Ауыл шаруашылығына салық салудың теориялық негіздері

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 52 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Мазмұны: Кіріспе . . .

: 3

Мазмұны: 1 Ауыл шаруашылығына салық салудың теориялық негіздері . . .

: 5

Мазмұны: 2 Ауыл шаруашылығына салық салу жүйесі: механизмі мен жағдайын талдау . . .

: 15

Мазмұны: 2. 1 Ауыл шаруашылығына салық салу механизмін ұйымдастыру және бағалау . . .

: 15

Мазмұны: 2. 2 2014-2016 жж. арналған Баянауыл ауданы бойынша салықтардың түсу динамикасы . . .

: 24

Мазмұны: 3 Ауыл шаруашылық саласында салық салудың негізгі мәселелері мен шешу жолдары . . .

: 36

Мазмұны:

Қорытынды . . .

: 50

Мазмұны: Пайдаланған әдебиеттер тізімі . . .

: 53

Мазмұны: Қосымша . . .

: 57

Кіріспе

Қазақстан Республикасының салық жүйесі нарықтық экономиканың басты элементтерінің бірі. Ол мемлекеттік шаруашылықтың дамуына ықпал етудің, Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік дамуының басымдылықтарын анықтаудың басты құралы ретінде әрекет етеді. Осыған байланысты ҚР салық жүйесінің жаңа қоғамдық қатынастарға бейімделуіәлемдік тәжірибеге сәйкес келуі қажет. Бұл салық реформаларының негізгі бағыты болып табылады.

Салықтарымыздың тұрақсыздығы, мөлшерлермелерді, салықтарды және т. б. әрдайым қайта қарастыру отандық және шетел инвестицияларына кедергі келтіріп, ел экономикасына кері әсер ететіні сөзсіз. Бүгінгі күні салық жүйесінің тұрақсыздығы - салық салу реформасының басты мәселесі.

Соңғы жылдары ауыл шаруашылығын бағалық, қаржы-несиелік, салықтық және құқықтық реттеу және шаруашылық жүргізудің түрлі нысандарының жұмысының тиімділігін көтеру арқылы мемлекеттік қолдаудың күшеюінің есебінен Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығындағы жағдай тұрақтана бастады.

Президент алға қойған Қазақстанның агроөнеркәсіп кешенінің озбалы даму міндетін шешуге көмектесуде ауылшаруашылық өндірушілерге салық жүйесін жетілдіру үшін жаңа ғылыми өзгерістерді енгізуге болады. Сондықтан да, экономиканың аграрлық секторындағы ауылшаруашылық өндірушілерге салық салу жүйесінің теориялық аспектілерінің тәжірибелік маңыздылығы мен жеткілікті түрде зерттелмегені, сондай-ақ оны жетілдірудің механизмінінің қажеттілігін зерттеу ғылыми тақырыпты таңдауға себеп болды.

Соған қарамастан, ауыл шаруашылығының мәселелері салық салуды және оның ауыл шаруашылығы өндірісіне деген ықпалын жетілдіруге кешенді әрі ғылыми ыңғайды талап етеді. Бұл дипломдық жұмыс осы кемшіліктің орнын толтыруға бағытталған.

Дипломдық жұмыстың негізгі мақсаты- нарықтық қатынастар жағдайында ҚР ауыл шаруашылығы өндірушілерінің салық салу жүйесін жетілдірудің мәселелерін қарастыру. Жұмыстың мақсаты мынадай міндеттермен нақтыланады:

Нарықтық қатынаста ауылшаруашылық өндірушілердің салық салу жүйесіндегі ролі, олардың өзара байланысы мен басқару жүйелерін қарастыру;
Аграрлық сектордағы өндірушілердің салық салудағы мәселелерін анықтап, шетел ауыл шаруашылығы өндірісіндегі салық салу тәжірибесі мен теориялық заңдылықтарының оңтайлы жолдарын ұсыну;
Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығы өндірушілеріне салық салу қызметін ұйымдастырудың мүмкіндіктері мен ерекшеліктерін негіздеу;
ҚР Павлодар облысы Баянауыл ауданында ауыл шаруашылық өндірушілердің салық салу жүйесі оптималдылығын анықтау және негіздерін ұйымдастыру;
Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығы саласындағы салық салу жүйесінде ҚР Баянауыл ауданының ауыл шаруашылығы кәсіпорындарында салық салу жүйесін жетілдірудің концепцияларын ұсыну.

Зерттеудің объектісі ретіндеҚазақстан Республикасының ауыл шаруашылығы өндірушілеріне салық салу және оны ұйымдастырудағы экономикалық зерттеудің пәні болып табылады.

Дипломдық жұмыстың ғылыми жаңалығы:

Ауыл шаруашылығында инновациялық тәсілдерді қолданатын салық төлеушілерді ынталандыру тетіктері;
Ауыл шаруашылығына салық салу механизмін жетілдіру бойынша ұсыныстар кешені;

Дипломдық жумыстың құрылымы мен көлемі: кіріспеден, үш бөлімнен, қорытындылар мен ұсыныстардан, пайдаланылған әдебиеттердің тізімінен және қосымшалардан тұрады.

1 Ауылшаруашылығына салық салудың теориялық негіздері

Бизнесті, оның ішінде аграрлық секторды мемлекеттік реттеудің маңызды құралдарының бірі салықтық саясат болып табылады. «Экономикада және қоғамдағы жағдайды жаңартуда маңызды фактор салықтар болып табылады. Бұл тиімді жұмыс істеуге және өндірісті дамытуға инвестиция салуда адамдарға әсер ететін мемлекеттік мекемелердің ең күрделісі»- деп В. С. Львов жазады[1] .

Бұл жағдайда ауыл шаруашылығы өндірісінде жалпы алғанда, оның ішінде агробизнесте салық салу жүйесінің ерекше қалыптасуына ұмтылу оның кең тараған түрі болып табылады. Мұндай ұмтылыс дамыған елдерге тән және өтпелі кезең мен ауыл шаруашылығының өзіндік агроөнеркәсіп өндірісінің көптеген ерекшеліктерімен байланыстырылып түсіндіріледі. Бір айта кететін жәйт, салық салу негізінен аграрлық секторда жұмыс істеп жатқан кәсіпорындарға тікелей салықтық жеңілдіктер берумен ерекшеленеді. [2]

Қазақстан ауыл шаруашылықтары акционерлік қоғамдар, жеке шаруа қожалығы, өндіруші кооператив, шағын кәсіпорын, әр түрлі серіктестік ұйымдары болып ауыл шаруашылық өнімін өндіруде.

Ауыл шаруашылық өндірісі үш саладан тұрады:

ауыл шаруашылықтағы қолданатын жұмыс құралдарын жасаушылар мен техникалық құралдармен қамту орындары;
ауыл шаруашылық өнімін өндірушілер;
өнімді өңдеу, даярлау, сақтау, сату мәселелерін шешетін кәсіпорындар[8] .

Ауыл шаруашылығы субъектілері төлем көзінен ұсталатын салықтардан басқа салықтар бойынша өзіндік жеңілдіктерді қолданады. Ал ауыл шаруашылығында өзінің бизнесін жүргізетін шаруашылық жүргізуші субъектілер салық салудың мынадай режимдерінің бірін қолдануы мүмкін:

- шаруа немесе фермер қожалықтары үшін арнаулы салық режимі;

- ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін өндірушілер және ауыл шаруашылығы кооперативтері үшін арнаулы салық режимі;

- оңайлатылған декларация негізіндегі арнаулы салық режимі;

- жалпыға бірдей белгіленген тәртіп[3] .

Ауыл шаруашылығы өнiмдерiн өндiрушiлер үшiн арнаулы салық режимiн қолдану артықшылықтарыА. В. Сасинаның еңбегінде нақты көрсетілген:

- қосылған құн салығын, бірыңғай әлеуметтік салықты, мүлік салығы және табыс салығын жоюға байланысты кәсіпорын салық ауыртпалығын абсолютті және салыстырмалы мәнде қысқарту;

- кәсіпорын құзырындағы айналым капиталдың мөлшерін ұлғайту және салық төлемдерін азайту арқылы өндірістің тиімділігін арттыру;

- қызметкерлерге еңбекақы, сәйкесінше зейнетақы қоры жарналары шығындары бірыңғай ауыл шаруашылығы салығы бойынша шегерілетін болғандықтан, оларды жоғарылатуға нақты мүмкіндіктің пайда болуы;

- негізгі құралдарды жаңғыртуға кәсіпорындар қызығушылығы(негізгі құралдардың құны жинақталған амортизация құнына қосылмай, толық шығындарды құрайды) .

Арнаулы салық режимiн қолданудыңтеріс аспектілері:

- қосылған құн салығын төлейтін сатып алушыларға дайын өнімдерді сату қиындықтары, яғни ҚҚС өнімдерін өндірушілерден сатып алу тиімді болып табылмайды. Сәйкесінше, сатып алушылардың ҚҚС бойынша салық аударымдарын жасауға мүмкіндігі болмайды;

- бірыңғай ауыл шаруашылығы салығын төлеуге көшуден бұрын жазылмаған бухгалтерлік есеп және салық есептілігінде ҚҚС аударымдар сомасынкөрсету қабілетсіздігі;

- салық салу объектісі табыс минус шығындар болғандықтанкәсіпорын рентабельділігінің қысқаруы, ;

- арнаулы ауылшаруашылығы төлемін ең төменгі мөлшерге қысқарту мақсатында өндіру және іске асыруға байланысты өндірістік шығындардың көлемін ұлғайту ниетінде өзіндік құнының артуы, тиісінше өнімнің бәсекеге қабілеттілігі төмендейді[4] .

Салықтар негізгі үш қызметті атқарады, олар: фискалды, қайта бөлу және реттеу[5] .

Фискалды міндет тарихи ең бірінші және атқарылу тәртібі толығырақ міндет болып табылады. Фискалды міндет арқылы салықтың негізгі қоғамдық қызметі, яғни бюджет ресурстарының құрылуы атқарылады.

Қайта бөлу міндеті шаруашылық субъектілері мен азаматтардың табысын мемелкеттің пайдасына қайта бөлумен байланысты.

Мемлекеттің экономикалық міндеттерінің дамуымен байланысты салықтардың реттеу міндеті пайда болған. Бұл міндет экономиканың салық механизмі арқылы дамуына әсерін тигізеді.

Аграрлық өндірісті мақсатты мемлекеттік реттеу мен экономикалық механизмін «түзету» бағытында аграрлық протекционизм жүйесін жетілдіру бұл өндірісті нарықтық экономикаға «қиыстырудың» бірқатар маңызды міндеттерін шешуді, соның ішінде:

нарық инфрақұрылымын қалыптастыру;

қолайлы шарттарбойынша ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерін несиелік қолдау;

аграрлық бағаларды қолдау;

ауылдағы кооперацияны қолдау;

жаңа технологияларды ынталандыру[6] .

Сонымен бір уақытта ауыл шаруашылығы тауар өндірушілеріне олардың аталған міндеттерді шешу үшін қажетті қорларды өз бетінше және одан да толық жұмылдыруына бағыт-бағдар беру қажет.

Ауыл шаруашылығы кәсіпорындарының қалыптасқан, әрі соңғы екі жылда жақсарған төлем қабілеттілігі, аграрлық өндірістің экономикалық механизмінің өзгерісі жағдайында, өзін-өзі қаржыландыру қағидасын жүзеге асырудың мүмкіндіктері шектелген. Өкінішке орай, аграрлық сала қазіргі уақыттың өзінде де коммерциялық инвестициялар үшін тартымсыз сала болып қала беруде. Сондықтан ауылды протекционистік қолдау үшін қорлардың басты көзі және, ең маңыздысы мемлекет бола алады.

Қалыптасқан жағдайдан шығу үшінауыл шаруашылығы тауар өндірушілеріне салық салуды жетілдіруге бағытталған ауыл шаруашылығы саласын бюджеттік қолдау қажет[7] .

Қарама-қайшы болып табылатын осы екі міндетті экономиканың жандану жағдайында бір уақытта шешудің әлуетті мүмкіншілігі өседі. Бұл ретте елдегі нақты шаруашылық айналымдардың 70% қолданыстағы салықтар байқамайтынын есепке алған өте маңызды. Бұл - қазіргі қазақстандық экономика үшін аса ауыр көлемдерге жеткен жеңілдік берілген сектор, не өзінің шаруашылық қызметін салық салудан, мысалы, саудаға қарағанда көлеңке айналымдар аз жанаған аграрлық сектордың өзінде де жасыратын көлеңке сектор: астықтың «көлеңке» өндірісінің көлемі 20% астам санды құрайды. Осылайша, теориялық тұрғыдан алып қарағанда, салық жеңілдіктерін толық жойған және көлеңке секторға толық салық салған жағдай кезінде бюджеттің табыстарын жобамен 2 есеге ұлғайту және сонымен бір уақытта салық салудың деңгейін 1, 5 -2 есеге төмендетуге мүмкіндік бар. Алайда бұл мүмкіндікті жүзеге асыру үшін бірқатар міндеттерді шешу керек. Біріншіден, лоббистердің күшті қарсылығын жеңіп шығу қажет. Екіншіден, салық жүйесін қатайту керек, өйткені көлеңкешілдерден салықтар жинау ниетінен басқа, сол үшін лайықты салық құралдары да қажет, ал салықтардың қолданыстағы нысандары, тәжірибе көрсетіп отырғандай, мұны қамтамасыз етіп отырған жоқ. Жеңілдіктерді қайта қарастыру (әсіресе, жаппай жою) шаруашылық пен әлеуметтік саланың еліміз үшін стратегиялық маңызды буандарының құлдырауына әкелмеуі үшін мемлекеттік қолдау жүйесінің реформасы керек[8] .

Біздің ойымызша, бұл міндет шаруашылық қызметтің нәтижелеріне (пайда, еңбекақы) салық салудан пайдаланылатын қорларға (ауыл шаруашылығында, ең алдымен, жер қорлары) салық салуға көшуді қарастыратын түбегейлі салық реформасының негізінде шешілуі мүмкін.

Көрсетілген қызметтер ҚР-ның ауылшаруашылық саласында салық салу кезіндеде базалық болып табылады[9] .

Салықтардың ынталандырушы қызметтерінің тұрғысынан алып қарағанда, аграрлық сектордағы салық жүйесі үш негізгі қызметті атқаруы керек:

Бұл жүйенің бірінші қызметі құнарлылығы бойынша түрлі жер санаттарына ие болған барлық ауыл шаруашылық тауар өндірушілері үшін шаруашылық жүргізудің экономикалық шарттарын өткізу және қамсыздандыру нарықтарына қатысы бойынша теңестіру болуы керек.

Екінші қызметі экономиканың бұл секторын жалпы мемлекеттік шығындарды қаржыландыруға қатысуын қамтамасыз ету болуы керек (өйткені осы жеңілдіктерді жоюды біз мемлекеттің қаржылық мүмкіндіктерін кеңейтудің негізгі көздерінің бірі ретінде қарастырып отырмыз, бұдан ауыл шаруашылығы айтарлықтай ұтады) .

Ең соңында салық жүйесінің үшінші қызметі - саланың дамуының қарқындары мен бағыттарын реттеу[11] .

Бірінші қызметтің талаптарына жердің ренталық салығы сәйкес келуі керек. Оның мөлшерлемелері жерді оның сапасы мен орналасқан жеріне байланысты бірыңғай кадастрлық бағалаудың негізінде құрылуы керек. Бұл ретте жердің дифференциалдық рентасы өзінің экономикалық мазмұны бойынша тікелей ауыл шаруашылығы қызметкерлерінің еңбегінің өнімі болып табылмайтыны екенін атап өту керек. Ол басқа салалардың таза табысының ауыл шаруашылығы тауар өндірушілеріне олардың шаруашылықты жүргізу монополияларына байланысты берілген қайта бөлінген бір бөлігі болып табылады. Сондықтан, егер сала өте ауыр қаржылық жағдайда тұрған кезеңде жер салығының көмегімен алынған барлық дифферанциалдық рента негізінен ауыл шаруашылығындағы өндірістік және әлеуметтік инфрақұрылымды дамытуға бағытталатын болса, онда кейін ауыл шаруашылығы тұрақтанған кезде ол басқа да жалпы мемлекеттік мақсаттарға айтарлықтай шамада пайдаланыла алады[12] .

Дифференциалдық рентаны алудың мақсаты түрлі табиғи жағдайларда тұрған барлық өндірушілердің шаруашылық жүргізуінің бастапқы экономикалық жағдайларын теңестіру болып табылады.

Жер салығының көмегімен түрлі ренталық табыс қана емес, сондай-ақ салыстырмалы түрдегі нашар жерді көркейтуге және басқа да жалпы мемлекеттік шараларды іске асыруға кеткен бюджеттік шығындарды жабуға арналған орта салалық пайданың бір бөлігі де алынуы керек.

Екінші қызмет ауыл шаруашылығына бірыңғай жалпы мемлекеттік салық жүйесін тарату арқылы жүзеге асырылады. Біз ұсынған тезиске сәйкес, атап айтқанда, қалыптан тыс ұлғайған жеңілдіктерді жою мемлекеттің қаржылық қуатын кеңейтудің басты көздерінің бірі болып табылады, соның арқасында ауыл шаруашылығы мемлекеттік қаржылық қолдаудың есебінен үлкен ұтыс алады.

Салық салудың үшінші қызметі саланың дамуының қарқындары мен бағыттарын мемлекеттік реттеу және ауыл шаруашылық өндірісінің тиімділігін көтеру болуы керек. Бұл қызмет икемді, салықтың көтермелейтін не шектейтін мөлшерлемелерін енгізу арқылы, сондай-ақ түрлі жеңілдіктер мен айып санкцияларын енгізу арқылы жер салығын салуды да, табыс салығын салуды да пайдалану үрдісінде іске асырылуы мүмкін [13] .

Салық заңында ауыл шаруашылық өндірушілерге келтірілген жеңілдіктер әлі де ауыл шаруашылық өнімдерінің арзандауына әкеле қоймайды. Э. Т. Камаловтың мақаласында ауыл шаруашылық өнімдерінің құны, олардың механизмі көрсетіледі. Осыған сәйкес ауыл шаруашылық өнімдерінің құнына тек бар көлік, мүлік, жер шығындары ғана кірмейді. Көлік, мүлік, жер мүмкіндіктері жеткіліксіз болғандықтан ауыл шаруалары жетіспейтін көлікті, мүлікті сатып, не жалға алуға мәжбүр болады. Ал жер құнарлығын артырып не сақтау үшін оған қажетті тыңайтқыштарды сатып алуы керек. Жер, мал жағдайын біліп, болашаққа болжам жасау үшін ғылыми зерттеу жұмыстарды іске қосып отыруы тек барын сақтап қалмай, болашақта жаңа тұқым, өнім шығару жолдарын ілестіре жүретін еді. Ауыл шаруашылық өнімінің құнының құрамына осындай іске асырған жұмыстардың құндары кереді. Сонда ғылыми жұмыстары жүргізілмейді. Оның құны да, ілестіріп келетін салықтары да өте шығынды. Ал жалға алынатын не сатып алынатын көлік пен мүлік те, ауыл шаруашылыққа салықсыз, шығынсыз келмейді[14] .

Аграрлық сектор - бұл өндіріс пен еңбекті қолдану саласы ғана емес, сондай-ақ тұрғындардың айтарлықтай бөлігінің өмір сүру ортасы. Ауыл шаруашылығы өндірісінің деңгейі кез-келген елдің азық-түлік қауіпсіздігінің жағдайына ықпал етеді. Өндіруші күштердің дамуы тұрғысынан ауыл шаруашылығы салыстырып қарағанда артта қалған сала болып табылады және өзгеріп отырған экономикалық және технологиялық жағдайларға басқаларға қарағанда баяу бейімделеді [15] .

Осы жағдайларды есепке ала отырып, көптеген дамыған елдерде ұзақ тарихы бар мемлекеттік реттеу жүйесі әрекет етеді. Нақты шараларды қолдануда елдердің арасында айтарлықтай айырмашылықтар бар болғанына қарамастан, олардың барлығы, негізінен, келесі мақсаттарды көздейді: ауыл шаруашылығындағы тұрақты экономикалық жағдайды, нарық конъюнктурасын және саланың табыстылығының белгілі бір деңгейін қолдау, қалаусыз миграциялық үрдістерді болдырмау, азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету, артық өндірісті шектеу, тұрғындардың жаңа жағдайларға бейімделуіне көмек көрсету, ішкі нарықты қорғау, ұлттық тауар өндірушілердің халықаралық еңбек бөлінісіне бәсекеге қабілетті түрде қатысуына кепілдік ету және т. б.

«Бұл шараларды жүзеге асыру жоғары бағалардың есебінен айтарлықтай бюджеттік шығындар мен тұтынушылардың шығындарын талап етеді. Бұл ретте келесідей реттеу механизмдері бәрінен де кең қолданылады: артық өнімдерді ең төменгі кепілдік етілген бағалар бойынша сатып алу, азық-түлік нарығындағы сатып алу және тауарлық интервенциялар, жеңілдікті несиелеудің ерекше түрлері, кедендік реттеу, жеңілдетілген салық салу және т. б. »-деп Е. Д. Маркина еңбегінде баяндалады[16] .

Ауыл шаруашылығы өндірісінің басқа салалардан айырмашылығы және оның ерекшелігі ауыл шаруашылығының өндіріс саласы ғана емес, сонымен қатар ел тұрғындарының басым бөлігінің өмір сүру салты екенінде жатыр. Ауыл экономикасы мен ауылдық мекендер тығыз байланысты - ауылдық мекендер тарихи түрде ауыл шаруашылығы қызметінің негізінде қалыптасқан болатын және бұл қызметтің тоқтауымен олардың да өмір сүруі тоқтайтын еді. Жаңа тарих бұл заңдылықты тек растайды: ауыл шаруашылығы өндірісіндегі дағдарыс тұрғындардың жаппай көшуі мен ауылдық елді мекендердің тіршілік жүйесінің құлдырауына әкелді. Бұл үрдіс бүгін де жалғасуда. Тек 2014-2015 жылдардың өзінде-ақ 300 жуық елді мекен өз-өзінен жойылды. Әкімшіліктердің деректері бойынша бүгінгі күні тұрғындары жоқ 136 таратылмаған ауыл шаруашылығы елді мекендері (әрі қарай АЕМ) бар [17] .

Өз қажеттілігін жеткізе алатын ауыл шаруаға салық заңының жеңілдіктері теория жүзінде тиімді. Ал аяғынан тұра алмай жатқан шаруалар шығындары азая қойған жоқ.

Дамыған елдерде ауыл шаруашылығына экономиканың басқа секторларымен бірге салық салынады. Сонымен қатар, дәстүрлі ауыл шаруашылығы саласына кейбір салық жеңілдіктері, сондай-ақ маусымдылығына, ауа райы факторларына, шағын отбасылық өндірушілердің таралуына, өндіріс ерекшеліктеріне байланысты арнайы салық режимдері беріледі [18] .

Ауыл шаруашылығындағысалық саясатысекторды субсидиялау құралы ретінде ғана емес, көп қырлы мәселелерді шешуге бағытталған. салық көмегімен белгiлi бiр қызметтер ынталандырылады немесекерісінше тежеледі (мысалы, қоршаған ортаны қорғау шаралары жиі салықпен ынталандырылады) ; салықтар ауыл шаруашылығы секторының құрылымына әсер етеді (ірі қара мал бордақылау, жер инвестициялары бойынша салық жеңілдіктері мен ауыл шаруашылық емес капитал ағынының концентрациясына әкелді. ) . Ауыл шаруашылығы салық деңгейіне ғана емес, сонымен қатар олардың комбинациясына да тәуелді. Ауыл шаруашылығында салықтың фискалдық мақсаттары өте салықтар серпімді немесе серпімсіз сұраныспен өнімге (ресурқа) қолданылуына тәуелді. Осылайша, жер өте икемсіз сұраныс болып табылады, сондықтан жер салығы артады, бюджет кірістерінің өсуі жүреді, ал минералды тыңайтқыштарды пайдалану салықтардың төмендеуіне әкеледі [19] .

Соңында, аграрлық секторда салықтық саясат мүдделік қолдауға өте сезімтал болып келеді. Дамыған елдердеауыл шаруашылығы лоббиі өз үкіметтеріне күшті әсер етеді, сондықтан салықтық жеңілдіктер ауыл шаруашылығы секторының субсидия нысаны болып табылады. Ауыл шаруашылығы үшін салықтық жеңілдіктер әлемдік сауданы бұрмалайтын субсидия нысаны ретінде қаралмайтынын ескеріп және соған сәйкесауыл шаруашылығы бойынша Марракеш және Уругвай келісімінен ТСБК(ДСҰ) шектетілгені туралы Папцов Андрейдің мақаласында жазылады[20] .

Барлық елдердесалық жүйесінің эволюциясы пайыздық мөлшерлемелерді төмендету, салық базасын кеңейтужәне қолданыстағы салық (олардың бірлестіктері) санын азайту жеңілдету жолында болды. Сонымен қатар салық жеңілдіктерінің жоғары дәрежесі өндірістік құрылымында салыстырмалы ұсақ өндірістік бірлік басым елдерде сақталады. Үлкен шаруашылықтар және жоғары өндіріс тиімділігі бар Америка Құрама Штаттарындасалық салуды реформалау белгілі жеңілдіктерді кезең-кезеңмен жою жолын ұстанады.

Сонымен қатар, ауыл шаруашылығы тауарларын өндірушілер басқа экономикалық субъектілермен бірге бюджеттік салықтардан басқа әлеуметтік төлемдерді төлейді. Салық және әлеуметтік төлемдер арасындағы арақатынас әр елдеөзгеше. Ол халықты қолдауда . Ауыл шаруашылығы салық төлемдерінің жалпы сомасындағы әлеуметтік төлемдерің ең жоғарғы үлесі Францияға тән (төлемдердің жалпы мөлшерінен 50%) .

А. В. Тихонова өз мақаласындаЭЫДҰ барлық елдерін салық құрылымына сәйкес үш топқа бөледі. Орталық және Батыс Еуропа елдерінде(Жерорта теңізі елдерін қоспағанда) жанама салықтар салық құрылымында маңыздырақ болып табылады. Жерорта теңізі елдерінде (Франция, Италия) тұтынуға салық және әлеуметтік төлемдер маңыздырақ. Солтүстік Америкада (АҚШ және Канада) - табыс салығы және мүлік салығы[21, 22] .

Германия, Франция, Италияда жалпы ауылшаруашылығының 60-80% -ын нормативті салық салу режимі алады. Францияда салық салу базасы жер кадастрінің мәліметтері, өнім құнының орта көрсеткіштері, өндіріс шығындары, ауыл шаруашылығы өнімділігіне қарай нормативтік әдіспен анықталады. Барлық мәліметтер жергілікті ерекшеліктеріне байланысты зерттеулермен көрсетіледі.

Нарықтық дамыған экономикасы бар елдерде ауылшаруашылығы өндірушілерге салықтық фаворитизм қолданылады. Инвесторларды тарту мақсатында көптеген елдердің салық кодексінде технологиялық жаңашылдық инвестиция өсіміне салық жеңілдіктері, осы сомаға бюджеттік компенсациялар қарастырылған. Фермер мемлекеттік және жергілікті аграрлық бағдарламалар шегінде жаңашылдық игерген жағдайда салық салуға жеңілдік шарттарының бірін қолдана алады [23, 24] .

Шетел тәжірибесі ауылшаруашылығындағы салық саясатының ерекшелігі салық жеңілдіктері арқылы материалдық-техникалық базаны қалыптастыру, өндіру қызметінің өсуі және өндіріс ұсталымдарын төмендету үшін ынталандыру шаралары болып табылады.

2 Ауыл шаруашылығына салық салу жүйесі: механизмі мен жағдайын талдау

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.