ЭЛЕКТРОНДЫ ЕСЕПТЕУІШ МАШИНА

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 25 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР
Кіріспе
1. ЕСЕПТЕУШІ ТЕХНИКАНЫҢ ДАМУ ТАРИХЫ
2. ЭЛЕКТРОНДЫ ЕСЕПТЕУШІ МАШИНА
3. ЭЕМ БУЫНДАРЫ
З.1.ЭЕМ-ді ҚОЛДАНУ КЕЗЕҢДЕРІ
3.2.НЕГІЗГІ КОМПЬЮТЕРДІҢ ТИПТЕРІ
4. ТЕХНОЛОГИЯЛАР ДАМУ ХРОНОЛОГИЯСЫ
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

КІРІСПЕ
XXI ғасырда болашақ қоғамның қалыптасуында шешуші роль информатика мен
компьютерлендіруге түсіп отыр. Онда негізгі бағалы зат ақпарат болмақ. 1952
жылы АҚШ-та пайдаланушылардың ақпараттарды іздеуге және өзара алмасуға
қолайлы Итернет компьютерлік желісі құралады. Нәтижесінде Интернет
планетадағы барлық компьютерлік жүйелердің басын қосатын дүние жүзілік
"өрмекші торға" айналды.
Осы мақсатта "Қазақстан 2030" даму жолындағы президенттік стратегияда
елімізде ғылым, басқару және оку-ағарту салаларында компьютерлік базаны
кеңінен ендіру көзделіп отыр.
Соңғы кездегі жеке пайдаланатын өндірісте, бизнесте кеңінен қолданыла
бастауы жалпы көпшілікке кәсіби ақпараттық технологияларды пайдалана
білудің аса қажеттігін көрсетеді.
Бұл курстық жүмыс Есептеуіш техниканың даму тарихы туралы жазылған.
Онда 6 бөлім қарастырылған:
- Есептеуіш техниканың даму тарихы
- Электронды есептеуіш машина
- ЭЕМ буындары
ЭЕМ-ді қолдану кезеңдері
- Негізгі компьютердің типтері
- Технологиялар даму хронологиясы
Электрондық есептеуіш машина - ақпаратты автоматты түрде өңдеуге
арналған техникалық құрылғы екені жайлы жазылды.

ЕСЕПТЕУШІ ТЕХНИКАНЫҢ ДАМУ ТАРИХЫ
Есептеудің, оған пайдалынылатын аспаптар мен құрылғылардың тарихы өте
көне заманда жатыр. Есептеу құрылғылары пайда болмай тұрып, адамдар әр
түрлі есептеуді жүргізу мүмкіндіктерін іздеді. Бұл үшін олар қол
саусақтарын, тастарды, ағаш таяқшаларын пайдаланды. Олар тастарды үйіп
немесе қатарлап тізіп есептеулер жүргізеді. Заттардың саны жерге сызған
сызықшалармен, ағаш таяқшаларда жасалған кертіктермен немесе жіптерге
түйілген түйіншектермен есептелді.
Есептеу көлемінің күн санап артуы есептеулерді қалайда бір құралдың
көмегімен жүргізуді талап етті.
Ең ерте заманғы және бәрімізге белгілі есептеу құралы есепшот болып
табылады. Есепшоттың пайда болған уақытын осы кезге дейін ешкім айта
алмайды. Деректерге қарағанда, есепшоттың жасы 2000-5000 жылдар шамасында,
ал пайда болған жері ертедегі Қытай немесе ертедегі Египет, тіпті ежелгі
Греция болуы мүмкін. Бұл санау құралын гректер мен Батыс Еуропалықтар
абак деп, қытайлықтар суанпан, жапондықтар серобян деп атаған. Бұл
құралмен есептеулер оның шұңғыл тақтада орналасқан тастарын жылжыту арқылы
жүргізілген. Тастар піл сүйегінен, түрлі-түсті әйнектерден, қола металдан
жасалады. Есепшоттар бүл түрінде қайта өркендеу дәуіріне дейін пайдаланып
келді. Оның өзгертілген түрі осы күнге дейін қолданылып келеді.
Есепшот Ресейде ХУІ-ХУИ ғасырларда пайда болған. XVII ғасырдың басында
шотландиялық математик Джон Непер логарифм түсінігін енгізді және өзінің
логарифм кестесін жариялады. Екі ғасыр бойы әр елдің оқымыстылары логарифм
функциясының негізінде жасалған есептеу құралын жетілдірумен шұғылданды.
Тек 1761 жылы ғана ағылшын Д. Робертсон жүгіртпесі бар навигациялық
есептеулер жүргізуге арналған логарифм сызғышын жасады. Мүндай құрал жасау
идеясын 1660 жылы Исаак Ньютон ұсынған болатын.
Соңғы кезге дейін логарифм сызғыштары инженерлердің бірден есптеуіш
құралы болып келді, бірақ электронды калькуляторлар соңғы кезде оларды
қолданудан ығыстырды.
1642 жылы француз математигі Блез Паскаль 19 жасында дүние жүзінде
бірінші рет қосу машинасы деген атпен белгілі, жетектермен дөңгелектерден
түратын механикалық есептеу машинасын қүрастырды.
Паскальдың машинасында көп мәнді сандарды қосу мүмкін болды.
1964 жылы атақты неміс математигі Лейбниц Паскальдің идеясын дамытып,
өзінің механикалық есептеу машинасын-арифмометрді құрастырды.
Дөңгелектің орнына мүнда цифрлар жазылған цилиндр қолданылды. Бұл құрал
күрделі қосу мен алу есептеулерін

жүргізумен қатар, сандарды бөлу, көбейту, тіпті квадрат түбірін табу
амалдарын да орындайтын болды. Кейін арифмометр бірнеше рет жетілдірілді.
Бүл бағытта орыс өнертапқыштары П.Л. Чебышев пен В.Т. Однер көп еңбек етті.
Арифмометр қазір әр окушының қолында жүретін калькулятордың негізін салды.
Арифмометр мен қарапайым калькулятор есептеу жүмыстарын механикаландыру
құралдарыньщ қызметін атқарады, бұларда есептеуде адамның өзі әрекеттер
тізбегін анықтап басқарады .
Есептеуіш техникаларының қарқындап дамуы XIX ғасырдан басталды.
Есептеуіш техниканьщ дамуындағы келесі қадам алдын ала жасалған бағдарлама
бойынша адамның қатысуынсыз есептеулер орындайтын құрылғылар жасау болды.
Мүндай алғашқы есептеуіш автоматтьщ авторы ағылшын оқымыстысы Чарлз Бэббидж
еді, сондықтан көптеген адамдар оны қазіргі комьютердің атасы деп айтады.
1833 жылы ол бағдарлама арқылы басқарылатын "Аналитикальщ машина "
жобасын жасады. Бұл машинада қазіргі компьютерлерде бар барлық негізгі
құраушылар: бастапқы сандар мен аралық нәтижелерді сақтауға арналған жад,
жадтан алынған сандармен амалдар орындайтын арифметикалық құрылғы, берілген
бағдарлама бойынша есептеу барысын
қадағалап отыратын басқару-— кұрылғысы, деректерді енгізу мен оларды
басып шығару құрылғылары болады. Бэббидждің идеясы

өз уақытынан озық еді. Оның машинасы өте күрделі құрылғы болғандықтан, ол
кездегі техникалық мүмкіндік мұны жүзеге асыра алмады. Басқару бағдарламасы
перфокарта деп аталған қатырма қағаздардағы текстердің көмегімен кодталады.
Дүние жүзі бойынша алғашқы 1846 жылы Бэббидж машинасына бағдарлама жазған
Ада Лавлейс бірінші бағдарламалаушы деп саналады.
XIX ғасырдың соңында американдық Герман Холлеридт есепші-перфорациялық
машина қүрастырды. Перфокарталар бағдарламаны көрсету үшін емес, сандық
ақпараттарды сақтау үщін қолданылады.
Есепші-перфорациялық машиналар перфорациялауды, сүрыптауды, қосуды және
сандық кестелерді басылымға шығаруды орындады. Ол 1880 жылы АҚШ-та
жүргізілген халық санағының қүжаттарын өңдеуге пайдаланылады. Өз
машинасының көмегімен Холлерит көп адамдар жеті жыл бойы есептейтін
есептеулерді үш жылда орындап шықты.
Холлерит есепші-перфорациялық машиналарды жасап шығаратын фирманың
негізін қалады, кейін ол дүние жүзіне әйгілі компьютер шығаратын ІВМ
фирмасына айналды.
Біздің ғасырдың 30 - жылдары релелік автоматика кеңінен дамыды. Электр
механикалык реле - екі қосылған және ажыратылған позициялары бар ауыстырып
қосқыш. Оның бүл қасиеті ақпаратты кодтауда екілік кодты пайдалануға
мүмкіндік берді.
1944 жылы американ математигі Говард Айкен Гарвард университетінде
бағдарламамен басқарылатын, релелік және механикалық элементтерге
негізделген Марк - 1 автоматты есептеуіш машинасын құрастырды.
ЭЛЕКТРОНДЫ ЕСЕПТЕУІШ МАШИНА.

XX ғасырдың 1-жартысында радиотехника қарқындап дамыды.
Радиоқабылдағыштар мен радио арқылы хабар беретін құралдардың негізгі
элементі электронды-вакуумды шамдар (лампалар) болды. Электрондық шамдар
алғашқы электрондық есептеуіш машиналардың техникалық негізі болды. Бірінші
электрондық есептеуіш машина 1946 жылы АҚШ-тың Пенсильван университетінде
жасалды, оны ЕШАС деп атады.
ЕШАС-тың конструкторлары-Дж. Моучли мен Дж. Эккерт. Ол соншалықты үлкен
болғандықтан, оны әуелі орнынан қозғау мүмкүн емес еді. ЕШАС - тың салмағы
30 т, және оның 1800 электрондық шамдары болды, ол бір секундта 5000 қосу,
азайту амалдарын, 300 көбейту амалын орындай алады. Жүмыс кезінде тез
қызатын болғандықтан, ол арнайы суытуды талап етті. Релілік машиналарға
қарағанда, оның амал орындау жылдамдығы мың есе жоғары болды.
1946 жылы американ математигі Джон Фон Нейман өз мақаласында ЭЕМ-нің
жүмысы мен қүрылымының принциптерін баяндады. ЭЕМ жүмысының басты принципі
-жадта сақталатын бағдарлама принцпі, онда бағдарламалар мен мәліметтер
машинаның жалп жадына орналастырылады. Мақалада баяндалған идеялар "Джон
фон Нейманның ЭЕМ архитектурасы" деп аталды, бұл идея негізінде 1949 жылы
ЕБ8АС машинасы құрастырылды.
Алғашқы ЭЕМ - дер тек бір данадан ғана болды. Дамыған елдерде ЭЕМ - ның
сериялық шығарылуы 1950 жылдардан басталды.
Бұрынғы кеңестер Одағында бірінші ЭЕМ 1947 - 1948 жылдары академик
Сергей Алексеевич Лебедевтің басшылығымен жасалды, оны МЭСМ (Малая
Электронная Счетная Машина) деп атады.
1951 жылы ол ресми түрде пайдалануға негізіліп, бұл машинада әр
есептеулер жүргізіле бастады. Ол секундына 50 амал орындайтын болған, ал
жедел жада электрондық шамдардағы 100 ұяшықтан тұрды.
1952-1953 жылдары оның жетілдірілген түрі БЭМС (Большая Электронная
Счетная Машина) пайдалануға енгізілді, ол секундына 10000 амал орындайтын
еді.
Жедел жада алдымен электронды - акустикалық линияларда, содан сон,
электронды - сәулелік түтікте, ал кейінірек ферриттік өзекшеде жинақталды.
Сыртқы жады екі магниттік барабанда және магниттік таспаларда болды.
Бірінші ЭЕМ 1947-1948 жылдары академик Сергей Алексеевич Лебедевтің
басшылығымен жасалды.
ЭЕМ БУЫНДАРЫ
ЭЕМ-нің даму тарихы бірнеше буындарға бөлінеді. Буындардың ауысуы
электрондық техникалардың дамуымен, ЭЕМ-нің элементтік базасының ауысуымен
байланысты.
Оларда электрондық шамдар пайдаланылған ЕШАК және барлық басқа ЭЕМ-дер
-ЭЕМ-нің біріінші буынына жатады. (1940-1955жылдар).Оларда қазіргі ЭЕМ-нің
аталары (немесе орысша -әжелері) деп атауға болады .
Егер Бэббидж машинасын еске алсақ, оны ЭЕМ-нің арғы атасы деуге болады.
Бірінші буындағы машиналар бірнеше жүздеген шаршы метр орын алатын және
мындаған электрондық шамдары бар алып құрылғылар еді. Оларға бағдарламалар
мен мәліметтерді енгізу үшін , перфоленталар мен перфокарталар
пайдаланылды. Бүл машиналар үшін бағдарламалар машиналық командалар тілінде
қүрылды, сондықтан сол кездерде кез келген адамдарға онда бағдарламалау
мүмкін болмады. Ең жылдам машиналардың есептеу жылдамдығы секундына 20000
операция болды.
1955 жылдан бастап келесі, екінші буындағы ЭЕМ-дер пайда бола бастады.
Оларда электрондық шамдардың орнына жартылай өткізгіштер -транзисторлар
пайдаланылады .
Сонымен, ЭЕМ-нің көлемі бірнеше есе кішірейді, пайдаланатын электр
куаты да азайды, сонымен қатар олардың жылдамдығы секундына бірнеше оң
мындаған операцияларға жетті. Сол кездерде жоғары деңгейдегі бағдарламалау
тілдері: Фортран, Алгол, Кобол қолданыла бастады. Бағдарламаларды қүру
машинаның моделінен тәуелсіз бола бастады.
Біраз уақыттан кейін электрондық өндіріс орындары интегралды схемалар
жасай бастады. Интегралды схема -бүл шағын жартылай өткізгіш кристалдар,
оларда бірнеше жүздеген, тіпті мыңдаған транзисторлар бар. Сонан кейін,
бірнеше жүздеген мың транзисторлардан түратын жартылай өткізгіш кристалл-
үлкен интегралдық схема (ҮИС) пайда болды.
Интегралдық схема негізінде қүрастырылған ЭЕМ-дер -бүл үшінші буындағы
ЭЕМ-дер.Бүл машиналардың жады үлкен, ал орындау жылдамдығы секундына
бірнеше миллион операцияға жетті.Магниттік таспаларда жинақтаушыларға
қарағанда әлдеқайда жылдам жүмыс істейтін және ақпараттың шексіз мөлшерін
сақтауға қабілетті сыртқы есте сақтау
қүрылғыларының жаңа түрі - магниттік дискілер пайда болды.
Үшінші буындағы ЭЕМ - дер бір машинада бірнеше бағдарламаларды қатар
орындау мүкіндігін берді. Мүндай режим мультибағдарламалық режим деп
аталады. Осы кедерде деректер базасы, өндірісті басқарудың
автоматтандырылған жүйелері жасалып, ЭЕМ - дер халық шаруашылығында кеңінен
қолданыла бастады.
1971 жылы АҚШ - тың Интел фирмасы компьютердің негізгі блогы-
процессордың жүмысын орындауға қабілетті өте үлкен интегралдық схеманы,
микропроцессорды жасады. Микропроцессорлардың жасалуы -бүл информатикадағы
революция болды. Осының нәтижесінде үстелдерінде кішкене ғана ЭЕМ - дер
түр, ол дербес компьютер ДК - деп аталады.
Қазіргі кездегі ЭЕМ-дер бүл төртінші буындағы ЭЕМ -дер. Олар 70-
жылдардан бастап өндіріске енді. Бұл ЭЕМ өзінің жадының көлемі есептеу
жылдамдығы бойынша бірінші буындағы ондаған ЕИІАС типті ЭЕМ - дерге тән.
1980 жылдан бастап АҚШ - тың ІВМ фирмасы дербес компьютерлер шығару
бойынша дүние жүзілік нарықта жетекші фирма болып саналады. Ал 90- шы
жылдардың басынан бастап Арріе Согрогаііоп фирмасының Масіпіозһ маркалы
компьютері көпшілікке таныла бастады. Қазақстан Республикасының Ұлттық
радиоэлектроника және байланыс орталығы Германияның Зіетепз фирмасымен
бірлесіп, мектептерге арналған дербес компьютерлерді шығару ісін жолға
қойды.
Біз ЭЕМ - нің төрт буынын қысқаша қарастырдық. Олардың бір - бірінен
айырмашылықтары көп, бірақ барлығының бірдей бір кемшілігі бар. Олармен
жұмыс істеу үшін, арнайы тілді қолдану керек, әйтпесе олар сендерді
түсінбейді. Бүл үшін сендер ноы белгілі бір бағдарламалау тілінде жазуларың
керек.
Қазіргі кезде көптеген елдерде бесінші буындағы ЭЕМ - ді жасау ісі
қолға алынуда. Бүл машиналар кәдімгі адам сөйлейтін тілге жуық тілді
түсінетін, яғни жасанды интеллект ЭЕМ - дері болуы керек. Бұл идея
толығымен іске асқанда, ЭЕМ - ге кәдімгі сөзбен мәселені түсіндіріп
айтасыңдар, ал компьютер өзі бағдарламаны қүрып, мәселені шешетін болады.
Ең алғаш дербес компьютерді ІВМ РС фирмасы шығарады. ІВМ РС ДК көп
көлемде қолданылады. Олардың куаттылығы өсіп отырады. Бұл компьютерлер
сетьке бірігуге болады. Ол әлемдегі қолданушылармен мәлімет алуға мүмкіндік
береді. Алайда ІВМ РС ДК мүмкіншіліктері шектеуші. Сондықтан біз басқа
компьютерлердің типімен танысамыз.
НЕГІЗГІ КОМПЬЮТЕРЛЕРДІҢ ТИПТЕРІ
Мэйнфреймы немесе үлкен ЭЕМ-р-бұл компьютерлер, үлкен мөлшердегі
мәліметті өндеуге мүмкіндік береді. Ең ірі өндірушілердің бірі ІВМ фирмасы.
Ең басты ерекшелігі: сенімді, жүмыс істеуі тез, енгізу-шығару
қүрылғыларының мүмкіндіктері жоғары. миллион доллар .
Супер -ЭВМ-бүл компьютер, үлкен көлемді есептерді шығаруға арналған.
Негізгі қолданушылар-әскери адамдар, метрологтар, геологтар және басқа
көптеген ғылым адамдары. Супер-ЭВМ-ды бірнеше фирмалар шығарады. Ол Сгау
Кезеагсһ Нііасһі т.б он миллион.
Мини-ЭВМ-бүл ДК-р мен мэйнфреймның арасындағы компьютер. Мәліметтерді
өңдеу үшін, есептер шығару үшін қолданылады. Негізінде мини-ЭВМ-ға
қолданушының жүмысына қолайлы ДК-р қосылады.Мини ЭВМ-ның негізгі өндірушісі-
ВЕСОі§і1:а1 Еяиіртепі: согр , зип , ІРМ ЗІЬІССЖ ОКАРНІСЗ т.б. ЗІЬІССЖ
ОКАРІСЗ қазіргі кинофилимдердегі арнайы әрекеттерді жасалады.
Жүмыс станциясы-бүл бір адам қолданылып, мини ЭВМ-ң кіші моделі.
Масіntosһ типті компьютерлер-бүл ІВМ РС мен байланыссыз ДК-ң түрі. 80-
ші жылдардың аяғында Арріе компаниясымен шығарылған Масіntosһ компьютері
қымбаттылығына қарамастан ІВМ РС компьютеріне жасады. Олар арқылы
графикалық интерфейс қолдануға мүмкіндігі болды және де қарапайымдылығымен
танымал болды.
Қалта компьютері - бұл 300-500 гр салмақты кішігірім компьютер. Олар
әдеттегідей батарейка арқылы жұмыс істейді же бірнеше ондық сағаттарға
жетеді. Калта компьютерлерінде қатты диск, дискет үшін дисковод, СЭ-КОМ
дискеталары жоқ. (әпектр қуаты көп мөлшерде қолданғандықтан). Кейбір қалта
компьютерлерінде клавиатуралар бар. Ол компьютерлерді шығаратын фирмалар
Арріе, Зопу, т.б.
Машина жұмысын басқарушы және арифметикалық -логикалық ақпаратты
өңдеуге арналған компьютердің негізгі құрылғыларын бірге қосып процессор
деп, ал бірнеше АҮИС -тен тұратын дербес компьютер (ДК) процессорын
микропроцессор деп атайды. Бір микропроцессордың құрамында кемінде бірнеше
ондаған мың транзистор бар. Мысалы; 1981 жылы Іпіеі фирмасы жасап шығарған
алғашқы 8086 нөмірлі микропроцессорының өзінде 29000 транзистор
орналастырылған және аумағы 5.7 шаршы мм ғана болатын.
Қазіргі кездің күрделі ЭЕМ-дері мен ДК-лерінде орталық (негізгі) және
шет аймақтық деп аталатын бірнеше микропроцессор орналастырылған.Олар
машинаға енгізілген бірнеше программаны шамамен бір мезгілде" қатар"
орындап шығуға мүмкіндік туғызып отыр. Информацияны осылайша өңдеуді
мультипрограммалық режимде өңдеу деп атайды ( мульти-көп ) .
Сонымен ЭЕМ-дер өте үлкен (супер),үлкен ,кіші(мини), өте кіші(микро)
компьютерлер болып бөлінеді. Үлкен ЭЕМ-дер (60-80) жылдары дайындалған ЕС
ЭЕМ 1035, 1046, ...) секөнтіне миллионнан артық қарапайым операцияларды
орындай алады. (ЭЕМ-нің бағасы оның жабдықтамасы және қамтамасыздандыру
программалары бағаларының қосындысына тең. Мысалы, 80-жылдардың басында
Ресейде құрастырылған төртінші буындық ЕС 1046 атаулы үлкен компьютердің
сипаттамасы мынадай:
ортальщ процессордың 1,3 млн оперс
өнімділігі негізгі жад 8Мбайт
көлемі алатын орны 17х 6,5 шаршы м
Интегралдық схеманы пайдалану және ЭЕМ-ді құрастыруды автоматтандыру
жылдамдығы 250-800 мың операцияс болатын мини ЭЕМ-дерді (СМЗ- СМ,) және
микр ЭЕМ-дерді (арзан микрокольляторлар мен іштей орналастырылған микро ЭЕМ-
дерді, бір жазу столына толық сыйып кететін дербес компьютерлерді (ДК)
көптеп шығаруға мүмкіндік туғызды. Қазіргі кезде пайдаланылып жүрген дербес
компьютерлер -ІВМ РС және оған үйлесімді әмбебап компьютерлер.
ІВМ РС-ге үйлесімді дербес компьютерлер жүмыс істеу мүмкіндігі жағынан
алпысыншы жылдары шығарылған үлкен ЭЕМ-дерден кем түспейді, тіпті кей
жағдайлада олардан артық та. Оларды оку орындары, мекемелер, инженерлер,
т.б. түрлі информацияны өңдеугеДс қағаздарын жүргізуге, басқарудың
автоматты жүйесін үйымдастыруға және басқалар үшін пайдалануда.
Микрокалькуляторлармен есептеу жүмыстары жүргізіледі де, іштей
орналастырылған микро ЭЕМ-дер түрмыстық, өнеркәсіптік, т.б. қүралдарға
іштей орналастырылып осы қүралдарды не олардың бөліктерінің жүмысын
автоматты түрде бақылау не бамсқару үшін пайдаланылады.
1990 жылдардан бастап обьектілі бағдарлы программалау тілдері сияқты
электрондық құралдары жаңа типті етіліп күрделі дамытылған бесінш буын ЭЕМ-
дері дайындалып шықты. ЭЕМ-дерді дамыту одан әрі жалғасуда.
ЭЕМ-ДІ ҚОЛДАНУ КЕЗЕҢДЕРІ
1920-шы жылдарынағыз оку машинасын құруға әрекет жасалынды. Осы кезде
қазіргі тестік бақылау туралы алғашқы теориялық ойлар айтыла бастады, яғни
окушы берілген сұрақтың жауабына бірнеше варианттардың ішінен өзі дұрыс
дегенін таңдауы керектігі туралы патентке сол ие болынды (байқасаңыз,
компьютер пайда болмай тұрып айтылған), бұл емтихан алушы машина
болды.Поляк С.Трембицкий бірінші дидактикалық машинаны (1920) жасап
шығарды. Машинаның құрылысы мынадай болды: бағдарланбаған карточкаларды
орналастыруға болатын бірнеше секциядан тұратын құрылғы болды. Әр
карточкада бір сұрақ болады. Оқушы жауап бергенде,егер жауап дұрыс болса
(оны карточканың артындағы дұрыс жауаппен салыстырады), карта сол жаққа
келесі секцияға жылжиды, дұрыс болмаса, қайта бірінші секцияға жылжытады.
Осылайша барлық карталар сол жақ секцияға өтуі керек, яғни осы кезде
материял қамтылды деп есептеледі. Ал Сидней Л. Прессидің емтиханға арналған
машинасының құрылғысы да (1926) мынандай қарапайым болды: ол тестік әдіспен
білімді тексеруге арналды, яғни бір сұрақ және ішінде біреуі дұрыс болатын
төрт жауап машинаның терезесіне шығарылады. Таңдау әдісі арқылы оқушы төрт
батырманың біреуін басады. Бақылау машинасы деумен бірге,бұл машинаны оқыту
машинасы деп атауға да болады, себебі дұрыс жауап бергенде ғана келесі
сұрақ экранға шығады. Әртүрлі осындай дидактикалық машиналарды Б.Ф.Скиннер,
Советтер Одағына И.Я.Соколинский, Т.И.Ростунов жасап шығарды. Көптеген
психологтардың дайын жауапты таңдау әдісін құптамағанының салдарынан оның
дұрыстығы 60-жылдары қайта дискуссиялық проблемаға айналды.
1930-1940 жылдары 0 мен 9 цифрларының көмегімен ондық кодтауды
пайдаланған перфокарталы компьтерлер қолданса, 1941 жылы екілік жүйеде
жұмыс істейтін компьютерді неміс ғалымы Кондрад Зус жасап шығарды.
ЭЕМ-мен диалогтың диалогтың дамуы 1944-1945 жылдардан басталып бірнеше
фазадан тұрады.
Алғашқы фаза 1962 жылға дейінгі аралық болды. Бұл кездегі ЭЕМ бір
табиғи тілдегі текстерді басқа тілге ауыстыруға, мәтінді сұрыптауға және
рукопистерді окуға арналды (ЭЕМ-ны колдана басталды). Осы кезде кейбір
ғалымдар университеттерде математикалық лингвистика және машиналық аударма
бойынша мамандар дайындау туралы ойлар айта бастады. Бірақ күткендей нақты,
тиімді нәтиже болмады. Дегенмен, бұл идея кейінгі кезендерде өз шешімін
табуға негіз салды.
50-60 -шы жылдары бағдарламалап оқыту пайда болды. Бағдарламалап оқыту-
оқытудың жаңа технологиясының фундаменті болды. Бірақ бағдарламалап оқытуды
іске асыруға негізделген дидактикалық машиналар мен оқытудағы кемшіліктер
қауырт дамыған бағдарламалап оқытудың кейін бәсеңсіп қалуына себеп болды.
Бұл басталған істің нәтижесі туралы 1969 жылы бағдарламалау проблемасы
бойынша Болгарияда өткен ЮНЕСКО семинарында кеңінен талқыланды. Бельгия,
Великобритания, ГДР, Венгрия, Румыния, Голландия, Италия, Біріккен Араб
Республикасы, СССР, АҚШ, Финляндия, Фрация, ФРГ, Швейцария қатысқан бұл
семинарда сегіз сұрақ қарастырылды: бағдарламалап оқыту және оқыту мен
оқуды ғылыми ұйымдастыру; бағдарламалап оқытудың тиімділігін зерттеудің
қағидалары мен әдістері; бағдарламалап оқытудың логикалық, психологиялық
және кибернетикалық өзара байланысы; бағдарламалап оқыту,білім алу және
оқушылардың ойлау қабілетін дамыту; оқыту машиналары және бағдарламалап
оқыту; ЭЕМ және бағдарламалап қыту; бағдарлама құрушылармен бағдарламаларды
пайдаланушыларды дайындау, бағдарламалап оқытуды зерттеу проблемалары.
Бағдарламалап оқыту және оқу ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.