипатына толтырғыштың және су беру жыныстар. Осыған сәйкес, палеозой жыныстары мен кайнозой шөгінділерінің сулы қабаттарының ашық жарықшақтылығы аймағының жер асты суларын бөлу олардың су ығыстырғыш жыныстардың литологиясын да, сол сияқты олардағы жер асты суларының қалыптасу және сүзілу шарттарын да айқындайтын қандай да бір стратиграфиялық кешендерге тиесілігі бойынша жүргізіледі.

6 ҚҰРЫЛЫС МАТЕРИАЛДАРЫ МЕН КОНСТРУКЦИЯЛАРЫНЫҢ КӨЗДЕРІ

Жолды қайта жаңарту кезінде жер төсемін салу үшін ПК 24+00 км және ПК 95+00 км оң жағынан 100 метр қашықтықта айналма трассаға жақын орналасқан топырақ карьерінен топырақ пайдаланылатын болады. Карьер өлшемі 180м х 180 м, 3 м.саздақ. V=203356 м3.
Жол белгілері, құбырларға арналған темір-бетон бұйымдар Алматы қаласының АЗМК құрылыс алаңдарына әкелінеді. Темір-бетон құбырларына арналған тауарлық бетон Сарқан қаласынан жеткізіледі.
Құм-қиыршықтас қоспасын Сарқанд қаласы қазіргі карьерлерден алады.
Асфальтбетон, қиыршық-құм қоспасы Сарқан қаласында дайындалады. Цемент Алматы қаласынан жеткізіледі. Павлодар қаласының Битум.
Құрылыс материалдарын, бұйымдары мен жартылай фабрикаттарды алу көздері мен тасымалдау тәсілдері №1 тізімдемеде келтірілген.

7 ТОПЫРАҚ ЖӘНЕ ӨСІМДІКТЕР.
Жобалау ауданының топырағы мен өсімдіктеріне қысқаша сипаттама беріледі. Әдебиеттерді ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.