Тауарды өткізудің құлдырау кезеңі

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 46 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

Кіріспе

I бөлім. Маркетинг жүйесіндегі тауар және тауар саясаты

Тауар және оның ассортименті

1. 2. Тауардың өмірлік циклі

Тауар белгісі және брендинг

II бөлім. БК «Беккер және К» ЖШС компаниясының тауар саясатын талдау

БК «Беккер және К°» ЖШС жалпы сипаттамасы
Нарыққа жаңа тауар шығару

III бөлім. БК «Беккер және К» ЖШС компаниясының тауар саясатын дамыту

3. 1. Тауар ассортиментін жетілдіру

3. 2. БК «Беккер және К» ЖШС компаниясының тауар саясаты жетілдіру жөніндегі ұсыныстар

Қорытынды

Қолданылған әдебиеттер

Кіріспе

Қазіргі кезде маркетинг кәсіпорындардың шаруашылық қызметін жоспарлау, өндірісті ұйымдастыру мен басқарудың барлық жақтарын қамтуы тиіс. Бұл жағдай осы заманғы маркетингтің ролі мен маңызы туралы көзқарастарға сәйкес келеді. Шындығында кәсіпорын тиімді қызметін басқару үшін қазіргі замандағы маркетинг біртұтас және жүйелі бағытта дамуы қажет, бірақ мұндай бағыт әзірге жүзеге асырыла қойған жоқ.

Осыған байланысты біздің ел басымыз өзінің халыққа жолдауында былай деген: «Біз Қазақстанды экономикалық дамудың «өңірлік локомотивіне» және оны элемдік экономиканың табысты «ойыншысына» айналдыра аламыз.

Бізде әлемдік шаруашылық жүйесінде нақтылы қазақстандық «тауашаларды» іздестіру мен игеру, шетелдік әріптестермен ірі озық жобаларға қатысу, сондай- ақ біздің экономикамызға қатысушуларды жан- жақты және жауаптылықпен қолдау, соның ішінде, оларға сапалы инфрақұрылымдық қызмет көрсету арқылы қолдау жөнінде ең таяудағы және алыс болашақтағы иіндеттер бағдарламалары болуы керек. »

[«Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» Қ. Р. Президенті Н. Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы 2007ж 15 б. ]

Елімізде жаңа өмір басталалып, оңды экономикалық саясат, озық қоғамдық сана деңгейіне көтеріліп, жан - жақты өркендеп, ғылыми - техникалық прогресті барынша дамытып, қоғамның сапалық жаңа экономикалық типіне көшу кезінде, яғни қазіргі таңдағы нарықтық экономикалық жағдайда, тұтынушылардың қажеттіліктері жоғары деңгейге көтерілу барысында, сұранысы өткерілген жағдайда тауарды тиімді өндіріп, тиімді сату жеткіліксіз. өндірілген тауарлар мен қызметтерді нарыққа ендіріп, тұтынушыларды тауарлармен, қызметтермен жете таныстырып, хабардар етіп, сатып алуға ынталандырып, фирма мен оның тауары туралы жақсы қарым - қатынасты қалыптастыру - маркетинг жүйесіндегі тауар саясатының ең негізгі міндеті мен мақсаты болып саналады.

Қазақстан Республикасының саяси, экономикалық және қоғамдық өмірінде өтіп жатқан іргелі өзгерістер кәсіпорындардың шаруашылық іскерліктің жаңа жолдарын қарастырумен қатар, экономикалық тиімділікті қамтамасыз етуде бірқатар маңызды мәселелердің шешімін табуын талап етеді. Ол үшін осы жүйе қызметін талдау және оны маркетингті кәсіпорынның өндірістік - өткізу қызметінде қолдану технологиясын әзірлеген жөн.

Кәсіпорындардың маркетинг қызметіне жүргізілген талдау, нақты мақсаттарға іс жүзінде қол жуткізу үшін оның жекелеген бөлшектерінің маркетингтік шаралар түрінде қолданылатындығын көрсетті. Сонымен қатар, отандық өнеркәсіп орындарындағы маркетинг көп ретте жарнама және тауарды өткізу ісіне бағытталған. Ал тауар саясаты маркетинг қызметінің негізі құрамдас бөлігі екенін ескере кетсек, онда тауар саясатына тоқталмай айналып өту мүмкін емес.

Бүгінгі таңда бәрі өзінің тауар маркасының болғаның қалайды. Кәсіпорындар мен дистрибьютерлер бір-бірімен шайқасады және олардың мақсаты жаңа тауар маркасын шығару. Бұл жартылай фабрикат өндірушілеріне де соңғы өнімге де қатысты. Әрқайсысы өзінің құндылығын алғысы келеді. Бұл дұрыс: өзінің тауар маркасын қою дегеніміз өмір сүру дегенді білдіреді.

Зерттеудің мақсаты мен міндеттері. ДИПЛОМДЫҚ жұмыстың мақсаты - фирманың қызметін, коммерциялық, маркетингтік қызметін талдау, нарықты зерттеу, баға және коммуникациялық маркетинг саясатын талдау маркетинг қызметіндегі тауар саясатының теориялық және әдістемелік мәселелерін зерттеу, нан және нан өнімдерін шығаратын кәсіпорындарда маркетингтік қызметті талдау және оны жетілдіру жолдарын қарастыру. Көзделген мақсатқа қол жеткізу үшін келесі міндеттер айқындалынды:

-Кәсіпорындардағы маркетингтік қызметінің және де соның ішінде тауар саясатының теориялық және әдістемелік мәселелерін зерттей отырып, оның отандық кәсіпорындарда қолдану деңгейін анықтау;

- Қазақстанның нан және нан өнімдері нарығын зерттеу;

- кәсіпорындарда тауар саясаты процесін қарастыру;

- тауар саясатын зерттеу барысында әдістемелерді әзірлеудегі отандық және шетелдік тәжірибелерді зерттеу;

-Қазақстан кәсіпорындарында тік интеграция әдісін, яғни, тауарларды бірегей технологиялық тізбек арқылы өндіруді енгізу жолдарын қарастыру;

- тауар ассортиментін кеңейту жолдарын іздеу;

-тауардың өмірлік кезеңі бойынша, тауардың нарықта неғұрлым ұзағырақ тұруын қарастыру;

- тұтынушылардың арман тілектеріне сай жаңа нан өнімдерінің түрлері шығару үшін тұтынушылардың қажеттілігін зерттеу;

- нан өнімдерін өндіретін кәсіпорындардың тауар саясатына шолу және оны жетілдіру жолдарын көрсету.

Дипломдық жұмыстың объектілеріне Қазақстанның нарықтық экономика қалыптасуының шарттарында дамып келе жатқан нан және нан өнімдері нарығы және республиканың нан өнімдерін өндіретін кәсіпорындардың маркетингтік қызмет бөлімі.

Дипломдық жұмыстың зерттеу пәні ретінде БК «Беккер және К» ЖШС жүргізілген маркетингтік зерттеулер талданады.

Зерттеудің өзектілігі. Тауар саясаты кәсіпорын қызметіндегі тауар ассортиментін қалыптастыруды, олардың жаңа түрлерін шығаруды, олардың сапасының жоғары болуы мен бәсекеқабілеттілігін, өмірлік кезеңін талдауды, тауар белгілерін, қораптамасын, маркіленуін және де сервистік қызмет көрсетуін талап ететін көп факторлы қызмет аясы. Сондықтан да тауар саясаты төңірегінде қазіргі таңдағы нарық талаптарына сай өзіндік проблемалары бар. Бүгінде біздің еліміз әлемдік сауда ұйымына мүше болуға ат салысып жатқанда біздің кәсіпорындарымыз өндіретін өнімдер дүние жүзілік талаптарға сай болуы керек.

I бөлім. Маркетинг жүйесіндегі тауар және тауар саясаты

Тауар және оның ассортименті

Маркетинг теориясының негiзi тауар, баға, бөлу және жылжыту сияқты маркетинг айналмалыларынан тұратын маркетинг-микс болып саналады. Тауар кәсiпорынның маркетингтiк қызметiндегi басты ядро. Тауарды маркетингтiк тұрғыдан қарау үшiн ең алдымен оны жiктеп алуымыз қажет.

Тауар - мұқтаждықты не тұтынысты қанағаттандыруға назар аудару, иелену, падалану не тұтыну үшін нарыққа ұсынылатын барлық зат. Ол физикалық объект, қызмет, адам, орын, мекеме және идея болуы мүмкін. Сонымен қатар біздер тауар бірлігінің анықтамасын да беруіміз керек.

Тауар бірлігі - мөлшерімен, бағасымен, сырт пішінімен және басқа атрибуттармен сипатталатын ерекшеленетін бүтіндік. Мысалы, тіс пастасы - тауар, ал «Колгейт» фирмасының бағасы 85 теңге, «Уинтер- френи джель» пастасының тюбигі - тауар бірлігі. [2; 198б]

Пайдалану мерзімі бойынша тауарлар ұзақ мерзімде және қысқа мерзімде қолданылатын тауарлар деп бөлінеді. Қысқа мерзімдегі тауарларды бір немесе бірнеше рет пайдалануға болады. Оған материалдық бұйымдарды ( сабын, нан, сыра, т. б. ) жатқызуға болады. Ал ұзақ мерзімдік тауарлар бірнеше жылдар бойына (тоңазыткыш, автомобиль, кір жуғыш машиналар) қолданылады.

Түпкі тұтынылуына байланысты тұтыну тауарлары және өндіріске арналған тауарлар деп бөлінеді. Тұтыну тауарларына негізгі тұтынушының қолдануы үшін сатып алатын тауарлар жатады. Олар- күнделікті сұранымдағы, алдын ала таңдалынатын, ерекше сұраныстағы және пассивті (бәсең) сұраныстағы тауарлар деп бөлінеді. Күнделікті сұраныстағы тауарлар- бұл тұтынушылар ойланбай-ақ, әрі еш қиындықсыз, жиі сатып алатын кең тұтынудағы тауарлар мен қызметтер. Оларға нан, сабын, тіс пастасы сияқты тауарларды жатқызуға болады. Әдетте бүл тауарлар арзан әрі оларды күнделікті сатып алуға болады. Алдын ала таңдалынатын тауарлар күнделікті сұранымдағы тауарларға қарағанда жиі сатып алынбайды, тұтынушы тауарды таңдау және сатып алу процесінде олардың безендірілуіне басты назар аударып, қасиеттерінің өзара үйлесімділігін салыстыра қарайды. Мұндай тауарларға жиһаздар, киімдер, электроника түрлері және т. б. жатады. Ерекше сұраныстағы тауарлар аса сирек сипатқа ие және тұтынушылар бұл тауарларды сатып алу үшін айтарлықтай күш жұмсайды. Оларға кейбір автомобиль маркалары, электрондык, электрлі- тұрмыстық техникалар жатады. Ал пассивті (бәсең) сұранымдағы тауарлар- тұтынушы білмейтін, білсе де, әдетте оны сатып алу туралы әрқашан ойлана бермейтін кең тұтынудағы тауарлар(жаңа енгізулер, сақтандыру түрлері, күзет жүйесі және т. б. ) .

Өндірістік мақсатқа арналған тауарлар - кейін қайта өңдеуге немесе өндіріске пайдалану үшін алынатын тауарлар, яғни шикізат, материалдар, жабдықтар, қосалқы бөлшектер және т. б. заттар. [1; 190б]

Сатып алушылар неше алуан көптеген тауар түрлерін сатып алады. Классификациялаудың ыңғайлы әдісінің бірі - тұтынушылардың сатып алу әдеттері негіздеріне байланысты оларды топтарға бөлу.

Бұл нышан бойынша күнделікті сұранымдағы тауарлар, алдын ала таңдалынатын тауарлар, арнайы сұранымдағы тауарлар және пассивті сұранымдағы тауарлар деп бөлуге болады.

Күнделікті сұранымдағы тауарлар - тұтынушы, әдетте, ойланбай және оларды өзара салыстыруға минимальды әрекеттеніп, жиі сатып алатын тауарлар. Мұндай тауарлардың мысалына темекі бұйымдары, сабын және газеттер жатады.

Күнделікті сұранымдағы тауарларды тұрақты сұранымдағы негізгі тауарлар, импульсті түрде сатып аланатын тауарлар және төтенше жағдайға керекті тауарлар деп қосымша түрде бөлектеуге болады. Тұрақты сұранымдағы негізгі тауарларды адамдар жүйелі түрде сатып алады. Мысалға, «Хайнц» кетчупын, «Крест» тіс пастасын және қытырлайтын «Ритц» печеньесін әдетті түрде сатып ала береді. Импульсті түрде сатып сатып алынатын тауарды ешқандай алдын ала ойланбай және іздемей сатып алады. Әдетте, мұндай тауарлар көптеген жерлерде сатылатын болғандықтан, тұтынушы оларды арнайы іздемейді. Осылай шоколад батончиктерін не журналдарды дүкен есептеу тораптары қатарына жайып қоймаса, тұтынушы оларды сатып алу туралы ойланбаған да болар еді. Төтенше жағдайларға керекті тауарларды оларға деген өте мұқтаждық жағдай пайда болғанда, мысалы, нөсер кезінде қолшатырды, қар басып қалғанда етікті және күректі сатып алады. Төтенше жағдайға керекті тауарларды шығарушылар, кенеттен тауар керек болған тұтынушыдан айырылып қалмау үшін, оларды таратуды көптеген сауда орындары арқылы сатады. [2; 198-203б]

Алдын ала таңдалынатын тауарлар - тұтынушы тауарды және сатып алу процесінде дағдылы түрде жарамдылық, баға, сапа және сырттай әшекейленуі көрсеткіштеріне байланысты өзара салыстырады. Мұндай тауарлар мысалдарына жиһаздар, киімдер, ұсталынған автокөліктер және негізгі тұрмыстық электр тауарлары жатады.

Алдын ала таңдалынатын тауарларды ұқсас, ұқсас емес деп қосымша бөлшектеуге болады. Сатып алушы ұқсас тауарларды сапа жағынан бір-бірімен ұқсас бұйымдар деп қараса, сатып аларда оларды бір-бірінен баға жағынан салыстыруға болатындай айырмашылығы бар екенін ескереді. Мұндай тауарды сатушы сатып алушымен сөйлескенде, «бағаны дәлелдеуі» керек. Бірақ киімдерді, жиһазды және басқа бір-біріне ұқсамайтын тауарларды сатып аларда, олардың қасиеті тұтынушылар үшін бағасынан гөрі мәндірек болады. Егер сатып алушыға жолақ костюм керек болатын болса, онда оның фасоны, денеге қонымдылығы және осы костюмнің түрі оның бағасындағы шамалы айырмашылыққа қарағанда мәндірек деп саналынады. Сондықтан алдын ала таңдалынатын ұқсас тауарларды сатуда, жеке адамдардың жарасымдықты ұнату түр- түрлерін қанағаттандыру үшін, олардың кеңейтілген ассортименттері болуы екрек және тұтынушыларды қажетті ақпаратпен қамтамасыз ететін, оларға кеңес бере алатын жақсы дайындалған сатушылар штаты болуы керек.

Ерекше сұранымдағы тауарлар - оларды сатып алу үшін көпшілік сатып алушылар қосымша күш жұмсауға дайын, өте сирек сипаттамалы не жеке маркалы тауарлар. Мұндай тауарлардың мысалына модалы тауарлардың нақтылы маркалары және түрлері, автокөліктер, стереоаппаратуралар, фотоқұрылғылары, ерлер костюмдері жатады. Мысалға, «Мерседес» автомобилі арнайы сұранымдағы тауарға жататын себебі, оны сатып алушылар оны іздеуге біршама жол жүруге дайын. Ерекше сұранымдағы тауарлар ешқандай салыстыруды қажет етпейді. Тұтынушының қосымша үлесіне оның іздеген тауарын сатушы дилерді табуға керекті уақыт жатады. Ал дилердің ыңғайлы, ыңғайсыз орналасқанына аса мән беріле қоймайды, тек ол потенциалды сатып алушыларды өзінің қайда орналасқаны жөнінде хабардар етуі керек.

Пассивті сұранымдағы тауарлар - тұтынушы білмейтін не білсе де, әдетте, оны сатып алуды ойланбайтын тауарлар. Түтін индикаторы және тамақ өнімдерін өңдеуге керекті ас үй машинелері сияқты жаңалықтар, тұтынушыларды олар туралы жарнама арқылы хабардар еткенше, пассивті сұранымдағы тауарлар разрядтарына жатады. Жұрттың бәріне әйгілі және сұранымы онша емес тауарлардың классикалық мысалына өмірді қамсыздандыру, энциклопедиялар жатады. Мұндай тауарлар өзінің табиғатына байланысты, оларды өткізу үшін жарнама және жеке сату әдістері сияқты, әжептәуір маркетингілік әрекеттерді талап етеді. Кейбір жеке сату әдістерінің жетік түрлерінің дүниеге келуі осындай пассивті сұранымдағы тауарларды өткізуді қамтамасыз ету нәтижесі болып саналады.

Өндірісте пайдалануға арналған тауарларды топтастыру. Кәсіпорындар және мекемелер тауарлар мен қызметтерді орасан зор көлемде сатып алады. Өндірісте пайдаланылатын тауарларды олардың өндіріс процесіне қатысу негізі бойынша және олардың салыстырмалы құндылығы бойынша топтастыруға болады. Бұл тауарлардың үш топтарын бөліп шығаруға болады: материалдар және бөлшектер, күрделі дүниелер және көмекші материалдар, қызметтер (51-сурет) .

Таурлық ассортимент дегеніміз функционалды және тұтынушылық сипаттамасы, сондай-ақ бөлу арналары бойынша ұқсас тауарлардың тобы. Мысалы, «ФудМастер» компаниясы әрқайсысы өзіндік маркетинг стратегиясын талап ететін сүт өнімдерінің ассортиментін (әр алуан тауар жинағын) өндіреді.

Тауар ассортиментінің кеңдігі және терңдігін бөліп көрсетуге болады.

1- сурет. Өндірісте пайдаланатын тауарларды топтастыру

Материалдар және бөлшектер - өндірушінің бұйымдарында толық пайдалынатын тауарлар. Олар екі топқа бөлінеді: шикізат және жартылай фабрикаттар мен бөлшектер.

Шикізат құрамына ауылшаруашылық өнімдері (бидай, иақта, жемістер және т. б. ) және табиғи өнімдер (балықтар, орман, темір рудасы т. б. ) кіреді. Ауылшаруашылық өнімдерінің маркетингі табиғи өнімдердің маркетингісінен шамалы айырмашылықта болады. Ауылшаруашылық өнімдерімен көптеген шағын өндірушілер маркетингілік делдалдарды жабдықтайды, ал олар өнімдерді жинайды, сорттайды, сақтауды ұйымдастырады, тасымалдайды және өткізеді. Ауылшаруашылық өнімдерін ұсыну біршама өсуі мүмкін, бірақ ол үшін бірқатар уақыт керек. Ауылшаруашылық тауарлары - тез бұзылатын тауарлар және маусыммен байланысты болғандықтан, арнайы маркетингілік әдістерді пайдаланғанды талап етеді. Оларды сирек жарнамалайды, өткізуды ынталандыруды сирек өткізеді, бірақ кей уақытта өндіруші картоп, алхор не сүт өндірушілер өз өнімдерін тұтынудың өсуін үгіттеу компанияларын ұйымдастырса, ал кейбіреулері өз тауарларына маркалы аттар - «Санкист» апельсині, «Чикити» бананы атын береді.

Фирма өндіретін тауарлар түрінің ұйымдастыру саласына : оның сапасы, қызметі, сыртқы түрі, таңбалануы, буып-түю, орауы және сервисі жатады.

Егер өнім сапасы оны жасайтын материал құрамы, мөлшері, дәмі сияқты физикалық және химиялық құрамдарының қасиеттеріне байланысты болса, оның сыртқы түріне әр түрлі геометриялық фигуралар жиынтығынан (комбенациясынан) тұратын түрі, түсі, дизайны әсер етеді.

Сапа - бұл тұтынушы сұранысы мен қажеттілігіне жауап беретін тауардың қасиеттері мен сипаттамаларының жиынтығы.

[1; 207б]

2-сурет. Тауар саясатының ұйымдастыру салалары

[1; 211б]

Өнім сапасысың мындай негізгі көрсеткіштері бар:

Функционалдық сәйкестік. Бұл тауардың өзіндік базарлық функциясын орынай алу қабілеттілігі.
Номативтік сәйкестік, яғни, тауардың стандарттар мен нормаларға сәйкес келуі.
Тауардың сенімділігі. Оның берілген мерзімде ақаусыз және сынбай жұмыс істеуі.
Тауардың ұзақ пайдалану мерзімі. Ол - тауар қызмет ету мерзімінің тиімділігі.
Сервис - тауардың сатуға дейінгі және сатылғаннан кейінгі қызмет тиімділігі мен жылдамдығы.
Өнімнің эстетикалық қасиеттері: дизайны, түрі, түсі, дәмі және т. б.
Тауар имиджі.

Тауар сапасын көтеру бұрын өндірілген өнімдердің ескіруіне әкеліп соғады. Кейбір жағдайда өндірушілер тауарды жасанды түрде ескіртеді. Мысалы, шұлық бұйымдары мен электр лампаларын өндірушілер өз тауарлары тез айналымда болуы үшін олардың сапасын әдейі төмендетуі мүмкін.

Тауар сапасы, көбінесе «өнім өзегіне», яғни, оның материалдар құрамына, салмағына, дәміне, иісіне, икемділігіне, құрастырылуына, қуаттылығына, өнімділігіне байланысты болады. Өнімнің қызметі көбінесе оның белгілеуімен байланыстырып түсіндіріледі.

Өнімнің сыртқы түрі тұтынушының тауарды сатып алуына әсер ететін маңызды фактор болып саналады. Ол өнім түрінің, түсінің, дизайнынының, мөлшері мен буып-түюінің сәтті қисындастыруына байланысты.

Тауар формасының түрі шексіз болуы мүмкін. Оларды пирамида, куб, шар, эллипсоид, төртбұрыш сияқты геометриялық фигуралар көмегімен қиыстыруға болады. Көзге жайлы және аз іс-қимылмен қамтылатын өнім формасы айтарлықтай тартымды екенін физиологтар растайды.

Түс - өнімді түрлендіру үшін қолданылатын қарапайым құрал. Әлемде 7, 5 млн-ға жуық түс және 2800-ге жуық олардың аталуы белгілі.

Түстер адам психикасына, оның көңіл-күйіне әсер етеді. Кейде олар әлеуметтік симво рөлінде болады. Мысалы, қара түс - өкімет қызметкерлерінің көлігінің түсі. Кейбір түстердің қосындысы (комбинациясы) патенттермен қорғалады. Мысалға, McDonald, s компаниясы сары және қызыл, Соса-Cola - қызыл, ал Pepsi компаниясы - көк түсті өздерінің фирмалық стилі ретінде қолданады. [1; 190-230б]

Дизайн - нарықта тауарды саралауға қолданатын негізгі мықты құралдардың бірі. Сәтті дизайн бұйым формасы мен тауар функциясының сәйкестігін бейнелейді.

Ассортимент саясаты тұтынушы талабына сай тиімді ассортиментті тауар құрылымын, бір уақытта ТӨЦ-тің әр кезеңінде болатын өнімнің жаңғыртып, жетілдіруі мен жаңа тауарды шығару проблемасын топшалайды.

Нарықта бір мезгілде болатын, бірақ жаңашылдық деңгейі бойынша айқындалатын тауар ассортиментінің оңтайландыруы фирма пайдалылығы мен жұмысының тұрақтылығын кепілдейді.

Кейбір ғалымдар, нарықта бір мезгілде тауардың мындай топтары болуы керек деп санайды. Олар - негізгі, қолдаушы, стратегиялық және тактикалық тауарлар.

Негізгі-кәсіпорынға негізгі пайда әкелетін және өсу кезеңінде болатын тауарлар. Қолдаушы тауарларға-сатудан түскен түсімді тұрақтандыратын және толысу үстіндегі тауарлар жатады. Стратегиялық тауарлар дегеніміз-кәсіпорынның болашақтағы табысын қамтамассыз етуге икемделген тауарлар. Тактикалық тауарлар әдетте өсу мен толу кезеңінде болатын және негізгі тауар топтарының сатуын ынталандыруға бейімделген тауарлар. Ттауарлардың негізгі тобы нарық айналымындағы барлық тауарлардың 73-85%-ын құрайды.

Фирманың барлық тауарлардың 15-25%-ы - өсу кезеңінде, 50-60%-ы-жетілу кезеңінде, 30%-ы-құлдырау, ал 5-10%-ы енгізу кезеңінде болса, ассортименттік қатынас оңтайлы болып саналады.

Кәсіпорынның тауарлық саясаты мындай бағытта құралуы мүмкін:

-өндірісті мамандандыру;

-өндірісті диверсификациялау;

-өндірісті дифференциялау;

-өндірісті интеграциялау.

3-сурет. Тауар ассортиментінің оңтайлы арақатынасы

[1; 215б]

Өндірісті мамандандыруды қолдануға мынандай факторлар әсур етеді. Ол - өндірісті ұлғайтуға қажетті ресурстардың болмауы, технологиялық процестің ерекшеліктері және тауардың өзіндік артықшылықтары, нақты тауар нарығының терең сегменттелуі.

Фирма дифференциация саясатына қолданған мына өз тауарын бәсекелестердің тауарларына қарағанда ерекше және өте жақсы сапасы бар тауарлар деп есептейді. Тауарды саралауға оның айрықша тұтынушылық қасиеттері, ерекше және өте жақсы сапасы бар тауарлар деп есептейді. Тауарды саралауға оның айрықша тұтынушылық қасиеттері, ерекше сапасы, ғылыми-техникалық және технологиялық еркшеліктері, шикізаттың сапасы, сенімділігі, сатылғаннан кейінгі қызметі және сыртқы түрі жатады. Алайда бұл саясат үлкен шығындарды талап етеді.

Өсу мүмкіндігі аз болса немесе бәсекелестер позициясы өте мықты болса, дифференциация саясатын қолдау керек.

Диверсификацияның шоғырланған және жетілген түрін бөліп қарастыруға болады.

Шоғырланған диверсификацияда фирма өндірісте шығарылатын тауар тізбегіндегі тауарлардың және қызметтердің басқа түрлерімен толықтырылады.

Жетілген диверсификация стратегиясын қолданған кезде фирма өзінің коммерциялқ және технологиялық жоспармен байланыспайтын қызметтің жаңа түрлерін меңгереді. Бұл стратегия күрделі және тәуекелділігі жоғары болғанына қарамастан, сұраныс өзгерген жағдайда кәсіпорынды тұрақты жұмыспен қамтамасыз етеді. Мысалы, «Беккер және К» Қазақстан - Герман біріккен кәсіпорыны диверсификация саясатын қолданады. Оның құрамына тәулігіне 10 тоннаколбас мен ет өнімдерін өндіретін колбаса цехы, 1000 бастық шошқа фермасы, 500 кг-ға жуық нан пісретін шағын наубайхана, сыра өндіретін зауыт және «Пруссия»меирамханасы кіреді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.