Сұйықтық қозғалысының ламинарлық режимі

___

1. ПӘН ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ МӘЛІМЕТТЕР:

Пән оқытушысы:

Рыскулов Бегим Канатбаевич, аға оқытушы, ryskulovbegim@bk. ru, ID номері 5725184425, пароль 2020

Конебаев Ерлан Уракбаевич, оқытушы, konebayevyerlan@gmail. com , ID номері 3577985317, пароль 2020

ЕСКЕРТУ!

- пән оқытушысы туралы қосымша мәліметтер университеттің arsu. kz/ru ресми сайтында және университет профессорлық - оқытушылық құрамының қызметін бағалаудың рейтингтік жүйесінде көрсетілген.

- видеоконференцияға арналған Zoom қосымшасын қолдану үшін конференция идентификаторын пән оқытушысы көрсетеді.

1. 1 ПӘННІҢ ҚЫСҚАША СИПАТТАМАСЫ :

Гидравлика және гидрология - cұйықтықтың механикалық қасиеттерін, cұйықтықтың қозғалысы мен тепе - теңдік заңдарын, cұйықтықтың қатты беттермен әсерін зертейтін ғылым. Гидравлика және гидрология - заңдары мен қортындылары техникалық және инженерлік есептерді шығаруға керек техникалық қолданбалы пән. Гидравлика және гидрология - заңдары мен қортындылары техникалық және инженерлік есептерді шығаруға керек техникалық қолданбалы пән. Гидравлика және гидрология инженерлік білімнің негізін құрайтын ғылымдардың бірі және өзі бірнеше бөлімнен тұрады.

1. 2 ПӘННІҢ ПРЕКРЕКВИЗИТТЕРІ:

- математика;

- физика.

1. 3 ПӘННІҢ ПОСТРЕКВИЗИТТЕРІ:

- Құрылыс машиналар және қондырғылар, инженерлік жүйелер.

2. ББ МОДУЛЬДІК ОҚУ ЖОСПАРЫНАН КӨШІРМЕ

3. МОДУЛЬ БОЙЫНША ПӘННІҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ

ЕСКЕРТУ! Апта мерзімдері акдемиялық күнтізбе негізінде құрылған сабақ кестесіне сәйкес анықталады.

4. ПӘНДІ ОҚЫТУ МАҚСАТЫ:

Пәннің мақсаты арнаулы инженерлік пәндерді игеруге қажетті білім беріп дағдыландыру, сонымен бірге өндіріс жағдайында қызмет атқара алатын білікті инженер мамандар даярлау.

5. ПӘН БОЙЫНША ҚҰЗІРЕТТІЛІКТЕР:

-машина құрамына кіретін гидро жəне пневмоқұрылғылардың құрылымын, арналуын жəне құрылысын;

- гидро жəне пневмоқұрылғылардың есептеу негізін;

- машиналардың гидро жəне пневможетектерінің құрылысы мен сұлбасын

жасау принциптерін.

6. ПӘНДІ ОҚЫТУ НӘТИЖЕЛЕРІ:

(бакалавриат деңгейі бойынша)

ЕСКЕРТУ!

• Блум таксомониясы деңгейлері білім алушының әр пән бойынша нақты іс-әрекеттерін сипаттауы керек;
• деңгейлер сипаттамасында пәннің мазмұнын ашатын ұғымдар қатысуы тиіс;
• кестеде деңгейлер сипаттамасы мысал ретінде ұсынылды.

7. ПӘНДІ ӨТКІЗУ ФОРМАТЫ ЖӘНЕ ТЕХНИКАЛЫҚ ТАЛАПТАР:

Дәріс сабақтары ZOOM бағдарламасы және YouTube каналы арқылы жүзеге асырылады. Практикалық сабақтар ZOOM бағдарламасы, универ жүйесі арқылы студенттердің дәріс сабағының тақырыбы бойынша, конспктілер, есептер және сызбаларын қабылдау арқылы өтеді. ОСӨЖ және СӨЖ тапсырмаларын универ жүйесіне және электронды почтаға жіберу арқылы қадағаланытын болады.

8. ОСӨЖ, СӨЖ кестесі:

ЕСКЕРТУ! ОСӨЖ сабақ кестесінен тыс бекітілген арнайы кестеге сәйкес, СӨЖ тапсырмаларын орындау пән оқытушысының жеке кестесіне сәйкес анықталады.

9. КУРСТЫҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ

9. 1 Дәрістер

Тақырыбы: Кіріспе. Гидравлика пәні.

Сағат саны: 1

Сабақтың жоспары:

1. Кіріспе. Гидравлика пәні.

2. Сұйықтықтың физикалық қасиеттері.

Сұйықтық - аққыштық қасиеті және үзілу деформациясына аздаған кедергісі бар, кез келген жай күштердің әсерінен өзінің пішімін өзгерте алатын физикалық дене.

Сұйықтықтың екі түрін айыруға болады: тамшы тәріздес және газ тәріздес сұйықтықтар. Тамшы тәріздес сұйықтықтарға қарапайым сұйықтықтар жатады(су, мұнай, керосин, май, т. б. ) . Газ тәріздес сұйықтықтарға қалыпты жағдайда газ тәріздес заттар жатады (ауа, оттегі, азот, пропан, т. б. ) .

Тамшы тәрізді және газ тәрізді сұйықтықтардың негізгі ерекшелігі сыртқы күштердің әсерінен сығылуы (көлемін өзгертуі) . Тамшы тәріздес сұйықтықтар қиын сығылады, ал газ тәрізді сұйықтықтар жеңіл сығылады, яғни аз ғана сыртқы күш әсерінен өзінің көлемін бірнеше рет өзгерте алады

Сұйықтықтың тығыздығы мен меншікті салмағы.

Сұйықтықтың тығыздығы - бұл бірлік көлемді толтырған сұйықтықтың салмағы, өлшем бірлігі: : .

Сұйықтықтың меншікті салмағы - бұл бірлік көлемді сұйықтықтың ауырлық күші, өлшем бірлігі: :

Әдебиет

1. Садуақасов М. Құрылыс материалдары :, 2012.

2. Сурашов Н. Т. Машины и оборудование предприятий отрасли строительной индустрии : 2014

3. Соколов Г. К. Технология строительного производства : 2008.

4. Шукенов и. и., мамонтов ю. а., копжасаров б. т. стендовое изготовление железобетонных конструкций, 2018

5. М. А. Рахимов, А. О. Икишева, Г. А. Сейдинова, З. А. Сулеймбекова «БЕТОН ТЕХНОЛОГИЯСЫ II» пәні бойынша дәрістер курсы, 2018

Тақырыбы: Гидростатика.

Сағат саны: 1

Сабақтың жоспары:

1. Гидростатика.

2. Гидростатиканың негізгі теңдеуі.

Тыныштық күйінде тұрған сұйықтықтың қысымын анықтау үшін гидростатиканың негізгі теңдеуін қолданады: .

Тыныштық күйінде тұрған сұйықтықтың кез келген нүктесіндегі қысымы сұйықтықтың бетіндегі қысым және нүктенің бату тереңдігіндегі табаны бірге тең, сұйықтық бағанасының ауырлық күшінің қосындысынан тұрады. көбейтіндісінің шамасы сұйықтықтың салмақтық қысым немесе артық қысым деп аталады. Cұйықтықтың бетіндегі қысым атмосфералық қысымға тең болуы, атмосфералық қысымнан артық немесе кем болуы мүмкін.

Атмосфералық қысымды ескере отырып, абсолютті нольден бастап есептелген қысым абсолютті қысым деп аталады. Егер теңдеуіндегі сұйықтықтың бетіндегі қысым атмосфералық қысымға тең болса , онда "абс" деген индекс қойылып, абсолютті қысым деп есептелінеді: .

Егер абсолютті қысым атмосфералық қысымнан артық болса, онда манометрлік немесе артық қысым деп аталады. Егер жабық резервуарда , онда манометрлік қысымның шамасы :

.

Әдебиет

1. Садуақасов М. Құрылыс материалдары :, 2012.

2. Сурашов Н. Т. Машины и оборудование предприятий отрасли строительной индустрии : 2014

3. Соколов Г. К. Технология строительного производства : 2008.

4. Шукенов и. и., мамонтов ю. а., копжасаров б. т. стендовое изготовление железобетонных конструкций, 2018

5. М. А. Рахимов, А. О. Икишева, Г. А. Сейдинова, З. А. Сулеймбекова «БЕТОН ТЕХНОЛОГИЯСЫ II» пәні бойынша дәрістер курсы, 2018

Тақырыбы: Қысым өлшейтін қондырғылар.

Сағат саны: 1

Сабақтың жоспары:

1. Қысым өлшейтін қондырғылар.

2. Пьезометриялық биіктік.

Тыныштықта тұрған сұйықтықтың қысымын анықтаған кезде деңгей жазықтығына (тең

қысымды жазықтық) қатысты тепе - теңдік шартын қолданады. Деңгей жазықтығы - бұл барлық нүктелеріндегі гидростатикалық қысым бірдей жазықтық. Деңгей жазықтығына мысал ретінде ауырлық күші ғана әсер ететін біртекті тыныштық күйіндегі сұйықтықтың горизонталь жазықтығын келтіруге болады. Пьезометриялық биіктік немесе пьезометриялық арын - бұл салмақтық қысымы қысымға (р) сәйкес келетін тыныштықтағы сұйықтық бағанасының биіктігі. Бір мысал келтірейік. Бос бетінде атмосферлық қысымнан артық абсолютті қысым әсер ететін (1. 1, а-ші сурет) жабық резервуарды алайық. Резервуардың Н- қа тең тереңдігінде ашық әйнек түтікше орналастырылған. Бұл түтікше пьезометр деп аталады.

Әдебиет

1. Садуақасов М. Құрылыс материалдары :, 2012.

2. Сурашов Н. Т. Машины и оборудование предприятий отрасли строительной индустрии : 2014

3. Соколов Г. К. Технология строительного производства : 2008.

4. Шукенов и. и., мамонтов ю. а., копжасаров б. т. стендовое изготовление железобетонных конструкций, 2018

5. М. А. Рахимов, А. О. Икишева, Г. А. Сейдинова, З. А. Сулеймбекова «БЕТОН ТЕХНОЛОГИЯСЫ II» пәні бойынша дәрістер курсы, 2018

Тақырыбы: Сұйық кинематикасы мен динамикасының жалпы түсініктері.

Сағат саны: 1

Сабақтың жоспары:

1. Сұйық кинематикасы мен динамикасының жалпы түсініктері.

2. Ағынның гидравликалық элементтері.

Элементарлы ақырын ағыс - беті ток сызықтарынан тұратын сұйықтықтың тұйық көлемдегі өте аз мөлшері. Ток сызығы - бұл әр нүктедегі сол уақытқа сәйкес келетін жылдамдық векторы жанама бағытталған сызық.

Қалыптасқан сұйықтық қозғалысы кезінде ток сызығы сұйықтықтың материалды нүктесінің траекториясымен сәйкес келеді. Элементарлы ақырын ағыс үшін теориялық теңдеулерді шығаруға керек қасиеттер қолданылады:

а) ақырын ағыс формасыуақытқа байланысты өзгермейді;

б) ақырын ағыс бетіне қоршаған сұйықтық жағынан сұйықтық кірмейді және ақырын ағыс шықпайды;

в) ақырын ағыстың тік қимасы өте аз болғандықтан сол қимадағы жылдамдық тұрақты деп есептеледі;

Ағынның екі түрі бар:

Арынды ағын - бұл жан жағынан қатты қабырғалармен шектелген сұйықтық ағыны. Мысалы, құбырлардағы судың мұнайдың немесе майдың қозғалысы.

Арынсыз ағын - бұл жан жағынан қатты қабырғалармен толық шектелмеген, яғни барлық ұзындық бойынша ашық беті бар сұйықтық ағыны. Мысалы, сұйықтықтың өзенде, каналда қозғалысы.

Әдебиет

1. Садуақасов М. Құрылыс материалдары :, 2012.

2. Сурашов Н. Т. Машины и оборудование предприятий отрасли строительной индустрии : 2014

3. Соколов Г. К. Технология строительного производства : 2008.

4. Шукенов и. и., мамонтов ю. а., копжасаров б. т. стендовое изготовление железобетонных конструкций, 2018

5. М. А. Рахимов, А. О. Икишева, Г. А. Сейдинова, З. А. Сулеймбекова «БЕТОН ТЕХНОЛОГИЯСЫ II» пәні бойынша дәрістер курсы, 2018

Тақырыбы: Сұйықтың ағысының Бернулли теңдеуі.

Сағат саны: 1

Сабақтың жоспары:

1. Сұйықтың ағысының Бернулли теңдеуі.

2. Пьезометриялық арын.

Бернулли теңдеуі теориялық сұрақтар мен инженерлік есептерді шешуге көмектесетін гидромеханиканың негізгі теңдеуі болып есептеледі.

Көптеген приборлардың жұмыс жасау приціпі мен сұйықтықтың жылдамдығы мен шығынын есептейтін құралдар осы Бернулли теңдеуіне сүйене отырып жасалған. Бернулли теңдеуінде сұйықтық қозғалысының негізгі параметрлері арасындағы байланыс бар: ағынның қимасы мен қысым, жылдамдық арасындағы және ағынның өтім қимасының геометриялық орны арасындағы байланыс бар.

Бұл бөлімде ауырлық күші әсеріндегі қалыптасқан сұйықтық қозғалысы үшін ғана Бернулли теңдеуі қарастырылады, яғни тек қана еркін түсу үдеуі әсер етеді.

Бернулли теңдеуі дәлелдеп шығару үш этаптан тұрады:

- шынайы элементарлы ақырын ағыс үшін;

- нақты, тұтқырлығы бар элементарлы ақырын ағыс үшін;

- нақты тұтас ағын үшін;

Әр келесі теңдеуді дәлелдеп шығаруалдыңғы теңдеуге негізделген, сонымен қатар әр теңдеудің өзінің мақсатымақсаты мен шешетін сұрақтары бар.

Бернулли теңдеуін біртіндеп қарастырайық.

Шынайы сұйықтық - бұл тұтқырлық деген физикалық қасиеті жоқ шартты сұйықтық. Шынайы сұйықтық абсолютті аққыш және кедергісіз қозғалады, сондықтан оның энергиясы қозғалыс кезінде тұрақты.

Әдебиет

1. Садуақасов М. Құрылыс материалдары :, 2012.

2. Сурашов Н. Т. Машины и оборудование предприятий отрасли строительной индустрии : 2014

3. Соколов Г. К. Технология строительного производства : 2008.

4. Шукенов и. и., мамонтов ю. а., копжасаров б. т. стендовое изготовление железобетонных конструкций, 2018

5. М. А. Рахимов, А. О. Икишева, Г. А. Сейдинова, З. А. Сулеймбекова «БЕТОН ТЕХНОЛОГИЯСЫ II» пәні бойынша дәрістер курсы, 2018

Тақырыбы: Гидродинамикалық ұқсастық.

Сағат саны: 1

Сабақтың жоспары:

1. Гидродинамикалық ұқсастық.

2. Аналитикалық әдіс.

Тыныштықтағы сұйықтықтың қисық сызықты жазықтыққа мысал ретінде резервуардың сфералық немесе цилиндрлік қабырғасын және құбыр қабырғасын айтуға болады.

Инженерлік практикадағы есептеуде қисық сызықты жазықтыққа әсер ететін қысым күшін, клапанды ашуға қажетті немесе жабық қалпын ұстап тұратын күшті анықтау керек болады.

Қисық сызықты жазықтыққа әсер ететін қысым күшін анықтаудың қиындығы әрбір қисық сызықты жазықтықтағы элементар ауданға әсер ететін элементар қысым күші сол ауданға нормальмен бағытталған және бөтен элементар қысым күші арасында бұрыш болады. Онда, қисық сызықты жазықтыққа әсер ететін қысым күшін анықтаған кезде элементар қысым күшін қисық сызықты жазықтық ауданы бойынша интегралдау керек. Инженерлік практикадағы есептеу үшін бұл жол қиын.

Сондықтан, қисық сызықты жазықтыққа әсер ететін қысым күшінің тең әсерлі күші екі немесе үш бағытта қабылданған құрама күштердің геометриялық қосындысы ретінде қарастыру әдісі қолданады.

Әдебиет

1. Садуақасов М. Құрылыс материалдары :, 2012.

2. Сурашов Н. Т. Машины и оборудование предприятий отрасли строительной индустрии : 2014

3. Соколов Г. К. Технология строительного производства : 2008.

4. Шукенов и. и., мамонтов ю. а., копжасаров б. т. стендовое изготовление железобетонных конструкций, 2018

5. М. А. Рахимов, А. О. Икишева, Г. А. Сейдинова, З. А. Сулеймбекова «БЕТОН ТЕХНОЛОГИЯСЫ II» пәні бойынша дәрістер курсы, 2018

... жалғасы

Гидродинамикалық процестерді моделдеудің негізгі принциптері. Сұйықтар қозғалысының режимдері. Қайналмалы, сусымалы қабаттардың гидродинамикасы

Ламинарлық және турбулентті режим

Сұйықтар қозғалысының режимдері

Гидродинамикалық модель құруға арналған негізгі кіріс деректер

Сұйықтықтар мен газдар ағындарының қасиеттерін зерттеу

Сұйықтардың қасиеттері

Сұйықтықтың турбулентті қозғалысы

Гидростатика. Эйлердің тепе-теңдік дифференциалдық теңдеуі

Тамырлар бойымен қан қозғалысының физико – математикалық заңдылықтары. биологиялық ұлпалардың пассивті механикалық қасиеттері

Қантамырлар бойымен қан қозғалысының жалпы физикалық - математикалық заңдылықтары.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс