Тауарлар мен транспорттық құралдары кедендік тексеру
Мазмұны
КІРІСПЕ
1 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ КЕДЕН ІСІН ҰЙЫМДАСТЫРУ
0.1 Кедендік шекарадан тауарлар мен транспорттық құралдардың өту принциптері
0.2 Қазақстан Республикасындағы кедендік қызметті басқару
0.3 Негізгі кеден операцияларын жүргізу технологиясы
1 АЗЫҚ - ТҮЛІКТІК ЕМЕС ТАУАРЛАРДЫ СЕРТИФИКАТТАУ
0.1 Міндетті сертификаттаудан өтуге тиісті тауарларды импорттау
0.2 Халықаралық сертификаттау
1 КЕДЕНДІК САРАПТАМАНЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ
0.1 Кедендік сараптама нысаны мен объектісі
0.2 Тауарлардың сенімділігі
0.3 Орталық кедендік зертхана
0.4 Аумақтық кедендік зертхана
1 КЕДЕНДІК САРАПТАМАНЫҢ ТЕХНИКАЛЫҚ ҚҰРАЛДАРЫ
0.1 Кедендік құралдардың жалпы сипаттамасы
0.2 Тауарлар мен көлік құралдарынан бөлінетін радиоактивтілікті анықтауға арналған құралдар
0.3 Рентгендік тексеру техникасы
0.4 Инспекциялық тексеру кешендері
ҚОРЫТЫНДЫ
КІРІСПЕ
Мемлекеттің негізгі мәселелерінің бірі кедендік органдарға артылған - ұлттық қауіпсіздікті, адам денсаулығы мен өмірін, қоршаған ортаны қорғау.
Белсенді сыртқы сауда саясатын жүргізумен байланысты Қазақстанның экспорттық - импорттық операцияларының көлемінің өсуі, кеден тарифтік реттеудің өсуіне әкеледі.
Кеден ісін ұйымдастыру барысында әр түрлі сараптама жасауды талап ететін қазынашылық, бақылау, экономикалық, құқық қорғау сипатындағы ортақ міндеттердің біртұтас кешендері қарастырылады. Тауардың оңтайлы ассортименті мен сапасын анықтауда тауар сапасының сараптамасына ерекше мән беріледі. Сараптама адам қызметінің әр түрлі салаларында туындайтын проблемалық немесе даулы мәселелер бойынша негізделген шешімді қабылдау үшін қажетті сенімді, сараланған, объективті және тәуелсіз қорытынды алу мақсатымен сарапшылар жүргізетін ғылыми - тәжірибелік зерттеудің ерекше түрі болып табылады.
Кедендік қызметтердің басты міндеттерінің бірі кедендік шекара арқылы өтетін жүктердің, көлік құралдарының, заттардың, тұлғалардың жоғары өндірістегі және тиімді кедендік бақылауын қамтамасыз ету ғана емес, сонымен қатар, тыйым салынған жеке контрабандалық жүктер, есірткілер ағымын барынша кеміту, сондай - ақ, қоршаған ортаға қауіп төндіретін жолаушылар мен коммерциялық жүктерді айқындау мен әшкерелеу болып табылады.
Бұл міндеттерге кедендік қызметтерді қайта құрылымдау, олардың қызмет тәжірибесіне озық технологияларды енгізу, тауарларды, көлік құралдарын және жолаушыларды кедендік бақылаудың әрбір нақты алаңында техникалық құралдарды кешенді қолдану арқылы анықталады.
ҚР - сы территориясына кіргізілетін өнім қауіпсіздігінің нормативті құжаттардың міндетті талаптарына сәйкестігін растау сертификаттау жүргізу немесе шетелдік сертификаттауды мойындау арқылы жүзеге асырылады.
Дипломдық жұмыс тақырыбы қазіргі уақыттаға көкейкесті тақырыптардың бірі болып табылады. Бұл, ең алдымен, Қазақстанның БСҰ - ға (Бүкіләлемдік Сауда Ұйымы) мүше болуымен байланысты. Тауар сапасын жоғарылатуды қамтамасыз етудегі мемлекеттің рөлін күшейту керек.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ КЕДЕН ІСІН ҰЙЫМДАСТЫРУ
1.1 Кедендік шекарадан тауарлар мен транспорттық құралдардың өту принциптері
Республиканың тәуелсіз мемлекет және әлемдік шаруашылықтың толық құқығы бар қатынасушы ретінде аталуы бұдан бұрынғы жүйе іргетасының - тұтастай өзгеруін қажет етеді.
Бұл процесті талдаудың бірінші буынына әлемдік шаруашылыққа ену дәрежесін жатқызуға болады, ол экономика ашықтылығы деңгейімен сипатталып бағаланады.
Екінші буын. Бұл мақсатты жүзеге асыру және күтілетін нәтиже алу бүкіл мемлекетпен және әрбір жеке адам үшін мемлекеттің сыртқы экономикалық, сыртқы сауда, қаржы, салық, валюта салаларына деген ғаламдық дәрежедегі қызығушылықты арттыру болып табылады.
Үшінші буын. Бұған кедендік саясат жатады және ол кедендік іс арқылы жүзеге асады. Кедендік іс Қазақстан Республикасы кеден саясатының мына мақсаттарын ұстайды: қазақстандық нарықты және қазақстандық өндірушілер мен тұтынушыларды қорғау; мемлекеттің экономикалық дамуына ықпал ету; одан кейінгі экономиканың құрылымдық жағынан қайта құрылуына көмектесу; бәсекелесікті нығайту; дайын өнім экспорты мен импорт алмастырушы өндірісті ынталандыру; шетел инвестицияларын тарту және т.б.
Осыған сәйкес 1995 жылы 20 шілдеде Қазақстан Республикасындағы Кеден ісі туралы Қазақстан Республикасының Президентінің Заңы қабылданды.
1991 жылы Қазақстан Республикасындағы Кеден ісі экономиканың ең маңызды салаларымен бір қатарда тұр.
Қазақстан Республикасы ашық экономикаға көшуі басқа мемлекеттермен кеденді одақ және еркін сауда аймақтарын құруды, халықаралық экономикалық бірігуді одан әрі дамыту мен тереңдету мақсатында кеден мәселелері жөнінде келісімдер жасау дегенді білдіреді. Сол сияқты жеке және заңды тұлғалар әлемдік қоғамдастық өмірге қатысуға, республика кедені шекарасында және одан тыс жерлерде сыртқы экономикалық қызмет жасауға құқылы.
Мұндай процестерді реттеуде мемлекеттің кедендік шекарасынан тауарлар және транспорттық құралдарын өткізудің негізгі қағидаларын қарасытру керек; 1 қаңтардағы Қазақстан Респуликасының Президентінің Жарлығында қабылданған.
Бірінші принцип. Республиканың кедендік территориясына тауарлар мен транспорттық құралдарды еркін әкелу және оларды территориядан шығару жатады. Мұнда кедендік территорияға жататындар: еркін кедендік аймақтар мен еркін қоймалардан басқа құрғақ жолды аймақтар, территориялық сулар, ішкі сулар және Қазақстан Республикасының әуе кеңістігі.
Екінші принцип. Республикаға тауарлар, транспорттық құралдарды енгізу мен оған рұқсат бермеу жатады. Алғашқы принципті ескере отырып, мұндай қарама - қайшылық тәжірибеде болатын тауарлар және транспорттық құралдарды енгізу, шығаруға шек қоюға қажеттілікпен түсіндіріледі. Оның мынадай себептері бар:
* Ұлттық қауіпсіздікке қауіп төнуі (стратегиялық маңызды салалар өнімдер шығару, тауарлы - материалдық құндылықтарды, есірткі заттарын, бактериологиялық қару, жаппай жою қаруларын контрабандалық жолмен шекарадан өткізу, сапа стандарттарына сәйкес емес тауарларды кіргізу және т.б.);
* Азаматтардың заңды және жеке тұлғаларының денсаулығына қауіп, өсімдіктер және жануарлар дүниесіне аурулар тарау қаупі;
* Қазақстан Республикасының шығармашылық, тарихи және археологиялық мұрасына қауіп;
* Меншік құқығына, оның ішінде интеллектуалды меншік құқығына қауіп;
* Әкелінетін және шығарылатын тауарлар, транспорттық құралдар сатушылар мен тұтынушылардың мүдделеріне қауіпті.
Кейбір жағдайларда шетел өнімінің мөлшерден тыс көп болып кеткенінде ұлттық экономикаға теріс әсер етуі мүмкін, сол кезде оған шек қойылады.
Сыртқы сауда айналымын реттеудің мұндай әдісі тәуекелді және ыңғайсыз болып келеді, сондықтан кедендік баждар орнату тиімдірек.
Кедендік шекара арқылы алып өтуге рұқсат етілмеген немесе шектелген тауарлар және транспорттық құралдар Қазақстан Республикасының заңына сәйкес иелеріне қайтарылады немесе кеден органдары арқылы конфискацияланып, соттың шешімімен мемлекет меншігіне ауысып, аукционға шығарылып, сатылуы мүмкін.
Үшінші принцип. Тауарлар және транспорттық құралдарды әкелу мен шығаруға лимит қою. Жаңадан қойылған шектеулер - заңды акті түрінде 30 күннен кейін күшіне енеді.
Төртінші принцип. Тауарлар және транспорттық құралдардың кедендік шекара арқылы өту принципі - кедендік режиммен сәйкес жүзеге асырылады. Бұл принцип бірінші принциптің салдары және құрамдас бөлігі болып келеді.
Оның мағынасы мынада: шекара арқылы тек еркін қозғалуға сәйкес кедендік режим таңдауға мүмкіншілік береді. Мұнда дұрыс кедендік режим таңдап алу керек, өйткені дұрыс таңдаудан кедендік төлемдердің көлем байланысты болады. Мұнда тауар иесі алдында таңдалған кедендік режимді өзгерте алады. Кедендік заңға сәйкес 14 кедендік режим белгіленген.
Шекарадан өтпес бұрын тауарлар және транспорттық құралдар кедендік құжаттау және кедендік бақылаудан өтуі керек.
Қазақстан Республикасының кедендік шекарасына жататындар: кедендік территория периметрі, кедендік аймақтар және еркін қоймалар периметрі.
Кедендік құжаттауды жүзеге асыру кезінде кедендік режим анықталады және кедендік шекара арқылы өту процесі аяқталады.
Кедендік бақылау Қазақстан Республикасының кеден органдарымен, кеден заңын орындау және осы заңды бұзуды болдырмау үшін жүзеге асырылады.
Процестің көп векторлылығын ескере отырып, тауар және транспорттық құралдардың кеден шекарасынан белгілі уақытта және белгілі жерде өту тәртібі кеден органдарының жұмыс уақытына сәйкес келуі керек.
Бесінші принцип. Кедендік режимдерге сәйкес тауарлар және транспорттық құралдарды тауар иесі пайдалана алады. Оны бақылау және оның орындалуын кеден органдары жүзеге асырады. Мысалы, экспортқа арналған тауарлар кедендік территориядан тыс жерлерде өңделе алмайды.
Соңғы принцип - шартты шығарылған тауарлар мен транспорттық құралдарды пайдалану және қолдану принципі. Бұларға кедендік төлемдер мен салықтар бойынша жеңілдіктер беріледі. Тауарлар иесі берілген мақсаттар мен кеден органдары белгіленген түрлі шарттарды орындауға міндеттенеді.
1.2 Қазақстан Республикасындағы кедендік қызметті басқару
Әр елдегі кедендік қызметтің ұйымдастырушылық құрылымы - елдің экономикалық даму деңгейіне, сыртқы экономикалық байланыстардың жан - жақтылығы мен ауқымына тәуелді болады.
Мысалы, АҚШ - та кедендік қызметті ұйымдастырудың құрамына 7 аймақтық бөлімшесі бар Қаржы министрлігі жанынан құрылған АҚШ - тың кедендік қызмет Басқармасы кіреді: Нью - Йорк, Солтүстік - Шығыс, Оңтүстік - Шығыс, Оңтүстік - Орталық, Оңтүстік - Батыс, Солтүстік - Орталық, Тынық мұхиты аймағы қызметтері.
Аймақтық бөлімшелер құрамына 45 кедендік аудан кіреді, өз кезегінде олардың 300 кеден және кедендік бекеттері бар.
Қазақстан Республикасындағы кедендік саясатты жүзеге асырушы орган - қазақстандық кедендік қызмет, ол Қазақстан Республикасы Президентінің 1991 жылғы 12 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Кеден комитетін құру жөніндегі Жарлығы бойынша құрылған. Қазақстанның кеден органдары біртұтас жүйені құрайды, оның құрамына Орталық кедендік орган, кедендік комитет, сонымен бірге кедендік басқармалар, кедендер және кеден бекеттері кіреді.
Кедендік іс жөніндегі Заңға сәйкес Қазақстан Республикасындағы кедендік органдарға мыналар кіреді: Орталық кедендік комитет, 19 кедендік басқарма және еркін экономикалық аймақта (Атакент - іскерлік ынтымақтастық Орталығы және Хоргос) орналасқан 2 дербес кедендік органдар. Республикадағы кедендер мен кедендік бекеттер саны 100 - ден астам.
Кедендік органдар жиынтығы қандай негіздерге байланысты біртұтас жүйе ретінде қарасытырылады? Осыған байланысты 2 факторды атап өтейік. Біріншіден, функционалдық орталығы, кедендік органдардың мақсаттары мен міндеттерінің біртұтастығы.
Екіншіден, кедендік органдардың ұйымдық бірлігі осы органдар жүйесінің ұйымдық құрылымымен қамтамасыз етіледі. Ол қатаң иерархиямен және буындардың қатаң бағынуымен ерекшеленеді.
Орталық кеден органы кедендік қызметтің барлық мәселелерімен айналысады. Орталық органның маңыздылығына қарамастан, институционалды құрылымның негізін құраушы элемент болып Кеден есептеледі.
Кеден дегеніміз - кедендік шаралардың жүруі үшін арнайы белгіленген және тиісінше жабдықталған орын. Кеден елдің кедендік шекарасында орналасуы міндетті емес. Ол кедендік территорияның ішінде де орналасуы мүмкін. Кеден қызметіне кедендік реттеу нәтижелері тікелей тәуелді болады.
Кедендік органдардың төменгі буынының жоғарғы буынға орталықтануы және бағынуы, кедендердің жергілікті әкімшілікке тәуелсіздігі төмендегі жүйені құрудың айрықша белгісі болып табылады.
Қазақстанның кедендік органдар жүйесі
ҚР - ның Мемлекеттік табыстық министрлігінің кеден комитеті
Кедендік бекеттер
Кеден
Кедендік басқарма
Тікелей басқару және көлденең бағыттағы әкімшілік тәуелділіктің жоқ болуы - жалпы кедендік органдар жүйесіне де, оның әрбір құрамдас бөлігіне де тән белгі. Осыған байланысты кедендік органдар жүйесінің буындары жергілікті билеуші органдарға мүлдем тәуелді емес деген ой туындамауы тиіс. Олардың өзара байланыстары жергілікті дәрежеде әр алуан болып келеді.
Жалпы түрде кедендік органдар жүйесінің біртұтас мақсаттары мен міндеттері бар, сонымен бірге иерархиялық құрылымдағы, яғни, төменгі органдардың жоғарғы органдарға бағыныштылығымен сипатталатын кедендік органдар жиынтығы ретінде анықтауға болады.
Осы жүйенің біртұтас функционалдық және ұйымдастырушылық орталығы - Кедендік комитеті.
Кедендік органдардың негізгі қызметтері:
1 Біріншіден, олар Қазақстан Республикасының кедендік саясатын жасау мен оны жүзеге асыруға қатысады;
2 Екіншіден, өз құзыры шеңберінде экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз етеді және біздің мемлекеттің экономикалық мүдделерін қорғайды;
3 Үшіншіден, кедендік төлемдер мен салықтарды алып отырады, Қазақстанның кедендік шекарасы арқылы тауарлар мен транспорттық құралдардың қозғалысы кезінде ережелердің сақталуын қамтамасыз етеді, сонымен бірге Қазақстан Республикасының кедендік шекарасы арқылы өтетін тауарларға қатысты экономикалық саясат шараларын жолдауға қатысады және т.б.
Негізгі функциялардың бұл тізімі Қазақстан Республикасындағы кедендік органдар қызметінің әр алуан сипатын көрсетеді.
Кедендік органдар жүйесін Қазақстан Республикасы Кеден комитеті басқарады. Ол атқарушы орталық орган болып табылады және елдегі кедендік қызметке тікелей жетекшілік етеді.
ҚР Кеден комитеті экономиканың әр түрлі секторларында Қазақстан Республикасының кедендік саясатын жүзеге асырады. Сонымен бірге ол біртұтас кедендік саясатты жүзеге асырудың экономикалық, ұйымдастырушылық және құқықтық механизмдерін жасайды, лардың тәжірибеде қолданылуын қамтамасз етеді.
Кедендік басқармалар - орталық орган мен жергілікті кедендік мекемелер арасындағы кедендік органдар жүйесінде аралық буын болып табылады. Оның міндеттері мен қызметтері мемлекеттік кеден комитетінің міндеттері мен қызметтеріне ұқсас, бірақ ол сәйкес кедендік аймақ территориясындағы кедендік іске ғана жетекшілік етеді.
Қазақстан Республикасының кедендері - кедендік органдар жүйесінің ұйымдастырушылық негізін құрайды.
Кедендік қызмет саласындағы міндеттердің негізгі бөлігін тікелей кедендер орындайды. Қазақстанда болып жатқан терең саяси және әлеуметтік - саяси өзгерістер кедендік істің кеңеюі мен күрделенуіне жағдай жасады, нәтижесінде кедендік бақылау құзырына өзгерістер енгізуді талап етті. Бұрын - соңды кедендік бақылау (тексеру) кедендік шекарада орналасқан нүктелерде ғана жүргізілді. Сыртқы сауданың мемлекеттік монополиясынан бас тартуға және өндірушілердің сыртқы нарыққа өз бетінше шығуына байланысты кедендік тексеру шарасын өзгерту қажеттілігі туындады, яғни, кедендік құжаттарды дайындау мен тексеру және жүктерді тексеру бойынша негізгі жұмыстар кедендік шекарадан мемлекет ішіне ауыстырылды.
Осының нәтижесінде ішкі кедендер құрылды және қазіргі таңда олар кедендік операцияларды орындау бойынша негізгі жұмысты өз мойындарына алған. Мұндай қайта құру әлемдік тәжірибеге сәйкес келеді, тауар өндірушілерді кедендік органдармен байланыстырды, шекара маңыындағы кедендерді көптеген шаралардан босатады, жүк айналымының күшеюіне ықпал етеді. Бұл кедендерді ішкі және сыртқы деп шартты түрде екіге бөлуге мүмкіндік береді. Жалпы алғанда, Кеден барлық импортталатын және экспортталатын жүк пен тауарлардың, сонымен бірге, пошталық жіберулер мен басқа да жүктердің, ел территориясына кіруі мен шығуына тексеру жасайды.
Кедендік бекет - кедендік органдар жүйесінің алғашқы буыны, ол белгілі бір нүктеде немесе белгілі бір территорияда (мысалы, ірі өнеркәсіптік кәсіпорын) кедендік құжаттарды толтыру және кедендік тексерулер жүргізуге арналған өкілетті орган.
Кедендік бекет төмендегідей негізгі міндеттерді жүзеге асырады: Қазақстан Республикасының кедендік шекарасы арқылы өтетін тауарлар мен транспорттық құралдары кедендік тексеруден өткізеді және кедендік құжаттарды толтырады.
Қазақстан Кеден шекарасы арқылы тауарлар мен транспорттық құралдардың өтуіне рұқсат етілген ережелердің сақталуын қамтамасыз етеді және кедендік салықтар жинайды. Жалпы алғанда, кеденмен салыстырғанда, кедендік бекеттердің міндеттері мен қызметтерінің жалпы шеңбері едәуір аз болып келді.
Бүгінде кедендік қызметтер комитет аппаратынан, 14 облыстық кеден басқармадан, 22 кеденнен және 127 кедендік бекеттен тұрады. Кедендік қызмет сонымен бірге әскери - шекаралық міндетті орындайды.
Алматы қаласы мен Алматы облысы бойынша кедендік басқармаларды мысалға келтіре отырып, кедендік органдардың ұйымдастырушылық құрылымы мен олардың қызметтерін қарасытрғанда, оның құрамы 16 бөлімнен тұрады:
1) Кедендік тексеруді ұйымдастыру бөлімі - Қазақстан Респубикасының Кеден шекарасы арқылы өтетін тауарлардың кедендік құжаттары төмендегі кедендік режимдер бойынша дайындалады:
+ Еркін айналым үшін тауарларды шығару;
+ Тауарлардың реимпорты;
+ Тауарлар импорты;
+ Тауарлар реэкспорты;
+ Тауарлар экспорты;
+ Тауарларды жою;
+ Мемлекет пайдасы үшін тауарлардан бас тарту;
+ Салықсыз сауда дүкені;
+ Кедендік қойма;
+ Еркін кедендік аймақ және еркін қойма;
+ Тауарларды уақытша енгізу және уақытша шығару;
+ ҚР - ның кеден территориясында тауарларды өңдеу;
+ Кедендік тексеру арқылы тауарларды өңдеу;
+ Уақытша сақтау қоймасы;
+ Кедендік территориядан тыс жерде тауарларды өңдеу;
+ Жүктердің кедендік құжаттарын дайындау.
2) Кедендік төлемдер бөлімі - кедендік төлемдерді (баж салығы, алымдар) және салықтарды (акциздер, құнға үстеме салық) белгілейді және жинайды; кедендік режимге сәйкес төлемдердің дер кезінде келіп түсуін бақылап отырады; саудалық емес айналымдағы кедендік төлемдер мен алымдарды белгілейді және жинайды; саудалық және саудалық емес айналымдағы кедендік төлемдерге санақ пен талдау жүргізеді; тауарлардың кедендік құнына талдау жасайды және әр түрлі факторлар әсернен оның динамикасының өзгеруін анықтайды; валюталық табыстардың түсуі мен қолданылуын тексереді; валюталық табыстардың келіп түсуін кедендік - банктік тексеру нәтижелеріне талдау жасайды; сыртқы экономикалық қызметке қатысушылардың тауар айналымының көлемі, динамикасы және құрылымы жөніндегі ақпараттарды бір жүйеге келтіру және зерттеу жұмыстарын жүргізеді; экспорттық - импорттық операцияларды аудиторлық тексеруден өткізеді.
3) Контрабандамен және кедендік ереже бұзушылықпен күрес жүргізу бөлімі - контрабанда және кедендік ережелерді бұзу фактілерін анықтау мен оған жол бермеу шараларын жүргізеді; контрабанда немесе кедендік ереже бұзу бойынша тергеу жүргізеді; оперативтік тергеу қызметін жүзеге асырады; тексерудің техникалық құралдары мен арнайы дайындалған із кесуші иттерді қолдану арқылы есірткі заттар мен жарылғыш құралдар контрабандасы фактілерін анықтау шараларын жүргізеді; құқық қорғау органдарымен бірлесе отырып жедел шараларды жүргізеді.
4) Кедендік қорғау мен режим бөлімі - кедендік шекараны, кедендік орган оюъектілерін қорғау, ұсталған және тұтқындалған жүктерді, акциздік топтағы тауарларды қорғау жұмыстарын жүргізеді; оперативтік кезекшілік қызмет жұмысын ұйымдастырады; қару - жарақ пен құралдарды сақтау мен беру бойынша, қызметкерлердің қарудың материалдық бөліктерімен танысуы және оны қолдану ережелерін білуі бойынша жұмыстарды ұйымдастырады.
5) Тауарларды жеткізу мен транзиттік бақылау қызметі - транзит атты кедендік режимге жатқызылған тауарлардың кедендік тіркелуін қамтамасыз етеді; ішкі кедендік транзит (ІКТ) шарасы бойынша қажетті кедендерге импорттық жүктердің келіп түсуіне тексеру жасайды; Тауарлар экспорты және Тауарлар реэкспорты деген кедендік режимге енгізілген тауарлардың іс жүзінде шетке шығарылуына бақылау жасайды.
6) Қалыптасқан кедендік санақ бөлімі - кедендік қызмет мәліметтерін автоматты түрде жасаудың біртұтас жүйесі шеңберінде ақпараттық және техникалық құралдарды пайдалану бойынша жұмыстарды жүргізеді; сыртқы сауда санағын, кеден ішіндегі және арнайы санақты жүргізу мен ақпаратты жинау, енгізу, тексеру және талдауды жүзеге асырады.
7) Өзіндік қауіпсіздік қызметі - кеден қызметіндегі жемқорлық, парақорлық және қиянат жасау фактілерін анықтайды, оған ескерту жасайды; кедендік қызмет қатарына қылмыстық элементтердің кіруіне, қызметтік ақпараттардың шетке шығуына тыйым салады.
8) Кадрлар бөлімі - кадрларды таңдау мен орналастыруды жүзеге асырады; жеке құрамдарында тәрбие жұмысын жүргізеді, қызметкерлердің кәсіпқойлық деңгейін көтерумен айналысады.
9) Бухгалтерлік есеп пен есеп беру бөлімі - кеден органдарының қаржылық - шаруашылық қызметін есепке алады және бақылайды, ақшалай құралдардың үнемді және тиімді шығындалуына бақылау жасайды.
10) Қамтамасыз ету бөлімі - әкімшілік жүйеге қызмет көрсетеді, қажетті жиһазбен және кеңсе тауардарымен, қызмет органымен, қоймамен қамтамасыз етеді; транспорттық құралдарды пайдалану бойынша жұмыстарды ұйымдастырады, телефон байланыстарымен қамтамасыз етеді.
11) Құжаттың қамтамасыз ету бөлімі - құжаттау және іс қағаздарын толтыру жұмыстарын ұйымдастырады, үйлестіреді және бақылайды.
12) Ақпараттарды қорғау қызметі - кедендік мекемедегі режимді қамтамасыз етеді; азаматтық қорғаныс бойынша толық әскери - дайындық жұмыстарын ұйымдастырады.
13) Заң қызметі - кедендік мекеме қызметіндегі заңдылықтардың сақталуын қамтамасыз етеді, кедендік басқармалардың құқықтары мен мүдделерін қорғайды; ҚР - ғы заң актілері бойынша үгіт - насихат жұмыстарын жүргізеді және түсіндіреді.
14) Пресс қызметі - халықаралық жіберулерді - ұсақ пакеттер, бандероль, сектограмма, баспа өнімдері бар М атты қапшықтардың кедендік құжаттарын дайынайды.
15) Сыртқы экономикалық байланыс қызметі - кедендік қызмет мәселелері бойынша елщіліктер және өкілдермен кездесулер немесе келіссөздер жүргізуді ұйымдастырады.
16) Акциздік кедендік бекет - тауарға белгі жасалуы тиіс шетелдік жекелеген акциздік тауарлардың кедендік құжаттарын дайындайды; акциздік жиындар маркасын сатумен айналысады; маркаланатын акциздік шетел тауарларының жеткізілуін ұйымдастырады; акциздердің толық түрде және дер кезінде төленуін қамтамасыз етеді.
16.3 Негізгі кеден операцияларын жүргізу технологиясы
Кеден шекарасы арқылы өтетін барлық тауарлар сыртқы экономикалық қызмет процесінде мәлімденгенде ғана өткізіледі. Тауарларды мәлімдеу нақты көрсетілген тәртіп бойынша жасалады. Кеден органына кеден декларациясын беру кедендік мәлімдеудің негізгі шарты болып саналады. Жүк кеден декларациясы нақты қалыптарға сәйкес толтыруға тиісті белгіленген үлгі ретінде қолданылады. Мәлімдеу процесі екі түрлі жолмен жүзеге асырылуы мүмкін: тікелей жүк жіберушімен, не кедендік делдал фирмалар көмегімен. Екінші жағдайда кедендік шараларды өту және кеден құжаттарын дайындау бойынша барлық қызметтер көрсетіледі. Кеден декларациясын толтырудағы сәйкессіздік, кеден шараларын өтудің талаптарын орынсыз орындау және төлемсіздік мәселелері тауарды шекарадан өткізбеуге жеткілікті негіз болады.
Мысалыға екі фирма арасындағы келісімді қарасытрайық: ХНГ - Хандельсконтор Нарунгсмиттель ГмбХ - 10179 Берлин (Германия) Шиклерштрассе 5 - 7 мекен - жайында орналасқан азық - түлік сату бойынша сауда фирмасы - сатушы ретінде және Сұңқар - 1, Алматы қаласында орналасқан фирма - сатып алушы ретінде, келесіде сатушы мен сатып алушы арасында екі жақты келісімге келуге тиісті. Қазақстанға азық - түліктің болашақта тасымалдануларының жалпы шарттарын реттейтін келісім - шарт жасады.
Халықаралық мәмілелерді жүзеге асыру кезінде екі жақ сыртқы экономикалық қызметте қолданылатын заңдылықтармен мұқият танысуы және келесі 8 сауалға жауап беруі керек:
Бірінші сауал - ел аумағына тауарларды әкелуге (әкетуге) рұқсат бар ма? Қазақстан Республикасындағы Кеден ісі туралы Қазақстан Республикасы Президентінің заң күші бар Жарлығына сәйкес республика аумағына және одан сырт жерге тауарлар мен көлік құралдарын әкелуге және әкетуге барлық тұлғалардың құқығы бар. Алайда бұл Жарлық мемлекеттік қауіпсіздік, моральдық - өнегелік мүдделерді қорғау, адам өмірі мен денсаулығы, қоршаған ортаны, Қазақстан Республикасы халқының көркем, тарихи және археологиялық игілігі бұйымдарын т.б. қорғау мақсатында тауарлар мен көлік құралдарын әкелу мен әкетуге тыйым салуды да қарасытрады.
Ұлттық Банк ресми бағамы бойынша барлық азаматтарға 1000 АҚШ доллары сома шегінде шетел валютасын әкетуге еркіндік берілген. Көрсетілген азаматтар категориясына ұлттық валютаны әкетуге тыйым салынған.
Спирттік ішімдік өнімдері 1 адамға шаққанда 1,5 литрден аспайтын, вино 2 литрден аспайтын мөлшерде сыртқа шығарыла алады, бас тартуға арналған заттарды 100 доллар сома шегінде республика азаматтарына Қазақстан Республикасынан алымсыз әкетуге рұқсат берілген, ал одан жоғары сомадан белгіленген мөлшерлеме бойынша кеден бажы төленеді.
Халықтық тұтыну тауарларын шетел мемлекеттері азаматтарының әкетуі, тиісті чектер мен шоттарды көрсету арқылы, еркін айналымдағы валютамен мамандандырылған дүкендерден сатып алынған тауарлардан өзге жағдайларда, жалпы тәртіп бойынша жүргізіледі.
Шетелден шетел валютасын, өзге валюталық және басқа құндылықтарды әкелу шектеусіз жүргізіледі.
Қазақстан Республикасынан әкетуге тыйым салынатын заттар:
* Барлық әскери түрдегі қару - жарақ, оған оқ - дәрі және әскери жабдықтау (бұл заттар тек Қорғаныс министрлігі, ҰҚК және ІІМ рұқсатымен әкетіле алады);
* Көркем, ғылыми, мәдени зор құндылығы бар өнер туындылары, көне заттар, т.б. (бұл заттар ҚР Мәдениет министрлігінің ерекше рұқсатымен, 100% оларды тексерудің кеден бажымен төлеумен ғана әкетілуі мүмкін);
* Ақбөкен, марал, алабұғы және зубр мүйіздері, сонымен қатар алабұғы терілері;
* Есірткі, психикаға әсер ететін заттар;
* Құны жойылған құнды қағаздар.
Қазақстан Республикасына әкелуге тыйым салынған заттар:
* Түрлі әскери үлгідегі қару - жарақ және оған оқ - дәрі;
* Есірткі және психикаға әсер ететін заттар, сонымен қатар, оларды қолдану құралдары (ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің ерекше рұқсатымен ғана әкелуі мүмкін);
* Мемлекеттік және қоғамдық құрылысты әлсіретуге бағытталған соғыс, терроризм, күштеу, нәсілшілікті насихаттайтын басылым және бейнелеу материалдары, сонымен қатар порнографиялық мәнді матреиалдар
Қазақстан Республикасына әкелуге және одан әкетуге тыйым салынған тауарлардан өзгелері шекарадан қазақстандық мекемелер мен кәсіпорындардың келесі шарттары орындағанда ғана өткізіледі:
+ Жүк кеден декларациясын тапсыру немесе тауарларды белгіленген тәртіпке сәйкес өзге формаларда мәлімдеу;
+ Егер тауар лицензиялануға тиіс болса, лицензияны тапсыру;
+ Біріншіден, заңмен көрсетілген кеден баждарын төлегенін, екіншіден, кеден рәсімдеуі үшін алымдарды төлегенін растайтын төлем құжаттарын тапсыру.
Екінші сауал - тауарды әкелу (әкету) үшін арнайы рұқсат алу керек пе?
Үшінші сауал - тауар лицензиялау және квоталау режиміне жата ма, қай органнан лицензия беріледі, оны алудың тәртібі қандай, лицензияны алу қанша тұрады?
Төртінші сауал - тауарларға экпорттық - импорттық салық салынады ма, олардың көлемі қандай?
Бесінші сауал - фитосанитарлық, ветеринарлы және өзге санитарлы, экологиялық сертификаттар алу керек пе?
Соңғы жылдары көптеген елдер импортталатын тауарлардың тиеу алдындағы инспекциясына жүгінеді, ол елге жеткізілім өнімнің сапасымен бірге баға дұрыстығына да тексеру қағазын береді. Соңғы мәселе өтпелі кезең елдері үшін өте маңызды, өйткені бұл елдерге импорттық тауарлар әкелуде кері пайдаланушылықтар көп. Қазақстанға жеткізулердің ондаған мысалдарын, өнімдердің сапасы төмен не бағасы өте төмендетілген бойынша келтіруге болады.
Тиеу алдындағы инспекцияны мамандандырылған фирмалар жүзеге асырады, олардың ішіндегі ең ірілері - 1 - уі Ұлыбританияда, 1 - уі АҚШ - та, 2 - уі Швейцарияда және 1 - уі Францияда. Аталғандарға қосымша әлемде тағы 30 фирма осындай қызметпен айналысады.
Бұл фирмалар халықаралық инспекция федерациясына кіреді. Фирмалар үкіметтер тапсырысы бойынша инспекцияны жүзеге асырады. Әлемдік банктің мәліметтері бойынша бұл фирмалардың атқаратын қызметтері әлемдік сауданың 2% - ын құрайды.
Тиеу алдындағы инспекция бойынша келісім ТСБА (ГААТ) - 94 - ке сәйкес оның түсінігіне сапа, сан, баға, валюталық курс және қаржы жағдайларын тексерумен бірге инспекция қолданатын БСҰ (ВТО) мүшесінің аумағына экспортқа арналған тауарлардың кедендік классификациясын тексерумен байланысты кез келген қызмет жатады.
Алдымен тиеу алдындағы инспекцияның физикалық және құндылық түрлерін ажыратады. Физикалық инспекция - тауар құжаты бар заттың растығын тексеруге арналған. Атап айтқанда, тауар өндірушісін, оның сапасын, өндірілуін және т.с.с. дұрыс көрсету. Құндылық инспекция - дұрыстылығын анықтауға арналған. Әдетте бірінші болып құндылық инспекция, ал одан кейін физикалық инспекция жүргізіледі. Қазір әлемде жуықтап алғанда 140 ел тиеу алдындағы инспекцияға жүгінеді, соның ішінде 40 - тан астамы оны белсенді және жүйелі түрде қолданылады.
Тиеу алдындағы инспекция бойынша келісімге сәйкес (ТСБА - 94) оны пайдалану уақытша сипатта немесе серіктестер дискриминациясы үшін қолданылмайды, нәтижелер жариялылығының болмауымен сипатталады және бағаның растығын тексеру кеден бажын төлемеуге жол бермеу мақсатында, сонымен қоса кедендік бағалаудың дұрыстығын тексерумен ерекшеленеді.
Қазақстан Республикасы азаматтары, шетел азаматтары жоқ адамдар Қазақстан Республикасының кедендік шекарасы арқылы тауарлар мен өзге де заттарды өткізу тәртібінің орындалуын қамтамасыз ету үшін кедендік бақылау жүргізіледі.
Жоғарыда келтірілген келісім - шарттарға сәйкес, сатып алушы тауарлардың жарамдылығы туралы ветеринарлы және санитарлы шарттарын растауға Алматыдағы өз отандық ведомстволарына арыз жазады. Мұндай жағдайда келісім - шарт бойынша сүт тағамдарына, оның ішіне сүт негізіндегі балалар тағамы жатады. Ветеринарлы сертификат қосымша беріледі. Ветеринарлы сертификатта келесі мәліметтер жазылады. Әкету елі - ФРГ; өкілетті министрлік, сертификат рәсімдейтін мекеме; жер округ және т.с.с.
Өнімді идентификациялау үшін мәліметтер - тауар атауы, орындар саны, нетто салмақ, бутто салмақ, қорабы, одан кейінгі тауар ерекшелігі, сүт өңдеуші кәсіпорын атауы, ол ТМД - ға экспортқа өнім шығарып, ФРГ - нің сәйкес ветеринарлы қызметінің бақылауында істейді. Сүт тағамдарының шыққан жері - тағамдар тиелінеді. Сүт тағамдарының жеткізілім елі мен жері Қазақстан; жеткізу көлік құралы (тауарға белгі қою); жіберушінің аты - жөні мен мекен - жайы; алушының аты мен мекен - жайы.
Тауардың тамаққа жарамдылығы туралы куәлік, онда төмендегілер жазылады: мен, төменде қол қойған мемлекеттік ветеринарлы дәрігер, келесіні куәландырамын:
+ Сүт тағамдары неміс ветеринар қызметінің тұрақты бақылануының атында қызмет істейтін сүт өңдеуші кәсіпорнында, дені сау жануарлар сүтінен жасалынған құрғақ қаймақтан істелінген;
+ Сүт және сүт тағамдары келесі талаптарға сай аудандардан шыққан: Германия Федеративті Республикасы аумағында соңғы 12 ай аралығында ірі қара малда оба және аусыл кездеспеген, ал 3 жыл аралығанда - шошқаның африкалық обасы; халықаралық эпизотикалық бюро нормаларына сәйкес Германия Федеративті Республикасы бруцелезі мен туберкулезден азат;
+ Ресми мәліметтер бойынша сүт алынған жануарлар табиғи немесе жасанды острогенді, гормональды немесе тиреостатикалық дәрі - дәрмек пен антибиотиктер әсерінде болмаған. Бұл құралдарды емдік мақсатта қолдану барысында немесе қалдық мөлшеріне таңдаулы тексеруде рұқсат етілген; мөлшерден аспайтыны анықталды;
+ Сүт тағамдары адамның тамаққа пайдалануына жарамды;
+ Қораптау материалы бірінші рет қолданылуда;
+ ГФР ережелеріне сәйкес тауарды тасымалдауда қолданылған көлік құрадары ветеринарлы - санитарлы өңдеуден өткен.
Сатып алушы әкелудің ветеринарлы және санитарлы немесе фитосанитарлы шарттарын куәландыратын арызбен бірге, Беларуссия мен Ресей ветеринарлы ведомстволары беретін транзиттік рұқсат беруге мүмкіндігі бар ведомстволарға арыз береді.
Сатып алушы оны сатушыға жазбаша түрде тасымал басталғанға дейін 4 апта арасында куәландырады.
Алтыншы сауал - тауарды әкету (әкелу) бойынша қандай жеңілдіктер (баж, салықтардан босатылуы) бар?
Жетінші сауал - жоспарлы экспорт (импорт) елінің кәсіпкерлерімен төлемді жүзеге асырудың тәртібінде қандай да ерекшеліктер бар ма?
Сегізінші сауал - тауарды шекарадан өткізуде тағы қандай құжаттар керек?
Кедендік бақылау - Қазақстан Республикасы кеден заңдылығын сақтау және халықаралық келісімдер мен одан туындайтын халықаралық міндеттердің орындалуын қамтамасыз ету мақсатында елдің кеден органдары қолданатын жиынтығы.
Кедендік бақылау - Қазақстан Республикасы кеден органдарының лауазымды тұлғаларымен келесі нысанда жүзеге асады:
1) Кедендік бақылауға қажетті құжаттар мен мәліметтерді тексеру;
2) Тауарлар мен транспорттық құралдары кедендік тексеру;
3) Жеке тексеру;
4) Республика кеден шекарасы арқылы өтетін заттарды есепке алу;
5) Жеке және лауазымды тұлғаларды ауызша сұрау;
6) Есептілік және құжаттылық жүйесін тексеру;
7) Кедендік бақылауға жатқызылатын заттар орналасатын уақытша сақтау қоймасы, кеден қоймасы, бажсыз сауда дүкені және өзге жерлердің аумақтары мен бөлмелерін тексеру;
8) Кеден баждары мен өзге төлемдерді жинау.
Кедендік бақылау механизмі кедендік комитетпен анықталады және кеден органдары адам өмірі мен денсаулығына, қоршаған ортаға, тауарлар мен көлік құралдарына зиян келтірмейтін техникалық құралдарды қолдана алады. Сонымен қатар, кедендік бақылау мен тексеру жүргізу кезінде республика шекарасы арқылы тауарларды, өзге заттарды өткізетін немесе сақтауды жүзеге асыратын кәсіпорын не ұйымның өкілі қатысуы міндетті шарт болып табылады.
Қазақстан Республикасы кеден шекарасы арқылы өтетеін тауарлар мен транспорттық құралдар келесі кезеңдерде кеден бақылауынан өтеді:
1) ҚР кеден аумағына тауарларды еркін айналысқа шығару үшін әкелгенде - әкелу кезінен ҚР кеден шекарасынан өткенге дейін;
2) ҚР кеден аумағынан тауарларды еркін айналысқа әкеткенде кеденге тауарлар мен өзге заттарды және кедендік бақылауға қажетті құжаттарды ұсыну кезінен ҚР кеден аумағынан әкетілгенге дейін;
3) ҚР кеден шекарасына уақытша әкеткенде - кеденге тауарлар мен өзге заттарды ұсынған кезден ҚР кеден шекарасы арқылы қайта әкелгеннен өткізілгенге дейін;
4) ҚР кеден шекарасына уақытша әкелу кезінде - ҚР кеден аумағына әкелінгеннен одан әкетілгенге дейін;
5) ҚР аумағы арқылы транзит кезінде - ҚР аумағына әкелу кезінен одан әкетілгенге дейін.
Сонымен, кедендік реттеуді жүзеге асыруда кеден шараларын іске асыру негізгі орынды алып отыр. Кеден шаралары негізінде тауардың кеден шекарасын өту тәртібі түсіндіріледі, ол елдің өткізу режимін құрайды. Кеден шаралары кедендік реттеуде үлкен маңызға ие. Еуропалық ынтымақтастық комиссиясы эксперттерінің бағалауы бойынша кеден шараларын жүргізумен байланысты шығындар ЕО елдері арасындағы сыртқы сауда айналымы көлемінің 5 - 10% құраған.
Кеден шарасын жүргізу оның техникалық тәртібімен сипатталады.
Қазақстан Республикасының кеден шаралары, келесі тапсырылатын құжаттарды есепке алуға негізделеді:
1. Кеден декларациясы
2. Жүк жетуін растайтын куәлік (коносамент немесе тасымалдаушы куәлігі)
3. Коммерциялық немесе проформа - шот, онда тауар бағасы, төлем валютасы, жалпы төлем сомасы, тасымалдаудың базистік жағдайлары
4. Қораптау парағы
Қарастырып отырған келісім - шартқа сәйкес, кеден тексеруінен өтіп, Алматыда жүкті түсіргеннен бастап 10 күн ішінде жеткізілген тауарларға ЕО жәрдемақыларын алу үшін сатып алушы құжаттамасы әр көлік бірлігіндегі тауар санына сәйкес Алматыда жауапты кеденмен толтырылған жүк кеден декларациясын алуын қамтамасыз етеді.
Жүк кеден декларациясын толтыру тәртібі Қазақстан Республикасы Кеден комиететінің 26 қыркүйек 1995 жылғы №127 - П Жүк кеден декларациясын толтыру тәртібі туралы нұсқауды бекіту бұйрығына сәйкес орнатылған, 27 ақпан 1998 жылғы №80 бұйрыққа сәйкес өзгерістер енгізілген.
Мәлімдеу кезінде қандай да тауар ерекшеліктері еске алынады. №127 - П бұйрығына сәйкес Қазақстан Республикасында мәлімдеу түріне қарай 4 тауар тобын ажыратады:
1) Кеден органына жүк кеден декларациясын (ЖКД) ұсыну арқылы келесі түрлі тауаларды мәлімдеу жүзеге асады:
+ Кеден баждары және салықтар салынатын тауарлар;
+ Экономикалық саясат шаралары (лицензиялау, квоталау, сертификат, төмен және жоғары бағаларды қою және т.б.) қолданылатын тауарлар;
+ Кедендік құны 100 ЭКЮ - дан асатын тауарлар.
2) Кеден органына жазбаша түрдегі еркін нысанда арыз беру арқылы келесі тауарлар мәлімделінеді:
+ Кедендік құны 100 ЭКЮ - дан аспайтын тауарлар;
+ Оларға қатысты кеден баждары мен салықтары алынбайтын тауарлар;
+ Экономикалық саясат шаралары қолданылмайтын тауарлар.
Жазбаша арызда міндетті түрде тауар тасымалдаушы декларант, тауарлар, олардың коды, атауы, сипаттамасы, саны мен бағасы және кедендік режимдер туралы мәліметтер көрсетілуі керек.
3) Жеке тұлғалар коммерциялық емес мақсатта өткізетін тауарларды мәлімдеу, ол Қазақстан Республикасы кеден комитетінің арнайы нормативтік актілеріне сәйкес жүзеге асырылады.
4) Көлік құралдары кеден органына көлік құжаттарын беру арқылы мәлімденеді.
Жүк кеден декларациясын толтыру (ЖКД) үшін КД 1 және КД 2 нысанындағы нақты бланктер бар, ЖКД өзге бланктері кеден органдарымен қарастырады. Жүк кеден декларациясы КД 1 нысанындағы негізгі деп аталатын 4 парақтан тұрады, ал кейбір жағдайларда онымен бірге қосымша парақтар КД 2 болады, олардың пайдаланылуы төменде көрсетіледі. ЖКД - ның бір данасы кеден органына беріледі және арнайы архивте сақталады, екінші парағы бірінші реттік өңдеу мен талдау жүргізу мақсатында кедендік статистика және талдау бөліміне, кейіннен статистикалық басқару органына беріледі. Сонымен қатар, ЖКД данасы кеден төлемдері бөліміне керек.
Жүк кеден декларациясын толтыру тәртібін қарастыра отырып, Қазақстан Республикасы кеден шекарасынан өтетін тауарларды мәлімдеу кеден режимдеріне сәйкес жүзеге асырылатынын айта кету керек. КД 1 нысанындағы бланкте немесе негізгі парақта бірдей аталатын тауарлар туралы мәлімет көрсетіледі (егер мұндай тауарларға қатысты бір ғана кеден режимі таңдалынса). Бірдей аталатын тауарларға сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасы бойынша белгілі деңгейде тауарлардың бірдей жіктелуі жатады. КД 2 нысанындағы бланк немесе қосымша парақтар бірнеше атаулы тауарларды мәлімдегенде толтырылады және әрқайсысы үш түрлі тауарды мәлімдеуге мүмкіндік береді.
АЗЫҚ - ТҮЛІКТІК ЕМЕС ТАУАРЛАРДЫ СЕРТИФИКАТТАУ
Этот порядок устанавливается законодательством, с целью соблюдения государственных интересов РК при ввозе продукции на таможенную территорию РК, а также для защиты жизни, здоровья людей, их имущества и окружающей среды.
Порядок не распространяется на продукцию (товары), следующую транзитом.
Таможенному контролю подлежит продукция (товары), ввозимая на территорию РК, являющаяся объектом внешнеторговой купли-продажи или мены (бартера), подлежащая обязательной сертификации.
Подтверждение безопасности продукции (товаров), ввозимой на таможенную территорию республики, обязательным требованиям нормативных документов, действующих в РК, осуществляется путем проведения сертификации продукции органами сертификации, аккредитованными Госстандартом в Государственной системе сертификации РК (ГСС РК), или путем признания иностранных сертификатов.
Государственный реестр аккредитованных органов и испытательных лабораторий ведет Госстандарт РК.
Подтверждение безопасности особо скоропортящейся и скоропортящейся продукции (товаров), а также пищевых биологически активных добавок осуществляется путем проведения санитарно-эпидемиологической экспертизы ее в системе Министерства здравоохранения РК.
Правила сертификации продукции (товаров) и признания иностранных
сертификатов устанавливаются основополагающими нормативными документами ГСС РК, которые утверждаются и вводятся в действие Минздравом РК в установленном порядке.
Основанием для таможенного оформления продукции (товаров), подлежащей обязательной сертификации и помещенной под следующие таможенные режимы:
выпуск для свободного обращения;
реимпорт;
переработка под таможенным контролем (в случае выпуска продуктов переработки в свободное обращение);
переработка вне таможенной территории (в части, касающейся ввоза продуктов переработки).
Выпускается на территорию РК без обязательной сертификации следующая продукция (товары):
-предназначенная для официального пользования представительств иностранных государств и международных организаций, а также для их персонала;
-ввозимая физическими лицами и не предназначенная для производственной или коммерческой деятельности, за исключением случаев ввоза новых и подержанных автомобилей.
Особо скоропортящаяся продукция (товары) подлежит таможенному оформлению во внеочередном порядке, определяемом таможенным органом.
Не допускается ввозить продукцию (товары), срок которой истекает через 2 месяца (кроме скоропортящейся продукции (товаров) срок которой еще не истек).
Ввозимая продукция (товары) подлежит таможенному оформлению в установленных местах в регионе деятельности таможенного органа, в котором находится получатель этой продукции (товаров) либо его структурное подразделение.
На период их таможенного оформления ввозимая продукция (товары)
находится на временном хранении под таможенным контролем.
Предельный срок временного хранения не может превышать двух месяцев. В течение указанного срока продукция (товары) должна быть выпущена в соответствии с заявленным таможенным режимом, либо вывезена за пределы таможенной территории РК.
Ввозимая продукция (товары) подлежит таможенному декларированию в органе, производящем ее таможенное оформление, в порядке, установленном таможенным законодательством РК.
Одновременно с таможенной декларацией и иными документами, необходимыми для производства таможенного оформления и проведения таможенного контроля, декларант представляет заявление - декларацию, зарегистрированное в органе по сертификации (или службой санитарно-эпидемиологического надзора) или один из следующих документов, подтверждающих безопасность продукции:
-сертификат или знак соответствия органов по сертификации РК, Российской Федерации, ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
КІРІСПЕ
1 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ КЕДЕН ІСІН ҰЙЫМДАСТЫРУ
0.1 Кедендік шекарадан тауарлар мен транспорттық құралдардың өту принциптері
0.2 Қазақстан Республикасындағы кедендік қызметті басқару
0.3 Негізгі кеден операцияларын жүргізу технологиясы
1 АЗЫҚ - ТҮЛІКТІК ЕМЕС ТАУАРЛАРДЫ СЕРТИФИКАТТАУ
0.1 Міндетті сертификаттаудан өтуге тиісті тауарларды импорттау
0.2 Халықаралық сертификаттау
1 КЕДЕНДІК САРАПТАМАНЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ
0.1 Кедендік сараптама нысаны мен объектісі
0.2 Тауарлардың сенімділігі
0.3 Орталық кедендік зертхана
0.4 Аумақтық кедендік зертхана
1 КЕДЕНДІК САРАПТАМАНЫҢ ТЕХНИКАЛЫҚ ҚҰРАЛДАРЫ
0.1 Кедендік құралдардың жалпы сипаттамасы
0.2 Тауарлар мен көлік құралдарынан бөлінетін радиоактивтілікті анықтауға арналған құралдар
0.3 Рентгендік тексеру техникасы
0.4 Инспекциялық тексеру кешендері
ҚОРЫТЫНДЫ
КІРІСПЕ
Мемлекеттің негізгі мәселелерінің бірі кедендік органдарға артылған - ұлттық қауіпсіздікті, адам денсаулығы мен өмірін, қоршаған ортаны қорғау.
Белсенді сыртқы сауда саясатын жүргізумен байланысты Қазақстанның экспорттық - импорттық операцияларының көлемінің өсуі, кеден тарифтік реттеудің өсуіне әкеледі.
Кеден ісін ұйымдастыру барысында әр түрлі сараптама жасауды талап ететін қазынашылық, бақылау, экономикалық, құқық қорғау сипатындағы ортақ міндеттердің біртұтас кешендері қарастырылады. Тауардың оңтайлы ассортименті мен сапасын анықтауда тауар сапасының сараптамасына ерекше мән беріледі. Сараптама адам қызметінің әр түрлі салаларында туындайтын проблемалық немесе даулы мәселелер бойынша негізделген шешімді қабылдау үшін қажетті сенімді, сараланған, объективті және тәуелсіз қорытынды алу мақсатымен сарапшылар жүргізетін ғылыми - тәжірибелік зерттеудің ерекше түрі болып табылады.
Кедендік қызметтердің басты міндеттерінің бірі кедендік шекара арқылы өтетін жүктердің, көлік құралдарының, заттардың, тұлғалардың жоғары өндірістегі және тиімді кедендік бақылауын қамтамасыз ету ғана емес, сонымен қатар, тыйым салынған жеке контрабандалық жүктер, есірткілер ағымын барынша кеміту, сондай - ақ, қоршаған ортаға қауіп төндіретін жолаушылар мен коммерциялық жүктерді айқындау мен әшкерелеу болып табылады.
Бұл міндеттерге кедендік қызметтерді қайта құрылымдау, олардың қызмет тәжірибесіне озық технологияларды енгізу, тауарларды, көлік құралдарын және жолаушыларды кедендік бақылаудың әрбір нақты алаңында техникалық құралдарды кешенді қолдану арқылы анықталады.
ҚР - сы территориясына кіргізілетін өнім қауіпсіздігінің нормативті құжаттардың міндетті талаптарына сәйкестігін растау сертификаттау жүргізу немесе шетелдік сертификаттауды мойындау арқылы жүзеге асырылады.
Дипломдық жұмыс тақырыбы қазіргі уақыттаға көкейкесті тақырыптардың бірі болып табылады. Бұл, ең алдымен, Қазақстанның БСҰ - ға (Бүкіләлемдік Сауда Ұйымы) мүше болуымен байланысты. Тауар сапасын жоғарылатуды қамтамасыз етудегі мемлекеттің рөлін күшейту керек.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ КЕДЕН ІСІН ҰЙЫМДАСТЫРУ
1.1 Кедендік шекарадан тауарлар мен транспорттық құралдардың өту принциптері
Республиканың тәуелсіз мемлекет және әлемдік шаруашылықтың толық құқығы бар қатынасушы ретінде аталуы бұдан бұрынғы жүйе іргетасының - тұтастай өзгеруін қажет етеді.
Бұл процесті талдаудың бірінші буынына әлемдік шаруашылыққа ену дәрежесін жатқызуға болады, ол экономика ашықтылығы деңгейімен сипатталып бағаланады.
Екінші буын. Бұл мақсатты жүзеге асыру және күтілетін нәтиже алу бүкіл мемлекетпен және әрбір жеке адам үшін мемлекеттің сыртқы экономикалық, сыртқы сауда, қаржы, салық, валюта салаларына деген ғаламдық дәрежедегі қызығушылықты арттыру болып табылады.
Үшінші буын. Бұған кедендік саясат жатады және ол кедендік іс арқылы жүзеге асады. Кедендік іс Қазақстан Республикасы кеден саясатының мына мақсаттарын ұстайды: қазақстандық нарықты және қазақстандық өндірушілер мен тұтынушыларды қорғау; мемлекеттің экономикалық дамуына ықпал ету; одан кейінгі экономиканың құрылымдық жағынан қайта құрылуына көмектесу; бәсекелесікті нығайту; дайын өнім экспорты мен импорт алмастырушы өндірісті ынталандыру; шетел инвестицияларын тарту және т.б.
Осыған сәйкес 1995 жылы 20 шілдеде Қазақстан Республикасындағы Кеден ісі туралы Қазақстан Республикасының Президентінің Заңы қабылданды.
1991 жылы Қазақстан Республикасындағы Кеден ісі экономиканың ең маңызды салаларымен бір қатарда тұр.
Қазақстан Республикасы ашық экономикаға көшуі басқа мемлекеттермен кеденді одақ және еркін сауда аймақтарын құруды, халықаралық экономикалық бірігуді одан әрі дамыту мен тереңдету мақсатында кеден мәселелері жөнінде келісімдер жасау дегенді білдіреді. Сол сияқты жеке және заңды тұлғалар әлемдік қоғамдастық өмірге қатысуға, республика кедені шекарасында және одан тыс жерлерде сыртқы экономикалық қызмет жасауға құқылы.
Мұндай процестерді реттеуде мемлекеттің кедендік шекарасынан тауарлар және транспорттық құралдарын өткізудің негізгі қағидаларын қарасытру керек; 1 қаңтардағы Қазақстан Респуликасының Президентінің Жарлығында қабылданған.
Бірінші принцип. Республиканың кедендік территориясына тауарлар мен транспорттық құралдарды еркін әкелу және оларды территориядан шығару жатады. Мұнда кедендік территорияға жататындар: еркін кедендік аймақтар мен еркін қоймалардан басқа құрғақ жолды аймақтар, территориялық сулар, ішкі сулар және Қазақстан Республикасының әуе кеңістігі.
Екінші принцип. Республикаға тауарлар, транспорттық құралдарды енгізу мен оған рұқсат бермеу жатады. Алғашқы принципті ескере отырып, мұндай қарама - қайшылық тәжірибеде болатын тауарлар және транспорттық құралдарды енгізу, шығаруға шек қоюға қажеттілікпен түсіндіріледі. Оның мынадай себептері бар:
* Ұлттық қауіпсіздікке қауіп төнуі (стратегиялық маңызды салалар өнімдер шығару, тауарлы - материалдық құндылықтарды, есірткі заттарын, бактериологиялық қару, жаппай жою қаруларын контрабандалық жолмен шекарадан өткізу, сапа стандарттарына сәйкес емес тауарларды кіргізу және т.б.);
* Азаматтардың заңды және жеке тұлғаларының денсаулығына қауіп, өсімдіктер және жануарлар дүниесіне аурулар тарау қаупі;
* Қазақстан Республикасының шығармашылық, тарихи және археологиялық мұрасына қауіп;
* Меншік құқығына, оның ішінде интеллектуалды меншік құқығына қауіп;
* Әкелінетін және шығарылатын тауарлар, транспорттық құралдар сатушылар мен тұтынушылардың мүдделеріне қауіпті.
Кейбір жағдайларда шетел өнімінің мөлшерден тыс көп болып кеткенінде ұлттық экономикаға теріс әсер етуі мүмкін, сол кезде оған шек қойылады.
Сыртқы сауда айналымын реттеудің мұндай әдісі тәуекелді және ыңғайсыз болып келеді, сондықтан кедендік баждар орнату тиімдірек.
Кедендік шекара арқылы алып өтуге рұқсат етілмеген немесе шектелген тауарлар және транспорттық құралдар Қазақстан Республикасының заңына сәйкес иелеріне қайтарылады немесе кеден органдары арқылы конфискацияланып, соттың шешімімен мемлекет меншігіне ауысып, аукционға шығарылып, сатылуы мүмкін.
Үшінші принцип. Тауарлар және транспорттық құралдарды әкелу мен шығаруға лимит қою. Жаңадан қойылған шектеулер - заңды акті түрінде 30 күннен кейін күшіне енеді.
Төртінші принцип. Тауарлар және транспорттық құралдардың кедендік шекара арқылы өту принципі - кедендік режиммен сәйкес жүзеге асырылады. Бұл принцип бірінші принциптің салдары және құрамдас бөлігі болып келеді.
Оның мағынасы мынада: шекара арқылы тек еркін қозғалуға сәйкес кедендік режим таңдауға мүмкіншілік береді. Мұнда дұрыс кедендік режим таңдап алу керек, өйткені дұрыс таңдаудан кедендік төлемдердің көлем байланысты болады. Мұнда тауар иесі алдында таңдалған кедендік режимді өзгерте алады. Кедендік заңға сәйкес 14 кедендік режим белгіленген.
Шекарадан өтпес бұрын тауарлар және транспорттық құралдар кедендік құжаттау және кедендік бақылаудан өтуі керек.
Қазақстан Республикасының кедендік шекарасына жататындар: кедендік территория периметрі, кедендік аймақтар және еркін қоймалар периметрі.
Кедендік құжаттауды жүзеге асыру кезінде кедендік режим анықталады және кедендік шекара арқылы өту процесі аяқталады.
Кедендік бақылау Қазақстан Республикасының кеден органдарымен, кеден заңын орындау және осы заңды бұзуды болдырмау үшін жүзеге асырылады.
Процестің көп векторлылығын ескере отырып, тауар және транспорттық құралдардың кеден шекарасынан белгілі уақытта және белгілі жерде өту тәртібі кеден органдарының жұмыс уақытына сәйкес келуі керек.
Бесінші принцип. Кедендік режимдерге сәйкес тауарлар және транспорттық құралдарды тауар иесі пайдалана алады. Оны бақылау және оның орындалуын кеден органдары жүзеге асырады. Мысалы, экспортқа арналған тауарлар кедендік территориядан тыс жерлерде өңделе алмайды.
Соңғы принцип - шартты шығарылған тауарлар мен транспорттық құралдарды пайдалану және қолдану принципі. Бұларға кедендік төлемдер мен салықтар бойынша жеңілдіктер беріледі. Тауарлар иесі берілген мақсаттар мен кеден органдары белгіленген түрлі шарттарды орындауға міндеттенеді.
1.2 Қазақстан Республикасындағы кедендік қызметті басқару
Әр елдегі кедендік қызметтің ұйымдастырушылық құрылымы - елдің экономикалық даму деңгейіне, сыртқы экономикалық байланыстардың жан - жақтылығы мен ауқымына тәуелді болады.
Мысалы, АҚШ - та кедендік қызметті ұйымдастырудың құрамына 7 аймақтық бөлімшесі бар Қаржы министрлігі жанынан құрылған АҚШ - тың кедендік қызмет Басқармасы кіреді: Нью - Йорк, Солтүстік - Шығыс, Оңтүстік - Шығыс, Оңтүстік - Орталық, Оңтүстік - Батыс, Солтүстік - Орталық, Тынық мұхиты аймағы қызметтері.
Аймақтық бөлімшелер құрамына 45 кедендік аудан кіреді, өз кезегінде олардың 300 кеден және кедендік бекеттері бар.
Қазақстан Республикасындағы кедендік саясатты жүзеге асырушы орган - қазақстандық кедендік қызмет, ол Қазақстан Республикасы Президентінің 1991 жылғы 12 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Кеден комитетін құру жөніндегі Жарлығы бойынша құрылған. Қазақстанның кеден органдары біртұтас жүйені құрайды, оның құрамына Орталық кедендік орган, кедендік комитет, сонымен бірге кедендік басқармалар, кедендер және кеден бекеттері кіреді.
Кедендік іс жөніндегі Заңға сәйкес Қазақстан Республикасындағы кедендік органдарға мыналар кіреді: Орталық кедендік комитет, 19 кедендік басқарма және еркін экономикалық аймақта (Атакент - іскерлік ынтымақтастық Орталығы және Хоргос) орналасқан 2 дербес кедендік органдар. Республикадағы кедендер мен кедендік бекеттер саны 100 - ден астам.
Кедендік органдар жиынтығы қандай негіздерге байланысты біртұтас жүйе ретінде қарасытырылады? Осыған байланысты 2 факторды атап өтейік. Біріншіден, функционалдық орталығы, кедендік органдардың мақсаттары мен міндеттерінің біртұтастығы.
Екіншіден, кедендік органдардың ұйымдық бірлігі осы органдар жүйесінің ұйымдық құрылымымен қамтамасыз етіледі. Ол қатаң иерархиямен және буындардың қатаң бағынуымен ерекшеленеді.
Орталық кеден органы кедендік қызметтің барлық мәселелерімен айналысады. Орталық органның маңыздылығына қарамастан, институционалды құрылымның негізін құраушы элемент болып Кеден есептеледі.
Кеден дегеніміз - кедендік шаралардың жүруі үшін арнайы белгіленген және тиісінше жабдықталған орын. Кеден елдің кедендік шекарасында орналасуы міндетті емес. Ол кедендік территорияның ішінде де орналасуы мүмкін. Кеден қызметіне кедендік реттеу нәтижелері тікелей тәуелді болады.
Кедендік органдардың төменгі буынының жоғарғы буынға орталықтануы және бағынуы, кедендердің жергілікті әкімшілікке тәуелсіздігі төмендегі жүйені құрудың айрықша белгісі болып табылады.
Қазақстанның кедендік органдар жүйесі
ҚР - ның Мемлекеттік табыстық министрлігінің кеден комитеті
Кедендік бекеттер
Кеден
Кедендік басқарма
Тікелей басқару және көлденең бағыттағы әкімшілік тәуелділіктің жоқ болуы - жалпы кедендік органдар жүйесіне де, оның әрбір құрамдас бөлігіне де тән белгі. Осыған байланысты кедендік органдар жүйесінің буындары жергілікті билеуші органдарға мүлдем тәуелді емес деген ой туындамауы тиіс. Олардың өзара байланыстары жергілікті дәрежеде әр алуан болып келеді.
Жалпы түрде кедендік органдар жүйесінің біртұтас мақсаттары мен міндеттері бар, сонымен бірге иерархиялық құрылымдағы, яғни, төменгі органдардың жоғарғы органдарға бағыныштылығымен сипатталатын кедендік органдар жиынтығы ретінде анықтауға болады.
Осы жүйенің біртұтас функционалдық және ұйымдастырушылық орталығы - Кедендік комитеті.
Кедендік органдардың негізгі қызметтері:
1 Біріншіден, олар Қазақстан Республикасының кедендік саясатын жасау мен оны жүзеге асыруға қатысады;
2 Екіншіден, өз құзыры шеңберінде экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз етеді және біздің мемлекеттің экономикалық мүдделерін қорғайды;
3 Үшіншіден, кедендік төлемдер мен салықтарды алып отырады, Қазақстанның кедендік шекарасы арқылы тауарлар мен транспорттық құралдардың қозғалысы кезінде ережелердің сақталуын қамтамасыз етеді, сонымен бірге Қазақстан Республикасының кедендік шекарасы арқылы өтетін тауарларға қатысты экономикалық саясат шараларын жолдауға қатысады және т.б.
Негізгі функциялардың бұл тізімі Қазақстан Республикасындағы кедендік органдар қызметінің әр алуан сипатын көрсетеді.
Кедендік органдар жүйесін Қазақстан Республикасы Кеден комитеті басқарады. Ол атқарушы орталық орган болып табылады және елдегі кедендік қызметке тікелей жетекшілік етеді.
ҚР Кеден комитеті экономиканың әр түрлі секторларында Қазақстан Республикасының кедендік саясатын жүзеге асырады. Сонымен бірге ол біртұтас кедендік саясатты жүзеге асырудың экономикалық, ұйымдастырушылық және құқықтық механизмдерін жасайды, лардың тәжірибеде қолданылуын қамтамасз етеді.
Кедендік басқармалар - орталық орган мен жергілікті кедендік мекемелер арасындағы кедендік органдар жүйесінде аралық буын болып табылады. Оның міндеттері мен қызметтері мемлекеттік кеден комитетінің міндеттері мен қызметтеріне ұқсас, бірақ ол сәйкес кедендік аймақ территориясындағы кедендік іске ғана жетекшілік етеді.
Қазақстан Республикасының кедендері - кедендік органдар жүйесінің ұйымдастырушылық негізін құрайды.
Кедендік қызмет саласындағы міндеттердің негізгі бөлігін тікелей кедендер орындайды. Қазақстанда болып жатқан терең саяси және әлеуметтік - саяси өзгерістер кедендік істің кеңеюі мен күрделенуіне жағдай жасады, нәтижесінде кедендік бақылау құзырына өзгерістер енгізуді талап етті. Бұрын - соңды кедендік бақылау (тексеру) кедендік шекарада орналасқан нүктелерде ғана жүргізілді. Сыртқы сауданың мемлекеттік монополиясынан бас тартуға және өндірушілердің сыртқы нарыққа өз бетінше шығуына байланысты кедендік тексеру шарасын өзгерту қажеттілігі туындады, яғни, кедендік құжаттарды дайындау мен тексеру және жүктерді тексеру бойынша негізгі жұмыстар кедендік шекарадан мемлекет ішіне ауыстырылды.
Осының нәтижесінде ішкі кедендер құрылды және қазіргі таңда олар кедендік операцияларды орындау бойынша негізгі жұмысты өз мойындарына алған. Мұндай қайта құру әлемдік тәжірибеге сәйкес келеді, тауар өндірушілерді кедендік органдармен байланыстырды, шекара маңыындағы кедендерді көптеген шаралардан босатады, жүк айналымының күшеюіне ықпал етеді. Бұл кедендерді ішкі және сыртқы деп шартты түрде екіге бөлуге мүмкіндік береді. Жалпы алғанда, Кеден барлық импортталатын және экспортталатын жүк пен тауарлардың, сонымен бірге, пошталық жіберулер мен басқа да жүктердің, ел территориясына кіруі мен шығуына тексеру жасайды.
Кедендік бекет - кедендік органдар жүйесінің алғашқы буыны, ол белгілі бір нүктеде немесе белгілі бір территорияда (мысалы, ірі өнеркәсіптік кәсіпорын) кедендік құжаттарды толтыру және кедендік тексерулер жүргізуге арналған өкілетті орган.
Кедендік бекет төмендегідей негізгі міндеттерді жүзеге асырады: Қазақстан Республикасының кедендік шекарасы арқылы өтетін тауарлар мен транспорттық құралдары кедендік тексеруден өткізеді және кедендік құжаттарды толтырады.
Қазақстан Кеден шекарасы арқылы тауарлар мен транспорттық құралдардың өтуіне рұқсат етілген ережелердің сақталуын қамтамасыз етеді және кедендік салықтар жинайды. Жалпы алғанда, кеденмен салыстырғанда, кедендік бекеттердің міндеттері мен қызметтерінің жалпы шеңбері едәуір аз болып келді.
Бүгінде кедендік қызметтер комитет аппаратынан, 14 облыстық кеден басқармадан, 22 кеденнен және 127 кедендік бекеттен тұрады. Кедендік қызмет сонымен бірге әскери - шекаралық міндетті орындайды.
Алматы қаласы мен Алматы облысы бойынша кедендік басқармаларды мысалға келтіре отырып, кедендік органдардың ұйымдастырушылық құрылымы мен олардың қызметтерін қарасытрғанда, оның құрамы 16 бөлімнен тұрады:
1) Кедендік тексеруді ұйымдастыру бөлімі - Қазақстан Респубикасының Кеден шекарасы арқылы өтетін тауарлардың кедендік құжаттары төмендегі кедендік режимдер бойынша дайындалады:
+ Еркін айналым үшін тауарларды шығару;
+ Тауарлардың реимпорты;
+ Тауарлар импорты;
+ Тауарлар реэкспорты;
+ Тауарлар экспорты;
+ Тауарларды жою;
+ Мемлекет пайдасы үшін тауарлардан бас тарту;
+ Салықсыз сауда дүкені;
+ Кедендік қойма;
+ Еркін кедендік аймақ және еркін қойма;
+ Тауарларды уақытша енгізу және уақытша шығару;
+ ҚР - ның кеден территориясында тауарларды өңдеу;
+ Кедендік тексеру арқылы тауарларды өңдеу;
+ Уақытша сақтау қоймасы;
+ Кедендік территориядан тыс жерде тауарларды өңдеу;
+ Жүктердің кедендік құжаттарын дайындау.
2) Кедендік төлемдер бөлімі - кедендік төлемдерді (баж салығы, алымдар) және салықтарды (акциздер, құнға үстеме салық) белгілейді және жинайды; кедендік режимге сәйкес төлемдердің дер кезінде келіп түсуін бақылап отырады; саудалық емес айналымдағы кедендік төлемдер мен алымдарды белгілейді және жинайды; саудалық және саудалық емес айналымдағы кедендік төлемдерге санақ пен талдау жүргізеді; тауарлардың кедендік құнына талдау жасайды және әр түрлі факторлар әсернен оның динамикасының өзгеруін анықтайды; валюталық табыстардың түсуі мен қолданылуын тексереді; валюталық табыстардың келіп түсуін кедендік - банктік тексеру нәтижелеріне талдау жасайды; сыртқы экономикалық қызметке қатысушылардың тауар айналымының көлемі, динамикасы және құрылымы жөніндегі ақпараттарды бір жүйеге келтіру және зерттеу жұмыстарын жүргізеді; экспорттық - импорттық операцияларды аудиторлық тексеруден өткізеді.
3) Контрабандамен және кедендік ереже бұзушылықпен күрес жүргізу бөлімі - контрабанда және кедендік ережелерді бұзу фактілерін анықтау мен оған жол бермеу шараларын жүргізеді; контрабанда немесе кедендік ереже бұзу бойынша тергеу жүргізеді; оперативтік тергеу қызметін жүзеге асырады; тексерудің техникалық құралдары мен арнайы дайындалған із кесуші иттерді қолдану арқылы есірткі заттар мен жарылғыш құралдар контрабандасы фактілерін анықтау шараларын жүргізеді; құқық қорғау органдарымен бірлесе отырып жедел шараларды жүргізеді.
4) Кедендік қорғау мен режим бөлімі - кедендік шекараны, кедендік орган оюъектілерін қорғау, ұсталған және тұтқындалған жүктерді, акциздік топтағы тауарларды қорғау жұмыстарын жүргізеді; оперативтік кезекшілік қызмет жұмысын ұйымдастырады; қару - жарақ пен құралдарды сақтау мен беру бойынша, қызметкерлердің қарудың материалдық бөліктерімен танысуы және оны қолдану ережелерін білуі бойынша жұмыстарды ұйымдастырады.
5) Тауарларды жеткізу мен транзиттік бақылау қызметі - транзит атты кедендік режимге жатқызылған тауарлардың кедендік тіркелуін қамтамасыз етеді; ішкі кедендік транзит (ІКТ) шарасы бойынша қажетті кедендерге импорттық жүктердің келіп түсуіне тексеру жасайды; Тауарлар экспорты және Тауарлар реэкспорты деген кедендік режимге енгізілген тауарлардың іс жүзінде шетке шығарылуына бақылау жасайды.
6) Қалыптасқан кедендік санақ бөлімі - кедендік қызмет мәліметтерін автоматты түрде жасаудың біртұтас жүйесі шеңберінде ақпараттық және техникалық құралдарды пайдалану бойынша жұмыстарды жүргізеді; сыртқы сауда санағын, кеден ішіндегі және арнайы санақты жүргізу мен ақпаратты жинау, енгізу, тексеру және талдауды жүзеге асырады.
7) Өзіндік қауіпсіздік қызметі - кеден қызметіндегі жемқорлық, парақорлық және қиянат жасау фактілерін анықтайды, оған ескерту жасайды; кедендік қызмет қатарына қылмыстық элементтердің кіруіне, қызметтік ақпараттардың шетке шығуына тыйым салады.
8) Кадрлар бөлімі - кадрларды таңдау мен орналастыруды жүзеге асырады; жеке құрамдарында тәрбие жұмысын жүргізеді, қызметкерлердің кәсіпқойлық деңгейін көтерумен айналысады.
9) Бухгалтерлік есеп пен есеп беру бөлімі - кеден органдарының қаржылық - шаруашылық қызметін есепке алады және бақылайды, ақшалай құралдардың үнемді және тиімді шығындалуына бақылау жасайды.
10) Қамтамасыз ету бөлімі - әкімшілік жүйеге қызмет көрсетеді, қажетті жиһазбен және кеңсе тауардарымен, қызмет органымен, қоймамен қамтамасыз етеді; транспорттық құралдарды пайдалану бойынша жұмыстарды ұйымдастырады, телефон байланыстарымен қамтамасыз етеді.
11) Құжаттың қамтамасыз ету бөлімі - құжаттау және іс қағаздарын толтыру жұмыстарын ұйымдастырады, үйлестіреді және бақылайды.
12) Ақпараттарды қорғау қызметі - кедендік мекемедегі режимді қамтамасыз етеді; азаматтық қорғаныс бойынша толық әскери - дайындық жұмыстарын ұйымдастырады.
13) Заң қызметі - кедендік мекеме қызметіндегі заңдылықтардың сақталуын қамтамасыз етеді, кедендік басқармалардың құқықтары мен мүдделерін қорғайды; ҚР - ғы заң актілері бойынша үгіт - насихат жұмыстарын жүргізеді және түсіндіреді.
14) Пресс қызметі - халықаралық жіберулерді - ұсақ пакеттер, бандероль, сектограмма, баспа өнімдері бар М атты қапшықтардың кедендік құжаттарын дайынайды.
15) Сыртқы экономикалық байланыс қызметі - кедендік қызмет мәселелері бойынша елщіліктер және өкілдермен кездесулер немесе келіссөздер жүргізуді ұйымдастырады.
16) Акциздік кедендік бекет - тауарға белгі жасалуы тиіс шетелдік жекелеген акциздік тауарлардың кедендік құжаттарын дайындайды; акциздік жиындар маркасын сатумен айналысады; маркаланатын акциздік шетел тауарларының жеткізілуін ұйымдастырады; акциздердің толық түрде және дер кезінде төленуін қамтамасыз етеді.
16.3 Негізгі кеден операцияларын жүргізу технологиясы
Кеден шекарасы арқылы өтетін барлық тауарлар сыртқы экономикалық қызмет процесінде мәлімденгенде ғана өткізіледі. Тауарларды мәлімдеу нақты көрсетілген тәртіп бойынша жасалады. Кеден органына кеден декларациясын беру кедендік мәлімдеудің негізгі шарты болып саналады. Жүк кеден декларациясы нақты қалыптарға сәйкес толтыруға тиісті белгіленген үлгі ретінде қолданылады. Мәлімдеу процесі екі түрлі жолмен жүзеге асырылуы мүмкін: тікелей жүк жіберушімен, не кедендік делдал фирмалар көмегімен. Екінші жағдайда кедендік шараларды өту және кеден құжаттарын дайындау бойынша барлық қызметтер көрсетіледі. Кеден декларациясын толтырудағы сәйкессіздік, кеден шараларын өтудің талаптарын орынсыз орындау және төлемсіздік мәселелері тауарды шекарадан өткізбеуге жеткілікті негіз болады.
Мысалыға екі фирма арасындағы келісімді қарасытрайық: ХНГ - Хандельсконтор Нарунгсмиттель ГмбХ - 10179 Берлин (Германия) Шиклерштрассе 5 - 7 мекен - жайында орналасқан азық - түлік сату бойынша сауда фирмасы - сатушы ретінде және Сұңқар - 1, Алматы қаласында орналасқан фирма - сатып алушы ретінде, келесіде сатушы мен сатып алушы арасында екі жақты келісімге келуге тиісті. Қазақстанға азық - түліктің болашақта тасымалдануларының жалпы шарттарын реттейтін келісім - шарт жасады.
Халықаралық мәмілелерді жүзеге асыру кезінде екі жақ сыртқы экономикалық қызметте қолданылатын заңдылықтармен мұқият танысуы және келесі 8 сауалға жауап беруі керек:
Бірінші сауал - ел аумағына тауарларды әкелуге (әкетуге) рұқсат бар ма? Қазақстан Республикасындағы Кеден ісі туралы Қазақстан Республикасы Президентінің заң күші бар Жарлығына сәйкес республика аумағына және одан сырт жерге тауарлар мен көлік құралдарын әкелуге және әкетуге барлық тұлғалардың құқығы бар. Алайда бұл Жарлық мемлекеттік қауіпсіздік, моральдық - өнегелік мүдделерді қорғау, адам өмірі мен денсаулығы, қоршаған ортаны, Қазақстан Республикасы халқының көркем, тарихи және археологиялық игілігі бұйымдарын т.б. қорғау мақсатында тауарлар мен көлік құралдарын әкелу мен әкетуге тыйым салуды да қарасытрады.
Ұлттық Банк ресми бағамы бойынша барлық азаматтарға 1000 АҚШ доллары сома шегінде шетел валютасын әкетуге еркіндік берілген. Көрсетілген азаматтар категориясына ұлттық валютаны әкетуге тыйым салынған.
Спирттік ішімдік өнімдері 1 адамға шаққанда 1,5 литрден аспайтын, вино 2 литрден аспайтын мөлшерде сыртқа шығарыла алады, бас тартуға арналған заттарды 100 доллар сома шегінде республика азаматтарына Қазақстан Республикасынан алымсыз әкетуге рұқсат берілген, ал одан жоғары сомадан белгіленген мөлшерлеме бойынша кеден бажы төленеді.
Халықтық тұтыну тауарларын шетел мемлекеттері азаматтарының әкетуі, тиісті чектер мен шоттарды көрсету арқылы, еркін айналымдағы валютамен мамандандырылған дүкендерден сатып алынған тауарлардан өзге жағдайларда, жалпы тәртіп бойынша жүргізіледі.
Шетелден шетел валютасын, өзге валюталық және басқа құндылықтарды әкелу шектеусіз жүргізіледі.
Қазақстан Республикасынан әкетуге тыйым салынатын заттар:
* Барлық әскери түрдегі қару - жарақ, оған оқ - дәрі және әскери жабдықтау (бұл заттар тек Қорғаныс министрлігі, ҰҚК және ІІМ рұқсатымен әкетіле алады);
* Көркем, ғылыми, мәдени зор құндылығы бар өнер туындылары, көне заттар, т.б. (бұл заттар ҚР Мәдениет министрлігінің ерекше рұқсатымен, 100% оларды тексерудің кеден бажымен төлеумен ғана әкетілуі мүмкін);
* Ақбөкен, марал, алабұғы және зубр мүйіздері, сонымен қатар алабұғы терілері;
* Есірткі, психикаға әсер ететін заттар;
* Құны жойылған құнды қағаздар.
Қазақстан Республикасына әкелуге тыйым салынған заттар:
* Түрлі әскери үлгідегі қару - жарақ және оған оқ - дәрі;
* Есірткі және психикаға әсер ететін заттар, сонымен қатар, оларды қолдану құралдары (ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің ерекше рұқсатымен ғана әкелуі мүмкін);
* Мемлекеттік және қоғамдық құрылысты әлсіретуге бағытталған соғыс, терроризм, күштеу, нәсілшілікті насихаттайтын басылым және бейнелеу материалдары, сонымен қатар порнографиялық мәнді матреиалдар
Қазақстан Республикасына әкелуге және одан әкетуге тыйым салынған тауарлардан өзгелері шекарадан қазақстандық мекемелер мен кәсіпорындардың келесі шарттары орындағанда ғана өткізіледі:
+ Жүк кеден декларациясын тапсыру немесе тауарларды белгіленген тәртіпке сәйкес өзге формаларда мәлімдеу;
+ Егер тауар лицензиялануға тиіс болса, лицензияны тапсыру;
+ Біріншіден, заңмен көрсетілген кеден баждарын төлегенін, екіншіден, кеден рәсімдеуі үшін алымдарды төлегенін растайтын төлем құжаттарын тапсыру.
Екінші сауал - тауарды әкелу (әкету) үшін арнайы рұқсат алу керек пе?
Үшінші сауал - тауар лицензиялау және квоталау режиміне жата ма, қай органнан лицензия беріледі, оны алудың тәртібі қандай, лицензияны алу қанша тұрады?
Төртінші сауал - тауарларға экпорттық - импорттық салық салынады ма, олардың көлемі қандай?
Бесінші сауал - фитосанитарлық, ветеринарлы және өзге санитарлы, экологиялық сертификаттар алу керек пе?
Соңғы жылдары көптеген елдер импортталатын тауарлардың тиеу алдындағы инспекциясына жүгінеді, ол елге жеткізілім өнімнің сапасымен бірге баға дұрыстығына да тексеру қағазын береді. Соңғы мәселе өтпелі кезең елдері үшін өте маңызды, өйткені бұл елдерге импорттық тауарлар әкелуде кері пайдаланушылықтар көп. Қазақстанға жеткізулердің ондаған мысалдарын, өнімдердің сапасы төмен не бағасы өте төмендетілген бойынша келтіруге болады.
Тиеу алдындағы инспекцияны мамандандырылған фирмалар жүзеге асырады, олардың ішіндегі ең ірілері - 1 - уі Ұлыбританияда, 1 - уі АҚШ - та, 2 - уі Швейцарияда және 1 - уі Францияда. Аталғандарға қосымша әлемде тағы 30 фирма осындай қызметпен айналысады.
Бұл фирмалар халықаралық инспекция федерациясына кіреді. Фирмалар үкіметтер тапсырысы бойынша инспекцияны жүзеге асырады. Әлемдік банктің мәліметтері бойынша бұл фирмалардың атқаратын қызметтері әлемдік сауданың 2% - ын құрайды.
Тиеу алдындағы инспекция бойынша келісім ТСБА (ГААТ) - 94 - ке сәйкес оның түсінігіне сапа, сан, баға, валюталық курс және қаржы жағдайларын тексерумен бірге инспекция қолданатын БСҰ (ВТО) мүшесінің аумағына экспортқа арналған тауарлардың кедендік классификациясын тексерумен байланысты кез келген қызмет жатады.
Алдымен тиеу алдындағы инспекцияның физикалық және құндылық түрлерін ажыратады. Физикалық инспекция - тауар құжаты бар заттың растығын тексеруге арналған. Атап айтқанда, тауар өндірушісін, оның сапасын, өндірілуін және т.с.с. дұрыс көрсету. Құндылық инспекция - дұрыстылығын анықтауға арналған. Әдетте бірінші болып құндылық инспекция, ал одан кейін физикалық инспекция жүргізіледі. Қазір әлемде жуықтап алғанда 140 ел тиеу алдындағы инспекцияға жүгінеді, соның ішінде 40 - тан астамы оны белсенді және жүйелі түрде қолданылады.
Тиеу алдындағы инспекция бойынша келісімге сәйкес (ТСБА - 94) оны пайдалану уақытша сипатта немесе серіктестер дискриминациясы үшін қолданылмайды, нәтижелер жариялылығының болмауымен сипатталады және бағаның растығын тексеру кеден бажын төлемеуге жол бермеу мақсатында, сонымен қоса кедендік бағалаудың дұрыстығын тексерумен ерекшеленеді.
Қазақстан Республикасы азаматтары, шетел азаматтары жоқ адамдар Қазақстан Республикасының кедендік шекарасы арқылы тауарлар мен өзге де заттарды өткізу тәртібінің орындалуын қамтамасыз ету үшін кедендік бақылау жүргізіледі.
Жоғарыда келтірілген келісім - шарттарға сәйкес, сатып алушы тауарлардың жарамдылығы туралы ветеринарлы және санитарлы шарттарын растауға Алматыдағы өз отандық ведомстволарына арыз жазады. Мұндай жағдайда келісім - шарт бойынша сүт тағамдарына, оның ішіне сүт негізіндегі балалар тағамы жатады. Ветеринарлы сертификат қосымша беріледі. Ветеринарлы сертификатта келесі мәліметтер жазылады. Әкету елі - ФРГ; өкілетті министрлік, сертификат рәсімдейтін мекеме; жер округ және т.с.с.
Өнімді идентификациялау үшін мәліметтер - тауар атауы, орындар саны, нетто салмақ, бутто салмақ, қорабы, одан кейінгі тауар ерекшелігі, сүт өңдеуші кәсіпорын атауы, ол ТМД - ға экспортқа өнім шығарып, ФРГ - нің сәйкес ветеринарлы қызметінің бақылауында істейді. Сүт тағамдарының шыққан жері - тағамдар тиелінеді. Сүт тағамдарының жеткізілім елі мен жері Қазақстан; жеткізу көлік құралы (тауарға белгі қою); жіберушінің аты - жөні мен мекен - жайы; алушының аты мен мекен - жайы.
Тауардың тамаққа жарамдылығы туралы куәлік, онда төмендегілер жазылады: мен, төменде қол қойған мемлекеттік ветеринарлы дәрігер, келесіні куәландырамын:
+ Сүт тағамдары неміс ветеринар қызметінің тұрақты бақылануының атында қызмет істейтін сүт өңдеуші кәсіпорнында, дені сау жануарлар сүтінен жасалынған құрғақ қаймақтан істелінген;
+ Сүт және сүт тағамдары келесі талаптарға сай аудандардан шыққан: Германия Федеративті Республикасы аумағында соңғы 12 ай аралығында ірі қара малда оба және аусыл кездеспеген, ал 3 жыл аралығанда - шошқаның африкалық обасы; халықаралық эпизотикалық бюро нормаларына сәйкес Германия Федеративті Республикасы бруцелезі мен туберкулезден азат;
+ Ресми мәліметтер бойынша сүт алынған жануарлар табиғи немесе жасанды острогенді, гормональды немесе тиреостатикалық дәрі - дәрмек пен антибиотиктер әсерінде болмаған. Бұл құралдарды емдік мақсатта қолдану барысында немесе қалдық мөлшеріне таңдаулы тексеруде рұқсат етілген; мөлшерден аспайтыны анықталды;
+ Сүт тағамдары адамның тамаққа пайдалануына жарамды;
+ Қораптау материалы бірінші рет қолданылуда;
+ ГФР ережелеріне сәйкес тауарды тасымалдауда қолданылған көлік құрадары ветеринарлы - санитарлы өңдеуден өткен.
Сатып алушы әкелудің ветеринарлы және санитарлы немесе фитосанитарлы шарттарын куәландыратын арызбен бірге, Беларуссия мен Ресей ветеринарлы ведомстволары беретін транзиттік рұқсат беруге мүмкіндігі бар ведомстволарға арыз береді.
Сатып алушы оны сатушыға жазбаша түрде тасымал басталғанға дейін 4 апта арасында куәландырады.
Алтыншы сауал - тауарды әкету (әкелу) бойынша қандай жеңілдіктер (баж, салықтардан босатылуы) бар?
Жетінші сауал - жоспарлы экспорт (импорт) елінің кәсіпкерлерімен төлемді жүзеге асырудың тәртібінде қандай да ерекшеліктер бар ма?
Сегізінші сауал - тауарды шекарадан өткізуде тағы қандай құжаттар керек?
Кедендік бақылау - Қазақстан Республикасы кеден заңдылығын сақтау және халықаралық келісімдер мен одан туындайтын халықаралық міндеттердің орындалуын қамтамасыз ету мақсатында елдің кеден органдары қолданатын жиынтығы.
Кедендік бақылау - Қазақстан Республикасы кеден органдарының лауазымды тұлғаларымен келесі нысанда жүзеге асады:
1) Кедендік бақылауға қажетті құжаттар мен мәліметтерді тексеру;
2) Тауарлар мен транспорттық құралдары кедендік тексеру;
3) Жеке тексеру;
4) Республика кеден шекарасы арқылы өтетін заттарды есепке алу;
5) Жеке және лауазымды тұлғаларды ауызша сұрау;
6) Есептілік және құжаттылық жүйесін тексеру;
7) Кедендік бақылауға жатқызылатын заттар орналасатын уақытша сақтау қоймасы, кеден қоймасы, бажсыз сауда дүкені және өзге жерлердің аумақтары мен бөлмелерін тексеру;
8) Кеден баждары мен өзге төлемдерді жинау.
Кедендік бақылау механизмі кедендік комитетпен анықталады және кеден органдары адам өмірі мен денсаулығына, қоршаған ортаға, тауарлар мен көлік құралдарына зиян келтірмейтін техникалық құралдарды қолдана алады. Сонымен қатар, кедендік бақылау мен тексеру жүргізу кезінде республика шекарасы арқылы тауарларды, өзге заттарды өткізетін немесе сақтауды жүзеге асыратын кәсіпорын не ұйымның өкілі қатысуы міндетті шарт болып табылады.
Қазақстан Республикасы кеден шекарасы арқылы өтетеін тауарлар мен транспорттық құралдар келесі кезеңдерде кеден бақылауынан өтеді:
1) ҚР кеден аумағына тауарларды еркін айналысқа шығару үшін әкелгенде - әкелу кезінен ҚР кеден шекарасынан өткенге дейін;
2) ҚР кеден аумағынан тауарларды еркін айналысқа әкеткенде кеденге тауарлар мен өзге заттарды және кедендік бақылауға қажетті құжаттарды ұсыну кезінен ҚР кеден аумағынан әкетілгенге дейін;
3) ҚР кеден шекарасына уақытша әкеткенде - кеденге тауарлар мен өзге заттарды ұсынған кезден ҚР кеден шекарасы арқылы қайта әкелгеннен өткізілгенге дейін;
4) ҚР кеден шекарасына уақытша әкелу кезінде - ҚР кеден аумағына әкелінгеннен одан әкетілгенге дейін;
5) ҚР аумағы арқылы транзит кезінде - ҚР аумағына әкелу кезінен одан әкетілгенге дейін.
Сонымен, кедендік реттеуді жүзеге асыруда кеден шараларын іске асыру негізгі орынды алып отыр. Кеден шаралары негізінде тауардың кеден шекарасын өту тәртібі түсіндіріледі, ол елдің өткізу режимін құрайды. Кеден шаралары кедендік реттеуде үлкен маңызға ие. Еуропалық ынтымақтастық комиссиясы эксперттерінің бағалауы бойынша кеден шараларын жүргізумен байланысты шығындар ЕО елдері арасындағы сыртқы сауда айналымы көлемінің 5 - 10% құраған.
Кеден шарасын жүргізу оның техникалық тәртібімен сипатталады.
Қазақстан Республикасының кеден шаралары, келесі тапсырылатын құжаттарды есепке алуға негізделеді:
1. Кеден декларациясы
2. Жүк жетуін растайтын куәлік (коносамент немесе тасымалдаушы куәлігі)
3. Коммерциялық немесе проформа - шот, онда тауар бағасы, төлем валютасы, жалпы төлем сомасы, тасымалдаудың базистік жағдайлары
4. Қораптау парағы
Қарастырып отырған келісім - шартқа сәйкес, кеден тексеруінен өтіп, Алматыда жүкті түсіргеннен бастап 10 күн ішінде жеткізілген тауарларға ЕО жәрдемақыларын алу үшін сатып алушы құжаттамасы әр көлік бірлігіндегі тауар санына сәйкес Алматыда жауапты кеденмен толтырылған жүк кеден декларациясын алуын қамтамасыз етеді.
Жүк кеден декларациясын толтыру тәртібі Қазақстан Республикасы Кеден комиететінің 26 қыркүйек 1995 жылғы №127 - П Жүк кеден декларациясын толтыру тәртібі туралы нұсқауды бекіту бұйрығына сәйкес орнатылған, 27 ақпан 1998 жылғы №80 бұйрыққа сәйкес өзгерістер енгізілген.
Мәлімдеу кезінде қандай да тауар ерекшеліктері еске алынады. №127 - П бұйрығына сәйкес Қазақстан Республикасында мәлімдеу түріне қарай 4 тауар тобын ажыратады:
1) Кеден органына жүк кеден декларациясын (ЖКД) ұсыну арқылы келесі түрлі тауаларды мәлімдеу жүзеге асады:
+ Кеден баждары және салықтар салынатын тауарлар;
+ Экономикалық саясат шаралары (лицензиялау, квоталау, сертификат, төмен және жоғары бағаларды қою және т.б.) қолданылатын тауарлар;
+ Кедендік құны 100 ЭКЮ - дан асатын тауарлар.
2) Кеден органына жазбаша түрдегі еркін нысанда арыз беру арқылы келесі тауарлар мәлімделінеді:
+ Кедендік құны 100 ЭКЮ - дан аспайтын тауарлар;
+ Оларға қатысты кеден баждары мен салықтары алынбайтын тауарлар;
+ Экономикалық саясат шаралары қолданылмайтын тауарлар.
Жазбаша арызда міндетті түрде тауар тасымалдаушы декларант, тауарлар, олардың коды, атауы, сипаттамасы, саны мен бағасы және кедендік режимдер туралы мәліметтер көрсетілуі керек.
3) Жеке тұлғалар коммерциялық емес мақсатта өткізетін тауарларды мәлімдеу, ол Қазақстан Республикасы кеден комитетінің арнайы нормативтік актілеріне сәйкес жүзеге асырылады.
4) Көлік құралдары кеден органына көлік құжаттарын беру арқылы мәлімденеді.
Жүк кеден декларациясын толтыру (ЖКД) үшін КД 1 және КД 2 нысанындағы нақты бланктер бар, ЖКД өзге бланктері кеден органдарымен қарастырады. Жүк кеден декларациясы КД 1 нысанындағы негізгі деп аталатын 4 парақтан тұрады, ал кейбір жағдайларда онымен бірге қосымша парақтар КД 2 болады, олардың пайдаланылуы төменде көрсетіледі. ЖКД - ның бір данасы кеден органына беріледі және арнайы архивте сақталады, екінші парағы бірінші реттік өңдеу мен талдау жүргізу мақсатында кедендік статистика және талдау бөліміне, кейіннен статистикалық басқару органына беріледі. Сонымен қатар, ЖКД данасы кеден төлемдері бөліміне керек.
Жүк кеден декларациясын толтыру тәртібін қарастыра отырып, Қазақстан Республикасы кеден шекарасынан өтетін тауарларды мәлімдеу кеден режимдеріне сәйкес жүзеге асырылатынын айта кету керек. КД 1 нысанындағы бланкте немесе негізгі парақта бірдей аталатын тауарлар туралы мәлімет көрсетіледі (егер мұндай тауарларға қатысты бір ғана кеден режимі таңдалынса). Бірдей аталатын тауарларға сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасы бойынша белгілі деңгейде тауарлардың бірдей жіктелуі жатады. КД 2 нысанындағы бланк немесе қосымша парақтар бірнеше атаулы тауарларды мәлімдегенде толтырылады және әрқайсысы үш түрлі тауарды мәлімдеуге мүмкіндік береді.
АЗЫҚ - ТҮЛІКТІК ЕМЕС ТАУАРЛАРДЫ СЕРТИФИКАТТАУ
Этот порядок устанавливается законодательством, с целью соблюдения государственных интересов РК при ввозе продукции на таможенную территорию РК, а также для защиты жизни, здоровья людей, их имущества и окружающей среды.
Порядок не распространяется на продукцию (товары), следующую транзитом.
Таможенному контролю подлежит продукция (товары), ввозимая на территорию РК, являющаяся объектом внешнеторговой купли-продажи или мены (бартера), подлежащая обязательной сертификации.
Подтверждение безопасности продукции (товаров), ввозимой на таможенную территорию республики, обязательным требованиям нормативных документов, действующих в РК, осуществляется путем проведения сертификации продукции органами сертификации, аккредитованными Госстандартом в Государственной системе сертификации РК (ГСС РК), или путем признания иностранных сертификатов.
Государственный реестр аккредитованных органов и испытательных лабораторий ведет Госстандарт РК.
Подтверждение безопасности особо скоропортящейся и скоропортящейся продукции (товаров), а также пищевых биологически активных добавок осуществляется путем проведения санитарно-эпидемиологической экспертизы ее в системе Министерства здравоохранения РК.
Правила сертификации продукции (товаров) и признания иностранных
сертификатов устанавливаются основополагающими нормативными документами ГСС РК, которые утверждаются и вводятся в действие Минздравом РК в установленном порядке.
Основанием для таможенного оформления продукции (товаров), подлежащей обязательной сертификации и помещенной под следующие таможенные режимы:
выпуск для свободного обращения;
реимпорт;
переработка под таможенным контролем (в случае выпуска продуктов переработки в свободное обращение);
переработка вне таможенной территории (в части, касающейся ввоза продуктов переработки).
Выпускается на территорию РК без обязательной сертификации следующая продукция (товары):
-предназначенная для официального пользования представительств иностранных государств и международных организаций, а также для их персонала;
-ввозимая физическими лицами и не предназначенная для производственной или коммерческой деятельности, за исключением случаев ввоза новых и подержанных автомобилей.
Особо скоропортящаяся продукция (товары) подлежит таможенному оформлению во внеочередном порядке, определяемом таможенным органом.
Не допускается ввозить продукцию (товары), срок которой истекает через 2 месяца (кроме скоропортящейся продукции (товаров) срок которой еще не истек).
Ввозимая продукция (товары) подлежит таможенному оформлению в установленных местах в регионе деятельности таможенного органа, в котором находится получатель этой продукции (товаров) либо его структурное подразделение.
На период их таможенного оформления ввозимая продукция (товары)
находится на временном хранении под таможенным контролем.
Предельный срок временного хранения не может превышать двух месяцев. В течение указанного срока продукция (товары) должна быть выпущена в соответствии с заявленным таможенным режимом, либо вывезена за пределы таможенной территории РК.
Ввозимая продукция (товары) подлежит таможенному декларированию в органе, производящем ее таможенное оформление, в порядке, установленном таможенным законодательством РК.
Одновременно с таможенной декларацией и иными документами, необходимыми для производства таможенного оформления и проведения таможенного контроля, декларант представляет заявление - декларацию, зарегистрированное в органе по сертификации (или службой санитарно-эпидемиологического надзора) или один из следующих документов, подтверждающих безопасность продукции:
-сертификат или знак соответствия органов по сертификации РК, Российской Федерации, ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz